Xem mẫu
- www.Gia24.vn
®é dèc ®¸y 1/10
®é dèc ®¸y 1/20 (4.6.6)
®é dèc ®¸y 1/30
Sè h¹ng hR trong pho¬ng tr×nh (4.6.5) lw chiÒu s©u noíc ë ch©n ®ª mw chiÒu cao sãng leo lín nhÊt. Nã
®oîc tÝnh b»ng H×nh T.4.6.1 h×nh nwy cho chiÒu cao sãng leo víi mét toêng th¼ng ®øng. Sè h¹ng LR
trong h×nh lw chiÒu dwi sãng ë ®é s©u noíc hR, cßn Rmax lw chiÒu cao sãng leo lín nhÊt cho vïng mw
chiÒu s©u noíc cho c¸c sãng ®øng tån t¹i (nghÜa lw chiÒu cao sãng leo khi h = hR)
(2) MÆt c¾t ngang phøc t¹p
Mét "mÆt c¾t ngang phøc t¹p" lw troêng hîp
mw ®Þa h×nh ®¸y biÓn vw h×nh d¹ng vw vÞ trÝ
cña ®ª biÓn ( vÒ tæng thÓ) ®oîc cho trong
H×nh T.4.6.2
(a) Khi mÆt c¾t ngang ®oîc xem lw phøc t¹p,
chiÒu cao sãng leo cña ®ª biÓn cã ®oîc
nho sau (xem h×nh T.4.6.2)
1. §iÓm sãng vì B ®oîc x¸c ®Þnh tõ c¸c
®Æc trong sãng noíc s©u
2. Sau ®ã, chiÒu cao sãng leo R ®oîc gi¶
®Þnh vw ®iÓm A ®oîc ®Æt t¹i ®iÓm sãng
leo cao nhÊt. Nèi A vw B b»ng mét
®oêng th¼ng, vw ®é dèc cña ®oêng nwy HÖ sè c¹n
lw ®é dèc ¶o cotD
3. ChiÒu cao sãng leo ®èi víi ®é dèc ¶o
nwy ®oîc tÝnh theo H×nh T.4.6.3 vw H×nh T.4.6.1. §å thÞ tÝnh hR cho toêng th¼ng ®øng
chiÒu cao tÝnh ®oîc ®em so s¸nh víi
chiÒu cao sãng leo gi¶ ®Þnh lóc ®Çu.
NÕu hai chiÒu cao ®ã kh«ng phï hîp nhau, khi ®ã gi¶ ®Þnh l¹i mét chiÒu cao sãng leo kh¸c, vw
viÖc tÝnh to¸n l¹i lËp l¹i (nghÜa lw chiÒu cao sãng leo míi ®oîc dïng ®Ó cho mét ®é dèc ¶o m¬Ý
v.v...). Qóa tr×nh lËp ®i lËp l¹i nwy ®oîc tiÕn hwnh cho tíi khi cã héi tô.
4. KÕt qu¶ tÝnh to¸n nho trªn lw chiÒu cao sãng leo víi mÆt c¾t phøc t¹p t¹i vÞ trÝ nghiªn cøu
(b) Khi c¸c kÕt qu¶ cã ®oîc tõ pho¬ng ph¸p nwy ®oîc so s¸nh víi c¸c kÕt qu¶ thÝ nghiÖm
thùc tÕ ®«Ý víi mét mÆt c¾t ngang phøc t¹p, thoêng thÊy cã sù to¬ng hîp tèt gi÷a hai kÕt
qu¶ ®ã, víi sai sè thoêng kh«ng qu¸ 10%. Tuy nhiªn, nÕu ®é dèc ®¸y qu¸ tho¶i, sù to¬ng
hîp gi÷a chóng kÐm ®i, do ®ã pho¬ng ph¸p nwy chØ dïng ®oîc khi ®é dèc ®¸y h¬n 1/30.
(c) H×nh 4.6.4 tr×nh bwy c¸c kÕt qu¶ thùc nghiÖm víi ®é dèc ®¸y b»ng 1/70. H×nh nwy cung
cÊp sè liÖu tham kh¶o bæ Ých ®Ó oíc tÝnh chiÒu cao sãng leo ®èi víi mÆt c¾t ngang phøc
t¹p khi cã ®é dèc ®¸y thoaØ.
§iÓm leo cao nhÊt
§iÓm sãng vì
MÆt c¾t ngang thùc tÕ
§é dèc ¶o
H×nh T.4.6.2. MÆt c¾t ngang phøc t¹p vw ®é dèc ¶o
- II.88 -
- www.Gia24.vn
H×nh T.4.6.3. ChiÒu cao sãng leo trªn m¸i dèc
H×nh T.4.6.4. ChiÒu cao sãng leo trªn mét ®ª biÓn n»m gÇn ®Êt liÒn h¬n ®iÓm sãng vì
(3) Sãng tíi xiªn
H×nh T.4.6.5 cho quan hÖ gi÷a hÖ sè gãc tíi KE vw gãc E. ë ®©y, E lw gãc gi÷a ®oêng ®Ønh cña sãng tíi vw
®oêng t©m cña ®ª biÓn vw hÖ sè gãc tíi KE lw tû lÖ gi÷a chiÒu cao sãng leo víi gãc E vw chiÒu cao sãng
leo khi sãng tíi vu«ng gãc ®ª (nghÜa lw khi E = 0). H×nh nwy cã thÓ dïng ®Ó oíc tÝnh ¶nh hoëng cña gãc
sãng tíi ®Õn chiÒu cao sãng leo.
(4) ¶nh hoëng cña c«ng tr×nh hÊp thô sãng
ChiÒu cao sãng leo cã thÓ gi¶m ®¸ng kÓ khi mÆt troíc cña ®ª ®oîc phñ hown town c¸c khèi bª t«ng tiªu
sãng. H×nh T.4.6.6 cho mét vÝ dô. Tuy nhiªn, t¸c dông cña c¸c khèi bª t«ng thay ®æi lín tuú thuéc c¸ch
®Æt chóng, v× vËy nãi chung nªn x¸c ®Þnh chiÒu cao sãng leo b»ng c¸c thÝ nghiÖm m« h×nh thuû lùc.
(5) Sai sè tÝnh to¸n
- II.89 -
- www.Gia24.vn
§iÒu quan träng ph¶i chó ý lw c¸c ®oêng cong ®Ó x¸c ®Þnh chiÒu cao sãng leo ®· cã ®oîc b»ng c¸ch lÊy
trung b×nh c¸c d÷ liÖu thÝ nghiÖm cã ®é ph©n t¸n lín. Còng ph¶i nhí r»ng sãng leo thùc tÕ thoêng xuyªn
voît qu¸ chiÒu cao ®Ønh tÝnh to¸n v× tÝnh chÊt kh«ng æn ®Þnh cña sãng khi chiÒu cao ®Ønh ®ª biÓn ®oîc
thiÕt kÕ chèng l¹i sãng cã ý nghÜa, ngay c¶ nÕu kh«ng xÐt ®Õn sù ph©n t¸n cña c¸c d÷ liÖu thÝ nghiÖm;
thùc tÕ, trong c¸c troêng hîp cùc ®oan, chõng mét nöa c¸c sãng cã thÓ voît qu¸ chiÒu cao nwy. Theo ®ã,
chiÒu cao ®Ønh cña ®ª biÓn kh«ng ®oîc quyÕt ®Þnh chØ dùa ®¬n thuÇn vwo chiÒu cao sãng leo cña c¸c
sãng æn ®Þnh, h¬n thÕ, cÇn xem xÐt ®Õn khèi loîng noíc trwn (xem 4.6.2. Sãng trμn)
BÒ mÆt nh½n
Hw Lan
BÒ mÆt phñ khèi bª
t«ng tiªu sãng
Nga
(cò)
H×nh T.4.6.5. Quan hÖ gi÷a gãc tíi vw chiÒu
cao sãng leo
(§oêng liÒn : Gi¸ olland : Hw Lan
H trÞ thÝ nghiÖm do ViÖn nghiªn H×nh T.4.6.6. §é gi¶m chiÒu cao sãng leo do
c«ng tr×nh hÊp thô sãng
cøu c«ng tr×nh c«ng céng, Bé x©y dùng)
Russia : Nga
4.6.2. Sãng trμn
Víi c¸c kÕt cÊu mw loîng noíc trwn lw mét yÕu tè thiÕt kÕ quan träng, loîng sãng trwn
ph¶i tÝnh to¸n b»ng c¸ch lwm thÝ nghiÖm m« h×nh thuû lùc hoÆc sö dông c¸c d÷ liÖu thÝ
nghiÖm m« h×nh thuû lùc ®· lwm troíc ®©y. Khi ®ã, ph¶i xem xÐt ®Õn tÝnh kh«ng æn ®Þnh
cña sãng
[Chó gi¶i]
Loîng noíc trwn lw thÓ tÝch tæng céng cña noíc trwn. Cßn lou loîng trwn lw thÓ tÝch trung b×nh cña noíc
trwn trong mét ®¬n vÞ thêi gian, nã cã ®oîc b»ng c¸ch chia loîng noíc trwn cho kho¶ng thêi gian ®ã.
Loîng noíc trwn vw lou loîng trwn thoêng ®oîc biÓu thÞ cho mét chiÒu réng ®¬n vÞ
NÕu loîng noíc trwn lín, khi ®ã kh«ng chØ th©n ®ª bÞ ho háng, mw cßn ho háng c¶ ®oßng s¸, nhw cöa
vw/hoÆc c¸c c«ng tr×nh c¶ng vw bÕn ®»ng sau ®ª ch¾n sãng do bÞ ngËp lôt, dï r»ng ®ª cã môc ®Ých b¶o
vÖ chóng. H¬n n÷a, cßn nguy hiÓm cho c¸c ngoêi sö dông c¸c c«ng tr×nh tiÖn nghi ë vïng ®Êt troíc biÓn
v× hä cã thÓ bÞ chÕt ®uèi hoÆc bÞ tho¬ng. Trong khi thiÕt kÕ, cÇn lwm cho loîng noíc trwn kh«ng lín h¬n
mét gi¸ trÞ cho phÐp nwo ®ã ®· ®oîc x¸c ®Þnh cïng víi c¸c ®Æc ®iÓm cña kÕt cÊu vw vÞ trÝ liªn quan ®Õn
viÖc sö dông chóng. H¬n thÕ n÷a, khi oíc tÝnh loîng noíc trwn b»ng thÝ nghiÖm, nªn xem xÐt ®Õn c¸c sù
thay ®æi trong mùc noíc thuû thiÒu, nghÜa lw thÝ nghiÖm víi c¸c mùc noíc kh¸c nhau
[ChØ dÉn kü thuËt]
(1) §å thÞ ®Ó tÝnh lou loäng trwn 38)
Víi mét ®ª biÓn th¼ng ®øng hoÆc hÊp thô sãng cã h×nh d¹ng ®¬n gi¶n (nghÜa lw kh«ng cã g× gièng nho ô
b¶o vÖ ch©n ®ª hoÆc toêng ch¾n ®Ønh) lou loîng trwn cã thÓ oíc tÝnh b»ng c¸c H×nh T.4.6.7 ~4.6.10. C¸c
®å thÞ nwy ®oîc vÏ ra dùa trªn c¸c thÝ nghiÖm sö dông sãng kh«ng æn ®Þnh. Tõ c¸c kÕt qua so s¸nh gi÷a
c¸c kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vw quan s¸t hiÖn troêng, ngoêi ta cho r»ng ®é chÝnh x¸c cña c¸c ®oêng cong cho
ta lou loîng trwn th× n»m trong ph¹m vi liÖt kª trong B¶ng T.4.6.1. Lou loîng trwn ®èi víi ®ª hÊp thô sãng
cã ®oîc trong ®iÒu kiÖn líp b¶o vÖ thÊp h¬n ë ®Ønh ®ª gåm cã hai d·y khèi bª t«ng tiªu sãng
- II.90 -
- www.Gia24.vn
B¶ng T.4.6.1. Ph¹m vi oíc tÝnh ®èi víi lou loîng trwn thùc tÕ so víi Gi¸ trÞ oíc tÝnh
§ª biÓn th¼ng ®øng §ª biÓn cã tiªu sãng
Ghi nhí r»ng khi cã c¸c gi¸ trÞ oíc tÝnh th« thiÓn vÒ lou loîng trwn ®èi víi sãng kh«ng æn ®Þnh b»ng c¸ch
sö dông c¸c H×nh T.4.6.7 ~4.6.10 ph¶i xÐt nho sau ®©y:
(a) NÕu gi¸ trÞ thùc cña ®é dèc ®¸y vw ®é dèc sãng noíc s©u kh«ng khíp víi c¸c gi¸ trÞ trªn ®å thÞ, ph¶i
dïng ®å thÞ nwo cã gi¸ trÞ ¨n khíp nhÊt hoÆc cã thÓ tiÕn hwnh néi suy
(b) C¸c khèi bª t«ng tiªu sãng trong c¸c h×nh gåm cã hai líp khèi tetrapod. NÕu dïng mét lo¹i khèi bª
t«ng tiªu sãng kh¸c, hoÆc nÕu vÉn dïng lo¹i khèi bª t«ng tiªu sãng nho vËy nhong nÕu cã sù kh¸c
nhau trong bÒ réng ®Ønh vÒ c¸ch ®Æt khèi tetrapod hoÆc vÒ h×nh d¹ng c¸c ch©n, khi ®ã cã nguy c¬
lou loîng trwn thùc tÕ cã thÓ kh¸c ®¸ng kÓ víi gi¸ trÞ cã ®oîc trªn h×nh
(c) NÕu sè loîng c¸c d·y khèi bª t«ng ë ®Ønh t¨ng thªm, loîng noíc trwn cã xu hoíng gi¶m ®i.
(d) Khi cã khã kh¨n trong viÖc ¸p dông c¸c ®å thÞ ®Ó oíc tÝnh lou loîng trwn, cã thÓ sö dông pho¬ng
tr×nh gÇn ®óng cña Takayama vw c¸c nguån kh¸c
(2) Lou loîng trwn cho phÐp
Lou loîng trwn cho phÐp phô thuéc vwo c¸c yÕu tè nho lo¹i kÕt cÊu cña ®ª, tÝnh tr¹ng sö dông ®Êt sau ®ª
biÓn vw kh¶ n¨ng cña c¸c c«ng tr×nh tho¸t noíc, lou loîng cho phÐp nwy ph¶i ®oîc quy ®Þnh thÝch hîp víi
tõng t×nh h×nh riªng biÖt. Tuy kh«ng thÓ cho mét gi¸ trÞ tiªu chuÈn ®èi víi lou loîng trwn cho phÐp, nhong
Goda còng cho c¸c gi¸ trÞ ®èi víi lou loîng trwn giíi h¹n ho háng liÖt kª trong B¶ng T.4.6.2 dùa trªn c¸c
troêng hîp tai ho¹ ®· qua. H¬n n÷a, Nagai vw c¸c ngoêi kh¸c ®· xÐt møc ®é quan träng cña c«ng tr×nh
®wng sau ®ª biÓn vw ®oa ra c¸c gÝa trÞ cña lou loîng trwn cho phÐp liÖt kª trong B¶ng T.4.6.3. Cã sö dông
c¸c kÕt qu¶ thÝ nghiÖm víi sãng æn ®Þnh
B¶ng T.4.6.2. Lou loîng trwn giíi h¹n g©y ra ho háng
Lou loîng trwn (m3/(m-s)
Lo¹i Líp phñ
KÌ Líp phñ cã l¸t ®¸ 0,2
Líp phñ kh«ng l¸t ®¸ 0,05
§ª M¸i dèc troíc, ®Ønh vw m¸i dèc sau bª t«ng 0,05
M¸i dèc troíc vw ®Ønh b»ng bª t«ng, m¸i dèc sau kh«ng bª t«ng 0,02
ChØ bª t«ng m¸i dèc troíc
0,005 hoÆc Ýt h¬n
B¶ng T.4.6.3. Lou loîng trwn cho phÐp (m3/m-s) tuú theo
møc ®é quan träng cña c«ng tr×nh
C¸c khu vùc cã tËp trung cao nhw cöa, c«ng tr×nh c«ng céng sau ®ª biÓn, do ®ã Kho¶ng 0,01
®o¸n ®oîc r»ng lôt hoÆc noíc phun sÏ g©y ra c¸c ho h¹i ®Æc biÖt nghiªm träng
C¸c khu vùc quan träng kh¸c Kho¶ng 0,02
C¸c khu vùc kh¸c 0,02 ~ 0,06
(3) HÖ sè chiÒu cao ®Ønh to¬ng ®o¬ng
HÖ sè chiÒu cao ®Ønh to¬ng ®o¬ng cã thÓ dïng ®Ó hoíng dÉn khi quyÕt ®Þnh loîng noíc trwn ®èi víi mét
®ª biÓn trªn ®ã ®Æt c¸c khèi bª t«ng tiªu sãng hoÆc ®èi víi ®ª biÓn lo¹i tiªu sãng víi c¸c r·nh th¼ng
®øng. HÖ sè chiÒu cao ®Ønh to¬ng ®o¬ng lw tû lÖ gi÷a chiÒu cao ®ª ®ang xem xÐt víi chiÒu cao cña mét
®ª th¼ng ®øng toëng toîng còng cã loîng noíc trwn nho nhau khi c¸c ®iÒu kiÖn vÒ sãng vw ®Þa h×nh ®¸y
biÓn ®oîc lÊy nho nhau trong c¶ hai troêng hîp. NÕu hÖ sè chiÒu cao ®Ønh to¬ng ®o¬ng nhá h¬n 1,0 cã
nghÜa lw ®Ønh cña ®ª ®ang nghiªn cøu cã thÓ h¹ thÊp h¬n chiÒu cao cña toêng th¼ng ®øng vw vÉn cho
loîng noíc trwn nho nhau; nãi c¸ch kh¸c, ®ª ®ang nghiªn cøu cã mét h×nh d¹ng cã hiÖu qu¶ ®Ó gi¶m
- II.91 -
- www.Gia24.vn
loîng noíc trwn. Doíi ®©y lw c¸c gi¸ trÞ tham kh¶o cña hÖ sè chiÒu cao ®Ønh to¬ng ®o¬ng E ®èi víi c¸c
lo¹i ®ª ®iÓn h×nh
E = 0,9 ~ 0,7
§ª hÊp thô sãng víi c¸c khèi bª t«ng 40)
E = 0,6
§ª lo¹i cã r·nh th¼ng ®øng40)
E = 1,0 ~ 0,5
39)
§ª lo¹i toêng ch¾n trªn ®Ønh
E = 1,7 ~ 1,0
39)
§ª cã bËc
42)
Khi sãng tíi xiªn
(T lw gãc tíi cña sãng; gãc nwy b»ng 0 khi
sãng tíi vu«ng gãc víi toêng)
- II.92 -
- www.Gia24.vn
H×nh T.4.6.7. §å thÞ oíc tÝnh lou loîng trwn cho mét ®ª th¼ng ®øng (®é dèc ®¸y 1/30)
- II.93 -
- www.Gia24.vn
H×nh T.4.6.8. §å thÞ oíc tÝnh lou loîng trwn cho mét ®ª th¼ng ®øng (®é dèc ®¸y 1/10)
- II.94 -
- www.Gia24.vn
H×nh T.4.9. §å thÞ oíc tÝnh lou loîng trwn cho mét ®ª hÊp thô sãng (®é dèc ®¸y 1/30)
- II.95 -
- www.Gia24.vn
H×nh T.4.6.10 §å thÞ oíc tÝnh lou loîng trwn cho mét ®ª hÊp thô sãng (®é dèc ®¸y 1/10)
- II.96 -
- www.Gia24.vn
(4) T¸c ®éng cña giã ®Õn loîng noíc trwn
Nãi chung, giã cã ¶nh hoëng to¬ng ®èi lín ®Õn loîng noíc trwn khi nã nhá, mÆc dÇu cã nhiÒu biÕn ®æi.
Tuy nhiªn, ¶nh hoëng to¬ng ®èi cña giã gi¶m ®i khi loîng noíc trwn t¨ng lªn. H×nh T.4.6.11 cho c¸c kÕt
qu¶ nghiªn cøu vÒ ¶nh hoëng cña giã ®Õn loîng noíc trwn, cßn tung ®é chØ loîng noíc trwn trªn diÖn tÝch
®¬n vÞ. Cã thÓ thÊy tõ h×nh vÏ lw khi loîng noíc trwn nhá, vËn tèc giã cwng lín, gradien kh«ng gian cña
loîng noíc trwn cwng nhá. Khi loîng noíc trwn lín, gradien kh«ng gian cña loîng noíc trwn t¨ng. §iÒu
nwy cho thÊy khi loîng noíc trwn nhá kho¶ng c¸ch mw mét khèi noíc b¾n toÐ bÞ ¶nh hoëng m¹nh bëi vËn
tèc giã kho¶ng c¸ch xa h¬n nÕu vËn tèc giã lín h¬n; Tuy nhiªn, khi loîng noíc trwn lín, sù kh¸c nhau vÒ
kho¶ng c¸ch b¾n toÐ cwng nhá
Loîng noíc trwn trªn diÖn tÝch ®¬n vÞ
H×nh T.4.6.11. ¶nh hoëng giã ®Õn Gradien kh«ng gian cña loîng noíc trwn
(5) HiÖn toîng trwn cña sãng ngÉu nhiªn ®a hoíng
Trong c¸c vïng noíc mw tÝnh chÊt ®a hoíng cña sãng râ rÖt, lou loîng sãng trwn cã thÓ hiÖu chØnh phï
hîp víi Smax
4.6.3. Sù truyÒn sãng
CÇn ph¶i tÝnh chiÒu cao cña sãng lan truyÒn ®»ng sau mét ®ª ch¾n sãng do noíc trwn
hoÆc/vw do thÊm qua lâi ®ª hoÆc mãng ®ª ch¾n sãng qua c¸c kÕt qu¶ thÝ nghiÖm m«
h×nh thuû lùc hoÆc c¸c d÷ liÖu ®· cã troíc ®©y
[Chó gi¶i]
CÇn ph¶i oíc tÝnh mét c¸ch thÝch ®¸ng chiÒu cao sãng truyÒn sau khi c¸c sãng trwn qua hoÆc xuyªn qua
®ª, bëi v× c¸c sãng truyÒn ¶nh hoëng ®Õn sù ph©n bæ chiÒu cao sãng sau ®ª ch¾n sãng. C¸c sãng truyÒn
gåm cã c¸c sãng trwn qua hoÆc ch¶y qua, còng nho c¸c sãng ®· thÊm qua mét ®ª ch¾n sãng ®¸ héc
hoÆc mãng cña mét ®ª ch¾n sãng hçn hîp. Míi ®©y, mét vwi ®ª ch¾n sãng ®· ®oîc x©y dùng b»ng c¸c
thïng ch×m (chóng lóc ®Çu kh«ng thÊm noíc) cã c¸c lç th«ng ®Ó lwm t¨ng sù trao ®æi noíc biÓn trong
c¶ng. Trong troêng hîp nwy, cÇn xem xÐt gÝa trÞ cña hÖ sè truyÒn sãng, v× hÖ sè nwy dïng lwm chØ sè vÒ
hiÖu qu¶ cña viÖc trao ®æi noíc biÓn.
[ChØ dÉn kü thuËt]
(1) HÖ sè truyÒn ®èi víi mét ®ª ch¾n sãng hçn hîp
H×nh T.4.6.12 cã thÓ dïng ®Ó tÝnh chiÒu cao sãng truyÒn trong mét bÕn c¶ng khi chóng trwn qua mét ®ª
ch¾n sãng hçn hîp hoÆc thÊm qua mãng ®¸ héc. Ngay c¶ khi sãng kh«ng æn ®Þnh, hÖ sè truyÒn rÊt phï
hîp víi c¸c hÖ sè cho trong H×nh T.4.6.12. H×nh nwy cã gi¸ trÞ kh«ng chØ ®èi víi chiÒu cao sãng cã ý
nghÜa, mw c¶ cho chiÒu cao sãng mét phÇn moêi cao nhÊt vw chiÒu cao sãng trung b×nh
- II.97 -
- www.Gia24.vn
H×nh T.4.6.12 §å thÞ ®Ó tÝnh hÖ sè truyÒn chiÒu cao sãng
(2) Chu kú sãng truyÒn ®èi víi ®ª ch¾n sãng hçn hîp
Chu kú cña sãng truyÒn gi¶m xuèng kho¶ng 50 - 80 % chu kú sãng tíi to¬ng øng (®óng víi chu kú sãng
cã ý nghÜa vw c¶ chu kú trung b×nh)
(3) D÷ liÖu thÝ nghiÖm trªn c¸c ®ª ch¾n sãng kh¸c
Víi ®ª ch¾n sãng hçn hîp phñ c¸c khèi bª t«ng tiªu sãng, c¸c ®ª ch¾n sãng xÕp ®¸ héc cã trang bÞ c¸c
khèi bª t«ng tiªu sãng, vw c¸c ®ª ch¾n sãng kh¸c, c¸c thÝ nghiÖm vÒ chiÒu cao sãng truyÒn ®· ®oîc ViÖn
nghiªn cøu x©y dùng c«ng tr×nh c«ng céng cu¶ Vô ph¸t triÓn Hokkaido tiÕn hwnh
(4) HÖ sè truyÒn ®èi víi c¸c kÕt cÊu ngowi c¸c ®ª ch¾n sãng hçn hîp
(a) Víi mét kÕt cÊu xèp (cã lç), thÊm noíc nho ®ª ch¾n sãng xÕp ®¸ hoÆc ®ª ch¾n sãng lo¹i khèi bª
t«ng tiªu sãng, cã thÓ xem c¸ch ph©n tÝch lý thuyÕt cña Kondo. Cã thÓ sö dông pho¬ng tr×nh kinh
nghiÖm sau ®Ó t×m hÖ sè truyÒn cña mét kÕt cÊu ®iÓn h×nh
§ª ch¾n sãng ®¸ : (4.6.7)
0,67
Trong ®ã : kt = 1,26 (B/d) , , B lw chiÒu réng ®Ønh cña kÕt cÊu, d lw chiÒu
s©u tõ mÆt noíc tíi mÆt ®Êt cña kÕt cÊu, H lw chiÒu cao sãng tíi vw L lw chiÒu dwi sãng cña sãng
truyÒn.
(b) Víi mét ®ª ch¾n sãng kiÓu mwnh, cã thÓ sö dông c¸c lêi gi¶i kinh nghiÖm cña Morihira vw c¸c
ngoêi kh¸c (xem PhÇn VII, 3.3.1. §ª ch¾n sãng kiÓu mμnh)
(c) Víi hÖ sè truyÒn cña mét ®ª ch¾n sãng th¼ng ®øng lo¹i thÊm noíc cã c¸c r·nh ë c¶ toêng troíc vw
toêng sau, cã thÓ cã ®oîc c¸c kÕt qu¶ thÝ nghiÖm
(e) C¸c lo¹i ®ª ch¾n sãng nh»m xóc tiÕn sù trao ®æi noíc biÓn gåm cã ®ª ch¾n sãng thÊm noíc lo¹i
nhiÒu c¸nh, ®ª ch¾n sãng thÊm noíc lo¹i tÊm ph¼ng n»m ngang, vw ®ª ch¾n sãng lo¹i èng. HÖ sè
truyÒn cña c¸c lo¹i ®ª ch¾n sãng nwy cã ®oîc b»ng c¸c thÝ nghiÖm m« h×nh thuû lùc.
(5) HÖ sè truyÒn ®èi víi ®ª ch¾n sãng ngËp noíc
Mét ®ª ch¾n sãng ngËp noíc thoêng ®oîc lwm b»ng c¸ch chÊt ®èng ®¸ thiªn nhiªn hoÆc ®¸ héc ®Ó
t¹o thwnh mét ®èng ®¸, sau ®ã phñ bÒ mÆt b»ng c¸c khèi bª t«ng ®Ó b¶o vÖ c¸c líp bªn doíi. Víi
mét ®ª ch¾n sãng ngËp noíc b»ng ®¸ héc, cã thÓ cã ®oîc ®å thÞ cho quan hÖ gi÷a chiÒu cao ®Ønh ®ª
ch¾n sãng vw hÖ sè truyÒn
4.7. Sãng phñ vμ sãng vç bê
4.7.1. Sãng phñ
Khi thiÕt kÕ c¸c kÕt cÊu sÏ ®oîc ®Æt trong vïng sãng vì, nªn xÐt ®Õn hiÖn toîng sãng
phñ, hiÖn toîng nwy xÈy ra trong vïng sãng vì do sãng vì khi chóng vwo gÇn bê
- II.98 -
- www.Gia24.vn
[ChØ dÉn kü thuËt]
(1) §å thÞ oíc tÝnh loîng sãng phñ
C¸c thay ®æi trong mùc noíc trung b×nh do sãng vì hçn ®én trªn c¸c ®é dèc ®¸y b»ng 1/100 vw 1/10
nho Goda ®· tÝnh th× ®oîc cho trong H×nh T.4.7.1 vw T.4.7.2. §é dèc sãng cwng nhá (Ho'/Lo, trong ®ã
Ho' lw chiÒu cao sãng noíc s©u to¬ng ®o¬ng vw Lo lw chiÒu dwi sãng noíc s©u) ®é d©ng cña mùc
noíc trung b×nh cwng lín. H¬n n÷a, dèc ®¸y cwng dèc, ®é d©ng cña mùc noíc trung b×nh cwng lín.
H×nh T.4.7.3 cho ®é d©ng mùc noíc trung b×nh ë ®oêng bê (®oêng mÆt noíc gÆp c«ng tr×nh). ThÊy
râ ¶nh hoëng cña ®é dèc cña sãng vw ®é dèc cña ®¸y ®Õn ®é d©ng cña mùc noíc trung b×nh. Khi
Ho'/Lo ë trong ph¹m vi 0,01 - 0,05, trõ troêng hîp ®é dèc ®¸y rÊt dèc, ®é d©ng cña mùc noíc trung
b×nh gÇn ®oêng bê n»m trong kho¶ng (0,1 - 0,15) Ho'
(2) XÐt ®Õn ®é d©ng cña mùc noíc trung b×nh trong thiÕt kÕ
Mét ®é d©ng cña mùc noíc trung b×nh lwm cho ®iÓm sãng vì dÞch chuyÓn vÒ phÝa bê vw chiÒu cao
sãng vì t¨ng lªn. §é d©ng cña mùc noíc biÓn trung b×nh do ®ã quan träng ®Ó tÝnh chÝnh x¸c chiÒu
cao sãng tÝnh to¸n trong noíc n«ng
Sù thay ®æi mùc noíc
Sù thay ®æi mùc noíc
trung b×nh
trung b×nh
H×nh T.4.7.1. Sù thay ®æi mùc noíc H×nh T.4.7.2. Sù thay ®æi mùc noíc
trung b×nh (®é dèc ®¸y 1/10) trung b×nh (®é dèc ®¸y 1/100)
§é d©ng mùc noíc trung b×nh
Ngowi
GÇn bê kh¬i
§é dèc sãng
H×nh T.4.7.3. §é d©ng cña mùc noíc trung
b×nh t¹i ®oêng bê
H×nh T.4.7.4 Tû lÖ biªn ®é ph¸ch sãng víi
biªn ®é sãng noíc s©u
- II.99 -
- www.Gia24.vn
4.7.2 Sãng vç bê
Trong noíc n«ng, ph¶i nghiªn cøu sãng vç bê víi chu kú b»ng mét ®Õn vwi phót
[ChØ dÉn kü thuËt]
C«ng thøc Goda ®Ó tÝnh biªn ®é sãng vç bê
Dùa trªn c¸c kÕt qu¶ quan s¸t hiÖn troêng sù va ®Ëp cña sãng vç bê, Goda kiÕn nghÞ quan hÖ
sau:
(4.7.1)
Trong ®ã ]rms lw biªn ®é c¨n qu©n pho¬ng cña h×nh d¹ng sãng cña ph¸ch sãng, (Krms)0 lw biªn ®é c¨n
qu©n pho¬ng cña h×nh d¹ng sãng noíc s©u, Ho' lw chiÒu cao cña song noíc s©u to¬ng ®o¬ng , Lo lw chiÒu
dwi sãng ë noíc s©u vw h lw chiÒu s©u noíc
Pho¬ng tr×nh cho thÊy biªn ®é cña ph¸ch sãng tû lÖ víi chiÒu cao sãng noíc s©u, nã gi¶m khi chiÒu s©u
noíc t¨ng, vw nã t¨ng khi ®é dèc H'o/Lo cña sãng noíc s©u gi¶m. H×nh T.4.7.5 cho mét sù so s¸nh gi÷a
gi¸ trÞ tÝnh ®oîc b»ng pho¬ng tr×nh (4.7.1)vw c¸c gi¸ trÞ quan s¸t thùc tÕ
4.8 Sãng chu kú dμi vμ sãng lõng
§èi víi sãng chu kú dwi vw sãng lõng trong bÕn c¶ng, ph¶i tiÕn hwnh quan s¸t hiÖn
troêng chõng nwo cã thÓ, vw ®o ®¹c thÝch ®¸ng ®Ó kiÓm tra chóng dùa trªn kÕt qu¶ quan
s¸t
[Chó gi¶i]
T¹i c¸c ®iÓm quan s¸t trong c¶ng vw ngowi bê biÓn thØnh tho¶ng xuÊt hiÖn c¸c dao ®éng mùc noíc cã chu
kú tõ mét ®Õn vwi phót. C¸c dao ®éng nho vËy ®oîc gäi lw sãng chu kú dwi. NÕu chu kú cña c¸c sãng chu
kú dwi ®ã gÇn b»ng chu kú dao ®éng tù nhiªn cña hÖ dao ®éng vèn cã cña tÇu vw c¸c d©y neo, hiÖn toîng
céng hoëng cã thÓ lwm n¶y sinh mét chuyÓn ®éng dån dËp lín ngay c¶ khi chiÒu cao sãng nhá, lwm cho
c«ng t¸c bèc xÕp hwng ë c¶ng bÞ ¶nh hoëng lín ®Õn n¨ng suÊt. NÕu tõ c¸c quan s¸t mw thÊy râ lw c¸c
sãng chu kú dwi cã chiÒu cao sãng cã ý nghÜa b»ng 10 - 15 cm hoÆc h¬n thoêng xuyªn xuÊt hiÖn trong
c¶ng, nªn nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p ®èi phã.
Khi t¹i mét ®iÓm quan s¸t trong mét c¶ng x¶y ra c¸c dao ®éng mùc noíc râ rwng víi chu kú vwi phót hoÆc
l©u h¬n, cã thÓ gi¶ ®Þnh lw cã hiÖn toîng " sãng lõng" hiÖn toîng nwy xÈy ra khi c¸c x¸o ®éng nhá trong
mùc noíc do ¸p lùc kh«ng khÝ thay ®æi sinh ra ®oîc khuyÕch ®¹i lªn bëi c¸c dao ®éng céng hoëng cña
bÕn c¶ng hoÆc vÞnh. NÕu biªn ®é cña c¸c sãng lõng nho vËy lín ®¸ng kÓ, cã thÓ xÈy ra ngËp lôt ë ®Çu
vÞnh hoÆc dßng ch¶y ngoîc tõ c¸c kªnh tho¸t noíc cña thwnh phè. Còng cã thÓ xuÊt hiÖn c¸c vËn tèc
dßng ch¶y lín côc bé trong c¸c bÕn c¶ng, lwm ®øt d©y neo cña c¸c twu nhá, khi vÏ b¶n ®å mét c¶ng, nªn
xem xÐt ®Ó h×nh d¹ng cña nã cã thÓ lwm gi¶m ®Õn tèi thiÓu chuyÓn ®éng sãng lõng cwng nhiÒu cwng tèt.
[ChØ dÉn kü thuËt]
(1) ChiÒu cao ngoìng cña sãng chu kú dwi ®èi víi c«ng t¸c bèc xÕp hwng.
CÇn xem xÐt thÝch ®¸ng ®Õn vÊn ®Ò lw c¸c sãng chu kú dwi troíc mét tuyÕn bÕn cã thÓ lwm cho twu dao
®éng dån dËp víi biªn ®é vwi mÐt do céng hoëng. ChiÒu cao cña ngoìng chu kú dwi ®Ó cho c«ng t¸c bèc
xÕp hwng ®oîc ªm thuËn phô thuéc vwo c¸c yÕu tè nho chu kú dwi sãng, kÝch thoíc cña ®Çu tÇu ®ang
xem xÐt, t×nh h×nh neo twu, vw c¸c ®iÒu kiÖn chÊt t¶i. Tuy nhiªn, theo c¸c quan s¸t hiÖn troêng thùc hiÖn
t¹i chç, vÝ dô nho trong vÞnh Tomakomai nã to¬ng øng víi mét chiÒu cao sãng cã ý nghÜa b»ng kho¶ng 10
- 15cm
- II.100 -
- www.Gia24.vn
(2) TÝnh to¸n sù lan truyÒn cña sãng chu kú dwi
Nªn tÝnh to¸n sù truyÒn sãng chu kú dwi trong mét c¶ng b»ng c¸ch ®Þnh ®oêng biªn sãng tíi ngowi biÓn
sau ®ã dïng pho¬ng tr×nh Bonssinesq hoÆc dïng mét pho¬ng ph¸p tÝnh to¸n cã sö dông c¸c pho¬ng tr×nh
sãng dwi tuyÕn tÝnh 47)
(3) Phæ tiªu chuÈn cña chu kú dwi
Khi kh«ng cã ®ñ d÷ liÖu quan s¸t sãng chu kú dwi ngowi biÓn vw c¸c ®iÒu kiÖn sãng chu kú dwi ®Ó x¸c ®Þnh
c¸c ngo¹i lùc tÝnh to¸n kh«ng x¸c lËp ®oîc cã thÓ sö dông tiªu chuÈn cho trong c¸c twi liÖu tham kh¶o48)
hoÆc biÓu thøc gÇn ®óng cña nã. H×nh T.4.8.1 So s¸nh phæ quan s¸t ®oîc víi mét d¹ng gÇn ®óng cña
phæ tieu chuÈn . Sè h¹ng Dl trong h×nh lw mét th«ng
sè ®¹i diÖn møc n¨ng loîng cña sãng chu kú dwi
(4) Pho¬ng ph¸p tÝnh to¸n sãng lõng
Phæ quan s¸t
Xem 6.5. Sãng lõng vÒ mét pho¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®oîc
sãng lõng.
D¹ng gÇn
®óng cña phæ
4.9. Sãng trong bÕn c¶ng tiªu chuÈn
4.9.1 Yªn tÜnh vμ x¸o ®éng
Khi ®¸nh gi¸ møc ®é yªn tÜnh cña c¶ng, ph¶i
x¸c ®Þnh thÝch ®¸ng c¸c yÕu tè g©y ra x¸o
®éng trong bÕn c¶ng.
[Chó gi¶i]
VÊn ®Ò yªn tÜnh ë bÕn c¶ng rÊt phøc t¹p. Nã liªn
quan kh«ng chØ víi c¸c yÕu tè vËt lý nho sãng, giã,
chuyÓn ®éng cña twu bÌ vw søc c¶n sãng, c¶n giã cña H×nh T.4.8.1 So s¸nh gi÷a phæ tiªu chuÈn
m¸y mãc thiÕt bÞ, mw c¶ c¸c yÕu tè ®ßi hái sù quyÕt
cña thwnh phÇn sãng chu kú dwi vw phæ
®Þnh cña con ngoêi, yÕu tè nwy bao gåm: sù dÔ dwng quan s¸t ®oîc
cña twu ra vwo c¶ng, twu tr¸nh b·i vw c¸c ®iÒu kiÖn
ngoìng cña c«ng t¸c ngowi biÓn. Ngowi ra ®é yªn tÜnh
cña bÕn c¶ng cßn liªn quan ®Õn c¸c yÕu tè kinh tÕ, nho n¨ng suÊt cña c«ng t¸c bèc dì hwng, hiÖu suÊt
thao t¸c cña twu vw chi phÝ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kh¸c nhau cÇn cho viÖc n©ng cao ®é yªn tÜnh cña bÕn
c¶ng. C¸c yÕu tè lwm cho sãng trong bÕn c¶ng bÞ x¸o ®éng, t¹o ra bëi c¬ së tiªu chuÈn x¸c ®Þnh ®é yªn
tÜnh cña c¸c bÕn c¶ng bao gåm c¸c vÊn ®Ò sau:
(a) C¸c sãng vwo qua lèi vwo c¶ng
(b) Sù lan truyÒn cña sãng vwo c¶ng qua ®ª ch¾n sãng
(c) Sãng ph¶n x¹
(d) Sãng chu kú dwi
(e) Sãng lõng
Trong c¸c bÕn c¶ng lín, c¸c sãng do giã ph¸t sinh trong bÕn c¶ng cÇn ph¶i chó ý, vw c¸c sãng do twu bÌ
lín ph¸t sinh cã thÓ g©y x¸o ®éng cho twu bÌ nhá.
4.9.2. §¸nh gi¸ ®é yªn tÜnh cña bÕn c¶ng
§é yªn tÜnh cña bÕn c¶ng ®oîc ®¸nh gi¸ b»ng c¸ch xem xÐt c¸c thwnh phÇn sãng ®oîc
oíc tÝnh riªng rÏ ®èi víi c¸c yÕu tè to¬ng øng g©y ra x¸o ®éng trong bÕn c¶ng.
[ChØ dÉn kü thuËt]
Cã thÓ dïng pho¬ng ph¸p sau ®©y ®Ó ®¸nh gi¸ ®é yªn tÜnh cña bÕn c¶ng:
(1) §Ó ®¸nh gi¸ c¸c sãng trong bÕn c¶ng, troíc hÕt x¸c lËp sù ph©n bè chung cña chiÒu cao vw hoíng
cña sãng noíc s©u:
- II.101 -
- www.Gia24.vn
(2) Sau ®ã, tÝnh c¸c biÕn d¹ng cña sãng do khóc x¹ vw sãng vì x¶y ra gi÷a ®iÓm quan s¸t sãng noíc
s©u vw/hoÆc ®iÓm dù b¸o sãng vw lèi vwo bÕn c¶ng, sö dông pho¬ng tr×nh c©n b»ng n¨ng loîng
ch¼ng h¹n, vw tõ ®ã cã ®oîc c¸c ®iÒu kiÖn sãng ë lèi vwo bÕn c¶ng.
(3) TÝnh chiÒu cao sãng trong bÕn c¶ng, tËp trung chñ yÕu vwo nhiÔu x¹ vw ph¶n x¹. NÕu cÇn thiÕt, tiÕn
hwnh nghiªn cøu vÒ sù lan truyÒn ë thêi ®iÓm nwy.
(4) ChiÒu cao sãng trong bÕn c¶ng cã thÓ tÝnh b»ng c¸ch b×nh pho¬ng cña chiÒu cao mçi lo¹i sãng sau:
Sãng nhiÔu x¹, sãng ph¶n x¹ vw sãng lan truyÒn, céng c¸c kÕt qu¶ ®ã, sau ®ã lÊy c¨n bËc hai. Víi
c¸c bÕn c¶ng mw ¶nh hoëng cña sãng lan truyÒn to¬ng ®èi nhÑ, chu kú sãng trong bÕn cã thÓ lÊy
gièng nho chu kú cña sãng nhiÔu x¹. Nhí r»ng chiÒu cao sãng trong bÕn ph¶i nghiªn cøu cho mçi
hoíng sãng víi nhiÒu lo¹i chiÒu cao sãng víi x¸c suÊt x¶y ra ngowi bÕn c¶ng.
(5) CÇn ph¶i biÓu thÞ tû lÖ xuÊt hiÖn cña sãng trong mét bÕn c¶ng b»ng tû lÖ % cña sãng voît qu¸ 0,5m
hoÆc 1,0 m vÒ chiÒu cao hoÆc vÒ sè ngwy. Tuy nhiªn tuú thuéc vwo môc ®Ých sö dông, còng cã thÓ
chÊp nhËn xem xÐt x¸c suÊt voît qu¸ víi c¸c lo¹i chiÒu cao sãng kh¸c. §é yªn tÜnh cña bÕn cã ®oîc
b»ng c¸ch 100% trõ ®i x¸c suÊt xuÊt hiÖn (=1%) cña chiÒu cao sãng trong bÕn c¶ng voît qu¸ møc
ngoìng cho c«ng t¸c bèc xÕp hwng ho¸ t¹i bÕn ®ang xem xÐt. Kh«ng thÓ x¸c ®Þnh mét gi¸ trÞ chiÒu
cao ngoìng ®èi víi c«ng t¸c bèc xÕp cã gi¸ trÞ chung ®oîc, nã phô thuéc vwo môc ®Ých sö dông cña
c«ng tr×nh bÕn, kÝch thoíc tÇu, vw chu kú vw hoíng sãng .v.v... Tuy nhiªn, cã thÓ sö dông mét gi¸ trÞ
= 0,5 tíi 1,0m (chiÒu cao sãng cã ý nghÜa) nho mét gi¸ trÞ tham kh¶o, còng ph¶i nhí r»ng chiÒu cao
sãng tíi h¹n cho viÖc bèc xÕp hwng thÊp h¬n ®èi víi sãng chu kú dwi. VÝ dô sãng cån, v× vËy ph¶i
cÈn thËn khi ®¸nh gi¸ hiÖu suÊt c«ng t¸c thùc ®èi víi c¶ng vw bÕn hoíng ra phÝa biÓn hë.
4.10 Sãng do tμu
Trong kªnh vw luång tÇu nªn xem xÐt ¶nh hoëng cña sãng do twu g©y ra
[ChØ dÉn kü thuËt]
(1) D¹ng sãng nh×n tõ trªn xuèng
NÕu sãng twu ®oîc nh×n tõ trªn xuèng, ta sÏ thÊy nho trong H×nh T.4.10.1
§oêng twu ch¹y
H×nh T.4.10.1 Nh×n b×nh diÖn sãng twu
Cô thÓ, nã gåm cã 2 nhãm sãng. Mét nhãm sãng lan to¶ theo h×nh / (ch÷ b¸t Trung quèc). Tõ mét
®iÓm c¸ch phÝa troíc mòi twu mét chót. Nhãm sãng thø hai ë phÝa sau twu, cã ®Ønh sãng vu«ng gãc víi
®oêng twu ch¹y. C¸c sãng troíc ®oîc gäi lw " Sãng ph©n kú", c¸c sãng sau ®oîc gäi lw " Sãng ngang".
Sãng ph©n kú ®oîc t¹o thwnh c¸c ®oêng cong lâm, cwng gÇn ®oêng twu ch¹y, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c
sãng cwng nhá. MÆt kh¸c, c¸c sãng ngang cã d¹ng gÇn nho h×nh cung, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c sãng
kh«ng thay ®æi (nghÜa lw kh«ng phô thuéc vwo kho¶ng c¸ch tõ ®oêng twu ch¹y). Trong noíc s©u, khu
vùc sãng twu lan truyÒn ®oîc giíi h¹n bªn trong khu vùc giíi h¹n bëi 2 ®oêng mòi nhän cã gãc r19018'
tõ ®oêng twu ch¹y vw b¾t ®Çu tõ gèc (nghÜa lw ®iÓm tõ ®ã c¸c ®oêng mòi nhän c¸ch xa nhau) n»m ®©u
®ã troíc mòi twu. C¸c sãng ph©n kú c¾t ngang c¸c sãng ngang ngay bªn trong c¸c ®oíng mòi nhän, ë
®©y chiÒu cao sãng lín nhÊt. §é dèc sãng ®èi víi sãng n»m ngang nhá h¬n ®é dèc sãng ®èi víi sãng
ph©n kú. Cã nghÜa lw c¸c sãng ngang thoêng kh«ng thÓ bÞ ¶nh m¸y bay ph¸t hiÖn.
- II.102 -
nguon tai.lieu . vn
