Xem mẫu

  1. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 4. Dung d ch Phosphomolybdic 5. Dung d ch axit Benzoic bão hoà: 2,5 gr axit benzoic hoà trong 1000 ml nư c c t. 6. Dung d ch Glucoz chu n g c (1 ml có 10 mg glucoz): ðư ng glucoz dùng pha ph i th t khô: l y glucoz ñ sùng v i H2SO4 m t ñêm trong l kín ho c s y 80oC trong 2 gi . Cân th t chính xác 1,000gr glucoz cho vào bình ñ nh m c100 ml, r i cho axit benzoic bão hoà cho ñ n m c 100. 7. Dung d ch glucoz dùng ( 1 ml có 0,1 mg glucoz): L y 1 ml dung d ch trên pha thành 100 ml v i axit benzoic bão hoà. + Thao tác: L y c c 50 ml cho vào: 7 ph n nư c t 1 ph n máu (có ch t kháng ñông) 1 ph n Natri tungsta 10% 1 ph n axit sunfuric 2/3N Cho t t , v a cho v a l c. Sau 5 phút dung d ch chuy n sang màu nâu b m, k t t a, l c không n i b t. L c qua gi y l c ho c ly tâm ñ lo i protit l ng xu ng dư i. Nư c máu trong này có th dùng ñ ñ nh lư ng creatinin, ñ m c n, … Các bư c ti p theo: Các ng (ml) Các bư c ng ng xét ng chu n tr ng nghi m Dung d ch glucoz ch a 0,1mg/ml 0 1,0 0 Nư c máu 0 0 1,0 Nư c c t 3,0 2,0 2,0 Dung d ch ki m ñ ng 1,0 1,0 1,0 Tr n ñ u và ñun cách thu sôi 8 phút( tính t lúc sôi), l y ra ñ l nh 3 phút. ð ng l c và cho ti p: Dung d ch Photphomolybdic 1,0 1,0 1,0 Tr n ñ u và ñ sau 2 phút cho khí CO2 b c h t Nư c c t v a ñ 12,5 12,5 12,5 Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….121
  2. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Tr n ñ u và ñưa so màu trong vòng 5 phút. Quang k ñi n, kính l c màu xanh (λ = 440µm) ho c dùng t s c k Dubog. Cách tính: T s c k : mg% glucoz =[h ( ng chu n)/ h( ng xét nghi m)] x0,1x100/0,1 = h( ng chu n)/ h( ng xét nghi m) x100. nghi m / Echu n x100. Quang k ñi n: mg% glucoz = Exét Có th so màu b ng m t thư ng v i 3 trư ng h p: - N u màu c a ng xét nghi m và ng chu n b ng nhau: Lư ng ñư ng huy t= 100 mg%. - N u ng xét nghi m s m hơn thì rút ng xét nghi m và ng chu n, m i ng 10 ml cho vào hai ng nghi m cùng c . Pha loãng dung d ch ng xét nghi m b ng nư c c t cho ñ n lúc màu 2 ng nghi m b ng nhau; ví d c n x ml nư c c t. Lư ng ñư ng huuy t s là: mg% glucoza = 100x( 10 + X)/10. - N u ng xét nghi m màu nh t hơn thì pha loãng ng chu n, lư ng nư c cho thêm là X ml và lư ng ñư ng huy t là: glucoza % = 100x 10/ (10 + X). ð xét nghi m ñư c nhanh có th làm s n b ng m u. Chú ý: - N u ch t kháng ñông trong máu quá nhi u có th làm cho protit k t t a không h t. Trư ng h p y cho thêm vài gi t H2SO4 10% r i l c m nh sau ñó l c. V i huy t thanh và huy t tương lúc lo i protit lư ng axit sunfuric và axit tungstic có th gi m m t n a và thay b ng nư c c t. Nư c máu ñã lo i protit n u không xét nghi m ngay, có th cho thêm m t gi t toluen vào b o qu n trong t l nh. Dung d ch phosphomolybdic n u có màu xanh thì không dùng ñư c. + ý nghĩa ch n ñoán - ðư ng huy t cao: Trúng ñ c toan, b nh chó d i, li t sau khi ñ , viêm th n, cư ng giáp tr ng, cư ng thư ng th n, thi u insulin. - ðư ng huy t th p: Do ñói, ti t s a nhi u, làm vi c n ng; Trúng ñ c, viêm gan, thi u máu, viêm th n mãn, như c năng giáp tr ng, xêtôn huy t bò,…. b. Phương pháp Nelson Somogyi - Nguyên t c: Oxy hoá ñư ng b ng thu c th ki m ñ ng có dư natrisunfat ñ tránh s oxy hoá tr l i c a oxy ñ ng ñư c t o thành. Sau ñó ñ nh lư ng so màu ph c ch t màu xanh t o thành do thu c th asen- molypdic tác d ng v i oxy ñ ng. c. Dùng máy ñ nh lư ng ñư ng huy t (Blood Glucose Meter) Các bư c ti n hành Bư c 1: Ch nh code c a máy ñúng code c a gi y th - B t nút on/off ñ m máy: khi máy m thì màn hình c a máy s nh p nháy, sau m t kho ng th i gian màn hình s xu t hi n code c a máy. - Ch nh s code c a máy: N u s code c a máy không ñúng v i s code c a gi y th thì ph i ti n hành ñi u ch nh máy: Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….122
  3. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k n nút C ho c M ñ tăng hay gi m s code c a máy cho b ng s code c a gi y th . Bư c 2: Cho gi y th vào máy (chi u mũi tên c a gi y th hư ng v phía trên c a máy - ñưa gi y th vào rãnh gi a c a máy) Bư c 3: Cho máy c n xét nghi m vào gi y th Máy ñ nh lư ng ñư ng huy t + Sau khi cho gi y th vào máy, ñ i cho t i khi trên màn hình c a máy xu t hi n gi t máu thì cho máu vào gi y th (vào l tròn c a gi y th ) + Sau khi cho máu vào gi y th , ñ i m t kho ng th i gian trên màn hình c a máy s xu t hi n hàm lư ng ñư ng huy t (mmol/l) Chú ý: Ch cho máu v a ñ l tròn c a gi y th (không ít quá và không nhi u quá) 4. Bilirubin (s c t m t ) trong máu Lư ng bilirubin trong máu r t ít, nh t là bilirubin k t h p ( cholebilirubin ) Ba trư ng h p sau ñây bilirubin tích l i nhi u trong máu gây h i ch ng hoàng ñ n: - Nh ng b nh làm t c ng d n m t (s i m t, giun sán chui ng m t, viêm ng d n m t.), bilirubin k t h p không ra ñư c tá tràng, tích l i trong máu. - Nhu mô gan t n thương (do viêm, xơ,…), bilirubin t do tăng ( Hemobilirubin ) và bilirubin k t h p tăng trong máu - Nh ng b nh gây toan huy t (do kí sinh trùng ñư ng máu, do trúng ñ c), h ng huy t c u v nhi u, bilirubin t do tăng nhi u trong máu. * Các ph n ng tìm bilirubin trong máu (huy t thanh huy t tương) T t c các ph n ng tìm bilirubin trong huy t thanh ( huy t tương) ñ u d a trên nguyên t c: Bilirubin + dung d ch diazo = azobilirubin có màu h ng. N u bilirubin t do thì ph i ñư c hoà tan trong dung môi h u cơ ( thư ng dùng c n 90 o, dung d ch cafein, ure benzoat Natri.) a. Phương pháp ñ nh tính: * Ph n ng Vandenben (Van den Bergh) M c ñích: - Nh m xác ñ nh trong huy t thanh có bilirubin k t h p tăng hay bilirubin t do tăng. - Trong ch n ñoán còn dùng phân bi t các trư ng h p hoàng ñ n. Ngày nay, xét nghi m bilirubin trong huy t thanh thư ng ñư c ñ nh lư ng, ph n ng Vandenbergh ít ñư c s d ng. Hoá ch t: 1. Dung d ch Ehrlich: Axit sulfanilic: 1,0 g Ehrlich I HCl ( d = 1,19): 15,0 ml Nư c c t v a ñ : 1000 ml Natri Nitris ( NaNO2): 0,5 g Ehrlich II Nư c c t ñ n: 100 ml Dung d ch Ehrlich I dùng ñư c lâu dài, dung d ch Ehrlich II ch có tác d ng trong vòng 6 tu n. Khi dùng, l y 10 ml dung d ch Ehrlich I tr n v i 0,3 ml dung d ch Ehrlich II s ñư c dung d ch diazon dùng trong ph n ng. 2. C n 95 o Thao tác Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….123
  4. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Cho 1ml huy t thanh tươi (huy t tương) vào m t ng nghi m nh , r i theo thành ng gi t t 0,5 ml dung d ch diazo lên trên huy t thanh. - N u ch ti p xúc xu t h ên ngay màu h ng tím là ph n ng tr c ti p dương tính. - N u sau 15 phút ph n ng m i xu t hi n: ph n ng tr c ti p ch m – còn g i là ph n ng lư ng tính. - Sau 15 phút không xu t h ên màu h ng tím: ph n ng tr c ti p âm tính (-). Cho thêm 5 ml c n, ngoáy ñ u. N u màu h ng tím xu t hi n: Ph n ng gián ti p dương tính. ý nghĩa ch n ñoán * V i gia súc kho + Ph n ng tr c ti p âm tính (-). + Ph n ng gián ti p tuỳ lo i gia súc: v i huy t thanh bò kho , ph n ng gián ti p không rõ; v i ng a, ph n ng di n ra r t rõ, vòng h ng tím khá ñ m. * Trư ng h p b nh lý + Ph n ng tr c ti p dương tính: Nh ng b nh gây t c ng m t. + Ph n ng tr c ti p âm tính, ph n ng gián ti p rõ: Nh ng b nh làm h ng huy t c u v nhi u + Ph n ng tr c ti p ch m: Nh ng b nh gây t n thương nhu mô gan. b. Phương pháp ñ nh lư ng bilirubin trong huy t thanh (huy t tương) Có nhi u phương pháp. Nhưng phương pháp thư ng dùng trong thú y là Bôcantruc và Rappaport * ð nh lư ng bilirubin theo Bôcantruc Hoá ch t Axit sulfanilic: 1,0g Ehrlich I HCl ( d = 1,19): 10,0 ml Nư c c t: 200 ml Nitris Natri (NaN02): 0,5 % Ehrlich II Nư c c t ñ n: 100 ml Khi dùng l y 10 ml dung d ch Ehrlich I tr n v i 0,3 ml dung d ch Ehrlich II. Thao tác L y 6 ng nghi m nh ñ u nhau, ñánh s t 1 ñ n 6. T ng s 2, cho vào m i ng 0,5 ml nư c mu i sinh lý. Sau ñó, cho vào ng 1 và 2, m i ng 0,5 ml huy t thanh (ho c huy t tương). Tr n ñ u huy t thanh v i nư c mu i trong ng th 2. Hút 0,5 ml trong ng th 2 cho qua ng th 3. Tr n ñ u ng th 3, hút 0,3 ml cho qua ng th 4. C như v y cho ñ n ng cu i cùng hút b ñi 0,5 ml. Như v y các ng ñã ñư c pha loãng theo th t : 1 2 3 4 5 6 ng 1 2 4 8 16 32 ð pha loãng Cho vào m i ng 0,5 ml dung d ch diazo, tr n ñ u, N u có ng xu t hi n màu h ng là ph n ng tr c ti p. Sau 15 phút, cho vào m i ng nghi m 0,5 ml c n, ng xu t hi n màu h ng có ñ pha loãng l n hơn. ðó là do có ph n ng gián ti p, Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….124
  5. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Cách tính: L y ñ pha loãng c a ng xu t hi n màu h ng ñ u tiên nhân v i 0,0016 ( t c là s bilirubin trong 1 ml dung d ch ñ ñ có ph n ng v i diazo) nhân v i 100 = s mg % bilirubin. Ví d : ng th 2 xu t hi n màu h ng ñ u tiên thì: 0,0016 x 2 x 100 = 3,2 mg % bilirubin . Chú ý: + ðánh d u ng xu t hi n màu h ng ñ u tiên khi chưa cho c n ñ tính lư ng bilirubin tr c ti p (cholebilirubin) và ng xu t hi n màu h ng ñ u tiên sau khi ñã cho thêm c n ñ tính lư ng bilirubin t ng s . Lư ng bilirubin gián ti p (Hemobilirubin) là hi u s c a lư ng bilirubin t ng s và lư ng bilirubin tr c ti p. + ð nh lư ng theo phương pháp Bôcantruc, hàm lư ng bilirubin trong huy t thanh có th tăng ñ n 3,2 mg%; ng a: 6,4 mg %. ý nghĩa ch n ñoán: Trong các b nh: thuỳ ph viêm, lư ng bilirubin trong huy t thanh tăng lên 4 mg%. Các b nh huy t bào t trùng, trúng ñ c SO2, viêm não tu truy n nhi m – bilirubin tăng. * ð nh lư ng bilirubin trong huy t thanh theo Rappaport B nh ph m: huy t thanh, huy t tương Hoá ch t: 1. dung d ch Natri benzoat – urê: Natri benzoat: 10g Natri urê: 10g Nư c c t v a ñ : 100 ml Ngoáy cho tan, l c l y nư c trong. 2. Dung d ch diazo ( như trong ph n ng Vandenbe) 3. Dung d ch HCl 1,5% 4.Dung d ch bilirubin chu n: L y 4,32 g coban sunfat khan ho c 7,8 g Coban sunfat k t tinh ( CoSO4. 7 H2O), cho thêm m t ít nư c c t trong bình ñ nh m c 100ml. Thêm vào 1ml H2SO4 ñ c ( C.P) r i cho nư c c t ñ n 100 ml. dung d ch có màu tương ñương 0,01 mg bilirubin trong 1 ml. Thao tác + ð nh lư ng bilirubin tr c ti p (cholebilirubin) L y 2 ng nghi m A, B – ng A làm ng tr ng, ng B làm ng th . ng A cho vào 0,5 ml huy t thanh, 0,25 ml HCl 1,5% r i thêm nư c c t v a ñ 5 ml. ng B – 0,5 ml huy t thanh ; 0,25 ml dung d ch diazo r i thêm nư c c t v a ñư 5 ml. + ð nh lư ng bilirubin t ng s : ng C ( ng tr ng): 0,5 ml huy t thanh; 0,25 ml dung d ch diazo r i cho thêm dung d ch Natri benzoat – urê v a ñ 5 ml. So màu trên quang k , kính l c màu l c ( bư c sóng landa = 500 – 540 micro met) Tính: E ng th mg % bilirubin = E ng chu n E: m t ñ quang h c 5. Protein huy t thanh Vi c xác ñ nh Protein t ng s và các ti u ph n c a nó trong huy t thanh có nhi u ý nghĩa trong ch n ñoán b nh, ñ c b êt là ch n ñoán r i lo n ch c năng gan. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….125
nguon tai.lieu . vn