- Trang Chủ
- Luật học
- Vai trò của hoạt động tổ chức thi hành bản án, quyết định của thừa phát lại
Xem mẫu
- VAI TRÒ CỦA HOẠT ĐỘNG TỔ CHỨC THI HÀNH BẢN ÁN,..
QUYẾT ĐỊNH CỦA THỪA PHÁT LẠI
NGUYỄN VINH HƯNG* - QUÀNG THỊ THU HẰNG**
Hiện nay, hoạt động tổ chức thi hành bản án, quyết định của Thừa phát lại gặp rất nhiều
khó khăn khi đi vào đời sống xã hội. Bài viết nghiên cứu về vai trò của hoạt động tổ chức thi
hành bản án, quyết định của Thừa phát lại, từ đó đề xuất kiến nghị nhằm hoàn thiện các quy
định pháp luật và để hoạt động này có thể triển khai mạnh mẽ tại Việt Nam.
Từ khóa: Thừa phát lại, vai trò, thi hành án dân sự, thủ tục, Tòa án.
Ngày nhận bài: 17/4/2021; Biên tập xong: 23/4/2021; Duyệt đăng: 23/4/2021
Currently, the implementation of judgments and decisions by the Huissier faces to
difficulties when it comes to social life. This article studies the role of implementation of
judgments and decisions by the Huissier, thereby proposes recommendations to improve
the laws so that this activity can be strongly implemented in Vietnam.
Keywords: Huissier, role, enforcement of civil judgments, procedure, Court.
1. Đặt vấn đề tổ chức thi hành bản án, quyết định của
Khác với các hoạt động tống đạt, lập Thừa phát lại vẫn chưa đáp ứng với kỳ
vi bằng hay xác minh điều kiện thi hành vọng và đây cũng là hoạt động ít được
án, hoạt động tổ chức thi hành bản án, thực hiện nhất của Thừa phát lại1. Một
quyết định của Thừa phát lại tác động trong những nguyên nhân quan trọng
và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi làm cho hoạt động thi hành bản án, quyết
ích hợp pháp của các đương sự. Mặc dù định của Thừa phát lại không đạt được
đây là giai đoạn cuối cùng của quá trình hiệu quả chính là sự quan tâm, chú ý
giải quyết tranh chấp dân sự nhưng lại của pháp luật và xã hội đến hoạt động
quyết định đến kết quả của việc đưa bản tổ chức thi hành bản án, quyết định của
án, quyết định sau khi xét xử vào thực Thừa phát lại vẫn rất hạn chế.
hiện trên thực tế. Hay nói cách khác, mọi
2. Vai trò của hoạt động tổ chức thi
bản án, quyết định dân sự đã có hiệu lực
hành bản án, quyết định do Thừa phát
pháp luật sẽ chỉ tồn tại trên giấy tờ nếu
lại tiến hành
như không có quá trình tổ chức thi hành
án. Do vậy, với quyền hạn tổ chức thi Tổ chức thi hành bản án, quyết định
hành bản án, quyết định, Thừa phát lại là hoạt động quyết định kết quả giải
đã hỗ trợ rất lớn cho đương sự và góp quyết vụ việc dân sự và bảo vệ quyền,
phần đóng góp cho hiệu quả của công tác lợi ích hợp pháp của các đương sự bởi
tổ chức thi hành án dân sự. Tuy nhiên, từ * Tiến sĩ, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội
thực tiễn thi hành bản án, quyết định của ** Thanh tra Sở giao thông vận tải tỉnh Sơn La
Thừa phát lại hiện nay cho thấy, mặc dù
1
Bộ Tư pháp, Vì sao Thừa phát lại ít tổ chức thi hành
án, ngày truy cập: 17/4/2021, nguồn truy cập: https://
đã triển khai được một khoảng thời gian moj.gov.vn/qt/cacchuyenmuc/thuaphatlai/Pages/
khá lâu nhưng hiệu quả từ hoạt động kinh-nghiem-thao-luan.aspx?ItemID=13.
104 Khoa học Kiểm sát Số Chuyên đề 03 - 2021
- NGUYỄN VINH HƯNG - QUÀNG THỊ THU HẰNG
đây chính là giai đoạn hiện thực hóa các các đương sự chỉ có thể yêu cầu cơ quan
bản án, quyết định dân sự sau khi chúng thi hành án dân sự tổ chức thi hành các
được các cơ quan có thẩm quyền xét xử bản án, quyết định để bảo vệ quyền và
ban hành. Tuy nhiên, từ thực tiễn hoạt lợi ích hợp pháp của họ. Vì thế, yêu cầu
động thi hành bản án, quyết định cho thi hành án của đương sự thường phải
thấy, khá nhiều vụ việc thi hành án bị chờ đợi khá lâu mới được xem xét, giải
kéo dài do sự phức tạp, hoặc thậm chí quyết. Điều này làm cho đương sự gặp
không thể thực hiện được hay thường rất nhiều khó khăn, mệt mỏi, căng thẳng
xuyên gặp phải sự chống đối quyết liệt khi phải chờ đợi kéo dài và tốn kém cả
từ phía người phải thi hành án. Điều đó về thời gian, công sức, tiền bạc. Không
làm cho cơ quan thi hành án dân sự luôn những vậy, hiệu quả tổ chức thi hành án
gặp phải khó khăn, áp lực và trách nhiệm cũng giảm sút do thời gian kéo dài nên
rất nặng nề. Hằng năm, số lượng vụ việc người phải thi hành án càng có thêm thời
thi hành án tồn đọng vì chưa thể tổ chức gian và điều kiện để tẩu tán tài sản nhằm
thi hành án chính là minh chứng rõ ràng trốn tránh nghĩa vụ thi hành án.
cho sự phức tạp của công tác tổ chức thi Đánh giá được nhu cầu bức thiết từ
hành án dân sự. Vì vậy, tổ chức thi hành xã hội cũng như những khó khăn, phức
bản án, quyết định luôn được coi là một tạp trong công tác thi hành án dân sự,
trong những hoạt động khó khăn, phức chế định pháp luật về Thừa phát lại được
tạp nhất của công tác thi hành án dân sự. khôi phục từ năm 20094. Theo đó, kể từ
Hiện nay, “nền kinh tế thị trường được 01/01/2016, chế định pháp luật về Thừa
hình thành, ngày càng phát triển phong phú phát lại đã chính thức được thực hiện
và sôi động, kéo theo nó các quan hệ xã hội trên phạm vi cả nước5. Trong đó, Thừa
ngày càng đa dạng, phong phú và phức tạp phát lại được quyền trực tiếp tổ chức thi
hơn”2. Cùng với đó, sự tác động, ảnh hành án dân sự theo đơn yêu cầu của
hưởng của hội nhập quốc tế càng làm đương sự đối với các bản án, quyết định
cho nhu cầu giải quyết các tranh chấp dân sự6. Nghiên cứu cho thấy, trước đây,
dân sự gia tăng nhanh chóng. Điều đó quyền hạn tổ chức thi hành bản án, quyết
làm cho “số lượng các bản án, quyết định định của Thừa phát lại được gọi là “thi
của Tòa án tăng đương nhiên làm tăng thêm hành án văn có hiệu lực pháp luật”7 và
khối lượng công việc của cơ quan thi hành luôn được xác định là một trong những
án”3. Từ đó, nhiệm vụ tổ chức thi hành án 4
Quyết định số 224/QĐ-TTg ngày 19/2/2009 của Thủ
đối với cơ quan thi hành án dân sự ngày tướng Chính phủ, về phê duyệt Đề án “Thực hiện thí
điểm chế định Thừa phát lại tại Thành phố Hồ Chí Minh”.
càng nặng nề, vất vả và căng thẳng hơn 5
Nghị quyết số 107/2015/QH13 ngày 26/11/2015 về
trước. Bởi lẽ, trước khi chế định pháp thực hiện chế định thừa phát lại.
luật về Thừa phát lại được khôi phục thì 6
Khoản 1, Điều 34 Nghị định số 61/2009/NĐ-CP ngày
24/7/2009 về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại
2
Nguyễn Đức Chính (chủ biên, 2006), Tổ chức Thừa thực hiện thí điểm tại Thành phố Hồ Chí Minh.
phát lại, Nxb Tư pháp, tr. 95. 7
Học viện Tư pháp (2010), Giáo trình Kỹ năng thi hành
3
Nguyễn Đức Chính (chủ biên, 2006), sđd, tr. 67. án dân sự, Phần chung, Nxb. Tư pháp, tr.13.
Số Chuyên đề 03 - 2021 Khoa học Kiểm sát 105
- VAI TRÒ CỦA HOẠT ĐỘNG TỔ CHỨC THI HÀNH BẢN ÁN,...
quyền hạn rất quan trọng của Thừa phát dù cơ quan thi hành án dân sự đã rất nỗ
lại. Mặt khác, đây cũng là một nhiệm vụ lực, cố gắng trong công việc nhưng do số
thường xuyên được Thừa phát lại thực lượng vụ việc cần tổ chức thi hành án quá
hiện bởi mục tiêu xã hội hóa thi hành án lớn nên thông thường, cơ quan thi hành
dân sự với sự xuất hiện của Thừa phát lại án không thể đáp ứng kịp với yêu cầu.
chính là nhằm mục đích tăng cường, hỗ Mặt khác, cần phải thừa nhận trên thực
trợ và nâng cao chất lượng của công tác tế, năng lực chuyên môn và trình độ của
tổ chức thi hành án dân sự. Có thể thấy, không ít cán bộ chịu trách nhiệm tổ chức
thông qua hoạt động tổ chức thi hành thi hành án dân sự hiện nay vẫn còn khá
bản án, quyết định, Thừa phát lại đã nhiều hạn chế. Đây cũng là một trong các
đóng góp rất lớn vào hiệu quả của công nguyên nhân làm chậm trễ, kéo dài tiến độ
tác thi hành án dân sự. Cụ thể, hoạt động của hoạt động thi hành án dân sự. Chính
tổ chức thi hành bản án, quyết định của vì vậy, việc cho phép Thừa phát lại tham
Thừa phát lại hiện nay giữ vai trò quan gia tổ chức thi hành bản án, quyết định đã
trọng như sau: góp phần rất lớn giúp cho quá trình thực
Đối với công tác xét xử giải quyết tranh hiện các bản án, quyết định được diễn ra
chấp: Hoạt động tổ chức thi hành bản án, nhanh chóng, dễ dàng và thuận tiện hơn.
quyết định do Thừa phát lại tiến hành có Hay có thể nói, hoạt động tổ chức thi hành
vai trò và ý nghĩa rất quan trọng đối với bản án, quyết định của Thừa phát lại đã
quá trình xét xử giải quyết tranh chấp. “góp phần giảm thiểu áp lực cho Tòa án, cho
Sở dĩ như vậy là bởi sau khi xét xử, bản cơ quan thi hành án, qua đó, giảm bớt tình
án, quyết định dân sự mới chỉ xác định trạng án tồn đọng”8. Hơn nữa, Thừa phát
về quyền, nghĩa vụ pháp lý của các bên lại phải tự chịu trách nhiệm trong công
đương sự nhưng chúng vẫn chỉ tồn tại việc thực hiện và hưởng phí dịch vụ từ
trên giấy tờ do chưa được hiện thực hóa. khách hàng nên đòi hỏi Thừa phát lại sẽ
Vì vậy, quá trình tổ chức thi hành bản án, phải luôn chuyên tâm, tận tụy để cố gắng
quyết định do Thừa phát lại tiến hành hoàn thành tốt các nhiệm vụ. Qua đó, hoạt
đã kịp thời và nhanh chóng đưa bản án, động tổ chức thi hành bản án, quyết định
quyết định vào áp dụng triển khai trên của “Thừa phát lại góp phần san sẻ một phần
thực tế để nhằm bảo vệ quyền, lợi ích trách nhiệm, áp lực công việc cho các cơ quan
hợp pháp của các đương sự. Đồng thời, thi hành án dân sự”9. Ngoài ra, sự tham
hoạt động tổ chức thi hành bản án, quyết 8
Huỳnh Đức Thái Lâm Hoàng (2018), Giải pháp hoàn
định của Thừa phát lại còn góp phần làm thiện pháp luật về Thừa phát lại ở Việt Nam hiện nay,
cho quá trình tố tụng dân sự và thi hành nguồn truy cập: http://tapchitaichinh.vn/tai-chinh-
phap-luat/giai-phap-hoan-thien-phap-luat-ve-thua-
án dân sự diễn ra thông suốt theo đúng
phat-lai-o-viet-nam-hien-nay-301444.html, ngày truy
trình tự do pháp luật quy định. cập: 17/4/2021.
Hoạt động thi hành bản án, quyết định
9
Nguyễn Vinh Hưng (2017), Thừa phát lại trong thi
hành án dân sự, Tạp chí Kiểm sát điện tử, nguồn truy
của Thừa phát lại cũng có những tác động đối cập: http://www.kiemsat.vn/thua-phat-lai-trong-thi-
với cơ quan thi hành án dân sự: Bởi lẽ, mặc hanh-dan-su.html, ngày truy cập 13/4/2021.
106 Khoa học Kiểm sát Số Chuyên đề 03 - 2021
- NGUYỄN VINH HƯNG - QUÀNG THỊ THU HẰNG
gia của Thừa phát lại trong hoạt động thi thuận lợi. Bởi lẽ, đương sự có thêm cơ hội
hành bản án, quyết định còn có ý nghĩa được quyền lựa chọn tổ chức chịu trách
nhằm “tránh sự can thiệp cứng nhắc của các nhiệm thi hành bản án, quyết định theo
cơ quan nhà nước vào các quan hệ dân sự”10. ý muốn thay vì chỉ có thể yêu cầu và chờ
Bởi suy cho cùng, Thừa phát lại là tổ chức đợi cơ quan thi hành án dân sự. Vì thế,
thi hành án dân sự của tư nhân thành lập việc thi hành bản án, quyết định có thể
và được các đương sự lựa chọn hoàn toàn diễn ra nhanh chóng, kịp thời và nhờ đó,
trên cơ sở tự nguyện. Điều này góp phần quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự có
làm giảm sự ảnh hưởng và lệ thuộc của thể được đảm bảo tốt hơn.
các cơ quan nhà nước vào các quan hệ Đối với xã hội: Hoạt động tổ chức thi
dân sự. Đó cũng chính là mục tiêu của chủ hành bản án, quyết định của Thừa phát
trương xã hội hóa thi hành án dân sự. lại không chỉ mang lại sự nhanh chóng,
Mặt khác, hoạt động tổ chức thi hành hiệu quả, thuận lợi cho các đương sự và
bản án, quyết định của Thừa phát lại còn có cơ quan thi hành án dân sự mà còn mang
vai trò quan trọng khi tạo ra sự cạnh tranh lại cho xã hội một nền tư pháp trong sạch,
công bằng, bình đẳng giữa cơ quan thi hành vững mạnh, tiên tiến, chuyên nghiệp và
án dân sự với các Văn phòng Thừa phát lại. ngày càng phát triển hiện đại. Nhờ việc
Trước khi Thừa phát lại được pháp luật Thừa phát lại nhanh chóng thi hành các
quy định trở lại, cơ quan thi hành án dân bản án, quyết định mà số lượng các vụ
sự không phải cạnh tranh trong các hoạt việc yêu cầu cơ quan thi hành án tổ chức
động thi hành án dân sự. Tuy nhiên, từ thi hành sẽ giảm bớt đáng kể. Qua đó,
khi Thừa phát lại xuất hiện và được pháp góp phần làm giảm chi phí của xã hội cho
luật trao một số quyền hạn, trong đó có các hoạt động tổ chức thi hành án và mặt
quyền tổ chức thi hành bản án, quyết khác, góp phần củng cố thêm niềm tin
định, có thể thấy rằng, số lượng vụ việc vững chắc của xã hội vào chủ trương xã
thi hành án gửi đến cơ quan thi hành án hội hóa thi hành án dân sự của Đảng và
dân sự đã có phần giảm bớt. Điều này Nhà nước.
góp phần làm cho cơ quan thi hành án Đối với công cuộc xây dựng Nhà nước
dân sự sẽ phải cố gắng nhiều hơn trong pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn
quá trình thực hiện nhiệm vụ. Nhờ đó, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế của Việt
tinh thần trách nhiệm và ý thức đối với Nam: Có thể thấy rằng, hoạt động tổ chức
công việc tại các cơ quan thi hành án dân
thi hành bản án, quyết định của Thừa
sự cũng sẽ được nâng cao hơn. phát lại “góp phần quan trọng đáp ứng yêu
Đối với các đương sự: Hoạt động thi cầu cải cách tư pháp và hội nhập kinh tế quốc
hành bản án, quyết định của Thừa phát tế trong giai đoạn phát triển hiện nay”11.
lại mang đến cho đương sự rất nhiều Bằng việc tiến hành hoạt động tổ chức
Phạm Phúc Thịnh (2014), Thừa phát lại trong thi hành
10
Nguyễn Vinh Hưng (2019), Vai trò của thủ tục rút
11
án dân sự, Luận văn Thạc sĩ Luật học, Khoa Luật, Đại gọn giải quyết vụ án dân sự, Tạp chí Cảnh sát nhân dân
học Quốc gia Hà Nội, tr.55. số 8, tr.48.
Số Chuyên đề 03 - 2021 Khoa học Kiểm sát 107
- VAI TRÒ CỦA HOẠT ĐỘNG TỔ CHỨC THI HÀNH BẢN ÁN,...
thi hành bản án, quyết định, Thừa phát pháp lý mà Thừa phát lại cung cấp nói
lại đã góp phần nâng cao chất lượng và chung cũng như dịch vụ tổ chức thi hành
hiệu quả của công tác thi hành án dân sự bản án, quyết định nói riêng đã phần nào
vốn dĩ luôn khó khăn, phức tạp. Ngoài ra, đáp ứng và giải quyết nhu cầu cấp bách
hoạt động tổ chức thi hành bản án, quyết của xã hội. Tuy nhiên, cho dù nhiệm vụ
định của Thừa phát lại còn góp phần làm chính của Thừa phát lại là tổ chức thi
cho công tác thi hành án dân sự tại Việt hành án dân sự,13 thế nhưng, như đã nói,
Nam ngày càng nhanh chóng, khoa học từ thực tiễn hoạt động thi hành án trong
và luôn hướng đến việc bảo vệ tốt nhất những năm gần đây cho thấy, đây lại
các quyền, lợi ích hợp pháp cho đương là hoạt động rất ít được thực hiện và có
sự. Bên cạnh đó, hoạt động tổ chức thi hiệu quả đóng góp ít nhất của Thừa phát
hành bản án, quyết định của Thừa phát lại. Trong đó, sự hạn chế của hoạt động
lại còn giữ vai trò rất quan trọng trong tổ chức thi hành bản án, quyết định của
việc bảo đảm quyền tự do quyết định của Thừa phát lại chủ yếu bắt nguồn từ việc
công dân trong thi hành án dân sự, đặc các quy định pháp luật chưa thật sự hợp
biệt trong bối cảnh Nhà nước pháp quyền lý và phù hợp với thực tiễn thi hành án
xã hội chủ nghĩa - nơi quyền công dân và dân sự. Điều đó được thể hiện như sau:
quyền con người luôn được đề cao. Vì thế, Về thẩm quyền thi hành các bản
có thể nói, hoạt động tổ chức thi hành bản án, quyết định của Thừa phát lại hiện
án, quyết định của Thừa phát lại phần nào đang phát sinh nhiều tranh luận và đây
hiện thực hóa công cuộc cải cách tư pháp cũng là một trong các nguyên nhân làm
và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội giảm số lượng vụ việc được tổ chức thi
chủ nghĩa của Việt Nam. hành án của Thừa phát lại. Theo quy
Tóm lại, hoạt động tổ chức thi hành định tại khoản 4 Điều 3 của Nghị định
bản án, quyết định của Thừa phát lại có số 08/2020/NĐ-CP ngày 08/01/2020 về tổ
vai trò và đóng góp rất quan trọng đối chức và hoạt động của Thừa phát lại thì
với hiệu quả của công tác thi hành án dân Thừa phát lại chỉ được quyền “tổ chức
sự. Mặt khác, với hoạt động tổ chức thi thi hành các bản án, quyết định của Tòa
hành bản án, quyết định, Thừa phát lại án theo yêu cầu của đương sự”. Do đó, về
đã góp phần rất lớn để bảo vệ quyền, lợi thẩm quyền, Thừa phát lại không được
ích hợp pháp cho các đương sự và còn quyền tổ chức thi hành quyết định của
hỗ trợ, san sẻ bớt một phần trách nhiệm, Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh; phán
áp lực công việc cho cơ quan thi hành án
quyết 107/2015/QH13 của Quốc hội về thực hiện chế định
dân sự.
Thừa phát lại - một nội dung quan trọng trong Chiến
3. Một số kiến nghị lược cải cách tư pháp, nguồn truy cập: http://www.
sotuphap.hochiminhcity.gov.vn/to-chuc-hanh-nghe-
“Trong tiến trình cải cách tư pháp hiện
cc/Lists/Posts/Post.aspx?List=083510bd-ad39-4456-
nay thì Thừa phát lại được coi là một nội 867f-91341c25f78f&ID=142, ngày 19/4/2021.
dung quan trọng”12. Bởi lẽ, các dịch vụ 13
Nguyễn Vinh Hưng (2018), Cần nghiên cứu, đổi mới
cơ chế hoạt động của Thừa phát lại ở nước ta hiện nay,
Sở Tư pháp Thành phố Hồ Chí Minh (2015), Nghị
12
Tạp chí Dân chủ và Pháp luật, số 01, tr.26.
108 Khoa học Kiểm sát Số Chuyên đề 03 - 2021
- NGUYỄN VINH HƯNG - QUÀNG THỊ THU HẰNG
quyết, quyết định của Trọng tài thương của cơ quan thi hành án dân sự và của
mại; hay các bản án, quyết định dân sự Thừa phát lại. Bởi lẽ, đối với cơ quan thi
của Tòa án nước ngoài, Trọng tài nước hành án dân sự, có thể thấy rằng, với
ngoài... Có lẽ từ quan niệm Thừa phát lại số lượng vụ việc phải tổ chức thi hành
do tư nhân thành lập và hoạt động nên án luôn rất lớn và thường có xu hướng
Thừa phát lại chỉ được phép thi hành các năm sau nhiều hơn năm trước nên đã
bản án, quyết định dân sự theo yêu cầu làm cho cơ quan này gặp rất nhiều khó
của đương sự. Tuy nhiên, đối với quyết khăn và thậm chí luôn quá tải với khối
định, phán quyết của Trọng tài thương lượng công việc. Còn đối với Thừa phát
mại, xét về nguồn gốc và bản chất, các lại, đây là những người đã được đào tạo
tranh chấp thương mại đều là các tranh rất bài bản và thực hiện công việc theo
chấp xảy ra giữa tư nhân với nhau. Hơn yêu cầu của khách hàng để nhận thù lao
nữa, cho dù Trọng tài thương mại là cơ nên Thừa phát lại có đầy đủ khả năng,
quan có quyền tài phán nhưng về bản chuyên môn nghiệp vụ và tinh thần trách
chất, Trọng tài thương mại cũng là tổ nhiệm đối với công việc.
chức do tư nhân thành lập và hoạt động. Hơn nữa, “từ các số liệu thống kê xét
Hay nói cách khác, Trọng tài thương mại xử hằng năm của ngành Tòa án, có thể dự
thường được ví là Tòa án do tư nhân báo, các tranh chấp về dân sự, kinh doanh
thành lập. Bên cạnh đó, việc lựa chọn thương mại, lao động và hôn nhân gia đình
Trọng tài thương mại khi giải quyết tranh
tại Việt Nam sẽ ngày càng nhiều hơn”15. Vì
chấp hoàn toàn do các bên đương sự tự
thế, việc lựa chọn Trọng tài thương mại
do quyết định. Do đó, nếu đã cho đương
để giải quyết tranh chấp sẽ ngày càng
sự quyền được lựa chọn cơ quan “Tòa án
phổ biến và rộng rãi hơn. Điều đó dẫn
tư - Trọng tài thương mại”14 để xét xử thì
đến số lượng quyết định, phán quyết của
cần thiết phải cho đương sự sau đó có
Trọng tài thương mại ngày càng nhiều và
quyền tự do lựa chọn tổ chức chịu trách
cùng với đó là nhiệm vụ tổ chức thi hành
nhiệm thi hành quyết định, phán quyết
án thêm phần nặng nề hơn trước.
của Trọng tài thương mại. Mặc dù vậy,
Mặt khác, trên thực tế, việc thi hành
với quy định hiện nay, mảng công việc
các quyết định, phán quyết của Trọng
rất lớn của Thừa phát lại đã bị hạn chế
tài thương mại thường không khó khăn,
và đương sự cũng bị giới hạn quyền tự
phức tạp như các bản án, quyết định
do được phép lựa chọn tổ chức thực hiện
dân sự của Tòa án. Sở dĩ như vậy là vì
việc thi hành án.
các tranh chấp kinh doanh thương mại
Theo tác giả, điều này chưa hợp lý
được lựa chọn giải quyết bởi Trọng tài
và phù hợp với nhu cầu, đòi hỏi của thực
thương mại thường đã được các bên
tiễn xã hội cũng như từ chính năng lực
đương sự cân nhắc và cùng nhất trí nên
14
Nguyễn Thị Hoài Phương (2011), Thủ tục khởi kiện khi thực hiện sẽ có sự tự giác, tự nguyện
và giải quyết tranh chấp tại Tòa án, Trọng tài - Cơ chế hiện
hữu bảo vệ quyền dân sự, Sách chuyên khảo, Nxb. Lao Nguyễn Vinh Hưng (2019), Vai trò của thủ tục rút
15
động, tr.61. gọn giải quyết vụ án dân sự, tlđd, tr.47.
Số Chuyên đề 03 - 2021 Khoa học Kiểm sát 109
- VAI TRÒ CỦA HOẠT ĐỘNG TỔ CHỨC THI HÀNH BẢN ÁN,...
cao hơn so với việc một trong các bên phủ ngày 08/01/2020 về tổ chức và hoạt động của
bị bắt buộc đưa ra Tòa án để giải quyết Thừa phát lại;
tranh chấp. Vì thế, Thừa phát lại hoàn 4. Nguyễn Đức Chính (chủ biên, 2006), Tổ
chức Thừa phát lại, Nxb Tư pháp;
toàn có thể thực hiện tốt nhiệm vụ thi
5. Học viện Tư pháp (2010), Giáo trình Kỹ năng
hành quyết định, phán quyết của Trọng
thi hành án dân sự, Phần chung, Nxb. Tư pháp;
tài thương mại.
6. Huỳnh Đức Thái Lâm Hoàng (2018), Giải
Từ đó, tác giả cho rằng, cần sửa đổi pháp hoàn thiện pháp luật về Thừa phát lại ở Việt Nam
quy định tại khoản 4 Điều 3 Nghị định số hiện nay, nguồn truy cập: http://tapchitaichinh.
08/2020/NĐ-CP và cho phép Thừa phát vn/tai-chinh-phap-luat/giai-phap-hoan-thien-
phap-luat-ve-thua-phat-lai-o-viet-nam-hien-
lại có quyền tổ chức thi hành quyết định,
nay-301444.html, ngày truy cập: 17/4/2021;
phán quyết của Trọng tài thương mại
7. Nguyễn Vinh Hưng (2017), Thừa phát lại
theo yêu cầu của đương sự. Bởi lẽ, điều trong thi hành án dân sự, Tạp chí Kiểm sát điện tử,
này hoàn toàn phù hợp với nhu cầu, đòi nguồn truy cập: http://www.kiemsat.vn/thua-
hỏi bức thiết của xã hội và việc cho phép phat-lai-trong-thi-hanh-dan-su.html, ngày truy
các đương sự có quyền lựa chọn Thừa cập: 13/4/2021;
phát lại tổ chức thi hành quyết định, 8. Nguyễn Vinh Hưng (2018), Cần nghiên
cứu, đổi mới cơ chế hoạt động của Thừa phát lại ở
phán quyết của Trọng tài thương mại còn
nước ta hiện nay, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật
góp phần tôn trọng và bảo đảm quyền tự số 01;
do quyết định trong thi hành án dân sự 9. Nguyễn Vinh Hưng (2019), Vai trò của thủ
của đương sự. Không những vậy, điều tục rút gọn giải quyết vụ án dân sự, Tạp chí Cảnh
này còn giảm sự chờ đợi và mệt mỏi khi sát nhân dân số 08;
cơ quan thi hành án dân sự luôn phải tiếp 10. Nguyễn Thị Hoài Phương (2011), Thủ
nhận và giải quyết quá nhiều công việc. tục khởi kiện và giải quyết tranh chấp tại Tòa án,
Trọng tài - cơ chế hiện hữu bảo vệ quyền dân sự, Sách
Có như vậy, hoạt động trực tiếp thi hành
chuyên khảo, Nxb. Lao động;
bản án, quyết định của Thừa phát lại mới
11. Nghị quyết số 107/2015/QH13 ngày
mang lại nhiều hiệu quả, đóng góp và
26/11/2015 về thực hiện chế định thừa phát lại.
đáp ứng tốt nhu cầu của các đương sự.
12. Sở Tư pháp Thành phố Hồ Chí Minh
Qua đó, Thừa phát lại càng góp phần san (2015), Nghị quyết 107/2015/QH13 của Quốc hội
sẻ gánh nặng và áp lực công việc cho cơ về thực hiện chế định Thừa phát lại - một nội dung
quan thi hành án dân sự./. quan trọng trong Chiến lược cải cách tư pháp, nguồn
truy cập: http://www.sotuphap.hochiminhcity.
gov.vn/to-chuc-hanh-nghe-cc/Lists/Posts/
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Post.aspx?List=083510bd-ad39-4456-867f-
1. Bộ Tư pháp, Vì sao Thừa phát lại ít tổ chức 91341c25f78f&ID=142, ngày truy cập: 17/4/2021;
thi hành án, nguồn truy cập: https://moj.gov.vn/qt/ 13. Phạm Phúc Thịnh (2014), Thừa phát lại
cacchuyenmuc/thuaphatlai/Pages/kinh-nghiem-thao trong thi hành án dân sự, Luận văn Thạc sĩ Luật
luan.aspx?ItemID=13, ngày truy cập: 17/4/2021; học, Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội;
2. Nghị định số 61/2009/NĐ-CP ngày 14. Quyết định số 224/QĐ-TTg ngày
24/7/2009 về tổ chức và hoạt động của Thừa phát 19/2/2009 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt
lại thực hiện thí điểm tại Thành phố Hồ Chí Minh; Đề án “Thực hiện thí điểm chế định Thừa phát lại
3. Nghị định số 08/2020/NĐ-CP của Chính tại thành phố Hồ Chí Minh”.
110 Khoa học Kiểm sát Số Chuyên đề 03 - 2021
nguon tai.lieu . vn