- Trang Chủ
- Luật học
- Xác định hành vi cạnh tranh không lành mạnh liên quan đến nhãn hiệu theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện nay
Xem mẫu
- XÁC ĐỊNH HÀNH VI CẠNH TRANH KHÔNG LÀNH MẠNH LIÊN QUAN ĐẾN
NHÃN HIỆU THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN NAY
Nguyễn Thùy Dung1
Tóm tắt: Pháp luật cạnh tranh nói chung và pháp luật kiểm soát cạnh tranh không lành mạnh
nói riêng của Việt Nam hiện nay đã tạo hành lang pháp lý quan trọng nhằm duy trì môi trường cạnh
tranh bình đẳng, công bằng; đảm bảo lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Tuy
nhiên, về mặt lý luận và thực tiễn các quy định về xác định hành vi cạnh tranh không lành mạnh liên
quan đến nhãn hiệu còn mâu thuẫ̃n, chồng chéo với các quy định của luật chuyên ngành có liên quan
khác. Do đó, đòi hỏi Việt Nam cần hoàn thiện các quy định về xác định hành vi cạnh tranh không
lành mạnh liên quan đến nhãn hiệu nhằm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
Từ khóa: Pháp luật kiểm soát cạnh tranh không lành mạnh, pháp luật kiểm soát cạnh tranh
không lành mạnh liên quan đến nhãn hiệu, hành vi cạnh tranh không lành mạnh, cạnh tranh không
lành mạnh liên quan đến nhãn hiệu, Luật Cạnh tranh năm 2018.
Nhận bài: 10/10/2021; Hoàn thành biên tập: 22/10/2021; Duyệt đăng: 19/01/2022.
Abstract: Vietnam’s competition law in general and the law on controlling unfair competition in
particular have created an important legal corridor to maintain an equal and fair competition
environment; ensure the legitimate interests of businesses and consumers. However, in theory and
practice, regulations on determining acts of unfair competition related to trademarks that conflict
or overlap with the provisions of other specialized laws. Therefore, it is required that Vietnam
complete the regulations on determining unfair competition acts related to trademarks to meet the
requirements of practice.
Keywords: Law on controlling unfair competition, Law on unfair competition related to
trademarks, Unfair competition behavior, Unfair competition related to trademarks, Competition
Law 2018.
Date of receipt: 10/10/2021; Date of revision: 22/10/2021; Date of Approval: 19/01/2022.
1. Các hành vi cạnh tranh không lành hành vi, cơ quan có thẩm quyền kiểm soát hành
mạnh liên quan đến nhãn hiệu theo quy định vi cạnh tranh không lành mạnh liên quan đến
của pháp luật Việt Nam hiện nay nhãn hiệu được quy định tại Luật Cạnh tranh
Pháp luật kiểm soát cạnh tranh không lành năm 2018. Về yêu cầu bồi thường thiệt hại được
mạnh liên quan đến nhãn hiệu ở Việt Nam hiện áp dụng biện pháp dân sự theo Điều 202 Luật Sở
nay có cơ chế điều chỉnh dựa trên sự nền tảng hữu trí tuệ năm 2005.
của pháp luật cạnh tranh và pháp luật sở hữu trí Cũng giống như các quốc gia khác trên thế
tuệ. Luật Cạnh tranh năm 2018, đã áp dụng giới, trên cơ sở Điều 10 Bis Việt Nam đã ghi
nguyên tắc ưu tiên áp dụng Luật Sở hữu trí tuệ nhận các hành vi cạnh tranh không lành mạnh
đối với hành vi cạnh tranh không lành mạnh liên liên quan đến nhãn hiệu tại khoản 1, Điều 130
quan đến nhãn hiệu. Nguyên tắc áp dụng pháp Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, bao gồm các
luật trong quá trình kiểm soát và xử lý hành vi hành vi điển hình sau:
cạnh tranh không lành mạnh liên quan đến nhãn Thứ nhất, hành vi sử dụng chỉ dẫn thương
hiệu được quy định này khá rõ ràng, chi tiết và cụ mại gây nhầm lẫn.
thể: Việc xác định hành vi cạnh tranh không lành Tại khoản 1 Điều 19 Thông tư số
mạnh liên quan đến lĩnh vực nhãn hiệu được quy 11/2015/TT-BKHCN ngày 26/6/2015 của Bộ
định tại Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 và các văn Khoa học và Công nghệ quy định chi tiết và
bản hướng dẫn thi hành. Về giải quyết và xử lý hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định
1
Thạc sỹ, Nghiên cứu sinh, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội.
- số 99/2013/NĐ-CP ngày 29/8/2013 của Chính năng, công dụng của sản phẩm.
phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong Nhóm 2: Hành vi bán, quảng cáo để bán, tàng
lĩnh vực sở hữu công nghiệp (TT số 11/2015/TT- trữ để bán, nhập khẩu hàng hóa có gắn chỉ dẫn
BKHCN) quy định: thương mại gây nhầm lẫn với nhãn hiệu. Hành
Chỉ dẫn thương mại gây nhầm lẫn là chỉ vi “bán” được hiểu là hành vi “đổi” sản phẩm
dẫn thương mại chứa các dấu hiệu (yếu tố cấu phẩm có gắn chỉ dẫn thương mại gây nhầm lẫn
thành, cách trình bày, cách kết hợp giữa các yếu với nhãn hiệu lấy tiền2 trong hoạt động kinh
tố, màu sắc, ấn tượng tổng quan đối với người doanh thương mại; Hành vi quảng cáo để bán
tiêu dùng) trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn được hiểu là “việc sử dụng các phương tiện nhằm
với chỉ dẫn thương mại tương ứng của chủ thể giới thiệu đến công chúng sản phẩm, hàng hóa,
quyền yêu cầu xử lý hành vi cạnh tranh không dịch vụ có mục đích sinh lợi; sản phẩm, dịch vụ
lành mạnh được sử dụng cho hàng hóa, dịch vụ không có mục đích sinh lợi..”3; Hành vi tàng trữ
trùng hoặc tương tự. để bán là hành vi “cất giấu với khối lượng lớn”4
Về bản chất, chỉ dẫn thương mại là tổng hợp với mục đích để bán các sản phẩm có gắn chỉ dẫn
các dấu hiệu chứa đựng thông tin có khả năng thương mại gây nhầm lẫn với nhãn hiệu nhằm
hướng dẫn thương mại cho người tiêu dùng về sinh lợi nhuận; Hành vi nhập khẩu hàng hóa là
nguồn gốc và dấu hiệu phân biệt hàng hóa, dịch hành vi thực hiện các giao dịch về hàng hoá và
vụ. Các đối tượng thuộc nội hàm chỉ dẫn thương dịch vụ từ một nguồn bên ngoài biên giới quốc
mại theo Điều 130 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 gia vào trong nước có gắn chỉ dẫn thương mại
bao gồm nhãn hiệu, tên thương mại, biểu tượng gây nhầm lẫn với nhãn hiệu với mục đích để bán
kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, chỉ dẫn địa nhằm sinh lợi nhuận.
lý, kiểu dáng bao bì của hàng hóa và nhãn hàng Thiệt hại của hành vi sử dụng chỉ dẫn thương
hóa. Tại khoản 1 Điều 19 Thông tư số mại gây nhầm lẫn sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp tới
11/2015/TT- BKHCN quy định căn cứ để xác doanh nghiệp là đối thủ trên thị trường cạnh tranh
định hành vi sử dụng chỉ dẫn thương mại gây đó là thiệt hại về vật chất (giảm lợi nhuận, giảm
nhầm lẫn là các chỉ dẫn thương mại chứa dấu doanh số...), thiệt hại về uy tín của doanh nghiệp
hiệu như yếu tố cấu thành, cách trình bày, cách trên thị trường. Người tiêu dùng bị nhầm lẫn, lừa
kết hợp giữa các yếu tố, màu sắc, ấn tượng tổng dối về nguồn gốc, tính năng và công dụng của
quan đối với người tiêu dùng trùng hoặc tương tự sản phẩm dịch vụ được cung cấp. Tuy nhiên,
gây nhầm lẫn với nhãn hiệu. Phương pháp xác thiệt hại lớn nhất của hành vi cạnh tranh không
định hành vi là so sánh mức độ trùng hoặc tương lành mạnh liên quan đến nhãn hiệu do sử dụng
tự của các đối tượng là chỉ dẫn thương mại đối các chỉ dẫn thương mại gây nhầm lẫn theo quan
với các dấu hiệu dùng để nhận biết, dấu hiệu điểm của các nhà lập pháp Việt Nam là xâm
phân biệt của nhãn hiệu. Các dạng hành vi sử phạm vào trật tự công là đảm bảo môi trường
dụng chỉ dẫn thương mại gây nhầm lẫn được quy cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp
định tại Điều 130 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 và chân chính trên thị trường. Qua nghiên cứu từ
phân chia thành hai nhóm gồm: thực tiễn có một vụ việc điển hình như sau:
Nhóm 1: Hành vi gắn chỉ dẫn thương mại Công ty TNHH Thương mại quốc tế Minh
gây nhầm lẫn: Doanh nghiệp là đối thủ cạnh Đạt là doanh nghiệp thành lập sau Công ty
tranh trên thị trường có liên quan cố ý thực hiện TNHH Thực phẩm CJ Minh Đạt, do ông
gắn (dán, đính kèm, in…) nhãn hiệu, chỉ dẫn địa Nguyễn Nhật Hoàng làm chủ sở hữu đồng thời
lý, tên thương mại, nhãn hàng hóa, khẩu hiệu là đại diện theo pháp luật (ông Hoàng trước đây
kinh doanh, biểu tượng kinh doanh có các dấu đã từng là nhân viên làm việc cho Công ty
hiệu trùng hoặc tương tự với nhãn hiệu với mục TNHH Thực phẩm CJ Minh Đạt). Phía công ty
đích hưởng lợi ích về giá trị kinh tế của nhãn Minh Đạt cũng kinh doanh một số dòng sản
hiệu, lừa dối người tiêu dùng về nguồn gốc, tính phẩm tương tự như sản phẩm của công ty CJ
2
Viện Ngôn ngữ (2013), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Đà Nẵng, Đà Nẵng, tr.31.
3
Khoản 1 Điều 2, Luật Quảng cáo năm 2010.
4
Viện Ngôn ngữ (2013), “sđd”, tr.890.
- Minh Đạt như bò viên, cá viên, hải sản rau củ, Sở hữu trí tuệ năm 2005 của Việt Nam đã luật
tôm viên... và sử dụng bao bì sản phẩm tương tự hóa và ghi nhận vào hệ thống pháp luật quốc gia
như bao bì các nhãn hiệu đã được lưu hành đó là hành vi cạnh tranh không lành mạnh liên
trước đó của công ty CJ Minh Đạt. Với việc sản quan đến nhãn hiệu tại khoản 1 Điều 130. Chủ
xuất sản phẩm có cùng công dụng và nhận diện thể thực hiện hành vi được xác định ở phạm vi rất
bao bì tương tự với nhãn hiệu đã tồn tại trên thị hẹp là người đại diện hoặc đại lý của nhãn hiệu.
trường từ trước, hành vi của bên bị điều tra là Cụ thể người đại diện của nhãn hiệu và đại lý của
biểu hiện của hoạt động cạnh tranh không lành nhãn hiệu được xác định như sau:
mạnh, gây thiệt hại đến các chủ thể khác nhau - Người đại diện của nhãn hiệu: Theo Điều
trên thị trường; gây nhầm lẫn, tác động vào sự 134 Bộ luật Dân sự năm 2015, đại diện là việc
quyết định lựa chọn sản phẩm của người tiêu cá nhân, pháp nhân nhân danh và vì lợi ích của cá
dùng, hậu quả người tiêu dùng lựa chọn sản nhân hoặc pháp nhân khác xác lập, thực hiện
phẩm không như mong muốn. Gây thiệt hại cho giao dịch dân sự. Trên thực tế người đại diện của
doanh nghiệp có sản phẩm bị gây nhầm lẫn5.
nhãn hiệu thường là đại diện theo ủy quyền và
Thứ hai, hành vi sử dụng nhãn hiệu được bảo
thẩm quyền được xác lập theo nội dung, phạm vi
hộ ở nước ngoài tại Việt Nam, mà việc sử dụng
của hợp đồng ủy quyền. Người đại diện theo
đó không được sự đồng ý của chủ sở hữu nhãn
pháp luật của nhãn hiệu có quyền xác lập, thực
hiệu và không có lý do chính đáng.
hiện các giao dịch dân sự liên quan đến nhãn hiệu
Về quy định cấm người đại diện, đại lý của
nhưng phải vì lợi ích của chủ sở hữu nhãn hiệu.
nhãn hiệu sử dụng bất hợp pháp nhãn hiệu, tại
- Đại lý của nhãn hiệu: Theo Điều 166 Luật
Điều 6 septies Công ước Paris năm 1883 về bảo
Thương mại năm 2005, đại lý thương mại là hoạt
hộ quyền sở hữu công nghiệp có quy định như
động thương mại, bên giao đại lý và bên đại lý
sau: Nhãn hiệu: Đăng ký nhãn hiệu dưới tên của
thoả thuận việc bên đại lý nhân danh chính mình
người đại diện hoặc đại lý mà không được chủ
mua, bán hàng hoá cho bên giao đại lý hoặc cung
sở hữu nhãn hiệu cho phép.
ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng
(1) Nếu đại lý hoặc người đại diện của người
để hưởng thù lao.
chủ sở hữu nhãn hiệu tại một số các nước thành
Theo Điều 124 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005,
viên của Liên minh vẫn nộp đơn đăng ký nhãn
sử dụng nhãn hiệu là việc người đại diện, đại lý
hiệu cho chính mình tại một hoặc nhiều nước
của nhãn hiệu được thực hiện các hành vi sau đây:
thành viên của Liên minh mà không được sự cho
- Gắn nhãn hiệu được bảo hộ lên hàng hoá,
phép của người chủ đó thì chủ nhãn hiệu có
bao bì hàng hoá, phương tiện kinh doanh,
quyền phản đối việc đăng ký hoặc đề nghị hủy
phương tiện dịch vụ, giấy tờ giao dịch trong hoạt
bỏ đăng ký đó hoặc nếu pháp luật quốc gia cho
động kinh doanh;
phép, chuyển đăng ký đó cho mình, trừ trường
- Lưu thông, chào bán, quảng cáo để bán,
hợp đại lý hoặc người đại diện biện hộ được cho
tàng trữ để bán hàng hoá mang nhãn hiệu được
hành vi của mình.
bảo hộ; Nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ mang nhãn
(2) Người chủ sở hữu nhãn hiệu, theo các quy
hiệu được bảo hộ.
định của khoản 1 nếu trên có quyền phản đối việc
Đối tượng của hành vi là nhãn hiệu được bảo
đại lý hoặc người đại diện sử dụng nhãn hiệu của
hộ theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành
mình nếu không cho phép việc sử dụng đó (Điều
viên mà điều ước quốc tế có quy định cấm người
6 septies).
đại diện hoặc đại lý của chủ sở hữu nhãn hiệu sử
Mặc dù tại Công ước Paris năm 1883 về bảo
dụng nhãn hiệu mà không có sự đồng ý của chủ
hộ quyền sở hữu công nghiệp có quy định về việc
sở hữu nhãn hữu hoặc không có lý do chính
cấm người đại diện, đại lý của nhãn hiệu sử dụng
đáng. Hiện nay, Việt Nam đã là thành viên của
nhãn hiệu trái phép, nhưng lại không xác định
các điều ước tế, hiệp định liên quan đến nhãn
hành vi đó là hành vi cạnh tranh không lành
hiệu. Trong số các điều ước quốc tế trên có ba
mạnh liên quan đến nhãn hiệu. Tuy nhiên, Luật
5
Cục Quản lý Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng (2019), Báo cáo thường niên năm 2019, Hà Nội, tr.24.
- điều ước đa phương chiếm vị trí chính yếu trong sản phẩm, chào hàng, bán hàng hóa, dịch vụ
hệ thống pháp luật quốc tế về nhãn hiệu là Công trùng, tương tự hoặc có liên quan trên trang
ước Paris năm 1883, Thỏa ước và Nghị định thư thông tin điện tử mà địa chỉ tên miền đó dẫn tới;
Madrid và Hiệp định TRIPS. gây nhầm lẫn và lợi dụng hoặc làm thiệt hại đến
Thứ ba, hành vi đăng ký, chiếm giữ quyền uy tín, danh tiếng hoặc vật chất đối với chủ sở
sử dụng hoặc sử dụng tên miền trùng hoặc tương hữu nhãn hiệu đó.
tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu được bảo hộ. - Hành vi đăng ký, chiếm giữ quyền sử dụng tên
Theo Điều 2 khoản 4 Thông tư số miền quốc gia Việt nam “.vn” có dãy ký tự trùng với
24/2015/TT-BTTT ngày 18/08/2015 của Bộ nhãn hiệu và có căn cứ chứng minh tổ chức, cá nhân
Thông tin và Truyền thông quy định và quản lý chỉ đăng ký, chiếm giữ quyền sử dụng tên miền
tài nguyên internet (gọi tắt là Thông tư số nhằm bán lại để kiếm lời hoặc cản trở chủ sở hữu
24/2015/TT-BTTT) định nghĩa tên miền như sau: nhãn hiệu được bảo hộ đó đăng ký tên miền.
Tên miền là tên được sử dụng để định danh Như vậy, căn cứ để xác định hành vi cạnh
địa chỉ Internet của máy chủ gồm các dãy ký tự tranh không lành mạnh là việc chủ thể vi phạm
cách nhau bằng dấu chấm. Tên miền bao gồm: đăng ký, sử dụng, chiếm giữ quyền sử dụng tên
Tên miền dùng các kí tự dựa trên cơ sở bảng mã miền quốc gia có dãy ký tự trùng hoặc tương tự
ASCII, sau đây gọi là tên miền mã ASCII; Tên gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đang được bảo hộ
miền dùng bảng chữ cái dựa trên cơ sở ngôn ngữ hoặc được sử dụng rộng rãi với mục đích để
truyền thống của từng quốc gia, sau đây gọi là quảng cáo, giới thiệu, chào hàng, bán hàng hóa,
tên miền đa ngữ (IDN). bán lại tên miền hoặc cản trở chủ sở hữu nhãn
Cũng giống như thủ tục đăng ký bảo hộ nhãn hiệu đăng ký tên miền gây thiệt hại cho chủ sở
hiệu, đăng ký tên miền được thực hiện theo hữu tên miền.
nguyên tắc bình đẳng, không phân biệt đối xử, Qua nghiên cứu thực tiễn cho thấy một ví
đăng ký trước được quyền sử dụng trước, ngoại dụ điển hình về hành vi đăng ký, sử dụng,
trừ các tên miền thuộc phạm vi ưu tiên bảo vệ chiếm dụng tên miền gây nhầm lẫn với nhãn
theo quy định hoặc các tên miền được dành cho hiệu được xác định là hành vi cạnh tranh không
đấu giá theo quy định của Bộ Thông tin và lành mạnh tại Bản án số 28/2019/KDTM-ST
Truyền thông. Chủ thể đăng ký sử dụng tên miền “Về việc tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ tên
phải chịu trách nhiệm quản lý và sử dụng tên miền” ngày 24/07/2019 của TAND thành phố
miền đăng ký theo đúng quy định của pháp luật Hà Nội6 như sau:
về tài nguyên internet. OSRAM GMBH thuộc Tập đoàn O Licht
Tuy nhiên, không phải hành vi nào đăng ký, Group (nguyên đơn), được thành lập từ ngày
sử dụng, chiếm giữ tên miền trùng hoặc tương tự 01/01/1919 tại Berlin - Đức. Được biết đến là
với nhãn hiệu cũng được xác định là hành vi cạnh nhà sản xuất hệ thống chiếu sáng hàng đầu thế
tranh không lành mạnh liên quan đến nhãn hiệu. giới, thương hiệu uy tín. Nguyên đơn đã sử dụng
Để xác định hành vi đăng ký, sử dụng và chiếm nhãn hiệu OSRAM ngay từ ngày đầu thành lập.
giữ tên miền gây nhầm lẫn hoặc trùng với nhãn Hiện nay, nhãn hiệu OSRAM đã được đăng ký
hiệu có phải là hành vi cạnh tranh không lành và bảo hộ tại hơn 150 quốc gia trên thế giới,
mạnh hay không phải căn cứ vào đặc điểm hành trong đó có đăng ký sớm nhất vào năm 1906, chỉ
vi quy định tại Điều 19 khoản 2 Thông tư số định Việt Nam vào năm 1966. Nguyên đơn sở
11/2015/TT-BKHCN như sau: hữu hơn 640 tên miền chứa nhãn hiệu OSRAM
- Hành vi sử dụng tên miền quốc gia Việt và duy trì các website tại các tên miền này để
Nam “.vn” có dãy ký tự trùng hoặc tương tự gây thực hiện việc kinh doanh trên toàn thế giới, bao
nhầm lẫn với nhãn hiệu đang được bảo hộ hoặc gồm nhưng không giới hạn ở các Website chính
được sử dụng rộng rãi để quảng cáo, giới thiệu thức tại địa chỉ tên miền .
6
Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội (2019), Bản án số 28/2019/KDTM-ST về việc tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ
tên miền, ngày 24/7/2019, Hà Nội.
- Qua tra cứu, nguyên đơn được biết ông động kinh doanh của Công ty ĐHN. Việc sử
Nguyễn Đức T (sau đây gọi là bị đơn) đã đăng ký dụng tên miền để quảng bá cho dịch vụ của các
và đồng thời sử dụng các tên miền như dưới đây: công ty khác là minh chứng cho hành vi cố ý
OSRAM.com.vn và OSRAM.vn đã đăng ký nhằm chiếm đoạt lợi nhuận bất chính.
ngày 03/03/2019 ngày hết hạn là 03/03/2019 nhà 2. Một số tồn tại, hạn chế
đăng ký Công ty TMHH PA Việt Nam. Bị đơn Hiện nay, các quy định về xác định hành vi
hiện nay là giám đốc của Công ty cổ phần thương cạnh tranh không lành mạnh liên quan đến nhãn
mại thiết bị ĐHN (sau đây viết tắt là Công ty hiệu ở Việt nam còn tồn tại một số hạn chế và bất
ĐHN) là công ty hoạt động trong lĩnh vực cung cập sau:
cấp các sản phẩm chiếu sáng như bóng đèn. Bị Thứ nhất, thiếu căn cứ xác định hành vi cạnh
đơn đã và đang xây dựng, kinh doanh, quản trị tranh không lành mạnh liên quan đến nhãn hiệu
hoạt động các Website mà các tên miền vượt quá phạm vi bảo hộ của Luật Sở hữu trí tuệ:
OSRAM.com.vn và OSRAM.vn để quảng cáo, Luật Cạnh tranh năm 2018 đã loại bỏ hành vi sử
kinh doanh các sản phẩm chiếu sáng của nhiều dụng chỉ dẫn gây nhầm lẫn tại khoản 1 Điều 39
thương hiệu khác nhau dưới tên Công ty ĐHN. nhằm đảm bảo tính thống nhất cũng như tạo cơ
Qua so sánh, dễ dàng nhận thấy rằng, các tên sở pháp lý rõ ràng trong việc xác định phạm vi áp
miền OSRAM.com.vn và OSRAM.vn tương tự dụng giữa Luật Cạnh tranh và Luật Sở hữu trí
với nhãn hiệu OSRAM do tên miền chứa toàn bộ tuệ. Tuy nhiên, tại Điều 45 Luật Cạnh tranh năm
nhãn hiệu nổi tiếng OSRAM. Website chứa đựng 2018 cũng có quy định các hành vi cạnh tranh
tên miền nêu trên dẫn đến gây nhầm lẫn cho không lành mạnh bị cấm ngoài 06 hành vi được
người tiêu dùng về mối quan hệ hợp tác kinh liệt kê còn bao gồm các hành vi cạnh tranh không
doanh giữa bị đơn và nguyên đơn. Bên cạnh việc lành mạnh khác bị cấm theo quy định của luật
đăng ký các tên miền trùng với nhãn hiệu nổi khác. Trong khi, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005
tiếng OSRAM, bị đơn còn sử dụng các tên miền có đối tượng điều chỉnh các chỉ dẫn thương mại
để xây dựng các Website, qua đó thực hiện việc
đã được đăng ký bảo hộ. Đối với trường hợp chỉ
kinh doanh, cung cấp dịch vụ tương tự với sản
dẫn thương mại chưa được bảo hộ nếu có hành vi
phẩm/dịch vụ mà nhãn hiệu OSRAM đăng ký
cạnh tranh không lành mạnh sẽ áp dụng quy định
bảo hộ̣ là các sản phẩm chiếu sang hộ. Hành vi cố
này gây thiệt hại trực tiếp cho nguyên đơn ở các pháp luật nào để kiểm soát và xử lý hành vi?
khía cạnh sau: (i) Người tiêu dùng khi truy cập Đồng thời, trong thực tế chưa có căn cứ pháp lý
vào các trang Website này nhầm lẫn nguyên đơn để xác định một chỉ dẫn thương mại chưa đăng
là chủ sở hữu các Website này hoặc chủ sở hữu ký bảo hộ nhưng đã trở nên quen thuộc với người
các Website này có mối liên hệ với nguyên đơn tiêu dùng và đang bị gây nhầm lẫn.
do đó, người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm không Thứ hai, mâu thuẫn với quy định của pháp
đúng theo nhãn hiệu mà mình mong muốn. (ii) luật về công nghệ thông tin: Tên miền và nhãn
Gây thiệt hại nghiêm trọng đến hoạt động kinh hiệu là hai đối tượng thuộc điều chỉnh của hai
doanh của nguyên đơn, gây nhầm lẫn cho các đối lĩnh vực độc lập với nhau với chức năng và môi
tác, bạn hàng của nguyên đơn và người tiêu dùng trường sử dụng khác nhau. Nếu như nhãn hiệu
nói chung. Tên miền có tính duy nhất, việc bị đơn được sử dụng trên môi trường kinh doanh,
đăng ký các tên miền tranh chấp nên nguyên đơn thương mại thực tế thì tên miền được sử dụng
không thể đăng ký các tên miền này, đây là hành trên không gian ảo. Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005
vi chiếm giữ quyền sử dụng tên miền với dụng ý quy định hành vi đăng ký, sử dụng, quản lý tên
xấu theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 16 miền gây trùng hoặc nhầm lẫn với nhãn hiệu
Nghị định số 72/2013/NĐ-CP ngày 15/07/2013 được xác định là hành vi cạnh tranh không lành
của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng mạnh liên quan đến nhãn hiệu và xử lý theo pháp
dịch vụ Internet và thông tin trên mạng và điểm luật sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên tại pháp luật công
d khoản 1 Điều 130 Luật Sở hữu trí tuệ 2005. nghệ thông tin lại có quy định cụ thể như sau:
Các tên miền tranh chấp đang phục vụ cho hoạt (1) Tại khoản 2 điểm c mục 2.1 Văn bản hợp
- nhất Thông tư số 2202/VBHN-BTTTT ngày lành mạnh; mà nguyên đơn là người có quyền
01/08/2013 Bộ Thông tin và Truyền thông hợp hoặc lợi ích hợp pháp.
nhất Thông tư hướng dẫn về quản lý và sử dụng 3. Kiến nghị và đề xuất
tài nguyên internet có quy định về nguyên tắc đăng Xác định hành vi cạnh tranh không lành mạnh
ký, sử dụng tên miền quốc gia .vn: “Tên miền quốc liên quan đến nhãn hiệu được coi là điều kiện tiên
gia Việt Nam “.vn” không nằm trong đối tượng quyết để triển khai các bước tiếp theo trong quá
điều chỉnh của Luật Sở hữu trí tuệ. Dãy ký tự hoặc trình kiểm soát hành vi cạnh tranh không lành mạnh
ký tự là nhãn hiệu hàng hóa, tên thương hiệu, tên liên quan đến nhãn hiệu. Một số tồn tại, hạn chế của
sản phẩm, tên dịch vụ, bản quyền tác giả, tác phẩm pháp luật kiểm soát cạnh tranh không lành mạnh
nằm trong cấu trúc tên miền nếu chỉ đăng ký bảo nói chung và liên quan đến nhãn hiệu nói riêng cần
vệ trên mạng sẽ không được bảo vệ trên thực tế và được khắc phục nhằm đảm bảo tính khả thi của
ngược lại, nhãn hiệu hàng hóa, tên thương hiệu, tên pháp luật. Do vậy, đối với quy định về xác định
sản phẩm, tên dịch vụ, bản quyền tác giả, tác phẩm hành vi cạnh tranh không lành mạnh liên quan đến
nếu chỉ đăng ký bảo hộ trên thực tế cũng sẽ không nhãn hiệu cần sửa đổi, bổ sung những nội dung sau:
được bảo vệ trên mạng nếu không đăng ký chúng Thứ nhất, bổ sung quy định căn cứ pháp lý
trong tên miền”. để xác định xác định hành vi cạnh tranh không
(2) Tại Điều 16, khoản 2 Văn bản hợp nhất lành mạnh liên quan đến nhãn hiệu trong
Nghị định số 02/VBHN-BTTT ngày 10/5/2018 trường hợp vượt quá phạm vi bảo hộ của pháp
của Bộ Thông tin và Truyền thông hợp nhất Nghị luật sở hữu trí tuệ.
định quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet Thứ hai, loại bỏ hành vi sử dụng nhãn hiệu
có quy định về căn cứ giải quyết tranh chấp tên được bảo hộ ở nước ngoài tại Việt Nam mà
miền có liên quan đến việc trùng hoặc gây nhầm không được sự cho phép của chủ sở hữu nhãn
lẫn với nhãn hiệu theo yêu cầu của nguyên đơn hiệu là hành vi cạnh tranh không lành mạnh liên
như sau: quan đến nhãn hiệu: Bởi thực tiễn cho thấy, với
- Tên miền tranh chấp trùng hoặc giống đến tư cách là người đại diện, đại lý của nhãn hiệu,
mức nhầm lẫn với tên của nguyên đơn; trùng trong hoạt động kinh doanh chủ thể này bắt buộc
hoặc giống đến mức nhầm lẫn với nhãn hiệu phải sử dụng nhãn hiệu. Trong khi Điều 6 septies
thương mại hay nhãn hiệu dịch vụ mà nguyên của Công ước Paris năm 1883 quy định cấm
đơn là người có quyền hoặc lợi ích hợp pháp; hành vi đăng ký nhãn hiệu của người đại diện,
- Bị đơn cho thuê hay chuyển giao tên miền cho đại lý nhãn hiệu khi không được phép của chủ sở
nguyên đơn là người chủ của tên, nhãn hiệu thương hữu nhãn hiệu mà không có quy định cấm hành
mại, nhãn hiệu dịch vụ trùng hoặc giống đến mức vi sử dụng nhãn hiệu cũng như xác định đó là
gây nhầm lẫn với tên miền đó; cho thuê hay chuyển hành vi cạnh tranh không lành mạnh liên quan
giao cho đối thủ cạnh tranh của nguyên đơn vì lợi đến nhãn hiệu.
ích riêng hoặc để kiếm lời bất chính; Thứ ba, sửa đổi, bổ sung Luật Công nghệ
- Bị đơn chiếm dụng, ngăn cản không cho thông tin: Chỉnh sửa, bổ sung quy định về mặt
nguyên đơn là người chủ của tên, nhãn hiệu nguyên tắc khi đăng ký tên miền: Luật Công
thương mại, nhãn hiệu dịch vụ đăng ký tên miền nghệ thông tin cần bổ sung quy định về mặt
tương ứng với tên, nhãn hiệu thương mại hay nguyên tắc đối với Bộ Thông tin và Truyền thông
nhãn hiệu dịch vụ đó nhằm mục đích cạnh tranh về trách nhiệm phối hợp cùng Cục Sở hữu trí tuệ
không lành mạnh; - Bộ Khoa học Công nghệ và Thông tin về việc
- Bị đơn sử dụng tên miền để hủy hoại danh xác minh các nội dung liên quan đến việc phê
tiếng của nguyên đơn, cản trở hoạt động kinh duyệt hồ sơ đăng ký tên miền như sau:
doanh của nguyên đơn hoặc gây sự nhầm lẫn, (i) Tên miền có yếu tố trùng với nhãn hiệu
gây mất lòng tin cho công chúng đối với tên, đang được bảo hộ không?
nhãn hiệu thương mại, nhãn hiệu dịch vụ của (ii) Tên miền có yếu tố gây nhầm lẫn, tương
nguyên đơn nhằm mục đích cạnh tranh không tự với nhãn hiệu đang được bảo hộ không?./.
nguon tai.lieu . vn
