- Trang Chủ
- Quản lý Nhà nước
- Thực trạng và một số vấn đề đặt ra đối với hoạt động giám sát của hội đồng nhân dân huyện vùng Tây Nam Bộ ở Việt Nam hiện nay
Xem mẫu
- Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật
THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN HUYỆN VÙNG
TÂY NAM BỘ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Hồ Thức Tài*
TÓM TẮT
Giám sát là một trong những chức năng quan trọng bậc nhất của các cơ quan quyền lực nhà
nước đối với hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước. Thông qua phương pháp nghiên cứu tài
liệu thứ cấp, phương pháp chuyên gia và điều tra xã hội học, bài viết tập trung nghiên cứu, đánh giá
về thực trạng hoạt động giám sát của HĐND huyện vùng Tây Nam bộ ở nước ta thời gian qua, từ đó,
đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác này trong thời gian tới.
Từ khoá: Hội đồng nhân dân huyện, giám sát, Tây Nam bộ.
CURRENT SITUATION AND SOME ISSUES OF PROBLEMS FOR
OPERATION MONITORING OF THE SOUTHERN SOUTHERN PEOPLE’S
COUNCIL IN VIETNAM NOW
ABSTRACT
Supervision is one of the most important functions of state authorities for the activities of state
management agencies. Through research methods of secondary documents, expert methods and
sociological surveys, the article focuses on researching and evaluating the actual status of supervision
activities of People’s Councils in the Southwest region in our country in time. Through, from there,
propose some solutions to improve the quality of this work in the future.
Keyword: District People’s Council, supervised, Southwestern.
*
Th.s, Học viện Chính trị khu vực II.
98
- Thực trạng và một số vấn đề ...
1. ĐẶT VẤN ĐỀ Quốc hội cho đến HĐND ở chính quyền địa
Bên cạnh chức năng quyết định các vấn phương luôn được quan tâm. Qua tổng quan
đề hệ trọng ở chính quyền địa phương, hoạt nghiên cứu, có thể kể đến một số các công
động giám sát của HĐND huyện có ý nghĩa trình tiêu biểu. Tác giả Nguyễn Duy Gia (1998)
sâu sắc trên nhiều phương diện, góp phần củng nghiên cứu vị trí vai trò của Hội đồng nhân dân
cố quyền lực chính trị của nhân dân, kiểm soát trong hệ thống chính trị Việt Nam. Nhà nghiên
quyền lực nhà nước và đảm bảo thực thi pháp cứu Nguyễn Đăng Dung (1996) nghiên cứu thiết
luật, chính sách cũng như cácđịnh hướng phát chế HĐND tiếp cận từ hệ thống pháp luậtvà cho
triển kinh tế - xã một cách thống nhất, chặt chẽ rằng, cần hoàn thiện các quy định pháp luật thì
và có hiệu quả. mới có thể nâng cao vai trò hoạt động của Uỷ
Vùng Tây Nam bộ với 13 tỉnh, thành phố, ban nhân dân và Hội đồng nhân dân.Đào Trí
dân số là 17.330.990 người (Tổng cục thống Úc (2006) trong công trình nghiên cứu cấp nhà
kê, 2011, tr. 23), nổi tiếng là khu vực đa dạng nước đã đưa ra cách tiếp cận mới về hoạt động
về dân tộc, phong phú về tín ngưỡng, tôn giáo. giám sát HĐND - giám sát từ bên ngoài bởi
Thời gian qua, vùng Tây Nam bộ không chỉ đạt nhân dân. Ở góc độ tiếp cận thực tiễn, Thường
được những thành tựu nổi bật trong phát triển trực Hội đồng nhân dân tỉnh Thanh Hóa (2007)
kinh tế và về diện mạo xã đời sống xã hội mà đã thực hiện đề tài nghiên cứu về nâng cao
hoạt động giám sát của HĐND huyện của Vùng chất lượn hoạt động giám sát của Thường trực
cũng gặt hái những thành tựu đáng kể. Chất HĐND các cấp của tỉnh. Trong đó, đề tài đã chỉ
lượng và hiệu quả của việc thực hiện chức năng ra vai trò quan trọng của đội ngũ người đứng
giám sát bước đầu đáp ứng được yêu cầu đổi mới. đầu cơ quan dân cử ở địa phương, tuy ở các cấp
Tuy vậy, phải khẳng định, hoạt động giám sát khác nhau nhưng vai trò của đội ngũ này đều
của HĐND huyện của Vùng Tây Nam bộ vẫn đóng vai trò rất quan trọng đến chất lượng của
còn nhiều tồn tại, bất cập. Có thể kể đến như hoạt động giám sát. Ngoài ra, tác giả Vũ Mạnh
phạm vi giám sát rộng; cơ chế giám sát bộc Thông thì đề cập đến vấn đề rất thực tiễn và sâu
lộ nhiều bất cập, đặc biệt trong việc phối hợp sắc khi nhấn mạnh đến vai trò của HĐND trong
hoạt động; việc lựa chọn vấn đề, chuyên đề để việc giám sát hoạt động của các cơ quan tiến
tổ chức giám sát chưa nhiều và chưa toàn diện; hành tố tụng hình sự,…
việc kiểm tra, theo dõi đôn đốc thực hiện các Điểm qua một vài nghiên cứu trên đây,
kiến nghị, kết luận sau gám sát của các cơ quan người viết nhận thấy, các công trình nghiên cứu
Hội đồng nhân dân huyện chưa sâu sát, quyết liên quan đến đề tài đã tiếp cận hoạt động giám
liệt; việc tổ chức đoàn giám sát trực tiếp còn sát của HĐND từ nhiều góc độ khác nhau, vừa
chồng chéo về thời gian và địa điểm; đội ngũ có giá trị tham khảo về mặt lý luận lẫn thực
chuyên viên tham mưu giúp việc còn mỏng dẫn tiễn. Tuy nhiên, hầu như chưa có nghiên cứu
đến công tác chuẩn bị đề cương giám sát chưa nào tập trung vào hệ thống hoạt động giám sát
đáp ứng yêu cầu... Thực tế này đòi hỏi cần phải của HĐND huyện ở vùng Tây Nam bộ cũng như
có những công trình nghiên cứu sâu sắc về hoạt nhấn mạnh đến tính đặc thù trong hoạt động giám
động giám sát của Hội đồng nhân dân huyện sát của các HĐND huyện của vùng thời gian qua.
vùng Tây Nam bộ trong thời gian tới. 3. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT
2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN HUYỆN VÙNG
Ở Việt Nam, việc nghiên cứu về tổ chức TÂY NAM BỘ
và hoạt động của các cơ quan dân cử từ cơ quan 3.1. Kết quả xem xét báo cáo công tác của
quyền lực nhà nước cao nhất ở Trung ương là Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân
99
- Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật
dân, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, các cơ quan có liên quan như: Đo đạt, định giá,
cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp và các báo giám định, công văn trả lời của các cơ quan, ban
cáo khác ngành… 2) đối với Chi cục Thi hành án dân sự
HĐND huyện các địa phương vùng Tây huyện: Số án tồn còn nhiều, số án phát sinh tăng,
Nam bộ đã xác định đúng, đầy đủ các báo cáo số vụ, việc chưa có điều kiện thi hành còn cao.
công tác của các cơ quan là đối tượng hoạt động Những việc thi hành án kéo dài quá hạn quy định
giám sát. Qua khảo sát thực tiễn, chúng tôi nhận do liên quan nhiều đến lĩnh vực đất đai; 3) đối
thấy, việc tổ chức kỳ họp thường kỳ của HĐND với Viện kiểm sát nhân dân huyện: Trong quá
huyện hoàn toàn tuân thủ đúng quy định của trình kiểm sát đối với Chi cục thi hành án dân sự
pháp luật; ngoài ra, HĐND một số huyện còn tổ huyện, Toà án nhân dân huyện đã kịp thời phát
chức các kỳ họp bất thường tùy theo đặc điểm hiện và kiến nghị yêu cầu các cơ quan khắc phục
hoạt động của HĐND huyện gắn với tình hình như: Ban hành 02 kiến nghị đối với Toà án nhân
địa phương. Công tác tổ chức kỳ họp đã được dân huyện về việc gửi Quyết định thi hành án
Thường trực, các Ban HĐND huyện và các cơ cho cơ quan thi hành án hình sự công an huyện
quan chuyên môn thuộc UBND huyện chuẩn bị và Viện kiểm sát, ban hành 06 kiến nghị đối với
chu đáo, chặt chẽ, đúng thời gian quy định; các UBND các xã về các vi phạm trong thủ tục lập
điều kiện về cơ sở vật chất, kinh phí, hậu cần hồ sơ thi hành án đối với người được hưởng án
phục vụ kịp thời, chu đáo. Qua đó, có thể thấy, treo (HĐND Huyện Thới Lai (TP. Cần Thơ),
hoạt động giám sát bằng hình thức xem xét báo 2017, tr. 9).
cáo của HĐND huyện nhìn chung được sự quan Tuy nhiên, hoạt động giám sát bằng hình
tâm của đại biểu HĐND, được thực hiện trách thức xem xét báo cáo của HĐND huyện vẫn có
nhiệm và nghiêm túc. chất lượng chưa cao. Có thể kể đến như việc
Việc xem xét báo cáo công tác theo quy xem xét báo cáo còn hình thức, lúng túng, dẫn
định của HĐND huyện các địa phương vùng Tây đến hoạt động giám sát chủ yếu dừng lại ở việc
Nam bộ đáp ứng được các yêu cầu của hoạt động xem đó là một nội dung hoạt động đơn thuần
giám sát. Chẳng hạn, Báo cáo hoạt động của tại kỳ họp của HĐND huyện; hay hoạt động
HĐND huyện Thới Lai (Thành phố Cần Thơ) giám sát bằng hình thức này tại kỳ kọp thường
năm 2017 về vấn đề này cho thấy Toà án nhân bị động, phụ thuộc vào nội dung báo cáo của các
dân huyện, Chi cục Thi hành án dân sự huyện, đối tượng giám sát chuẩn bị sẵn,…
Viện kiểm sát nhân dân huyện phối hợp với các 3.2. Kết quả xem xét trả lời chất vấn
cơ quan, ban, ngành hữu quan và chính quyền của những người bị chất vấn
địa phương các xã, thị trấn thực hiện tốt công tác Chất vấn là hình thức giám sát trực tiếp
xét xử, thi hành án dân sự, kiểm sát của huyện của đại biểu HĐND huyện, là hình thức giám sát
hoàn thành chỉ tiêu nhiệm vụ được giao. Bên quan trọng tại kỳ họp, quyết định mức độ thành
cạnh đó, HĐND huyện cũng đã xác định trực công của mỗi kỳ họp. Qua khảo sát tại huyện
tiếp những hạn chế cơ bản trong lĩnh vực này Vĩnh Lợi (Tỉnh Bạc Liêu), tại kỳ họp thứ bảy
thông qua xem xét báo cáo của cơ quan chức (kỳ họp thường lệ cuối năm 2017), thường trực
năng: 1) đối với Tòa án nhân dân huyện: Số án HĐND huyện với vai trò là chủ tọa kỳ họp đã
tồn còn cao (188 vụ, việc, trong đó số án tồn điều hành hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn
từ năm 2008 đến 2015 là 102 vụ, việc) chủ yếu đạt chất lượng, hiệu quả tập trung vào 13 vấn
là liên quan đến lĩnh vực tranh chấp đất đai do đề với những nội dung thiết thực, ảnh hưởng
khách quan hay việc giải quyết án chậm phần trực tiếp đến đời sống người dân: các vấn đề về
lớn là phải phụ thuộc vào việc giải quyết của đường dân sinh, xây dựng, sửa chữa các công
100
- Thực trạng và một số vấn đề ...
trình bị hư hỏng, xuống cấp, vấn đề bảo hiểm đồng nhân dân cấp dưới trực tiếp có dấu hiệu
y tế cho học sinh, về công trình thủy lợi phục trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm
vụ cho sản xuất...với 10 lượt đại biểu tham gia pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên,
tranh luận làm rõ thêm những vấn đề giải trình nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp
của người trả lời chất vấn (HĐND Huyện Vĩnh Đối với việc giám sát quyết định của
Lợi, tỉnh Bạc Liêu, 2017, tr. 7) với tinh thần UBND cùng cấp, từng đại biểu được các Tổ
tranh luận sôi nổi, nghiêm túc, thể hiện tinh thần trưởng Tổ đại biểu HĐND huyện phân công
trách nhiệm cao. Hay tại kỳ họp thứ tư (năm nghiên cứu, giám sát từng quyết định của UBND
2017) của HĐND huyện Hòa Bình (tỉnh Bạc theo lĩnh vực phụ trách và chuyên môn của từng
Liêu), có 18 ý kiến chất vấn với nhiều nội dung đại biểu HĐND. Từ đó, đã giúp UBND cùng
như: thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản; quản lý cấp ban hành các quyết định đúng thẩm quyền
đất đai; vệ sinh môi trường; đầu tư lưới điện; và trình tự của luật định và sửa đổi, bổ sung một
nông nghiệp; an ninh trật tự… Chủ tọa kỳ họp số văn bản quy phạm pháp luật phù hợp với quy
đã điều hành một cách linh hoạt, phân bổ thời định hiện hành của Hiến pháp, luật và văn bản
gian hợp lý cho các nội dung; không khí chất quy phạm pháp luật cấp trên.
vấn dân chủ, cởi mở, thẳng thắn, tập trung vào Tuy vậy, giám sát thông qua xem xét
những nội dung bức xúc được cử tri quan tâm; quyết định của UBND cùng cấp, nghị quyết của
đại diện các cơ quan chức năng đã thể hiện trách HĐND cấp dưới trực tiếp có dấu hiệu trái với
nhiệm trả lời khá rõ ràng, làm rõ nguyên nhân và Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật
giải pháp đảm bảo thực hiện trong thời gian tới của cơ quan nhà nước cấp trên, nghị quyết của
(HĐND Huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu, 2017, Hội đồng nhân dân cùng cấp vẫn chưa được đặt
tr. 16)… Qua khảo sát, nhóm tác giả nhận thấy, ra chính thức trong chương trình, kế hoạch hoạt
hoạt động giám sát qua chất vấn của nhiều địa động giám sát hàng năm ở kỳ họp hay giám sát
phương vùng Tây Nam bộ đã có những chuyển giữa hai kỳ họp. Ở một số địa phương vùng Tây
biến tích cực, quan tâm đến những vấn đề quan Nam bộ, chúng tôi nhận thấy, nội dung giám sát
trọng thuộc mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - này được lồng ghép vào giám sát việc thực hiện
xã hội, ảnh hưởng đến đời sống dân sinh, hoạt nghị quyết của HĐND huyện đối với UBND,
động sản xuất kinh doanh. TAND, VKSND cùng cấp. Khảo sát thực tiễn
Tuy vây, từ thực tế của các địa phương cũng như tham khảo các báo cáo hoạt động, báo
cho thấy, trong hoạt động chất vấn vẫn còn tồn cáo kết luận giám sát, chúng tôi chưa ghi nhận
tại một số hạn chế như 1) về kỹ năng chất vấn ở địa phương cụ thể nào, cơ quan HĐND huyện
của đại biểu HĐND; 2). việc ra Nghị quyết của ban hành nghị quyết liên quan đến nội dung
HĐND huyện về chất vấn và trả lời chất vấn còn giám sát này.
chưa rõ ràng, đặc biệt việc xác định trách nhiệm; 3.4. Kết quả thực hiện giám sát
3). mối liên hệ giữa các cơ quan chức năng trong Các báo cáo kết quả giám sát chuyên đề đã
việc tiến hành hoạt động chất vấn chưa được làm phản ánh tình hình thực tiễn, kết quả đạt được và
rõ; 4). nhiều vấn đề chất vấn cục bộ, nhỏ lẻ, chưa hạn chế còn tồn tại của vấn đề giám sát.Thông
đúng trọng tâm; 5). công tác theo dõi, đôn đốc qua hoạt động giám sát chuyên đề, các đại biểu
các cơ quan chức năng liên quan trong việc thực HĐND huyện của Vùng Tây Nam bộ thời gian
hiện các kết luận, kiến nghị sau chất vấn của qua đã hướng tới làm rõ trách nhiệm của cơ quan
HĐND huyện đôi khi chưa sâu sát, kịp thời,… UBND, của từng thành viên UBND trong phạm
3.3. Kết quả xem xét quyết định của Ủy vi lĩnh vực được giám sát.
ban nhân dân cùng cấp, nghị quyết của Hội Theo đánh giá của các chuyên gia, việc các
101
- Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật
đại biểu HĐND huyện muốn làm rõ trách nhiệm huyện tổ chức 06 đợt giám sát. Nội dung được
các thành viên UBND hay các đối tượng giám thực hiện theo chương trình hoạt động giám sát
sát khác sẽ mang đến một tinh thần làm việc năm 2018 của HĐND, tập trung giám sát những
công khai, minh bạch trong các cơ quan thực thi nội dung mang tính bức xúc có liên quan mật
quyền lực nhà nước. Từ đó, hiệu quả hoạt động thiết đến các lĩnh vực đời sống xã hội mà cử
của bộ máy nhà nước sẽ được cải thiện. Người tri và đại biểu quan tâm. Cụ thể, Thường trực
dân sẽ được hưởng lợi ích rất thiết thực từ sự HĐND và các Ban của HĐND huyện đã tiến
thay đổi này. Hơn nữa, trong điều kiện số lượng hành giám sát các nội dung: 1) Giám sát công
đại biểu HĐND huyện chuyên trách ở các địa tác giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri đối
phương còn thấp, thì việc xây dựng và thực hiện với Ủy ban nhân dân huyện và Ủy ban nhân dân
chương trình giám sát của HĐND huyện theo các xã, thị trấn. 2) Hoạt động giám sát về lĩnh
chuyên đề là một sự đổi mới mang tính đột phá, vực kinh tế - xã hội gồm tái giám sát lần 3việc
đặt ra yêu cầu mới là hoạt động giám sát của đầu tư nâng cấp, duy tu các công trình thủy lợi
HĐND huyện phải có trọng tâm, trọng điểm và từ nguồn kinh phí hoạt động thủy lợi có tính
phải coi trọng tính hiệu quả, không làm tràn lan. chất xây dựng cơ bản và từ nguồn kinh phí hỗ
Chẳng hạn, tại huyện Châu Thành A (tỉnh trợ địa phương sản xuất lúa năm 2017; 3) Hoạt
Hậu Giang), trong năm 2017, căn cứ Chương động giám sát về lĩnh vực pháp chế như giám
trình giám sát của HĐNDthường trực cùng các sát công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm
Ban HĐND huyện đã tổ chức 12 đợt với tổng luật an toàn giao thông đường bộ; công tác đăng
số 37 lượt giám sát tại các đơn vị. Thường trực ký quản lý phương tiện trên địa bàn huyện; công
HĐND huyện ban hành quyết định thành lập tác quản lý, khai thác và sử dụng đất công trên
đoàn giám sát và kế hoạch và tiến hành giám sát địa bàn huyện Phong Điền….
việc quản lý đất công trên địa bàn huyện năm Tuy vậy, phải thẳng thắn thừa nhận rằng,
2017 trên địa bàn huyện; giám sát việc thực hiện việcgiám sát bằng hình thức theo chủ đề trong
Nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội năm thực tế hoạt động của cơ quan HĐND huyện
2017 của cấp xã; dự toán và phương án phân vùng Tây Nam bộ dù có những khởi sắc trong
bổ ngân sách cấp xã năm 2017; giám sát việc thời gian qua nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn
thực hiện các kiến nghị sau giám sát.Ban Kinh chế như: 1). việc lựa chọn chủ đề giám sát trong
tế - Xã hội HĐND huyện Châu Thành A (tỉnh thực tế vẫn có những lúng túng do sự quan tâm
Hậu Giang) ban hành quyết định thành lập đoàn phối hợp không đồng đều giữa các cơ quan chức
giám sát, kế hoạch giám sát và tiến hành giám năng trong việc thống nhất lựa chọn; 2). việc
sát về công tác đào tạo nghề và giải quyết việc bố trí, sắp xếp thời gian cho hoạt động giám sát
làm cho lao động nông thôn theo Đề án 1956 của chuyên đề chưa tương xứng với yêu cầu của hoạt
Chính phủ; giám sát công tác thu phí và quản lý động giám sát. nghị quyết sau giám sát chuyên
chợ; giám sát việc dạy 02 buổi/ngày và bán trú đề vẫn chưa xác định, làm rõ trách nhiệm của cơ
ở một số trường trên địa bàn do huyện quản lý; quan, cá nhân sai phạm nếu có.
giám sát việc thu, chi quỹ phòng chống thiên tai 3.5. Kết quả giám sát thông qua lấy
ở các xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Qua giám phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với
sát, đoàn đã đánh giá những ưu, khuyết điểm tại người giữ chức vụ do Hội đồng nhân dân
các đơn vị được giám sát. huyện bầu
Trong 6 tháng đầu năm 2018, ở huyện Trong nhiệm kỳ 2016 - 2021, HĐND các
Phong Điền, thành phố Cần Thơ, Thường trực cấp nói chung và HĐND huyện vùng Tây Nam
HĐND, các Ban HĐND và đại biểu HĐND bộ nói riêng sẽ thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm
102
- Thực trạng và một số vấn đề ...
theo quy định của Luật Hoạt động giám sát của Một là, nâng cao chất lượng giám sát của
Quốc hội và Hội đồng nhân dân 2015 và Nghị HĐND cấp huyện ở Tây Nam bộ phải gắn với
quyết 85/2014/QH13. Theo đó, việc lấy phiếu quan điểm chỉ đạo của Đảng, chính sách pháp
tín nhiệm sẽ có những thay đổi quan trọng so luật của Nhà nước, trong đó, đảm bảo thực hiện
với cách làm trong nhiệm kỳ trước. Cụ thể là: 1) nguyên tắc vận hành của hệ thống chính trị Việt
về phạm vi, đối tượng được lấy phiếu tín nhiệm: Nam là “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân
đối tượng được lấy phiếu tín nhiệm vẫn được dân làm chủ”.
quy định như trước đây, tuy nhiên, có bổ sung Hai là, nâng cao chất lượng giám sát
những quy định cụ thể về phạm vi lấy phiếu tín của HĐND huyện phải bảo đảm tính hiệu quả,
nhiệm; 2) về thời hạn, thời điểm lấy phiếu tín thống nhất.
nhiệm: chuyển từ định kỳ hàng năm, bắt đầu từ Ba là,nâng cao chất lượng giám sát của Hội
năm thứ hai của nhiệm kỳ sang lấy phiếu một lần đồng nhân dân huyện phải bảo đảm phát huy vai
trong mỗi nhiệm kỳ vào kỳ họp thường lệ cuối trò của đại biểu Hội đồng nhân dân là cấu nối,
năm thứ ba của nhiệm kỳ; 3) về hệ quả của việc lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của nhân dân.
lấy phiếu tín nhiệm: nếu có từ hai phần ba tổng Bốn là, nâng cao chất lượng giám sát của
số đại biểu HĐND trở lên đánh giá “tín nhiệm Hội đồng nhân dân huyện gắn với xu thế hội
thấp” thì Thường trực HĐND trình HĐND bỏ nhập hiện nay của đất nước.
phiếu tín nhiệm. Đây là hệ quả từ việc lấy phiếu 4.2. Một số giải pháp
tín nhiệm, ngoài ra, còn có những trường hợp Một là, hoàn thiện các quy định pháp luật
khác mà Thường trực HĐND sẽ trình HĐND bỏ về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân
phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do huyện. Trong đó, chú trọng hoàn thiện và thống
HĐND bầu. nhất về mặt pháp lý từ khâu thẩm tra báo cáo,
Tuy nhiên, thực tiễn hoạt động giám sát dự thảo đề án, tờ trình, nghị quyết; đến xây dựng
thông qua lấy phiếu tín nhiệm của HĐND huyện chương trình giám sát, ra quyết định thành lập
ở các địa phương vùng Tây Nam bộ cho thấy đoàn, xây dựng kế hoạch, đề cương, họp đoàn,
còn tồn tại nhiều bất cập, đáng kể nhất là 1) đại tiến hành giám sát, báo cáo kết quả, việc tổ chức
biểu HĐND đa số hoạt động kiêm nhiệm nên chất vấn đại biểu HĐND huyện, quy định rõ về
chưa có đủ các thông tin để nhận xét, đánh giá việc ban hành, giá trị pháp lý của các kết luận
được kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, giám sát,…
phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, việc chấp Hai là, nâng cao chất lượng đại biểu Hội
hành hiến pháp và pháp luật của người được lấy đồng nhân dân cấp huyện. Trong đó: 1) tổ chức
phiếu tín nhiệm, 2) đây là việc lần đầu tiên được bồi dưỡng cho các đại biểu về kiến thức, nghiệp
tổ chức, do vậy nhận thức của một số người được vụ trong quá trình hoạt động, đặt biệt là các kiến
lấy phiếu tín nhiệm chưa đầy đủ, chưa có phương thức về pháp luật để các đại biểu có thể thực
pháp và kinh nghiệm là những khó khăn, hạn hiện quyền giám sát đúng và đây đủ theo luật
chế, bất cập với việc lấy phiếu tín nhiệm và bỏ định. Thậm chí, tập huấn cho các ứng cử viên
phiếu tín nhiệm đối với các chức vụ do HĐND đại biểu HĐND trước bầu cử; 2) đổi mới cơ cấu
huyện bầu. đại biểu HĐND theo hướng giảm tỷ lệ đại biểu
4. QUAN ĐIỂM VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP là cán bộ quản lý ở cơ quan Nhà nước, tăng tỷ
HOÀN THIỆN CÔNG TÁC GIÁM SÁT CỦA lệ đại biểu hoạt động chuyên trách; 3) đổi mới
HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN HUYỆN VÙNG TÂY phương thức giám sát của Hội đồng nhân dân
NAM BỘ cấp huyện; 4) đổi mới phương thức xem xét báo
4.1. Một số quan điểm cáo mà quan trọng của việc xem xét các báo cáo
103
- Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật
là phải thực hiện đúng quy trình, phải xem xét, luật về vấn đề này và chủ trương của Đảng,
thông qua từng văn bản một với một thời gian thí điểm hợp nhất Văn phòng cấp ủy với Văn
hợp lý, cần thiết và điều hành khoa học, không phòng HĐND và UBND cấp huyện ở những
bị ràng buộc bởi thời gian mà bỏ qua quy trình nơi có điều kiện theo quy định,…
này; 5) nâng cao chất lượng trả lời chất vấn, tăng 5. KẾT LUẬN
tính tranh luận trong các phiên chất vấn,… Những năm qua, cùng với thành tựu về
Ba là, nghiên cứu, đổi mới cách thức bỏ đổi mới kinh tế và hoàn thiện hệ thống chính
phiếu tín nhiệm. Việc chúng ta quy định ba hình trị, chính quyền địa phương Vùng Tây Nam bộ
thức tín nhiệm là tín nhiệm cao, tín nhiệm và cũng gặt hái bước tiến quan trọng trong củng
tín nhiệm thấp đã tạo ra sự nhập nhằng, không cố, xây dựng bộ máy cơ quan dân cử đủ mạnh,
rõ ràng và khách quan trong quá trình giám sát. hoạt động hiệu quả, hiệu lực. Trong bối cảnh
Do đó, cần có cơ chế và hình thức bỏ phiếu tín xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
nhiệm thật sự khách quan đối với các chức danh ở nước ta hiện nay thì việc nghiên cứu về chức
do HĐND huyện bầu ra. năng giám sát và đề ra giải pháp hữu hiệu, thiết
Bốn là, tạo các điều kiện thuận lợi để thực để hoàn thiện chức năng này của HĐND
Hội đồng nhân dân hoạt động giám sát hiệu huyện các tỉnh khu vực Tây Nam bộ có ý nghĩa
quả, trong đó, chú trọng khắc phục rào cản vô cùng quan trọng, không chỉ góp phần củng
làm giảm hiệu quả giám sát của HĐND huyện cố quyền lực nhân dân ở các chính quyền địa
ở khu vực Tây Nam Bộ như thiếu điều kiện vật phương mà còn góp phần kiểm soát quyền lực
chất và phương thiện thông tin cho các đại biểu, nhà nước, phòng ngừa tiêu cực, nhũng nhiễu,
đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong thúc đẩy thực thi một cách có hiệu quả hệ thống
giám sát. pháp luật và chính sách có hiệu quả trong phát
Năm là, tăng cường mối quan hệ phối hợp triển kinh tế - xã hội của Vùng thời gian tới./.
trong hoạt động giám sát của Hội đồng nhân
dân huyện. Cụ thể là: 1). tăng cường phối hợp TÀI LIỆU THAM KHẢO
với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên; 1. Ban Công tác lập pháp (2006), Báo cáo khoa
2). tăng cường phối hợp với các cơ quan ban học đề tài đổi mới hoạt động giám sát và xây
ngành liên quan nhằm cung cấp thêm thông tin dựng quy trình giám sát của Quốc hội, các
cho giám sát; 3). tăng cường phối hợp với các cơ quan của Quốc hội và Đại biểu Quốc hội,
đơn vị được giám sát để tạo điều kiện thuận lợi Hà Nội, tr.14.
về cơ sở vật chất cũng như các nội dung, hiện 2. Đảng Cộng sản Việt Nam(2016), Văn kiện Đại
trường phục vụ giám sát; 4). tăng cường phối hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung
hợp với các chuyên gia về lĩnh vực được giám ương Đảng, Hà Nội, tr. 177 - 178.
sát sẽ giúp cho HĐND nhìn nhận đánh giá một 3. Hiến pháp năm 2013.
cách khách quan chính xác các vấn đề giám sát; 4. HĐND Châu Thành A, Báo cáo hoạt động
5). tăng cường phối hợp với các đoàn giám của Thường trực HĐND huyện năm 2015,
sát của Quốc hội. Khi có Đoàn đại biểu Quốc Phương hướng nhiệm vụ năm 2016, ngày 24
hội xuống địa phương giám sát, Thường trực, tháng 12 năm 2015.
các Ban của HĐND có thể kết hợp thực hiện 5. HĐND Châu Thành A, Báo cáo hoạt động
nhiệm vụ của mình và 6). tiếp tục đổi mới, sắp của Thường trực HĐND huyện năm 2017,
xếp tổ chức bộ máy Hội đồng nhân dân huyện Phương hướng nhiệm vụ năm 2018, ngày 24
theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu tháng 12 năm 2017.
quảthực hiện trên cơ sở sửa đổi quy định pháp 6. HĐND Huyện Châu Thành, Báo cáo tình
104
- Thực trạng và một số vấn đề ...
hình hoạt động 6 tháng đầu năm 2018, nhiệm trình hoạt động giám sát 6 tháng cuối năm
vụ 6 tháng cuối năm 2018 của của Hội đồng 2018, ngày 25 tháng 6 năm 2018.
nhân dân, Thường trực HĐND, các Ban của 11. HĐND Huyện Thới Lai (TP. Cần Thơ), Báo
HĐND, Tổ đại biểu và đại biểu HĐND huyện cáo hoạt động của HĐND huyện Thới Lai
Châu Thành (Tỉnh Đồng Tháp) năm 2017, năm 2017, Phương hướng nhiệm vụ năm
Phương hướng nhiệm vụ năm 2018, ngày 05 2018, ngày 05 tháng 12 năm 2017.
tháng 12 năm 2017. 12. HĐND Vị Thanh, Báo cáo tình hình hoạt
7. Hội đồng nhân dân huyện Hòa Bình (Tỉnh động của HĐND huyện Vị Thanh Khóa XI
Bạc Liêu), Báo cáo giám sát kết quả thực năm 2016, Phương hướng nhiệm vụ năm
hiện việc giải quyết các ý kiến, kiến nghị của 2017, ngày 20 tháng 12 năm 2016
cử tri và ý kiến chất vấn của Đại biểu Hội 13. Hội đồng nhân dân huyện Vĩnh Thạnh
đồng nhân dân huyện khóa XI, ngày 10 tháng (Thành phố Cần Thơ), Báo cáo giám sát
6 năm 2018. kết quả thực hiện Chương trình hoạt động
8. HĐND Huyện Hòa Bình (Tỉnh Bạc Liêu), giám sát năm 2017 của Hội đồng nhân dân
Báo cáo hoạt động của HĐND huyện Hòa huyện,ngày 06 tháng 7 năm 2018.
bình (Tỉnh Bạc Liêu) năm 2017, Phương 14. HĐND Huyện Vĩnh Lợi, Báo cáo tình hình
hướng nhiệm vụ năm 2018, ngày 05 tháng 12 hoạt động 6 tháng đầu năm 2018, nhiệm vụ
năm 2017. 6 tháng cuối năm 2018 của HĐND huyện
9. Hội đồng nhân dân huyện Hòa Bình, Kết Vĩnh Lợi (Tỉnh Bạc Liêu) năm 2017, Phương
quả hoạt động năm 2017 và phương hướng, hướng nhiệm vụ năm 2018, ngày 05 tháng
nhiệm vụ chủ yếu năm 2018 của Thường trực 07 năm 2018.
Hội đồng nhân dân huyện Hòa Bình (Tỉnh 15. HĐND Lấp Vò, Báo cáo hoạt động của
Bạc Liêu), ngày 07 tháng 12 năm 2017. HĐND huyện Lấp Vò Khóa XI năm 2017,
10. Hội đồng nhân dân huyện Phong Điền (TP. Phương hướng nhiệm vụ năm 2018, ngày 09
Cần Thơ), Báo cáo số 52/BC-HĐND-TT Kết tháng 11 năm 2017.
quả triển khai thực hiện chương trình hoạt
động giám sát 6 tháng đầu năm và chương
105
nguon tai.lieu . vn