Xem mẫu
TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI
Nội dung môn học
BỘ MÔN TIN HỌC – KHOA HTTTKT VÀ TM ĐT
Chƣơng 1 - Những khái niệm cơ bản của tin học
Chƣơng 2 - Hệ điều hành
Chƣơng 3 - Hệ soạn thảo văn bản Microsoft Word
Chƣơng 4 - Bảng tính điện tử Microsoft Excel
Chƣơng 5 - Mạng máy tính
TIN HỌC ĐẠI CƢƠNG
H
D
Hà Nội – 2017
2
_T
TM
M
CHƢƠNG 1
NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA TIN HỌC
Tài liệu tham khảo
[1]. TS Nguyễn Thị Thu Thủy.
cƣơng - nxb Thống kê
[2]. Bùi Thế Tâm – Giáo trình tin học cơ
thông vận tải.
[3]. Hàn Viết Thuận - Giáo trình tin học đại cƣơng
Thống kê.
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử
1.1.1. Khái niệm chung về thông tin
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong máy tính điện tử
1.2. Tin học
1.2.1. Khái niệm chung về tin học
1.2.2. Ứng dụng của tin học
1.3. Máy tính điện tử (MTĐT)
1.3.1. Quy trình xử lý thông tin bằng máy tính điện tử
1.3.2. Sơ đồ cấu trúc của máy tính điện tử
1.4. Thuật toán và ngôn ngữ lập trình
1.4.1. Thuật toán
1.4.2. Chƣơng trình và ngôn ngữ lập trình
1.4.3. Quy trình giải bài toán trên máy tính điện tử
Giáo trình Tin học Đại
[4]. Lê Thanh Dũng – Tin học văn phòng Microsoft Excel
– NXB Giao
U
sở
– NXB
2000 – NXB Đại học quốc gia TP Hồ Chí Minh.
[5]. Hoàng Lê Minh - Giáo trình hƣớng dẫn sử dụng mạng
Internet & Intranet – NXB Đại học quốc gia TP Hồ Chí Minh.
3
4
1
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.1. Khái niệm chung về thông tin
Đặc điểm của thông tin
Dữ liệu (data)
Ví dụ Dữ liệu
Phân biệt thông tin và dữ liệu
Văn bản: báo chí, sách vở, …
Hình ảnh: bức ảnh, bản đồ, băng hình,…
Âm thanh: tiếng nói, tiếng chim hót, tiếng đàn,…
Hành động, cử chỉ, …
D
Khái niệm
Ví dụ: Tin tức; bản tin thời tiết,…
Các dạng thông tin:
1.1.1. Khái niệm chung về thông tin (T)
Phƣơng tiện mang thông tin: Giấy, gỗ, đá, vải,
băng đĩa từ, trí não,…
Truyền, xử lý,…
Thông tin chứa đựng ý nghĩa còn dữ liệu là các sự kiện
không có cấu trúc và không có ý nghĩa nếu chúng
không đƣợc tổ chức và xử lý
6
M
_T
TM
H
5
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT
KN
Các loại hệ đếm thƣờng gặp
Các hệ đếm cơ bản
Mã hóa thông tin
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Khái niệm
Các kiểu mã hoá thông tin
7
U
Hệ đếm
Hệ thập phân (Decimal System: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
8, 9): Con ngƣời sử dụng
Hệ nhị phân (Binary System: 0, 1): Máy tính sử dụng
Hệ bát phân (Octal System: 0,1,2,3,4,5,6,7): Dùng để
kết hợp biểu diễn và tính toán
Hệ mƣời sáu (Hexadecimal System: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6,
7, 8, 9, A, B, C, D, E, F): Dùng để viết gọn số nhị phân
(4 số nhị phân ứng với 1 số thập lục phân)
8
2
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Ví dụ
Hệ thập phân
Ký hiệu: 0, 1, …, 9
Ví dụ: 132 = 1*102 + 3*101 + 2*100
Hệ nhị phân
Ký hiệu: 0,1
Cơ số: 2
D
Ví dụ chuyển đổi từ hệ 10 sang hệ 2 với phần
nguyên:
Cơ số: 10
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Ví dụ:(101)2 = (1*22 + 0*21 +1*20)10 = (5)10
cách chuyển mọi số từ các hệ khác nhau về cơ số 10:
H
A = (an-1dn-1 + an-2dn-2 + … + a0d0 + a-1d-1 + a-2d-2 + … + amd-m)10
9
10
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
M
_T
TM
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Mã hóa là phƣơng pháp để biến thông tin dạng
bình thƣờng hàng ngày sang dạng thông tin
không thể hiểu đƣợc nếu nhƣ không có phƣơng
tiện giải mã
Mã hóa là con đƣờng chuyển thông tin thành
dữ liệu (cụ thể ta xét đến dữ liệu lƣu trữ trên
máy tính)
Nguyên tắc chung để mã hóa thông tin:
U
Ví dụ chuyển đổi từ hệ 10 sang hệ 2 với phần
thập phân: Chuyển đổi 0.81(10) sang hệ 2:
11
Máy tính hoạt động với các chuyển mạch điện tử hoặc
đóng hoặc mở tƣơng ứng với 1 hay 0
Mọi dữ liệu đƣa vào máy tính đều đƣợc mã hoá thành
số nhị phân
12
3
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Bit là các kí số nhị phân; là 0 hay 1, trong máy tính
chúng đƣợc đại diện bởi sự tồn tại hay không một mức
điện thế chuẩn.
1 Byte = 8bit
Word (từ nhớ) là đơn vị mà các phần mềm thƣờng sử
dụng trong quá trình khai báo dữ liệu, nó bằng một bội
số bất kỳ của Byte (tùy theo quy ƣớc)
Một số đơn vị quy đổi lƣợng dữ liệu trong máy
tính:
Tên gọi
Byte
KiloByte
MegaByte
GigaByte
TetraByte
PetaByte
D
Bit, Byte, Word:
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
Giá trị
8bit
210B
220B
230B
240B
250B
13
14
1.2. Tin học
M
_T
TM
H
Với độ dài đoạn bit là n biểu diễn đƣợc 2n
trạng thái khác nhau thông tin khác nhau. Nếu
là biểu diễn số sẽ tƣơng ứng với dải dữ liệu từ 0
– 2n - 1
Ký hiệu
B
KB
MB
GB
TB
PB
1.2. Tin học
1.2.1. Khái niệm chung về tin học
Tin học là một ngành khoa học nghiên cứu các
thành phần của thông tin và các phƣơng pháp để xử
lý thông tin một cách tự động hóa bằng máy tính
điện tử cùng với các phƣơng tiện thông tin liên lạc.
Công nghệ thông tin là tập hợp các phƣơng pháp
khoa học, các phƣơng tiện và công cụ kĩ thuật hiện
đại - chủ yếu là kĩ thuật máy tính và viễn thông nhằm tổ chức khai thác và sử dụng có hiệu quả các
nguồn tài nguyên thông tin trong mọi lĩnh vực hoạt
động của con ngƣời và xã hội.
15
Đặc trƣng của tin học:
Phần cứng.
Tin học nghiên cứu nhằm nâng cao tốc độ xử lý, tăng
dung lƣợng bộ nhớ, tăng độ tin cậy, giảm thể tích, giảm
năng lƣợng tiêu hao, ...
Phần mềm.
là các chƣơng trình tiện ích phục vụ các nhu cầu của
ngƣời sử dụng.
U
1.2.1. Khái niệm chung về tin học (T)
16
4
1.2. Tin học
1.3. Máy tính điện tử (MTĐT) (T)
1.2.2. Ứng dụng của Tin học
1.3.1. Quy trình xử lý thông tin bằng MTĐT
Giải bài toán quản lý
Soạn thảo, in ấn, lƣu trữ văn bản
Tự động hóa
Xử lý đồ họa, âm thanh,…
Games,…
…
Quy trình xử lý thông tin
MTĐT
Dữ liệu đƣa vào
INPUT
Kết quả từ 1 chƣơng trình
Các chƣơng trình:
-CT Hệ thống
-CT Ứng dụng
Kết quả
OUTPUT
17
18
M
_T
TM
H
D
Giải bài toán khoa học, kỹ thuật, kinh tế
1.3. Máy tính điện tử (MTĐT) (T)
1.3. Máy tính điện tử (MTĐT) (T)
1.3.2. Sơ đồ cấu trúc của máy tính điện tử (T)
Tiếp cận theo Sơ đồ 1
Bộ nhớ
Bộ
ra
Tiếp cận theo Sơ đồ 2
U
Thông tin vào
Bộ
vào
1.3.2. Sơ đồ cấu trúc của máy tính điện tử (T)
Thông tin ra
Bộ lôgic
và số học
Bộ điều khiển
Đường tín hiệu thông tin
Đường tín hiệu điều khiển
19
20
5
nguon tai.lieu . vn
Nội dung môn học
BỘ MÔN TIN HỌC – KHOA HTTTKT VÀ TM ĐT
Chƣơng 1 - Những khái niệm cơ bản của tin học
Chƣơng 2 - Hệ điều hành
Chƣơng 3 - Hệ soạn thảo văn bản Microsoft Word
Chƣơng 4 - Bảng tính điện tử Microsoft Excel
Chƣơng 5 - Mạng máy tính
TIN HỌC ĐẠI CƢƠNG
H
D
Hà Nội – 2017
2
_T
TM
M
CHƢƠNG 1
NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN CỦA TIN HỌC
Tài liệu tham khảo
[1]. TS Nguyễn Thị Thu Thủy.
cƣơng - nxb Thống kê
[2]. Bùi Thế Tâm – Giáo trình tin học cơ
thông vận tải.
[3]. Hàn Viết Thuận - Giáo trình tin học đại cƣơng
Thống kê.
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử
1.1.1. Khái niệm chung về thông tin
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong máy tính điện tử
1.2. Tin học
1.2.1. Khái niệm chung về tin học
1.2.2. Ứng dụng của tin học
1.3. Máy tính điện tử (MTĐT)
1.3.1. Quy trình xử lý thông tin bằng máy tính điện tử
1.3.2. Sơ đồ cấu trúc của máy tính điện tử
1.4. Thuật toán và ngôn ngữ lập trình
1.4.1. Thuật toán
1.4.2. Chƣơng trình và ngôn ngữ lập trình
1.4.3. Quy trình giải bài toán trên máy tính điện tử
Giáo trình Tin học Đại
[4]. Lê Thanh Dũng – Tin học văn phòng Microsoft Excel
– NXB Giao
U
sở
– NXB
2000 – NXB Đại học quốc gia TP Hồ Chí Minh.
[5]. Hoàng Lê Minh - Giáo trình hƣớng dẫn sử dụng mạng
Internet & Intranet – NXB Đại học quốc gia TP Hồ Chí Minh.
3
4
1
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.1. Khái niệm chung về thông tin
Đặc điểm của thông tin
Dữ liệu (data)
Ví dụ Dữ liệu
Phân biệt thông tin và dữ liệu
Văn bản: báo chí, sách vở, …
Hình ảnh: bức ảnh, bản đồ, băng hình,…
Âm thanh: tiếng nói, tiếng chim hót, tiếng đàn,…
Hành động, cử chỉ, …
D
Khái niệm
Ví dụ: Tin tức; bản tin thời tiết,…
Các dạng thông tin:
1.1.1. Khái niệm chung về thông tin (T)
Phƣơng tiện mang thông tin: Giấy, gỗ, đá, vải,
băng đĩa từ, trí não,…
Truyền, xử lý,…
Thông tin chứa đựng ý nghĩa còn dữ liệu là các sự kiện
không có cấu trúc và không có ý nghĩa nếu chúng
không đƣợc tổ chức và xử lý
6
M
_T
TM
H
5
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT
KN
Các loại hệ đếm thƣờng gặp
Các hệ đếm cơ bản
Mã hóa thông tin
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Khái niệm
Các kiểu mã hoá thông tin
7
U
Hệ đếm
Hệ thập phân (Decimal System: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
8, 9): Con ngƣời sử dụng
Hệ nhị phân (Binary System: 0, 1): Máy tính sử dụng
Hệ bát phân (Octal System: 0,1,2,3,4,5,6,7): Dùng để
kết hợp biểu diễn và tính toán
Hệ mƣời sáu (Hexadecimal System: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6,
7, 8, 9, A, B, C, D, E, F): Dùng để viết gọn số nhị phân
(4 số nhị phân ứng với 1 số thập lục phân)
8
2
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Ví dụ
Hệ thập phân
Ký hiệu: 0, 1, …, 9
Ví dụ: 132 = 1*102 + 3*101 + 2*100
Hệ nhị phân
Ký hiệu: 0,1
Cơ số: 2
D
Ví dụ chuyển đổi từ hệ 10 sang hệ 2 với phần
nguyên:
Cơ số: 10
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Ví dụ:(101)2 = (1*22 + 0*21 +1*20)10 = (5)10
cách chuyển mọi số từ các hệ khác nhau về cơ số 10:
H
A = (an-1dn-1 + an-2dn-2 + … + a0d0 + a-1d-1 + a-2d-2 + … + amd-m)10
9
10
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
M
_T
TM
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Mã hóa là phƣơng pháp để biến thông tin dạng
bình thƣờng hàng ngày sang dạng thông tin
không thể hiểu đƣợc nếu nhƣ không có phƣơng
tiện giải mã
Mã hóa là con đƣờng chuyển thông tin thành
dữ liệu (cụ thể ta xét đến dữ liệu lƣu trữ trên
máy tính)
Nguyên tắc chung để mã hóa thông tin:
U
Ví dụ chuyển đổi từ hệ 10 sang hệ 2 với phần
thập phân: Chuyển đổi 0.81(10) sang hệ 2:
11
Máy tính hoạt động với các chuyển mạch điện tử hoặc
đóng hoặc mở tƣơng ứng với 1 hay 0
Mọi dữ liệu đƣa vào máy tính đều đƣợc mã hoá thành
số nhị phân
12
3
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
1.1.2. Biểu diễn thông tin trong MTĐT (T)
Bit là các kí số nhị phân; là 0 hay 1, trong máy tính
chúng đƣợc đại diện bởi sự tồn tại hay không một mức
điện thế chuẩn.
1 Byte = 8bit
Word (từ nhớ) là đơn vị mà các phần mềm thƣờng sử
dụng trong quá trình khai báo dữ liệu, nó bằng một bội
số bất kỳ của Byte (tùy theo quy ƣớc)
Một số đơn vị quy đổi lƣợng dữ liệu trong máy
tính:
Tên gọi
Byte
KiloByte
MegaByte
GigaByte
TetraByte
PetaByte
D
Bit, Byte, Word:
1.1. Thông tin trong máy tính điện tử(T)
Giá trị
8bit
210B
220B
230B
240B
250B
13
14
1.2. Tin học
M
_T
TM
H
Với độ dài đoạn bit là n biểu diễn đƣợc 2n
trạng thái khác nhau thông tin khác nhau. Nếu
là biểu diễn số sẽ tƣơng ứng với dải dữ liệu từ 0
– 2n - 1
Ký hiệu
B
KB
MB
GB
TB
PB
1.2. Tin học
1.2.1. Khái niệm chung về tin học
Tin học là một ngành khoa học nghiên cứu các
thành phần của thông tin và các phƣơng pháp để xử
lý thông tin một cách tự động hóa bằng máy tính
điện tử cùng với các phƣơng tiện thông tin liên lạc.
Công nghệ thông tin là tập hợp các phƣơng pháp
khoa học, các phƣơng tiện và công cụ kĩ thuật hiện
đại - chủ yếu là kĩ thuật máy tính và viễn thông nhằm tổ chức khai thác và sử dụng có hiệu quả các
nguồn tài nguyên thông tin trong mọi lĩnh vực hoạt
động của con ngƣời và xã hội.
15
Đặc trƣng của tin học:
Phần cứng.
Tin học nghiên cứu nhằm nâng cao tốc độ xử lý, tăng
dung lƣợng bộ nhớ, tăng độ tin cậy, giảm thể tích, giảm
năng lƣợng tiêu hao, ...
Phần mềm.
là các chƣơng trình tiện ích phục vụ các nhu cầu của
ngƣời sử dụng.
U
1.2.1. Khái niệm chung về tin học (T)
16
4
1.2. Tin học
1.3. Máy tính điện tử (MTĐT) (T)
1.2.2. Ứng dụng của Tin học
1.3.1. Quy trình xử lý thông tin bằng MTĐT
Giải bài toán quản lý
Soạn thảo, in ấn, lƣu trữ văn bản
Tự động hóa
Xử lý đồ họa, âm thanh,…
Games,…
…
Quy trình xử lý thông tin
MTĐT
Dữ liệu đƣa vào
INPUT
Kết quả từ 1 chƣơng trình
Các chƣơng trình:
-CT Hệ thống
-CT Ứng dụng
Kết quả
OUTPUT
17
18
M
_T
TM
H
D
Giải bài toán khoa học, kỹ thuật, kinh tế
1.3. Máy tính điện tử (MTĐT) (T)
1.3. Máy tính điện tử (MTĐT) (T)
1.3.2. Sơ đồ cấu trúc của máy tính điện tử (T)
Tiếp cận theo Sơ đồ 1
Bộ nhớ
Bộ
ra
Tiếp cận theo Sơ đồ 2
U
Thông tin vào
Bộ
vào
1.3.2. Sơ đồ cấu trúc của máy tính điện tử (T)
Thông tin ra
Bộ lôgic
và số học
Bộ điều khiển
Đường tín hiệu thông tin
Đường tín hiệu điều khiển
19
20
5