Xem mẫu
- LÜnh vùc C«ng nghÖ th«ng tin
SIP vµ m¹ng thÕ hÖ míi
KS. §inh Kim Cêng, KS. NguyÔn H¶i
§¨ng
Trung t©m C«ng nghÖ
th«ng tin
Tãm t¾t:
ChuyÓn dÞch tõ m¹ng viÔn th«ng truyÒn thèng lªn m¹ng thÕ hÖ míi (NGN) lµ
mét vÊn ®Ò rÊt thiÕt thùc ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng viÔn th«ng
ViÖt Nam. MÆc dï Bé BCVT ®· cã kÕ ho¹ch mua nót m¹ng NGN cña níc ngoµi
®Ó trang bÞ cho c¸c thµnh phè lín, nh ng viÖc chñ ®éng nghiªn cøu ph¸t triÓn
c¸c thµnh phÇn cña NGN còng rÊt quan träng. CDIT còng ®· lªn kÕ ho¹ch cho h-
íng nghiªn cøu nµy trong hai n¨m 2003 vµ 2004 víi ba ®Ò tµi. So víi c¸c thµnh
phÇn kh¸c th× SIP server Ýt ®îc biÕt ®Õn h¬n c¶, v× vËy qua bµi nµy chóng t«i
sÏ giíi thiÖu vÒ sù ph¸t triÓn cña giao thøc SIP (Session InitiationProtocl) vµ vÞ
trÝ cña SIP server trong m« h×nh NGN.
§èi víi sù ph¸t triÓn cña m¹ng thÕ hÖ míi (NGN), SIP ®· vµ ®ang trë
thµnh mét lùc ®Èy quan träng. C¸ch ®©y kho¶ng 3 n¨m, SIP chØ ®îc coi lµ mét
®èi träng t ¬ng ®èi Ýt ®îc biÕt ®Õn so víi H.323 giµ ®êi h¬n, vµ nhiÒu nhµ s¶n
xuÊt khi ®ã ®· lu t©m ®Õn SIP nhng hÇu hÕt ®Òu chó träng vµo viÖc ph¸t
triÓn MGCP/MEGACO (H.248) tr íc. Sau 2 n¨m, SIP ®· dÇn cã ®îc vÞ trÝ xøng
®¸ng cña nã.
Vèn ®îc thiÕt kÕ ®Ó phôc vô cho IP phone, nhng SIP kh«ng chØ ®¬n
gi¶n lµ mét giao thøc telephony mµ còng rÊt phï hîp cho c¸c øng dông
multimedia, ®Æc biÖt lµ ®èi víi messaging. C¸c SIP server cã thÓ liªn kÕt víi
nhau t¹o nªn m«i tr êng dÞch vô trªn ph¹m vi réng, cã thÓ phèi hîp víi c¸c gateway
®Ó ®¹t tíi c¸c vïng dÞch vô non-SIP, còng nh cã thÓ cung cÊp dÞch vô víi c¸c
media server, feature server phï hîp.
C¸c b¶n tin SIP sö dông ®Þnh d¹ng text rÊt gÇn gòi víi HTTP. §Þnh d¹ng
text cho phÐp dÔ dµng më réng néi dung cña b¶n tin, dÔ theo dâi ho¹t ®éng,
còng nh t¸i sö dông l¹i c¸c m« h×nh ®· thµnh c«ng víi HTTP (ch¼ng h¹n m« h×nh
servlets, digest authentication). Tuy nhiªn ®Þnh d¹ng text còng g©y nhiÒu khã
Häc viÖn C«ng nghÖ BCVT
- Héi nghÞ Khoa häc lÇn thø 5
kh¨n ®èi víi ngêi ph¸t triÓn cha cã nhiÒu kinh nghiÖm, v× sù linh ho¹t lu«n tû
lÖ nghÞch víi sù chÆt chÏ trong có ph¸p.
Sù linh ho¹t cña SIP cã ®îc lµ do tÝnh ®éc lËp cña nã. B¶n th©n SIP chØ
®Þnh nghÜa c¸c thñ tôc ®Ó thiÕt lËp c¸c phiªn kÕt nèi gi÷a c¸c cÆp SIP client
(end-to-end), trong khi ho¹t ®éng cña c¸c líp trªn còng nh ®Æc ®iÓm media lµ
dùa trªn c¸c chuÈn kh¸c (ch¼ng h¹n RTP/RSVP, audio codecs). Nãi c¸ch kh¸c, SIP
lµ mét chuÈn më.
XÐt trªn khÝa c¹nh viÔn th«ng, SIP ®a ra mét quan ®iÓm míi. C¸c chuÈn
viÔn th«ng truyÒn thèng th êng lµ rÊt chi tiÕt vµ chÆt chÏ, ®Çy ®ñ tíi tËn møc
øng dông. §iÒu nµy h¹n chÕ tÝnh më, tuy nhiªn theo c¸c chuyªn gia th× ®©y l¹i
lµ mét trong nh÷ng lý do mµ H.323 sím chiÕm ®îc u thÕ trong thÞ tr êng
Internet phone. Trong khi ®ã SIP ®îc thiÕt kÕ ®Ó cã thÓ tån t¹i l©u dµi, dÔ
dµng thÝch nghi vµ tiÕn hãa. VÝ dô ®¬n gi¶n nh ch¼ng h¹n sau nµy xuÊt hiÖn
mét giao thøc kiÓm so¸t QoS hiÖu qu¶ h¬n RSVP, viÖc bæ sung giao thøc míi
vµo øng dông sÏ ®îc thùc hiÖn ®éc lËp víi SIP. Quan ®iÓm më cña SIP khuyÕn
khÝch nhµ ph¸t triÓn m¹nh d¹n chuÈn bÞ tr íc c¸c nÒn t¶ng cho ®Çu cuèi cña hä
mµ kh«ng ng¹i bÞ lçi thêi, ch¼ng h¹n nh Microsoft ®· tÝch hîp SIP stack vµo
trong kiÕn tróc RTC client cña hÖ ®iÒu hµnh Windows XP, s½n sµng cho viÖc
ph¸t triÓn c¸c øng dông SIP-based phÝa ngêi dïng cuèi.
HiÖn nay ë trong níc, khi mµ VoIP míi ®îc ®a vµo khai th¸c cha l©u vµ
®Òu dùa trªn H.323, th× SIP hÇu nh cßn cha ®îc biÕt ®Õn. Tuy nhiªn trªn thÕ
giíi thÞ tr êng SIP hiÖn ®ang ®¹t møc t¨ng tr ëng kho¶ng 66% víi dù b¸o sÏ ®¹t 2.2
tû USD trong n¨m nay (sè liÖu tõ IDC), trong ®ã phÇn lín lµ tõ c¸c doanh
nghiÖp sö dông SIP-enabled IP PBX. C¸c nghiªn cøu øng dông vµ më réng SIP
còng ®· vµ ®ang ®îc tiÕn hµnh tõ hai n¨m nay, víi môc tiªu khuyÕn khÝch øng
dông giao thøc nµy trong nhiÒu lÜnh vùc. Ch¼ng h¹n nh SIP-CPL (Call
Processing Languge) m« t¶ kÞch b¶n cuéc gäi víi c¸c thÎ XML, SIP-CGI ®Þnh
nghÜa giao diÖn qua ®ã c¸c thµnh phÇn SIP cã thÓ truyÒn tham sè tíi øng
dông, hay c¸c chuÈn øng dông SIP phÝa server nh SIP Servlet, JAIN SIP vµ
PARLAY. M« h×nh øng dông SIP cã rÊt nhiÒu ®iÓm t ¬ng ®ång víi m« h×nh
øng dông NGN, ®©y còng lµ lý do mµ nhiÒu h·ng ®· tr×nh lµng c¸c gi¶i ph¸p
NGN víi hÇu hÕt c¸c thµnh phÇn dùa trªn SIP.
Trong kiÕn tróc NGN, SIP ho¹t ®éng ë líp b¸o hiÖu vµ ®iÒu khiÓn
(Control & Signalling plane). Thµnh phÇn chÝnh cña mét nót m¹ng NGN lµ
Häc viÖn C«ng nghÖ BCVT
- LÜnh vùc C«ng nghÖ th«ng tin
Media Gateway Controller (MGC - softswitch) sÏ trao ®æi trùc tiÕp víi SIP
server ®Ó cung cÊp c¸c dÞch vô NGN cho c¸c thuª bao cña SIP server (lµ c¸c ®Çu
cuèi IP, cßn gäi lµ SIP client). Trong m«i tr êng NGN, SIP server chØ lµm nhiÖm
vô thiÕt lËp c¸c phiªn media (cuéc gäi) gi÷a c¸c client cña nã tíi MGC, trong khi
c¸c chøc n¨ng nh cung cÊp dÞch vô gia t¨ng hay tÝnh cíc sÏ ®îc thùc hiÖn bëi
MGC. Ngoµi ra, c¸c më réng cña SIP còng ®îc ¸p dông trong mét sè m¾t xÝch
cña NGN, vÝ dô nh SIP-T ®îc sö dông ®Ó b¸o hiÖu gi÷a c¸c MGC, hay b¶n th©n
SIP còng cã thÓ ®îc sö dông thay thÕ Sigtrans/SCTP trªn kÕt nèi tõ MGC tíi
SS7 Gateway.
C¸c SIP server còng cã thÓ ho¹t ®éng ®éc lËp víi NGN ®Ó cung cÊp c¸c
dÞch vô trªn nÒn IP cho c¸c SIP client, ch¼ng h¹n VoIP. Víi sù bæ sung c¸c
gateway, SIP server cho phÐp c¸c client kÕt nèi tíi nhiÒu hÖ thèng kh¸c nh
PSTN, mail server, SMS, H.323... Khi kÕt nèi víi NGN, ®øng tõ vÞ trÝ cña SIP
server nh×n lªn th× MGC ®îc coi nh mét SIP gateway th«ng th êng.
SIP server cã thÓ ®Æt t¹i phÝa nhµ cung cÊp dÞch vô NGN ®Ó phôc vô
cho c¸c kh¸ch hµng ®¬n lÎ, c¸c kh¸ch hµng nµy cÇn sö dông Access Server cña
nhµ cung cÊp ®Ó cã ®îc kÕt nèi IP tíi hÖ thèng. Ngoµi ra, c¸c kh¸ch hµng ë quy
m« lín h¬n cã thÓ tù trang bÞ SIP server vµ ®¨ng ký víi nhµ cung cÊp dÞch vô
NGN. Cã thÓ t×m thÊy SIP server trong kiÕn tróc NGN cña hÇu hÕt c¸c h·ng
tªn tuæi: Siemens sö dông hiQ6200 (SIP server nµy ®îc mua l¹i cña mét h·ng
kh¸c) trong hÖ thèng weSurpass, Alcatel th× tÝch hîp SIP server vµo thµnh
phÇn IP Telephony (5020 IPT) trong hÖ thèng cña hä, cßn gi¶i ph¸p cña Nortel
th× sö dông SIP lµm c¬ së cho hÇu hÕt c¸c component.
Häc viÖn C«ng nghÖ BCVT
- Héi nghÞ Khoa häc lÇn thø 5
H×nh: VÞ trÝ cña SIP server trong m« h×nh NGN
Nh vËy SIP server lµ mét thµnh phÇn c¬ b¶n cña mét nót m¹ng NGN. ViÖc
nghiªn cøu x©y dùng phÇn mÒm hÖ thèng SIP server sÏ cho phÐp lµm chñ giao
thøc SIP, m«t giao thøc ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong kiÕn tróc m¹ng
NGN. VÒ mÆt øng dông hÖ thèng SIP server cã thÓ cung cÊp c¸c dÞch vô Voice-
over-IP, unified messaging khi kÕt hîp víi c¸c gateway phï hî. Ngoµi ra viÖc lµm
chñ giao thøc SIP sÏ lµ mét tiÒn ®Ò quan träng ®Ó chñ ®éng nghiªn cøu ph¸t
triÓn c«ng nghÖ Softswitch /NGN.
Trong giai ®o¹n tíi, chóng t«i sÏ thiÕt kÕ phÇn mÒm hÖ thèng SIP server vµ c¸c
component cã liªn quan (Location Service, STUN server, registrar server, SIP
proxy server...) víi n¨ng lùc xö lý ®¸p øng cho mét cæng Ethernet 10Mb /s víi kh¶
n¨ng cÊu h×nh linh ho¹. Thö nghiÖm æn ®Þnh víi c¸c ®Çu cuèi SIP-softphone,
IP-phone vµ ho¹t ®éng phèi hîp c¸c phiªn b¶n víi nhau.
Tµi liÖu tham kh¶o:
[1] J. Rosenberg, Session Initiation Protocol - RFC3261
[2] www.sipforum.org
Häc viÖn C«ng nghÖ BCVT
nguon tai.lieu . vn
