Xem mẫu
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
NOÄI QUI – AN TOAØN
PHOØNG THÍ NGHIEÄM KHOA HOÏC THÖÏC PHAÅM
1. Khi vaøo phoøng thí nghieäm sinh vieân phaûi maëc aùo Blouse, treân aùo phaûi coù baûng
teân, lôùp cuûa sinh vieân. AÊn maëc lòch söï, ñaàu toùc goïn gaøng.
2. Ñi thöïc haønh ñuùng giôø, neáu treã quaù 15 phuùt xem nhö vaéng maët. Nhöõng sinh vieân
vaéng maët quaù 20% soá buoåi thöïc haønh xem nhö khoâng ñaït yeâu caàu moân thöïc haønh
ñoù.
3. Sinh vieân phaûi ñoïc baøi tröôùc ôû nhaø, khoâng ñöôïc pheùp xem taøi lieäu trong quaù trình
thöïc haønh. Neáu khoâng laøm ñöôïc baøi thöïc haønh do khoâng ñoïc baøi tröôùc thì xem nhö
nghæ buoåi thöïc haønh ñoù vaø phaûi ñi thöïc haønh buø (neáu phoøng thí nghieäm saép xeáp
ñöôïc thôøi gian).
4. Sinh vieân töï chuaån bò nguyeân lieäu cho baøi thöïc haønh theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân
höôùng daãn tröôùc khi vaøo thöïc haønh. Söû duïng caùc thieát bò, maùy moùc theo söï höôùng
daãn cuûa giaùo vieân. Khoâng töï yù di dôøi duïng cuï, thieát bò vaø mang ra ngoaøi phoøng thí
nghieäm.
5. Kieåm tra duïng cuï thí nghieäm tröôùc khi laøm thí nghieäm. Phaûi baùo caùo ngay vôùi giaùo
vieân höôùng daãn khi duïng cuï, thieát bò coù thieáu huït hoaëc nöùt vôõ ñeå ñöôïc thay theá
hoaëc boå sung duïng cuï khaùc. Neáu khoâng baùo caùo thì moïi maát maùt, hö hoûng veà sau
sinh vieân töï chòu traùch nhieäm vaø boài thöôøng cho phoøng thí nghieäm.
6. Sinh vieân nôï duïng cuï thí nghieäm cuûa PTN phaûi hoaøn traû ôû buoåi thí nghieäm
sau, neáu khoâng seõ khoâng ñöôïc vaøo laøm thí nghieäm.
7. Keát thuùc buoåi thöïc haønh sinh vieân baùo caùo vôùi giaùo vieân höôùng daãn kieåm tra duïng
cuï, thieát bò. Doïn veä sinh saïch seõ caùc duïng cuï vaø thieát bò theo yeâu caàu cuûa giaùo vieân
tröôùc khi ra veà. Khi laøm thí nghieäm phaûi traät töï, goïn gaøng, veä sinh.
8. Noäp baøi baùo caùo ñuùng thôøi haïn quy ñònh vaø kyù teân xaùc nhaän khi noäp baøi.
Caån Thaän – Chính Xaùc – Trung Thöïc – Nhanh Nheïn.
Tp Hoà Chí Minh, ngaøy 10 thaùng 9 naêm 2007.
KHOA COÂNG NGHEÄ THÖÏC PHAÅM.
Heä Ñaïi Hoïc 1
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Baøi 1:
SÖÛ DUÏNG MOÄT SOÁ DUÏNG CUÏ THOÂNG THÖÔØNG
TRONG PHOØNG THÍ NGHIEÄM
I. DUÏNG CUÏ THUÛY TINH
1. Coác thuûy tinh (becher)
Nhaän daïng: Laø nhöõng coác hình truï coù moû hoaëc khoâng. Coác ñöôïc
saûn xuaát baèng thuûy tinh chòu nhieät, beàn hoùa hoïc vaø coù nhieàu loaïi theå tích
khaùc nhau (töø 50ml ñeán 1lit hoaëc 2lit).
Muïc ñích söû duïng: chuû yeáu duøng ñeå chöùa. Ngoaøi ra coác coøn
thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå ñun ñuoåi dung moâi (coâ caïn dung dòch), hoùa
chaát vaø thöïc hieän caùc phaûn öùng hoùa hoïc .
Caùch söû duïng: Khi söû duïng, khoâng neân ñun noùng coác treân ngoïn
löaû vì seõ laøm nöùt coác. Chæ neân ñun noùng qua löôùi amiaêng hoaëc trong noài
caùch thuyû.
Röûa vaø baûo quaûn: Sau khi söû duïng phaûi röûa saïch coác baèng xaø
phoøng vaø traùng laïi baèng nöôùc caát. Caát giöõ caån thaän ñeå traùnh ñoå vôõ.
Hình 1. Coác thuûy tinh
Heä Ñaïi Hoïc 2
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
2. Bình tam giaùc (bình noùn, erlen)
Nhaän daïng : Laø nhöõng bình coù ñaùy roäng, coå roäng hoaëc coå heïp, coù
hoaëc khoâng coù moû. Chuùng thöôøng coù dung tích khaùc nhau.
Muïc ñích söû duïng: duøng ñeå chöùa hoùa chaát nhöng quan troïng
nhaát laø söû duïng trong caùc thí nghieäm chuaån ñoä. Loaïi bình coù naép ñaäy coù
theå duøng ñeå xoay vaø troän chaát loûng ñöïng trong ñoù.
Caùch söû duïng: Trong thí nghieäm chuaån ñoä, tay phaûi caàm ôû vò trí
gaàn coå bình vaø laéc troøn ñeàu ñeå caùc thaønh phaàn tham gia phaûn öùng
töông taùc ñöôïc vôùi nhau. Khoâng laéc qua laïi ñeå traùnh chaát loûng trong bình
bò baén ra ngoaøi.
Röûa vaø baûo quaûn: Sau khi söû duïng phaûi röûa saïch coác baèng xaø
phoøng vaø traùng laïi baèng nöôùc caát. Coù theå saáy khoâ vaø caát giöõ caån thaän
ñeå traùnh ñoå vôõ.
Hình 2: bình tam giaùc
3. OÁng ñong (graduated cylinder):
Nhaän daïng : Laø duïng cuï thuûy tinh hoaëc nhöïa coù thaønh daày vaø coù
nhöõng vaïch chia beân ngoaøi ñeå chæ theå tích baèng mililit. Dung tích caùc oáng
ñong thöôøng khaùc nhau, töø 5-10ml ñeán 1t thaäm chí lôùn hôn.
Heä Ñaïi Hoïc 3
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Muïc ñích söû duïng: Duøng ñeå ñong moät theå tích gaàn ñuùng cuûa moät
chaát loûng.
Caùch söû duïng: Muoán ño moät theå tích chaát loûng caàn thieát, ngöôøi ta
roùt noù vaøo oáng ñong ñeán khi maët voøm khum döôùi ngang vaïch chia ñoä
cuûa oáng ñong, vaïch ñoù seõ chæ theå tích chaát loûng. Ñoái vôùi chaát loûng ñuïc
hoaëc coù maøu, xaùc ñònh theå tích theo maët treân cuûa voøm khum.
Röûa vaø baûo quaûn: Röûa saïch baèng xaø phoøng sau khi söû duïng.
Khoâng mang oáng ñong ñi saáy ôû nhieät ñoä cao vì seõ laøm theå tích ñong bò
thay ñoåi.
Hình 3: oáng ñong caùc loaïi
4. Pipette
Nhaän daïng: Pipette kieåu thoâng thöôøng laø moät oáng thuûy tinh coù
ñöôøng kính nhoû vaø coù hoaëc khoâng coù baàu ôû giöõa, ñaàu döôùi cuaû pipette
ñöôïc vuoát nhoû vaø ñöôøng kính khoaûng 1mm. Dung tích pipette thöôøng töø 1
ñeán 100ml vaø nhöõng micro pipette coù dung tích nhoû hôn.
Muïc ñích söû duïng: Duøng ñeå laáy moät theå tích chaát loûng töông ñoái
chính xaùc.
Heä Ñaïi Hoïc 4
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Caùch söû duïng: Khi söû duïng caàn chuù yù pipette laø loaïi moät vaïch hay
2 vaïch. Tröôùc khi duøng pipette, caàn phaûi traùng vaøi ba laàn baèng dung dòch
seõ huùt vaøo.
Röûa vaø baûo quaûn: Khoâng huùt caùc chaát bò tuûa hay coù caën ñeå traùnh
laøm ngheït pipette. Röûa saïch döôùi voøi nöôùc vaø ñeå khoâ treân giaù, traùnh laøm
beå ñaàu nhoû cuûa pipette. Khoâng saáy ôû nhieät ñoä cao ñeå khoâng laøm thay
ñoåi theå tích
Thao taùc:
+ Muoán laáy chaát loûng baèng pipette ta söû duïng quaû boùp cao su. Tröôùc
heát, duøng tay boùp quaû cao su ñeå tao söï cheânh leäch aùp suaát, tay traùi
caàm pipette, chuù yù ngoùn troû cuûa tay traùi ñeå gaàn mieäng treân pipette ñeå
coù theå saün saøng bòt laïi khi ñaõ laáy xong chaát loûng. Ñaët ñaàu hôû cuûa quaû
boùp cao su vaøo mieäng pipette. Nhuùng pipette vaøo chaát loûng roài thaû loûng
töø töø tay phaûi ñeå huùt chaát loûng. Khi chaát loûng huùt qua khoiû vaïch caàn laáy
2-3cm thì bòt loã treân cuûa pipette baèng ngoùn troû sau ñoù thaû hôø ngoùn troû ñeå
chaát loûng chaûy töø töø ra khoûi pipette. Khi maët voøm khum döôùi cuûa chaát
loûng ngang vôùi möùc caàn laáy cuûa pipette thì bòt chaët ngoùn tay laïi.
+ Khi muoán xaû chaát loûng ra, chæ caàn thaû ngoùn tay troû ra, ñôïi ñeán khi
taát caû chaát loûng chaûy ra khoûi pipette. Khoâng ñöôïc aán ngoùn tay hoaëc thoåi
ñeå ñuoåi chaát loûng ra khoûi pipette. Sau khi chaát loûng ñaõ ngöng chaûy, giöõ
pipette chaïm thaønh bình khoaûng 15 giaây vaø sau ñoù laáy ra maëc daàu ôû
ñaàu pipette coøn moät ít chaát loûng nhöng khoâng caàn phaûi thoåi ra.
Heä Ñaïi Hoïc 5
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Hình 4: pipette
5. Burette
Nhaän daïng: Buret laø moät oáng thuûy tinh daøi, ñaàu döôùi coù khoùa
hoaëc ñöôïc vuoát nhoû laïi roài duøng moät oáng cao su noái vôùi moät oáng mao
quaûn thuûy tinh, oáng cao su ñöôïc keïp laïi hoaëc coù moät haït cöôøm thuûy tinh
beân trong. Beân ngoaøi buret coù khaéc caùc vaïch chia.
Muïc ñích söû duïng: Buret ñöôïc duøng ñeå chuaån ñoä, ñeå ño nhöõng
theå tích chính xaùc.
Caùch söû duïng: Chaát loûng ñöôïc roùt vaøo buret qua moät pheãu
cuoáng ngaén. Môû khoùa hoaëc keïp ñeå dung dòch chaûy xuoáng chieám ñaày
boä phaãn buret naèm döôùi khoùa hoaëc keïp, ñöøng ñeå phaàn chaûy ra cuûa
buret coù boït khí ñeå pheùp chuaån ñoä ñöôïc chính xaùc. Khi ñoïc buret, maét
cuûa ngöôøi quan saùt phaûi naèm treân cuøng maët phaúng vôùi möùc chaát loûng
Röûa vaø baûo quaûn: Vì buret ñöôïc duøng vaøo coâng vieäc raát quan
troïng laø chuaån ñoä neân caàn phaûi giöõ raát saïch. Khi xong vieäc phaûi röûa buret
baèng nöôùc vaø keïp vaøo giaù. Ñoái vôùi nhöõng thí nghieäm bình thöôøng coù theå
Heä Ñaïi Hoïc 6
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
boâi khoùa buret baèng moät lôùp moûng vaselin, boâi nheï vaøo choã maøi roài xoay
ñi xoay laïi cho vaselin phaân boá ñeàu.
Hình 5. Buret loaïi coù khoùa
6. Bình ñònh möùc (volumetric flask):
Nhaän daïng: Bình ñònh möùc laø nhöõng bình caàu ñaùy baèng, coå daøi,
coù ngaán vaø nuùt nhaùm (hoaëc nuùt cao su). Coù nhieàu loaïi dung tích khaùc
nhau. ÔÛ coå bình coù moät vaïch daáu voøng (ngaán), thaân bình coù khaéc chöõ soá
chæ dung tích bình theo ñôn vò mililit ôû moät nhieät ñoä xaùc ñònh.
Muïc ñích söû duïng: Laø duïng cuï toái caàn thieát ñoái vôùi ña soá caùc thí
nghieäm phaân tích, noù duøng ñeå pha loaõng moät dung dòch baát kyø tôùi moät
theå tích xaùc ñònh hoaëc ñeå hoøa tan moät chaát naøo ñoù trong moät theå tích
xaùc ñònh dung moâi thích hôïp.
Caùch söû duïng: Khi söû duïng, caàm coå bình phía treân ngaán, khoâng
caàm ôû baàu troøn cuûa bình ñeå traùnh laøm taêng nhieät ñoä chaát loûng trong
bình. Khi roùt nöôùc hoaëc moät chaát loûng vaøo bình cho ñeán khi maët khum
döôùi cuûa chaát loûng döôùi möùc vaïch daáu khoaûng 0,1-1cm roài sau ñoù môùi
Heä Ñaïi Hoïc 7
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
ñöa ñeán vaïch daáu baèng caùch theâm töøng gioït chaát loûng. Troän caån thaän
dung dòch trong bình baèng caùch laät ngöôïc noù nhieàu laàn.
Röûa vaø baûo quaûn: Bình ñònh möùc phaûi luoân ñöôïc röûa saïch. Khi
khoâng caàn ñeán dung dòch trong bình thì phaûi ñoå noù ñi ngay vaø röûa saïch.
Vì duøng ñeå laáy moät theå tích chính xaùc neân tuyeät ñoái khoâng saáy bình ôû
nhieät ñoä cao.
Hình 6. Bình ñònh möùc caùc côõ
7. Bình caàu (round-bottom flask) :
Nhaän daïng : bình caàu coù 2 loaïi (bình caàu ñaùy baèng vaø ñaùy troøn),
coå bình coù theå daøi, ngaén, roäng, heïp. Coù loaïi bình caàu coù khoâng nhaùnh vaø
coù nhaùnh (coøn goïi laø bình Wurtz).
Muïc ñích söû duïng : bình caàu ñaùy baèng duøng ñeå pha hoùa chaát,
ñun noùng caùc chaát loûng hoaëc laøm bình röûa…
+ Bình caàu ñaùy troøn duøng ñeå caát, ñun soâi hoaëc laøm nhöõng thí nghieäm
caàn ñun noùng. Bình caàu coù nhaùnh duøng ñeå ñieàu cheá caùc chaát khí.
Heä Ñaïi Hoïc 8
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Hình 7. Bình caàu ñaùy troøn vaø ñaùy baèng
8. OÁng nghieäm :
Coù nhieàu loaïi oáng nghieäm vôùi kích thöôùc khaùc nhau, coù oáng
nghieäm thöôøng, oáng nghieäm coù nhaùnh.
OÁng nghieäm ñöôïc duøng chuû yeáu laøm caùc thí nghieäm löôïng nhoû,
thöïc hieän caùc phaûn öùng, thöôøng ñeå chuùng treân caùc giaù inox, goã…
Hình 8. Oáng nhieäm
II. CAÂN ÑIEÄN TÖÛ
Nhaän daïng: Laø loaïi caân hieän soá, caân ñieän töû coù 02 hoaëc 04 soá leû
tuøy theo muïc ñích caân vaø ñoä chính xaùc caàn ñaït ñöôïc.
Heä Ñaïi Hoïc 9
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Muïc ñích söû duïng: Duøng ñeå caân chính xaùc ñeán 02 hoaëc 04 soá leû
moät löôïng hoùa chaát khoâng quaù 200gr
Caùch söû duïng: Khi söû duïng caàn chuù yù ñeán khaû naêng caân, thoâng soá
naøy ñöôïc ghi roõ treân caân. Khi söû duïng caân ñieän töû caàn phaûi thöïc hieän hai
thao taùc cô baûn laø choïn cheá ñoä caân (choïn ñôn vò caân) vaø tröø bì (tare).
Chöùc naêng cuûa caùc phím thöôøng gaëp treân caân nhö sau:
- ON/MEMORY: nhaán ñeå môû caân
- OFF: taét caân
- CAL/MODE: nhaán vaø giöõ ñeå hieäu chænh caân hoaëc nhaán ñeå thay ñoåi
cheá ñoä caân (ñôn vò caân)
TARE/PRINT: ñeå chænh caân veà giaù trò zero hoaëc ñeå tröø bì.
Baûo quaûn: Ñeå keát quaû caân ñöôïc chính xaùc, caân phaûi ñöôïc ñaët vaø
chænh cho thaêng baèng. Sau khi caân xong, duøng giaáy hoaëc vaûi meàm lau
saïch
Hình 8. Caân ñieän töû
III. DUÏNG CUÏ BAÈNG SÖÙ:
1. Cheùn nung
Heä Ñaïi Hoïc 10
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Nhaän daïng: Laø moät duïng cuï coù naép, laøm baèng söù vaø chòu ñöôïc
nhieät ñoä cao.
Muïc ñích söû duïng: Cheùn duøng ñeå nung caùc chaát khaùc nhau, ñeå
ñoát caùc hôïp chaát höõu cô khi xaùc ñònh haøm löôïng tro . . .
Caùch söû duïng: Duøng keïp kim loaïi ñeå giöõ cheùn trong quaù trình caân
vaø nung
Coù theå nung cheùn tröïc tieáp treân ñeøn khí maø khoâng caàn löôùi
amiaêng hay bình chöng. Muoán thu ñöôïc nhöõng keát quaû chính xaùc cuûa
pheùp phaân tích thì caàn phaûi laøm nguoäi cheùn trong bình huùt aåm ñeå giaûm
nhöõng sai soá do söï cheânh leäch nhieät ñoä cuûa caân vaø cheùn.
Baûo quaûn: Sau khi söû duïng, röûa saïch cheùn vaø saáy khoâ
Hình 8. Cheùn nung vaø keïp
2. Chaøy, coái söù
Duøng ñeå nghieàn hoùa chaát raén, maãu thí nghieäm… Khi nghieàn, löôïng chaát
raén trong coái khoâng quaù 1/3 theå tích cuûa khoái. Ñaàu tieân duøng chaøy caån
thaän giaõ nhoû nhöõng cuïc lôùn, sau ñoù duøng tay tì chaøy vaø xoaùy maïnh
chaøy vaøo coái cho maãu nhoû daàn.
IV. BÌNH HUÙT AÅM
Nhaän daïng: Laø duïng cuï laøm baèng thuûy tinh daøy, phía döôùi hình
noùn cuït, phaàn treân hình truï, bình huùt aåm ñöôïc ñaäy baèng naép thuûy tinh,
Heä Ñaïi Hoïc 11
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
mieäng naép ñöôïc maøi nhaùm ñeå uùp leân thaân hình truï. Beân trong bình huùt
aåm, ôû ñaùy thaân hình truï, phía treân phaàn hình choùp thöôøng ñaët moät taám
thuûy tinh hoaëc söù.
Muïc ñích söû duïng: Laø duïng cuï duøng ñeå laøm khoâ töø töø caùc chaát vaø
ñeå baûo veä nhöõng chaát deã huùt aåm trong khoâng khí. Coù 2 loaïi : bình huùt aåm
thöôøng vaø bình huùt aåm chaân khoâng.
Caùch söû duïng:
Trong bình huùt aåm coù theå duøng caùc chaát haáp phuï khaùc nhau ñeå laøm
chaát huùt aåm, phoå bieán thöôøng coù:
- Calciclorua (CaCl2) ôû daïng cuïc.
- Acid sulfuric ñaäm ñaëc (95-96%), thay acid môùi khi noù baét ñaàu saãm
maøu laïi, khoâng söû duïng khi caùc chaát laøm khoâ coù theå taùc duïng vôùi acid
sulfuric.
- Silicagel vaø nhoâm oxide (khan), khi huùt aåm, chuùng seõ coù maøu
hoàng. Taùi sinh caùc chaát naøy baèng caùch nung ôû nhieät ñoä cao.
- Andhydric phosphoric (P2O5), ñaây laø chaát saáy khoâ hieäu quaû nhaát.
Thay chaát môùi khi thaáy noù bò chaûy röõa.
Khi laøm vieäc vôùi bình huùt aåm, caùc phaàn maøi nhaùm phaûi luoân luoân
ñöôïc boâi moät lôùp vaselin moûng .
Khi ñaët cheùn ñang noùng vaøo bình huùt aåm, do khoâng khí bò ñoát noùng
neân naép bình ñoâi khi bò ñaåy leân vì vaäy caàn phaûi caån thaän, sau khi ñaõ ñaët
cheùn noùng vaøo bình vaø ñaäy naép thì thænh thoaûng phaûi maøi chieác naép
baèng caùch ñaåy sang phaûi vaø traùi. Khi cheùn ñaõ nguoäi, muoán môû naép bình
thì phaûi ñaåy noù sang moät beân tröôùc roài môùi nheï nhaøng nhaác ra.
Heä Ñaïi Hoïc 12
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Baûo quaûn: Khi caàn di chuyeån, phaûi giöø vöõng naép bình ñeå traùnh ñeå
traùnh rôi vôõ naép.
Hình 9: bình huùt aåm
V. MAÙY ÑO pH
Nhaän daïng: laø moät thieát bò ño goàm 2 phaàn chính laø ñaàu ñieän cöïc
vaø phaàn hieän giaù trò pH ño ñöôïc. Hai phaàn naøy coù theå naèm chung hoaëc
rieâng.
Muïc ñích söû duïng: Duøng ñeå ño giaù trò pH cuûa moät dung dòch, giaù
trò ño coù theå 01 hoaëc 02 soá leû.
Caùch söû duïng: Tröôùc khi ño phaûi röûa saïch ñaàu ñieän cöïc baèng
nöôùc caát. Nhuùng ñaàu ñieän cöïc vaøo dung dòch caàn ño, ñôïi ñeán khi giaù trò
oån ñònh roái môùi ñoïc keát quaû. Khi duøng maùy ño pH, neân thöôøng xuyeân söû
duïng caùc dung dòch pH chuaån ñeå kieåm tra maùy, neáu khoâng chính xaùc thì
phaûi hieäu chænh laïi.
Baûo quaûn: Trong quaù trình söû duïng phaûi baûo quaûn toát ñieän cöïc vì
ñoä chính xaùc vaø oån ñònh cuûa pheùp ño phuï thuoäc nhieàu vaøo ñieän cöïc.
Sau khi duøng xong phaûi röûa saïch baèng nöôùc caát, lau khoâ baèng giaáy meàm
vaø baûo quaûn trong dung dòch KCl baõo hoaø.
Heä Ñaïi Hoïc 13
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
VI. TUÛ SAÁY:
Nhaän daïng: Laø moät thieát bò beân trong coù nhieàu ngaên chöùa, coù khaû
naêng taêng nhieät ñoä beân trong vaø coù heä thoáng nhieät keá ñeå kieåm tra ñöôïc
nhieät ñoä beân trong tuû.
Muïc ñích söû duïng: Duøng ñeå saáy khoâ hoaù chaát, duïng cuï, xaùc ñònh
ñoä aåm. . . baèng söùc noùng. Ñoâi khi ñöôïc duøng ñeå taïo moät khoâng gian coù
nhieät ñoä caàn thieát cho moät soá thí nghieäm.
Caùch söû duïng: Baät ñieän tuû saáy. Vaën nuùm ñieàu chænh nhieät ñoä ñeán
nhieät ñoä caàn. Sau khoaûng 15 phuùt, kieåm tra laïi nhieät ñoä tuû vaø taêng hoaëc
giaûm nuùm ñieàu chænh nhieät ñoä ñeå ñöa veà nhieät ñoä caàn. Taét tuû sau khi söû
duïng.
Baûo quaûn: thöôøng xuyeân veä sinh beân trong tuû. Khi saáy phaûi chuù yù
khoâng ñeå bò chaùy caùc vaät saáy beân trong.
Heä Ñaïi Hoïc 14
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Baøi 2:
XAÙC ÑÒNH COÂNG THÖÙC PHAÂN TÖÛ
ÑOÀNG SUNFAT NGAÄM NÖÔÙC
I. MUÏC ÑÍCH
Thoâng qua pheùp caân, xaùc ñònh coâng thöùc muoái hiñrat CuSO4.nH2O.
II. NOÄI DUNG
Löôïng nöôùc (aåm) coù trong vaät maãu coù theå xaùc ñònh ñöôïc thoâng
qua pheùp caân: Caân khoái löôïng vaät tröôùc vaø sau khi saáy khoâ ta coù theå bieát
ñöôïc löôïng nöôùc ñaõ bò bay hôi, töø ñoù tính ñöôïc löôïng nöôùc coù trong vaät
maãu ban ñaàu.
III. DUÏNG CUÏ – HOÙA CHAÁT
- Tuû saáy
- Caân phaân tích
- Bình laøm khoâ
- Keïp saét
- Cheùn söù
- Ñoàng sunfat ngaäm nöôùc.
IV. CAÙCH TIEÁN HAØNH
Laáy cheùn söù ñaõ röûa saïch ñem saáy trong tuû saáy ôû nhieät ñoä 1150C
trong 30 phuùt ñeå laøm khoâ cheùn. Ñeå nguoäi cheùn söù trong bình laøm khoâ.
Caân vaø ghi laïi khoái löôïng m1 cuûa cheùn caân.
Heä Ñaïi Hoïc 15
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Laáy khoaûng 2 – 3 gam ñoàng sunfat ngaäm nöôùc cho vaøo cheùn söù,
caân vaø ghi laïi khoái löôïng m2 cuûa cheùn vaø hoùa chaát. Saáy cheùn ôû nhieät ñoä
1500C trong 1 giôø cho nöôùc bay hôi heát. Laøm nguoäi cheùn trong bình laøm
khoâ roài ñem caân, ghi laïi khoái löôïng m3 cuûa cheùn vaø ñoàng sunfat khan. Ñeå
coù keát quûa chính xaùc coù theå cho laïi cheùn caân vaøo saáy tieáp khoaûng 30
phuùt nöõa, sau ñoù laïi laøm nguoäi vaø caân, ghi laïi keát quûa m 3’. Neáu m3 = m3’
chöùng toû nöôùc ñaõ bay hôi heát.
V. Tính toaùn keát quaû
Khoái löôïng cuûa CuSO4.nH2O: m2 – m1
Khoái löôïng cuûa CuSO4 khan: m3 – m1
Khoái löôïng nöôùc ñaõ bay hôi: m2 – m3
Soá mol CuSO4 khan: (m3 – m1)/160
Soá mol H2O: (m2 – m3)/18
Soá mol nöôùc coù trong CuSO4.nH2O ñöôïc tính baèng coâng thöùc:
(m2 − m3 ) / 18
n =
(m3 − m1 ) / 160
Heä Ñaïi Hoïc 16
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
BAØI 3:
KEÁT TINH
I. MUÏC ÑÍCH
Keát tinh nhaèm taùch chaát raén ôû daïng hoøa tan ra khoûi dung dòch.
Ngöôøi ta cuõng coøn söû duïng phöông phaùp keát tinh ñeå tinh cheá chaát raén.
II. NOÄI DUNG
Chaát raén seõ taùch ra töø dung dòch quaù baõo hoøa, vì theá ñeå keát tinh
ñöôïc toát caàn löïa choïn dung moâi hoøa tan toát chaát khi ñun noùng vaø hoøa
tan ít khi ñeå nguoäi. Quaù trình keát tinh seõ xaûy ra khoù khaên neáu beà maët cuûa
duïng cuï chöùa caøng nhaün. Trong khi ñoù, va chaïm cô hoïc, söï coù maët cuûa
nhöõng tinh theå chaát tan (goïi laø maàm keát tinh) laø nhöõng yeáu toá laøm cho söï
keát tinh xaûy ra deã daøng hôn.
Chaát tan sau khi keát tinh coù khaû naêng haáp phuï dung moâi vaø nhöõng
chaát baån khaùc töø dung dòch leân beà maët cuûa noù. Söï haáp phuï caøng nhieàu
neáu tinh theå coù kích thöôùc caøng nhoû (toång dieän tích beà maët caøng lôùn).
Vôùi mong muoán thu ñöôïc saûn phaåm saïch, caàn laøm cho tinh theå coù kích
thöôùc lôùn. Muoán vaäy, phaûi laøm nguoäi thaät chaäm dung dòch baõo hoøa töø
nhieät ñoä cao xuoáng nhieät ñoä thaáp.
III. DUÏNG CUÏ – HOÙA CHAÁT
- Coác 250ml, ñuõa thuûy tinh, pheãu thuûy tinh
- Beáp ñieän nhoû + löôùi amiang
- Giaáy loïc
- Axít Benzoic
-
Heä Ñaïi Hoïc 17
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
IV. CAÙCH TIEÁN HAØNH
- Xaùc ñònh hieäu suaát keát tinh cuûa axit benzoic: caân khoaûng 2gam axit
benzoic tinh khieát (m1) hoøa tan vôùi 100ml nöôùc vaø ñem ñun soâi treân beáp,
vöøa ñun vöøa khuaáy cho ñeán khi tan heát. Sau ñoù ñeå nguoäi daàn cho axit
benzoic keát tinh heát roài ñem loïc qua giaáy loïc ñeå thu tinh theå, ñeå khoâ giaáy
loïc vaø tieán haønh saáy nheï (
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
m1 : khoái löôïng chaát caân ban ñaàu.
m2 : khoái löôïng tinh theå axit thu ñöôïc sau khi keát tinh
Haøm löôïng axit benzoic coù trong maãu ñöôïc tính baèng coâng thöùc:
m4 100
A= . .100
m3 H
Trong ñoù:
A : haøm löôïng axit benzoic trong maãu (%)
H : hieäu suaát keát tinh (%)
m3 : khoái löôïng axit benzoic laãn taïp chaát (g)
m4 : khoái löôïng tinh theå thu ñöôïc sau khi keát tinh (g)
Heä Ñaïi Hoïc 19
http://hhud.tvu.edu.vn
- TH HOÙA HOÏCÑAÏI CÖÔNG 2006-2007
Baøi 4:
TÍNH CHAÁT VAØ PHAÛN ÖÙNG
TRONG DUNG DÒCH CHAÁT ÑIEÄN LY
I. Muïc ñích
Khaûo saùt söï phaân ly vaø caân baèng trong dung dòch chaát ñieän ly.
II. Duïng cuï - Hoùa chaát
1. Duïng cuï
- Maùy ño pH - Oáng nghieäm: 20
- Keïp oáng nghieäm
- Coác 100ml: 03 - Ñeøn coàn
- Pipet 25ml: 02 chieác
2. Hoùa chaát
- Caùc dung dòch coù noàng ñoä 0,1M: NaOH, CH3COOH, HCl, CH3COONa,
NH4OH, Na2CO3, NH4Cl, KCl, NaHCO3, NaH2PO4, Na2HPO4.
- Caùc dung dòch baõo hoøa BaCl2, CaCl2, Na2SO4;
- Giaáy pH (chæ thò vaïn naêng).
- Dung dòch chæ thò metyl da cam vaø phenolphtalein.
II. Caùch tieán haønh
1. Khaûo saùt tính axit, bazô cuûa caùc dung dòch axít, bazô vaø muoái
Duøng giaáy pH xaùc ñònh pH gaàn ñuùng cuûa caùc dung dòch HCl (axít
maïnh), CH3COOH (axit yeáu), NaOH (bazô maïnh), NH4OH (bazô yeáu), NH4Cl
(muoái cuûa axit maïnh vaø bazô yeáu), NaHCO3, Na2CO3, CH3COONa,
Heä Ñaïi Hoïc 20
http://hhud.tvu.edu.vn
nguon tai.lieu . vn
