Xem mẫu
- BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA
BẢN TIN
KHỞI NGHIỆP
ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
Số 36.2020
- TIN TỨC SỰ KIỆN
Techfest Hải Phòng khơi nguồn
01 năng lượng khởi nghiệp thành
phố Hoa phượng đỏ
Phụ nữ Thanh Hoá giới thiệu 900
02 sản phẩm trong Ngày phụ nữ
sáng tạo - khởi nghiệp
03 Thương mại điện tử và thanh toán
dẫn dắt startup Việt Nam
04 Vinacapital Ventures - Thành đoàn
Hà Nội tìm kiếm các startups sáng
tạo nhất Việt Nam
KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
05 Hiip - Startup kết nối nhãn hàng CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ
với KLOs CÔNG NGHỆ QUỐC GIA
24 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội
Tel: (024) 38262718
06 Những startup Kỳ lân mới
của Ấn Độ (P2)
KIẾN THỨC KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
07 Khởi nghiệp xã hội dựa trên tri thức:
chiến lược, xây dựng chiến lược và
các mô hình kinh doanh (Bài cuối)
1
- TIN TỨC SỰ KIỆN
TECHFEST HẢI PHÒNG KHƠI NGUỒN NĂNG LƯỢNG
KHỞI NGHIỆP THÀNH PHỐ HOA PHƯỢNG ĐỎ
Chiều ngày 25/09/2020, ngày hội khởi nghiệp Hải Phòng lần thứ 4 (Techfest Hải Phòng 2020) đã chính
thức được khai mạc.
Tham dự ngày hội có sự hiện diện của Ông Trần khởi nghiệp trong việc tạo dựng cơ hội phát huy tính
Văn Tùng - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, sáng tạo, tinh thần dám nghĩ dám làm của nhiều học
Ông Lê Khắc Nam - Phó chủ tịch UBND thành phố sinh sinh viên, những bạn trẻ yêu kinh doanh, mong
Hải Phòng; đại diện lãnh đạo của nhiều Sở, Ban, muốn phát triển bản thân trong một thế giới mở với
Ngành trong và ngoài Thành phố, cùng sự tham dự sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ.
của đông đảo cán bộ, giảng viên, sinh viên Trường “Ngày hội khởi nghiệp năm nay được diễn ra tại Hải
Cao đẳng Du lịch Hải Phòng, Trường Đại học Hải Phòng một thành phố trẻ năng động vì thế tôi tin
Phòng, đại điện lãnh đạo của nhiều doanh nghiệp uy tưởng Techfest Hải Phòng 2020 sẽ mang đến sức
tín trên địa bàn thành phố. ảnh hưởng và sự lan tỏa mạnh mẽ hơn”. Thứ trưởng
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho biết Hải Phòng là một trong những địa phương đi
nêu bật ý nghĩa và những đóng góp của ngày hội đầu thực hiện các kế hoạch triển khai Đề án "Hỗ trợ
2
- hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia kết nối các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp khởi
đến năm 2025," hướng tới hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với các chuyên gia, cố vấn,
nghiệp đổi mới sáng tạo địa phương một cách hiệu quỹ đầu tư, thị trường thông qua các diễn đàn, hội
quả. thảo, các buổi tư vấn, hội chợ cùng nhiều hoạt động
Thứ trưởng Trần Văn Tùng nhấn mạnh Hải ý nghĩa khác để tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ về
Phòng là nơi tập trung nhiều trường đại học, viện hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của thành
nghiên cứu trung ương, có nhiều doanh nghiệp lớn, phố.
doanh nghiệp trong các lĩnh vực công nghệ cao. Đây Techfest Hải Phòng 2020 diễn ra trong bối cảnh
là môi trường thuận lợi để đẩy mạnh khởi nghiệp đổi diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, nhiều
mới sáng tạo. Trong giai đoạn tiếp theo, khi hoạt doanh nghiệp, lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề từ dịch
động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tập trung vào bệnh. Chính vì vậy ngày hội khởi nghiệp năm nay đã
chiều sâu, các bên liên quan cần tăng cường hơn tập trung vào việc cùng với các doanh nghiệp vượt
nữa sự hình thành và phát triển mô hình liên kết như qua những khó khăn thách thức của dịch bệnh.
giữa trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức thúc Với chủ đề Kinh tế sáng tạo, Techfesh Hải Phòng
đẩy kinh doanh, nhà đầu tư và doanh nghiệp. Sự liên năm nay có 44 gian trưng bày sản phẩm của gần 50
kết tăng dần quy mô từ thành phố đến vùng đồng dự án khởi nghiệp sáng tạo gồm các dự án của
bằng sông Hồng, sau đó nâng tầm đến quy mô quốc thành phố Hải Phòng và tỉnh, thành phố khác như Hà
gia và quốc tế. Giang, Phú Thọ, Bắc Kạn, Hà Nội, Thái Bình, Hà
Nam, TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Long An và Trà
Vinh và các dự án nghiên cứu của Trường Đại học
Hải Phòng, Trường Cao đẳng Du lịch. Ngày hội còn
có sự tham gia của trường Đại học Leipzig (Đức) giới
thiệu về Chương trình hỗ trợ kết nối Startup Việt
Nam và Đức trong lĩnh vực ICT và giải thưởng
International Innovators Award 2020.
Techfest Hải Phòng 2020 diễn ra trong 2 ngày 25,
26/9 tại Trường Cao đẳng Du lịch Hải Phòng. Sau lễ
khai mạc ngày 25/9, ngày 26/9, các đơn vị tham gia
Hội thảo Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực
Du lịch. Đây là dịp để các dự án khởi nghiệp sáng
Các gian hàng tại Techfest Hải Phòng 2020 tạo quảng bá sản phẩm tới rộng rãi người dùng và là
cơ hội tiếp cận, kết nối trực tiếp với các doanh
Đại diện Thành phố Hải Phòng, Phó Chủ tịch Ủy
nghiệp Hải Phòng, nhà đầu tư thiên thần tại địa
ban nhân dân thành phố Lê Khắc Nam khẳng định
phương, tổ chức, cá nhân trong thành phố./.
sau hơn 3 năm tích cực triển khai hoạt động hỗ trợ
hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, Hải Phòng
đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Hải Phòng
đã hỗ trợ trực tiếp, gián tiếp cho gần 150 dự án khởi
nghiệp, tổ chức và phối hợp tổ chức gần 40 sự kiện
3
- TIN TỨC SỰ KIỆN
PHỤ NỮ THANH HOÁ GIỚI THIỆU 900 SẢN PHẨM TRONG
NGÀY PHỤ NỮ SÁNG TẠO - KHỞI NGHIỆP
PhunuVietnam - Ngày Phụ nữ sáng tạo - khởi nghiệp 2020 do Hội LHPN tỉnh Thanh Hóa tổ chức đã
thu hút 62 gian hàng, giới thiệu hơn 900 sản phẩm của 27 tổ chức, Hội LHPN huyện và các doanh
nghiệp nữ, nữ chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thương mại trong tỉnh.
hàng các loại sản phẩm tiêu biểu trong sản xuất nông
nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, nghề truyền thống do
chính hội viên, phụ nữ các dân tộc trong tỉnh làm ra,
bảo đảm quy trình sản xuất an toàn thực phẩm, vệ
sinh môi trường.
Ngày Phụ nữ sáng tạo - khởi nghiệp được tổ
chức thể hiện sự sát cánh, đồng hành của tổ chức
Hội LHPN với phụ nữ khởi nghiệp thông qua việc kết
nối phụ nữ khởi nghiệp với các nhà đầu tư, nâng cao
Đại diện 27 đơn vị huyện, thị xã, thành phố, tỉnh kỹ năng, khơi dậy tinh thần khởi nghiệp, thay đổi tư
Thanh Hóa nhân cờ lưu niệm trong Ngày phụ nữ duy, tri thức hội nhập, hỗ trợ vốn khởi nghiệp… cho
sáng tạo – khởi nghiệp 2020 phụ nữ.
Năm nay, 10 tác giả có sáng kiến khởi nghiệp đã
Hướng tới kỷ niệm 90 năm thành lập Hội LHPN
tham dự phần thi trình bày, thuyết minh ý tưởng trước
Việt Nam và thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội
Hội đồng giám khảo về ý tưởng, sản phẩm khởi
Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa nhiệm kỳ 2020 - 2025, Hội
nghiệp với dự án khởi nghiệp khá mạnh dạn trên các
LHPN tỉnh Thanh Hoá phối hợp với Hiệp hội Doanh
lĩnh vực của đời sống xã hội, không chỉ phát triển
nhân nữ (HHDNN) tỉnh tổ chức khai mạc Ngày Phụ
kinh tế gia đình, làm giàu cho bản thân mà còn tạo
nữ sáng tạo - khởi nghiệp 2020 với chủ đề “Phụ nữ
việc làm cho lao động địa phương, tạo ra các sản
sáng tạo khởi nghiệp - Kết nối thành công”.
phẩm an toàn cho sức khỏe của gia đình và cộng
Tham dự sự kiện có Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt
đồng. Điển hình như ý tưởng: “Thêu thủ công áo cưới
Nam Trần Thị Hương, cùng đại diện lãnh đạo tỉnh ủy,
truyền thống” (Hội viên phụ nữ huyện Cẩm Thủy),
các ban, ngành, đoàn thể, Hội LHPN 27 huyện, thị
“Thuốc nam của mẹ” (Hội LHPN huyện Quảng
xã, thành phố, các công ty, doanh nghiệp và đông
Xương), “Nuôi lươn không bùn kết hợp nuôi ruồi lính
đảo nhân dân trong tỉnh
đen” (Hội LHPN thị xã Nghi Sơn)….
Đây là năm thứ 6 Hội LHPN tỉnh tổ chức Ngày Các ý tưởng sáng tạo sản phẩm xuất sắc và xuất
Phụ nữ sáng tạo - khởi nghiệp với quy mô cấp tỉnh, sắc tiêu biểu trên sẽ tiếp tục được Hội LHPN tỉnh,
thu hút 62 gian hàng của 27 tổ chức Hội LHPN huyện HHDN nữ tỉnh liên kết, vận động các chương trình để
và các doanh nghiệp nữ, nữ chủ cơ sở sản xuất, kinh hỗ trợ, giúp cho hội viên, phụ nữ khởi nghiệp và kết
doanh, dịch vụ thương mại giới thiệu hơn 900 mặt nối thị trường hiệu quả./.
4
- TIN TỨC SỰ KIỆN
THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ VÀ THANH TOÁN DẪN DẮT
STARTUP VIỆT NAM
The LEADER - Các startup "lớn nhanh" trong giai đoạn vừa qua tập trung vào 2 ngành là thương mại
điện tử và thanh toán số - nơi hút vốn đầu tư startup nhiều nhất tại Đông Nam Á, với 700 triệu USD
cho thương mại điện tử và 500 triệu USD cho thanh toán điện tử.
Theo báo cáo của quỹ mạo hiểm ESP đầu tư yêu thích của chúng tôi. Tôi cho rằng lượng
Capital và Cento Ventures, về mặt đầu tư Việt Nam tiền đầu tư sẽ còn tiếp tục tăng, bởi thời gian qua
đang là hệ sinh thái khởi nghiệp năng động thứ 3 chúng tôi nhận thấy sự tăng trưởng đáng kể về
trong khu vực Đông Nam Á, đứng sau Indonesia và lượng người dùng thường xuyên trong 2 lĩnh vực
Singapore. này, phù hợp với xu hướng chi tiêu tiện lợi với chi phí
Qua nửa đầu năm nay, danh sách công ty khởi tiết giảm", ông Tan Yinglan, đồng sáng lập Quỹ đầu
nghiệp Việt Nam đạt mốc định giá trên 100 triệu USD tư mạo hiểm Insignia Ventures Partners cho biết.
tiếp tục được nối dài với các cái tên mới, nổi bật có 2 Các quỹ mạo hiểm nhận định rằng Việt Nam
startup vươn lên mức định giá trên 500 triệu USD là đang thiếu vắng những startup công nghệ có tầm
VNPay và Tiki. nhìn và khả năng cạnh tranh với các startup trong
Tuy nhiên khi nhìn sâu vào cấu trúc đầu tư mạo khu vực, đặc biệt là thiếu nguồn startup đầu vào có
hiểm có thể nhận thấy một số điểm yếu của hệ sinh thể phát triển lên ở các giai đoạn sau.
thái. Theo Tech In Asia, quy mô giao dịch của các Điều này cũng đã được nhiều chuyên gia và nhà
thương vụ đầu tư cho startup vào Việt Nam năm đầu tư tư nhân trong nước nhấn mạnh nhiều lần. Có
2019 và Indonesia (nước ở vị trí thứ hai) thì thấy khối nhiều lý do khiến họ "ngại" bỏ tiền vào giai đoạn đầu,
lượng các thương vụ đầu tư vào startup ở giai đoạn một trong đó là do phần lớn startup Việt Nam vẫn
sớm (Seed, Pre-A, Series A) của Việt Nam đang thấp thiếu kinh nghiệm và những kỹ năng cơ bản để đưa
hơn hẳn so với Indonesia, còn ở giai đoạn sau như các ý tưởng đổi mới sáng tạo thành sản phẩm dịch
Series B, C, D… thì có thể coi là tương đương. vụ đưa ra thị trường./.
Theo đó, cơ cấu đầu tư mạo hiểm cho startup
Việt Nam đang nặng về những vòng gọi vốn sau khi
công ty đã trở nên vững vàng và chứng minh được
khả năng của mình, trong khi ít đổ vào giai đoạn
trước cho thấy khả năng rủi ro cao hơn.
Các startup "lớn nhanh" trong giai đoạn vừa qua
tập trung vào 2 ngành là thương mại điện tử và thanh
toán số - nơi hút vốn đầu tư startup nhiều nhất tại
Đông Nam Á, với 700 triệu USD cho thương mại điện
tử và 500 triệu USD cho thanh toán điện tử.
"Thương mại và thanh toán điện tử là 2 lĩnh vực
5
- TIN TỨC SỰ KIỆN
VINACAPITAL VENTURES - THÀNH ĐOÀN HÀ NỘI TÌM KIẾM
CÁC STARTUPS SÁNG TẠO NHẤT VIỆT NAM
TTTĐ - VinaCapital Ventures (V2) vừa phối hợp cùng Thành đoàn Hà Nội tổ chức cuộc thi VinaCapital
Ventures Challenge 2020 (V3 Track) dành cho các công ty khởi nghiệp cung cấp các giải pháp công
nghệ, với tổng giá trị giải thưởng tiền mặt lên đến 50.000 USD.
được gặp gỡ, trao đổi và học hỏi kinh nghiệm từ các
nhà đầu tư và chuyên gia trong nhiều lĩnh vực.
Một điểm độc đáo của V3 track là toàn bộ quá
trình chấm điểm và đánh giá các bài dự thi đều được
số hóa 100% trên https://v3.trekkrs.asia. Trekkrs
cũng chính là nền tảng đã số hóa thành công hệ sinh
thái đầu tư mạo hiểm Đông Nam Á thông qua sự kiện
“Meet Your Match”. Sự kiện kết nối các nhà đầu tư
với các công ty khởi nghiệp ở Đông Nam Á, diễn ra
từ tháng 4 đến tháng 7 năm 2020, thu hút được 150
Quỹ đầu tư và 800 startups trong khu vực tham gia.
Ông Hoàng Đức Trung, Giám đốc điều hành
VinaCapital Ventures Challenge 2020 tìm kiếm
VinaCapital Ventures cho biết: “Sứ mệnh của
những công ty khởi nghiệp cung cấp các sản phẩm,
VinaCapital Ventures là hỗ trợ các doanh nhân khởi
dịch vụ và giải pháp công nghệ mang tính sáng tạo
giúp cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp nghiệp có ý tưởng lớn phát triển các sản phẩm, dịch
đạt hiệu quả cao hơn. Kết nối họ với các quỹ, nhà vụ giúp giải quyết các vấn đề mà các doanh nghiệp
đầu tư uy tín trong nước và quốc tế. khác đang đối mặt. Việc tổ chức cuộc thi VinaCapital
Bắt đầu từ 9 giờ sáng ngày 16/9/2020, V3 Track Ventures Challenge 2020 là cơ hội tuyệt vời để tìm
chính thức nhận đăng ký dự thi trên địa chỉ kiếm những start-ups công nghệ sáng tạo nhất, kết
website https://v3.trekkrs.asia. Các công ty và doanh nối họ với các cố vấn và nhà đầu tư tiềm năng,
nhân khởi nghiệp có thể tìm hiểu đầy đủ thông tin về nhanh chóng triển khai giải pháp mà họ cung cấp.
thể lệ, thời gian và các điều khoản liên quan đến Thông qua các hoạt động kể trên, chúng tôi mong
cuộc thi trên website này. muốn góp phần giải quyết các khó khăn trong nhiều
Cụ thể, các startup đăng ký tham gia sẽ cùng lĩnh vực của nền kinh tế, thúc đẩy áp dụng công nghệ
tranh tài qua các vòng sơ khảo, vòng cố vấn và vòng mới, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số tại Việt
bán kết để tìm ra top 5 giải pháp sáng tạo nhất bước Nam”./.
vào vòng chung kết. Bên cạnh cơ hội giành giải T hời gian nhận hồ sơ từ ngày 16/9 đến
thưởng tiền mặt lên đến 50.000 USD, các startup còn 15/10/2020 trên cổng thông tin: https://v3.trekkrs.asia
6
- KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
HIIP - STARTUP KẾT NỐI NHÃN HÀNG VỚI KLOS
Cuối năm 2015, Phi Nguyễn đã cùng cộng sự đồng sáng lập Hiip Asia, định vị startup của mình là một
nền tảng kết nối nhãn hàng với những người có ảnh hưởng (KOLs, influencers…) và sử dụng các
công nghệ dữ liệu lớn (big data) cùng trí tuệ nhân tạo.
Giữa 2018, Hiip “chào sân” thị trường Thái Lan hàng và nhà quảng cáo hợp tác với những người có
và sau đó không lâu nhận được nguồn vốn triệu USD tầm ảnh hưởng xã hội, dựa trên dữ liệu và thuật
trong vòng series A từ một quỹ đầu tư của nước này. toán, Hiip hướng đến mục tiêu tạo ra một nền kinh tế
Một tháng sau, công ty tiếp tục đặt chân tới sử dụng sức mạnh của người ảnh hưởng một cách
Indonesia bằng việc thâu tóm BP Network - mạng thực sự. Đến thời điểm này, Hiip Asia vẫn là nền tảng
lưới influencer nữ giới lớn nhất quốc gia này. Tháng quảng cáo duy nhất tại Việt Nam giúp nhãn hàng kết
7/2020, startup cho biết tiếp tục được rót vốn qua nối và hợp tác với người ảnh hưởng.
vòng đầu tư bắc cầu, dẫn dắt bởi Quỹ cơ hội đặc biệt Sau khoảng 1 năm triển khai, Hiip hiện đã kết nối
Vulpes nhằm tận dụng các cơ hội từ Covid để mở với khoảng 2.000 người có tầm ảnh hưởng thuộc
rộng thị trường. nhiều lĩnh vực khác nhau, là đối tác cho nhiều chiến
KẾT NỐI LÀ SỨC MẠNH dịch marketing thành công của The Coffee House,
Với mô hình hoạt động là một nền tảng giúp nhãn Shiseido, Xiaomi, Juno… cũng như nhiều thương
7
- hiệu trong lĩnh vực làm đẹp, thời trang và hàng tiêu Thực tế, sự phát triển của influencer marketing với
dùng nhanh. Tháng 7 vừa qua, Hiip vừa tiếp nhận cầu nối như của Hiip Asia đã mang đến một công cụ
thêm nguồn lực mới khi nhận được đầu tư từ Quỹ marketing đắc lực, tối ưu về chi phí và mang lại hiệu
Vulpes. quả rõ rệt cho nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa, vốn
không dồi dào ngân sách cho hoạt động quảng bá
thương hiệu, marketing.
Đến bây giờ thì influencer marketing đã có một
bước phát triển dài và trở thành hoạt động marketing
chủ lực trong các ngành hàng như: làm đẹp, thời
trang và phong cách sống. Sức mạnh của Hiip nằm ở
thuật toán phân tích dữ liệu xã hội, tự động đề xuất
người có ảnh hưởng phù hợp với mục tiêu, ngân
sách của nhãn hàng. Trong khi đó, với những người
có ảnh hưởng, Hiip, với vai trò là cầu nối, có thể nâng
Phi Nguyễn - nhà sáng lập Hiip-Asia cao chất lượng nội dung của họ hơn.
TẬP TRUNG VÀO NỀN TẢNG CÔNG NGHỆ
Phi Nguyễn, sáng lập viên của Hiip Asia cho biết,
Có thể nói, việc đầu tư và khai thác sức mạnh
nguồn lực tài chính này sẽ giúp họ thực hiện kế
của công nghệ là bước đi khôn ngoan giúp Hiip có
hoạch nâng cấp sản phẩm và tiếp tục mở rộng phạm
được thành công nhanh chóng cho đến thời điểm
vi hoạt động, không chỉ ở Việt Nam mà còn hướng
này, với lượt giao dịch tăng 50% sau mỗi tháng kể từ
đến các quốc gia trong khu vực. Vị CEO trẻ này tiết
khi ra mắt và tăng trưởng doanh số gấp 4 lần trong
lộ: “Đã có 2-3 đối tác tiềm năng ở các nước trong khu
năm nay.
vực mong muốn hợp tác với Hiip ở các thị trường
Những mảnh ghép tạo nên cơ cấu tổ chức của
này. Đây cũng là tín hiệu khả quan để Hiip lên kế
startup này cũng khá hoàn hảo, với những đại diện
hoạch mở rộng”. Cơ hội dành cho họ còn lớn hơn khi
đã có kinh nghiệm trong ngành truyền thông như:
influencer marketing tại Việt Nam và trong khu vực
ông Eric Rosenkranz - cựu CEO Châu Á và Mỹ La
Đông Nam Á vẫn đang ở trong thời kỳ đầu của sự
Tinh của tập đoàn truyền thông quảng cáo Grey
phát triển.
Global hay Phi Nguyễn, một mảnh ghép về công
Phi Nguyễn cho biết, khi lên kế hoạch và phát
nghệ giữ chức vụ Giám đốc Công nghệ (CTO). Phi
triển sản phẩm thử nghiệm, Hiip đã gặp rất nhiều khó
Nguyen từng là Tech Lead của Vua Trò Chơi Studio
khăn trong việc thuyết phục cả người ảnh hưởng lẫn
và là cựu Giám đốc IMAS Communication. Mảnh
nhãn hàng. Tuy nhiên, cùng với tỉ lệ người sử dụng
ghép tiếp theo, dạn dày kinh nghiệm về quản trị và
internet và mạng xã hội tăng lên, thời gian trải
vận hành là COO Hà Nguyễn, cựu thành viên ban
nghiệm của họ trên môi trường online ngày càng
giám đốc hệ thống bán lẻ. Concung.com cũng vừa
nhiều và dần thay thế các phương tiện cũ thì
được bổ sung vào đội ngũ. Đối với Hiip, ê-kip điều
influencer marketing cũng sẽ càng phát triển. Ngày
hành này giúp họ tự tin phát triển lên một tầm mức
càng xuất hiện nhiều người có ảnh hưởng hơn và
mới, bên cạnh sự tiếp sức về nguồn lực tài chính từ
ảnh hưởng của họ cũng mạnh mẽ và rõ rệt hơn.
các quỹ đầu tư.
8
- Là một đơn vị tiên phong, Hiip có nhiều lợi thế để và đội ngũ nhân sự của Hiip”.
khẳng định vị thế dẫn đầu của mình, nhưng đi cùng Bên cạnh việc tiếp cận trực tiếp với các nhãn
với đó là không ít thách thức. Đối với ban điều hành hàng, Hiip còn triển khai dịch vụ thông qua các công
của Hiip, thách thức đó vẫn là việc xây dựng nhận ty cung cấp dịch vụ marketing kỹ thuật số, giúp họ
thức thị trường để cả hai phía là nhãn hãng và người lựa chọn người phù hợp với các chiến dịch triển khai
ảnh hưởng hiểu hơn về influencer marketing, có cách cho nhãn hàng. Được biết, hiện Hiip đã hợp tác với
tiếp cận hiệu quả và sáng tạo. Về phía người ảnh trên 10 đại lý quảng cáo khác nhau để giúp họ chạy
hưởng, phần lớn họ là những người trẻ và lần đầu các chiến dịch influencer marketing cho khách hàng
tiên có cơ hội hợp tác với nhãn hàng, Hiip hướng dẫn của họ.
họ về cách làm việc và hợp tác với doanh nghiệp. GỌI VỐN THÀNH CÔNG GIỮA ĐẠI DỊCH
“Điều này mất nhiều thời gian và công sức nhưng sẽ Khi được hỏi về cảm xúc và mục đích sử dụng
nâng cao tiêu chuần, chất lượng dịch vụ và hiệu quả nguồn vốn từ Quỹ Vulpes, Phi Nguyễn cho biết: “Cảm
của phương thức này”, Phi Nguyễn nhấn mạnh. xúc trước tiên đương nhiên là “happy” bởi vì mình đã
Ông Eddie Thai, đại diện Quỹ 500 Startups - một đạt được mục tiêu đề ra. Thứ hai là cảm giác
Quỹ cũng đã đầu tư Hiip, cho biết: “Hiip đại diện cho “safe” (an toàn) bởi chúng ta không biết dịch
thế hệ làm marketing mới, giúp các nhãn hàng kết nối Covid-19 sẽ kéo dài bao lâu, không biết mức độ ảnh
với những người ảnh hưởng phù hợp, thương hiệu hưởng sẽ lớn cỡ nào nên dù sao có tiền cũng tốt hơn
nhận được nhiều giá trị hơn nhưng chi phí bỏ ra ít là không có. Theo kế hoạch, nguồn vốn sẽ được sử
hơn”. Trong khi đó, đối với Cocoon Capital, Hiip là dụng vào hai mục đích. Thứ nhất, dùng để củng cố vị
công ty đầu tiên tại Việt Nam được quỹ này rót vốn. thế của Hiip tại những thị trường hiện tại Việt Nam,
Và lý do để quỹ đầu tư này chọn Hiip không hẳn từ Thái Lan và Indonesia. Thứ hai, muốn tận dụng dịch
sản phẩm, mà chính là “ấn tượng với niềm đam mê Covid (cũng như tên của Quỹ Vulpes) để thâu tóm
9
- thêm công ty tại thị trường mới. Hiện tại ở Đông Nam chí nhắc đến đều là của những công ty lớn và rất lớn.
Á, chỉ còn 2 thị trường chính mà Hiip chưa thâm nhập Tuy nhiên điều đó không có nghĩa rằng các công ty
là Philippines và Malaysia. Chúng tôi đang xem xét quy mô vừa không thể M&A. Điều này vẫn xảy ra, chỉ
một trong hai thị trường đó”. là ít được biết đến hơn. Thứ hai, để đánh giá rủi ro
Về ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 ảnh hưởng hay không thì cần dựa vào rất nhiều yếu tố. Ví dụ
đến định hướng phát triển của startup như thế nào, như ngành công nghiệp, tùy từng ngành mà mức độ
Phi Nguyen cho rằng, Covid-19 khiến nền kinh tế trở rủi ro lại khác nhau. Ngoài ra còn phụ thuộc thời
nên không chắc chắn và không ổn định. Đa số ngành điểm, thời điểm khác nhau mức độ rủi ro cũng khác.
và doanh nghiệp đều bị ảnh hưởng, rất ít ngành có Thứ ba, mức độ rủi ro còn tùy vào việc mình có đánh
thể hưởng lợi từ dịch bệnh. Do đó, định giá của nhiều giá đúng giá trị của công ty mục tiêu hay không. Đối
công ty sẽ thấp hơn so với giai đoạn trước Covid. với Hiip, tôi nghĩ nó không phải điều gì quá ghê gớm.
Nếu M&A (thâu tóm và sát nhập) ở thời điểm hiện tại Đương nhiên vẫn có rủi ro, làm gì cũng sẽ có rủi ro,
thì sự chấp nhận và cởi mở của doanh nghiệp sẽ dễ quan trọng mình đo lường xem rủi ro ở mức độ nào.
dàng hơn bởi họ cũng cần tiền. Đồng thời, vì định giá Mở rộng bằng M&A là chiến lược của Hiip ngay từ
của doanh nghiệp thấp hơn nên startup có thể mua ban đầu” - Phi Nguyen chia sẻ.
được với giá tốt hoặc thỏa thuận được những điều Để tạo sự khác biệt với những Agency đơn thuần,
khoản tốt. Hiip đã tận dụng tối đa công nghệ dữ liệu lớn và trí
Dịch Covid vẫn đang diễn biến phức tạp, đường tuệ nhân tạo. Đối với khách hàng doanh nghiệp, Hiip
bay quốc tế bị tê liệt cũng phần nào ảnh hưởng đến khiến công việc hiệu quả hơn bằng việc cung cấp dữ
việc điều hành của Phi Nguyen, đặc biệt là giai đoạn liệu, thông tin và phân tích về influencer, về fan và cả
hồi tháng Ba khá vất vả nhưng hiện đã đi vào quỹ nội dung của họ. Tiếp nữa, Hiip mang đến cho họ
đạo. Hiip có đội ngũ rất mạnh ở mỗi thị trường và nhiều lựa chọn. Giống như việc mua hàng tại cửa
hoạt động phần lớn diễn ra trên nền tảng online nên hàng offline thì chỉ có khoảng vài trăm sản phẩm để
dễ dàng làm việc từ xa. Đồng thời, chiến lược và mục lựa chọn nhưng nếu đưa lên online thì bạn có đến
tiêu ngay từ đầu của Hiip là thâu tóm và địa phương hàng ngàn lựa chọn. Cuối cùng, Hiip giúp họ tìm
hóa. Chi nhánh tại Việt Nam thì 100% nhân sự là được influencer thích hợp nhanh hơn. Nếu như bình
người Việt, tại Thái Lan là người Thái và Indonesia thường Agency mất khoảng vài tuần, vài tháng thì
cũng là người tại bản địa. “Tôi chắc chắn rằng mình Hiip có thể làm trong vài ngày hoặc ngay lập tức
không giỏi bằng những quản lý bản địa nên mức độ trong ngày. Thứ tư là giúp nhãn hàng làm việc trực
trao quyền cho họ là rất cao. Tôi giữ vai trò điều phối tiếp với influencer, tiêu chuẩn hóa quy trình, giúp
nhiều hơn. Đôi lúc cũng xảy ra mâu thuẫn nhưng đều giảm chi phí. Đối với influencer, lợi ích lớn nhất mà
mang tính tích cực, đóng góp cho công ty” - Phi công ty mang lại là giúp nhiều người có nhiều cơ hội
Nguyen cho biết. kiếm tiền dựa trên sự nổi tiếng, nội dung và fan của
MẠO HIỂM VỚI CHIẾN LƯỢC M&A họ. Hiện tại công ty đã gây dựng được mạng lưới
“Thông thường, có hai cách để mở rộng doanh khoảng hơn 10.000 influencers ở tất cả các thị
nghiệp: hoặc là tự làm, tự mở rộng mọi thứ, hoặc trường.
M&A thì sẽ nhanh hơn. Thứ nhất, phần lớn các KẾ HOẠCH TƯƠNG LAI
thương vụ M&A được phương tiện truyền thông báo Phi Nguyen cho biết, để Hiip và giới startup nói
10
- chung có thể vững vàng vượt qua đại dịch cần phải Nam may mắn hơn là không có tình trạng này vì
chú ý một số vấn đề: Chính phủ đã làm quá tốt. Chúng tôi rút ra bài học
Trước hết về mặt tư duy phải đúng. Nhiều người rằng phải trao đổi thẳng thắn, rõ ràng và minh bạch
không dám đối mặt với thực tế và cuộc khủng hoảng từ sớm, đừng chần chừ. Càng sớm thì càng giúp họ
này, né tránh hoặc quá hy vọng vào một điều tươi chủ động với những kế hoạch của mình. Phải giải
sáng sẽ đột ngột xảy đến. Đó không phải tư duy thích cho nhân viên rằng họ nghỉ không lương vài
đúng. Thay vào đó, cần chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất - tháng thì công ty mới sống sót được và thuê họ lại,
hy vọng cho điều tuyệt vời nhất. Đó là lý do tại sao còn nếu công ty “chết” thì họ cũng chẳng còn công
chúng tôi huy động vốn, thành thật là như vậy. Chúng việc nữa. Và thú thật, với diễn biến rất phức tạp ở
tôi đã chuẩn bị tinh thần rằng khủng hoảng này có Indonesia và Thái Lan, cho nghỉ việc là chuyện rất
thể sẽ rất tệ và kéo dài đến 2 năm, mình phải huy bình thường, thực tế khắc nghiệt hơn Việt Nam rất
động vốn trước cho chắc đã. Nếu tệ quá thì dùng để nhiều.
duy trì, nếu không thì sử dụng để mở rộng. Tương lai trong vòng 3 - 5 năm tới, Hiip sẽ tập
Thứ hai, đối với những ngành bị ảnh hưởng nặng trung vào Đông Nam Á vì vẫn có quá nhiều thứ để
nề bởi Covid như du lịch, thì nên chuyển sang trạng làm, thị trường đủ lớn và đang tiếp tục phát triển. Còn
thái “survival mode”, phải chiến đấu mỗi ngày. Dù những thị trường khác, đặc thù cũng khác, hiện nằm
điều đó sẽ rất khó chịu và căng thẳng nhưng không ngoài tầm với. Mục tiêu của Hiip là trở thành người
phải ai cũng may mắn như Vietnam Airlines - được dẫn đầu thị trường Đông Nam Á trong 3 năm tới. Dự
chính phủ hỗ trợ. kiến trong năm nay hoặc trễ nhất là năm sau, Hiip sẽ
Hiip cũng phải cắt giảm và cho nhân viên ở Thái tiến vào một thị trường mới nữa.
Lan và Indonesia nghỉ không lương vài tháng. Việt Minh Phượng (tổng hợp)
11
- KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
NHỮNG STARTUP KỲ LÂN MỚI CỦA ẤN ĐỘ (P2)
Ít nhất có 27 startup Ấn Độ đã đạt được vị thế kỳ lân từ năm 2014, hầu hết là trong năm 2018 hoặc
2019
HÀNG TRIỆU NGƯỜI TIÊU DÙNG MỚI nhiều đều tự phát triển. Chỉ trong vài năm gần đây
Hành trình dài và xóc nảy từ Sân bay Quốc tế mới có những nỗ lực đáng kể thúc đẩy kiểu môi
Bangalore vào trung tâm thành phố chính là trải trường cộng đồng hiếu khách với những startup kỳ
nghiệm đầu tiên của du khách về trung tâm công lân.
nghệ Ấn Độ, hay còn được gọi là Silicon Valley Ấn. Vậy tại sao những công ty này lại phát đạt ? Một
Những con đường đầy ổ gà và những đoạn giao lợi thế lớn chính là thị trường nội địa với hơn 1 tỷ
thông hãi hùng mang tới một lời giới thiệu sai lạc về người tiêu dùng, nhiều người trong số này hiện lần
thủ phủ khởi nghiệp của đất nước. Các trung tâm đầu chuyển sang trực tuyến. Mức tăng đều đặn về tỷ
công nghệ khác trên thế giới - bao gồm San lệ biết đọc biết viết, mức độ giàu có và khả năng tiếp
Francisco, Thượng Hải, Luân đôn, Berlin, Tel Aviv cận công nghệ kỹ thuật số ngày càng tăng của Ấn Độ
hay Singapore – đều được hỗ trợ bởi cơ sở hạ tầng đã giúp các công ty này hoàn toàn có thể trở nên
thân thiện với khởi nghiệp. Nhưng ở Bangalore (và giàu có. Một yếu tố khác là nhân khẩu học: độ tuổi
các trung tâm công nghệ khác của Ấn Độ như trung bình là 27 của Ấn Độ trẻ hơn so với hầu hết các
Hyderabad và Gurgaon), hệ sinh thái khởi nghiệp ít vùng lãnh thổ khác. Hàng triệu thanh niên đầy tham
12
- vọng chuyển đến các thành phố để tìm kiếm việc làm để tiếp tục tăng trưởng vẫn còn rất lớn.
và đang học cách trở thành tầng lớp trung lưu. Họ Ba nhân tố khác, đều được đưa ra năm 2016,
yêu cầu các loại hàng hóa và dịch vụ mà các startup cũng đang thúc đẩy sự tăng trưởng này. Đó là thẻ
kỳ lân chính là đối tượng cung cấp phù hợp: hàng Aadhaar - thẻ nhận dạng sinh trắc học do chính phủ
hóa bán lẻ (Big Basket), giao đồ ăn (Swiggy, Ấn Độ phát triển; United Payments Interface (UPI),
Zomato), bảo hiểm (Policy Bazaar) và giáo dục một tiêu chuẩn liên ngân hàng dành cho thanh toán di
(Byju’s). động, giúp thanh toán ngay lập tức, dễ sử dụng và
Để ăn chắc, một số startup kỳ lân, chẳng hạn như đáng tin cậy; và sáng kiến phi tiền tệ hóa của Ấn Độ;
Freshworks, Icertis và Druva, chủ yếu hướng đến đã thúc đẩy đất nước tiến gần hơn hướng tài chính
khách hàng doanh nghiệp ở nước ngoài, giống như kỹ thuật số. Được các doanh nghiệp nhỏ và sinh viên
những startup tiền nhiệm của họ trong các dịch vụ đại học trên khắp Ấn Độ áp dụng, thanh toán dựa
CNTT. Nhưng như Adora Cheung, đối tác của Y trên UPI nhanh chóng trở nên phổ biến; vào giữa
Combinator, nói với Crunchbase, có rất nhiều startup năm 2019, khối lượng UPI lần đầu tiên vượt qua các
mới của Ấn Độ đang hướng mục tiêu về thị trường giao dịch thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng, và đến tháng 8
quê nhà. Bà cho biết: “Họ đang xây đắp lên tầng lớp đã có 900 triệu lượt thanh toán UPI mỗi tháng. Con
người tiêu dùng Ấn Độ”. số này có khả năng đạt 1 tỷ vào cuối năm 2019.
Một sự kiện đặc biệt đã thúc đẩy hàng triệu người Ở Ấn Độ, điện thoại thông minh được trang bị
Ấn Độ gia nhập tầng lớp người tiêu dùng: Reliance UPI đại diện cho một công nghệ nhảy vọt, cho phép
Jio tung ra điện thoại thông minh băng thông 4G vào người dân ở các ngôi làng hẻo lánh lần đầu tiên
năm 2016. Phí dữ liệu di động ở Ấn Độ đã thuộc được tiếp cận với các công cụ giáo dục, làm việc,
hàng thấp nhất thế giới, nhưng Jio, một công ty con truyền thông và kinh tế. Cạnh tranh giữa các dịch vụ
mới ra mắt của tập đoàn Reliance, làm giảm tới 95% thanh toán dựa trên UPI rất gay gắt. Paytm, có công
mức chi phí đó. Chi phí cho một gigabyte dữ liệu đã ty mẹ là One97, là kỳ lân fintech đầu tiên của Ấn Độ,
giảm từ 9,8% GDP bình quân đầu người hàng tháng dẫn đầu với 43,3% thị phần. Theo sát nút nhờ lợi thế
(khoảng 12 USD) xuống còn 0,37% (chỉ một vài xu là người đi đầu là PhonePe, một công ty con của
Mỹ) từ năm 2013 đến năm 2017. Đến tháng 5 năm Flipkart, với 33,4% thị phần. Gần đây, Morgan
2019, Jio đã có hơn 322 triệu người đăng ký, thêm 8 Stanley đã định giá PhonePe ở mức 7 tỷ USD, cho
triệu người dùng chỉ trong tháng đó. Theo rằng định giá của startup này có thể lên tới 20 tỷ
Counterpoint Research, có 400 triệu người dùng điện USD. Bám đuổi ngay sau họ là ba đối thủ đến từ Mỹ:
thoại thông minh ở Ấn Độ - còn thị trường vẫn chưa GooglePay (được liên kết chặt chẽ với hệ điều hành
được khai thác hết công suất. điện thoại Android), WhatsApp Pay (được cho là sẽ
Với sự kết hợp của điện thoại thông minh và băng thâm nhập Ấn Độ vào năm 2019 với nền tảng khởi
thông rẻ, Ấn Độ hiện là nước tiêu thụ dữ liệu lớn nhất đầu là 400 triệu người dùng WhatsApp) và Amazon
trên thế giới. Con số tiêu thụ dữ liệu trung bình hiện Pay. Một nghiên cứu có tên “Các công nghệ mới nổi
tại của nước này: 9,8 gigabyte/một điện thoại thông đột phá lĩnh vực tài chính” của Phòng Thương mại và
minh mỗi tháng, được thiết lập để tăng lên 16 Công nghiệp và PwC Ấn Độ ước tính rằng tới năm
gigabyte với sự ra đời của 5G và tốc độ phát triển 2023, thanh toán kỹ thuật số ở Ấn Độ sẽ tăng gấp đôi
của video. Kể cả hiện thời, thương mại điện tử chỉ từ 64,8 tỷ USD vào năm 2019 lên 135,2 tỷ USD.
chiếm 3% doanh số bán lẻ ở Ấn Độ, vì vậy tiềm năng Những cơ hội lớn khác gồm phương tiện truyền
13
- thông cho cộng đồng không nói tiếng Anh. Doanh nhân tạo mạnh giúp cá nhân hóa nội dung và quảng
nhân Virendra Gupta đã nhận ra những cơ hội này cáo.… Chúng tôi có thể cung cấp cho các nhà quảng
vào năm 2011, khi ông mua một webzine có tên là cáo tỷ lệ CTR (tỷ lệ nhấp chuột) và tỷ lệ xem qua như
Newshunt từ hai cựu giám đốc điều hành Nokia và của Google và Facebook có thể cung cấp”.
đặt tên lại là Dailyhunt. Giải thích trong một cuộc HUY ĐỘNG VỐN CHO KỲ LÂN
phỏng vấn gần đây với exchange4media, một trang Một yếu tố quyết định khác thúc đẩy hệ sinh thái
web về marketing và tin tức truyền thông của Ấn Độ, từ giai đoạn non trẻ của nó là tăng khả năng tiếp cận
ông cho biết “Ấn Độ chủ yếu là thị trường ngôn ngữ vốn, từ bên trong và bên ngoài Ấn Độ. Nguồn vốn
địa phương. Vì vậy, mục đích chính của chúng tôi khởi phát từ năm 2014, chậm lại vào năm 2016 và
là… giúp những người lần đầu tiên truy cập vào bắt đầu tăng tốc sau năm 2017. Theo Nasscom, các
internet trên thiết bị di động”. Để đạt được mục tiêu startup Ấn Độ đã huy động được 4,2 tỷ USD từ tháng
đó, Dailyhunt đã thiết lập một nền tảng có phông chữ 1 đến tháng 9 năm 2018, tăng 108% so với năm
không phải tiếng Anh cho điện thoại di động; nó cung trước. Một báo cáo tài trợ cuối năm của YourStory
cấp tin tức và giải trí bằng 14 ngôn ngữ và tự hào có (nền tảng truyền thông trực tuyến dành cho các
19 tỷ lượt xem trang mỗi tháng và 300 triệu người doanh nhân Ấn) cho biết tổng số tiền mà các startup
dùng tích cực, tăng thêm 12 triệu đến 15 triệu mỗi Ấn Độ huy động được cho năm 2018 là 12,2 tỷ USD
tháng. Công ty này được cho là đang đàm phán với vốn cổ phần và thêm 1,14 tỷ USD vốn vay nợ khác
Softbank và Carlyle Group để huy động vốn, với mức cho 864 thương vụ.
định giá được đề xuất vào cuối năm 2019 là 800 triệu Sameer Brij Verma, giám đốc điều hành của
đến 900 triệu USD với một tương lai tương tác, theo Nexus Venture Partners (một công ty đầu tư mạo
hướng video, được Jio hỗ trợ. Gupta cho biết: “Chúng hiểm có trụ sở tại Bangalore và Silicon Valley), cho
tôi đang đầu tư mạnh vào trí tuệ nhân tạo và máy biết khả năng cung cấp vốn phản ánh không chỉ thị
học. Chúng tôi có một công cụ máy học và trí tuệ trường tiêu dùng Ấn mà còn cả mức độ thiếu hụt
14
- tương đối tương tác vận hành. Trước năm 2016, anh các nhà quản lý tài sản gia đình cũng đang tham gia
cho biết: “Dịch vụ web của Amazon [AWS] không phải vào cuộc chơi. Nguồn vốn từ PremjiInvest, được
là chủ đạo, thanh toán vẫn là một rắc rối, còn truy cập thành lập bởi Azim Premji, người sáng lập Wipro, đã
băng thông rộng di động và logistics vẫn chưa ở quy đưa Icertis, nhà cung cấp dịch vụ SaaS lên vị thế kỳ
mô lớn. Sau năm 2016, các startup có thể được tạo lân. Các văn phòng gia đình đang hoạt động khác
hoàn toàn trên AWS và họ tận dụng cơ sở hạ tầng bao gồm Ratan Tata của hiệp hội RNT Associates và
thanh toán được cải thiện nhiều, liên quan đến quy Quỹ mạo hiểm Catamaran của Narayan Murthy,
trình E-KYC (hệ thống xác minh ‘biết khách hàng của người sáng lập Infosys. Các công ty kinh doanh lâu
bạn’ dựa trên ID kỹ thuật số) và Aadhaar. Khả năng đời cũng đang bắt đầu tiến hành đầu tư. Hero
truy cập vào băng thông rộng di động đã được cải Motocorp, nhà sản xuất xe hai bánh lớn nhất thế giới,
thiện mạnh với sự ra mắt của Reliance Jio. Kết quả đã đầu tư 49,5 triệu USD vào Aether Energy, một
là, khiến các startup cất cánh sẽ tiết kiệm vốn hơn rất startup sản xuất xe máy điện. Mahindra & Mahindra,
nhiều và các công ty mở rộng quy mô cũng nhanh Godrej, và Reliance Industries cũng đang hoạt động.
hơn rất nhiều ”. Ngày càng có nhiều nhà đầu tư thiên thần, xuất thân
Các nhà đầu tư cũng bị thu hút tới Ấn độ nhờ số từ các nhà sáng lập khởi nghiệp thành công, cũng
lượng thoái vốn thành công. Năm 2018, con số này tham gia vào cuộc chơi.
đạt 19,6 tỷ USD, tăng gấp 4 lần so với năm trước. Các nhà đầu tư có trụ sở tại Mỹ cũng nhận thấy
Đặc biệt, việc mua lại Flipkart của Walmart đã khích cơ hội ở Ấn Độ. Họ đã ký kết 222 giao dịch trong năm
lệ các nhà đầu tư rất nhiều. 2018, tăng từ mức chỉ có 22 thỏa thuận năm năm
Nguồn vốn chủ yếu liên quan đến ba địa điểm địa trước. Ngoài Y Combinator, những nhà đầu tư này
lý. Đầu tiên là chính Ấn Độ; các quỹ mạo hiểm cây bao gồm các công ty cổ phần tư nhân như Carlyle
nhà lá vườn đã huy động được các vòng vốn mới và Group (đã tham gia rót vốn vào vòng Series F trị giá
15
- tương đối tương tác vận hành. Trước năm 2016, Các nhà đầu tư có trụ sở tại Mỹ cũng nhận thấy
anh cho biết: “Dịch vụ web của Amazon [AWS] không cơ hội ở Ấn Độ. Họ đã ký kết 222 giao dịch trong năm
phải là chủ đạo, thanh toán vẫn là một rắc rối, còn 2018, tăng từ mức chỉ có 22 thỏa thuận năm năm
truy cập băng thông rộng di động và logistics vẫn trước. Ngoài Y Combinator, những nhà đầu tư này
chưa ở quy mô lớn. Sau năm 2016, các startup có thể bao gồm các công ty cổ phần tư nhân như Carlyle
được tạo hoàn toàn trên AWS và họ tận dụng cơ sở Group (đã tham gia rót vốn vào vòng Series F trị giá
hạ tầng thanh toán được cải thiện nhiều, liên quan 395 triệu USD cho Delhivery) và General Atlantic (đã
đến quy trình E-KYC (hệ thống xác minh ‘biết khách đầu tư 32,4 triệu USD vào Byju’s và 86,7 triệu USD
hàng của bạn’ dựa trên ID kỹ thuật số) và Aadhaar. vào CitiusTech).
Khả năng truy cập vào băng thông rộng di động đã Nhóm các nhà tài trợ phát triển nhanh nhất đến từ
được cải thiện mạnh với sự ra mắt của Reliance Jio. Châu Á và Trung Đông. Những nhà đầu tư như
Kết quả là, khiến các startup cất cánh sẽ tiết kiệm vốn Softbank và Beenext từ Nhật Bản; Alibaba, Tencent
hơn rất nhiều và các công ty mở rộng quy mô cũng và Shunwei từ Trung Quốc; và các quỹ tài sản có chủ
nhanh hơn rất nhiều ”. quyền đến từ Qatar và Abu Dhabi đang ngày càng
Các nhà đầu tư cũng bị thu hút tới Ấn độ nhờ số hướng đến Ấn Độ. Từ chỉ có một thương vụ ở năm
lượng thoái vốn thành công. Năm 2018, con số này 2014, các nhà đầu tư Trung Quốc đã tài trợ cho 21
đạt 19,6 tỷ USD, tăng gấp 4 lần so với năm trước. thương vụ trong năm 2018. Đối với các nhà đầu tư
Đặc biệt, việc mua lại Flipkart của Walmart đã khích Nhật Bản, số các thương vụ đã tăng từ 3 lên 54 trong
lệ các nhà đầu tư rất nhiều. cùng thời kỳ. Softbank đã đầu tư hơn 8 tỷ USD vào
Nguồn vốn chủ yếu liên quan đến ba địa điểm địa các doanh nghiệp Ấn Độ và trở thành nhà đầu tư lớn
lý. Đầu tiên là chính Ấn Độ; các quỹ mạo hiểm cây nhất. Jerry Li, đối tác sáng lập của quỹ hệ sinh thái
nhà lá vườn đã huy động được các vòng vốn mới và eWTP do Trung Quốc hậu thuẫn, tự hào nói với
các nhà quản lý tài sản gia đình cũng đang tham gia YourStory rằng Ấn Độ sẽ dẫn đầu làn sóng thứ ba
vào cuộc chơi. Nguồn vốn từ PremjiInvest, được của cuộc cách mạng khởi nghiệp, chỉ sau Mỹ và
thành lập bởi Azim Premji, người sáng lập Wipro, đã Trung Quốc.
đưa Icertis, nhà cung cấp dịch vụ SaaS lên vị thế kỳ Phương Anh (India’s New Unicorns, Strategy and
lân. Các văn phòng gia đình đang hoạt động khác business magazine, số 97/2019)
bao gồm Ratan Tata của hiệp hội RNT Associates và
Quỹ mạo hiểm Catamaran của Narayan Murthy,
người sáng lập Infosys. Các công ty kinh doanh lâu
đời cũng đang bắt đầu tiến hành đầu tư. Hero
Motocorp, nhà sản xuất xe hai bánh lớn nhất thế giới,
đã đầu tư 49,5 triệu USD vào Aether Energy, một
startup sản xuất xe máy điện. Mahindra & Mahindra,
Godrej, và Reliance Industries cũng đang hoạt động.
Ngày càng có nhiều nhà đầu tư thiên thần, xuất thân
từ các nhà sáng lập khởi nghiệp thành công, cũng
tham gia vào cuộc chơi.
16
- KIẾN THỨC KHỞI NGHIỆP VÀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
KHỞI NGHIỆP XÃ HỘI DỰA TRÊN TRI THỨC: CHIẾN LƯỢC,
XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC VÀ CÁC MÔ HÌNH KINH DOANH
(PHẦN CUỐI)
MÔ HÌNH KINH DOANH CHO DOANH NGHIỆP 5 mô hình kinh doanh phổ biến nhất được xác
XÃ HỘI DỰA TRÊN TRI THỨC định đang thịnh hành thông qua cuộc khảo sát hàng
Ảnh hưởng của các công nghệ mới nổi đến mô trăm doanh nghiệp khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo được
hình kinh doanh và chiến lược của các doanh nghiệp các công ty công nghệ lớn mua lại. Tất cả những
xã hội vẫn trong giai đoạn đầu gia tăng. Những dấu doanh nghiệp trí tuệ nhân tạo này đều đã triển khai 1
hiệu ban đầu cho thấy các công nghệ trí tuệ nhân tạo hoặc kết hợp 2 hay nhiều khái niệm dưới đây:
và học máy đã và đang chuyển đổi cách sử dụng Cá nhân hóa và hiện tượng hóa
công nghệ để giải quyết những thách thức xã hội Cá nhân hóa (Personalization) là việc điều chỉnh
quan trọng. Tuy nhiên, hầu hết các doanh nghiệp xã các sản phẩm và dịch vụ, môi trường và các công cụ
hội và doanh nhân khởi nghiệp mới đều không biết phải cho phù hợp với nhu cầu cá nhân. Các nền tảng
về những thay đổi mà những công nghệ mới này sẽ dựa trên Internet và các hệ thống gợi ý kết hợp đã
tạo ra trong quá trình tự động hóa, chiến lược tiếp thị làm cho mô hình cá nhân hóa trở nên khả thi đối với
và hiệu quả hoạt động cùng những vấn đề khác. các công ty nhỏ hơn. Các doanh nhân khởi nghiệp
17
- cần xác định 3 khía cạnh thiết yếu của cá nhân hóa tuổi. Ngay cả khi triển khai các công nghệ mới, mô
như là một phương pháp kinh doanh lấy khách hàng hình này sẽ vẫn thịnh hành.
làm trung tâm để thực hiện nó một cách thành công. Tương hỗ (Mutualism)
Đầu tiên, đó là việc cá nhân hóa sản phẩm, nội dung, Đây là mô hình kinh doanh ưa thích của nền kinh
giao diện, chức năng và phương thức phân phối. Thứ tế chia sẻ. Về bản chất, công ty cung cấp một nền
hai, mức độ phân cụm và mức độ chi tiết của các tảng dịch vụ trực tuyến dựa vào cộng đồng, nơi mọi
phân cụm này: nó nhằm vào các cá nhân hay nhiều người thuê, mua, cung cấp và chia sẻ quyền truy cập
phân khúc khác nhau. Thứ ba, những loại dữ liệu nào vào hàng hóa và dịch vụ với những người khác để
sẽ được sử dụng để đạt được mức độ cá nhân hóa nhận tiền hoặc các khoản bồi thường khác. Những
cần thiết. Cách tiếp cận thông thường để cá nhân thứ được chia sẻ là tài sản, ô tô, xe đạp và những
hóa là dựa vào các hành vi, sở thích và mối quan hệ thứ khác. Uber, Lyft, Airbnb là một số ví dụ nổi bật
xã hội trước đây của người dùng. Tuy nhiên, một hệ nhất áp dụng mô hình kinh doanh này. Đây cũng là
thống gợi ý phức tạp thường hoạt động với nhiều mô hình phổ biến cho tất cả các nền tảng huy động
điểm dữ liệu khác cùng với những điểm dữ liệu này. vốn từ cộng đồng.
Hiện tượng hóa (Personification) là phương pháp Đối với nhiều doanh nghiệp xã hội, những doanh
tạo ra một đại diện ảo của người dùng với mục đích nghiệp đang làm việc với một bộ phận dân cư khó
cung cấp các dịch vụ phù hợp. Đó là một hồ sơ ảo khăn, đó là một cơ chế kinh doanh lý tưởng. Các
của người dùng với các chi tiết có thể được sử dụng doanh nghiệp có thể nhắm mục tiêu từ thiết bị nông
để tùy chỉnh dịch vụ hoặc sản phẩm theo sở thích cụ nghiệp đến máy tính và xe đạp là tất cả các loại tài
thể của khách hàng. Google, Amazon, Facebook, sản trong nền kinh tế chia sẻ của phân khúc xã hội
Netflix và tất cả các nền tảng tương tự sử dụng một nghèo khó. Có nhiều chỗ cho đổi mới sáng tạo trong
số mô hình hiện tượng hóa cũng như cá nhân hóa lĩnh vực này. Ví dụ, các ứng dụng chia sẻ xe sáng tạo
người dùng. Các doanh nghiệp xã hội trong khi cung ở các nước đang phát triển đã đưa ý tưởng này lên
cấp dịch vụ y tế và phục vụ những người có nhu cầu một tầm cao mới. Ở những nơi như Dhaka,
hỗ trợ đặc biệt là một trong những đối tượng sử dụng Bangladesh, nạn kẹt xe kinh khủng đến mức mọi
chính của các hệ thống như vậy dựa trên trí tuệ nhân người phải mất hàng giờ đi lại mỗi ngày, điều này
tạo. khiến việc đi chung xe máy trở thành một phương
Đăng ký (Subscription) thức để giảm ách tắc giao thông. Thậm chí còn có
Mô hình này cũng được coi là dịch vụ tính phí và dịch vụ chia sẻ xe đạp chỉ dành cho phụ nữ.
là một trong những mô hình doanh thu phổ biến nhất Bán kèm (Piggybacking)
trong nhiều dự án xã hội và công cộng truyền thống Đây là cách tiếp cận lý tưởng cho các công ty nhỏ
và trên Internet. Hầu hết các hiệp hội dựa trên thành hơn, nơi họ phát triển mối quan hệ đôi bên cùng có
viên áp dụng một loại phương pháp đăng ký cụ thể lợi với một đối tác nổi tiếng hơn. Nhiều công ty phần
để tạo doanh thu và cung cấp dịch vụ cho các thành mềm và trò chơi tận dụng sự hợp tác của các đối tác
viên. Một cách thức phổ biến của doanh nghiệp xã lớn hơn với khả năng tiếp cận thị trường tốt hơn.
hội là cung cấp dịch vụ cho khách hàng có khả năng Zynga, công ty phát triển trò chơi xã hội, áp dụng
trả phí dịch vụ nhưng cung cấp miễn phí dịch vụ phương pháp tạo doanh thu để bán các vật thể ảo
tương tự cho sinh viên, người nghèo và người cao cho người chơi và quảng cáo trong và xung quanh
18
- trò chơi của họ. Tuy nhiên, khả năng tiếp cận người 1. Trí tuệ nhân tạo và máy học có thể xử lý các
dùng thông qua việc sử dụng hiệu quả nền tảng của công việc lặp đi lặp lại đòi hỏi một số trí thông minh.
Facebook và củng cố mối quan hệ với Facebook là lý 2. Thay vì cố gắng thay thế toàn bộ quy trình, lựa
do chính dẫn đến thành công của công ty này. Nhiều chọn tốt nhất là đổi mới từng bước.
công ty nhỏ trong nỗ lực bán sản phẩm của họ ra 3. Không chắc rằng mức tối ưu của tối ưu hóa
quốc tế sử dụng phương pháp này bằng cách làm quy trình sẽ có được ở bước đầu tiên. Nếu cải thiện
việc với các đối tác có ảnh hưởng. Trong lĩnh vực hiệu suất tốt hơn trước, hệ thống này nên được áp
doanh nghiệp xã hội, mô hình này vẫn chưa được sử dụng ngay lập tức.
dụng, tuy nhiên đây là một phương pháp đầy hứa Không có sự khác biệt cơ bản trong khía cạnh
hẹn vì nhiều doanh nghiệp xã hội đang học hỏi kinh thương mại của một doanh nghiệp xã hội với các
nghiệm của những công ty sử dụng thành công mô doanh nghiệp truyền thống về mô hình kinh doanh.
hình này. Các mô hình được mô tả ở đây là các khuôn mẫu
Tối ưu hóa và tự động hóa (Optimization and khả thi mà các doanh nghiệp xã hội đang cố gắng
Automation) tham gia vào các lĩnh vực dựa trên tri thức có thể
Internet vạn vật, robot và trí tuệ nhân tạo được triển khai trong nỗ lực của họ. Điều quan trọng đối
ứng dụng rộng rãi để tối ưu hóa quy trình hoạt động với doanh nghiệp xã hội là minh họa cơ chế phân
và tự động hóa các quy trình sản xuất vì chúng đang phối và đo lường tác động trong mô hình kinh doanh.
giảm chi phí và tăng năng suất một cách rõ ràng. Các Các mô hình được đề cập ở đây là mẫu chung. Các
công nghệ mới nổi là công cụ tuyệt vời để giải quyết doanh nhân khởi nghiệp luôn được khuyến khích đưa
các vấn đề về tối ưu hóa quy trình, loại bỏ và tự động ra các mô hình kinh doanh sáng tạo mới phù hợp
hóa và kết quả là tối đa hóa hiệu quả của các nguồn nhất cho các doanh nghiệp xã hội dựa trên tri thức
lực sẵn có. Ba nguyên tắc sẽ giúp phát hiện ra các của họ. Một điều cần nhớ là trong các doanh nghiệp
cơ hội trong việc triển khai trí tuệ nhân tạo và các xã hội, một mô hình kinh doanh hoạt động và triển
công cụ khác trong quá trình này bao gồm: khai hiệu quả thể hiện thành công của doanh nghiệp.
19
nguon tai.lieu . vn
