Xem mẫu

  1. NGUYÊN LÝ LẬP TRÌNH HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG Bài 3: Cấu trúc và lớp Giảng viên: TS. Lý Anh Tuấn Email: tuanla@tlu.edu.vn
  2. Nội dung 1. Cấu trúc ◦ Các kiểu cấu trúc ◦ Cấu trúc là đối số hàm ◦ Khởi tạo cấu trúc 2. Lớp ◦ Định nghĩa, hàm thành viên ◦ Các thành phần public và private ◦ Hàm truy cập và hàm biến đổi ◦ Cấu trúc vs. Lớp 2
  3. Cấu trúc  Là kiểu dữ liệu gộp giống như mảng  Điểm khác biệt so với mảng: ◦ Mảng: tập các giá trị có cùng kiểu ◦ Cấu trúc: tập các giá trị có kiểu khác nhau  Định nghĩa cấu trúc: ◦ Trước khi khai báo biến ◦ Ở phạm vi toàn cục ◦ Việc định nghĩa không cấp phát bộ nhớ 3
  4. Cấu trúc  Ví dụ: struct CDAccountV1  tên của kiểu cấu trúc mới { double balance;  tên thành viên double interestRate; int term; };  Khai báo biến cho kiểu mới này CDAccountV1 account; ◦ Giống như khai báo các kiểu đơn giản ◦ Biến account có kiểu là CDAccountV1 ◦ Nó bao chứa các giá trị thành viên 4
  5. Truy cập các thành viên cấu trúc  Dùng toán tử . để truy cập các thành viên ◦ account.balance ◦ account.interestRate ◦ account.term  Được gọi là các biến thành viên ◦ Là thành phần của biến cấu trúc ◦ Các cấu trúc khác nhau có thể có các biến thành viên cùng tên 5
  6. Ví dụ về cấu trúc 6
  7. Ví dụ về cấu trúc 7
  8. Ví dụ về cấu trúc  Kết quả thực thi 8
  9. Lỗi thường gặp với cấu trúc  Quên dấu chấm phẩy sau định nghĩa cấu trúc struct WeatherData { double temperature; double windVelocity; };  Cần có dấu chấm phẩy!  Bạn cũng có thể khai báo các biến cấu trúc ở vị trí trước dấu ; 9
  10. Phép gán cấu trúc  Cho trước một cấu trúc tên là CropYield  Khai báo hai biến cấu trúc: CropYield apples, oranges; ◦ Cả hai là biến thuộc kiểu cấu trúc CropYield ◦ Cho phép thực hiện phép gán đơn giản: apples = oranges; ◦ Việc này sao chép giá trị mỗi biến thành viên của oranges vào các biến thành viên của apples 10
  11. Cấu trúc là đối số hàm  Có thể được truyền giống như các kiểu dữ liệu đơn giản ◦ Truyền giá trị ◦ Truyền tham chiếu ◦ Hoặc kết hợp  Cũng có thể được trả về bởi hàm ◦ Kiểu trả về là kiểu cấu trúc ◦ Lệnh trả về trong định nghĩa hàm gửi biến cấu trúc trở lại lời gọi 11
  12. Khởi tạo cấu trúc  Có thể khởi tạo lúc khai báo  Ví dụ: struct Date { int day; int month; int year; }; Date dueDate = {31, 12, 2003};  Khai báo cung cấp dữ liệu khởi tạo cho cả ba biến thành viên 12
  13. Lớp  Lớp bao gồm: ◦ Dữ liệu thành viên (giống cấu trúc) ◦ Có thêm hàm thành viên  Cần cho lập trình hướng đối tượng ◦ Tập trung vào các đối tượng  Đối tượng: Bao gồm dữ liệu và thao tác  Trong C++, biến kiểu lớp là đối tượng 13
  14. Định nghĩa lớp  Định nghĩa tương tự cấu trúc  Ví dụ: class DayOfYear  tên của kiểu lớp mới { public: void output();  hàm thành viên! int day; int month; };  Lưu ý: chỉ có nguyên mẫu của hàm thành viên, thi hành hàm nằm ở nơi khác 14
  15. Khai báo đối tượng  Khai báo tương tự các biến ◦ Kiểu có sẵn, kiểu cấu trúc  Ví dụ: DayOfYear today, birthday;  Khai báo hai đối tượng kiểu lớp DayOfYear  Các đối tượng bao gồm ◦ Dữ liệu: thành viên day, month ◦ Thao tác (hàm thành viên): output() 15
  16. Truy cập thành viên lớp  Truy cập thành viên lớp tương tự như cấu trúc  Ví dụ: today.day today.month ◦ Để truy cập hàm thành viên: today.output();  gọi hàm thành viên 16
  17. Hàm thành viên lớp  Cần định nghĩa hoặc “thi hành” hàm thành viên lớp  Giống như định nghĩa hàm ◦ Có thể đặt sau hàm main() ◦ Cần chỉ rõ lớp  Ví dụ: void DayOfYear::output() {…} ◦ :: là toán tử phân giải phạm vi ◦ Nói cho trình biên dịch biết thành viên từ lớp nào ◦ Tên lớp trước :: được gọi là từ định kiểu 17
  18. Định nghĩa hàm thành viên lớp  Xem định nghĩa của hàm thành viên output() (ví dụ trang sau)  Tham chiếu đến dữ liệu của lớp  Hàm được sử dụng cho tất cả các đối tượng của lớp ◦ Khi được gọi sẽ tham chiếu đến dữ liệu của đối tượng ◦ Ví dụ: today.output();  hiển thị dữ liệu của đối tượng today 18
  19. Ví dụ lớp hoàn chỉnh Khai báo hàm thành viên 19
  20. Ví dụ lớp hoàn chỉnh (2) Lời gọi hàm thành viên Định nghĩa hàm thành viên 20
nguon tai.lieu . vn