1. Trang Chủ
  2. Toán học
  3. Nghiên cứu, thiết kế thiết bị dạy học môn Toán dành cho học sinh khiếm thị ở tiểu học trong giáo dục hòa nhập

Nghiên cứu, thiết kế thiết bị dạy học môn Toán dành cho học sinh khiếm thị ở tiểu học trong giáo dục hòa nhập

Trong các nghiên cứu về giáo dục đặc biệt hiện nay, vấn đề nghiên cứu về thiết bị dạy học dành cho học sinh khuyết tật nói chung và học sinh khiếm thị nói riêng có vai trò hết sức quan trọng trong việc dạy và học cho học sinh khuyết tật trong môi trường giáo dục hòa nhập. Nguyễn Sỹ Nam Nghiên cứu, thiết kế thiết bị dạy học môn Toán dành cho học sinh khiếm thị ở tiểu học trong giáo dục hòa nhập Nguyễn Sỹ Nam Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam TÓM TẮT: Trong các nghiên cứu về giáo dục đặc biệt hiện n

Thể loại Tài liệu miễn phí Toán học

Số trang 6

Ngày tạo 10/17/2021 12:36:54 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.38 M

Tên tệp

Tải Nghiên cứu, thiết kế thiết bị dạy học môn Toán dàn... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Nguyễn Sỹ Nam Nghiên cứu, thiết kế thiết bị dạy học môn Toán dành cho học sinh khiếm thị ở tiểu học trong giáo dục hòa nhập Nguyễn Sỹ Nam Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam TÓM TẮT: Trong các nghiên cứu về giáo dục đặc biệt hiện nay, vấn đề nghiên 52 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội, Việt Nam cứu về thiết bị dạy học dành cho học sinh khuyết tật nói chung và học sinh Email: nguyensynam201085@gmail.com khiếm thị nói riêng có vai trò hết sức quan trọng trong việc dạy và học cho học sinh khuyết tật trong môi trường giáo dục hòa nhập. Do đặc thù của mỗi dạng khuyết tật mắc phải, học sinh khuyết tật có những đặc điểm riêng trong quá trình nhận thức, do vậy rất cần những thiết bị dạy học mang tính đặc thù để hỗ trợ học sinh khuyết tật học tập tốt trong môi trường giáo dục hòa nhập. TỪ KHÓA: Thiết bị dạy học; học sinh khiếm thị; giáo dục hòa nhập; quy trình công nghệ. Nhận bài 08/5/2020 Nhận bài đã chỉnh sửa 28/9/2020 Duyệt đăng 25/11/2020. 1. Đặt vấn đề góp phần thực hiện các mục tiêu chiến lược phát triển Giáo dục (GD) học sinh (HS) khuyết tật đã được triển GD dành cho HS khuyết tật. khai trong cả nước với số lượng trên 600 nghìn HS đã đi học, trong đó tập trung chủ yếu ở cấp Tiểu học (TH). 2. Nội dung nghiên cứu Việc đảm bảo chất lượng GD và dạy học đối tượng này 2.1. Một số vấn đề chung về thiết bị dạy học trong những năm gần đây đã không ngừng được cải Cùng với Chương trình TH năm 2000, một số nghiên thiện, thể hiện: giáo viên (GV) từng bước được trang cứu về TBDH đối với HS phổ thông đã được nghiên cứu bị những kiến thức và kĩ năng để giải quyết những vấn từ những năm 2001. Đáng chú ý nhất là đề tài mã số đề hàng ngày đặt ra về áp dụng các kĩ năng đặc thù, giải B2001-49-11 do TS Trần Đức Vượng làm chủ nhiệm. quyết những tình huống cụ thể. Ngày càng có nhiều tài Mục tiêu của đề tài là: Làm rõ cơ sở lí luận và thực tiễn liệu về GD - dạy học hòa nhập được biên soạn và cung của việc xây dựng chuẩn trang bị cơ sở vật chất và TBDH cấp cho GV. Các hội thảo chia sẻ kinh nghiệm đã được tổ cho trường TH, đồng thời xây dựng hệ thống tiêu chuẩn chức. Tuy nhiên, những nghiên cứu đặc thù về các thiết trang bị cơ sở vật chất và TBDH cho trường TH và trung bị dạy học (TBDH) dành cho HS khuyết tật nhằm hỗ trợ học cơ sở. GV và HS còn ít và thiếu thực tế. Quyết định số 2068/QĐ-BGDĐT ngày 01 tháng 6 năm TBDH cho HS và GV dạy HS khuyết tật có vai trò quan 2012 của Bộ trưởng Bộ GD và Đào tạo (GD&ĐT) về trọng trong dạy học cho HS khuyết tật. Do đặc thù của việc phê duyệt Đề án “Tăng cường năng lực nghiên cứu mỗi dạng khuyết tật mắc phải, HS khuyết tật có những và phát triển TBDH và TBDH tự làm (TBDHTL) cho đặc điểm riêng trong quá trình nhận thức. Với HS khiếm Trung tâm Nghiên cứu Cơ sở vật chất, TBDH, Đồ chơi thị, do hạn chế hoặc không nhìn thấy nên các em cần có trẻ em” thuộc Viện Khoa học GD Việt Nam, trong đó nêu đồ dùng dạy học đặc thù để sử dụng thông qua thính giác rõ một trong những kết quả đạt được sau khi thực hiện và xúc giác. Vấn đề được đặt ra là: Liệu các đồ dùng dạy Đề án “Tập trung nghiên cứu để sửa chữa, cải tiến được học của HS phổ thông được sản xuất dành cho HS sáng cơ bản các TBDH hiện có theo danh mục TBDH tối thiểu mắt có sử dụng được trong dạy học cho HS khiếm thị; đồng thời thiết kế, chế tạo được một số bộ mẫu TBDH Nếu sử dụng được thì cách thức sử dụng như thế nào; cơ bản cho bậc học Mầm non và Phổ thông đủ tiêu chuẩn Cần điều chỉnh những gì; Những nghiên cứu về TBDH làm phương tiện bồi dưỡng GV”. Nghiên cứu quy trình dành cho HS khiếm thị còn mang tính đơn lẻ, chưa thực thiết kế, cải tiến TBDH còn mang tính chung và tổng sự đáp ứng nhu cầu thực tiễn của HS khiếm thị trong việc quát đưa ra nguyên tắc và quy trình thiết kế TBDH chứ học môn Toán và các môn học khác. Việc nghiên cứu, chưa có nghiên cứu đi sâu cụ thể vào quy trình thiết kế thiết kế TBDH môn Toán dành cho HS khiếm thị ở cấp TBDH và đặc biệt là TBDH môn Toán dành cho HS TH trong GD hòa nhập sẽ tạo cơ hội cho HS khiếm thị khiếm thị cấp TH trong GD hòa nhập. Vì vậy, cần thiết học môn Toán ở TH có chất lượng cao hơn. GV có những phải có những nghiên cứu chuyên sâu về TBDH dành điều kiện để dạy học tốt hơn. Điều này góp phần vào việc cho HS khiếm thị ở cấp TH trong GD hòa nhập. tăng số lượng và chất lượng học toán của HS khiếm thị, * Một số khái niệm Số 35 tháng 11/2020 41
  2. NGHIÊN CỨU LÍ LUẬN - HS khiếm thị là HS có khuyết tật thị giác, sau khi đã chưa ban hành danh mục TBDH tối thiểu dành cho HS có các phương tiện trợ thị giác vẫn gặp nhiều khó khăn khuyết tật trong đó có HS khiếm thị và chủ yếu sử dụng trong các hoạt động cần sử dụng mắt. HS khiếm thị có các TBDH được cung cấp từ các dự án nước ngoài, các những mức độ khác nhau về thị lực và thị trường của thị tổ chức quốc tế tài trợ cho HS khuyết tật, các TBDH khá giác. sơ sài và không đầy đủ cho HS khuyết tật sử dụng. HS ở - Thị lực được hiểu là khả năng phân biệt hai điểm sáng dạng khuyết tật khiếm thị có nhu cầu về những thiết bị ở khoảng cách gần nhau của mắt. Các mức độ khiếm thị đặc thù tập trung vào hình thành kĩ năng như các điều (xem Hình 1). kiện tiên quyết để giao tiếp và học tập như: Kí hiệu nổi, âm thanh của các thiết bị được phát ra. Ngoài ra, tùy theo môn học và những đặc điểm về dạng và mức độ khiếm thị mà đòi hỏi những thiết bị bổ trợ hoặc được làm mới hoặc điều chỉnh những thiết bị sẵn có. Do vậy, TBDH cho HS khiếm thị còn thiếu thốn và chưa phù hợp với HS khiếm thị, do đó cần cải tiến các TBDH và làm mới những thiết bị cần thiết cho HS khiếm thị. Việc sử dụng TBDH cho HS khiếm thị một mặt cần được tuân thủ theo các nguyên tắc: đúng lúc, đúng chỗ, Hình 1: Các mức độ khiếm thị đúng liều lượng và mang tính sư phạm. Mặt khác, phải TBDH là tất cả những phương tiện vật chất giúp cho có những điều chỉnh phù hợp trên các nguyên tắc trên, GV và HS tổ chức và tiến hành hợp lí, có hiệu quả quá song cần động viên, khuyến khích tạo môi trường học trình giáo dưỡng và GD ở các môn học, cấp học. tập cho HS khiếm thị, giúp các em có tinh thần ham học TBDH tự làm (TBDHTL) được hiểu là loại TBDH do hỏi và hăng say hơn trong việc học, giúp các em hòa GV thiết kế, chế tạo mới hoặc cải tiến từ một TBDH đã nhập với thế giới xung quanh, trở thành con người có ích có hoặc qua sưu tầm tư liệu hiện vật mà có. TBDHTL có cho xã hội. nguyên lí cấu tạo và cách sử dụng phù hợp với ý tưởng Hiện nay, Bộ GD&ĐT chưa ban hành danh mục TBDH thực hiện bài dạy của GV làm ra, do đó khi được sử dụng tối thiểu dành cho HS khuyết tật, trong đó có TBDH môn thường cho hiệu quả cao và thiết thực. Toán dành cho HS khiếm thị. Các TBDH được thiết kế, Quy trình thiết kế là hoạt động sáng tạo của người thiết thử nghiệm cho HS khiếm thị thường gặp trong việc dạy kế bao gồm nhiều giai đoạn (xem Hình 2) các kĩ năng đặc thù thuộc các môn học như Toán, Tiếng Việt, Đạo đức cho thấy: Những thiết bị này thực cần thiết và hỗ trợ đáng kể cho HS rèn luyện các kĩ năng cơ bản và là điều kiện tốt để HS có thể chiếm lĩnh kiến thức bài học như các bạn mắt sáng khác. 2.3. Vai trò của thiết bị dạy học đối với học sinh khiếm thị Quá trình dạy học được cấu thành bởi nhiều thành tố cốt lõi chủ yếu sau: Mục tiêu dạy học; Nội dung dạy học; Phương pháp dạy học; Chủ thể dạy học (GV); Đối tượng dạy học (HS); TBDH. Các thành tố này liên quan chặt chẽ và tương tác với nhau, trong đó ba nhân tố Mục tiêu - Nội dung - Phương pháp liên kết, tương tác chặt chẽ và các nhân tố này có mối quan hệ với mục tiêu phát triển kinh tế xã hội với sự tiến bộ khoa học công nghệ, văn hóa của đất nước. Ba nhân tố còn lại (GV - HS - TBDH) là các nhân tố để hiện thực hóa mục tiêu đào tạo, tái Hình 2: Quy trình thiết kế kĩ thuật tạo, sáng tạo nội dung, phương pháp đào tạo. Trong đó, TBDH là cầu nối để GV tổ chức quá trình dạy học, đưa 2.2. Sơ bộ thực trạng của thiết bị dạy học đối với học sinh HS tham gia thực sự vào quá trình dạy học, HS tự khai khiếm thị thác và tiếp nhận tri thức dưới sự hướng dẫn của GV. Khảo sát sử dụng TBDH cho HS sáng mắt theo danh Một số vai trò của thiết bị dạy nói chung trong quá trình mục thiết bị tối thiểu ở cấp TH, Thông tư 15/2009/ dạy học như sau: BGDĐT cho thấy: Các TBDH tối thiểu cấp TH được sử - TBDH là công cụ lao động của người GV giúp GV dễ dụng cho HS sáng mắt thuộc các dạng khác nhau và khá dàng truyền thụ kiến thức cho HS; đa dạng theo từng môn học. Tuy nhiên, Bộ GD&ĐT vẫn - TBDH là công cụ nhận thức của HS giúp HS dễ dàng 42 TẠP CHÍ KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM
  3. Nguyễn Sỹ Nam tiếp nhận tri thức; được qua tiết dạy hoặc chủ đề, chương; Trọng tâm của - TBDH là sự cụ thể hóa nội dung dạy học mà GV bài hoặc chủ đề, chương. muốn truyền tải cho HS; Bước 2: Xây dựng bản thiết kế sư phạm - TBDH vật chất hóa phương pháp dạy học; Đây là một bước rất quan trọng trong việc thiết kế - TBDH tham gia vào thúc đẩy sự hiện thực hóa mục TBDH. GV phải hình dung được toàn bộ nội dung cũng tiêu dạy học, góp phần làm cho quá trình dạy học có chất như những HĐ sư phạm trên lớp sẽ cần tới sự hỗ trợ của lượng, hiệu quả hơn cho bài giảng. TBDH này. TBDH đó sẽ hỗ trợ dạy học phần nào trong Do đó, TBDH có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự bài, nó là giá mang tri thức giúp người học tự chiếm lĩnh phát triển nhận thức của HS khiếm thị. Điều này xảy ra kiến thức hay chỉ để minh hoạ kiến thức, … trong toàn bộ quá trình nhận thức theo lí thuyết thông Bước 3: Thực hiện việc chế tạo TBDH tin. Ở mức độ cảm giác, tri giác: HS khiếm thị bị hạn Sau khi đã thực hiện các bước trên thì tiến hành chế tạo chế một trong các giác quan quan trọng nhất. Vì vậy, cần TBDH, với TBDH phức tạp thì có thể sản xuất thử, làm phải có sự kết hợp đa giác quan còn lại nhằm “bù trừ” thử trước khi thực hiện trên vật liệu tốt hơn, thiết kế quy để tiếp nhận thông tin mà thị giác không tiếp nhận được. trình công nghệ chế tạo TBDH và các bản vẽ chi tiết, bản TBDH cũng làm giảm độ khó trừu tượng và làm dễ dàng vẽ lắp của TBDH cần chế tạo. Với TBDH đơn giản thì hơn trong tương tác giữa GV và HS. TBDH đối với HS sau khi có ý tưởng như ở bước 2 là có thể thực hiện việc khiếm thị có vai trò quyết định trong việc dạy các kĩ năng chế tạo luôn. đặc thù vốn là điều kiện tiên quyết cho việc chiếm lĩnh Bước 4: Sử dụng thử (dạy thử), xem xét, điều chỉnh các kiến thức, kĩ năng các môn học. Đặc biệt, môn Toán Nên vận hành thử, sử dụng thử để xem xét những vấn là môn học làm cơ sở cho HS phát triển khả năng tư duy đề có thể nảy sinh khi sử dụng trên lớp. Cần dự đoán một trừu tượng (một trong những đặc điểm yếu nhất của HS số tình huống rồi đặt ra và tự trả lời một số câu hỏi như: khiếm thị). TBDH đó có góp phần tích cực hóa hoạt động học tập của HS hay không, có tăng hiệu quả dạy học không, có 2.4. Quy trình thiết kế thiết bị dạy học dễ sử dụng không, khi sử dụng trên lớp thì HS thao tác Về quy trình thiết kế TBDH, các tác giả tiếp cận theo thế nào... Các tình huống có thể xảy ra, kể cả an toàn cho các cách khác nhau. Theo Thái Duy Tuyên, quy trình GV, HS. Từ đó, xem xét và chỉnh sửa bản vẽ chi tiết và tự làm TBDH gồm hai bước: Xác định hệ thống thiết bản vẽ lắp để ra sản phẩm hoàn thiện. bị; Gia công kĩ thuật. Tác giả Tô Xuân Giáp đưa ra các Bước 5: Viết bản hướng dẫn giai đoạn của việc lựa chọn phương tiện dạy học, trong Bản hướng dẫn phải nêu được: ý đồ sư phạm, kĩ thuật đó giai đoạn thiết kế gồm ba bước: Chuẩn bị; Lựa chọn sử dụng, phần việc của GV của HS, sự phối hợp giữa GV và thiết kế; Sản xuất mẫu. Qua nghiên cứu, thử nghiệm và HS. Cách sử dụng, khai thác TBDH để tích cực hóa có thể đưa ra quy trình thiết kế TBDH gồm 5 bước như hoạt động học tập của HS, tăng hiệu quả dạy học. Quy sau: Để thiết kế TBDH đáp ứng được yêu cầu đổi mới trình 5 bước này chủ yếu áp dụng cho GV thiết kế các phương pháp dạy học (PPDH), trước hết người kĩ sư cần TBDH đơn giản. Tuy nhiên, với các nhà sản xuất TBDH nghiên cứu kĩ nội dung dạy học, nghiên cứu sách giáo chuyên nghiệp cũng có thể tham khảo và vận dụng linh khoa (SGK), chuẩn kiến thức, kĩ năng và những yêu cầu hoạt. Riêng các bước 1, 2, 4 rất cần đến sự tham gia của của đổi mới PPDH để đề ra mục tiêu của tiết học (cả về GV, chuyên gia môn học đặc biệt là những kĩ sư công nghệ kiến thức, kĩ năng, thái độ). am hiểu chế tạo về các TBDH để đưa ra quy trình công Bước 1: Phân tích nội dung dạy học (một bài, một nghệ chế tạo thông qua các bản vẽ chi tiết và bản vẽ lắp, chương hoặc một chủ đề, cấp học, hoặc tích hợp liên từ đó đưa vào sản xuất hàng loạt những TBDH cho HS. môn). Đây là công việc cần làm đầu tiên của người GV. Câu 3. Vận dụng quy trình thiết kế thiết bị dạy học hỏi đặt ra ở đây là mục tiêu của bài học, mục tiêu của môn Toán dành cho học sinh khiếm thị chương hay chủ đề dạy học. Sau khi học xong bài này, Minh hoạ qua thiết kế thước kẻ đường thẳng song song HS cần đạt được kiến thức và kĩ năng như thế nào theo dành cho HS khiếm thị ở TH. chuẩn. Khi thiết kế mục tiêu học tập cần bao quát cả 3 * Lí do chọn mẫu: lĩnh vực chung của học tập: 1/ Nhận thức; 2/ Tình cảm - Trong chương trình GD chuyên biệt dành cho HS và khả năng biểu cảm; 3/ Năng lực hoạt động thực tiễn. khiếm thị cấp TH lớp 4 có bài GV giới thiệu về hai đường Dạy học hướng đến hình thành kĩ năng hành động hay thẳng cắt nhau, vuông góc với nhau, song song với nhau, cung cấp tri thức hoặc hướng đến sự phát triển nhân cách giới thiệu về hình bình hành và hình thoi. Trong đó, có cho HS, do đó cần phải có sự lựa chọn PPDH và TBDH thực hành kẻ hai đường thẳng song song với nhau. Tuy phù hợp với mục tiêu của bài học. Cần nghiên cứu kĩ bài nhiên, với các TBDH thông thường dành cho HS sáng qua SGK, sách GV, chuẩn kiến thức, kĩ năng để xác định mắt để vẽ đường thẳng song song thì rất đơn giản và dễ được: Những yêu cầu về mặt kiến thức và kĩ năng cần đạt vẽ còn đối với HS khiếm thị thì rất khó khăn, thậm chí Số 35 tháng 11/2020 43
  4. NGHIÊN CỨU LÍ LUẬN không vẽ được do đó việc nghiên cứu, thiết kế thước kẻ thanh chữ L và song song với thanh còn lại của chữ L. song song học toán cho HS khiếm thị ở TH rất cần thiết Nguyên vật liệu: nhằm giúp HS khiếm thị có thể kẻ các đường thẳng song Các phương án sử dụng nguyên vật liệu: song một cách nhanh chóng và chính xác hơn. - Sử dụng vật liệu là miếng thép dễ gia công trong cơ - Trong danh mục TBDH môn Toán dành cho HS khí và là nguyên liệu rẻ tiền dễ kiếm dễ sử dụng đơn giản khiếm thị cấp TH chưa có dụng cụ thước kẻ đường thẳng và có độ bền cao. song song. Phương án 1: Vật liệu của thước chữ L được làm bằng *Bước 1: Phân tích nội dung dạy học thép; Một thanh trượt trên thanh chữ L và song song với - Thước kẻ đường thẳng song song này có giá trị sử thanh còn lại. dụng rất cao và linh hoạt trong các giờ học môn Toán Phương án 2: Vật liệu của thước chữ L được làm bằng dành cho HS khiếm thị ở TH. gỗ hoặc nhựa, meeka...; một thanh trượt trên thanh chữ L - Để vẽ được hai đường thẳng song song ta cần thực hiện và song song với thanh còn lại. các bước: 1/ Vẽ đường thẳng phụ vuông góc với đường Hướng dẫn các cách làm thẳng đã cho; 2/ Vẽ đường thẳng vuông góc với đường - Thiết kế: thẳng phụ; 3/ Ta vẽ được hai đường thẳng song song. + Một miếng thép hình chữ L một đầu dài 20cm một - Khi GV hướng dẫn HS vẽ hai đường thẳng song song đầu dài 28cm trên miếng thép có những hạt nổi cách do các em không nhìn thấy mà chủ yếu là dùng xúc giác nhau 1cm. tức là dùng tay để cầm sờ nắm để xác định các điểm và + Trên phần miếng thép dài 20 cm có gắn một thanh kẻ các đường thẳng song song sao cho thực hiện ít động trượt là miếng thép dài trên có các hạt nổi tương ứng tác nhất, dễ dàng nhất và chính xác nhất. khoảng cách giữa mỗi hạt là 1cm và song song với miếng * Bước 2: Xây dựng bản thiết kế sư phạm thép dài 20cm. - Từ những nội dung bài học trong môn toán lớp 4 ở - Nguyên công 1: Cắt tấm thép thành hình chữ L với TH về cách vẽ đường thẳng song song dựa trên đặc điểm kích thước 18x20 cm như Hình 4: tâm sinh lí của HS khiếm thị. - GV hình dung được toàn bộ nội dung cũng như những hoạt động sư phạm trên lớp sẽ cần tới sự hỗ trợ của TBDH là thước kẻ song song. - GV sẽ hỗ trợ dạy học trong bài học môn Toán lớp 4, qua đó giúp HS khiếm thị thực hiện vẽ được đường thẳng song song một cách dễ dàng và hiểu được nội dung bài học mà GV yêu cầu. * Bước 3: Thực hiện việc chế tạo TBDH Quy trình thiết kế: Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động (xem Hình 3): Hình 4: Nguyên công 1 - Nguyên công 2: Khoan các lỗ tròn lên thanh chữ L như Hình 5: Hình 5: Nguyên công 2 Hình 3: Cải tiến Thiết kế mẫu thước kẻ song song dành cho HS khiếm thị - Nguyên công 3: Gắn các hạt nổi lên phần của thước kẻ song song chữ L. Thước kẻ song song gồm hai phần: Một miếng thép hình - Nguyên công 4: Gắn thanh trượt lên thanh hình chữ chữ L có gắn các hạt nhỏ nổi; một thanh trượt trên một L như Hình 6. 44 TẠP CHÍ KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM
  5. Nguyễn Sỹ Nam hoặc bao gói trên giá hoặc tủ. Sau khi sử dụng rửa sạch các loại, lau khô, lau chùi định kì để chống rỉ. - Bảo quản đúng nguyên tắc: tránh ẩm ướt, nhiệt độ cao, va chạm chấn động mạnh, tránh bụi bẩn, mặt kính phải luôn sạch, tránh dầu mỡ bám vào, tránh để gần hóa chất. Khi sử dụng phải kiểm tra kĩ thiết bị, sử dụng xong lau chùi cẩn thận và bàn giao trả lại đúng quy định. 3. Kết luận TBDH môn Toán có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự phát triển nhận thức của HS khiếm thị trong việc học Hình 6: Nguyên công 4 môn Toán ở cấp TH và thực tế hiện nay cho thấy, có rất ít * Bước 4: Sử dụng thử (dạy thử), xem xét, điều chỉnh đề tài nghiên cứu, thiết kế TBDH môn Toán dành cho HS Sau khi đã gia công hoàn thiện TBDH là thước kẻ song khiếm thị trong môi trường GD hòa nhập. Các TBDH song, GV mang đi thử nghiệm đối với HS khiếm thị đặc thù chủ yếu được tặng hoặc tài trợ bởi các quỹ dành trong chương và bài học cụ thể cần sử dụng TBDH môn cho HS khuyết tật. Do đó, cần thiết phải có những nghiên Toán là thước kẻ song song dành cho HS khiếm thị. HS cứu, thiết kế TBDH môn Toán dành cho HS khiếm thị để sau khi sử dụng thước kẻ song song sẽ có sự cảm nhận và GV có thể tự thiết kế được TBDH môn Toán dành cho đánh giá về cách sử dụng có dễ dàng hay gặp những khó HS khiếm thị. Để làm được như vậy, GV cần phải nắm vững kịch bản sư phạm, đồng thời hiểu được quy trình khăn nào khi sử dụng TBDH, đồng thời nhờ sự tư vấn và thiết kế TBDH thông qua 5 bước đã nêu ở trên. Ngoài ra, góp ý của chuyên gia về TBDH, từ đó GV thực hiện việc GV cần hiểu về đặc điểm tâm sinh lí của HS khiếm thị ở điều chỉnh, cải tiến thước kẻ song song để phù hợp với TH để vận dụng vào việc nghiên cứu, thử nghiệm, đánh đối tượng HS khiếm thị khi học môn toán. giá TBDH môn Toán dành cho HS khiếm thị ở TH, từ Bước 5: Viết bản hướng dẫn đó hoàn thiện quy trình thiết kế TBDH và đưa vào trong Hướng dẫn sử dụng: giảng dạy. - Khi muốn vẽ một đường thẳng song song theo ý mình Cụ thể, để có được quy trình thiết kế TBDH môn Toán muốn ta chỉ cần giữ nguyên một đầu và di chuyển đầu dành cho HS khiếm thị, GV cần hiểu về đặc điểm của còn lại trượt trên thanh chiều dài chữ L ứng với mỗi hạt HS khiếm thị bị hạn chế khả năng thị giác, do đó ở khâu nổi là 1cm, sau đó ta dùng bút kẻ chữ nổi kẻ theo đường xử lí thông tin gặp nhiều khó khăn bởi thị giác rất quan song song với đường cần vẽ ta sẽ được hai đường thẳng trọng trong việc hình thành biểu tượng giúp HS hình song song với nhau với kích thước yêu cầu. dung được sự vật hiện tượng. Do vậy, để nhận biết được, Những điểm cần lưu ý: hình dung được biểu tượng HS khiếm thị phải sử dụng Lưu ý về sử dụng: Việc sử dụng TBDH Thước kẻ song các tri giác khác như xúc giác, thính giác và các giác song cho HS khiếm thị một mặt cần được tuân thủ theo quan khác nhưng chủ yếu vẫn là xúc giác do đó TBDH các nguyên tắc: đúng lúc, đúng chỗ, đúng liều lượng và đóng vai trò quan trọng trong việc lưu giữ thông tin như mang tính sư phạm. Mặt khác, phải có những điều chỉnh các điểm tựa vững chắc. TBDH đối với HS khiếm thị phù hợp trên các nguyên tắc trên, song cần luôn động có vai trò quyết định trong việc dạy các kĩ năng đặc thù viên, khuyến khích tạo môi trường học tập cho HS khiếm vốn là điều kiện quyết định cho việc chiếm lĩnh các kiến thị giúp các em có tinh thần ham học hỏi và hăng say hơn thức, kĩ năng các môn học. Đối với HS khiếm thị, cần có trong việc học giúp các em hòa nhập với thế giới xung TBDH kí hiệu nổi các mô hình có thể cầm nắm giúp HS quanh trở thành con người có ích cho xã hội sau khi các hình dung được biểu tượng trong đầu, HS khiếm thị hình em hòa nhập với cuộc sống. thành tư duy trong học Toán, qua đó giúp các em tự tin Lưu ý về bảo quản: hơn trong cuộc sống. - Thiết bị bằng kim loại: Phân loại và để gọn vào tủ Tài liệu tham khảo [1] Trần Quốc Đắc và các tác giả, (2002), Một số vấn đề lí [4] Trần Doãn Quới, (1997), Một số vấn đề về cơ sở khoa học luận và thực tiễn của việc xậy dựng và sử dụng cơ sở vật và phương pháp luận của việc sử dụng thiết bị dạy học chất và thiết bị dạy - học, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội. trong trường phổ thông, Hà Nội. [2] Trần Kiều, Vũ Trọng Rỹ, (2001), Thiết bị dạy học với việc [5] Lê Văn Tạc, Nguyễn Văn Hường, (1995), “Bước đầu đổi mới chương trình sách giáo khoa phổ thông, Tạp chí hình thành bộ đồ dùng dạy học đơn giản cho trẻ có tật Thông tin Khoa học Giáo dục, số 86. bậc Tiểu học, đề tài mã số: B.36, Viện Khoa học Giáo [3] Phạm Minh Mục, (2006), Giáo dục hoà nhập trẻ khiếm dục. thị bậc Tiểu học, NXB Lao động - Xã hội. [6] Lê Văn Tạc, Phạm minh Mục, Nguyễn Đức Minh, (2006), Số 35 tháng 11/2020 45
  6. NGHIÊN CỨU LÍ LUẬN Giáo dục trẻ khuyết tật: Một số vấn đề lí luận và thực tập của học sinh trung học cơ sở, Luận án Tiến sĩ Giáo tiễn, NXB Giáo dục, Hà Nội. dục học, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. [7] Lê Ngọc Thu, Nghiên cứu thiết bị dạy học cho học sinh [9] Trần Đức Vượng, Nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn trang khiếm thị ở trường tiểu học trong môi trường giáo dục bị cơ sở vật chất - Thiết bị dạy học cho trường tiểu học và hòa nhập, Báo cáo tổng kết đề tài, mã số V7-2003. trung học cơ sở giai đoạn 2001-2010, Báo cáo tổng kết [8] Đặng Thị Thu Thủy, (2009), Thiết kế và sử dụng thiết bị đề tài mã số B2001-49-11. dạy học môn Toán theo hướng tích cực hóa hoạt động học RESEARCHING AND DESIGNING THE EDUCATIONAL EQUIPMENT FOR TEACHING MATHEMATICS FOR VISUALLY IMPAIRED STUDENTS IN INCLUSIVE EDUCATIONAL ENVIRONMENT Nguyen Sy Nam The Vietnam National Institute of Educational Sciences ABSTRACT: In the current research on special education, the issue of 52 Lieu Giai, Ba Dinh, Hanoi, Vietnam educational equipment for students with disabilities in general and students Email: nguyensynam201085@gmail.com with visual impairments in particular plays a very important role in educating for the students with disabilities in inclusive learning environment. Due to the specificity of each type of disabilities, the students with disabilities have specific characteristics in the cognitive process, therefore it is necessary to provide specialized educational equipment supporting them to successfully study in the inclusive educational environment. KEYWORDS: Teaching equipment; visually impaired students; inclusive education; technological process. 46 TẠP CHÍ KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM
nguon tai.lieu . vn
Toán học Môi trường Vật lý Sinh học Địa Lý Hoá học Nông - Lâm - Ngư Cơ khí - Chế tạo máy Tiếng Anh phổ thông Khoa học ứng dụng Nông - Lâm Kiến thức tổng hợp Giáo dục học Xã hội học