Kỷ yếu hội thảo quốc gia: Bảo tồn và phát triển bền vững Vườn quốc gia U Minh Thượng

Chủ biên: Chu Văn Cường, Lương Thanh Hải và Lương Trường Giang KỶ YẾU HỘI THẢO QUỐC GIA BẢO TỒN VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VƯỜN QUỐC GIA U MINH THƯỢNG NHÀ XUẤT BẢN NÔNG NGHIỆP TP. Hồ Chí Minh - 2011 1 2 MỤC LỤC DANH SÁCH CÁC BẢNG ................................................................................................................... 7 DANH SÁCH CÁC HÌNH .................................................................................................................... 8 TÓM TẮT HỘI THẢO .......................................................................................................................... 9 PHẦN KHAI MẠC HỘI THẢO .......................................................................................................... 15 Phát biểu khai mạc của ông Hứa Đức Nhị- Thứ trưởng Bộ NN & PTNT ............................. 17 Bài phát biểu của ông Lâm Hoàng Sa- Phó chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang ...................... 18 Bài phát biểu của TS Sharon Brown – Cố vấn trưởng dự án GTZ Kiên Giang ................... 20 PHẦN I. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN ................................................................................................ 23 1. Bảo tồn và sử dụng bền vững Đa dạng sinh học ở Khu dự trữ sinh quyển Kiên Giang ...................................................................................................................................... 25 2. Đa dạng sinh học ở Vườn quốc gia U Minh Thượng và một số giải pháp bảo vệ, quản lý rừng tràm trên đất than bùn ......................................................................................................... 33 3. Đặc điểm lâm sinh học, biện pháp kinh doanh rừng tràm bản địa và rừng tràm tại VQG U Minh Thượng- Kiên Giang ....................................................................................................... 65 4. Ảnh hưởng của mật độ đến sinh trưởng của các giống tràm (Melaleuca) ...................... 72 ở Thạnh Hóa- Long An ................................................................................................................. 72 5. Đất than bùn: Các giá trị và giải pháp quản lý bền vững .................................................... 80 PHẦN II. ẢNH HƯỞNG CỦA CHÁY RỪNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG VÀ ĐA DẠNG SINH HỌC TẠI U MINH THƯỢNG ..................................................................................................................... 93 1. Biến đổi một số yếu tố môi trường sau cháy rừng tại U Minh Hạ và U Minh Thượng làm cơ sở đề xuất các giải pháp phục hồi rừng ............................................................................... 95 2. Diễn biến môi trường nước và thủy sinh vật ở VQG U Minh Thượng sau trận cháy rừng năm 2002 và một số giải pháp khôi phục ................................................................................ 110 PHẦN III. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NƯỚC PHỤC VỤ PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY RỪNG TRÀM VÀ PHỤC HỒI ĐA DẠNG SINH HỌC Ở VQG U MINH THƯỢNG ............................. 123 1. Quan điểm và giải pháp quản lý nước cho phòng cháy rừng tràm ................................. 131 ở U Minh Thượng ........................................................................................................................ 131 2. Phương án quản lý nước phục vụ công tác bảo tồn và phát triển .................................. 138 VQG U Minh Thượng .................................................................................................................. 138 PHẦN PHỤ LỤC .............................................................................................................................. 152 Phụ lục 1. Chương trình hội thảo .............................................................................................. 152 Phụ lục 2. Danh sách đại biểu ................................................................................................... 154 3 4 LỜI NÓI ĐẦU ội thảo quốc gia “Bảo tồn và phát triển bền vững VQG U Minh Thượng” do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN &PTNT) và Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Kiên Giang tổ chức vào 2 ngày 30/11 và 01/12/2009 với sự hỗ trợ tài chính và kỹ thuật của dự án Kết hợp bảo tồn và Phát triển các trọng điểm khu dự trữ sinh quyển Kiên Giang (GTZ –Kiên Giang). Hội thảo được tổ chức trong bối cảnh đa dạng sinh học và các hệ sinh thái trong vùng lõi VQG đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng do chế độ quản lý nước chưa hợp lý và các chức năng của hệ sinh thái rừng tràm trên đất than bùn tại Vườn đang bị thay đổi theo chiều hướng tiêu cực trong những năm gần đây. Hội thảo đã nhận được sự quan tâm và tham gia của hơn 100 đại biểu là lãnh đạo Bộ NN&PTNT, Cục Lâm nghiệp, Cục Kiểm lâm, UBND tỉnh Kiên Giang và các tỉnh bạn, các nhà khoa học từ các trường Đại học, Viện nghiên cứu, các nhà quản lý thuộc các sở ban ngành hữu quan, VQG, các đại biểu đại diện cho các tổ chức quốc tế như IUCN, WWF, WAR, đại diện Đại sứ quán Úc, chương trình phát triển quốc tế Úc. Các vấn đề tồn tại trong công tác quản lý nước hiện nay tại VQG U Minh Thượng đã được trình bày, thảo luận và giải pháp quản lý tổng hợp đảm bảo công tác phòng cháy rừng và bảo tồn ĐDSH đã được đề xuất và kiến nghị Bộ NN &PTNT và UBND tỉnh Kiên Giang cho triển khai thực hiện. Ban tổ chức hội thảo xin trân trọng cảm ơn ông Hứa Đức Nhị - Thứ trưởng Bộ NN &PTNT và ông Lâm Hoàng Sa – Phó chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang đã khai mạc và chủ trì hội thảo. Ban tổ chức cũng xin ghi nhận sự tham gia trình bày các báo cáo khoa học và các ý kiến đóng góp quí báu của các đại biểu tham dự hội thảo. BAN TỔ CHỨC HỘI THẢO 5 ... - tailieumienphi.vn