- Trang Chủ
- Hoá học
- Bài giảng Hóa học hóa sinh thực phẩm - Chương 10: Phụ gia thực phẩm (Food additives)
Xem mẫu
- PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
CHÖÔNG 10 PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM (FOOD ADDITIVES)
Theo Quy ñònh Danh muïc caùc chaát phuï gia ñöôïc pheùp söû duïng trong thöïc
phaåm do Boä Y Teá ban haønh ngaøy 31/8/2001
PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM Phụ gia thực phẩm (food additive) là những chất không được coi là
thực phẩm hoặc một thành phần của thực phẩm.
(FOOD ADDITIVES)
Phụ gia thực phẩm có ít hoặc không có giá trị dinh dưỡng, được
chủ động cho vào với mục đích đáp ứng yêu cầu công nghệ trong
quá trình sản xuất, chế biến, xử lý, bao gói, vận chuyển, bảo quản
thực phẩm.
Phụ gia thực phẩm không bao gồm các chất ô nhiễm hoặc các chất
bổ sung vào thực phẩm với mục đích tăng thêm giá trị dinh dưỡng
của thực phẩm.
1 Toân Nöõ Minh Nguyeät 2
PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
VAI TROØ CUÛA PGTP PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM (FOOD ADDITIVES)
PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM CHAÁT HOÃ TRÔÏ KYÕ THUAÄT
(FOOD ADDITIVES) (TECHNICAL AUXILIARIES)
1. Caûi thieän vieäc baûo quaûn TP
choáng VSV, choáng oxy hoùa Caùc cheá phaåm töï nhieân hoaëc toång Caùc cheá phaåm töï nhieân hoaëc toång
hôïp hoùa hoïc, khoâng phaûi TP hôïp hoùa hoïc, khoâng phaûi TP
2. Caûi thieän chaát löôïng caûm quan cuûa TP
Ñöa vaøo TP moät caùch coá yù ñeå thöïc Ñöa vaøo TP moät caùch coá yù ñeå thöïc
caáu truùc, maøu saéc, muøi, vò hieän nhöõng muïc ñích kyõ thuaät hieän nhöõng muïc ñích kyõ thuaät nhaát
nhaát ñònh ñònh
3. Phuïc vuï quaù trình saûn xuaát
Lieàu löôïng söû duïng phaûi ñöôïc Lieàu löôïng söû duïng phaûi ñöôïc
ñieàu chænh pH, choáng taïo boït, enzym,… kieåm soaùt kieåm soaùt
4. Ñaùp öùng caùc khuynh höôùng môùi trong tieâu duøng TP Coøn löu laïi trong TP ôû daïng Khoâng ñöôïc löu laïi trong TP sau
nguyeân theå hoaëc daãn xuaát, nhöng khi thöïc hieän xong chöùc naêng kyõ
söùc khoûe, caûm quan, kieâng cöû , … ñaûm baûo an toaøn cho ngöôøi söû thuaät
duïng
3 4
- PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
INS (International Numbering System) ADI (Acceptable Daily Intake)
Lượng ăn vào hàng ngày chấp nhận được ADI là lượng xác định
Hệ thống đánh số quốc tế INS là ký hiệu được Ủy ban Codex về của mỗi chất phụ gia thực phẩm được cơ thể ăn vào hàng ngày
thực phẩm xác định cho mỗi chất phụ gia khi xếp chúng vào thông qua thực phẩm hoặc nước uống mà không gây ảnh hưởng
danh mục các chất phụ gia thực phẩm có hại tới sức khoẻ
ADI được tính theo mg/kg thể trọng/ngày
Acid citric INS 330
MSG monosodium glutamat INS 621
Kali sorbat INS 202 ADI có thể được biểu diễn dưới dạng
Pectin INS 440 Giá trị xác định Kali benzoat ADI 0-5
Calcium lactate INS 327 Chưa qui định (CQĐ) Diamidon hydroxypropyl glyxerol
Chưa xác định (CXĐ) Calcium lactate
5 6
PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
MTDI (Maximum Tolerable Daily Intake) ML (Maximum Level)
Giới hạn tối đa trong thực phẩm ML là mức giớí hạn tối đa của mỗi
Lượng tối đa ăn vào hàng ngày MTDI là lượng tối đa các chất phụ gia sử dụng trong quá trình sản xuất, chế biến, xử lý, bảo
chất mà cơ thể nhận được thông qua thực phẩm hoặc quản, bao gói và vận chuyển thực phẩm
nước uống hàng ngày
ML được chọn tùy theo loại sản phẩm và tính theo ppm (mg/Kg)
MTDI được tính theo mg/người/ngày Acesulfame Potassium INS 950 ADI 0-15
Nhóm thực phẩm ML
Đồ uống có sữa, có hương liệu hoặc lên men (sữa cacao, chocolate, sữa chua uống, sữa đặc) 500
Các loại muối Na, K, Ca, Mg của acid phosphoric MTDI 70 Sữa lên men và sữa có chất rennet (nguyên chất) không kể đồ uống từ sữa GMP
Thức ăn tráng miệng có sữa (VD: kem, sữa lạnh, bánh putđing, sữa chua hoa quả ...) 1000
Mứt, mứt cô đặc, mứt hoa quả 1000
Kẹo cứng, kẹo mềm, kẹo nuga... 3500
7 8 Kẹo cao su 5000
- PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
GMP (Good Manufacturing Practice) NGUY CÔ NGOÄ ÑOÄC DO PGTP
Thực hành sản xuất tốt GMP là việc đáp ứng các yêu cầu sử dụng
phụ gia trong quá trình sản xuất, xử lý, chế biến, bảo quản, bao gói, Söû duïng phuï gia khoâng coù trong danh muïc
vận chuyển thực phẩm
Söû duïng quaù lieàu löôïng cho pheùp (ñoäc tính cuûa chính phuï gia)
Hạn chế tới mức thấp nhất lượng phụ gia thực phẩm cần thiết phải sử dụng Phuï gia khoâng ñaït ñoä tinh khieát theo quy ñònh (hoùa hoïc, vsv)
Lượng chất phụ gia được sử dụng trong trong quá trình sản xuất, chế biến,
bảo quản, bao gói và vận chuyển có thể trở thành một thành phần của thực
phẩm nhưng không ảnh hưởng tới tính chất lý hoá hay giá trị khác của tp
Lượng phụ gia thực phẩm sử dụng phải phù hợp với công bố của nhà sản
xuất đã được chứng nhận của cơ quan có thẩm quyền
9 10
PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
PHỤ GIA
PHÂN LOẠI THEO NHÓM CHỨC NĂNG
Chất chống vsv Sorbic acid – Na, K, Ca sorbate
Benzoic acid – Na, K, Ca benzoate
Các chất điều chỉnh độ acid Các chất khí đẩy SO2, Na, K sulphite, Na, K metabisulphite, K bisulphite
Các chất ổn định Các chất làm bóng Na, K nitrate
Các chất điều vị Các chất làm dày
Các chất bảo quản Propionic acid, Na propionate
Các chất làm ẩm
Các chất chống đông vón Các chất làm rắn chắc
Các chất chống oxy hóa Các chất nhũ hóa Chất chống oxy hóa Ascorbic Acid – Na, Ca, K ascorbate
Các chất chống tạo bọt Phẩm màu Ascorbyl palmitate, stearate
Các chất độn Các chất tạo bọt
Alpha-Tocopherol, Isoascorbic Acid
Các chất ngọt tổng hợp Các chất tạo phức kim loại
Chế phẩm tinh bột Tertiary Butylhydroquinone (TBHQ)
Các chất tạo xốp
Enzym Chất xử lý bột Butylated Hydroxyanisole (BHA)
Butylated Hydroxytoluene (BHT)
11 12
- PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
PHỤ GIA PHỤ GIA
Phẩm màu
Chất chỉnh pH Acetic, lactic, citric, tartaric, malic và muối...
Curcumin, Riboflavin, Tartrazine, Indigotine, Brilliant Blue FCF
Phosphoric acid - Na, Ca, Mg phosphate
Quinoline Yellow, Sunset Yellow FCF, Brilliant black PN, Brown HT
Mg carbonate, Al K sulphate
Carmines, Azorubine (Carmoisine), Amaranth
KOH, NaOH, Ca(OH)2, CaO
Ponceau 4R, Erythrosine, Red 2G, Allura Red AC
Glucono delta-lactone
Fast Green FCF, Green S, Chlorophyll, phức Chlo.-Cu và muối Na, K
Caramel, Caramel xử lý NH4 và NH4 sulphite
Beta-Carotene (Synthetic), Natural Extracts (carotenes)
Enzym Amylase
Protease ( A. oryzae var.) Beta-Apo-Carotenal Beta-Apo-8'-Carotenic Acid,
Papain Methyl, Ethyl Ester Canthaxanthine ,
Bromelain Grape Skin Extract , Annatto Extracts
Glucose Oxidase (Asp niger var.) Titanium Dioxide, Iron Oxide, Black - Red – Yellow
Malt carbohydrase
13 14
PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
PHỤ GIA PHỤ GIA
Chất tạo gel, tạo sệt Alginic acid, alginate, Agar, Carrageenan
Guar gum, Tragacanth gum, Arabic gum
Xanthan gum, Gellan gum, Karaya gum, Tara gum Các chất ngọt tổng hợp
Pectin, Sodium Carboxymethyl Cellulose (CMC)
Mannitol
Các chất điều vị
Gelatin Glutamic acid
Acesulfame Potassium
Aspartame Monosodium glutamate
Chế phẩm tinh bột Dextrin Isomalt Monopotassium glutamate
Bleached starch, oxidized starch Saccharin (And Na, K, Ca Salts) Calcium glutamate
Enzyme treated starches Sorbitol and Sorbitol Syrup Guanylic acid
Starch acetate Sucralose Inosinic acid
Hydroxypropyl starch Maltol
Starch Na octenyl succinate Ethyl maltol
15 16
- PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM
CHAÁT HOÃ TRÔÏ KYÕ THUAÄT
PHỤ GIA
Chất làm rắn chắc Calcium Citrates Chaát xuùc taùc
Monocalcium Orthophosphate Xuùc taùc trong hydrogen hoùa daàu môõ: Ni, Cu, Mn,…
Calcium Chloride, Calcium Sulphate Xuùc taùc cho caùc phaûn öùng chuyeån ester: metylat Natri
Al, Al-Na, Al-NH4 Sulphate
Xuùc taùc khöû O2 trong caùc khí CO2, N2 tröôùc khi naïp röôïu vang:
Calcium Gluconate sulfit kieàm trong ñeäm Na3PO4 vaø Na2CO3 (pH > 7,5)
Chất nhũ hóa Mono, di glycerides
Esters của polyglycerol và fatty acids Chaát laøm trong, trôï loïc
Stearyl Citrate, Stearyl tartrate Than hoaït tính, ñaát seùt hoaït tính, diatomide,…
TriK orthophosphate, muối NH4 của phosphatidic acid Alginat, carragenan, gelatin, casein,
Na, K Diphosphate, Ca polyphosphates Polyvinylpolypyrolidone (PVPV),
Isobutyrate Glycerol Nhöïa trao ñoåi ion, tanin,…
Muối Ca, Na, K, NH4 acid beùo
17 18
PHAÂN LOAÏI PHUÏ GIA THÖÏC PHAÅM CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
CHAÁT HOÃ TRÔÏ KYÕ THUAÄT
NGUYEÂN TAÉC CHOÏN VAØ SÖÛ DUÏNG PGTP
Chaát mang coá ñònh Enzym Chaát choáng dính khuoân
Nhoâm Saùp ong, Choïn
Thuûy tinh, goám söù ester ethal Coù maët trong danh muïc cho pheùp
Alginate palmitic,… Ñaït tieâu chuaån tinh khieát nhaát ñònh
Glutaraldehyd Paraffine, vaseline, Coù ñòa chæ cuûa nhaø saûn xuaát
diethylaminoethylcellulose Mg silicate,…
Dung moâi
Dung moâi trích ly daàu môõ Chaát choáng vi sinh vaät Söû duïng
Dung moâi trích ly chaát thôm Formaldehyd, Theo ñuùng höôùng daãn veà ñoái töôïng TP vaø muïc tieâu kyõ thuaät
Dung moâi trích ly chaát maøu H2O2, SO2 Phuø hôïp vôùi thò tröôøng (ñoái vôùi loaïi TP xuaát khaåu)
hypochloride,
Nhöïa trao ñoåi ion iodophore
Phoái hôïp nhieàu loaïi phuï gia cuøng nhoùm
Cationit Ghi roõ loaïi phuï gia ñöôïc söû duïng ngoaøi bao bì
19 Anionit 20
- CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
CAÙC VAÊN BAÛN PHAÙP QUY DANH MUÏC CAÙC CHAÁT PHUÏ GIA ÑÖÔÏC PHEÙP SÖÛ DUÏNG TRONG TP
Sử dụng các chất PGTP trong Danh mục trong sản xuất, chế biến, xử lý,
bảo quản, bao gói và vận chuyển tp phải thực hiện theo “Quy định về chất
DANH MUÏC CAÙC CHAÁT PHUÏ GIA ÑÖÔÏC PHEÙP SÖÛ DUÏNG TRONG TP lượng vệ sinh an toàn thực phẩm”
Quyeát ñònh soá 3742/2001/QÑ-BYT ngaøy 31/8/2001 Chỉ được phép nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh tại thị trường VN các phụ
cuûa Boä Tröôûng Boä Y Teá gia thực phẩm trong trong Danh mục và phải được chứng nhận phù hợp
tiêu chuẩn chất lượng vệ sinh an toàn của cơ quan có thẩm quyền
QUY ÑÒNH VEÀ CHAÁT LÖÔÏNG VEÄ SINH AN TOAØN TP Việc sử dụng phụ gia thực phẩm trong Danh mục phải đảm bảo:
1. Đúng đối tượng tp và liều lượng không vượt quá mức giới hạn
Ban haønh theo quyeát ñònh soá 4196/1999/QÑ-BYT ngaøy 29/12/1999 an toàn cho phép
cuûa Boä Tröôûng Boä Y Teá 2. Đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, vệ sinh an toàn quy định cho
mỗi chất phụ gia theo quy định hiện hành
3. Không làm biến đổi bản chất, thuộc tính tự nhiên vốn có của tp
QUY ÑÒNH GIÔÙI HAÏN TOÁI ÑA OÂ NHIEÃM SINH HOÏC VAØ HOÙA HOÏC TRONG TP
Các chất PGTP trong Danh mục lưu thông trên thị trường phải có nhãn
Quyeát ñònh soá 46/2007/QÑ-BYT ngaøy 19/12/2007
hiệu hàng hóa theo các Quy định hiện hành
cuûa Boä Tröôûng Boä Y Teá
21 22 Phải có hướng dẫn sử dụng cho các chất phụ gia riêng biệt
CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
DANH MỤC CÁC CHẤT PHỤ GIA TP XẾP THEO NHÓM CHỨC NĂNG DANH MỤC CÁC CHẤT PHỤ GIA TP XẾP THEO NHÓM CHỨC NĂNG
TÊN PHỤ GIA TÊN PHỤ GIA
INS CHỨC NĂNG KHÁC Trg INS CHỨC NĂNG KHÁC Trg
Tiếng Việt Tiếng Anh Tiếng Việt Tiếng Anh
1 2 3 4 5 1 2 3 4 5
Các chất điều chỉnh độ axit Các chất ngọt tổng hợp
261 Kali axetat (các muối) Potassium Acetates 117 421 Manitol Mannitol Làm dày, nhũ, chống đông vón, chất độn 129
262i Natri axetat Sodium Acetate Bảo quản, tạo phức kim loại 141 950 Acesulfam kali Acesulfame Potassium Điều vị 49
262ii Natri diaxetat Sodium Diacetate Bảo quản, tạo phức kim loại 143 951 Aspartam Aspartame Điều vị 55
263 Canxi axetat Calcium Acetate Bảo quản, ổn định, làm dày 68 953 Isomalt Isomalt Chất độn, chống đông vón, nhũ, làm bóng 116
270 Axit lactic (L- D- DL-) Lactic Acid (L- D- DL-) 59 954 Sacarin (và muối Na, Saccharin (Na, K, Ca Điều vị 163
K, Ca của nó) Salts)
296 Axit malic Malic Acid (DL-) Tạo phức kim loại 59
420 Sorbitol và siro Sorbitol and Sorbitol Chất độn, nhũ hoá, làm ẩm, tạo phức kim 169
297 Axit fumaric Fumaric Acid Ổn định 58 sorbitol Syrup loại, ổn định, làm dày
325 Natri lactat Sodium Lactate Chống oxy hoá, chất độn, nhũ hoá, làm ẩm, 146 955 Sucraloza Sucralose 173
ổn định, làm dày
Chọn loại phụ gia theo chức năng
23 Chọn loại phụ gia theo chức năng 24
- CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
DANH MỤC CÁC CHẤT PHỤ GIA THỰC PHẨM XẾP THEO INS DANH MỤC CÁC CHẤT PHỤ GIA THỰC PHẨM XẾP THEO KÝ TỰ ABC
TÊN PHỤ GIA
TÊN PHỤ GIA TT INS CHỨC NĂNG TRANG
INS Trang Tiếng Việt Tiếng Anh
Tiếng Việt Tiếng Anh
1 950 Acesulfam kali Acesulfame Potassium Chất ngọt tổng hợp, điều vị 49
100i Vàng Curcumin (Vàng nghệ) Curcumin 186
2 307 Alpha-Tocopherol Alpha-Tocopherol Chống oxy hoá 49
101i Vàng Riboflavin (Riboflavin) Riboflavin 188
3 1420 Amidon axetat (este hoá Starch acetate Chế phẩm tinh bột, chất độn, 50
102 Vàng Tartrazin (Tartrazin) Tartrazine 190 với Anhydrit axetic) nhũ hoá, ổn định, làm dày
104 Vàng Quinolin Quinoline Yellow 188 4 1421 Amidon axetat (este hoá Starch acetate Chế phẩm tinh bột, chất độn, 50
110 Vàng Sunset FCF (Sunset Yellow FCF) Sunset Yellow FCF 189 với Vinyl axetat) nhũ hoá, ổn định, làm dày
120 Carmin Carmines 80 5 1440 Amidon hyđroxypropyl Hydroxypropyl Starch Chế phẩm tinh bột, chất độn, 50
nhũ hoá, ổn định, làm dày
122 Carmoisine Azorubine (Carmoisine) 80
6 1450 Amidon natri octenyl Starch Sodium Octenyl Chế phẩm tinh bột, nhũ hoá, 51
123 Đỏ Amaranth (Amaranth) Amaranth 102 suxinat Succinate ổn định, làm dày
124 Đỏ Ponceau 4R (Ponceau 4R) Ponceau 4R 103 7 403 Amoni alginat Ammonium Alginate Làm dày, nhũ hoá, ổn định 51
127 Vàng Erythrosin (Erythrosin) Erythrosine 187 8 503i Amoni cacbonat Ammonium Carbonate Chỉnh pH, ổn định, tạo xốp 51
128 Đỏ 2G Red 2G 100 9 503ii Amoni hydro cacbonat NH4 HCarbonate Chỉnh pH, ổn định, tạo xốp 52
25 Tìm trang có loại PG muốn chọn trong Danh mục theo số INS 26 Tìm trang có loại PG muốn chọn trong Danh mục theo tên ABC
CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
Số thứ tự phụ gia 17 Số thứ tự phụ gia 124
Tên tiếng Việt : Axit ascorbic (L-) INS: 300 Tên tiếng Việt : Gôm Xanthan INS: 415
Tên tiếng Anh : Ascorbic Acid (L-) ADI: CXĐ Tên tiếng Anh : Xanthan Gum ADI: CXĐ
Chức năng : Chống oxy hoá, ổn định màu Chức năng : Làm dày, ổn định
STT Nhóm thực phẩm ML Ghi chú STT Nhóm thực phẩm ML Ghi chú
1 Sữa bột, bột kem (nguyên chất) 500 1 Sữa lên men (nguyên kem), không xử lý nhiệt sau lên men GMP
2 Dầu và mỡ không chứa nước 200 2 Sữa lên men (nguyên kem), có xử lý nhiệt sau lên men 5000
3 Bơ và bơ cô đặc GMP 3 Bơ và bơ cô đặc 5000
4 Rau, củ đông lạnh 100 4 Thủy sản, sản phẩm thủy sản đông lạnh, kể cả nhuyễn thể, giáp xác, da gai 5000
5 Thịt, thịt gia cầm và thịt thú tươi 2000 5 Thức ăn cho trẻ em dưới 1 tuổi GMP
6 Thủy sản, sản phẩm thủy sản đông lạnh, kể cả nhuyễn thể, giáp xác, da gai 400 6 Nước quả ép thanh trùng pasteur đóng hộp hoặc đóng chai 5000
7 Thức ăn cho trẻ em dưới 1 tuổi 50 7 Necta quả thanh trùng pasteur đóng hộp hoặc đóng chai 3000
8 Nước quả ép thanh trùng pasteur đóng hộp hoặc đóng chai 540
9 Necta quả thanh trùng pasteur đóng hộp hoặc đóng chai 400
10 Rượu vang 200
Tìm các thông tin cần thiết của 1 loại phụ gia Tìm các thông tin cần thiết của 1 loại phụ gia
27 28
- CHOÏN PHUÏ GIA CHO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
Số thứ tự phụ gia 14 TAÏO SEÄT, TAÏO GEL
Tên tiếng Việt : Aspartam INS: 951
Tên tiếng Anh : Aspartame ADI: 0-40
Chức năng : Chất ngọt tổng hợp, điều vị CARBOHYDRATE
HAÏT CUÛ, REÃ
STT Nhóm thực phẩm ML Ghi chú NHÖÏA CAÂY
1 Đồ uống có sữa, có hương liệu hoặc lên men (VD: sữa sô cô la, sữa cacao,
600 Guar gum
bia trứng, sữa chua uống, sữa đặc) Konjac mannan
Locust bean gum
2 Quả thanh trùng pasteur đóng hộp hoặc đóng chai 1000 Arabic
LEÂN MEN
3 Mứt, mứt cô đặc, mứt hoa quả 1000 Tragacanth
4 Hoa quả ngâm đường 2000 Karaya
5 Rau thanh trùng pasteur đóng hộp, đóng chai hoặc đóng túi 1000 Ghatti
6
7
Bột nhão từ cacao
Kẹo cứng, kẹo mềm, kẹo nuga...
3000
10000
Xanthan gum
Gellan gum
Curland
CARBOHYDRATE
8 Kẹo cao su 10000
9 Sản phẩm dùng để trang trí thực phẩm 5000
10 Dầu trộn, gia vị (bao gồm các chất tương tự muối) 2000 Algins Pectin
11 Nước rau, quả ép 2000 Carageenans Dẫn xuất cellulose
12 Necta rau quả 2000 Agar
13 Bia và nước giải khát chế biến từ mạch nha 600
TAÛO BIEÅN CAÂY
29 14 Rượu vang 600 30
MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
TAÏO SEÄT, TAÏO GEL TAÏO SEÄT, TAÏO GEL
PECTIN (E440) PECTIN (E440)
1 : Trích ly pectin töø nguyeân lieäu
Teân nguyeân lieäu Pectin %ck
Baûn chaát: Polysaccharide trong rau, cuû, quaû hoaëc thaân caây 2 : Tinh cheá dung dòch chieát
Pectin cuûa taùo, maän coù M = 25.000 – 35.000 Khoai taây 2.5
3 : Taùch pectin töø dung dòch loûng
Pectin cuûa cam coù M = 50000 Caø chua 3
Phaân loaïi: Tuøy theo möùc ñoä methyl hoùa (MI, DE) Taùo 5-7 4 : De-ester hoaù HMP (sp laø LMP)
Low methoxyl pectin (LMP), tyû leä methyl hoùa < 50%
Baõ taùo 15 - 20
High metoxyl pectin (HMP), tyû leä methyl hoùa > 50%
Caø roát 10
Ñaëc tính: Coù khaû naêng taïo gel khi coù maët acid vaø ñöôøng,
(saccharose 60-70% vaø pH = 3-3,5 nhôø acid citric) Ñaøi höôùng döông 25
Taïo ñoä nhôùt cao khi khoâng taïo gel Thịt củ cải đöôøng 15 - 20
Giöõ ñöôïc muøi vò töï nhieân cuûa saûn phaåm RQ Voû quaû coù muùi 30 - 35
ÖÙng duïng: Saûn xuaát möùt ñoâng, keïo, nöôùc traùi caây
31 32
- MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
TAÏO SEÄT, TAÏO GEL TAÏO SEÄT, TAÏO GEL
Agar agar (Thaïch) CMC – Carboxy Methyl Cellulose
Tính chaát: Polysaccharide cuûa galactose töø rong bieån Nguoàn goác: daãn xuaát cellulose vôùi acid chloracetic
Daïng boät saùng hay laø nhöõng sôïi maûnh maøu ñuïc,
Ít tan trong nöôùc laïnh, chæ huùt nöôùc vaø tröông nôû
Ñeå nguoäi seõ taïo gel Caáu taïo: Maïch chính Cellulose, nhaùnh C6 vôùi Na chloracetat
Öu ñieåm: Coù theå taïo gel raén chaéc ôû haøm löôïng thaáp (0,2%)
Nhöôïc ñieåm: Taïo gel coù caáu truùc cöùng doøn, khoâng beàn nhieät Tính chaát:
Tan trong nöôùc noùng vaø laïnh
Ñoä nhôùt cao
Söû duïng: 0,3-0,5%
33 34
4. Moät soá loaïi phuï gia thoâng duïng MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
TAÏO SEÄT, TAÏO GEL TAÏO SEÄT, TAÏO GEL
TÖØ RONG, TAÛO GUM
Chieát xuaát tröïc tieáp töø nhöïa caây, cuû, reã, haït
Nhöïa caây: Gum Arabic, tragacanth, Gatti …
Cuû, reã: Konjac mannan…
Haït: Guar gum, Locust bean gum, …
Alginate Carrageenan Baèng con ñöôøng leân men
Xanthan gum
TÖØ PROTEIN Gellan gum
Gelatin
35 36
- MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
CARBOHYDRATE - TAÏO SEÄT, TAÏO GEL STARCH - TAÏO SEÄT, TAÏO GEL
GUM TÖØ TINH BOÄT
Teân Thaønh phaàn MS Nguoàn goác Tính chaát
Guar D-mannose; Haït cyanopsis Cho dd coù ñoä nhôùt cao ôû Loaïi tinh boät AM/AP Nhieät ñoä Moät soá ñaëc tính
D-galactose Tetragonolobus noàng ñoä thaáp hoà hoùa (0C)
Gum arabic D-galactose; Caây acacia Hoøa tan toát trong nöôùc Bình thöôøng 1/3 62 – 72 Khoâng beàn khi laïnh ñoâng
Acid D-glucuronic vaø tan giaù
Agar – agar D-galactose; Rong ñoû Taïo gel raát beàn
Baép neáp 0/1 63 – 72 Khoâng bò thoaùi hoùa
3,6-anhydro-L-galact
Carragenan D-galactose sulfate; Rong Chrondus Taïo gel coù maët K+ Bieán tính Khaùc 69 – 79 Ñoä nhôùt cuûa gel nhieät thaáp
3,3 anhydro-D- crispus nhau hôn TB khoâng bieán tính
galactose sulfate Hydroxy nt 58 – 68 Taêng ñoä trong cuûa gel,
Alginate Acid-D-Mannuronic; Rong naâu Taïo gel coù maët Ca2+ ethylate giaûm hieän töôïng thoaùi hoùa
Acid L- glucuronic
Phosphate nt 56 – 66 Giaûm nhieät ñoä hoà hoùa giaûm
Dextran D-glucose Leuconostoc ÖÙc cheá keát tinh trong keïo monoester hieän töôïng thoaùi hoùa
mesenteroide vaø thöùc aên traùng mieäng
Acetylate nt 55 – 65 Gel raát trong vaø beàn
37 ñoâng laïnh
38
MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
CHAÁT TAÏO NGOÏT CHAÁT TAÏO NGOÏT
Chaát ngoït keùm dinh döôõng Chaát ngoït coù giaù trò dinh döôõng
Fructose: Ñöôøng traùi caây
Chaát ngoït Ñoä ngoït Nguoàn goác; khoâng truyeàn thoáng
Ñoä ngoït cao (1,73), vò thanh
Ñoä haáp thu qua ruoät keùm (thöùc aên ngöôøi tieåu ñöôøng) Sorbitol 0,5 – 0,6 Hydrogen hoùa glucose
Xylitol 1 Xylane cuûa caây phong
Xylitol: Chaát ngoït daïng boät, coù muøi, saûn xuaát töø vsv Isomalt 0,5 Hydrogen hoùa isomaltose
Ñoä ngoït baèng saccharose, 2 laàn sorbitol, 3 laàn mannitol
Maltilol 0,85 – 0,95 Hydrogen hoùa maltose
Mannitol 0,5 – 0,7 Hydrogen hoùa mannose
Sorbitol: Ñöôøng alcohol 6 carbon, coù ôû quaû chín
Taïo thaønh töø glucose vaø dextrose bôûi phaûn öùng khöû
Ñoä ngoït khoâng cao (0,5)
Thöôøng ñöôïc söû duïng cho ngöôøi bò beänh tieåu ñöôøng
39 40
- MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
CHAÁT TAÏO NGOÏT CHAÁT CHOÁNG VI SINH VAÄT
Chaát ngoït khoâng dinh döôõng
Phuï gia taïo ngoït
Cô cheá taùc duïng
Acesulfarm K Aspartame Saccharin
Chæ soá INS 950 951 954
Ñoä ngoït 150 180 300 ÖÙc cheá hoaëc khöû hoaït tính cuûa caùc enzym, laøm ngöøng caùc phaûn
öùng trong caùc quaù trình trao ñoåi chaát trong teá baøo VSV (a.benzoic,
Haäu vò Yeáu, ñaéng Vò ngoït keùo daøi Ñaéng kim loaïi benzoate, a. sorbic, sorbate, nitrite, sulfite, H2O2,…)
Beàn / dd Beàn Khoâng beàn acid Beàn khi pH < 2
Laøm giaûm hoaït tính cuûa nöôùc (aw), taïo aùp suaát thaåm thaáu ñöa
Beàn nhieät Beàn Khoâng beàn Töông ñoái beàn ñeán teá baøo VSV bò maát nöôùc vaø tieâu nguyeân sinh (NaCl, ñöôøng,…)
ADI (mg/Kg) 9,0 40,0 2,5 Haáp thu vaø coá ñònh moät soá nguyeân toá kim loaïi, laøm roái loaïn caùc
Ñoäc tính khoâng haáp thu, Chuyeån hoùa thaønh khoâng haáp thu, quaù trình TÑC trong teá baøo VSV (a. citric, phosphate,…)
khoâng tích luõy Asp vaø Phe ñoäc tính thaáp,
Thöïc phaåm Kem (1), keïo (2) Söõa, söõa chua (2), Söõa chua (0,3),
41 (ML g/Kg) Söõa (0,5) nöôùc TC (6) kem, thaïch (0,2), 42
MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
CHAÁT CHOÁNG VI SINH VAÄT CHAÁT CHOÁNG VI SINH VAÄT
Acid benzoic vaø caùc muoái benzoate Acid sorbic vaø caùc muoái sorbate
Benzoat Na C 6H5COONa
haït traéng hay ôû daïng boät tinh theå, Acid sorbic CH3 – CH = CH – CH = CH – COOH
khoâng muøi, coù vò ngoït Tinh theå traéng, muøi vò chua nheï
66g/100mL nöôùc ôû 20oC, 0,81g/100mL ethanol ôû 15oC Ñoä tan: 0,16 % ôû 20oC vaø 3,9% ôû 100oC
pH > 6,0 – 6,5 khoâng öùc cheá ñöôïc vsv
Acid benzoic C6H5COOH
Tinh theå kim hoaëc mieáng vaåy saùng boùng, maøu traéng, Sorbat K Daïng boät hay haït maøu traéng
Khoâng muøi hoaëc coù muøi caùnh kieán traéng nheï, Tan nhieàu trong nöôùc (58,2% ôû 200C)
Deã tan/röôïu, ether, ít tan/nöôùc hôn benzoatNa Söû duïng rieâng hoaëc keát hôïp vôùi benzoat Na
Choáng n men vaø n moác: Acid benzoic (0,05 – 0,1%, pH = 2,5–3,5)
Muoái benzoate (0,07 – 0,1%, pH 2,5 – 4,0)
43 44
- MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
CHAÁT CHOÁNG OXY HOÙA CHAÁT CHOÁNG OXY HOÙA
Nhoùm vitamin Nhoùm nhaân thôm
Chaát choáng Tính tan Ñoä beàn Ñaëc ñieåm ÖÙng duïng
Chaát choáng Tính tan Ñoä beàn Ñaëc ñieåm ÖÙng duïng oxh nhieät
oxh nhieät BHA Tan trong daàu Raát beàn Taùc duïng phoái Daàu chieân
Tocopherol Tan trong daàu Keùm Coù maët töï nhieân Daàu môõ vaø hôïp vôùi BHT vaø vaø caùc SP
trong daàu TV thöïc phaåm gallate cheá bieán
A. ascorbic Tan trong nöôùc - Coù maët trong RQ Nöôùc uoáng BHT Tan trong daàu Beàn Bay hôi nhieàu Daàu môõ
hôn BHA
Ascorbyl Tan ít trong daàu, - - Daàu chieân
palmitate tan toát hôn khi Gallate Tan trong daàu Ít beàn Taïo phöùc coù Daàu môõ
coù maët MG maøu vôùi saét khi
coù maët H2O
TBHQ Tan trong daàu Beàn Ít bay hôi nhaïy Daàu môõ
caûm vôùi pH
45 46
MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
ENZYME ENZYME
Söû duïng enzym trong CNTP ÖÙng duïng enzym trong CNTP
[1] Chuyeån hoùa caùc saûn phaåm töï nhieân
Caùc yeáu toá caàn löu yù
Quaù trình phaûi ñôn giaûn, deã thöïc hieän.
[2] Baûo quaûn TP
Cheá phaåm E phaûi reû
E coù hoaït tính cao, coù theå hoaït ñoäng trong ñieàu kieän cô
chaát coù noàng ñoä cao
Phaûi bieát roõ caùc ñieàu kieän toái thích cuûa cheá phaåm E : pH, [3] Caûi thieän caáu truùc vaø ñoä beàn saûn phaåm
nhieät ñoä, thôøi gian vaø noàng ñoä cô chaát
Amylase laøm taêng ñoä nôû boät mì
Protease laøm taêng ñoä doøn cuûa biscuit
47 48
- MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
ENZYME ENZYME
ÖÙng duïng enzym trong CNTP Caùc loaïi enzym thöông maïi
[4] Caûi thieän tính chaát caûm quan cuûa SP
Enzym Nguoàn khai thaùc
α-amylase Asp. niger ; Asp. oryzae ; B. subtilis; malt ñaïi maïch
β-amylase Malt ñaïi maïch
Cellulase Asp. niger ; Tricoderma reesei
[5] Thöïc hieän quaù trình kyõ thuaät α-galactosidase Morteirella vinaceae
Glucoamylase Asp. niger ; Asp. oryzae ;Rhizopus oryzae, R. niveus
Giaûm ñoä nhôùt dòch eùp baèng E pectinase Invertase Sac. cerevisae
Lactase Asp. niger ; Asp. oryzae ;Candida pseudotropicalis
49 50
MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
ENZYME CHAÁT LAØM BEÀN NHUÕ
Caùc loaïi enzym thöông maïi Heä nhuõ töông
Enzym Nguoàn khai thaùc Heä nhuõ töông coù 2 pha: pha phaân taùn / pha lieân tuïc
Pectinase Asp. niger ; Rhizopus oryzae Chaát laøm beàn nhuõ laø chaát hoaït ñoäng beà maët, trong phaân töû coù
Glucose isomerase Streptomyces rubiginosus, Strep. olivaceus nhoùm haùo nöôùc (hydrophile) vaø nhoùm kî nöôùc (hydrophobe)
Catalase Strep. murinus ; Asp. niger ; gan boø
Glucose oxydase Asp. niger
Bromelain Traùi thôm Chæ soá ñaëc tröng HLB (Hydrophile – Lipophile Balance)
Papain Traùi ñu ñuû HLB = (khoái löôïng phaàn haùo nöôùc/khoái löôïng phaàn kî nöôùc)*100/5
Rennet Ngaên thöù tö daï daøy beâ
HLB > 12 thích hôïp cho heä nhuõ töông daàu/nöôùc
Pepsin Daï daøy heo vaø boø
HLB ≤ 12 thích hôïp cho heä nhuõ töông nöôùc/daàu
Trypsin Tuyeán tuïy cuûa heo vaø boø
51 52
- MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
CHAÁT LAØM BEÀN NHUÕ CHAÁT LAØM BEÀN NHUÕ
Chaát oån ñònh heä nhuõ töông ÖÙùng duïng
Taùc nhaân laøm beàn nhuõ HLB [1] Laøm beàn nhuõ töông (mayonaise, margarine)
Sorbitan monostearate 5,7 [2] ÖÙc cheá keát tinh chaát beùo (keïo)
Sorbitan monopalmitate 6,6 [3] Taêng ñoä meàm (keïo)
Sorbitan monolaurate 6,6
Propylen glycol monostearate 4,6 [4] Keùo daøi thôøi gian meàm ruoät baùnh (baùnh mì)
Glycerol monostearate 3,7 [5] Taêng ñoä nôû cuûa baùnh (bmì, boâng lan)
Diglycerol monostearate 5,5 [6] Taùc nhaân choáng noå, baén daàu môõ khi chieân xaøo (TP chieân)
Polyoxyethylen (5) sorbitan monooleate 10,9
[7] Maøng boïc baûo quaûn (rau, traùi töôi)
Polyoxyethylen (20) sorbitan monooleate 15,8
Glycerol lacto palmitate 3,7 [8] Kieåm soaùt ñoä nhôùt (chocolate meàm)
Ester MG vôùi acid succinic 5,3 [9] Taùc nhaân phaù boït (Sx ñöôøng)
Ester MG vôùi acid diacetyl tartric 9,2
[10] Taùc nhaân coá ñònh muøi (nhuõ töông muøi)
Sodium stearyl 2 lactylate 21,0
53 54
MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
HÖÔNG LIEÄU HÖÔNG LIEÄU
Phaân loaïi
Boå sung muøi
Muøi ngoït: Traùi caây, vanille, caramel, caø pheâ, cacao, maät ong,…
Chọn hương liệu theo phần cuối của Danh mục
Muøi maën: Töø TV (haønh, toûi, saû, göøng, nguõ vò höông,..)
Thường dùng mứt trái cây để bổ sung mùi vào sp
töø ÑV (thòt, caù nöôùng, chieân, hun khoùi,…)
SP leân men (nöôùc maém, phoâ mai,…), röôïu, bia, thuoác laù,…
Trôï höông
Taêng muøi traùi caây: maltol, ethyl maltol, furaneol
Taêng muøi söõa: dioctyl sulfosuccinate, N,N-diortho polyethylenediamin
55 56
- MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
HÖÔNG LIEÄU HÖÔNG LIEÄU
Toå hôïp höông Toå hôïp höông
Hôïp phaàn Caùc ñôn muøi
Hôïp phaàn Caùc ñôn muøi
MUØI BÔ
MUØI THÒT GAØ LUOÄC Muøi bô ñieån hình Diacetyl; acetoin; acetyl propyonyl
Muøi thòt 4-methyl-5-thiazole ethanol acetate Lactone muøi naáu ∆-decalactone; ∆-dodecalactone; γ-decalactone
Muøi naáu 2,3-buthanol ditiol; dimethyl disulfide Muøi pho maùt acid butyric; caproic; caprylic; capric
Muøi sulfur hydrogen sulfide Muøi saùp ong acid myristic; palmitic; dodecanal cis-4-heptanal;
Muøi môõ, daàu 2,4-decadienal; acid linoleic, oleic Muøi haït methyl amyl cetone. 2-hexanal; pyrazine
Muøi da 2,4-heptadienal
MUØI XOAØI
MUØI THÒ BOØ NÖÔÙNG Muøi traùi caây töôi Acetaldehyd; hexyl butanoat cis- 3-hexenol
Muøi nöôùng Trimethyl pyrazine; 2-ethyl-5-methyl pyrazine Dimethyl sulfide; Muøi ngoït Nerol; γ-octalactone; γ-decalactone; γ-ionone
Muøi thòt 3,5-dimethyl-1,2,4-trithiolane Muøi nöôùc naáu traùi caây 4-hydroxy-2,5-dimetyl-3-furanone
Muøi môõ Acid oleic; acid hexanoic Muøi sulfur dimetyl sulfide
Muøi naáu Methyl mercaptan; hydrogen sulfide; dimethyl sulfide Muøi cam chanh linalool; nerol; citronellol; geraniol
Muøi hoa linalool; nerol; linalyl acetate
57 58
MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG MOÄT SOÁ LOAÏI PHUÏ GIA THOÂNG DUÏNG
CHAÁT TAÏO MAØU CHAÁT TAÏO MAØU
Nguyeân taéc söû duïng Nguyeân taéc söû duïng
[1] Moät soá loaïi TP khoâng caàn boå sung maøu
[4] Moät soá maøu khoâng haïn cheá löôïng söû duïng
Söõa (loûng, nguyeân kem, taùch kem, boät); Tröùng (loûng, boät)
Boät nguõ coác; Ñöôøng maät ong; Nöôùc traùi caây, nectar Chlorophyll; Caramel; Carotene; Maøu trích töø paprika
Cacao, chocolate; Traø, caø pheâ; Röôïu vang; Gia vò; ,… Ñoû anthocyanne cuûa cuû caûi ñöôøng; …….
[2] Vaøi TP chæ söû duïng maøu nhaát ñònh
[5] Moät soá TP chæ ñöôïc chöùa moät löôïng maøu nhaát ñònh
Daàu aên, bô (carotene)
NGK khoâng coàn (100mg/L); Keïo, baùnh ngoït (1000 mg/kg)
Confiture, thaïch, rau ngaâm daám (150 mg/kg)
[3] Moät soá chaát maøu chæ ñöôïc söû duïng cho moät soá TP nhaát ñònh
Erythrosine (coctail, ñoà hoäp); Rouge 2G (xuùc xích)
Brun FK (caù khoâ hun khoùi); ……
59 60
nguon tai.lieu . vn