- Trang Chủ
- Địa Lý
- Giáo trình trắc địa - chương 8: Đo vẽ bản đồ địa chính bằng phương pháp toàn đạc
Xem mẫu
- PhÇn thø 4
§o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh
Ch−¬ng 8
§o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh
b»ng ph−¬ng ph¸p toμn ®¹c
I. Kh¸i niÖm c¬ b¶n
I.1. B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së
B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ tªn gäi chung cho b¶n ®å gèc ®−îc ®o vÏ b»ng
c¸c ph−¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp ë thùc ®Þa, ®o vÏ b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p cã sö
dông ¶nh chôp tõ m¸y bay kÕt hîp víi ®o vÏ bæ sung ngoµi thùc ®Þa hay ®−îc
thµnh lËp trªn c¬ së biªn tËp, biªn vÏ tõ b¶n ®å ®Þa h×nh cïng tû lÖ ®· cã. B¶n ®å
®Þa chÝnh c¬ së ®−îc ®o vÏ kÝn ranh giíi hµnh chÝnh vµ kÝn khung, m¶nh b¶n ®å.
B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ tµi liÖu c¬ b¶n ®Ó biªn tËp, biªn vÏ vµ ®o vÏ bæ
sung thµnh b¶n ®å ®Þa chÝnh theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·, ph−êng thÞ trÊn,
®−îc lËp phñ kÝn mét hay mét sè ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¸c cÊp x·, huyÖn, tØnh ®Ó
thÓ hiÖn hiÖn tr¹ng vÞ trÝ, diÖn tÝch, h×nh thÓ cña c¸c « thöa cã tÝnh æn ®Þnh l©u
dµi dÔ x¸c ®Þnh ë thùc ®Þa cña mét hoÆc mét sè thöa ®Êt cã lo¹i ®Êt theo chØ tiªu
thèng kª kh¸c nhau hoÆc cïng mét chØ tiªu thèng kª.
I.2. B¶n ®å ®Þa chÝnh
B¶n ®å ®Þa chÝnh lµ tªn gäi cho b¶n ®å ®−îc biªn tËp, biªn vÏ tõ b¶n ®å ®Þa
chÝnh c¬ së theo tõng ®¬n vÞ hµnh chÝnh x·, ph−êng, thÞ trÊn (cÊp x·) ®−îc ®o vÏ
bæ sung ®Ó vÏ trän thöa ®Êt, x¸c ®Þnh lo¹i ®Êt cña mçi thöa theo chØ tiªu thèng kª
cña tõng chñ sö dông trong mçi m¶nh b¶n ®å vµ ®−îc hoµn chØnh phï hîp víi
c¸c sè liÖu trong hå s¬ ®Þa chÝnh.
B¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc lËp cho tõng ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·, lµ tµi liÖu
quan träng cña hå s¬ ®Þa chÝnh, trªn b¶n ®å ph¶i thÓ hiÖn vÞ trÝ, h×nh thÓ, diÖn
tÝch, sè thöa vµ loai ®Êt cña tõng thöa theo tõng chñ sö dông hoÆc ®ång sö dông
®¸p øng ®−îc yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai cña nhµ n−íc ë tÊt c¶ c¸c cÊp x·, huyÖn,
tØnh vµ trung −¬ng.
I.3. B¶n trÝch ®o
B¶n ®å trÝch ®o lµ tªn gäi cho b¶n vÏ cã tû lÖ lín h¬n hoÆc nhá h¬n tû lÖ
b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së, b¶n ®å ®Þa chÝnh, trªn ®ã thÓ hiÖn chi tiÕt tõng thöa ®Êt
trong c¸c «, thöa cã tÝnh æn ®Þnh l©u dµi hoÆc thÓ hiÖn c¸c chi tiÕt theo yªu cÇu
qu¶n lý ®Êt ®ai.
http://www.ebook.edu.vn 39
- I.4. Thöa ®Êt
Thöa ®Êt lµ tªn gäi cña ph¹m vi trong ranh giíi sö dông ®Êt cña tõng chñ sö
dông vµ ph¶i tån t¹i, x¸c ®Þnh ®−îc trªn thùc ®Þa ®Þa vÒ vÞ trÝ, h×nh thÓ, diÖn tÝch.
Trong mçi thöa ®Êt cña tõng chñ sö dông cã thÓ cã mét hoÆc mét sè lo¹i ®Êt.
Trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh tÊt c¶ c¸c thöa ®Êt ®Òu ®−îc x¸c ®Þnh vÞ trÝ, ranh giíi
(h×nh thÓ), diÖn tÝch, lo¹i ®Êt d−íi d¹ng h×nh khÐp kÝn vµ ®−îc ®¸nh sè thø tù.
NÕu tr−êng hîp thöa ®Êt qu¸ nhá kh«ng ®ñ chç ghi chó sè thø tù, diÖn tÝch lo¹i
®Êt th× ®−îc lËp b¶ng trÝch ®o hoÆc thÓ hiÖn b»ng ghi chó ngoµi khung b¶n ®å.
I.5. HÖ thèng tû lÖ b¶n ®å ®Þa chÝnh
- B¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc thµnh lËp ë c¸c tû lÖ 1:500, 1:1000, 1: 2000, 1:5000,
1:10 000, 1:25 000, viÖc chän tû lÖ b¶n ®å ®Þa chÝnh c¨n cø vµo c¸c yÕu tè c¬ b¶n sau
®©y:
+ §¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cña viÖc ®o vÏ c¸c yÕu tè néi dung cña b¶n ®å, ®¸p
øng ®−îc yªu cÇu nhiÖm vô cña c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai.
+ Lo¹i ®Êt vµ kinh tÕ gi¸ trÞ sö dông ®Êt.
+ Møc ®é khã kh¨n cña tõng khu vùc.
+ MËt ®é thöa trung b×nh trªn 1 ha.
+ TÝnh chÊt quy hoÆch cña tõng khu vùc.
- Trong mçi ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x· kh«ng nhÊt thiÕt thµnh lËp b¶n ®å ®Þa
chÝnh cïng mét tû lÖ nh−ng ph¶i x¸c ®Þnh mét tû lÖ c¬ b¶n cho ®o vÏ b¶n ®å ®Þa
chÝnh ë mçi ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·.
- Quy ®Þnh chung vÒ chän tû lÖ b¶n ®å nh− sau:
+ Khu vùc ®Êt n«ng nghiÖp tû lÖ ®o vÏ c¬ b¶n lµ 1:2000, 1:5000, ®èi víi
miÒn nói, nói cao cã ruéng bËc thang hoÆc ®Êt n«ng nghiÖp xen kÏ trong khu vùc
®« thÞ, trong khu vùc ®Êt ë cã thÓ chän tû lÖ ®o vÏ 1:500, 1:1000.
+ Khu vùc ®Êt ë: C¸c thµnh phè lín ®«ng d©n cã c¸c thöa ®Êt nhá hÑp, x©y
dùng ch−a cã quy ho¹ch râ rÖt chän tû lÖ c¬ b¶n 1:500.
C¸c thµnh phè, thÞ x·, thÞ trÊn lín, x©y dùng theo quy ho¹ch, c¸c khu d©n
c− cã ý nghÜa kinh tÕ v¨n ho¸ quan träng cña khu vùc chän tû lÖ c¬ b¶n 1:1000.
C¸c khu d©n c− n«ng th«n, khu d©n c− cña c¸c thÞ trÊn n»m tËp trung hoÆc
r¶i r¸c trong khu vùc ®Êt n«ng nghiÖp chän tû lÖ ®o vÏ lín h¬n mét hoÆc hai bËc
so víi tû lÖ ®o vÏ ®Êt n«ng nghiÖp cïng khu vùc, hoÆc chän tû lÖ ®o vÏ cïng tû lÖ
®o vÏ ®Êt n«ng nghiÖp.
Khu vùc ®Êt l©m nghiÖp ®· quy hoÆch, khu vùc c©y trång cã ý nghÜa c«ng
nghiÖp chän tû lÖ ®o vÏ c¬ b¶n 1:1000 hay 1:5000.
Khu vùc ®Êt ch−a sö dông: §èi víi khu vùc ®åi nói, khu duyªn h¶i cã diÖn
tÝch ®Êt ch−a sö dông lín chän tû lÖ ®o vÏ c¬ b¶n 1:10 000 hoÆc 1:25 000.
http://www.ebook.edu.vn 40
- + §Êt chuyªn dïng: Th−êng n»m xen kÏ trong c¸c lo¹i ®Êt nªu trªn nªn
®−îc ®o vÏ vµ biÓu thÞ trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh cïng tû lÖ ®o vÏ cña khuvùc.
I.6. C¸c yÕu tè cÇn ®o vÏ
§Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh, c¸c yÕu tè cÇn ®o vÏ bao gåm:
- §iÓm khèng chÕ to¹ ®é, ®é cao c¸c cÊp.
- §Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp, mèc ®Þa giíi hµnh chÝnh.
- Mèc quy ho¹ch, chØ giíi quy hoÆch, ranh giíi hµnh lang an toµn giao th«ng.
- Ranh giíi thöa ®Êt, c¸c lo¹i ®Êt vµ c¸c yÕu tè nh©n t¹o tù nhiªn cã trªn
®Êt: C«ng tr×nh d©n dông, x©y dùng, hÖ thèng giao th«ng, hÖ thèng thuû v¨n.
- D¸ng ®Êt.
I.7. C¸c ph−¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh
Theo quy ®Þnh cña quy ph¹m hiÖn hµnh th× b¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc thµnh lËp
b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p sau:
- Thµnh lËp b»ng ph−¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp ë ngoµi thùc ®Þa, sö dông c¸c
lo¹i m¸y kinh vÜ quang häc, kinh vÜ ®iÖn tö, m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö ®Ó ®o vÏ chi
tiÕt b¶n ®å.
- Thµnh lËp b»ng ph−¬ng ph¸p ®o vÏ ¶nh chôp tõ m¸y bay kÕt hîp víi
ph−¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp ë ngoµi thùc ®Þa. Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc giíi thiÖu
trong bµi gi¶ng tr¾c ®Þa ¶nh.
- Thµmh lËp b»ng ph−¬ng ph¸p biªn tËp, biªn vÏ vµ ®o vÏ bæ sung chi tiÕt
trªn nÒn b¶n ®å ®Þa h×nh cïng tû lÖ. Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc giíi thiÖu trong bµi
gi¶ng b¶n ®å ®Þa chÝnh. Ph−¬ng ph¸p nµy chØ ®−îc ¸p dông ®Ó bæ sung c¸c yÕu
tè ë khu vùc ®Êt l©m nghiÖp, khu vùc trång c©y c«ng c«ng nghiÖp, ®Êt ch−a sö
dông ë khu vùc ®åi nói, duyªn h¶i ë tû lÖ 1:5000, 1:10000, 1:25000.
I.8. Tr×nh tù c¸c b−íc c«ng viÖc khi ®o vÏ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh.
1. X¸c ®Þnh khu vùc thµnh lËp b¶n ®å.
2. Thµnh lËp l−íi khèng chÕ ®o vÏ hoÆc l−íi khèng chÕ ¶nh.
3. X¸c ®Þnh ®Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp theo hå s¬ ®Þa giíi hµnh chÝnh,
®èi chiÕu thùc ®Þa vµ lËp biªn b¶n x¸c ®Þnh ®Þa giíi hµnh chÝnh ë cÊp x·.
4. X¸c ®Þnh néi dung ®o vÏ (hoÆc ®iªu vÏ ¶nh), ranh giíi sö dông ®Êt,
lo¹i ®Êt vµ chñ sö dông (ë khu vùc ®Êt ë ®« thÞ vµ khu vùc ®Êt cã gi¸ trÞ kinh tÕ
cao ph¶i lËp biªn b¶n x¸c ®Þnh ranh giíi thöa ®Êt).
5. Thµnh lËp l−íi tr¹m ®o (hoÆc t¨ng dµy ®iÓm ®o vÏ ¶nh), ®o vÏ chi tiÕt
néi dung b¶n ®å, vÏ b¶n ®å, vÏ b¶n trÝch ®o (nÕu cÇn thiÕt), ®¸nh sè thöa, tÝnh
diÖn tÝch. KiÓm tra diÖn tÝch theo m¶nh b¶n ®å.
6. KiÓm tra, söa ch÷a vµ hoµn chØnh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së.
7. Hoµn chØnh c¸c tµi liÖu, kiÓm tra nghiÖm thu b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së.
http://www.ebook.edu.vn 41
- 8. Biªn tËp b¶n ®å ®Þa chÝnh theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·. KiÓm tra
diÖn tÝch theo b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së.
9. LËp b¶ng thèng kª theo hiÖn tr¹ng gåm diÖn tÝch, lo¹i ®Êt, chñ sö dông cña
tõng thöa ®Êt vµ giao nhËn diÖn tÝch theo hiÖn tr¹ng cho chñ sö dông hoÆc chñ qu¶n lý.
10. LËp b¶ng tæng hîp sè thöa, sè chñ sö dông, diÖn tÝch cña tõng m¶nh
b¶n ®å vµ theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh.
11. LËp b¶ng thèng kª diÖn tÝch ®Êt (hiÖn tr¹ng sö dông) néi dung vµ
thèng kª diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp (theo hiÖn tr¹ng sö dông) nãi riªng theo mÉu.
X¸c nhËn diÖn tÝch tù nhiªn cña ®¬n vÞ hµnh chÝnh.
12. Hoµn chØnh c¸c tµi liÖu, c¸c thñ tôc ph¸p lý. KiÓm tra, nghiÖm thu.
13. §ãng gãi, chuyÓn tµi liÖu sang kh©u ®¨ng ký xÐt cÊp giÊy chøng nhËn
sö dông ®Êt (hoÆc giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u nhµ vµ quyÒn sö dông ®Êt ®èi
víi khu vùc ®« thÞ) vµ thèng kª ®Êt ®ai.
14. Hoµn chØnh b¶n ®å ®Þa chÝnh theo kÕt qu¶ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn
sö dông ®Êt, nh©n b¶n, giao nép ®Ó l−u tr÷, b¶o qu¶n vµ khai th¸c.
II. §¸nh sè chia m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh
II.1. Chia m¶nh ®¸nh sè phiªn hiÖu m¶nh vµ ghi tªn gäi cña m¶nh b¶n
®å ®Þa chÝnh c¬ së
II.1.1. Chia m¶nh b¶n ®å
II.1.1.1. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:25000
Dùa theo l−íi km cña hÖ to¹ ®é vu«ng gãc, theo kinh tuyÕn trôc vµ xÝch ®¹o
quy ®Þnh chung cho tõng tØnh chia thµnh c¸c « vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ
12x12km, mçi « vu«ng t−¬ng øng víi mét m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 25000, kÝch th−íc
h÷u Ých cña b¶n vÏ lµ 48 x 48 cm t−¬ng øng víi 14400 ha.
Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 25000 gåm 8 ch÷ sè: hai sè ®Çu lµ 25, tiÕp theo
lµ dÊu g¹ch ngang (-), 3 sè tiÕp lµ sè ch½n km to¹ ®é X, 3 ch÷ sè sau lµ 3 sè ch½n
km to¹ ®é Y cña ®iÓm gãc tr¸i trªn cña m¶nh b¶n ®å (gãc T©y B¾c).
VÝ dô: 25 - 728 488 (h×nh 8-1)
II.1.1.2. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:10000
Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 25000 thµnh 4 « vu«ng, mçi « vu«ng cã kÝch
th−íc thùc tÕ 6 x 6km t−¬ng øng víi diÖn tÝch 3600 ha, kÝch th−íc khung b¶n vÏ
lµ 60x60cm.
Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®¸nh theo nguyªn t¾c t−¬ng tù nh− ®¸nh sè hiÖu m¶nh
b¶n ®å tû lÖ 1:25000 nh−ng thay sè 25 b»ng sè 10.
VÝ dô: 10-722 494 (h×nh 8-1)
http://www.ebook.edu.vn 42
- II.1.1.3 M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 5000
Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:10000 thµnh 4 « vu«ng, mçi « vu«ng cã kÝch
th−íc thùc tÕ lµ 3 x 3km t−¬ng øng víi mét m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 5000, kÝch
th−íc h÷u Ých cña m¶nh b¶n vÏ lµ 60 x 60 cm t−¬ng øng víi diÖn tÝch lµ 900 ha.
Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®¸nh theo nguyªn t¾c t−¬ng tù nh− ®¸nh sè hiÖu
m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:25000 vµ 1:10000 nh−ng kh«ng ghi sè 25 hay sè 10.
VÝ dô: 719 497 (h×nh 8-1)
Giíi h¹n tØnh
1728
1725
Tê b¶n ®å 1:25000: 25-728488
1722
Tê b¶n ®å 1:10000: 10-722494
1719
Tê b¶n ®å 1:5000: 719497
1716
1713
Ghi chó: 1710
Trôc to¹ ®é X lÊy tõ xÝch ®¹o.
Trôc to¹ ®é Y cã gi¸ trÞ 500km 1707
trïng víi kinh tuyÕn trôc cña tØnh.
1704
488 497 500 503 506 509 512
491 494
H×nh 8-1
II.1.1.4. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000
Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:5000 thµnh 9 « vu«ng, mçi « 2 3
1
vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ 1 x 1 km t−¬ng øng víi mét m¶nh
4 5 6
b¶n ®å tû lÖ 1: 2000. KÝch th−íc h÷u Ých cña b¶n vÏ lµ
50x50cm t−¬ng øng víi diÖn tÝch 100 ha. 8
7 9
C¸c « vu«ng ®−îc ®¸nh sè thø tù b»ng sè ¶ rËp tõ 1, 2,...,9
H×nh 8-2
theo nguyªn t¾c tõ tr¸i sang ph¶i tõ trªn xuèng d−íi. Sè hiÖu
m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 bao gåm cã sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:5000 g¹ch nèi
vµ sè thø tù « vu«ng. VÝ dô: 719 497-9 (h×nh 8-2)
II.1.1.5. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000
a b
Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 thµnh 4 « vu«ng, mçi «
c d
vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ 0,5 x 0,5km t−¬ng øng víi mét
m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000.
H×nh 8-3
KÝch th−íc h÷u Ých cña m¶nh b¶n vÏ lµ 50 x 50cm t−¬ng
http://www.ebook.edu.vn 43
- øng víi diÖn tÝch lµ 25 ha.
C¸c « ®−îc ®¸nh sè thø tù b»ng c¸c ch÷ c¸i a, b, c, d theo nguyªn t¾c
tõ tr¸i sang ph¶i tõ trªn xuèng d−íi. Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000 bao gåm
sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000, g¹ch nèi vµ sè thø tù « vu«ng.
VÝ dô: 497 719-9 - d (h×nh 8-3)
II.1.1.6. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 500
Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 thµnh 16 « vu«ng. 2 3
1 4
Mçi « vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ 0,25 x 0,25km. T−¬ng 5 8
6 7
øng víi mét m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:500. KÝch th−íc h÷u Ých
10 12
9 11
cña b¶n vÏ lµ 50 x 50cm t−¬ng øng víi diÖn tÝch 6,25 ha.
C¸c « vu«ng ®−îc ®¸nh sè thø tù tõ 1, 2,..., 16 theo 14 16
13 15
nguyªn t¾c tõ tr¸i sang ph¶i tõ trªn xuèng d−íi. Sè hiÖu
H×nh 8-4
m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:500 bao gåm sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû
lÖ 1:2000, g¹ch nèi vµ sè thø tù « vu«ng trong ngoÆc ®¬n.
VÝ dô: 719 497-9-(16) (h×nh 8-4)
II.1.1.2. Tªn gäi cña m¶nh b¶n ®å
Tªn gäi cña m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ tªn gäi cña ®¬n vÞ hµnh chÝnh
(tØnh – huyÖn – x· ) ®o vÏ b¶n ®å.
II.1.3. Ph¸ khung b¶n ®å
Khi lËp b¶n ®å trong tr−êng hîp biÓu, phÇn l·nh thæ cña n−íc l¸ng giÒng
hoÆc ®¬n vÞ hµnh chÝnh bªn c¹nh chiÕm phÇn lín diÖn tÝch cña m¶nh b¶n ®å mµ
phÇn ®Êt liÒn (hoÆc phÇn l·nh thæ ViÖt Nam) hay phÇn diÖn tÝch cña ®¬n vÞ cÇn
®o vÏ b¶n ®å chØ chiÕm kho¶ng 1/5 diÖn tÝch hoÆc nhá h¬n th× cho phÐp ghÐp vµo
m¶nh b¶n ®å kÒ s¸t nã. M¶nh b¶n ®å kÒ s¸t ®−îc phÐp më réng kÝch th−íc
khung (gäi lµ ph¸ khung), nh−ng ®−êng khung më réng ph¶i lÊy ch½n 10 cm trªn
b¶n ®å (ch½n 4cm nÕu tû lÖ 1:25000).
II.2. Chia m¶nh ®¸nh sè hiÖu m¶nh vµ ghi tªn 1722
2 3
1 4
gäi cña m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh
1719
5 8
6 7
B¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc ph©n m¶nh theo nguyªn
1716
t¾c mét m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ mét m¶nh b¶n 10
9 11
®å ®Þa chÝnh. 1713
13
12 14
KÝch th−íc khung m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh lín h¬n
1710
kÝch th−íc khung m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ 10 506
494 503
497 500
hoÆc 20 cm. H×nh 8-5
Tªn gäi cña m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh lµ tªn gäi cña
§−êng giíi h¹n
®¬n vÞ hµnh chÝnh (tØnh - huyÖn - x·) lËp b¶n ®å.
hµnh chÝnh cÊp x·
Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh gåm sè hiÖu cña
http://www.ebook.edu.vn 44
- m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së vµ sè ¶ rËp ®¸nh theo ®¬n vÞ x·.
VÝ dô: Theo h×nh vÏ sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së tØ lÖ 1: 5000 lµ
719 497, cßn cã sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh : Tê sè 6 (719 497).
II.3. L−íi km trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së, b¶n ®å ®Þa chÝnh
Trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së, b¶n ®å ®Þa chÝnh ph¶i kÎ giao ®iÓm cña l−íi
km ch½n tõng 10cm mét (ch½n tõng 4cm mét ®èi víi b¶n ®å tû lÖ 1:25000).
III. L−íi khèng chÕ thμnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh
C¬ së khèng chÕ to¹ ®é, ®é cao trong ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh lµ:
L−íi khèng chÕ to¹ ®é ®é cao Nhµ n−íc c¸c h¹ng vµ l−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh.
L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh lµ cÊp khèng chÕ t¨ng dÇy theo hÖ to¹ ®é thèng nhÊt trong
c¶ n−íc phôc vô ®o vÏ B§§C. L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh bao gåm:
+L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh c¬ së t−¬ng ®−¬ng ®iÓm to¹ ®é h¹ng III nhµ n−íc.
+L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp I, II, l−íi ®é cao kü thuËt.
+L−íi khèng chÕ ®o vÏ, ®iÓm khèng chÕ ¶nh.
III.1. L−íi ®Þa chÝnh c¬ së
§−îc bè trÝ cè ®Þnh bao trïm c¶ n−íc, ®iÓm khëi tÝnh ®Ó bè trÝ l−íi ®Þa
chÝnh c¬ së lµ c¸c ®iÓm to¹ ®é nhµ n−íc h¹ng I, II.
Ph−¬ng ph¸p x©y dùng l−íi ®Þa chÝnh c¬ së.
Ph−¬ng ph¸p tam gi¸c chÌn ®iÓm.
Ph−¬ng ph¸p ®−êng chuyÒn.
Ph−¬ng ph¸p ®Þnh vÞ toµn cÇu (c«ng nghÖ GPS).
C¸c yªu cÇu kü thuËt theo quy ph¹m hiÖn hµnh cña Tæng côc §Þa chÝnh.
III.2. L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp I, II
L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp I, cÊp II ®−îc x©y dùng chñ yÕu b»ng ph−¬ng
ph¸p l−íi ®−êng chuyÒn, nÕu thµnh lËp b»ng ph−¬ng ph¸p l−íi tam gi¸c ®o gãc,
c¹nh b»ng ph−¬ng ph¸p GPS hoÆc ph−¬ng ph¸p kh¸c th× ph¶i tr×nh bµy râ trong
luËn chøng kinh tÕ kü thuËt.
§−êng chuyÒn ®Þa chÝnh cÊp I, cÊp II ®−îc thiÕt kÕ d−íi d¹ng phï hîp hoÆc
theo d¹ng l−íi ®−êng chuyÒn nót, bè trÝ gÇn duçi th¼ng, c¸c c¹nh ®−êng chuyÒn
kh«ng ®−îc c¾t chÐo nhau, ®é dµi c¹nh liªn tiÕp chªnh nhau kh«ng qu¸ 1,5 lÇn,
gãc ®o nèi ph−¬ng vÞ ®iÓm ®Çu ®−êng chuyÒn trong kho¶ng tõ 200- 3400.
C¸c ®iÓm khëi tÝnh ®Ó bè trÝ ®−êng chuyÒn ®Þa chÝnh cÊp I lµ c¸c ®iÓm to¹
®é nhµ n−íc h¹ng III vµ ®Þa chÝnh c¬ së trë lªn, c¬ së ®Ó bè trÝ ®−êng chuyÒn ®Þa
chÝnh CÊp II lµ c¸c ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I vµ to¹ ®é nhµ n−íc h¹ng IV trë lªn.
http://www.ebook.edu.vn 45
- MËt ®é ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I, cÊp II theo c¸c tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp nh−
sau:
+ Tû lÖ 1: 5000 ÷ 1: 25000: 5km2 cã mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I, 1km2 cã
mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp II.
+ Tû lÖ 1: 500 ÷ 1: 2000 tõ 3 ÷ 5km2 cã mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I, tõ
0,7 ÷ 1km2 cã ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp II.
+ ë khu c«ng nghiÖp, ®« thÞ cã c¸c thöa ®Êt nhá, khu ®Êt cã gi¸ trÞ kinh tÕ
cao th× trung b×nh 0,5km2 cã mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I trë lªn, 0,1km2 cã mét
®iÓm ®Þa chÝnh cÊp II trë lªn.
Nh÷ng yªu cÇu kü thuËt c¬ b¶n cña l−íi ®−êng chuyÒn ®Þa chÝnh cÊp I, II
quy ®Þnh ë b¶ng (8-1).
Ghi chó :
+ ë khu vùc chØ ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh tû lÖ 1: 1000 vµ nhá h¬n, ë khu vùc
n«ng th«n, khu d©n c− miÒn nói th× c¸c yÕu tè 1, 2, 3 trong b¶ng ®−îc t¨ng lªn
1,5 lÇn. Sai sè khÐp t−¬ng ®èi giíi h¹n cña ®−êng chuyÒn lµ 1: 10000 ®èi víi cÊp
I vµ 1: 5000 ®èi víi cÊp II.
Khi chiÒu dµi ®−êng chuyÒn cÊp I ng¾n h¬n 600m, cÊp II ng¾n h¬n 400m
th× sai sè khÐp tuyÖt ®èi kh«ng lín h¬n 0,04 m.
- §o gãc ngang:
+ Dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c 1” ÷ 2” th× ®−êng chuyÒn cÊp I ®o 4 lÇn, cÊp II ®o
2 lÇn.
+ Dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c 3” ÷ 5” th× ®−êng chuyÒn cÊp II ®o 6 lÇn, cÊp
II ®o 4 lÇn. VÞ trÝ bµn ®« ®Æt trong c¸c lÇn ®o theo c«ng thøc:
180 0
βi= ( i-1)
n
C¸c h¹n sai trong ®o gãc quy ®Þnh trong b¶ng 8-2.
- §o c¹nh: C¨n cø vµo chØ tiªu kü thuËt cña l−íi chän dông cô ®o c¹nh cho
phï hîp. Sè lÇn ®o c¹nh ®−êng chuyÒn cÊp I, cÊp II lµ ®o 3 lÇn riªng biÖt.
- TÝnh to¸n: L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp I, II ®−îc b×nh sai chÆt chÏ khi tÝnh
to¸n vµ trong kÕt qu¶ cuèi cïng gãc lÊy ch½n ®Õn gi©y, to¹ ®é, ®é cao lÊy ch½n
®Õn 0,001m.
http://www.ebook.edu.vn 46
- B¶ng 8-1: Yªu cÇu kü thuËt c¬ b¶n cña l−íi ®−êng chuyÒn ®Þa chÝnh c©p I, cÊp II
ChØ tiªu kü thuËt
STT C¸c yÕu tè cña l−íi ®−êng chuyÒn
CÊp I CÊp II
1 2 3 4
1 ChiÒu dµi ®−êng chuyÒn kh«ng lín h¬n 4 km 2,5 km
2 Sè c¹nh kh«ng lín h¬n 10 15
3 ChiÒu dµi tõ ®iÓm khëi tÝnh ®Õn ®iÓm nót hoÆc 2,5 km 1 km
gi÷a 2 ®iÓm nót kh«ng lín h¬n
4 ChiÒu dµi c¹nh ®−êng chuyÒn
+ Lín nhÊt 1000 m 400 m
+ Nhá nhÊt 200 m 60 m
+Trung b×nh 400 m 200 m
5 Sai sè trung ph−¬ng ®o gãc kh«ng lín h¬n 5” 10”
6 Sai sè trung ph−¬ng ®o c¹nh sau b×nh sai kh«ng 1:50000
lín h¬n
§èi víi c¹nh d−íi 500 m 0,012 m 0,012 m
7 Sai sè giíi h¹n khÐp gãc ®−êng chuyÒn 10” n 20” n
n- Sè gãc trong ®−êng chuyÒn hoÆc vßng khÐp
fS
8 1:15000 1:10000
Sai sè khÐp giíi h¹n t−¬ng ®èi ®−êng chuyÒn
[s]
B¶ng 8-2: C¸c h¹n sai trong ®o gãc:
C¸c yÕu tè trong ®o gãc H¹n sai
STT
(’’)
1 Sè chªnh trÞ gi¸ gãc gi÷a c¸c lÇn ®o 8
2 Sè chªnh trÞ gi¸ gãc gi÷a c¸c nöa lÇn ®o 8
3 Dao ®éng 2C trong 1 lÇn ®o (®èi víi m¸y kh«ng cã bé phËn tù c©n b»ng) 12
4 Sai sè khÐp vÒ h−íng më ®Çu 8
5 Chªnh lÖch trÞ h−íng c¸c lÇn ®o ®· quy “0” 8
III.3. L−íi khèng chÕ ®é cao
III.3.1. Quy ®Þnh chung
C¸c ®iÓm ®Þa chÝnh c¬ së x¸c ®Þnh ®é cao h¹ng IV, c¬ së ®Ó ph¸t triÓn ®é
cao h¹ng IV lµ c¸c ®iÓm ®é cao nhµ n−íc h¹ng III trë lªn. C¸c ®iÓm ®Þa chÝnh
cÊp I, II ®−îc x¸c ®Þnh ®é cao kü thuËt, c¬ së ®Ó ph¸t triÓn ®é cao kü thuËt lµ c¸c
®iÓm ®é cao nhµ n−íc h¹ng IV trë lªn. ChiÒu dµi ®−êng ®é cao h¹ng IV vµ kü
thuËt kh«ng v−ît qu¸ quy ®Þnh ë b¶ng 8-3. Tr−êng hîp ®Æc biÖt cã thÓ bè trÝ
®−êng “ treo”.
http://www.ebook.edu.vn 47
- ChiÒu dµi ®−êng treo kh«ng qu¸ 8 km ®èi víi h¹ng IV vµ 4 km ®èi víi ®é
cao kü thuËt ®−êng treo ph¶i ®o ®i vµ ®o vÒ. §èi víi ®−êng chuyÒn “treo” ph¶i
®o theo hai chiÒu “ ®o ®i” vµ “®o vÒ”, chªnh cao lµ gi¸ trÞ trung b×nh cña “®o ®i”
vµ “®o vÒ”.
B¶ng 8-3:
ChiÒu dµi ®−êng (km)
Sè
Lo¹i ®−êng ®é cao
thø tù IV KT
1 §−êng ®¬n 16-20 8
2 Gi÷a ®iÓm gèc vµ ®iÓm nót 9-15 6
3 Gi÷a 2 ®iÓm nót 6-10 4
III.3.2. §o ®é cao cÊp IV vµ kü thuËt
III.3.2.1. §o theo ph−¬ng ph¸p thuû chuÈn h×nh häc
M¸y ®o ®é cao ph¶i cã ®é cao 20X trë lªn, dïng mia hai mÆt sè, ®èi víi ®o
cao h¹ng IV, nÕu ®o cao kü thuËt cã thÓ dïng mia mét mÆt sè, m¸y vµ mia ®−îc
kiÓm nghiÖm tr−íc khi ®o.
Khi ®o mia ®Æt trªn ®Õ mia hay cäc ®ãng xuèng ®Êt, chiÒu dµi tia ng¾m tõ
100m-150m ®èi víi h¹ng IV, tõ 120m-200m ®èi víi ®é cao kü thuËt. ChiÒu cao
tia ng¾m so víi mÆt ®Êt hoÆc ®Þa vËt mµ tia ng¾m ®i qua ph¶i lín h¬n 0,2m ®èi
víi h¹ng IV.
Sè chªnh kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn hai mia kh«ng qu¸ 5m, tÝch luü trªn mét
®o¹n gi÷a hai mèc kh«ng qu¸ 10m ®èi víi h¹ng IV vµ 50m ®èi víi ®o cao kü
thuËt.
HiÖu sè ®é chªnh cao mÆt ®en, mÆt ®á hoÆc chªnh cao hai lÇn ®o (mia mét
mÆt) trªn mét tr¹m m¸y kh«ng qu¸ 7 mm.
• Sai sè khÐp ®é cao tÝnh theo c«ng thøc:
fh= ± 20mm L
- §é cao cÊp IV:
fh= ± 50mm L
- §é cao kü thuËt:
Trong ®ã: L lµ chiÒu dµi ®−êng ®o cao tÝnh b»ng km.
• Ngoµi ra sai sè khÐp ®é cao cßn tÝnh theo c«ng thøc:
fh= ± 5mm n
- §é cao cÊp IV:
fh= ± 10mm n
- §é cao kü thuËt:
Trong ®ã n - lµ sè tr¹m cña ®−êng ®o.
http://www.ebook.edu.vn 48
- III.3.2.2. §o theo ph−¬ng ph¸p thuû chuÈn l−îng gi¸c
C¸c ®iÓm ®é cao ®Þa chÝnh cÊp I, II cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p thuû
chuÈn l−îng gi¸c.
Gãc ®øng ®−îc ®o 3 lÇn, sè chªnh trÞ gãc ®øng gi÷a c¸c lÇn ®o d−íi 15”.
§é chÝnh x¸c ®o c¹nh nªu trong b¶ng 8-1.
Chªnh cao ®o ®i ®o vÒ mét c¹nh:
fh= ± 100mm l
Trong ®ã l lµ chiÒu dµi c¹nh tÝnh theo km.
Sai sè khÐp ®é cao cña ®−êng ®o kh«ng v−ît qu¸ ®¹i l−îng tÝnh theo c«ng thøc:
fh= ± 75mm ∑ S
Trong ®ã: ∑ S - lµ sè km ®é dµi ®−êng chuyÒn.
TÝnh to¸n: B×nh sai l−íi ®é cao cho phÐp ¸p dông ph−¬ng ph¸p gÇn ®óng.
III.4. L−íi khèng chÕ ®o vÏ
III.4.1. Quy ®Þnh chung
L−íi khèng chÕ ®o vÏ lµ cÊp khèng chÕ nh»m t¨ng dµy c¸c ®iÓm to¹ ®é, ®é
cao, lµm c¬ së ®Ó t¨ng dµy l−íi tr¹m ®o.
§é chÝnh x¸c cña l−íi khèng chÕ ®o vÏ quy ®Þnh nh− sau: Sai sè trung
ph−¬ng vÒ vÞ trÝ mÆt ph¼ng cña c¸c ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ sau b×nh sai so víi
®iÓm khèng chÕ to¹ ®é Nhµ n−íc gÇn nhÊt kh«ng qu¸ 0,1 mm tÝnh theo tû lÖ b¶n
®å thµnh lËp, ë vïng Èn khuÊt kh«ng qu¸ 0,15 mm, ®èi víi khu vùc ®« thÞ sai sè
nµy kh«ng v−ît qu¸ 6 cm trªn thùc ®Þa ¸p dông chung cho c¸c tû lÖ.
Sai sè trung ph−¬ng vÒ ®é cao cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ ®é cao sau b×nh
sai so víi ®iÓm ®é cao Nhµ n−íc gÇn nhÊt kh«ng qu¸ 1/10 kho¶ng cao ®Òu ®−êng
b×nh ®é c¬ b¶n.
L−íi khèng chÕ ®o vÏ gåm cã l−íi khèng chÕ ®o vÏ cÊp 1 vµ cÊp 2. L−íi
khèng chÕ ®o vÏ cÊp 1 ®−îc bè trÝ dùa vµo c¸c ®iÓm täa ®é ®Þa chÝnh cÊp 2 trë
lªn. L−íi khèng chÕ ®o vÏ cÊp 2 trë lªn ®−îc bè trÝ dùa vµo c¸c ®iÓm khèng chÕ
®o vÏ tõ cÊp 1 trë lªn.
Ph−¬ng ph¸p thµnh lËp: + §−êng chuyÒn kinh vÜ cÊp 1, cÊp 2.
+ L−íi tam gi¸c nhá.
+ Giao héi.
+ C«ng nghÖ GPS.
III.4.2. L−íi ®−êng chuyÒn kinh vÜ cÊp 1, cÊp 2
ThiÕt kÕ d−íi d¹ng phï hîp hoÆc hÖ thèng cã mét hay nhiÒu ®iÓm nót.
Tr−êng hîp ®Æc biÖt ®−êng chuyÒn kinh vÜ 2 ®−îc thiÕt kÕ ®−êng chuyÒn treo, sè
c¹nh ®−êng chuyÒn treo kh«ng v−ît qu¸ bèn c¹nh.
http://www.ebook.edu.vn 49
- C¸c chØ tiªu kü thuËt c¬ b¶n cña l−íi ®−êng chuyÒn gåm:
ChiÒu dµi lín nhÊt ®−êng chuyÒn ®¬n ( [S]max )
Sai sè trung ph−¬ng ®o gãc ( m β ).
fs
Sai sè khÐp t−¬ng ®èi giíi h¹n ®−êng chuyÒn ( ) ®−îc quy ®Þnh trong b¶ng 8-4:
[s]
B¶ng (8-4):
mβ ”
[s]max (m) fs/[s]
Tû lÖ b¶n ®å
STT
KV-1 KV-2 KV-1 KV-2 KV-1 KV-2
1 Khu vùc ®« thÞ
1:500; 1:1000; 1:2000 600 300 15 15 1:4000 1:2500
2 Khu vùc n«ng th«n
1:1000 900 500 15 15 1:4000 1:2000
1:2000 2000 1000 15 15 1:4000 1:2000
1:5000 4000 2000 15 15 1:4000 1:2000
1:10000 ÷ 1:25000 8000 6000 15 15 1:4000 1:2000
- §èi víi l−íi ®−êng chuyÒn chiÒu dµi lín nhÊt tõ ®iÓm gèc ®Õn ®iÓm nót,
gi÷a c¸c ®iÓm nót ph¶i nhá h¬n 2/3 chiÒu dµi ®· quy ®Þnh trong b¶ng (8- 4).
C¹nh dµi nhÊt ®−êng chuyÒn kh«ng qu¸ 400 m, ng¾n nhÊt kh«ng d−íi 20 m.
Riªng ë ®« thÞ ®−êng chuyÒn cÊp 2 cho phÐp c¹nh ng¾n kh«ng d−íi 5 m.
ChiÒu dµi hai c¹nh kÒ nhau kh«ng chªnh nhau qu¸ 2,5 lÇn, sè c¹nh trong
®−êng chuyÒn kh«ng qu¸ 15 c¹nh cho tû lÖ 1:500 - 1:5000; kh«ng qu¸ 25 c¹nh
cho tû lÖ 1:10000 – 1:25000. Sai sè trung ph−¬ng ®o c¹nh sau b×nh sai kh«ng lín
h¬n 0,015m.
Sai sè khÐp gãc ®−êng chuyÒn kh«ng v−ît qu¸ ®¹i l−îng: f β = 2m β n
Trong ®ã: m β - sai sè trung ph−¬ng ®o gãc
n - sè gãc
III.4.3. Ph−¬ng ph¸p tam gi¸c nhá
§−îc bè trÝ ë vïng quang ®·ng, vïng ®åi nói, trong l−íi ph¶i cã Ýt nhÊt 3
®iÓm gèc tõ ®Þa chÝnh cÊp II trë lªn.
ChiÒu dµi chuçi tam gi¸c hoÆc chiÒu dµi c¹nh gi÷a c¸c ®iÓm khëi tÝnh
kh«ng ®−îc v−ît qu¸ chiÒu dµi ®−êng chuyÒn kinh vÜ cÊp 1 t−¬ng øng víi tõng
lo¹i tû lÖ ®−îc quy ®Þnh ë b¶ng (8-4 ). Sè tam gi¸c gi÷a hai c¹nh khëi tÝnh ≤ 10 .
C¹nh tam gi¸c nhá nhÊt lµ 150 m, gãc trong tam gi¸c kh«ng nhá h¬n 200. Sai sè
trung ph−¬ng ®o gãc m′′β ≤ 15′′ .
http://www.ebook.edu.vn 50
- Sai sè khÐp gãc trong tam gi¸c fβ ≤ 26′′ .
L−íi tam gi¸c nhá ®−îc ph¸t triÓn l−íi kinh vÜ cÊp 2.
III.4.4. Ph−¬ng ph¸p giao héi
§−îc ¸p dông ë khu vùc quang ®·ng, ®åi nói, c¬ së ®Ó bè trÝ giao héi lµ
c¸c ®iÓm to¹ ®é tõ ®Þa chÝnh cÊp II trë lªn.
Giao héi thuËn vµ giao héi kÕt hîp ph¶i cã Ýt nhÊt 3 ®iÓm khëi tÝnh trë lªn.
Giao héi nghÞch ph¶i cã Ýt nhÊt 4 ®iÓm khëi tÝnh.
Gãc giao héi kh«ng nhá h¬n 30”, kh«ng lín h¬n 1500.
III.4.5. C«ng t¸c ®o ®¹c vµ tÝnh to¸n l−íi khèng chÕ ®o vÏ
- §o gãc ngang :
+ Dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c tõ 1” – 5” ®o 1 lÇn.
+ Dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c 6” – 10” ®o 2 lÇn, c¸c lÇn ®o thay ®æi bµn ®é 900.
- §o c¹nh:
+ C¹nh ®−êng chuyÒn kinh vÜ vµ c¹nh ®¸y trong l−íi tam gi¸c nhá ®−îc ®o
víi ®é chÝnh x¸c 1:3000.
+ NÕu lµ ®−êng chuyÒn kinh vÜ “treo” th× gãc vµ c¹nh ®−îc ®o theo chiÒu “thuËn,
nghÞch”.
+ Gi¸ trÞ gãc, c¹nh ®−a vµo tÝnh to¸n lµ gi¸ trÞ trung b×nh cña lÇn ®o “thuËn,
nghÞch”.
+ §o ®é cao l−íi khèng chÕ ®é cao ®o vÏ:
Tuú thuéc vµo kho¶ng cao ®Òu, l−íi khèng chÕ ®é cao ®o vÏ cã thÓ x¸c ®Þnh
b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p:
+ Thuû chuÈn tia ng¾m ngang ( sö dông m¸y kinh vÜ).
+ Thuû chuÈn l−îng gi¸c.
+ Giao héi ®é cao ®éc lËp.
Quy ®Þnh cô thÓ xem b¶ng (8-5).
§iÓm khëi tÝnh ®Ó ph¸t triÓn l−íi khèng chÕ ®o vÏ ®é cao lµ c¸c ®iÓm ®é
cao kü thuËt trë lªn.
B¶ng 8-5:
Kho¶ng cao
Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®é cao §iÓm khëi tÝnh
®Òu
Thuû chuÈn tia ng¾m ngang m¸y
1,0 m §é cao nhµ n−íc vµ KT
kinh vÜ
2,0 m; 5,0 m; Thuû chuÈn l−îng gi¸c giao héi ®é
§é cao nhµ n−íc vµ KT
10 m; 20 m cao ®éc lËp
http://www.ebook.edu.vn 51
- IV. C«ng t¸c chuÈn bÞ tr−íc khi ®o vÏ chi tiÕt
IV.1. Kh¶o s¸t thu thËp tµi liÖu chuÈn bÞ b¶n vÏ
IV.1.1. Kh¶o s¸t
§iÒu tra ®Ó n¾m t×nh h×nh kinh tÕ x· héi, ®Þa lý tù nhiªn, ranh giíi hµnh
chÝnh c¸c cÊp, hiÖn tr¹ng ®Êt ®ai, diÖn tÝch trung b×nh c¸c « thöa, yªu cÇu qu¶n lý
®Êt ®ai ë c¬ së.
IV.1.2. Thu thËp tµi liÖu
Ph¶i cã s¬ ®å l−íi ®Þa chÝnh cÊp I, II l−íi khèng chÕ ®o vÏ vµ b¶ng thèng kª
to¹ ®é, ®é cao cña c¸c ®iÓm thuéc c¸c l−íi kÓ trªn.
C¸c lo¹i giÊy tê cho phÐp ®i l¹i vµ thi c«ng trªn c¸c ®Þa bµn cã liªn quan.
IV.1.3. ChuÈn bÞ b¶n vÏ
§èi víi b¶n vÏ: dïng b¶n nhùa (®ia m¸t) cã ®é co d·n 0,1 mm trªn 1m
chiÒu dµi lµm b¶n gèc ®Ó thÓ hiÖn néi dung b¶n ®å.
Dùng l−íi « vu«ng b»ng th−íc th¼ng:
m
m
c
b
a
H×nh 8-6
Trªn vËt liÖu vÏ dïng th−íc th¼ng kÎ 2 ®−êng chÐo bÊt kú (h×nh 8-6-a) vµo
gi÷a b¶n vÏ. Dïng th−íc ®o 4 ®o¹n b»ng nhau tõ M ra 4 h−íng, nèi c¸c ®iÓm ®ã
l¹i ta ®−îc h×nh ch÷ nhËt (h×nh 8-6-b).
Dïng th−íc th¼ng ®¸nh dÊu theo mçi c¹nh ë vÞ trÝ cã kÝch th−íc 10 cm, sau
®ã nèi vÞ trÝ ®iÓm t−¬ng øng 2 c¹nh ®èi diÖn ta ®−îc l−íi « vu«ng (h×nh 8-6-c).
KiÓm tra l−íi « vu«ng theo ®−êng chÐo, nÕu c¸c ®Ønh l−íi « vu«ng n»m lÖch
khái ®−êng chÐo 0,2 mm lµ ®¹t yªu cÇu.
Ghi trÞ sè to¹ ®é cña l−íi « vu«ng: dùa vµo s¬ ®å ph©n chia m¶nh b¶n vÏ ghi
gi¸ trÞ to¹ ®é cña l−íi « vu«ng theo mÉu khung b¶n ®å ®Þa chÝnh.
IV.2. TriÓn ®iÓm khèng chÕ ∆YMA
y2
Gi¶ cÇn triÓn ®iÓm A cã to¹ ®é XA, YA lªn b¶n vÏ
A
x1 x2
ta lµm nh− sau:
∆XMA ∆XMA
Dùa vµo XA, YA t×m ra « vu«ng chøa ®iÓm A.
LÊy hiÖu to¹ ®é cña ®iÓm A vµ to¹ ®é gãc M ∆YMA y1
T©y Nam « vu«ng ( ký hiÖu lµ M).
ΔX MA = X A − X M : ΔYMA = Y A − YM H×nh 8-7
http://www.ebook.edu.vn 52
- Thu nhá ΔX MA theo tû lÖ b¶n ®å, lÊy gãc T©y Nam
vµ gãc §«ng Nam « vu«ng lµm chuÈn, theo h−íng trôc X
x¸c ®Þnh ®−îc x1, x2.
Thu nhá ΔYMA theo tû lÖ b¶n ®å, lÊy gãc T©y Nam vµ T©y B¾c « vu«ng lµm
chuÈn theo h−íng trôc Y ta
x¸c ®Þnh ®−îc y1, y2. Nèi y1 vµ y2, x1 vµ x2 ®−îc giao ®iÓm lµ ®iÓm A cÇn t×m.
VÏ ®iÓm A theokÝ hiÖu cña b¶n ®å ®Þa chÝnh. C¸c ®iÓm kh¸c lµm t−¬ng tù, tõ
®iÓm thø 2 t×m ®−îc ta kiÓm tra b»ng c¸ch ®o kho¶ng c¸ch gi÷a chóng trªn b¶n
®å råi so s¸nh kho¶ng c¸ch t−¬ng øng ngoµi thùc ®Þa thu theo tû lÖ b¶n ®å, nÕu
chªnh nhau kh«ng qu¸ 0,2mm lµ ®−îc.
IV.3. ChuÈn bÞ vËt t−, m¸y mãc thiÕt bÞ
ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c lo¹i vËt t−, thiÕt bÞ m¸y mãc, c¸c lo¹i sæ s¸ch cÇn thiÕt.
KiÓm tra vµ kiÓm nghiÖm thiÕt bÞ m¸y mãc theo yªu cÇu cña quy ph¹m.
V. C¸c ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®iÓm chi tiÕt
V.1. Ph−¬ng ph¸p to¹ ®é cùc
To¹ ®é cùc gåm 1 ®iÓm cè ®Þnh lµm ®iÓm
cùc vµ mét h−íng cè ®Þnh lµm h−íng cùc A
OA.
β1
Mét ®iÓm nµo ®ã ®−îc x¸c ®Þnh trªn 1
β2
mÆt ph¼ng to¹ ®é b»ng hai yÕu tè gãc cùc β d1
β
β4 3 d2
vµ c¹nh cùc d. ( h×nh 8-8)
2
VÝ dô muèn x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm chi tiÕt O d3
d4
1, 2, 3, 4 cña thöa ®Êt gÇn c¹nh ®−êng
3
chuyÒn OA ta lµm nh− sau: 4
§Æt m¸y t¹i O (®iÓm cùc) ng¾m h−íng
H×nh 8-8
chuÈn vÒ A (h−íng cùc) ®Ó sè ®äc khëi ®Çu
00 00’ 00” råi lÇn l−ît ng¾m ®Õn c¸c ®iÓm 1, 2, 3, 4 ®o kho¶ng c¸ch di ( i = 1, 2,
3, 4) vµ c¸c gãc n»m ngang βi (i = 1, 2, 3, 4).
Trªn b¶n vÏ (h×nh 8-9) nèi O víi A råi ®Æt
th−íc ®o ®é cho t©m th−íc trïng víi O, c¨n
cø vµo h−íng cùc (®−êng nèi OA) trªn b¶n
vÏ xoay th−íc c¾t ®óng trÞ sè gãc β 1 trªn
th−íc, thu kho¶ng c¸ch 0-1 theo tû lÖ b¶n ®å
lÊy O lµm chuÈn theo c¹nh th−íc ®o ®é ta ®−îc
vÞ trÝ ®iÓm 1. C¸c ®iÓm kh¸c lµm t−¬ng tù.
H×nh 8-9
http://www.ebook.edu.vn 53
- V.2. Ph−¬ng ph¸p dùng gãc vu«ng (to¹ ®é vu«ng gãc)
VÝ dô: CÇn x¸c ®Þnh ®iÓm 1 vµ 2 gÇn c¹nh ®−êng chuyÒn AB (h×mh 8-10),
dïng Eke tr¾c ®Þa x¸c ®Þnh ch©n ®−êng vu«ng gãc 1’, 2’
cña ®iÓm 1 vµ 2 trªn AB, ®o trùc tiÕp c¸c kho¶ng c¸ch 2
1
A-1’, A-2’, 1-1’, 2-2’.
Trªn b¶n vÏ nèi A víi B , lÊy A lµm chuÈn, theo
B
A 2
1
h−íng AB thu kho¶ng c¸ch A-1’, A-2’ theo tû lÖ ®−îc
’
’
1’ vµ 2’. Tõ 1’ vµ 2’ trªn AB theo h−íng vu«ng gãc vÏ ë H×nh 8-10
s¬ ®å ®o vÏ, thu kho¶ng c¸ch 1-1’ vµ 2-2’ theo tû lÖ sÏ
®−îc ®iÓm 1 vµ 2. §Ó cã sè liÖu kiÓm tra ta ®o gi¸ trÞ
kho¶ng c¸ch 1-2 ë thùc ®Þa.
V.3. Ph−¬ng ph¸p giao héi
1
V.3.1. Giao héi gãc 3
2
d1’
d
Gi¶ sö cÇn x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm d2’
1, 2, 3 (h×nh 8-11) d
d3’
tõ c¸c ®iÓm ®· biÕt to¹ ®é A vµ β2’
β β3’
d
β
B b»ng giao héi gãc ta lµm nh− sau.
β β1’
§Æt m¸y kinh vÜ t¹i A vµ B ®o
c¸c gãc β i va β i ′ (i = 1,2,3) nh− h×nh b
A B
vÏ. Trªn b¶n vÏ dùa vµo c¹nh b,
th−íc ®o ®é vµ c¸c gãc β i va β i ′ vÏ
H×nh 8 -11
®iÓm cÇn ®o.
V.3.2. Ph−¬ng ph¸p giao héi c¹nh
Gi¶ sö cÇn x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm 1, 2, 3 tõ c¸c ®iÓm ®· biÕt to¹ ®é AB b»ng
giao héi c¹nh (h×nh 8-11) ta lµm nh− sau.
ë ngoµi thùc ®Þa ta ®o c¸c cÆp c¹nh t−¬ng øng di vµ di’ (i = 1, 2, 3).
Trªn b¶n vÏ dïng Com- pa dùng c¸c cung trßn cã b¸n kÝnh di vµ di’ ®· thu
theo tû lÖ, hai cung trßn t−¬ng øng c¾t nhau lµ ®iÓm chi tiÕt cÇn t×m.
VI. §o vÏ chi tiÕt b»ng ph−¬ng ph¸p toμn ®¹c
VI.1. §−êng chuyÒn toµn ®¹c vµ ®iÓm ch¹m phô
VI.1.1. §−êng chuyÒn toµn ®¹c
§−êng chuyÒn toµn ®¹c ®−îc bè trÝ nh»m ®¶m b¶o mËt ®é ®iÓm tr¹m ®o,
®iÓm khëi tÝnh cña ®−êng chuyÒn toµn ®¹c lµ c¸c ®iÓm cã ®é chÝnh x¸c tõ l−íi
http://www.ebook.edu.vn 54
- khèng chÕ ®o vÏ trë lªn, c¸c chØ tiªu kü thuËt cña ®−êng chuyÒn toµn ®¹c ®−îc
quy ®Þnh trong quy ph¹m nh− sau: (B¶ng 8-6)
B¶ng 8-6:
Tû lÖ ChiÒu dµi lín nhÊt ChiÒu dµi lín
Sè c¹nh
®o vÏ cña ®−êng chuyÒn nhÊt cña c¹nh
tèi ®a
(m) (m)
1:500 200 100 4
1:1000 300 150 6
1:2000 600 200 8
1:5000 1200 300 10
1:10000 3000 400 15
1:25000 5000 400 20
VI.1.1.1. C«ng t¸c ®o ®¹c
+ §o c¹nh:
B¶n ®å tû lÖ 1:500, 1:1000 chiÒu dµi c¹nh ®o ®i ®o vÒ b»ng th−íc thÐp hay
dông cô cã ®é chÝnh x¸c t−¬ng ®−¬ng víi ®é chÝnh x¸c 1:2000.
B¶n ®å tû lÖ 1:2000 ÷ 1:25000 chiÒu dµi c¹nh ®o ®i vµ ®o vÒ b»ng l−íi chØ
cña m¸y vµ lÊy sè ®äc ®Õn 0,1 m, ®é chÝnh x¸c ®o c¹nh lµ 1:300.
+ §o gãc:
Gãc ngang ®o hai lÇn ®äc sè ®Õn 0’,1 hay ch½n gi©y.
Gãc ®øng ®o hai lÇn theo h−íng ®o ®i ®o vÒ. Mçi h−íng (®o ®i hoÆc ®o vÒ)
®o hai lÇn, chªnh lÖch chªnh cao gi÷a hai lÇn ®o cho phÐp nh− sau:
Δhcp = ± 0,04.S (cm)
Trong ®ã: S – chiÒu dµi c¹nh ngang tÝnh b»ng m.
+ Sai sè ®Þnh t©m m¸y kh«ng qu¸ 3 mm.
VI.1.1.2. C«ng t¸c tÝnh to¸n
+ TÝnh kho¶ng c¸ch ngang, chªnh cao mçi c¹nh, gãc ngang t¹i mçi tr¹m
®o. NÕu ®¹t yªu cÇu th× tiÕn hµnh b×nh sai.
+ TiÕn hµnh b×nh sai ®−êng chuyÒn toµn ®¹c nh− b×nh sai ®−êng chuyÒn
kinh vÜ, chØ kh¸c lµ sai sè cho phÐp trong ®−êng chuyÒn toµn ®¹c kh«ng v−ît qu¸
gi¸ trÞ theo c«ng thøc:
f β cp = ± 60’’ n (8-1)
Trong ®ã n - sè gãc trong ®−êng chuyÒn.
+ Sai sè khÐp sè gia to¹ ®é tÝnh theo c«ng thøc:
http://www.ebook.edu.vn 55
- [S ]
fS = ± (8-2)
400 n
+ Sai sè khÐp ®é cao kh«ng v−ît qu¸:
f h = ± 0,04 [S ] (cm) (8-3)
n
Trong ®ã [S] – chiÒu dµi ®−êng chuyÒn tÝnh b»ng m.
n- sè c¹nh ®−êng chuyÒn.
VI.1.2. §iÓm tr¹m phô
§iÓm tr¹m phô lµ tr−êng hîp ®−êng chuyÒn B
toµn ®¹c chØ cã mét ®iÓm nh−ng kh«ng ®o khÐp vÒ P
®iÓm ®· biÕt kh¸c. S¬ ®å bè trÝ ®iÓm tr¹m phô nh−
h×nh 8-12.
Trong ®ã A, B lµ ®iÓm ®· biÕt to¹ ®é. P lµ ®iÓm A
cÇn t×m to¹ ®é. Gãc ngang BAP, chiÒu dµi vµ chªnh H×nh 8-12
cao c¹nh AP ®o nh− trong ®−êng chuyÒn toµn ®¹c.
VI.2. C«ng t¸c trªn tr¹m m¸y ®o chi tiÕt
§o vÏ chi tiÕt b»ng m¸y kinh vÜ th−êng cã tõ 4-5 ng−êi, mét ng−êi ®øng
m¸y, mét ng−êi ghi sæ, mét ng−êi vÏ, tõ mét ®Õn hai ng−êi ®i mia. ChiÒu dµi tõ
m¸y tíi mia ®−îc quy ®Þnh trong quy ph¹m.
VI.2.1. Ng−êi ®øng m¸y
§Æt m¸y t¹i ®iÓm tr¹m ®o, sai sè ®Þnh t©m kh«ng qu¸ 5 mm cho c¸c tû
lÖ, tiÕn hµnh c©n b»ng, ®o chiÒu cao m¸y, kiÓm tra l¹i trÞ sè MO, lÊy h−íng khëi
®Çu, thèng nhÊt víi ng−êi ®i mia c¸ch lÊy ®iÓm mia. Sau ®ã quay m¸y lÇn l−ît
ng¾m ®Õn c¸c ®iÓm ®Æt mia vµ lÊy sè ®äc nh− : §äc chiÒu dµi b»ng d©y ®o
kho¶ng c¸ch, ®äc chiÒu cao mia, c©n b»ng bät thuû trªn bµn ®é ®øng (nÕu m¸y
cã èng thuû nµy), ®äc gãc nghiªng V, ®äc sè trªn bµn ®é ngang; gãc nghiªng,
gãc ngang ®o ë mét vÞ trÝ bµn ®é tr¸i lµm trßn ®Õn phót.
VI.2.2. Ng−êi ®i mia
Dùng mia th¼ng ®øng vµ trùc tiÕp trªn ®iÓm chi tiÕt cÇn ®o. C¸ch ®Æt mia,
lÊy ®iÓm chi tiÕt xem môc II.
VI.2.3. Ng−êi ghi sæ
Ghi c¸c sè liÖu do ng−êi ®øng m¸y ®äc, ghi chó tªn ®iÓm mia, thø tù nèi
®iÓm mia do ng−êi ®i mia b¸o vµo ®óng mÉu sæ.
http://www.ebook.edu.vn 56
- VI.2.4. Ng−êi vÏ l−îc ®å
VÏ l−îc ®å cã tû lÖ kh«ng nhá h¬n tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp, trªn b¶n
l−îc ®å ghi sè thø tù ®iÓm chi tiÕt, sè ®o (nÕu chiÒu dµi ®o b»ng th−íc d©y), lo¹i
®Êt, chñ sö dông ®Êt, ®iÓm ®Æt m¸y, ®iÓm ®Þnh h−íng, ®Þa danh, c¸c ghi chó cÇn
thiÕt kh¸c, l−îc ®å ®ãng thµnh quyÓn theo thø tù, cã môc lôc kÌm theo cho tõng
m¶nh b¶n ®å.
Chó ý: Khi ®o tõ 10 ®Õn 15 ®iÓm chi tiÕt cÇn kiÓm tra l¹i h−íng khëi ®Çu
sai sè cho phÐp lÖch lµ 1’ 30”.
KÕt thóc mét tr¹m cÇn ®èi so¸t sù t−¬ng quan thø tù vµ h×nh d¸ng, ngoµi ®Êt
víi s¬ ®å, sæ ghi chÐp.
Tr−íc khi ®o tr¹m tiÕp theo ph¶i kiÓm tra l¹i mét ®iÓm mia ë tr¹m tr−íc nÕu
trïng hoÆc chªnh kh«ng qu¸ 0,5 mm th× tiÕp tôc ®o vÏ nÕu sai qu¸ ph¶i kiÓm tra l¹i.
VI.2.5. §o gi¸p biªn
§Ó c¸c ®Þa vËt vµ d¸ng ®Êt hai biªn b¶n vÏ kÒ nhau khíp víi nhau, ®o
gi¸p biªn ®−îc quy ®Þnh ë thùc ®Þa nh− sau:
M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:500 ÷ 1:2000 ®o chêm ngoµi khung 1,0 cm.
M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:5000 ÷ 1:25000 ®o chêm ngoµi khung 1,5 cm.
http://www.ebook.edu.vn 57
- VI.2.6. MÉu sæ ®o chi tiÕt b»ng m¸y toµn ®¹c
M¸y ®o: 3T 5Kπ
Tr¹m ®o: C
MO: 00 02’ 00”
§é cao mÆt mèc tr¹m ®o: 5,24 m
ChiÒu cao m¸y:1,35 m. V = TR - MO
H−íng khëi ®Çu: 0000’00”: B. Ngµy ®o: ........................................
H−íng kiÓm tra: E Ng−êi ®o: ......................................
Ng−êi ghi sæ: ..................................
Sè ®äc trªn Bµn ®é §é cao
C¹nh
Gãc
TT mia ®øng Ghi
®iÓm
K/c K.c ngang ®èi gãc
ngang
®iªm S=S’Cos2V mia
S’=k.n chó
V
Sè Gãc
β
DD
®o DG H’=S.tgV H(m)
DT ®äc ®øng
1 1000 1174 34,8 248.29 -0.44 -0.46 34,8 -0,46 4,96 1nèi 2
1348
2 1800 1968 33,6 264.21 0.27 0.25 33,6 0,24 4,86 2nèi 3
2136
3 1600 1790 38,0 290.46 -0.01 -0.03 38,0 -0,03 4,77 3nèi 4
1980
4 1800 2039 47,8 286.26 0.12 0.10 47,8 0,14 4,69 4nèi 5
2278
5 1600 1819 43,8 264.24 0.02 0.00 43,8 0 4,77 5nèi 6
2038 5nèi 2
6 1600 1827 45,4 253.04 0.01 -0.01 45,4 -0,11 4,75 6nèi 7
2054 6nèi 1
7 1400 1659 51,8 254.04 0.05 0.03 51,8 0,04 4,97 7nèi 8
1918
8 2000 2275 55,0 284.09 0.23 0.21 55,0 0,34 4,65 8nèi 4
2550
E
- C«ng thøc tÝnh trong b¶ng mÉu sæ ®o
chi tiÕt. 8
7
+ ChiÒu dµi ngang: S = S’cos2v Lóa
+ Chªnh cao: 5
6 4
h = h’ + i – l = Stgv + i – l Lóa Lóa
+ §é cao ®iÓm ®Æt mia: 3
2
1
HchitiÕt = Htr¹m ®o + h C B
B¶n l−îc ®å tr¹m m¸y C. (h×nh 8-13)
H×nh 8-13
VI.3. §o chi tiÕt ë khu vùc ®« thÞ
Tr×nh tù ®o.
− §o vÏ ®−êng phè, ngâ phè, c¸c yÕu tè ë mÆt ngoµi phè, ngâ phè.
− §o vÏ ë trong « phè (sau khi ®o vÏ ®−êng phè vµ chuyÓn vÏ c¸c ®Þa vËt
®· ®o vÏ ë ®−êng phè lªn b¶n vÏ).
http://www.ebook.edu.vn 58
nguon tai.lieu . vn
