Xem mẫu
- ĐỊA LÍ TỰ NHIÊN
NƯỚC ÁO
- Áo là quốc gia nhỏ ở Trung Âu, giáp với Đức, Sés, Slovakia, Ý và Thụy Sĩ. Dãy Alpes
chiếm phần lớn lãnh thổ trừ phía bắc và phía đông của lãnh thổ.
Độ cao lớn nhất của đất nước là núi Grosglocner ( 3.797m) ở dãy Tauern cao.
Các hồ lớn nhất Boden ở biên giới Thụy Sĩ và Đức, hồ Neisidler – Ze ở biên giới
Hungari. Sông chính là Danube, giống như ở Thụy Sĩ láng giềng, đặc trưng khí hậu,
lớp phủ thực vật và hoạt động kinh tế thay đổi tùy thuộc vào độ cao cách mặt biển.
Ở các thung lũng của dãy Alpes mùa hè ngắn và mát, mùa xuân và thu dịu, còn mùa
đông thì lạnh, đôi khi khắc nghiệt. Mùa đông thường kết thúc bằng những đợt gió
nóng khô thổi từ phía nam đến kèm theo sương mù và ấm.
Cơ sở kinh tế - nông nghiệp cung cấp cho nhu cầu của đất nước và cả xuất khẩu,
chế tạo, chế biến gỗ, công nghiệp hóa, sản xuất giày,du lịch.
Nằm ngay trung tâm châu Âu, từ xưa đất nước này đã đóng một vai trò chiến lược
quan trọng nhất. Trước khi bị La Mã xâm chiếm ( năm 15 TCN) người Illiris và Celt
- đã đến ở vùng đất này. Hiểu được tầm quan trọng của các thung lũng bị dãy Alpes
cắt ngang này đối với thương mại và quân sự, người La Mã đã xây dựng ở đây vài
điểm công sự. Thế kỷ thứ 2, người Đức bắt đầu chiếm các lãnh thổ phía nam. Đến
cuối thế kỷ thứ 4, các pháo đài biên phòng của La Mã không còn lại một vết dấu
nào. Vào thế kỷ thứ 8, người Franc sinh sống ở đây. 200 năm sau vùng trung du
Aples trở thành đấu trường giữa người Hung và vua Otto, nước Áo trở thành một
quốc gia chính trị nguyên vẹn. Vào thời của dòng họ Babenberg ( năm 1176 – 1230)
thương mại phồn thịnh trong nước, thành phố và đường sá được xây dựng.
Sự phát triển của Áo gắn liền với triều đại Habsburg. Họ chiếm đất nước vào năm
1278 và trong vòng 2 thế kỷ tiếp theo họ mở rộng đáng kể lãnh thổ của mình và
gọi Đế quốc La Mã thần thánh của dân tộc Đức. Giữa thế kỷ 16, đế quốc rộng lớn bị
phân chia giữa các nhánh của triều đại Áo và Tây Ban Nha. Cuộc nổi dậy của tín đồ
Tin Lành năm 1618 gây nên cuộc chiến tranh 30 năm, trong đó chống lại triều đại
Habsburg là Thụy Điển và Hà Lan theo đạo Tin Lành và cả… nước Pháp Thiên Chúa
Giáo. Kết quả là thế lực của các triều đại bị suy yếu, các lãnh thổ bị thu hẹp. Thế kỷ
18, dòng họ Habsburg phải chiến đấu với các láng giềng châu Âu của mình và cả
với đế quốc Ottoman.
Sau đó khi Napoleon I chiếm gần hết Đức vào năm 1806, đế quốc La Mã thần thánh
suy vi. Đại hội Veinne ( năm 1815) khôi phục lại biên giới trước các cuộc chiến
tranh của Napoleon ở châu Âu. Sự hùng mạnh của dòng họ Habsburg lại bắt đầu
phát triển và đạt đến đỉnh cao khi công tước Von Metternich nắm chính quyền. Đế
quốc trở thành trung tâm của châu Âu không những về địa lý và cả ý nghĩa về
chính trị. Làn sóng cách mạng lan rộng khắp lục địa vào năm 1848, đã xóa sạch
nhiều chế độ. Không ngoại trừ Áo, dưới áp lực của quần chúng khởi nghĩa,
Metternich buộc phải rút lui khỏi chính trường, Francois Joseph I, hoàng đế mới
đưa ra hiến pháp mới cho đất nước.
Nửa sau của thế kỷ 19 trôi qua dưới dấu hiệu đấu tranh giành độc lập của các vùng
ngoại vi của đế quốc. Phổ, Ý và Hungari. Sau thất bại do Phổ đem lại ( năm 1866)
- Áo phải nhượng bộ Hungari : đế quốc có tên kép ( Áo – Hung), và cả hai phần của
đế quốc đều có hiến pháp, chính phủ, nghị viện và tiếng nói riêng. Các nhóm dân
tộc khác nằm trong đế quốc trải rộng trên diện tích 675.000km2 là Slovakia, Séc,
một phần khá lớn Ba Lan, Rumani, Ý, Slovenia, Croatia, Bosnia và Herzegovina
ngày nay và cả Nam Tư cũng đòi quyền tự trị. Những cuộc xung đột này làm rung
động đế quốc cho đến ngày tan vỡ của nó.
Năm 1817, đế quốc Đức được thành lập, Áo – Hung muốn giữ quan hệ nghị viện
với Đức. Năm 1878, Nga chiến thắng đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ. Các cường quốc dẫn đầu
ở châu Âu đều thèm muốn những vùng đất Balcan đã được giải phóng khỏi đất
nước Thổ Nhĩ Kỳ. Trong cuộc đấu tranh này Đức và Áo – Hung chủ trương thành
mặt trận thống nhất, đặt nền móng cho khối liên minh mà năm 1882 Ý cũng sáp
nhập vào đó. Các vùng Balcan trở thành quả táo bất hòa và vào đầu thế kỷ sau, khi
Serbia tuyên bố tham vọng của mình đến vùng đất Bosnia và Herzegovina láng
giềng, nhưng Áo – Hung đã thông tính trước. Tháng 6 – 1914, người kế vị ngai vàng
Áo – Hung là thái tử Franz Ferdinand và vợ bị giết ở thủ đô Sarajevo của Bosnia.
Áo – Hung tuyên chiến với Serbia, Nga tuyên chiến với Áo – Hung, Đức tuyên chiến
với Nga và Pháp. Thế chiến thứ nhất bắt đầu, trong quá trình đó Ý rút khỏi liên
minh ba nước, sáp nhập vào đối thủ của Đức và Áo – Hung. Quân đội Áo – Hung
thường bị thất bại, triều đình rệu rã. Năm 1918, Áo và Hung tuyên bố thành lập hai
nước cộng hòa độc lập.
Những năm giữa hai cuộc chiến đối với Áo là thời kỳ đình đốn sâu sắc cả về kinh tế
lẫn chính trị - xã hội. Trong hoàn cảnh như vậy, Áo trở thành miếng mồi dễ dàng
của Đức và năm 1938. Đức thôn tính quốc gia đã một thời hùng mạnh, chính phủ
quốc xã được thành lập, trong suốt cuộc chiến, thực tế là Đức đã quản lý Áo. Năm
1945, đất nước mới được giải phóng khỏi Đức và chia ra bốn vùng chiếm đóng. Chỉ
đến năm 1915, sản xuất công nghiệp trong nước mới đạt mức trước chiến tranh.
Bố năm sau, đã ký hiệp định về không phục nước công hòa Áo, trung lập quân sự
của Áo và rút hết quân chiếm đóng.
- Tên gọi: Nước Cộng hòa Áo. Diện tích. 83.858km2. Dân số ( 1999)
8.054.000 người. Ngôn ngữ chính. tiếng Đức. Các tín ngưỡng chính. Công giáo,
Tin Lành. các đạo khác. Nguyên thủ quốc gia. Tổng thống. Quyền lập hiến. Quốc
hội hai viện ( Bundesrat và Nationalrat). Đơn vị hành chính. 9 tỉnh ( kể cả
Vienne) Vienna ( 1.583.000 người) thủ đô, trung tâm công nghiệp quan trọng
nhất, đầu mối giao thông lớn của châu Âu, nằm ở đông bắc đất nước, trên
sông Danube, dưới chân núi Rừng Vienna về phía đông ( nhánh núi không cao
của dãy Alpes) Hệ thống tiền tệ. 1shilling Áo = 100 groshen.
nguon tai.lieu . vn
