- Trang Chủ
- Thương mại điện tử
- Tạp chí nghiên cứu Kinh tế: Mối quan hệ của danh tiếng, nhận thức rủi ro, lòng tin và hành vi mua trực tuyến (Số 38)
Xem mẫu
- Tæng biªn tËp
PGS.TS. bïi quang tuÊn
Tel: 024-
024 - 6 2730828 Môc lôc
phã Tæng biªn tËp Kinh tÕ vÜ m«
PGS.TS. ®Æng thÞ ph−¬ng
trÇn ®×nh thiªn: Kinh tÕ ViÖt Nam: bèi c¶nh chung vµ ®¸nh gi¸ triÓn
hoa 3 väng.
Tel: 024-
024 - 6 2730821
nguyÔn chiÕn th¾ng, lý hoµng mai: Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña
14 ViÖt Nam giai ®o¹n 2000 - 2019.
héi ®ång biªn tËp lª thanh t©m, nguyÔn thÞ thu trang: Ph¸t triÓn dÞch vô mobile
25 money: c¬ héi vµ th¸ch thøc t¹i ViÖt Nam.
gs.ts. ®ç hoµi nam
pgs.ts. bïi quang tuÊn Qu¶n lý kinh tÕ
ts. chö v¨n l©m
hoµng thÞ ph−¬ng th¶o, lª nguyÔn b×nh minh: Mèi quan hÖ cña
PGS.ts. nguyÔn h÷u ®¹t 38 danh tiÕng, nhËn thøc rñi ro, lßng tin vµ hµnh vi mua trùc tuyÕn.
ts. vò tuÊn anh
pgs.ts. lª cao ®oµn v−¬ng thÞ thanh tr×, tr−¬ng ®øc thao: Nghiªn cøu mét sè nh©n
49 tè ¶nh h−ëng tíi thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm x· héi cña c¸c doanh nghiÖp
pgs.ts. trÇn ®×nh thiªn thuéc tËp ®oµn dÖt may ViÖt Nam.
pgs.ts. bïi tÊt th¾ng
gs.tskh. lª du phong Tµi chÝnh - TiÒn tÖ
pgs.ts. cï chÝ lîi
nguyÔn thÞ hiÒn, ph¹m thu h−¬ng: øng dông c«ng nghÖ tµi
59 chÝnh trong kinh doanh ng©n hµng t¹i ViÖt Nam - xu h−íng tÊt yÕu cña
thêi ®¹i 4.0.
N«ng nghiÖp - N«ng th«n
ChÕ b¶n ®iÖn tö t¹i phßng m¸y,
hoµng vò quang: ChÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p ph¸t triÓn hîp t¸c x· n«ng,
ViÖn Kinh tÕ ViÖt Nam 69 l©m, ng− nghiÖp ho¹t ®éng hiÖu qu¶.
GiÊy phÐp xuÊt b¶n sè 122/GP-
BTTTT ngµy 22/4/2013 cña Kinh tÕ ®Þa ph−¬ng
Bé Th«ng tin vµ TruyÒn th«ng.
phïng trÇn mü h¹nh, mai thanh cóc: C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn
80 ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho doanh nghiÖp c«ng nghiÖp nhá vµ võa
In t¹i C«ng ty In Thñy Lîi cña tØnh Th¸i Nguyªn trong cuéc c¸ch m¹ng sè.
100 trang, khæ 20,5 X 29 cm
ph¹m thÞ minh lý, lª ®øc nh·, ph¹m tiÕn thµnh, l−u trung
89 nghÜa: M«i tr−êng kinh doanh cña ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng
s¶n tØnh Gia Lai: thùc tr¹ng vµ khuyÕn nghÞ chÝnh s¸ch.
Gi¸: 70.000® 97 Tãm t¾t bµi viÕt b»ng tiÕng Anh
- qu ¶n lý kinh tÕ
Mèi quan hÖ cña danh tiÕng, nhËn thøc rñi ro,
lßng tin vµ hµnh vi mua trùc tuyÕn
Hoµng ThÞ Ph¬ng Th¶o
Lª NguyÔn B×nh Minh
T ong bèi c¶nh th¬ng m¹i ®iÖn tö ph¸t triÓn, nghiªn cøu nµy t×m hiÓu mèi quan hÖ cña
danh tiÕng, nhËn thøc rñi ro vµ lßng tin, t¸c ®éng cña nã ®Õn hµnh vi mua s¾m trùc
tuyÕn. Nghiªn cøu kh¶o s¸t 594 ®èi tîng ngêi tiªu dïng trùc tuyÕn kh¸c nhau, sö dông c¸c kü
thuËt ph©n tÝch ®Þnh lîng ®Ó kiÓm ®Þnh c¸c mèi quan hÖ trong m« h×nh nghiªn cøu. KÕt qu¶
cho thÊy, hµnh vi mua bÞ t¸c ®éng bëi lßng tin, danh tiÕng vµ nhËn thøc rñi ro; ®iÒu nµy sÏ gióp
nhµ b¶n lÎ trùc tuyÕn míi næi vµ ®ang ph¸t triÓn ë ViÖt Nam hiÓu ®îc tÇm quan träng cña c¸c
yÕu tè nµy vµ cã gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh trªn website cña m×nh.
Tõ khãa: mua hµng trùc tuyÕn, nhµ b¸n lÎ trùc tuyÕn, hµnh vi mua, lßng tin, danh tiÕng,
nhËn thøc rñi ro.
1. Giíi thiÖu 2017 th× chØ cã 39% ngêi dïng internet
NghÞ ®Þnh 57/2006/N§-CP vÒ th¬ng tõng mua hµng qua m¹ng. Nh vËy xu
m¹i ®iÖn tö do ChÝnh phñ ban hµnh n¨m híng mua hµng trùc tuyÕn sÏ cßn tiÕp tôc
2006 (sau ®îc thay thÕ bëi NghÞ ®Þnh sè t¨ng trëng trong t¬ng lai, khi sè ngêi
52/2013/N§-CP n¨m 2013), ®ã t¹o ®iÒu dïng internet gia t¨ng còng nh viÖc mua
kiÖn vµ c¬ héi ph¸t triÓn cho c¸c doanh hµng trùc tuyÕn trë nªn phæ biÕn h¬n.
nghiÖp tham gia kinh doanh vµ bu«n b¸n Mét sè nghiªn cøu cho thÊy, gi¸ trÞ cña
th«ng qua m¹ng internet. Theo kÕt qu¶ kh¶o lßng tin sÏ ¶nh hëng ®Õn quyÕt ®Þnh mua
s¸t cña VECOM cho thÊy, tèc ®é t¨ng trëng cuèi cïng gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n
n¨m 2017 so víi n¨m tríc íc tÝnh trªn 25%. (Buttner vµ Goritz, 2008; Gupta, Yadav vµ
NhiÒu doanh nghiÖp cho biÕt, tèc ®é t¨ng Varadarajan, 2009). Theo Li, Jiang vµ Wu
trëng n¨m 2018 sÏ duy tr× ë møc t¬ng tù. (2014), lßng tin cã vai trß quan träng ®èi
§èi víi lÜnh vùc b¸n lÎ trùc tuyÕn, th«ng tin víi nhµ b¸n lÎ, ®Æc biÖt lµ trong m«i trêng
tõ hµng ngh×n website th¬ng m¹i ®iÖn tö trùc tuyÕn so víi h×nh thøc truyÒn thèng, v×
cho thÊy tû lÖ t¨ng trëng doanh thu n¨m ngêi tiªu dïng sÏ c¶m nhËn nhiÒu rñi ro
2017 t¨ng 35% (VECOM, 2018). h¬n (ch¼ng h¹n nh: kh«ng c¶m nhËn ®îc
Theo nghiªn cøu thÞ trêng ViÖt Nam sù hiÖn h÷u cña cöa hµng, kh«ng thÓ cÇm
cña Wearesocial (2019), n¨m 2019 cã 96,9 n¾m, kiÓm tra s¶n phÈm).
triÖu ngêi, trong ®ã 2/3 lµ ngêi dïng HiÖn nay, trªn thÕ giíi cã nhiÒu nghiªn
internet, t¨ng h¬n h¼n so víi sè ngêi dïng cøu vÒ lßng tin, trong 5 n¨m qua cã h¬n
lµ 35% (n¨m 2016). Thêi gian truy cËp 70.000 nghiªn cøu mçi n¨m vÒ kh¸i niÖm
internet trung b×nh lµ 6,42 giê/ngµy trªn nµy. Ngoµi ra còng cã nhiÒu nghiªn cøu liªn
c¸c thiÕt bÞ, 87% ngêi dïng internet cã t×m quan ®Õn kh¸i niÖm lßng tin vµ t¸c ®éng cña
kiÕm th«ng tin vÒ s¶n phÈm trªn m¹ng nã ®Õn hµnh vi mua trùc tuyÕn trong bèi c¶nh
còng nh ghÐ th¨m c¸c trang website b¸n
lÎ trùc tuyÕn, 77% ngêi dïng internet Hoµng ThÞ Ph¬ng Th¶o, PGS.TS., Trêng ®¹i häc
t¬ng ®¬ng víi kho¶ng 50 triÖu ngêi cã Më TP.Hå ChÝ Minh; Lª NguyÔn B×nh Minh, ThS.,
mua s¾m s¶n phÈm trªn m¹ng, so víi n¨m Trêng ®¹i häc Sµi Gßn.
38
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
nÒn kinh tÕ sè vµ th¬ng m¹i ®iÖn tö ®ang lÎ. Nghiªn cøu xÐt bèi c¶nh lÇn mua ®Çu tiªn
ph¸t triÓn m¹nh mÏ ë ViÖt Nam. Nghiªn cøu cña kh¸ch hµng víi website, do ®ã kh¸ch
nµy t×m hiÓu t¸c ®éng cña danh tiÕng, nhËn hµng cha cã kinh nghiÖm mua s¾m víi
thøc rñi ro ®Õn lßng tin vµ t¸c ®éng cña c¸c website tríc ®ã.
kh¸i niÖm nµy ®Õn hµnh vi mua trùc tuyÕn 2.1. C¸c nghiªn cøu vÒ lßng tin vµ
cña ngêi tiªu dïng, nh»m gióp cho c¸c nhµ hµnh vi mua s¾m ë ViÖt Nam
b¸n lÎ trùc tuyÕn hiÓu ®îc tÇm quan träng
C¸c nghiªn cøu gÇn ®©y ë ViÖt Nam vÒ
trong viÖc x©y dùng lßng tin th«ng qua c¸c
lßng tin vµ hµnh vi mua cho thÊy, mèi quan
ho¹t ®éng g©y dùng danh tiÕng cña website,
t©m cña c¸c nhµ nghiªn cøu vÒ kh¸i niÖm
gióp gi¶m nhËn thøc vÒ rñi ro vµ cñng cè lßng
lßng tin vµ t¸c ®éng cña nã ®Õn hµnh vi mua
tin cña ngêi tiªu dïng ®Ó cã thÓ thóc ®Èy
cña ngêi tiªu dïng trùc tuyÕn. B¶ng 1 tæng
ngêi tiªu dïng mua s¾m trªn website cña hä.
hîp c¸c nghiªn cøu tríc vÒ lßng tin vµ mua
2. C¬ së lý thuyÕt vµ m« h×nh nghiªn cøu s¾m trùc tuyÕn cho thÊy, cã nhiÒu nghiªn
Nghiªn cøu nµy dùa trªn nÒn t¶ng lý cøu t×m hiÓu vÒ t¸c ®éng cña lßng tin ®Õn
thuyÕt vÒ hµnh vi mua, lý thuyÕt hµnh vi hµnh vi mua trùc tuyÕn; tuy nhiªn, cã Ýt
ho¹ch ®Þnh vµ lßng tin ®Ó t×m hiÓu vµ ph©n nghiªn cøu xem xÐt t¸c ®éng cña kh¸i niÖm
tÝch bíc kh¸ch hµng xem xÐt vµ ra quyÕt cña danh tiÕng vµ nhËn thøc rñi ro trong m«
®Þnh mua hµng trªn c¸c website cña nhµ b¸n h×nh nghiªn cøu.
B¶ng 1: Tæng hîp mét sè nghiªn cøu ë ViÖt Nam vÒ lßng tin vµ mua s¾m trùc tuyÕn
STT Nghiªn cøu cña c¸c t¸c gi¶ Danh tiÕng NhËn thøc rñi ro Lßng tin Hµnh vi mua
1 Hoµng vµ NguyÔn (2018) x x
2 Hoµng vµ NguyÔn (2017) x x
3 Vuong (2016) x x
4 Vo, Dang vµ Nguyen (2015) x x
5 Tõ (2015) x
6 Hoang vµ Phan (2017) x x
7 NguyÔn vµ Lª (2014) x x x
8 Ho vµ Chen (2014) x x
9 Bïi (2013) x x
10 Hoµng vµ NguyÔn (2013) x x
11 Nguyen vµ Nham (2012) x x
12 Hoµng vµ NguyÔn (2012) x x
13 Lee vµ Hoang (2010) x x
Nguån: T¸c gi¶ tæng hîp.
2.2. Lßng tin nghÜa vô cña m×nh (Rotter, 1971; Luhmann,
Lßng tin lµ niÒm tin r»ng ®èi ph¬ng sÏ 1979), hay cã niÒm tin mét c¸ch tæng qu¸t
hµnh ®éng ®óng mùc (Zucker, 1986), cã ®¹o r»ng ®èi ph¬ng lµ ngêi ®¸ng tin cËy (Gefen
®øc (Hosmer, 1995) vµ nghÜ ®Õn lîi Ých chung vµ céng sù, 2003). Lßng tin trong m«i trêng
(Kumar vµ céng sù, 1995; Gefen vµ céng sù, trùc tuyÕn nãi vÒ sù phô thuéc cña nh÷ng ®èi
2003). Lßng tin lµ viÖc tin tëng r»ng ®èi tîng h÷u quan víi c¸c ho¹t ®éng kinh
ph¬ng sÏ thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt vµ doanh cña doanh nghiÖp trong m«i trêng
39
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
trùc tuyÕn th«ng qua website cña hä (Kim, khiÕn kh¸ch hµng tin vµo quyÕt ®Þnh cña hä
2012; Kim vµ Peterson, 2017). Lßng tin vµo (Casalo, Flavi¸n and GuinalÝu, 2007). Mét sè
nhµ b¸n lÎ trùc tuyÕn lµ viÖc ngêi tiªu dïng nghiªn cøu tríc ®©y cho thÊy danh tiÕng cã
trùc tuyÕn truy cËp vµ c¸c website cña nhµ nh÷ng t¸c ®éng nhÊt ®Þnh víi lßng tin (Jin,
b¸n lÎ ®Ó t×m kiÕm s¶n phÈm, tin tëng vµ Park vµ Kim, 2008) còng nh hµnh vi mua
®Æt mua s¶n phÈm trªn c¸c website nµy. (Ert, Fleischer vµ Magen, 2016).
Ngêi ®Æt lßng tin cã thÓ bá qua vµ kh«ng Tõ kÕt qu¶ trong c¸c nghiªn cøu tríc, c¸c
cã lý do ®Ó tin tëng mét ®èi tîng mµ hä gi¶ thuyÕt vÒ mèi quan hÖ gi÷a danh tiÕng
kh«ng biÕt, trong mét sè trêng hîp, hä còng víi lßng tin ban ®Çu, rñi ro c¶m nhËn vµ
cã thÓ m¹o hiÓm nhng kh«ng hÒ cã lßng tin hµnh vi mua cña ngêi tiªu dïng trùc tuyÕn
(Lewis vµ Weigert, 1985). Mçi c¸ nh©n kh¸c ®îc ®Ò xuÊt nh sau:
biÖt trong viÖc h×nh thµnh lßng tin cña m×nh, H1: danh tiÕng website t¸c ®éng nghÞch
theo Luhmann (1979), c¬ së nhËn thøc cña chiÒu ®Õn nhËn thøc rñi ro cña ngêi tiªu
lßng tin lµ chØ cã thÓ tin tëng nh÷ng g× cã dïng.
thÓ tin ®îc. Ngoµi ra, theo Lewis vµ Weigert
H2: danh tiÕng website t¸c ®éng thuËn
(1985), lßng tin còng ®îc x©y dùng trªn c¬
chiÒu ®Õn lßng tin cña ngêi tiªu dïng.
së c¶m xóc, nã lµ mét phÇn bæ sung cho c¬ së
nhËn thøc, thÓ hiÖn sù g¾n kÕt vÒ mÆt c¶m H3: danh tiÕng website t¸c ®éng thuËn
xóc gi÷a c¸c bªn trong mèi quan hÖ. Do ®ã, chiÒu ®Õn hµnh vi mua cña ngêi tiªu dïng.
khi vi ph¹m lßng tin cã thÓ g©y ¶nh hëng vÒ 2.4. Rñi ro vµ lßng tin vµo nhµ b¸n lÎ
mÆt c¶m xóc vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c bªn trùc tuyÕn
mét c¸ch nghiªm träng. NhËn thøc rñi ro lµ trêng hîp ngêi
Nghiªn cøu cña Kim (2012) ph©n ra lßng tiªu dïng nghÜ vÒ c¸c kÕt qu¶ xÊu kh«ng
tin ban ®Çu vµ lßng tin tiÕp diÔn, trong ®ã mong ®îi sÏ x¶y ra trong giao dÞch trùc
hµnh ®éng mua hµng lÇn ®Çu tiªn lµ cét mèc tuyÕn víi ngêi b¸n (Kim, Ferrin vµ Rao,
®Ó ph©n lo¹i lßng tin lµ ban ®Çu hay tiÕp diÔn 2008). Theo Corbitt, Thanasankit vµ Yi
vµ yÕu tè quan träng ®Ó h×nh thµnh lßng tin (2003), nhËn thøc rñi ro tån t¹i, do ®ã lßng
tiÕp diÔn chÝnh lµ sù tháa mãn ®èi víi s¶n tin sÏ xuÊt hiÖn vµ cã vai trß ®iÒu hßa vµ
phÈm, dÞch vô sau lÇn mua ®Çu tiªn, nÕu gi¶m nhËn thøc vÒ rñi ro cña ngêi tiªu
kh¸ch hµng kh«ng tháa mãn hä sÏ mÊt lßng dïng. Lßng tin cÇn thiÕt trong nh÷ng t×nh
tin. Lßng tin tiÕp diÔn lµ sù tin tëng tiÕp tôc huèng cã tiÒm Èn rñi ro, do ®ã cÇn kh¸ch
vµo kh¶ n¨ng vµ sù cam kÕt cña nhµ b¸n lÎ hµng ®Æt lßng tin vµo ®èi t¸c (Cheung vµ
trùc tuyÕn. Lee, 2006). Nh vËy cã thÓ thÊy, rñi ro
2.3. Danh tiÕng vµ lßng tin vµo nhµ còng cã thÓ tån t¹i song song víi lßng tin vµ
b¸n lÎ trùc tuyÕn t¸c ®éng ®Õn lßng tin. Ngoµi ra, nhËn thøc
Danh tiÕng lµ viÖc nhËn thøc cña ngêi rñi ro còng cã thÓ ®ãng vai trß nh kh¸i
tiªu dïng vÒ sù trung thùc, n¨ng lùc thùc niÖm nhËn thøc kiÓm so¸t trong m« h×nh
hiÖn theo c¸c cam kÕt vµ uy tÝn cña doanh hµnh vi ho¹ch ®Þnh cña Ajzen (1991) theo
nghiªn trong c¸c giao dÞch víi kh¸ch hµng t¸c ®éng nghÞch chiÒu, tøc lµ nhËn thøc rñi
(Doney vµ Cannon, 1997). Mét website cã ro c¶m nhËn nhiÒu sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng
danh tiÕng vµ uy tÝn tèt sÏ cã ®îc lßng tin thùc hiÖn hµnh vi cña ngêi tiªu dïng
cña kh¸ch hµng nÕu cã thÓ thùc hiÖn ®óng vµ (thùc hiÖn viÖc mua s¾m trùc tuyÕn). Tõ ®ã
®Çy ®ñ theo c¸c cam kÕt ®ã ®a ra. Danh h×nh thµnh gi¶ thuyÕt vÒ mèi quan hÖ gi÷a
tiÕng mét mÆt gióp t¨ng niÒm tin cña ngêi rñi ro vµ lßng tin nh sau:
tiªu dïng vµ nhµ b¸n lÎ, nhng mÆt kh¸c nã H4: nhËn thøc rñi ro t¸c ®éng nghÞch
còng gióp lµm gi¶m nhËn thøc rñi ro vµ chiÒu ®Õn lßng tin cña ngêi tiªu dïng.
40
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
H5: nhËn thøc rñi ro t¸c ®éng nghÞch vô. Hµnh vi tiªu dïng lµ nh÷ng suy nghÜ,
chiÒu ®Õn hµnh vi mua cña ngêi tiªu dïng. c¶m nhËn vµ hµnh ®éng diÔn ra trong qu¸
2.5. Lßng tin vµ hµnh vi mua tr×nh ra quyÕt ®Þnh mua s¾m hµng hãa,
Theo Kotler vµ Armstrong (2012), hµnh dÞch vô cña ngêi tiªu dïng díi sù t¸c
vi tiªu dïng lµ nh÷ng hµnh vi cô thÓ cña ®éng qua l¹i cña c¸c yÕu tè kÝch thÝch tõ
mét c¸ nh©n khi thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh m«i trêng bªn ngoµi vµ qu¸ tr×nh t©m lý
mua s¾m, sö dông vµ tõ bá s¶n phÈm, dÞch bªn trong cña hä.
B¶ng 2: Nguån tham kh¶o thang ®o cho c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu
Danh tiÕng cña nhµ b¸n lÎ trùc tuyÕn Nguån tham kh¶o
Website X lµ trang b¸n hµng online ®îc nhiÒu ngêi biÕt ®Õn
(Brown vµ céng sù, 2008;
Website X ®îc biÕt ®Õn lµ trang b¸n hµng online thµnh c«ng Kim vµ céng sù, 2009;
Website X ®îc biÕt ®Õn lµ trang b¸n hµng online uy tÝn Kim, 2012; Koufaris vµ
Hampton-Sosa, 2004)
Website X ®îc biÕt ®Õn lµ th¬ng hiÖu quen thuéc
Sù tin tëng nhµ b¸n lÎ trùc tuyÕn (tríc khi mua)
T«i cã niÒm tin m¹nh mÏ vµo website X
T«i tin tëng vµo sù trung thùc cña website X
T«i tin r»ng c¸c gîi ý cña website lµ phï hîp vµ ®¸ng xem xÐt (Eastlick vµ Lotz, 2011)
T«i tin r»ng website X cã ®ñ kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu vÒ s¶n phÈm vµ dÞch vô mµ
t«i mong ®îi
Rñi ro trong mua s¾m trùc tuyÕn
Theo t«i mua s¾m qua m¹ng tiÒm Èn rñi ro h¬n so víi c¸c h×nh thøc mua s¾m truyÒn
thèng
(Jarvenpaa vµ céng sù,
T«i cho r»ng cã nhiÒu rñi ro liªn quan ®Õn viÖc mua s¾m trªn c¸c website b¸n lÎ trùc
2000)
tuyÕn
Theo t«i viÖc mua s¾m s¶n phÈm trùc tuyÕn lµ mét quyÕt ®Þnh cã tÝnh m¹o hiÓm
Hµnh vi mua trùc tuyÕn (lÇn ®Çu)
Sau khi lùa chän s¶n phÈm t«i ®· ®Æt hµng online
T«i ®· lùa chän gãi giao hµng phï hîp víi nhu cÇu do website X cung cÊp (Bearden vµ Netemeyer,
T«i ®· chän ph¬ng thøc thanh to¸n phï hîp cho ®¬n hµng ®Çu tiªn 1999)
T«i ®· cã giao dÞch thµnh c«ng víi ®¬n hµng ®Çu tiªn
Nguån: T¸c gi¶ kh¶o s¸t vµ tæng hîp.
Cã nhiÒu nghiªn cøu trong m«i trêng hµng trùc tuyÕn. Nh vËy, gi¶ thuyÕt vÒ
®iÖn tö ®ã chøng minh ®îc mèi quan hÖ mèi quan hÖ cña lßng tin vµ hµnh vi mua
gi÷a lßng tin vµ ý ®Þnh hµnh vi (ý ®Þnh ®îc ®Ò xuÊt nh sau:
mua vµ ý ®Þnh mua lÆp l¹i) (McKnight, H6: lßng tin t¸c ®éng thuËn chiÒu ®Õn viÖc
Choudhury vµ Kacmar, 2002), hay nh mua cña ngêi tiªu dïng.
trong b¶ng 1 tãm t¾t mét sè nghiªn cøu ë C¸c thang ®o ®îc dïng ®o lêng cho
ViÖt Nam cho thÊy, cã nhiÒu nghiªn cøu c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu ®îc tham kh¶o
mèi quan hÖ gi÷a lßng tin vµ hµnh vi mua vµ hiÖu chØnh tõ c¸c nghiªn cøu tríc.
41
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
3. D÷ liÖu vµ ph¬ng ph¸p nghiªn (CFA), th«ng qua ph©n tÝch CFA vµ m«
cøu h×nh ®o lêng gióp ®¸nh gi¸ vÒ gi¸ trÞ héi
Nghiªn cøu sö dông ph¬ng ph¸p ®Þnh tô, ph©n biÖt, tin cËy vµ néi dung cña
lîng víi b¶ng c©u hái kh¶o s¸t ®îc göi thang ®o, sau ®ã ph©n tÝch mèi quan hÖ
®Õn nh÷ng ngêi cã mua hµng trùc tuyÕn. cña c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu víi m« h×nh
C¸c thang ®o trong b¶ng c©u hái kh¶o s¸t cÊu tróc tuyÕn tÝnh (SEM), th«ng ph©n
chñ yÕu dùa trªn c¸c nghiªn cøu tríc tÝch SEM sÏ gióp kiÓm ®Þnh c¸c gi¶
nh ®ã tr×nh bµy trong phÇn c¬ së lý thuyÕt vÒ c¸c mèi quan hÖ trong m« h×nh
thuyÕt vµ ®îc ®iÒu chØnh l¹i cho phï hîp nghiªn cøu.
h¬n víi thÞ trêng ViÖt Nam. B¶ng c©u 4. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn
hái kh¶o s¸t gåm 3 phÇn: phÇn g¹n läc vµ
th«ng tin mua s¾m trùc tuyÕn, phÇn ®o KÕt qu¶ kh¶o s¸t thu ®îc 694 b¶ng
lêng c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu chÝnh, tr¶ lêi, sau khi lo¹i c¸c b¶ng c©u hái
phÇn th«ng tin c¸ nh©n cña ngêi tr¶ lêi. kh«ng ®¹t yªu cÇu sè lîng quan s¸t cßn
C¸c thang ®o lêng cho c¸c kh¸i niÖm dùa l¹i lµ 594 quan s¸t, trong ®ã cã 35,4% lµ
trªn c¸c nghiªn cøu tríc, c¸c thang ®o nam, 64,6% lµ n÷. §é tuæi tõ 19 tíi 24
nµy ®ã ®îc hiÖu chØnh cho phï hîp hîp chiÕm 61,1%, ®é tuæi tõ 25 tíi 30 chiÕm
víi ngêi dïng ë thÞ trêng ViÖt Nam. 21,7%, vµ tõ 31 tíi 40 chiÕm 11,1%, sè cßn
B¶ng c©u hái kh¶o s¸t gåm: 500 b¶n giÊy l¹i lµ díi 18 tuæi vµ trªn 41 tuæi chiÕm
®îc göi ®Õn nh÷ng ngêi tiªu dïng trùc 6,1%. §èi tîng cã thu nhËp díi 5 triÖu
tuyÕn trong c¸c c«ng ty, trêng häc; 350 ®ång chiÕm 46,3%, tõ 5 tíi 10 triÖu ®ång
b¶n ®îc thiÕt kÕ trªn m¹ng vµ göi b»ng chiÕm 24% vµ tõ 10 ®Õn 15 triÖu ®ång
email ®Õn c¸c nhãm céng ®ång m¹ng vµ chiÕm 12,5%, nhãm ®èi tîng cã thu nhËp
ngêi dïng trªn c¸c m¹ng xã héi ®Ó kh¶o trªn 30 triÖu ®ång chØ chiÕm 2,7% (b¶ng
s¸t trùc tuyÕn, mçi nhãm céng ®ång m¹ng 3).
cã trªn 1000 thµnh viªn. Trong m« h×nh tíi h¹n, c¸c kh¸i niÖm
Theo ®Ò xuÊt sè lîng mÉu cho ph©n ®îc tù do t¬ng quan víi nhau ®Ó cã bËc
tÝch håi quy (EFA) hoÆc m« h×nh cÊu tróc tù do thÊp nhÊt (Anderson vµ Gerbing,
tuyÕn tÝnh (SEM) cÇn mÉu tèi thiÓu lµ 1988). KÕt qu¶ ph©n tÝch ®é phï hîp cña
300. Theo quy t¾c kinh nghiÖm mÉu cÇn m« h×nh ®o lêng cho thÊy m« h×nh cã
cho c¸c ph©n tÝch tõ 300-500, hoÆc theo Chi-square lµ 322,331 víi bËc tù do lµ 84
nguyªn t¾c 1 chØ b¸o cÇn cã 5 quan s¸t vµ cã gi¸ trÞ p-value p < 0,05; tuy nhiªn,
(Bollen, 1989; Green, 1991), hay quy t¾c m« h×nh l¹i cã gi¸ trÞ Chi-square/df lµ
5k ®îc Hair ®Ò xuÊt (Hair vµ céng sù, 3,837 (nhá h¬n 5), c¸c chØ sè kh¸c nh
2014). NÕu theo quy t¾c 5k th× víi 15 chØ CFI (0,954), GFI (0,931) vµ TLI (0,942)
b¸o cÇn thu thËp Ýt nhÊt 75 b¶ng tr¶ lêi ®Òu lín h¬n 0,9 vµ nhá h¬n 1, chØ sè vÒ ®é
cña ®¸p viªn; tuy nhiªn, ®Ó ®ñ sè lîng sai sè cña m« h×nh RMSEA ®¹t 0,069 (lín
mÉu cÇn thiÕt cho c¸c ph©n tÝch sau, h¬n 0,05 nhng thÊp h¬n 0,08) vµ ®îc
nghiªn cøu nµy ®Æt ra môc tiªu sè mÉu chÊp nhËn, c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ nµy
cÇn thiÕt lµ 500 (gåm nh÷ng ngêi cã mua ®îc tham kh¶o theo c¸c mèc ®¸nh gi¸
s¾m trùc tuyÕn tr¶ lêi c¸c b¶ng c©u hái). cña (Hu vµ Bentler, 1999), v× vËy cã thÓ
C¸c sè liÖu thu thËp ®îc ®a vµo kÕt luËn lµ m« h×nh lý thuyÕt vµ m« h×nh
ph©n tÝch vµ xö lý trªn phÇn mÒm SPSS, ®o lêng cã ®é t¬ng thÝch víi nhau; ngoµi
nh thèng kª mÉu vµ ®Æc ®iÓm c¸ nh©n ra, c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu trong m«
cña ngêi tr¶ lêi, hµnh vi mua s¾m trùc h×nh ®o lêng ®¹t ®îc gi¸ trÞ héi tô vµ
tuyÕn. Ph©n tÝch nh©n tè kh¼ng ®Þnh ph©n biÖt.
42
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
B¶ng 3: Thèng kª mÉu kh¶o s¸t
Giíi tÝnh TÇn sè % Thu nhËp hµng th¸ng TÇn sè %
Nam 210 35,4 Díi 5 triÖu VND 275 46,3
N÷ 384 64,6 5-10 triÖu VND 163 27,4
Tuæi % 10-15 triÖu VND 74 12,5
40 17 2,9
Nguån: T¸c gi¶ kh¶o s¸t vµ tæng hîp.
Träng sè chuÈn hãa cña c¸c biÕn ®o lêng cøu ®Òu lín h¬n 0,5, hÖ sè tin cËy tæng hîp
®Õn kh¸i niÖm nghiªn cøu ®Òu lín h¬n 0,6 vµ cña c¸c kh¸i niÖm còng ®Òu lín h¬n 0,7, nh
®Òu cã ý nghÜa thèng kª víi p-value nhá h¬n vËy c¸c thang ®o cña c¸c kh¸i niÖm nghiªn
0,05, v× vËy c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu ®Òu ®¹t cøu ®Òu ®¹t gi¸ trÞ héi tô (Bagozzi vµ Yi, 1988;
®îc gi¸ trÞ héi tô (Bagozzi vµ Yi, 1988; Hair vµ céng sù, 2014). Ngoµi ra, c¨n bËc 2
Gerbing vµ Anderson, 1988; Malhotra vµ gi¸ trÞ AVE cña c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu ®Òu
Dash, 2011). B¶ng 4 tr×nh bµy träng sè håi lín h¬n møc ®é t¬ng quan cña kh¸i niÖm
quy chuÈn hãa cña c¸c biÕn ®o lêng víi kh¸i nghiªn cøu ®ã víi c¸c kh¸i niÖm kh¸c, do ®ã
niÖm nghiªn cøu, hÖ sè tin cËy tæng hîp (CR) m« h×nh ®o lêng ®¹t ®îc gi¸ trÞ ph©n biÖt
vµ ph¬ng sai trÝch (AVE). KÕt qu¶ cho thÊy, gi÷a c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu trong m« h×nh
ph¬ng sai trÝch cña c¸c kh¸i niÖm nghiªn (Hair vµ céng sù, 2014) (b¶ng 5).
B¶ng 4: Tãm t¾t c¸c kh¸i niÖm nghiªn cøu
Kh¸i niÖm nghiªn cøu C¸c biÕn ®o lêng HÖ sè t¶i nh©n tè
Hµnh vi mua (Mua) buy1 0,671
(AVE 0,619, CR 0,866) buy2 0,836
buy3 0,847
buy4 0,780
Lßng tin (Longtin) initialtrust1 0,870
(AVE 0,690, CR 0,899) initialtrust2 0,895
initialtrust3 0,784
initialtrust4 0,766
NhËn thøc rñi ro (Ruiro) perceivedrisk1 0,855
(AVE 0,667, CR 0,855) perceivedrisk2 0,914
perceivedrisk3 0,661
Danh tiÕng (Danhtieng) reputation1 0,778
(AVE 0,593, CR 0,853) reputation2 0,766
reputation3 0,724
reputation4 0,810
Nguån: T¸c gi¶ ph©n tÝch vµ tæng hîp.
43
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
Träng sè chuÈn hãa cña c¸c biÕn ®o lêng kh¸i niÖm nghiªn cøu ®¹t tÝnh tin cËy vµ héi
®Òu lín h¬n 0,6 vµ cã ý nghÜa thèng kª tô (Bagozzi vµ Yi, 1988; Hair vµ céng sù,
(p
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
B¶ng 6: Tãm t¾t kÕt qu¶ kiÓm ®Þnh c¸c gi¶ thuyÕt nghiªn cøu
Gi¶ thuyÕt nghiªn cøu Träng sè Gi¸ trÞ t KÕt qu¶
Ruiro Danhtieng -0,286*** -6,069 H1: chÊp nhËn
longtin Danhtieng 0,532*** 10,953 H2: chÊp nhËn
Mua Danhtieng 0,344*** 6,789 H3: chÊp nhËn
longtin Ruiro 0,015 0,362 H4: b¸c bá
Mua Ruiro -0,228*** -5,766 H5: chÊp nhËn
Mua longtin 0,363*** 7,654 H6: chÊp nhËn
Ghi chó: a
P ≤ 0,1, * P ≤ 0,05, ** P ≤ 0,01, *** P ≤ 0,001
Nguån: T¸c gi¶ ph©n tÝch vµ tæng hîp.
Kh¸i niÖm nhËn thøc rñi ro ®îc ®Ò xuÊt 2 kª. KÕt qu¶ cña mét sè nghiªn cøu tríc
híng quan hÖ lµ t¸c ®éng ®Õn lßng tin vµ còng cho thÊy, nhËn thøc rñi ro cã t¸c ®éng
t¸c ®éng ®Õn hµnh vi mua; tuy nhiªn, trong ®Õn hµnh vi mua (Pavlou vµ Gefen, 2004;
nghiªn cøu nµy kh«ng cho thÊy t¸c ®éng cña Kim, Ferrin vµ Rao, 2008; Kim, Ferrin vµ
rñi ro ®Õn lßng tin, mµ chØ cã mèi quan hÖ tõ Raghav Rao, 2009; Hsu, Chuang vµ Hsu,
rñi ro ®Õn hµnh vi mua lµ cã ý nghÜa thèng 2014; Özpolat vµ Jank, 2015).
H×nh 1: M« h×nh nghiªn cøu
B¶ng 7 tr×nh bµy kÕt qu¶ ph©n tÝch t¸c bao gåm t¸c ®éng trùc tiÕp cña lßng tin, rñi
®éng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cña c¸c biÕn ro vµ danh tiÕng, trong ®ã danh tiÕng cã t¸c
trong m« h×nh nghiªn cøu. KÕt qu¶ nghiªn ®éng lín nhÊt Ngoµi ra, danh tiÕng còng cã
cøu cho thÊy, lßng tin cña ngêi tiªu dïng t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn hµnh vi mua th«ng
trùc tuyÕn cã tæng t¸c ®éng lµ 0,527, trong qua lßng tin vµ rñi ro, rñi ro còng cã t¸c
®ã t¸c ®éng trùc tiÕp cña danh tiÕng lµ 0,532, ®éng gi¸n tiÕp th«ng qua lßng tin, tuy nhiªn
vµ t¸c ®éng gi¸n tiÕp th«ng qua rñi ro lµ - mèi quan hÖ cña rñi ro ®Õn lßng tin kh«ng cã
0,004. Hµnh vi mua cã tæng t¸c ®éng lµ 0,601 ý nghÜa thèng kª, do ®ã c¸c t¸c ®éng th«ng
45
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
qua rñi ro cã thÓ xem xÐt l¹i.
B¶ng 7: T¸c ®éng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp
T¸c ®éng
BiÕn chÞu t¸c ®éng BiÕn t¸c ®éng
Tæng Trùc tiÕp Gi¸n tiÕp
Ruiro Danhtieng -0,286 -0,286
Longtin Danhtieng 0,527 0,532 -0,004
Ruiro 0,015
Mua Danhtieng 0,601 0,344 0,257
Ruiro -0,228 0,006
Longtin 0,363
Nguån: T¸c gi¶ ph©n tÝch vµ tæng hîp.
Trong m« h×nh nµy cã thÓ thÊy, danh §èi víi c¸c doanh nghiÖp b¸n lÎ trùc tuyÕn,
tiÕng vµ lßng tin cã vai trß quan träng trong nªn ®Çu t thªm ng©n s¸ch trong viÖc x©y
viÖc t¸c ®éng ®Õn hµnh vi mua, møc ®é gi¶i dùng danh tiÕng còng nh cã quy tr×nh lµm
thÝch cña m« h×nh cho hµnh vi mua cña viÖc híng ®Õn viÖc t¹o dùng uy tÝn cho
ngêi tiªu dïng cã møc kh¸ cao (50%). Danh doanh nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng vµ thÞ
tiÕng võa cã t¸c ®éng trùc tiÕp, võa cã t¸c trêng, qua ®ã nhiÒu ngêi biÕt ®Õn website
®éng gi¸n tiÕp ®¸ng kÓ ®Õn hµnh vi mua. vµ thu hót kh¸ch hµng míi ®Õn víi doanh
5. KÕt luËn nghiÖp./.
KÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, hÇu hÕt c¸c Tµi liÖu tham kh¶o
gi¶ thuyÕt vÒ c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c kh¸i 1. Ajzen I. (1991), The theory of planned behavior,
niÖm nghiªn cøu trong m« h×nh ®Òu ®îc Orgnizational Behavior and Human Decision Processes,
chÊp nhËn, ngo¹i trõ mèi quan hÖ tõ rñi ro 50, pp. 179-211. doi: 10.1016/0749-5978(91)90020-T.
®Õn lßng tin kh«ng ®îc chÊp nhËn. Møc ®é 2. Anderson J. C. and Gerbing D. W. (1988),
gi¶i thÝch cña hµnh vi mua th«ng qua c¸c Structural equation modeling in practice: A review and
recommended two-step approach, Psychological Bulletin,
biÕn (danh tiÕng, nhËn thøc rñi ro vµ lßng tin) 103(3), pp. 411-423. doi: 10.1037/0033-2909.103.3.411.
trong m« h×nh ®¹t møc 50%, nh vËy møc ®é 3. Bagozzi R. P. and Yi Y. (1988), On the evaluation
gi¶i thÝch cña m« h×nh nghiªn cøu cho hµnh of structural equation models, Academy of Marketing
vi mua trùc tuyÕn lµ kh¸ tèt. Science, 16(1), pp. 74-94.
4. Bagozzi R. P., Yi Y. and Phillips L. W. (1991),
YÕu tè danh tiÕng võa cã t¸c ®éng trùc Assessing construct validity in organizational research,
tiÕp võa cã t¸c ®éng gi¸n tiÕp (th«ng qua Administrative Science Quarterly, 36(3), pp. 421-458.
lßng tin) ®Õn hµnh vi mua cña kh¸ch hµng, 5. Bearden W. O. and Netemeyer R. G. (1999),
nh vËy cã thÓ thÊy, vai trß quan träng cña Handbook of Marketing Scales: Multi-Item Measures for
Marketing and Consumer Behavior Research. 2nd ed.
danh tiÕng vµ lßng tin trong viÖc thóc ®Èy
Edited by W. O. Bearden and R. G. Netemeyer.
hµnh vi mua hµng trùc tuyÕn. Nghiªn cøu Thousand Oaks: Sage Publication, Inc.
nµy ®ã ®ãng gãp thªm hiÓu biÕt trong viÖc 6. Bollen K. A. (1989), Structural equations with
kh¸i niÖm danh tiÕng kh«ng chØ cã t¸c ®éng latent variables, John Wiley & Sons.
trùc tiÕp mµ cßn cã t¸c ®éng gi¸n tiÕp th«ng 7. Brown S. A. et al. (2008), Expectation
confirmation: An examination of three competing
qua lßng tin vµ kh¸i niÖm lßng tin sÏ ®ãng models, Organizational Behavior and Human Decision
vai trß nh lµ khuyÕn khÝch trung gian thóc Processes, 105(1), pp. 52-66. doi: 10.1016/j.
®Èy hµnh vi mua hµng trùc tuyÕn. obhdp.2006.09.008.
46
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
8. Bïi T. T. (2013), NhËn thøc rñi ro t¸c ®éng ®Õn ý 21. Ho L. T. H. and Chen Y. (2014), Vietnamese
®Þnh mua s¾m trùc tuyÕn cña kh¸ch hµng, T¹p chÝ Ph¸t Consumers’ Intention to Use Online Shopping: The Role of
triÓn kinh tÕ, 278, pp. 26-38. Trust, International Journal of Business and Management,
9. Buttner O. B. and Goritz A. S. (2008), Perceived 9(5), pp. 145-159. doi: 10.5539/ijbm.v9n5p145.
trustworthiness of online shops, Journal of Consumer 22. Hoµng T. P. T. and NguyÔn L. T. H. (2018),
Behaviour, 7, pp. 35-50. doi: 10.1002/cb. Impact of online social media on consumers’ purchasing
10. Casalo L. V., Flavi¸n C. and GuinalÝu M. (2007), intention via social network sites, Journal of Science Ho
The Influence of satisfaction, perceived reputation and Chi Minh City Open University, 8(2), pp. 56-71.
trust on a Consumer’s Commitment to a website, Journal 23. Hoµng T. P. T. and NguyÔn M. T. (2013), NiÒm
of Marketing Communications, 13(1), pp. 1-17. doi: tin cña ngêi tiªu dïng ViÖt Nam trong mua s¾m trùc
10.1080/13527260600951633. tuyÕn, T¹p chÝ Khoa häc Trêng §¹i häc Më Tp.Hå ChÝ
11. Cheung C. and Lee M. (2006), Understanding Minh, 29(1), pp. 3-11.
consumer trust in internet shopping: a multidisciplinary 24. Hoµng, T. P. T. and NguyÔn, T. T. (2017), Sù chÊp
approach, Journal of the American Society for nhËn th«ng tin truyÒn miÖng ®iÖn tö vµ niÒm tin th¬ng
Information Science and Technology, 57(4), pp. 479-492. hiÖu trong lÜnh vùc du lÞch ViÖt Nam, T¹p chÝ Khoa häc
doi: 10.1002/asi. Trêng §¹i häc Më Tp.Hå ChÝ Minh, 52(1), pp. 15-27.
12. Corbitt B. J., Thanasankit T. and Yi H. (2003), 25. Hoµng, T. P. T. and NguyÔn, T. T. L. (2012),
Trust and e-commerce: a study of consumer perceptions, Vietnamese consumers’ perception of risks in online
Electronic Commerce Research and Applications, 2(3), shopping, Journal of Economics vµ Development, (213),
pp. 203-215. doi: 10.1016 /S1567-4223(03)00024-3.
pp. 99-114.
13. Doney P. M. and Cannon J. P. (1997), An
26. Hoang, T. P. T. and Phan, T. T. H. (2017),
examination of the nature of buyer-seller relationship,
Purchase intention of Vietnamese customers via social
Journal of Marketing, 61(2), pp. 35-51.
network service sites, in International Conference
14. Eastlick M. A. and Lotz S. (2011), Cognitive and Proceedings on Business: Leading & Innovating
institutional predictors of initial trust toward an online sustainable business development.
retailer, International Journal of Retail vµ Distribution
27. Hosmer L. T. (1995), Trust: The Connecting Link
Management, 39(4), pp. 234-255.
between Organizational Theory and Philosophical Ethics,
15. Ert E., Fleischer A. and Magen N. (2016), Trust Academy of Mamagement Review, 20(2), pp. 379–403.
and reputation in the sharing economy: The role of
doi: 105465.
personal photos in Airbnb, Tourism Management.
Elsevier Ltd, 55, pp. 62-73. doi: 28. Hsu M. H., Chuang L. W. and Hsu C. S. (2014),
10.1016/j.tourman.2016.01.013. Understanding online shopping intention: The roles of
four types of trust and their antecedents, Internet
16. Gefen D., Karahanna E. and Straub D. W. (2003),
Research. doi: 10.1108/IntR-01-2013-0007.
Trust and TAM in online shopping: an integrated model,
MIS Quarterly, 27(1), pp. 51-90. doi: 10.1007/s13398- 29. Hu L. T. and Bentler P. M. (1999), Cutoff criteria
014-0173-7.2. for fit indexes in covariance structure analysis:
17. Gerbing D. W. and Anderson J. C. (1988), An Conventional criteria versus new alternatives, Structural
updated paradigm for scale development incorporating Equation Modeling, 6(1), pp. 1-55. doi:
unidimensionality and its assessment, Journal of 10.1080/10705519909540118.
Marketing Research, 25(May), pp. 186-192. doi: 30. Jarvenpaa S. L., Tractinsky N. and Vitale M.
10.2307/3172650. (2000), Consumer Trust in an Internet Store, Information
18. Green S. B. (1991), How many subjects does it Technology and Management, 1(2), pp. 45-71.
take to do a regression analysis, Multivariate Behavioral 31. Jin B., Park J. Y. and Kim J. (2008), Cross-
Research, 26(3), pp. 499-510. doi: cultural examination of the relationships among firm
10.1207/s15327906mbr2603_7. reputation, e-satisfaction, e-trust, and e-loyalty,
19. Gupta P., Yadav M. S. and Varadarajan R. (2009), International Marketing Review, 25, pp. 324-337. doi:
How task-facilitative interactive tools foster buyers’ trust 10.1108/02651330810877243.
in online retailers: A process view of trust development in 32. Kim D. J. (2012), An investigation of the effect of
the electronic marketplace, Journal of Retailing, 85(2), online consumer trust on expectation, satisfaction, and
pp. 159-176. doi: 10.1016/j.jretai.2009.02.001. post-expectation, Information Systems and e-Business
20. Hair J. F. et al. (2014), Multivariate Data Management, 10(2), pp. 219-240. doi: 10.1007/s10257-
Analysis, 7th ed. Pearson Education Limited. 010-0136-2.
47
- Mèi quan hÖ cña danh ti Õ ng ...
33. Kim D. J., Ferrin D. L. and Raghav Rao H. to transact with a web site: A trust building model,
(2009), Trust and satisfaction, two stepping stones for Journal of Strategic Information Systems, 11(3-4), pp.
successful e-commerce relationships: A longitudinal 297-323. doi: 10.1016/S0963-8687(02)00020-3.
exploration, Information Systems Research, 20(2), pp. 47. Nguyen M. T. T. and Nham T. P. (2012), Trust
237-257. doi: 10.1287/isre.1080.0188. and customer satisfaction in online shopping: A study in
34. Kim D. J., Ferrin D. L. and Rao H. R. (2008), A Vietnam, in Vietnam-The topics in Economics, pp. 1-11.
trust-based consumer decision-making model in 48. NguyÔn T. B. C. and Lª N. X. §. (2014), Ph©n tÝch
electronic commerce: The role of trust, perceived risk, c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hµnh vi mua s¾m trùc tuyÕn
and their antecedents, Decision Support Systems, 44(2), cña ngêi tiªu dïng thµnh phè CÇn Th¬, T¹p chÝ Khoa
pp. 544-564. doi: 10.1016/j.dss.2007.07.001. häc Trêng ®¹i häc CÇn Th¬, 30, pp. 8-14.
35. Kim G., Shin B. and Lee H. G. (2009), 49. Özpolat K. and Jank W. (2015), Getting the most
Understanding dynamics between initial trust and usage out of third party trust seals: An empirical analysis,
intentions of mobile banking, Information Systems Decision Support Systems. Elsevier B.V., 73, pp. 47-56.
Journal, 19(3), pp. 283-311. doi: 10.1111/j.1365- doi: 10.1016/j.dss.2015.02.016.
2575.2007.00269.x. 50. Pavlou P. A. and Gefen D. (2004), Building
36. Kim J. B. (2012), An empirical study on consumer effective online marketplaces with institution-based trust,
first purchase intention in online shopping: Integrating Information Systems Research, 15(1), pp. 37-59. doi:
initial trust and TAM, Electronic Commerce Research, 10.1287/isre.
12(2), pp. 125-150. doi: 10.1007/s10660-012-9089-5. 51. Rotter J. B. (1971), Generalized expectancies for
37. Kim Y. and Peterson R. A. (2017), A Meta- interpersonal trust, American Psychologist, 26(5), pp.
analysis of Online Trust Relationships in E-commerce, 443-452. doi: 10.2466/pr0.1976.39.2.649.
Journal of Interactive Marketing, 38, pp. 44-54. doi: 52. Tõ Y. T. H. (2015), Nghiªn cøu c¸c nh©n tè t¸c
10.1016/j.intmar.2017.01.001. ®éng ®Õn ý ®Þnh mua s¾m trùc tuyÕn (online shopping)
38. Kotler P. and Armstrong G. (2012), Principles of cña ngêi tiªu dïng, Nghiªn cøu khoa häc-§¹i häc §«ng
marketing, 14th ed. Pearson Education Limited. ¸, §¹i häc §«ng ¸, pp. 29-39. Available at:
39. Koufaris M. and Hampton-Sosa W. (2004), The http://www.uef.edu.vn/newsimg/tap-chi-uef/2014-01-02-
development of initial trust in an online company by new 14/8.pdf.
customers, Information and Management, 41(3), pp. 377- 53. Vo T. T. N., Dang V. T. T. and Nguyen L. H. P.
397. doi: 10.1016/j.im.2003.08.004. (2015), The impact of social presence in the web
40. Kumar N., Scheer L. K. and Steenkamp J. E. M. interface on customer’s purchase intention toward online
(1995), The effects of perceived interdependence on stores: the case of Vietnam, International Journal of
dealer attitudes, Journal of Marketing Research, 32(3), Education and Social Science, 2(4), pp. 70-84.
pp. 348-356. doi: 10.2307/3151986. 54. Vuong D. Q. (2016), Determinants of book online
41. Lee S. and Hoang N. T. B. (2010), Investigating buying behavior of undergraduate students in can tho
the on-line shopping intentions of Vietnamese students#: university, Vietnam, Asian Journal of Science and
an extension of the theory of planned behaviour, World Technology, 7(3), pp. 2626-2631.
Transations on Engineering and Technology Education, 55. Wearesocial (2019) Digital 2019 Vietnam.
8(4), pp. 471-476. 56. Zucker L. G. (1986), Production of trust:
42. Lewis J. D. and Weigert A. (1985), Trust as a Institutional sources of economic structure, 1840-1920,
social reality, Source: Social Forces, 63(4), pp. 967-985. Research in Organizational Behavior, 8(1), pp. 53-111.
doi: 10.1093/sf/63.4.967.
43. Li H., Jiang J. and Wu M. (2014), The effects of
trust assurances on consumers’ initial online trust: A two-
stage decision-making process perspective, International
Journal of Information Management. Elsevier Ltd, 34(3),
pp. 395-405. doi: 10.1016/j.ijinfomgt.2014.02.004.
44. Luhmann N. (1979), Trust and Power, Chichester,
UK: Wiley Publising, Inc.
45. Malhotra N. K. and Dash S. (2011), Marketing
Research: An Applied Approach, London: Pearson
Publishing.
46. McKnight D. H., Choudhury V. and Kacmar C. Ngµy nhËn bµi: 13-9-2019
(2002), The impact of initial consumer trust on intentions Ngµy duyÖt ®¨ng: 15-10-2019
48
View publication stats
nguon tai.lieu . vn