Xem mẫu
- VẬT LÍ ĐẠI CƯƠNG
Phạm Đỗ Chung
Bộ môn Vật lí chất rắn – Điện tử
Khoa Vật lí, ĐH Sư Phạm Hà Nội
136 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 Khoa Hoá học
- Chương 1 Đo lường và sai số
• Hệ đo lường SI
a. Giới thiệu chung
b. Các đại lượng cơ bản
c. Các đại lượng dẫn xuất
• Đo đạc và sai số
a. Đo đạc
b. Sai số
c. Chữ số có nghĩa
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 2
- Vật lí khác toán học?
Con số trong vật lí chỉ có ý nghĩa khi đi
kèm với đại lượng vật lí
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 3
- Hệ đo lường SI (Système International)
• Dễ dàng chuyển đổi và thống nhất trên thế giới
• Dễ dàng hiểu được ý nghĩa khoa học của các giá
trị
• Có 7 đại lượng cơ bản trong hệ SI
• Các đại lượng dẫn xuất có được bằng cách nhân
hoặc chia các đại lượng cơ bản
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 4
- Hệ SI
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 5
- The second (s) - giây
• Lúc đầu 1 giây được định nghĩa:
1/86.400 thời gian của một ngày
• Sau 1967, khi có đồng hồ nguyên tử:
1 giây bằng 9.192.631.770 chu kỳ dao động của
nguyên tử Cesium.
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 6
- The meter (m) - Mét
• Trước 1791: 1m bằng 1/10.000.000 khoảng cách từ
xích đạo đến Cực Bắc của Trái đất.
• 1889: 1m bằng chiều dài của một thanh mẫu làm
bằng hợp kim platinum-iridium đặt ở Paris.
• 1960: 1m bằng 1.650.763,73 bước sóng của vạch
da cam phát ra từ nguyên tử Krypton.
• 1983: 1m bằng 1/299.792.458 quãng đường ánh
sáng truyền trong chân không trong 1 giây.
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 7
- The Kilogram (kg)
• 1 kg là khối lượng của một hình trụ làm bằng
hợp kim platinum-iridium đặt ở Paris (đặt cùng
chỗ với thanh mét chuẩn)
• Có một mẫu chuẩn (1kg) khác cũng được đặt ở
Maryland (Mĩ).
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 8
- Các tiền tố thường sử dụng trong Vật lí
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 9
- Cách sử dụng các tiền tố (VD)
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 10
- Các đại lượng dẫn xuất
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 11
- Tên các nhà khoa học được lấy làm đơn vị đo?
• Newton
• Pascal
• Joule
• Watt
• Coulomb
• Volt
• Ohm
• Kelvin
• ….
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 12
- Đo đạc và sai số
• Độ chính xác của phép đo (accuracy): Giá trị đo
được càng gần giá trị thực thì độ chính xác càng
cao.
• Độ chính xác, độ phân giải của thiết bị
(precision): mỗi thiết bị đo đều có độ chính xác
khác nhau, thiết bị càng có độ chính xác cao càng
cho phép đo được giá trị sát với giá trị thực.
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 13
- Đo đạc và sai số
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 14
- Sai số
• Bất kì phép cũng có sai số.
• Thiết bị đo có độ chính xác cao chỉ làm giảm sai
số mắc phải
• Kết quả của một phép đo:
A ± δA hoặc A ±a%
A: Giá trị trung bình của phép đo
δA: sai số tuyệt đối
a= δA/A: sai số tương đối
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 15
- Sai số
• Ví dụ: Một người mua 4 túi khoai đề 1kg ở siêu
thị. Sau mỗi lần mua thì người đó đều về nhà cân
lại và thấy các túi khoai có cân nặng lần lượt như
sau: m1= 980g; m2= 1050g; m3= 1020g; m4=970g.
Hỏi các túi khoai ở siêu thị được cân với sai số
bao nhiêu phần trăm?
• Δm = 50g
• m=1000g ±5%
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 16
- Sai số
• Ví dụ: Một người mua khoai ở siêu thị. Sau khi
mua thì người đó về nhà cân lại và thấy sau 4 lần
cân túi thu được các giá trị lần lượt như sau: m1=
980g; m2= 1050g; m3= 1020g; m4=970g. Hỏi các
túi khoai ở siêu thị được cân với sai số bao nhiêu
phần trăm?
• m=1005 g
• Δm = 30g
• m=1005 ±30g hoặc m=1005g ±3%
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 17
- Sai số
• Một bạn học sinh dùng đồng hồ bấm giây có độ
chính xác là ±0,05𝑠 để theo dõi kết quả chạy
100m của cả lớp. Kết quả cho thấy người nhanh
nhất là 12,04s, người về thứ hai là 12,07s. Hỏi
giáo viên có thể dùng kết quả này để phân định
thứ bậc của hai bạn đứng đầu không?
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 18
- Chữ số có nghĩa
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 19
- Chữ số có nghĩa
• Các chữ số khác 0 luôn có nghĩa.
• Mọi chữ số không nằm giữa hai chữ số có nghĩa
đều có nghĩa.
• Chỉ những số 0 nằm sau dấu phẩy và ở cuối cùng mới
có nghĩa.
• Số chữ số có nghĩa phụ thuộc và thiết bị đo. Ví dụ: Nếu
dùng thước kẻ bình thường để đo chiều dài có thể ghi:
37,2 cm nhưng không thể viết 37,23 cm vì vạch chia trên
thước chỉ chia tới mm là nhỏ nhất từ là phân giải đến 1
chữ số sau dấu phẩy (0,1 cm).
PHẠM Đỗ Chung-HNUE-2018 20
nguon tai.lieu . vn