Xem mẫu

  1. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8 NGHIÊN CỨU CHẾ TẠO CHẤM NANO CARBON PHÁT QUANG TỪ NƯỚC CHANH Bùi Thị Hoàn Trường Đại học Thủy lợi, email: buithihoan@ tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU So với các chấm lượng tử truyền thống Quá trình hình thành Cdots từ nước chanh (các hạt nano chuyển đổi ngược, thuốc có thể mô tả theo các bước sau: (i) nhuộm hữu cơ), chấm nano cacbon (Cdots) carbohydrat bị mất nước và phân hủy khi có phát quang cho thấy nhiều ưu điểm như độ mặt axít arcorbic và axít citric để hình thành bền quang cao, phân tán tốt, trơ về mặt hóa các hợp chất dễ hòa tan dạng fufuran, aldehit, học và dễ dàng biến tính. Các tính chất sinh keton và các axít hữu cơ như axít acetic. Các học vượt trội của Cdots như độc tính thấp và axít này đóng vai trò như chất xúc tác trong tương thích sinh học tốt cho phép chúng có các phản ứng tiếp theo (ii) Xảy ra sự polyme tiềm năng ứng dụng trong chụp ảnh sinh học, hóa và ngưng tụ các hợp chất dạng fufuran, cảm biến sinh học, dẫn truyền thuốc [1]. Gần aldehit, keton để hình thành các polyme dễ đây các nhà khoa học chú trọng vào việc chế hòa tan; (iii) Sự hình thành các cụm thơm tạo chấm nano carbon có nguồn gốc thiên diễn ra thông qua sự ngưng tụ các andol, nhiên. Các sản phẩm tự nhiên có nhiều lợi thế hydroxymethyl, thêm vòng; (iv) Khi nồng độ như có thể tái tạo, có tính tương thích sinh các cụm thơm đạt đến điểm tiêu chuẩn siêu học tốt. Ngoài ra các sản phẩm tự nhiên có bão hòa thì xảy ra sự nảy mầm của carbon thể được sử dụng để chế tạo Cdots theo [1]. Sự phát triển của các đám carbon được những cách rất đơn giản mà không gây hại hỗ trợ bởi sự khuếch tán bởi các phân tử khác cho môi trường [1]. Ở đây tôi xin trình bày về phía bề mặt hạt. Kết quả là hình thành các phương pháp chế tạo chấm nano carbon có chấm Cdots được tự thụ động hóa. khả năng phát quang từ nước chanh tươi có tiềm năng ứng dụng trong chụp ảnh sinh học. 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Quả chanh sau khi được rửa sạch, vắt lấy nước, lọc bỏ tép và hạt. Nước chanh tươi được đổ vào bình và thủy nhiệt ở 240C, 12h. Đặc tính của vật liệu được phân tích bằng hiển vi điện tử truyền qua phân giải cao (HRTEM, JEOL, JEM 1010, JEOL Techniques). Phổ nhiễu xạ tia X được chụp bằng máy nhiễu xạ Hình 1. Ảnh hiển vi điện tử truyền qua tia X, Siemens D5000. Phổ hồng ngoại phân giải cao (HRTEM) của Cdots (FTIR) của mẫu đo bằng thiết bị Fourier FTIR 6700- Thermo Nicolet. Các phổ UV-Vis được Do độ tương phản giữa các chấm carbon đo trên máy Cary 500. Phổ huỳnh quang của với lưới đồng phủ carbon thấp do đó việc mẫu được ghi lại bằng máy huỳnh quang quan sát hình ảnh của chúng rất khó khăn. Nano Log (Horiba, Edison, USA). Tuy nhiên hình ảnh các đốm đen rõ rệt hiển 591
  2. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8 thị trên ảnh hiển vi điện tử truyền qua phân do sự có mặt của nhóm –OH trong mẫu [2]. giải cao HRTEM (Hình 1) chứng tỏ sự hình Nhờ các nhóm chức bề mặt phong phú mà thành của chúng. Chúng dường như có dạng Cdots dễ dàng phân tán trong nước mà không cầu có kích thước từ 4 đến 6 nm. cần bất kỳ sự biến tính bề mặt nào. Chất lượng tinh thể của Cdots được thể Hình 4 là phổ hấp thụ và kích thích của hiện thông qua giản đồ nhiễu xạ tia X ở hình Cdots. Như vậy Cdots hấp thụ mạnh trong 2. Trong đó chỉ quan sát thấy đỉnh rộng ở vùng tử ngoại và có phần đuôi kéo dài sang chừng 20,7 chứng tỏ bản chất vô định hình phần nhìn thấy. Đỉnh hấp thụ 283 nm tương của vật liệu. ứng với sự dịch chuyển π – π* của liên kết C=C. Hình 4. Phổ hấp thụ và kích thích của Cdots Hình 2. Giản đồ nhiễu xạ tia X của Cdots Mặc dù Cdots hấp thụ mạnh trong vùng tử ngoại nhưng chúng hầu như không bị kích Sự tồn tại của các liên kết hóa học cũng thích bởi các bước sóng hấp thụ cực đại. được chứng minh từ phổ hồng ngoại (Hình 3). Ngược lại Cdots hấp thụ yếu trong vùng từ 400 đến 480 nm nhưng lại bị kích thích mạnh bởi các bước sóng này. Điều này được cho là do sự tồn tại của hai loại nhóm mang màu: một loại liên quan đến các vùng lai hóa sp2 có kích thước nhỏ giàu điện tử π, loại khác liên quan đến các sai hỏng trên bề mặt [3]. Hình 5 là phổ huỳnh quang của Cdots khi được kích thích bởi các bước sóng khác nhau. Quan sát thấy rằng vị trí đỉnh phát xạ không phụ thuộc vào bước sóng kích thích. Tuy nhiên cường độ phát xạ thay đổi khi bước sóng kích thích thay đổi. Cường độ phát xạ cao nhất tương ứng với bước sóng kích thích Hình 3. Phổ hồng ngoại biến đổi Fourier 420 nm. Mặc dù kích thước của các chấm Cdots khá đồng đều nhưng phổ phát xạ huỳnh Đỉnh 1124 cm-1 tương ứng với sự có mặt quang của chúng rộng điều này chứng tỏ của liên kết CO-C. Các đỉnh hấp thụ ở 1390 nguồn gốc phát xạ của vật liệu liên quan đến cm-1 cho thấy sự tồn tại của liên kết CH. các trạng thái bề mặt [4]. Một số nghiên cứu Đỉnh ở 1636 cm-1 tương ứng với các liên kết đã chỉ ra rằng nguồn gốc phát xạ xanh lá cây C=O. Đỉnh 3440 cm-1 xuất hiện được cho là của Cdots liên quan đến liên kết đôi C=O [5]. 592
  3. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8 Hình 5. Phổ huỳnh quang của Cdots Hình 7. Phổ huỳnh quang của Cdots Khi được pha loãng trong nước cất với tỷ pha loãng bởi nước cất theo tỷ lệ 1:1 lệ 1:1 thì cường độ huỳnh quang của Cdots tăng lên đáng kể (Hình 6). Điều này được cho 4. KẾT LUẬN là do việc pha loãng đã làm giảm sự tự hấp thụ trong các dung dịch có nồng độ cao [6]. Chấm nano carbon có kích thước đồng đều được chế tạo từ nước chanh bằng phương pháp thủy nhiệt. Cdots dễ dàng phân tán trong nước. Khi được chiếu xạ bởi tia tử ngoại thì Cdots phát xạ ánh sáng màu xanh lá cây. Vị trí phát xạ của Cdots nguyên chất không phụ thuộc vào bước sóng kích thích. Nhưng khi được pha loãng thì tính chất huỳnh quang lại phụ thuộc vào bước sóng kích thích, đồng thời cường độ huỳnh quang tăng lên đáng kể. Nhờ đó mà Cdots có tiềm năng ứng dụng trong chụp ảnh sinh học. 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO Hình 6. Phổ huỳnh quang của Cdots [1] Sahu S et al, (2012), Chem. Commun, Vol. nguyên chất và được pha loãng bởi nước cất 48, pp. 8835-8837. [2] Long Y et al, (2012), J. Mater. Chem., Như được chỉ ra trong Hình 7 khi được Vol.22, pp. 5917−5920 pha loãng bởi nước cất thì tính chất huỳnh [3] Demchenko A et al, (2013), Methods Appl. quang của Cdots lại phụ thuộc vào bước sóng Fluorec., Vol.1(4), pp. 042001. kính thích. Bước sóng kích thích cực đại của [4] Nie H et al, (2014), Chem. Mater. , Vol.26, Cdots khi được pha loãng không thay đổi so pp. 3104–3112. với nguyên chất. Do tương tác của Cdots với [5] Wang L et al, (2014), ACS Nano, Vol. 8, dung môi phân cực (nước) một loạt các bẫy pp. 2541–2547. phát xạ bề mặt được tạo ra. Khi một bước [6] Bandi R et al, (2016), RSC. Adv., Vol. 6, sóng xác định được chiếu vào thì các bẫy pp.28633–28639. phát xạ loại này chiếm ưu thế. Khi bước sóng khác được chiếu vào thì các bẫy loại khác chiếm ưu thế dẫn đến sự phụ thuộc của vị trí phát xạ vào bước sóng kích thích. 593
nguon tai.lieu . vn