1. Trang Chủ
  2. Địa Lý
  3. Mô hình toán thủy văn lưu vực nhỏ - Chương 13: Các mô hình hiện có

Mô hình toán thủy văn lưu vực nhỏ - Chương 13: Các mô hình hiện có

Nội dung của chương cuối liên quan đến việc sử dụng mô hình thủy văn cho lưu vực nhỏ nói chung thường gặp phải vấn đề khó khăn khi lựa chọn mô hình thích hợp trong số rất nhiều các mô hình có sẵn. Ch−¬ng 13 C¸c M« h×nh hiÖn cã 825 826 C¸c m« h×nh hiÖn cã T¸c gi¶: K. G. Renard, Gi¸m ®èc Trung t©m nghiªn cøu l−u vùc T©y Nam, USDA, ARS, Tucson, AZ 85705; W. J. Rawl, Nhµ thñy v¨n häc, USDA, ARS, Beltsville, MD 20705; M. M. Fogel, Gi¸o s−, Nhµ thñy v¨n häc, Tr−êng c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn t¸i t¹o ®

Thể loại Tài liệu miễn phí Địa Lý

Số trang 47

Ngày tạo 8/29/2018 11:43:58 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.52 M

Tên tệp

Tải Mô hình toán thủy văn lưu vực nhỏ - Chương 13: Các... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Ch−¬ng 13 C¸c M« h×nh hiÖn cã 825
  2. 826
  3. C¸c m« h×nh hiÖn cã T¸c gi¶: K. G. Renard, Gi¸m ®èc Trung t©m nghiªn cøu l−u vùc T©y Nam, USDA, ARS, Tucson, AZ 85705; W. J. Rawl, Nhµ thñy v¨n häc, USDA, ARS, Beltsville, MD 20705; M. M. Fogel, Gi¸o s−, Nhµ thñy v¨n häc, Tr−êng c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn t¸i t¹o ®−îc, §¹i häc Tæng hîp Arizona, Tucson, AZ 85721; Nh÷ng ng−êi sö dông m« h×nh thñy v¨n cho l−u vùc nhá nãi chung th−êng gÆp ph¶i vÊn ®Ò khã kh¨n khi lùa chän m« h×nh thÝch hîp trong sè rÊt nhiÒu c¸c m« h×nh s½n cã. RÊt nhiÒu m« h×nh sö dông trong nh÷ng lÜnh vùc chuyªn biÖt (do sö dông mét sè gi¶ thiÕt riªng vµ c¸c s¬ ®å ®¬n gi¶n hãa), vµ v× thÕ ng−êi sö dông cÇn ph¶i biÕt c¸ch ®Ó lùa chän ra ®−îc m« h×nh sao cho ®−a ra ®−îc lêi gi¶i hiÖu qu¶ nhÊt cho vÊn ®Ò m×nh quan t©m. MÆc dÇu chóng t«i kh«ng lµm mét so s¸nh nµo ë ®©y vÒ tÝnh ®¬n gi¶n hay ®é chÝnh x¸c cña c¸c m« pháng víi nh÷ng c¬ së d÷ liÖu th«ng th−êng, mµ chóng t«i cè g¾ng ®−a ra tÊt c¶ c¸c m« h×nh hiÖn cã m« t¶ chu tr×nh thñy v¨n (hay c¸c thµnh phÇn cña chu tr×nh nµy). Mét b¶ng tãm t¾t sÏ tr×nh bµy nh÷ng tµi liÖu tham kh¶o cho c¸c m« h×nh dùa trªn c¬ së vÒ sö dông ®Êt bÒ mÆt, vïng ®Þa lý vµ c¸c thµnh phÇn cña chu tr×nh thñy v¨n ®−îc m« pháng. Trong phÇn tæng quan tµi liÖu, chóng t«i sö dông c¬ chÕ dß t×m b»ng m¸y tÝnh vµ mét ®iÒu tra réng r·i trong giíi khoa häc mµ cã thÓ cã nh÷ng ®ãng gãp nh÷ng tµi liÖu cã Ých. C¸c c¬ së d÷ liÖu cña m¸y tÝnh ®· dß t×m ®−îc bao gåm trong HÖ thèng th«ng tin Khoa häc nguån n−íc (WRSIS), Trung t©m th«ng tin kü thuËt Quèc gia (NTIS) vµ Trung t©m nghiªn cøu Khoa häc vµ gi¸o 827
  4. dôc N«ng nghiÖp (SEA-AR, Trung t©m nghiªn cøu n«ng nghiÖp cò), vµ c¸c tµi liÖu ®· c«ng bè. Kho¶ng 300 b¶n th¨m dß th«ng tin vÒ c¸c m« h×nh s½n cã ®· ®−îc ph©n ph¸t cho cho c¸c c¬ quan Liªn bang liªn quan ®Õn vÊn ®Ò n−íc, c¸c tr−êng §¹i häc (gåm c¸c khoa kü thuËt n«ng nghiÖp, kü thuËt c«ng tr×nh x©y dùng vµ rõng), c¸c trung t©m nghiªn cøu nguån n−íc, mét sè lùa chon c¸c c¬ quan vÒ n−íc cÊp bang, vµ mét sè c¸c nhµ t− vÊn c¸ nh©n. Chóng t«i ch−a thu thËp ®ù¬c c¸c th«ng tin vÒ c¸c m« h×nh bªn ngoai n−íc Mü, mÆc dÇu mét sè cung ®· ®−îc ®Ò cËp ®Õn do chóng ®−îc ph¸t triÓn tõ n−íc Mü. C¸c th«ng tin sau ®©y ®−îc d−a vµo trong b¶n th¨m dß: 1. Tªn m« h×nh 2. Tªn t¸c gi¶ 3. §Þa chØ cña t¸c gi¶ chÝnh 4. Qu¸ tr×nh thñy v¨n ®−îc m« pháng 5. M« t¶ m« h×nh 6. Quy m« thêi gian cña m« pháng 7. Danh s¸ch c¸c biÕn ®Çu vµo chÝnh 8. Danh s¸ch c¸c biÕn ®Çu ra chÝnh 9. S¬ ®å tèi −u hãa 10. T×nh tr¹ng cña m« h×nh 11. C¸c vïng ®Êt vµ ®Þa lý nµo ®· ®−îc ¸p dông 12. Yªu cÇu vÒ m¸y tÝnh 13. C¸c tµi liÖu tham kh¶o tèt nhÊt vÒ m« h×nh Víi thêi gian vµ kh«ng gian h¹n chÕ kh«ng thÓ liÖt kª hÕt tÊt c¶ c¸c m« h×nh ®−îc ®Ò cËp ®Õn trong c¸c c©u tr¶ lêi phiÕu th¨m dß. H¬n thÕ n÷a chóng t«i cho r»ng ®Ò cËp ®Õn qu¸ nhiÒu m« h×nh còng ch−a h¼n lµ tèi −u khi rÊt nhiÒu c¸c m« h×nh trong c¸c phiÕu tr¶ lêi b¶n th¨m dß ®ang ë giai ®o¹n ph¸t 828
  5. triÓn ban ®Çu vµ ch−a thÓ sö dông trùc tiÕp ngay ®−îc. NÕu kh«ng cã nh÷ng m« t¶ tãm t¾t vÒ m« h×nh th× ng−êi sö dông sÏ kh«ng thÓ lùa chän ®−îc m« h×nh thÝch hîp cho môc ®Ých cña m×nh. V× thÕ, chóng t«i quyÕt ®Þnh chØ ®−a vµo nh÷ng m« h×nh m¸y tÝnh ®· ®−îc c«ng bè réng r·i vµ cho phÐp m« pháng toµn bé hay mét phÇn chÝnh cña pha ®Êt (land phase) trong qu¸ tr×nh thñy v¨n. Toµn bé m« h×nh tháa m·n ®iÒu kiÖn nµy ®−îc tr×nh bµy trong phô lôc 13- A. Nh×n chung, c¸c th«ng tin sau ®©y ®−îc ®−a vµo cho mçi m« h×nh: • Tªn cña ng−êi t¸c gi¶ m« h×nh (c¸c m« h×nh ®−îc s¾p theo thø tù ch÷ c¸i cña tªn t¸c gi¶) • Tªn m« h×nh • §Þa chØ cña t¸c gi¶ chÝnh • Tãm t¾t néi dung (m« t¶ v¾n t¾t vÒ m« h×nh lµm g×, bao gåm c¶ ®ßi hái vÒ phÇn cøng m¸y tÝnh, c¸c d¹ng vïng ®Êt vµ khu vùc ®Þa lý ¸p dông) • C¸c tµi liÖu tham kh¶o B¶ng 1 tæng kÕt l¹i c¸c d÷ liÖu cña mçi m« h×nh trong phô lôc 13-A vµ liÖt kª c¸c qu¸ tr×nh thñy v¨n ®−îc m« pháng, c¸c vïng ®Þa lý vµ ®Æc tÝnh ®Êt ®· ®−îc hoÆc cã thÓ ¸p dông m« h×nh. B¶ng nµy cã thÓ gióp cho ng−êi sö dông dÔ dµng t×m ra ®−îc m« h×nh phï hîp nhÊt cho nhu cÇu cña hä. Trong qu¸ tr×nh t×m kiÕm tµi liÖu chugn t«i ®· t×m thÊy mét vµi tµi liÖu h÷u Ých vµ toµn diÖn vÒ c¸c m« h×nh thñy v¨n (b¶ng 2). Ng−êi ®äc cã thÓ tra cøu thªm c¸c tµi liÖu nµy ®Ó cã thªm c¸c th«ng tin kh¸c vÒ c¸c m« h×nh mµ hä lùa chän. Mét sè tµi liÖu tham kh¶o trong b¶ng 2 còng ®· so s¸nh c¸c kÕt qu¶ dù b¸o sö dông vµi m« h×nh th«ng th−êng trªn cïng mét bé sè liÖu l−u vùc. Nh÷ng nç lùc h¬n n÷a theo h−íng nµy lµ cÇn thiÕt ®Ó hç trî cho ng−êi sö dông trong viÖc quyÕt ®Þnh nªn dïng m« h×nh nµo. Nh÷ng nç lùc ®ã kh«ng nghi ngê g× n÷a bao gåm c¸c yªu cÇu vÒ d÷ liÖu còng nh− kh¶ n¨ng ®¸p øng thay ®æi cña gi¸ thµnh m¸y tÝnh. 829
  6. B¶ng 13.1 Tãm t¾t c¸c m« h×nh hiÖn thêi Qu¸ tr×nh m« pháng Vïng ®Þa lý §iÒu kiÖn mÆt ®Öm VËn chuyÓn hãa häc Dßng ch¶y s¸t mÆt §Êt n«ng nghiÖp Båi l¾ng – xãi lë Dßng ch¶y mÆt Sè TT m« h×nh C¸c vïng kh¸c Bèc thãat h¬i Toµn l−u vùc Gi¸ng thñy §«ng Nam Trung T©y TuyÕt tan §«ng B¾c T©y Nam T©y B¾c §ång cá §« thÞ ThÊm Rõng 1. 0 0 0 0 0 2. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. 0 0 0 0 0 0 0 0 5. 0 0 0 0 0 0 0 0 6. 0 0 0 0 0 0 0 7. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8. 0 0 0 0 0 9. 0 0 0 0 10. 0 0 0 0 11. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 12. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 13. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 14. 0 0 0 15. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 16. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 17. 0 0 0 0 18. 0 0 0 0 0 0 19. 0 0 0 0 0 0 0 0 20. 0 0 0 0 21. 0 0 0 0 22. 0 0 0 0 23. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 24. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 25. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 26. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 27. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 28. 0 0 0 0 0 0 0 0 29. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 30. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 31. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 830
  7. B¶ng 13.1 (tiÕp theo) Qu¸ tr×nh m« pháng Vïng ®Þa lý §iÒu kiÖn mÆt ®Öm VËn chuyÓn hãa häc Dßng ch¶y s¸t mÆt §Êt n«ng nghiÖp Båi l¾ng – xãi lë Dßng ch¶y mÆt Sè TT m« h×nh C¸c vïng kh¸c Bèc thãat h¬i Toµn l−u vùc Gi¸ng thñy §«ng Nam Trung T©y TuyÕt tan §«ng B¾c T©y Nam T©y B¾c §ång cá §« thÞ ThÊm Rõng 32. 0 0 0 33. 0 0 0 0 0 34. 00 00 0 35. 0 00 0 0 0 00 0 36. 0 00 0 0 00 0 37. 0 0 0 38. 0 0 0 0 0 0 39. 0 0 0 40. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 41. 0 0 0 42. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 43. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 44. 0 0 0 0 0 0 45. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 46. 0 0 0 0 0 0 47. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 48. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 49. 0 0 0 0 0 0 0 50. 0 0 0 0 51. 0 0 0 0 0 0 0 0 52. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 53. 0 0 0 0 0 0 0 54. 0 0 0 0 55. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 56. 0 0 0 57. 0 0 0 0 0 0 58. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 59. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 60. 0 0 0 0 0 0 0 0 61. 0 0 0 0 0 0 0 62. 0 0 0 0 0 0 0 0 831
  8. B¶ng 13.1 (tiÕp theo) Qu¸ tr×nh m« pháng Vïng ®Þa lý §iÒu kiÖn mÆt ®Öm VËn chuyÓn hãa häc Dßng ch¶y s¸t mÆt §Êt n«ng nghiÖp Båi l¾ng – xãi lë Dßng ch¶y mÆt Sè TT m« h×nh C¸c vïng kh¸c Bèc thãat h¬i Toµn l−u vùc Gi¸ng thñy §«ng Nam Trung T©y TuyÕt tan §«ng B¾c T©y Nam T©y B¾c §ång cá §« thÞ ThÊm Rõng 63. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 64. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 65. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 66. 0 0 0 67. 0 0 0 68. 0 0 0 0 0 0 69. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 70. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 71. 0 0 0 0 72. 0 0 0 0 0 0 0 0 73. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 74. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 75. 0 0 0 0 0 0 0 76. 77. 78. 79. 80. 832
  9. B¶ng 2. C¸c tµi liÖu tham kh¶o m« h×nh hãa thñy v¨n 1. Agricultural Research Service. 1977. File of agricultural research models. Agricul- tural Research Service, National Agricultural Library, Beltsyllic, Maryland. 2. Bowers, C. E., A. F. Pabst, and 5. P. Larson. 1972. Computer programs in hydrology. Bulletin 44, Water Resources Research Center, University of Minnesota, Minneapolls, Minn. 3. Brandstetter, A. 1976. Assessment of mathematical models for storm and com- bined sewers. Environmental Protection Agency, EPA-60012-76-175a, Washington, DC. 510 pp- 4. Brown, J. W., M. R. Walsh, R. W. McCaricy, A. 1. Green, Jr., and H. W. West. 1974. Models and methods applicable to Corps of Engineers urban studies. Miscellaneous Paper H-74-8, U.S. Army Engineers Waterways Experiment Station, Vicksburg, Miss. 300 pp. 5. Chu, Chung Sang, and C. Edward Bowers. 1977. Computer programs in water resources. Bulletin 97, Water Resources Research Center, University of Minnesota, Minnesapolis, Minn. 6. Clarke, R. R. 1973. Mathematical models in hydrology, irrigation, and drainage, Paper #19, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome. 282 pp. 7. Fleming, G. 1975. Computer simulation techniques in hydrology. Elsevier Environ- inental Series. 333 pp. 8. McCuen, R. H., W. 1. Rawls, G. T. Fisher, and R. L. Powell. 1977. Flood frequency for ungaged watersheds: A literature evaluation, ARS-NE-86, Agricultural Research Service, Beltsyllle, Maryland. 140 pp. 833
  10. B¶ng 2. C¸c tµi liÖu tham kh¶o m« h×nh hãa thñy v¨n (tiÕp theo) 9. U.S. Forest Service. 1976. Non-point water quality inodeling in wildland management: A state-of-the-art assessment. EPA- 600/3-77-075, Environmental Protection Agency, Washington, DC. 10. World Meteorological Organization. 1975. Intercomparlson of conceptual models used in operational hydrological forecasting. WMO Operational Hydrology Report No. 7, Geneva, Switzerland. Phô lôc 13-A C¸c m« h×nh s½n cã hiÖn thêi, t¸c gi¶, tãm t¾t vµ tµi liÖu tham kh¶o 1. Aron, Gert, and David F. Lakatos, M« h×nh dßng ch¶y dßng ch¶y ®« thÞ bang Penn, 212 Sackett Sidg., University Park, PA 16802. Tãm t¾t: M« h×nh ®−îc x©y dùng ®Ó sö dông cho l−u vùc ®« thÞ ë vïng §«ng B¾c víi kÝch th−íc tõ 0.5 ®Õn 10 dÆm vu«ng, vµ còng cã thÓ ¸p dông cho l−u vùc ®Õn20 dÆm vu«ng. M« h×nh m« pháng l−îng n−íc cho c¸c thêi ®o¹n tõ 30 phót ®Õn 2 ngµy. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV, vµ cÇn kho¶ng 280 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: Kh«ng cã 2. Beasley, D. B., E. J. Monke, and L. F. Huggins, M« h×nh m« pháng ph¶n øng m«i tr−êng cña l−u vùc theo vïng víi nguån phi ®iÓm (ANSWERS), Khoa Kü thuËt N«ng nghiÖp, Tr−êng §H Tæng hîp Arkansas, Fayetteville, AK 72701. 834
  11. Tãm t¾t: §©y lµ m« h×nh l−u vùc tham sè ph©n bè h−íng sù kiÖn cã thÓ øng dông cho c¸c khu vùc rõng, canh t¸c n«ng nghiÖp vµ ®« thÞ cña vïng Trung T©y n−íc Mü. Nã m« pháng c¸c qu¸ tr×nh thñy v¨n cña thÊm, gi÷a n−íc trªn t¸n c©y, c¸c dßng ch¶y mÆt vµ s¸t mÆt, sù t¸c rêi vµ vËn chuyÓn bïn c¸t theo kh«ng gian. M« h×nh t−¬ng ®èi linh ho¹t cho phÐp ng−êi sö dông cã thÓ thay ®æi c¸c cÊu tróc ®Çu vµo vµ ®Çu ra ®Ó phï hîp víi c¸c yªu cÇu riªng biÖt. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV sö dông GASP IV vµ cÇn kho¶ng 150 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o. Beasicy, D. B. 1977. ANSWERS: A mathematical model for simulating the effects of land use and management on water quality. Unpublished PhD Thesis, Purdue University, 266 p. 3 Betson, Roger P., and Harold E. Pratt, M« h×nh ph©n tÝch vµ m« pháng dßng ch¶y (SSAM), Tennessee Valley Authority, 410 Evans Building, Knoxville, TN 37902. Tãm t¾t: Bé m« h×nh bao gåm mét m« h×nh m« pháng ®−êng qu¸ tr×nh m−a vµ mét m« h×nh m« pháng dßng ch¶y liªn tôc theo ngµy. Hai m« h×nhnµy cã thÓ ®−îc kÕt hîp víi nhau ®Ó cung m« pháng trong mét tr¹ng th¸i thèng nhÊt, mµ t¹o nªn l−îng gi¸ng thñy ngÉu nhiªn råi m« pháng ®−îc bèc tho¸t h¬i thùc vËt, dßng ch¶y bÒ mÆt, dßng ch¶y s¸t mÆt, bïn c¸t vµ sù vËn chuyÓn c¸c chÊt hãa cã ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng n−íc cho c¸c khu vùc rõng, n«ng nghiÖp,vµ ®« thÞ ë vïng §«ng Nam. Bé m« h×nh còng cã c¸c c«ng cô ®Ó tèi −u hãa. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 170 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: Betson, R. P. "Storm hydrographs using a double-triangle model," TVA Research Paper No. 8, Feb. 1972, Knoxylile, TN 37902. 4 Boning, Charles W., U.S.G.S. M« h×nh dßng ch¶y m−a tæng hîp, U.S Geological Survey National Center, Mall Stop 415, Reston, VA 22092. 835
  12. Tãm t¾t: M« h×nh ®−îc ph¸t triÓn cho c¸c khu vùc ®« thÞ ë §«ng B¾c vµ §«ng Nam. M« h×nh sö dông sè liÖu l−îng m−a ngµy vµ c¸c ®iÒu kiÖn Èm – bèc h¬i ®Ó tÝnh ra thÊm vµ l−îng m−a v−ît qu¸ cho mét trËn lò lùa chän. L−îng m−a v−ît qu¸ ®−îc “dÉn” qua l−u vùc sö dông c¸c ®−êng qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi vµ sù triÕt gi¶m cña ®−êng qu¸ tr×nh ®−îc tÝnh b»ng c¸ch sö dông c¸c hå chøa tuyÕn tÝnh. Quy m« thêi gian cña m« pháng lµ tõ 1 ®Õn 60 phót. Mét c«ng cô tèi −u hãa còng ®−îc ®−a vµo trong m« h×nh. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ PL/1 vµ cÇn kho¶ng l−u tr÷ tõ 356 – 756 K. Tµi liÖu tham kh¶o: Charles W. Boning. 1974. Users guide for a US Geological Survey rainfall-runoff model: U.S. Geol. Survey open-file report 74-33, 252 p. 5 Boughton, W. C., M« h×nh Boughton, Griffin University, Nathan, Brisbane Queensland, Australia 41 1 1. Tãm t¾t: HiÖn ®ang cã mét vµi phiªn b¶n cña m« h×nh nµy nh−ng cã lÏ phiªn b¶n cña McMahon-Mein lµ phiªn b¶n tèt nhÊt. M« h×nh xö lý trªn c¬ së ngµy trong ba chu tr×nh ®Æt tªn lµ lµm −ít, lµm kh« vµ tiªutho¸t. ë chu tr×nh ®Çu th× chØ lµm viÖc víi nh÷ng ngµy cã m−a trong khi hai chu tr×nh sau thi lµm viÖc hµng ngµy. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV, gåm 3 phÇn tr÷ Èm (gi÷ n−íc thùc vËt, trªn vµ d−íi mÆt ®Êt) vµ cÇn 11 th«ng sè, 4 th«ng sè ®−îc −íc l−îng hoÆc tr¹ng th¸i Èm tæng céng cho mét x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ. M« h×nh kh«ng cã phÇn truyÒn lò. Tµi liÖu tham kh¶o: Boughton, W. C. 1968. A mathematical catchment rnodel for estimating runoff. J. of Hydrol. (New Zealand), 7:75-100. 6 Boyee, R. C. M« h×nh vËn chuyÓn bïn c¸t SEDEL, SCS, CTU, 269 Federal Center Building, Hyattsyllle, MD 20782. Tãm t¾t: 836
  13. M« h×nh −íc tÝnh s¶n l−îng bïn c¸t cña l−u vùc s«ng dùa trªn c¸c qu¸ tr×nh xãi mßn cña c¸c l−u vùc con, xãi mßn vØa b»ng viÖc sö dông ph−¬ng tr×nh mÊt ®Êt th«ng dung (USLE), vµ xãi mßn kªnh b»ng tèc ®é ®¬n vÞ. Sù truyÒn qua nh÷ng vïng ng¨n n−íc ®· cã hay gi¶ ®Þnh sÏ tÝnh to¸n l−îng tÝch tr÷ bïn c¸t khi ®Ò xuÊt x©y dùng ®Ëp. M« h×nh chp phÐp tÝnh to¸n song song c¶ cho bïn c¸t l¬ löng vµ bïn c¸t di ®¸y. M« h×nh ®· ®−îc ¸p dông cho mäi lo¹i ®Êt ë c¸c vïng §«ng B¾c vµ Trung T©y. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 70K l−u tr÷ Tµi liÖu tham kh¶o: Boyee, R. C. 1975. Sediment routing with sediment delivery ratio, ARS- S-40, pp. 61-66. 7 Boyd, Donald W., and Theodore T. Williams, M« h×nh quy ho¹ch Thñy v¨n (State Water Planning Model), 318 Roberts Hall, Montana State University, Bozeman, MT 58415. Tãm t¾t: Lµ mét hÖ c¸c ph−¬ng tr×nh gi¶i tuyÕn tÝnh ®ång thêi víi c¸c hÖ sè biÕn ®æi nhiÖt theo thêi gian; c¬ së d÷ liÖu chÝnh cña m« h×nh víi sai sè dù b¸o b»ng kh«ng, më réng c¬ së d÷ liÖu víi viÖc t¹o chuçi sè liÖu thø cÊp; ®−îc kiÓm chøng b»ng ph−¬ng ph¸p x¸o trén; lµm viÖc tõ vÜ m« ®Õn vi m« (theo kh«ng vµ thêi gian) cña møc ®é ®¬n gi¶n hay phøc t¹p; liªn kÕt víi c¸c m« h×nh kh¸c b»ng ®Þnh d¹ng ma trËn; tÝnh chÊt tuyÕn tÝnh cho phÐp sö dông kü thuËt gi¶i tuyÕn tÝnh ®èi víi hµm môc tiªu. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 10 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: Development of a State Water Planning Model, Parts 1, 11, 111 (models), Parts IV, V (data preparation of data bank), Montana University Joint Water Resources Research Center, Montana State University, Bozeman, MT 58415. 837
  14. 8 Brakensick, D. L., M« h×nh truyÒn lò ®éng häc, N.W. Watershed Research Center, USDA-SEA-AR, P.O. Box 2700, Boise, ID 83701. Tãm t¾t:: §©y lµ m« h×nh truyÒn lò mµ lò ®−îc chuyÓn qua dßng ch¶y trµn hay dßng ch¶y trong kªnh víi quy m« thêi gian ®−îc x¸c ®Þnh trong m« h×nh. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV. Tµi liÖu tham kh¶o: Brakensick, D. L. 1966. Storage flood routing without coefficients, ARS- 41-122. 9 Brakensick, D. L., M« h×nh thÊm Green vµ Ampt vµo ®Êt ph©n líp, N.W. Watershed Research Center, USDA-SEA-AR, P.O. Box 2700, Boise, ID 83701. Tãm t¾t: M« h×nh tÝnh to¸n ®é s©u cña front Èm, thêi gian ®Ó ®¹t tíi ®é s©u ®ã, tèc ®é vµ tæng l−îng thÊm. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV Tµi liÖu tham kh¶o: Kh«ng cã. 10 Chery, D. L., Jr., M« h×nh WATSHED, Southeast Watershed Research Center, USDA-SEA-AR, P.O. Box 5677, Athens, GA 30604. Tãm t¾t: M« h×nh sö dông nghiÖm ®éng häc cña dßng ch¶y trµn vµ dßng ch¶y trong kªnh. Dßng ch¶y nhËp l−u ph©n bè tõ c¸c mÆt ph¼ng tam gi¸c vµ dßng ch¶y ch¶y nhËp l−u ®ång nhÊt trªn biªn vµo dßng ch¶y trong kªnh dÉn cã thÓ ®−îc m« pháng. Mét m« h×nh thÊm t−¬ng t¸c ho¹t ®éng c¶ trªn dßng ch¶y trªn mÆt (plane) vµ dßng ch¶y kªnh. M« h×nh ®· ®−îc ¸p dông cho nhiÒu ®iÒu kiÖn kh¸c nhau trªn vïng §«ng Nam. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 51 Kb l−u tr÷ Tµi liÖu tham kh¶o 838
  15. Chery, D. L. 1976. An approach to simplification of watershed models for application purposes. PhD dissertation, Utah State University, Logan UT 84321. 11 Claborn, B. I., and W.-L. Moore, M« h×nh l−u vùc Texas (University of Texas Watershed Model/Texas Watershed Model), Department of Civil Engineering, Texas Tech. University, Lubbock, TX 79409. Tãm t¾t: §©y lµ mét d¹ng tÝnh to¸n liªn tôc tæng qu¸t cña m« h×nh l−u vùc m« pháng víi ®é tin cËy kh¶ n¨ng nhÊt c¸c qu¸ tr×nh vËt lý x¶y ra trªn l−u vùc. PhÇn lín c¸c th«ng sè ®Òu cã ý nghÜa vËt lý, vµ mét sè ®−îc quan tr¾c ®éc lËp. Nã nhÊn m¹nh ®Õn tÇm quan träng cña chuyÓn ®éng Èm trong ®Êt vµ m« pháng dßng ch¶y ë mét b−íc thêi gian thÝch hîp víi tõng ®iÒu kiÖn. M« h×nh sö dông nhiÒu thuËt to¸n nh− m« h×nh Stanford Model. Sù kh¸c nhau c¨n b¶n lµ trong c¸c qu¸ tr×nh thÊm (sö dông ph−¬ng tr×nh thÊm Holtan), bèc h¬i vµ quy m« vÒ thêi gian. M« h×nh ®· ®−îc ¸p dông cho c¸c vïng §«ng Nam vµ Trung T©y. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 160 Kb l−u tr÷ Tµi liÖu tham kh¶o: Claborn, B. I., and W. L. Moore. 1970. Numerical simulation of watershed hydrology, Tech. Rept. HYD 14-7001, University of Texas, Austin, TX 78712. 12 Crawford, N. H., R. K. Linsley, D. D. Franz, vµ nnk., Ch−¬ng tr×nh M« pháng vµ TÝnh to¸n Thñy v¨n (HSP), HYDROCOMP INC., 1502 Page Mill Road, Palo Alto, CA 94304. Tãm t¾t: M« h×nh HSP m« pháng c¸c qu¸ tr×nh thñy v¨n (bao gåm c¶ qu¸ tr×nh tÝch tô tuyÕt vµ tuyÕt tan), vµ c¸c qu¸ tr×nh chÊt l−îng n−íc víi kho¶ng 20 biÕn chÊt l−îng n−íc. C¸c qu¸ tr×nh kªnh vµ hå chøa còng ®−îc ®−a vµo trong m« h×nh. HSP lµ m« h×nh liªn tôc vµ ®· ®−îc sö dông trªn tÊt c¶ c¸c vïng cña 839
  16. n−íc Mü cho mäi lo¹i h×nh sö dông ®Êt. Quy m« thêi gian cña m« pháng biÕn thiªn trong kho¶ng tõ 5 phót ®Õn vµi giê phô thuéc vµo qu¸ tr×nh. Ph©n tÝch thèng kª cña chuçi ®Çu ra lien tôc phô thuéc theo thêi gian còng ®−îc sö dông ®Ó t¹o tµi liÖu cho c¸c ph©n tÝch kinh tÕ trong kh¸c kÕ ho¹ch qu¶n lý sö dông n−íc kh¸c nhau. M« h×nh ®−îc viÕt trªn PL/1 vµ cÇn kho¶ng 250 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: 1. Hydrocomp 1976. Hydrocomp Simulation Programming Operations Manual, Hydrocomp Inc., Palo Alto, California. 2. Hydrocomp 1977. Hydrocomp Water Quality Operations Manual, Hydrocomp Inc., Palo Alto, CA. 13 Dawdy, David, John Schaake, and William Alley, M« h×nh m−a rµo dßng ch¶y §« thÞ Dawdy-Schaake, Dames and Moore, Suite 700, 7101 Wisconsin Aye., Washington, DC 20014. Tãm t¾t: M« h×nh tÝnh to¸n c¸c qu¸ tr×nh dßng ch¶y trong l−u vùc ®« thÞ vµ b¸n ®« thÞvíi nhiÒu lo¹i h×nh sö dông ®Êt kh¸c nhau. M« h×nh sö dông ph−¬ng ph¸p ®éng häc cña bÒ mÆt ®Êt vµ cã thÓ tÝnh to¸n cho c¸c l−îng n−íc tr÷ trong c¸c hå chøa. M« h×nh còng sö dông m« h×nh thÊm lo¹i USGS víi tèi −u hãa th«ng sè. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 250 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: D. R. Dawdy, John Schaake, and William Allen. 1977. Distributed routing rainfall-runoff model for urban planning, U.S. Geological Survey Computer Contribution (In press). 14 Dingrnan, S. Lawrence, M« h×nh dßng ch¶y tuyÕt tan cho c¸c quÇn x· sinh vËt Tundra Hoa kú (SNOR03), ViÖn tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ m«i tr−êng, Tr−êng §H Tæng hîp New Hampshire, Durham, NH 03824. Tãm t¾t: 840
  17. M« h×nh m« pháng mét l−u vùc s«ng nhá ë vïng ®Êt ®ãng b¨ng cã ®é dèc nhá nh− lµ mét hå chøa tuyÕn tÝnh. Trong phiªn b¶n hiÖn t¹i, chØ cã tuyÕt tan do bøc x¹ mÆt trêi ®−îc m« pháng. Sù ph©n bè cña ®−¬ng l−îng n−íc trªn l−u vùc lµ rÊt quan träng vµ ®· ®−îc tÝnh to¸n trong m« h×nh. M« h×nh còng cã thÓ ®−îc biÕn ®æi thµnh d¹ng hå chøa phi tuyÕn. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Basic. Tµi liÖu tham kh¶o: “Development of a Snowmelt-Runoff Model for the U.S. Tundra Biome - Progress Report," by 5. Lawrence Dingman, U.S. IBP Tundra Blome Report 73-3, 1973. Available from author or from Dr. Jerry Brown, Director, U.S. Tundra Biome Program, USA CRREL, P.O. Box 282, Hanover, NU 03755. 15 Donigian, A. S., Jr., and N. H. Crawford, M« h×nh vËn chuyÓn chÊt « nhiÔm phi ®iÓm (NPS), HYDROCOMP INC., 1502 Page Mill Road, Palo Alto, CA 94304 Tãm t¾t: M« h×nh NPS m« pháng c¸c qu¸ tr×nh thñy v¨n (bao gåm qu¸ tr×nh tÝch tô tuyÕt vµ tuyÕt tan), c¸c qu¸ tr×nh xãi mßn vµ chÊt « nhiÔm phi ®iÓm bÒ mÆt. M« h×nh thñy v¨n dùa trªn m« h×nh l−u vùc Standford. M« h×nh cã thÓ m« pháng ®−îc ®Õn 5 nguån « nhiÔm do ng−êi dïng x¸c ®Þnh tõ 5 lÇn sö dông ®Êt kh¸c nhau trªn mét lÇn ch¹y ch−¬ngtr×nh. C¸c chÊt « nhiÔm ®−îc m« pháng nh− lµ mét hµm cña bïn c¸t xãi mßn. C¸c bÒ mÆt ®Êt thÊm vµ kh«ng thÊm trong mçi thµnh phÇn sö dông ®Êt ®−îc m« pháng riªng rÏ. C¸c qu¸ tr×nh trong kªnh kh«ng ®−îc ®−a vµo m« pháng ë ®©y. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 150 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: 1. Donigian, A. S, Jr., and N. H. Crawford. Modeling nonpoint pollution from the land surface. Office of Research and Development, U.S. Environmental Protection Agency, EPA-600/3-76-083, July, 1976. 841
  18. 2. Donigian, A. 5., Jr., and N. H. Crawfbrd. Simulation of nutrient loadings in surface runoff with the NPS model. Office of Research and Development, U. 5. Environmental Protection Agency, November, 1976. 109 p. (In press) 16 Donigian, A. 5., Jr., and N. H. Crawford, M« h×nh qu¶n lý dßng ch¶y n«ng nghiÖp (ARM), HYDROCOMP INC, 1502 Page Mill Road, Palo Alto, CA 94304. Tãm t¾t: M« h×nh ARM m« pháng c¸c qu¸ tr×nh thñy v¨n (bao gåm c¶ tuyÕt vµ tuyÕt tan), c¸c qu¸ tr×nh xãi mßn, t−¬ng t¸c thuèc trõ s©u - ®Êt, vµ sù chuyÓn hãa cña dinh d−ìng trong ®Êt ®Ó m« h×nh hãa dßng ch¶y, mÊt m¸t bïn c¸t, vµ l−îng dinh d−ìng, d− l−îng thuèc trõ s©u trong dßng ch¶y tõ l−u vùc n«ng nghiÖp nhá. M« h×nh thñy v¨n dùa trªn m« h×nh l−u vùc Standford. C¸c qu¸ tr×nh kªnh dÉn kh«ng ®−îc m« h×nh. M« h×nh ARM lµ m« h×nh m« pháng liªn tôc. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 360 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: 1. Crawford, N. H., and A. S. Donigian, Jr. Pesticide transport and runoff model for agricultural lands. Office of Research and Development, U.S. Environmental Protection Agency. EPA-660/2-74-013. December, 1973. 211 p. 2. Donigian, A. S., Jr., and N. H. Crawfbrd. Modeling Pesticides and Nutrients on Agricultural Lands. Office of Research and Development, U.S. Environmental Protection Agency. EPA-60012-76-043, February, 1976. 263 p. 3. Donigian, A. S., Jr., D. C. Beyerlein, H. H.Dayls, Jr., and N. H. Crawford. The Agricultural Runoff Management (ARM) Model Version ll: Testing and Refinement. U.S. Environmental Protection Agency, June, 1977. (In preparation.) 17 Douglass, James E., M« h×nh biÕn ®æi dßng ch¶y, U.S. Forest Service, Coweeta Hydrologic Lab., Box 601, Franklin, NC 28734. 842
  19. Tãm t¾t: C¸c ®−êng cong hoÆc ph−¬ng tr×nh ®−îc sö dông ®Ó sù b¸o ®é lín vµ thêi ®o¹n dßng ch¶y thay ®æi sau khi ph¸ rõng ë cao nguyªn Appalachian miÒn §«ng n−íc Mü. Quy m« thêi gian lµ hµng n¨m vµ m« h×nh sö dông c¸c biÓu thøc ®¹i sè cho c¸c thay ®æi ®é dèc diÖn tÝch vµ c¸c khÝa c¹nh c¬ b¶n kh¸c. Tµi liÖu tham kh¶o: Douglass, J. E., and W. T. Swank. 1975. Effects of Management Practices. In Municipal Watershed Management Symposium Proceedings, USDA For. Serv. Gen. Tech. Rept. NE-13:1-13. 18 Eli, Robert N., II, and Thomas E. Croley, II, M« h×nh m−a giê IIHR, Department of Civil Engineering, West Virginia Univ., Morgantown, WV 26506. Tãm t¾t: M« h×nh t¹o chuçi sè liÖu ngÉu nhiªn ®Ó ®−a ra chuçi m−a tÝch lòy giê t¹imét ®iÓm. C¸c b−íc thêi gian −ít t−¬ng øng liªn quan ®Õn trËn m−a ®−îc xÕp ®Æt b»ng mét m« h×nh thêi gian sö dông ph©n bè mò phï hîp. CÊu tróc néi cña trËn m−a ®−îc m« t¶ trong c¸c thµnh phÇn “®o¹n m−a” t−¬ng øng víi tøng giai ®o¹n cña « m−a hay cña nhãm c¸c « m−a. Thêi gian xuÊt hiÖn vµ thêi ®îan m−a cã thÓ ®−îc x¸c ®Þnh toµn bé b»ng c¸c biÕn ngÉu nhiªn ®éc lËp. C−êng ®é m−a vµ ph©n bè cña l−îng m−a trong mét ®o¹n m−a ®−îc m« pháng b»ng c¸c khíp ®−êng cong ph©n bè c−êng ®é x¸c suÊt logarit chuÈn víi c¸c sè liÖu ®o ®¹c vÒ h×nh d¹ng ®o¹n m−a. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran vµ cÇn kho¶ng 120 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: Eli, R. N., and T. E. Croley. 1976. "An hourly precipitation model for Ralston Crmk," IIHR Report No. 192, Iowa Institute of Hydraulic Research, The University of Iowa, Iowa City, IA. 19 Goldstein, R. A., and J. B. Mankin, M« h×nh PROSPER, Electric Power Research Institute, P. O. Box 10412, Palo Alto, CA 94304. 843
  20. Tãm t¾t: Bèc tho¸t h¬i ngµy ®−îc tÝnh bëi hÖ c¸c ph−¬ngtr×nh lµ ë tr¹ng th¸i æn ®Þnh víi dßng ch¶y n−íc qua ®Êt vµ thùc vËt. Dßng ch¶y n−íc ®−îc m« pháng b»ng c¸c ph−¬ng tr×nh m¹ng l−íi (thÕ n¨ng, lùc kh¸ng). Ph−¬ng tr×nh dßng ch¶y Darcy ®−îc sö dông cho dßng ch¶y gi÷a c¸c líp ®Êt. RÔ c©y cã mÆt trong 2 (mÆt ph¼ng A vµ B) ®Õn 5 líp ®Êt. M« h×nh ®· ®−îc sö dông ë c¸c ®iÒu kiÖn rõng vµ c¸c d¶i ®Êt thuéc vïng §«ng Nam vµ Trung T©y. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV. Tµi liÖu tham kh¶o: Goldstein, R. A., J. B. Mankin, and R. J. Luxmore. 1974. "Documenta- tion of PROSPER: A model of atmosphere-soll-plant-water flow," EDFB-IBP- 73-9, Oak Ridge National Laboratory, Oak Ridge, TN. 20 Haan, C. T., M« h×nh tæng l−îng dßng ch¶y th¸ng, Agricultural Engineering Department, University of Kentucky, Lexington, KY 40506. Tãm t¾t: M« h×nh m« pháng dung l−îng n−íc th¸ng dùa trªn l−îng m−a ngµy vµ bèc tho¸t h¬i tiÒm n¨ng trung b×nh ngµy. Cã 3 chÕ ®é ch¹y m« h×nh: (1) tèi −u hãa th«ng sè (cã 4 th«ng sè), (2) ch¹y m« pháng víi 4 th«ng sè ®· biÕt vµ víi dßng ch¶y th¸ng quan tr¾c vµ (3) ch¹y m« pháng kh«ng cã sè liÖu quan tr¾c. M« h×nh ®−îc sö dôngc hñ yÕu trong c¸c khu vùc cã rõng vµ canh t¸c n«ng nghiÖp cña vïng §«ng Nam. M« h×nh ®−îc viÕt trªn ng«n ng÷ Fortran IV vµ cÇn kho¶ng 115 Kb l−u tr÷. Tµi liÖu tham kh¶o: Haan, C. T. 1975. A monthly water yield model computer program documentation. Agr. Eng. Tech. Rept. 6, Agr. Eng. Dept., University of Kentucky, Lexington, KY. 21 Helvey, J. D., M« h×nh ®é Èm ®Êt, U.S. Forest Service, 1133 N, Western Aye., Wenatchee, WA 98WI. Tãm t¾t: 844
nguon tai.lieu . vn
Toán học Môi trường Vật lý Sinh học Địa Lý Hoá học Nông - Lâm - Ngư Cơ khí - Chế tạo máy Tiếng Anh phổ thông Khoa học ứng dụng Nông - Lâm Kiến thức tổng hợp Giáo dục học Xã hội học