Xem mẫu
- ViÖc vËn dông NghÞ quyÕt Trung −¬ng 5 khãa VIII
vµo x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë lµng C«ng gi¸o
NguyÔn ThÞ QuÕ H−¬ng(*)
V µo nh÷ng n¨m cuèi cña thËp niªn
90, thÕ kû XX, c«ng cuéc ®æi míi
cña ®Êt n−íc ta, nhÊt lµ vÒ v¨n hãa víi
®øc, v¨n hãa cña tÝn ng−ìng, t«n gi¸o cã
t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng v¨n hãa
cña mét bé phËn d©n chóng trong ®êi
viÖc x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa míi sèng lµng x·.
®−îc b¾t ®Çu tõ c«ng cuéc ®æi míi n«ng 1. X©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë lµng
nghiÖp, n«ng th«n, theo ®Þnh h−íng C«ng gi¸o ®−îc thÓ hiÖn trªn nhiÒu
XHCN. §¹i héi IX cña §¶ng ®· coi ph−¬ng diÖn, nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau
phong trµo “Toµn d©n ®oµn kÕt x©y cña ®êi sèng x· héi, cã thÓ thÊy râ hiÖu
dùng ®êi sèng v¨n hãa” lµ mét trong 4 qu¶ cña sù vËn dông chÝnh s¸ch cña
nhãm gi¶i ph¸p lín ®−îc ®Ò ra trong §¶ng vµ Nhµ n−íc trong viÖc x©y dùng
NghÞ quyÕt Trung −¬ng 5 (khãa VIII), ®êi sèng v¨n hãa lµng C«ng gi¸o qua c¸c
cña §¶ng vÒ “X©y dùng vµ ph¸t triÓn v¨n b¶n h−¬ng −íc.
nÒn v¨n hãa ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ
Cã ba lo¹i h−¬ng −íc t−¬ng øng víi
∗
b¶n s¾c d©n téc”.
ba giai ®o¹n : (1) Giai ®o¹n tr−íc c¶i
Víi tinh thÇn ®æi thay phï hîp víi l−¬ng h−¬ng chÝnh (cßn gäi lµ h−¬ng −íc
sù ph¸t triÓn cña ®êi sèng kinh tÕ, x· cò) ®−îc viÕt b»ng ch÷ H¸n – N«m ; (2)
héi ë n«ng th«n, viÖc x©y dùng lµng v¨n giai ®o¹n c¶i l−¬ng h−¬ng chÝnh (1921-
hãa lµ nh»m kÕ thõa vµ ph¸t huy b¶n 1944) (cßn ®−îc gäi lµ h−¬ng −íc c¶i
s¾c d©n téc, thuÇn phong mü tôc tèt ®Ñp, l−¬ng) ®−îc viÕt ®ång thêi b»ng ch÷
t¹o ra nÕp sèng v¨n hãa cña lµng x· nãi Quèc ng÷, ch÷ H¸n hoÆc Ph¸p vµ (3)
chung vµ lµng C«ng gi¸o nãi riªng. Bµi giai ®o¹n sau c¶i l−¬ng h−¬ng chÝnh, cô
viÕt nªu gi¸ trÞ v¨n hãa lµng tõ v¨n b¶n thÓ sau khi cã ChØ thÞ sè 24/1998/CT-
®Õn thùc tiÔn trong viÖc ®−a tinh thÇn TTg vÒ viÖc X©y dùng vµ thùc hiÖn
NghÞ quyÕt Trung −¬ng 5 khãa VIII vµo h−¬ng −íc, qui −íc cña lµng, b¶n, th«n,
trong ®êi sèng v¨n hãa cña céng ®ång Êp, côm d©n c− (cßn gäi lµ h−¬ng −íc
ng−êi C«ng gi¸o ViÖt Nam. míi, ®−îc viÕt b»ng ch÷ Quèc ng÷). Nh−
I. Sù vËn dông NghÞ quyÕt Trung −¬ng 5 khãa VIII vËy, h−¬ng −íc lµng C«ng gi¸o ®−îc coi
thÓ hiÖn qua v¨n b¶n lµ h−¬ng −íc míi, theo s−u tÇm cña
TÝn ng−ìng, t«n gi¸o lµ mét bé phËn
cÊu thµnh v¨n hãa ViÖt Nam, gi¸ trÞ ®¹o (∗)
ThS., ViÖn Nghiªn cøu T«n gi¸o.
- 4 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2011
chóng t«i, lµ nh÷ng b¶n h−¬ng −íc ®−îc Ch−¬ng 6: Tæ chøc thùc hiÖn; Ch−¬ng 7:
lµm sau n¨m 1998. §iÒu kho¶n thi hµnh.
Tõ h¹t nh©n gia ®×nh ®Õn h¹t nh©n
dßng hä, lµng x·, t¹o ra mét hÖ thèng V¨n b¶n h−¬ng −íc mét sè lµng C«ng
phong tôc, nÕp sèng v¨n hãa, gi¸ trÞ v¨n gi¸o hiÖn nay ®Òu cã nh÷ng ®iÒu kho¶n
hãa lµng mang b¶n s¾c v¨n hãa ViÖt nh»m qui ®Þnh vÒ kÕ thõa vµ ph¸t huy
Nam. Mét trong nh÷ng h¹t nh©n ®Ó x©y nh÷ng thuÇn phong mü tôc cña lµng, vÝ dô
dùng lµng v¨n hãa lµ ph¶i x©y dùng qui trong Ch−¬ng 1: Nh÷ng ®iÒu kho¶n qui
−íc, h−¬ng −íc míi cña lµng. Lµ mét ®Þnh chung cña h−¬ng −íc lµng Tiªn §«i
v¨n b¶n d−íi luËt, h−¬ng −íc(*)lµng Ngo¹i – Xãm Gi¸o, huyÖn Tiªn L·ng, H¶i
mang tÝnh tù qu¶n, trong ®ã qui ®Þnh Phßng chÐp r»ng: “H−¬ng −íc lµng Xãm
nh÷ng ®iÒu kho¶n nh»m ®iÒu chØnh vÒ Gi¸o qui ®Þnh nh÷ng ®iÒu nh»m b¶o l−u
hµnh vi, ®¹o ®øc, lèi sèng cña ng−êi d©n vµ ph¸t huy nh÷ng thuÇn phong mü tôc tèt
trong lµng. Lµng C«ng gi¸o(**)®−îc h×nh ®Ñp cña lµng, bµi trõ c¸c hñ tôc l¹c hËu,
thµnh trªn c¬ së cña lµng ViÖt, bëi vËy, mª tÝn dÞ ®oan, x©y dùng t×nh lµng nghÜa
h−¬ng −íc lµng C«ng gi¸o còng cã xãm, gãp phÇn ph¸t triÓn gia ®×nh v¨n
nh÷ng quy ®Þnh chung nh− h−¬ng −íc hãa. §ång thêi ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ
cña c¸c lµng ViÖt. NÐt ®Æc thï ®−îc thÓ gi÷ g×n an ninh trËt tù, an toµn x· héi,
hiÖn qua phÇn Phong tôc, trong ®ã ghi khuyÕn khÝch c¸c gia ®×nh dßng hä vµ tõng
chÐp l¹i nh÷ng lÔ nghi C«ng gi¸o bªn c¸ nh©n thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c chñ tr−¬ng,
c¹nh nh÷ng tËp tôc, lÔ nghi truyÒn chÝnh s¸ch cña §¶ng, ph¸p luËt cña Nhµ
thèng cña ng−êi ViÖt. §ã lµ sù hßa nhËp n−íc vµ qui ®Þnh cña ®Þa ph−¬ng” (5).
gi÷a lèi sèng cña ng−êi ViÖt vµ lèi sèng
cña ng−êi C«ng gi¸o, gi÷a v¨n hãa - ViÖc x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë
truyÒn thèng vµ v¨n hãa ph−¬ng T©y lµng C«ng gi¸o ®−îc th«ng qua cuéc vËn
trong lµng quª ViÖt Nam. ®éng “Toµn d©n ®oµn kÕt x©y dùng ®êi
sèng v¨n hãa” vµ ®Æc biÖt ®−îc nh©n
Néi dung c¸c b¶n h−¬ng −íc lµng
réng ra nhiÒu m« h×nh, tõ gia ®×nh, tíi
C«ng gi¸o hiÖn nay th−êng cã 7 ch−¬ng :
dßng hä vµ lµng x·. H−¬ng −íc lµng
Ch−¬ng 1: Nh÷ng qui ®Þnh chung;
C«ng gi¸o còng dµnh riªng mét ®iÒu qui
Ch−¬ng 2: V¨n hãa - X· héi - Gia ®×nh;
®Þnh vÒ vÊn ®Ò x©y dùng ®êi sèng v¨n
Ch−¬ng 3: X©y dùng - ph¸t triÓn kinh
hãa. Cô thÓ, trong §iÒu 8, ch−¬ng 2,
tÕ, b¶o vÖ c¶nh quan m«i tr−êng, gi÷ g×n
h−¬ng −íc lµng Xu©n Hßa, H¶i Phßng cã
vÖ sinh lµng xãm; Ch−¬ng 4: Quèc
ghi: “Thùc hiÖn cuéc vËn ®éng Toµn d©n
phßng - An ninh; Ch−¬ng 5: QuÜ lµng ®oµn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa,
khen th−ëng, xö lÝ vi ph¹m h−¬ng −íc; lµng nh©n réng c¸c m« h×nh tiªn tiÕn,
bµi trõ v¨n hãa ®éc h¹i, ®åi trôy vµ c¸c
tÖ n¹n x· héi. Lµng khuyÕn khÝch c¸c c¸
(*)
Cã nhiÒu c¸ch gäi nh−: h−¬ng −íc, kho¸n −íc,
qui −íc, tôc lÖ.., tuy nhiªn bµi viÕt sö dông thuËt nh©n, tËp thÓ ®ãng gãp c«ng, cña, x©y
ng÷ h−¬ng −íc cho thèng nhÊt. dùng mét th− viÖn mµ còng ®ång thêi lµ
Lµng C«ng gi¸o cã 2 lo¹i: Lµng C«ng gi¸o toµn nhµ v¨n hãa dïng lµm n¬i héi häp cña
(**)
tßng lµ lµng chØ cã gi¸o d©n sèng; cßn Lµng lµng, cã s¸ch b¸o tµi liÖu, mét kho tµng
L−¬ng - Gi¸o lµ lµng cã c¶ d©n gi¸o (theo C«ng
gi¸o) vµ d©n l−¬ng (kh«ng theo C«ng gi¸o) sèng kiÕn thøc khoa häc phôc vô cho b¹n ®äc
cïng lµng, d©n gian quen gäi lµ “lµng x«i ®ç”. n©ng cao d©n trÝ” (6).
- ViÖc vËn dông NghÞ quyÕt… 5
- ViÖc g×n gi÷ truyÒn thèng d©n téc ng−ìng cña c¸ nh©n, gia ®×nh, dßng hä,
®−îc thÓ hiÖn râ nÐt qua thê cóng tæ nh−ng ph¶i thùc hiÖn c¸c qui ®Þnh
tiªn, vµ cã thÓ thÊy tõ sau Th− chung sau:… Kh«ng kÝch ®éng g©y mÊt ®oµn
1980, ng−êi C«ng gi¸o ®· cã tr¸ch kÕt, chia rÏ l−¬ng – gi¸o c¸c dßng hä vµ
nhiÖm h¬n, thùc hiÖn ®Òu h¬n, tèt h¬n c¸c lµng trong x·” (6).
vÊn ®Ò thê cóng tæ tiªn ë mçi gia ®×nh, ViÖc thùc hiÖn x©y dùng ®êi sèng
dßng hä vµ lµng x·. VÊn ®Ò nµy ®−îc ®Ò v¨n hãa cßn thÓ hiÖn trong ®êi sèng x·
cËp trong §iÒu 2, ch−¬ng 1, h−¬ng −íc héi lµng x·, nh−: gi¸o dôc, ph¸t triÓn
lµng Tiªn L·ng, H¶i Phßng, mét lµng kinh tÕ, an ninh trËt tù, th−ëng - ph¹t,
L−¬ng – Gi¸o cã chÐp: “Lµng khuyÕn v.v... tÊt c¶ ®Òu ®−îc qui ®Þnh tØ mØ,
khÝch mäi ng−êi, mäi nhµ sèng cã ®¹o lÝ. rµnh m¹ch trong néi dung h−¬ng −íc.
Thê cóng Tæ tiªn vµ nh÷ng ng−êi ®· VÊn ®Ò m«i tr−êng còng ®¸ng ®−îc quan
khuÊt. Kh«ng quan hÖ bÊt chÝnh vµ kÕt t©m, x©y dùng c¶nh quan m«i tr−êng
h«n trong dßng hä, tr¸i víi LuËt ®· qui xanh, s¹ch, ®Ñp, gi÷ g×n vÖ sinh lµng
®Þnh, nÕu ai cã biÓu hiÖn vi ph¹m th× xãm, còng lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn
cha mÑ vµ tr−ëng hä cã quyÒn r¨n b¶o, ®Ó x©y dùng lµng v¨n hãa míi. Cô thÓ,
nÕu cè t×nh th× th«ng b¸o cho tr−ëng §iÒu 8, ch−¬ng 2, h−¬ng −íc lµng Tiªn
lµng b¸o c¸o víi chÝnh quyÒn xö lÝ theo L·ng, H¶i Phßng chÐp: “C¸c c«ng tr×nh
Ph¸p luËt” (4). phôc vô s¶n xuÊt c«ng tr×nh phóc lîi,
mäi ng−êi ph¶i cã tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ vµ
- VÊn ®Ò ®oµn kÕt, t×nh lµng nghÜa
thùc hiÖn tèt c¸c quy ®Þnh sau: Kh«ng
xãm, t−¬ng th©n, t−¬ng ¸i ®−îc qui ®Þnh
®−îc ®µo bíi lÊn chiÕm ®Êt c«ng, kh«ng
trong h−¬ng −íc kh¸ râ rµng, tØ mØ. VÝ
®µo ph¸ mÆt b»ng s¶n xuÊt…, kh«ng
dô, t¹i §iÒu 2, vµ §iÒu 5, ch−¬ng 1
th¶ gia cÇm, gia sóc vµo ®ång ruéng; gia
h−¬ng −íc lµng Thóy NÎo (Sóy NÎo) H¶i
®×nh nu«i chã ph¶i tiªm phßng… sö
Phßng - víi 100% d©n theo ®¹o C«ng
dông thuèc b¶o vÖ thùc vËt ph¶i theo
gi¸o, cã ghi: “Mäi gia ®×nh, dßng hä, mäi
®óng h−íng dÉn, lµm xong ph¶i thu
c¸ nh©n trong lµng dï sinh qu¸n ë ®©u
gom, tiªu huû… NÕu ai vi ph¹m tuú theo
nay c− tró t¹i lµng ®Òu ph¶i cã tr¸ch
møc ®é thiÖt h¹i ph¶i båi th−êng” (4).
nhiÖm ®oµn kÕt víi dßng Hä. Trao ®æi,
häc tËp c¸c viÖc lµm tèt, nh¾c nhë phª 2. X©y dùng ®êi sèng v¨n hãa míi
b×nh nh÷ng viÖc lµm kh«ng tèt. X©y cßn ®−îc ph¶n ¸nh qua nh÷ng qui chÕ
dùng t×nh lµng nghÜa xãm t¾t löa tèi vÒ tang ma, c−íi hái, qui chÕ lÔ héi
®Ìn cã nhau. Ph¸t huy truyÒn thèng tèt còng lµ träng t©m cña h−¬ng −íc lµng
®Ñp cña quª h−¬ng cña dßng Hä, phÊn C«ng gi¸o. Víi viÖc c−íi: “Thanh niªn
®Êu trë thµnh c«ng d©n tèt cña x· héi… nam n÷ ®Õn tuæi lÊy vî, chång ph¶i
Nh÷ng ngµy LÔ tÕt, lµng tæ chøc ®¹i biÓu ®¨ng kÝ t¹i trô së ñy ban nh©n d©n x·,
®Õn th¨m hái, tÆng quµ cho nh÷ng gia thùc hiÖn ®óng LuËt h«n nh©n vµ gia
®×nh LiÖt sü - Th−¬ng binh vµ nh÷ng ®×nh. Thùc hiÖn h«n nh©n mét vî mét
ng−êi cã c«ng víi c¸ch m¹ng, víi lµng” chång, b×nh ®¼ng. Kh«ng c−ìng h«n, t¶o
(3). Hay trong §iÒu 9, ch−¬ng 2, h−¬ng h«n…” (3). ViÖc tang lÔ hay lÔ héi còng
−íc lµng Xu©n Hßa, Tiªn L·ng, H¶i ®−îc thùc hiÖn theo c¸c v¨n b¶n mµ
Phßng, cã ghi: “Lµng cã 85% ®ång bµo Nhµ n−íc ®· ban hµnh, nhÊt lµ trong
theo ®¹o C«ng gi¸o. Lµng t«n träng thêi k× x©y dùng lµng v¨n hãa míi. VÝ
quyÒn tù do tÝn ng−ìng vµ kh«ng tÝn dô lÔ héi ®−îc chÐp trong §iÒu 14,
- 6 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2011
ch−¬ng 2, h−¬ng −íc lµng Tiªn §«i nh©n ®¹o; cuéc vËn ®éng x©y dùng nÕp
Ngo¹i, H¶i Phßng nh− sau: “ H»ng n¨m, sèng v¨n hãa míi; xãa ®ãi gi¶m nghÌo;
lÊy ngµy khai tr−¬ng lµng v¨n hãa lµm phong trµo cøu trî; hay phong trµo
ngµy lÔ héi cña lµng. Trong ngµy héi lµng Ng−êi C«ng gi¸o thi ®ua x©y dùng b¶o
cã tæ chøc s¬ kÕt viÖc thùc hiÖn h−¬ng −íc, vÖ tæ quèc, v.v… ®· l«i cuèn rÊt nhiÒu
khen th−ëng c¸c c¸ nh©n, gia ®×nh, dßng ng−êi d©n trong lµng tham gia, h−ëng
hä xuÊt s¾c, söa ®æi, bæ sung h−¬ng −íc, øng nhiÖt t×nh. §Æc biÖt, cuéc vËn ®éng
tæ chøc ho¹t ®éng v¨n hãa, v¨n nghÖ, thÓ “Toµn d©n ®oµn kÕt x©y dùng ®êi sèng
thao” (5). v¨n hãa” ®· cã nhiÒu kÕt qu¶ ®¸ng
II. Sù vËn dông NghÞ quyÕt Trung −¬ng 5 khãa VIII khÝch lÖ mµ trong b¸o c¸o tæng kÕt vµ
thÓ hiÖn qua ho¹t ®éng thùc tiÔn ph−¬ng h−íng phong trµo C«ng gi¸o
tham gia x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc cña
Trªn thùc tÕ, ®Ó cã ®−îc sù vËn ñy ban ®oµn kÕt C«ng gi¸o ®· tæng kÕt:
dông ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ “…Cuéc vËn ®éng X©y dùng gia ®×nh
Nhµ n−íc vµo trong h−¬ng −íc lµng v¨n hãa míi: §ång bµo gi¸o d©n cã
C«ng gi¸o mét c¸ch cã hÖ thèng, cã
chuyÓn biÕn tÝch cùc, ý thøc ®−îc tr¸ch
chiÒu s©u, tõ ®ã viÖc thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm cña c¸c bËc cha mÑ ®èi víi viÖc
qui −íc trong h−¬ng −íc mét c¸ch thuËn nu«i d¹y con c¸i vµ quyÕt ®Þnh gi¶m sè
tiÖn, dÔ dµng trong cuéc sèng hµng ngµy con theo l−¬ng t©m C«ng gi¸o cho
cña ng−êi C«ng gi¸o ViÖt Nam, kh«ng phÐp… §oµn kÕt vµ ph¸t huy d©n chñ,
thÓ kh«ng nh¾c ®Õn sù chung tay, gãp gi÷ v÷ng kû c−¬ng, mäi ng−êi sèng vµ lµm
søc cña c¸c c¬ quan, ban ngµnh t¹i ®Þa viÖc theo HiÕn ph¸p vµ Ph¸p luËt vµ Qui
ph−¬ng tõ cÊp tØnh xuèng cÊp huyÖn, −íc cuéc sèng… phèi hîp víi c¸c thµnh
cÊp x· nh− ñy ban ®oµn kÕt C«ng gi¸o, viªn trong MÆt trËn Tæ quèc ®Ó n©ng cao
ñy ban nh©n d©n tØnh, huyÖn, x·, ñy
tr×nh ®é d©n trÝ trong viÖc x©y dùng nÕp
ban MÆt trËn Tæ quèc, vµ gÇn gòi nhÊt
sèng v¨n hãa míi" (11, tr. 35, 65).
víi cuéc vËn ®éng x©y dùng nÕp sèng
míi lµ Ban vËn ®éng x©y dùng lµng v¨n Ngoµi viÖc vËn ®éng bµ con thùc
hãa t¹i mçi lµng. Trong mçi b¶n h−¬ng hiÖn nh÷ng ®iÒu kho¶n trong h−¬ng
−íc lµng C«ng gi¸o ®Òu cã quyÕt ®Þnh −íc, Uû ban MÆt trËn Tæ quèc t¹i c¸c
thµnh lËp Ban vËn ®éng x©y dùng lµng huyÖn, x· rÊt tÝch cùc trong c«ng t¸c
v¨n hãa ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc thùc tuyªn truyÒn, vËn ®éng quÇn chóng ë
hiÖn phong trµo x©y dùng nÕp sèng míi, vïng cã ®«ng ®ång bµo C«ng gi¸o. Víi
®−a phong trµo ngµy cµng ph¸t triÓn. VÝ nhiÒu phong trµo thi ®ua nh− “X©y
dô trong §iÒu 2 cña QuyÕt ®Þnh Thµnh dùng hä ®¹o, xø ®¹o tiªn tiÕn”; “Gia
lËp Ban vËn ®éng x©y dùng lµng v¨n ®×nh gi¸o d©n g−¬ng mÉu”, huyÖn Kim
hãa Tiªn §«i Ngo¹i – Xãm Gi¸o nh− S¬n (Ninh B×nh) ®· cã ®−îc nh÷ng kÕt
sau: “Ban vËn ®éng x©y dùng lµng v¨n qu¶ ®¸ng khÝch lÖ: “...Toµn huyÖn ®· cã
hãa Tiªn §«i Ngo¹i – Xãm Gi¸o cã tr¸ch trªn 80% sè hä ®¹o tiªn tiÕn vµ 70 - 80%
nhiÖm vËn ®éng vµ tæ chøc nh©n d©n gia ®×nh gi¸o d©n ®¹t danh hiÖu gia
thùc hiÖn h−¬ng −íc lµng”. Bëi chÝnh ®×nh gi¸o d©n g−¬ng mÉu. Cuéc vËn
nh÷ng tæ chøc nh− MÆt trËn Tæ quèc, ®éng “Ngµy v× ng−êi nghÌo” ®· ®−îc
hay Ban vËn ®éng x©y dùng lµng v¨n khèi d©n vËn c¸c x· gi¸o lång ghÐp víi
hãa lµ c¬ quan chÝnh tæ chøc c¸c cuéc ho¹t ®éng tõ thiÖn b¸c ¸i, mét ho¹t ®éng
vËn ®éng phong trµo nh−: HiÕn m¸u mang tÝnh truyÒn thèng cña ®ång bµo
- ViÖc vËn dông NghÞ quyÕt… 7
C«ng gi¸o. C¸c hä ®¹o, xø ®¹o ®· tÝch ¨n uèng ®¬n gi¶n, lÞch sù. C¸c nghi lÔ
cùc ñng hé quü v× ng−êi nghÌo nh»m t«n gi¸o nh−: lÔ T©n chøc linh môc, lÔ
chia sÎ, gióp ®ì nh÷ng gia ®×nh, c¸ T¹ ¬n, lÔ Ng©n kh¸nh, ChÇu l−ît… ®−îc
nh©n c¶ l−¬ng lÉn gi¸o cã hoµn c¶nh tæ chøc theo lÞch C«ng gi¸o chung,
khã kh¨n, gãp phÇn tÝch cùc thùc hiÖn kh«ng xa hoa, l·ng phÝ. Mét sè xø, hä
ch−¬ng tr×nh x©y nhµ ®¹i ®oµn kÕt, xãa ®¹o ®· tæ chøc c¸c ®iÓm vui ch¬i gi¶i trÝ
nhµ dét n¸t cho hé nghÌo trªn ®Þa bµn cho thanh thiÕu niªn nh−: nhµ v¨n hãa,
toµn huyÖn” (12). s©n bãng ®¸, bãng chuyÒn, cÇu l«ng,
quÇn vît, th− viÖn…” (8).
H−ëng øng vµ thùc hiÖn cuéc vËn
®éng “Toµn d©n ®oµn kÕt x©y dùng cuéc Cã thÓ nãi, phong trµo x©y dùng ®êi
sèng míi ë khu d©n c−” theo tinh thÇn sèng v¨n hãa ®· cã nh÷ng t¸c ®éng tèt
NghÞ quyÕt Trung −¬ng 5, ®ång bµo c¸c ®Õn nh÷ng sinh ho¹t hµng ngµy cña
t«n gi¸o nãi chung vµ C«ng gi¸o nãi tõng c¸ nh©n, gia ®×nh, dßng hä trong
riªng cña c¸c tØnh, thµnh ®· tham gia céng ®ång lµng x· nãi chung vµ lµng
víi sù nhiÖt t×nh vµ h¨ng h¸i. §Æc biÖt, C«ng gi¸o nãi riªng. ViÖc x©y dùng vµ
trong B¸o c¸o tæng kÕt 5 n¨m (2005 – thùc hiÖn h−¬ng −íc lµ c¬ së, lµ nÒn
2010) cña ñy ban §oµn kÕt C«ng gi¸o t¶ng v÷ng ch¾c cho c«ng cuéc x©y dùng
ViÖt Nam cho biÕt sè liÖu qua B¶ng so lµng v¨n hãa ë vïng n«ng th«n, khu d©n
s¸nh vÒ danh hiÖu gia ®×nh v¨n ho¸ c− theo h−íng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i
trong 2 n¨m 2006 vµ 2007 t¹i thµnh phè hãa ®−îc thµnh c«ng h¬n, qui cñ h¬n,
Hå ChÝ Minh thÊy: “Tæng sè gia ®×nh ®ång thêi ®ã cßn lµ ®éng lùc, lµ môc tiªu
®−îc c«ng nhËn lµ gia ®×nh v¨n hãa n¨m ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n hãa cña ®Êt
2007 cao h¬n n¨m tr−íc ®ã 2,62 lÇn. n−íc trong thêi hiÖn ®¹i.
N¨m 2006 cã 14.179 gia ®×nh, ®¹t
III. KÕt luËn
27,6%; n¨m 2007 cã 37.132 gia ®×nh, ®¹t
72,4%” (8). ViÖc thùc hiÖn quy −íc lµng Phong trµo toµn d©n ®oµn kÕt x©y
v¨n hãa, gi÷ g×n vÖ sinh m«i tr−êng, ®Èy dùng ®êi sèng v¨n hãa lµ mét trong 4
m¹nh c¸c ho¹t ®éng v¨n hãa v¨n nghÖ, nhãm gi¶i ph¸p lín ®−îc ®Ò ra trong
phßng chèng tÖ n¹n x· héi, gi÷ g×n an NghÞ quyÕt Trung −¬ng 5 (khãa VIII) ®Ó
ninh trËt tù, ®oµn kÕt t−¬ng trî lÉn x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa ViÖt
nhau trong lao ®éng s¶n xuÊt, trong khã Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc.
kh¨n ho¹n n¹n, ch¨m lo ph¸t triÓn sù Tr¶i qua mét thêi gian dµi thùc hiÖn,
nghiÖp gi¸o dôc ®µo t¹o, x©y dùng nÕp phong trµo ®· thùc sù ®i vµo cuéc sèng,
sèng v¨n hãa trong viÖc c−íi, viÖc tang, trë thµnh mét trong nh÷ng phong trµo
lÔ héi… ®−îc ®«ng ®¶o ®ång bµo C«ng thi ®ua yªu n−íc réng lín cña quÇn
gi¸o nhiÖt t×nh h−ëng øng. §ång thêi, chóng nh©n d©n. C¸c gi¸ trÞ v¨n hãa
ng−êi C«ng gi¸o ViÖt Nam lu«n ý thøc ®−îc thÓ hiÖn trong quy t¾c øng xö v¨n
®−îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc hãa trong ®êi sèng hµng ngµy ®· trë
gi÷ g×n vµ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ thµnh nh÷ng nÕp sinh ho¹t v¨n hãa
truyÒn thèng cña ®Þa ph−¬ng. B¸o c¸o trong céng ®ång, t¹o dùng m«i tr−êng
cho thÊy: “T¹i Bµ RÞa - Vòng Tµu, c¸c sèng lµnh m¹nh cho céng ®ång d©n c−,
h×nh thøc nh−: ®¸m tang kh«ng l−u x¸c cho mçi gia ®×nh, vµ c¸ nh©n. Th«ng qua
trong nhµ qu¸ 48 giê; ®¸m c−íi kh«ng cã c¸c phong trµo vµ néi dung v¨n hãa cô
th¸ch c−íi, kh«ng xem ngµy giê tèt xÊu, thÓ, phong trµo toµn d©n ®oµn kÕt x©y
- 8 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 11.2011
dùng ®êi sèng v¨n hãa ®· cã t¸c ®éng 5. H−¬ng −íc lµng Tiªn §«i Ngo¹i,
tÝch cùc ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n hãa, §oµn LËp, Tiªn L·ng, H¶i Phßng.
x· héi cña n−íc ta. LËp n¨m 2005.
Tuy nhiªn, vÊn ®Ò vËn dông nh÷ng 6. H−¬ng −íc lµng Xu©n Hßa, x· B¹ch
chÝnh s¸ch vµo phong trµo còng ®· béc §»ng, huyÖn Tiªn L·ng, H¶i Phßng.
lé nh÷ng h¹n chÕ nh− chÊt l−îng cña LËp n¨m 2005.
c¸c phong trµo ch−a ®−îc cô thÓ râ 7. Héi §ång gi¸m môc ViÖt Nam. Sèng
trong mét sè c«ng ®o¹n, nh− viÖc b×nh ®¹o theo cung c¸ch ViÖt Nam. H.:
xÐt, c«ng nhËn ch−a chÆt chÏ vµ thuyÕt T«n gi¸o, 2004.
phôc; ch−a thùc hiÖn tèt nÕp sèng v¨n 8. ñy ban §oµn kÕt C«ng gi¸o ViÖt
minh trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi; tÖ Nam. B¸o c¸o tæng kÕt 5 n¨m (2005
n¹n mª tÝn dÞ ®oan diÔn ra dai d¼ng; – 2010) triÓn khai vµ thùc hiÖn
v.v..., sù ph¸t triÓn cña phong trµo còng phong trµo thi ®ua “Toµn d©n ®oµn
kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng miÒn kÕt x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë khu
trong c¶ n−íc. d©n c−, sèng tèt ®êi ®Ñp ®¹o”. H.:
4/11/2010.
9. ñy ban §oµn kÕt C«ng gi¸o ViÖt
TµI LIÖU THAM KH¶O Nam. Kû yÕu §¹i héi ®¹i biÓu nh÷ng
1. V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban ng−êi C«ng gi¸o ViÖt Nam x©y dùng
chÊp hµnh Trung −¬ng khãa VIII. vµ b¶o vÖ Tæ quèc lÇn thø V. H.: T«n
http://123.30.190.43:8080/tiengviet gi¸o, 2011.
/tulieuvankien/vankiendang/detail 10. ñy ban §oµn kÕt C«ng gi¸o ViÖt
s.asp?topic=191&subtopic=9&leader Nam. Kû yÕu §¹i héi ®¹i biÓu nh÷ng
_topic=551&id=BT23120380873 ng−êi C«ng gi¸o ViÖt Nam x©y dùng
vµ b¶o vÖ Tæ quèc lÇn thø IV. H.:
2. §Þa phËn H¶i Phßng. LÒ luËt Hä
T«n gi¸o, 2006.
®¹o. LËp n¨m 1992.
11. ñy ban §oµn kÕt C«ng gi¸o ViÖt
3. H−¬ng −íc lµng v¨n hãa th«n Thóy Nam. Kû yÕu §¹i héi ®¹i biÓu nh÷ng
NÎo, x· B¾c H−ng, Tiªn L·ng, H¶i ng−êi C«ng gi¸o ViÖt Nam x©y dùng
Phßng. LËp n¨m 1999. vµ b¶o vÖ Tæ quèc lÇn thø III. H.:
4. H−¬ng −íc lµng Tiªn L·ng, x· Tiªn T«n gi¸o, 2000.
Minh, Tiªn L·ng, H¶i Phßng. LËp 12. http://www.baomoi.com/Home/doi
n¨m 2003. noi- doi ngoai/www.cpv.org.vn
nguon tai.lieu . vn