- Trang Chủ
- Luật học
- Rèn luyện kỹ năng tranh tụng tại phiên toà giả định qua góc nhìn của sinh viên Luật
Xem mẫu
- RÈN LUYỆN KỸ NĂNG TRANH TỤNG TẠI PHIÊN TOÀ GIẢ ĐỊNH
QUA GÓC NHÌN CỦA SINH VIÊN LUẬT
Phạm Thị Như Ý
Phạm Thị Mỹ
TÓM TẮT
Kỹ năng tranh tụng của luật sư là một khâu quan trọng và là một nét đặc thù
rất riêng có ý nghĩa rất lớn đối với sự thành công của việc bào chữa hay bảo vệ quyền
lợi của đương sự. Những thay đổi của xã hội bên thềm hội nhập thì việc nâng cao kỹ
năng tranh tụng không chỉ ở góc độ chuyên môn mà còn phải nâng cao kỹ năng.
Trong đề tài này nhóm tác giả đã sử dụng phương pháp như phân tích, lập luận
và chứng minh nhằm để nghiên cứu về thực trạng, ảnh hưởng các khuyến điểm về kỹ
năng tranh tụng tại phiên tòa giả định. Bên cạnh đó, nhóm tác giả có đề xuất một số
giải pháp nhằm nâng cao khả năng lập luận, kĩ năng phân tích, diễn đạt và xử lí tình
huống trong công tác đào tạo rèn luyện kỹ năng tranh tụng tại phiên tòa giả định qua
góc nhìn sinh viên Luật.
Từ khoá: Kỹ năng tranh tụng, phiên toà giả định, kỹ năng phân tích, công
tác đào tạo.
Đặt vấn đề
Trong những năm gần đây, sự phát triển nhanh chóng của thị trường pháp lý đặt
ra một nhu cầu to lớn về đội ngũ luật sư và chuyên viên tư pháp chuyên nghiệp có
kiến thức vững vàng và kỹ năng làm việc hiệu quả. Bên cạnh những tiến bộ đáng kể
trong chương trình đào tạo cử nhân luật ở Thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng
thì không thể phủ nhận rằng chất lượng nguồn nhân lực trong ngành luật hiện nay vẫn
chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường. Chương trình đào tạo hiện nay chưa trang
bị cho sinh viên kỹ năng đủ để kích ứng và vượt qua những rào cản ban đầu thi hành
nghề. Chính vì vậy, cần phải rèn luyện thêm kỹ năng tranh tụng tại phiên toà giả định
cho sinh viên
1. Khái quát về kỹ năng tranh tụng tại phiên toà giả định
1.1 Phiên toà giả định
Phiên tòa giả định được xem như là một trong những hoạt động ngoại khóa của
sinh viên Luật tại các cơ sở đào tạo Luật cả trong nước và quốc tế. Theo đó, tại phiên
Lớp: Luật Kinh Tế- K43A
56
- tòa giả định, sinh viên phải tranh luận để giải quyết các vấn đề pháp lý giả định được
đặt ra theo diễn án tại phiên tòa. Tính chất của phiên tòa giả định là vụ án và phiên
tòa được giả định nhưng quá trình tham gia vào phiên tòa, giải quyết vấn đề, lập luận,
tranh tụng thì hoàn toàn tương đồng với các phiên tòa thực tế và không có sự dàn
dựng hay sắp xếp nào. 25Các bên tham gia phải chủ động xây dựng lập luận và bảo
vệ các lập luận của mình cề vấn đề vụ việc giả định.
Phiên toàn giả định (Mooting) 26là một phương pháp tiếp cận mới trong giảng
dạy luật giúp sinh viên phát triển các kỹ năng pháp lý cần thiết của nghề luật như tra
cứu luật, phân tích, viết và biện hộ, …. Nhiều cơ sở đào tạo Luật đã đưa mooting
thành một môn học bắt buộc hoặc lồng ghép hoạt động này vào một số môn học của
chương trình cử nhân luật.
1.1.1 Vai trò của phiên toà giả định đối với sinh viên Luật
Tại “phiên tòa giả định”, sinh viên luật sẽ được “hóa thân” vào các vai trong
tham gia tranh tụng tại phiên tòa như: bên nguyên đơn, bên bị đơn, thẩm phán, kiểm
sát viên, luật sư, bên cơ quan tư pháp trong một vụ án được giả định. Nội dung phiên
toà mô phỏng lại quá trình xét xử vụ án, được tổ chức theo đúng thể thức của một
phiên toà thật sự, với trình tự các bước: thủ tục xét hỏi, tranh luận, nghị án và tuyên
án. Đây là cơ hội giúp sinh viên đào sâu các kiến thức luật thực định và vận dụng vào
thực hành các kỹ năng nền tảng đã đề cập ở trên.
Mô hình phiên toà giả định còn thể hiện ở chỗ với công việc được giao giải
quyết vụ án một cách tự chủ với vai trò luật sư, các sinh viên đã vượt qua được tâm
lý e ngại, mâu thuẫn, bất đồng và bày tỏ chính kiến trong lớp học thông thường.
Sinh viên được vận dụng kỹ năng phân tích, lập luận để tìm ra được vấn đề pháp
lý mấu chốt, quy định pháp luật có liên quan, đánh giá các quy định và xây dựng luận
điểm. Quá trình ấy thể hiện qua bài viết biện hộ và cuối cùng là trình bày tạo phiên toà
Phiên toà giả định còn là hình thức sáng tạo trong tuyên truyền pháp luật một
cách hiệu quả, nâng cao khả năng tiếp cận pháp luật cho công dân.
25
(Tạp chí khoa học pháp lý Việt Nam,
https://tapchikhplvn.hcmulaw.edu.vn/module/xemchitietbaibao?oid=23b1f2e8-ac01-43cb-964f-
5278ddf062a4, truy cập ngay 14/10/2021).
26
Từ “Moot” trong Tiếng Anh cổ (emot) có nghĩa là cuộc họp của những người hiểu biết của địa phương để
thảo luận về các vấn đề quan trọng của điah phương
57
- 1.1.2 Thực trạng thực thi phiên toà giả định tại các cơ sở đào tạo Luật
Hiện nay ở Việt Nam, theo thống kê của Báo Người Lao Động thì đến đầu năm
2020 có hơn 91 cơ sở (trong đó có 34 cơ sở ngoài công lập) được đào tạo và cấp bằng
tốt nghiệp trình độ Đại học cử nhân Luật.27 Các cử nhân Luật sau khi ra trường hầu
như đều chọn các ngành nghề liên quan đến hoạt động pháp luật như ngành Toà án,
Viện Kiểm soát, …trong các cơ quan nhà nước hay các doanh nghiệp.
Các cơ sở đào tạo Luật hiện nay ngày càng chú trọng việc rèn luyện kỹ năng
tranh tụng. Chương tình đào tạo ngày càng đổi mới thay đổi tỉ lệ giữa việc giảng dạy
và thực hành, vận dụng. Kế hoạch cho sinh viên thực hành kỹ năng liên quan ngày
càng mở rộng và chiếm tỉ lệ cao hơn.
Như Trường Đại học Luật- Đại học Huế trong thời gian vừa qua, nhà trường và
giảng viên luôn có những phương án lồng ghép trong quá trình học tập để sinh viên
có môi trường tranh luận và học hỏi kỹ năng tranh luận để trau dồi kiến thức, cũng
như là kỹ năng cho bản thân.
Áp dụng “phiên toà giả định” vào chương trình giảng dạy đang được các trường
dần đưa vào bằng nhiều phương pháp khác nhau như phương pháp truyền thống
thuyết trình giảng dạy thông qua các tình huống, các mô hình tư vấn pháp luật cộng
đồng. Hay phương pháp phản biện (tranh luận) giúp sinh viên rèn tư duy logic.
1.2 Vấn đề kỹ năng tranh tụng tại phiên toà giả định
Tranh tụng chính là quá trình giải quyết vụ kiện dân sự theo đó các đương sự
được tranh luận về các yêu cầu, các chứng cứ và chứng minh để bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp của mình.28
Các chủ thể tham gia tố tụng và chủ thể tiến hành tố tụng cùng nhau xác định
sự thật khách quan trên cơ sở xem xét đánh giá khách quan, toàn diện và đầy đủ các
chứng cứ, tài liệu, các tình tiết khác nhau của vụ án và đối chiếu với các quy định của
pháp luật tố tụng dân sự. Để có thể tìm ra chân lý, xác định sự thật khách quan về vụ
án thì các chủ thể tham gia vào quá trình tố tụng dân sự phải phát huy tính chủ động,
tích cực trong việc cung cấp, thu thập, nghiên cứu và đánh giá các chứng cứ, tài liệu,
các tình tiết liên quan một cách chính xác, khách quan và đầy đủ; đưa ra các lý lẽ, các
27
Báo Người Lao động về giáo dục khoa học đào tạo Luật https://nld.com.vn/giao-duc-khoa-hoc/dao-tao-
luat-de-dai-trong-cap-phep-da-lam-anh-huong-den-chat-luong-20210329180034766.htm
28
Tư vấn pháp luật: https://luatduonggia.vn/tranh-tung-la-gi/
58
- quan điểm khác nhau, viện dẫn các quy định của pháp luật để giải quyết vụ án. Tất
cả các hoạt động như cung cấp chứng cứ, đưa ra các yêu cầu và phản yêu cầu, đối
chất giữa các bên…trong giai đoạn trước khi xét xử cũng như tại phiên tòa đều có thể
hiểu là quá trình tranh tụng.
1.3 Sự cần thiết của kỹ năng tranh tụng tại phiên toà giả định
Kỹ năng tranh tụng trong phiên tòa là việc vận dụng kiến thức về pháp luật và
các kỹ năng về phân tích, lập luận, chứng minh để đưa ra luận điểm bảo vệ quan điểm,
lợi ích của mình. 29Đây là một kỹ năng cơ bản mà mỗi sinh viên phải tự chủ động học
hỏi và rèn luyện để trang bị cho bản thân rèn luyện kỹ năng giao tiếp, cách ứng phó,
tư duy, nghiên cứu, xây dựng các lập luận của mình, viết bài biện hộ và tham gia vào
quá trình tranh tụng tại phiên tòa giả định hay toà thực tế. Đây là cơ hội giúp sinh
viên đào sâu các kiến thức luật thực định và vận dụng vào thực hành các kỹ năng nền
tảng đã đề cập ở trên.
Trong xu thế hiện nay, sinh viên Luật cần trang bị cho bản thân một nền tảng
pháp luật vững chắc, để các kiến thức học trên giảng đường được áp dụng thực tế,
hiệu quả và cũng như là trau dồi kỹ năng lập luận, tranh luận, tranh tụng khi ra trường
thì phiên tòa giả định là hoạt động đặc biệt quan trọng, luôn được quan tâm tổ chức
và khuyến khích sinh viên tham gia
2. Thực trạng trong áp dụng rèn luyện kỹ năng tranh tụng tại phiên toà giả
định
2.1 Tích cực
Thứ nhất, áp dụng kỹ năng tranh tụng trong phiên tòa giả định ngày càng có
hiệu quả. Quá trình tranh tụng tại phiên toà giả định phần nào tương đồng với phiên
toà thực tế giúp sinh viên tiếp cận sớm với cách thức hoạt động.
Kỹ năng tranh tụng góp phần quan trọng vào quá trình tranh tụng. Vì vậy, qua
những năm gần đây, với việc tham gia, xem qua mạng internet hoặc tìm hiểu về các
phiên tòa giả định của Trường Đại học Luật – Đại học Huế nói riêng và các trường
đào tạo Luật trên cả nước nói chung thì dễ dàng nhận thấy rằng, kỹ năng tranh tụng
29
Tạp chí khoa học pháp luật:
https://tapchikhplvn.hcmulaw.edu.vn/module/xemchitietbaibao?oid=23b1f2e8-ac01-43cb-964f-
5278ddf062a4
59
- được áp dụng dụng trong phiên tòa giả định của sinh viên đã có nhiều thay đổi tích
cực.
Phần tranh luận trong phiên tòa giả định trở nên hết sức thu hút khi người tham
gia có thể xem được màn tranh tụng hết sức thuyết phục từ các bên tranh tụng bằng
những kỹ năng tranh tụng một cách khoa học.
Thứ hai, kỹ năng tranh tụng của mỗi sinh viên được thể hiện nhiều hơn, có sự
hỗ trợ, học hỏi chủ động trau dồi kinh nghiệm về kỹ năng tranh tụng cho bản thân.
Hiện nay, qua khảo sát thực tế, thì hầu như tất cả các có sở đao tạo Luật trên cả
nước đều kết hợp giữa việc học lý thuyết và thực hành thực tiễn. Phần trăm chươg
trình thực hành vận dụng ngày càng được nâng cao và chiềm tỉ lệ cao hơn. Nhà trường
luôn tạo điều kiện tốt nhất để sinh viên thể hiện bản thân và chứng minh năng lực. Cụ
thể nhất là các phiên tòa giả định được Nhà trường tổ chức, có sự tham gia của các
thầy cô, các thầy cô đưa ra những đánh giá, nhận xét về kỹ năng tranh tụng của từng
sinh viên, chỉ ra những ưu, nhược điểm và định hướng sự rèn luyện. Từ đó, sinh viên
sẽ được học hỏi thực tế từ thầy cô và rèn luyện kỹ năng tranh tụng đạt hiệu quả nhất.
2.2 Hạn chế
Bên cạnh những kết quả đạt được trong việc áp dụng rèn luyện kỹ năng tranh
tụng còn có những bất cập nhất định trong quá trình rèn luyện kỹ năng tranh tụng tại
phiên toà giả định cho sinh viên còn vướng mắc như:
Thứ nhất, sinh viên còn hạn chế trong việc phối hợp các kỹ năng tranh tụng
trong phiên tòa giả định.
Để rèn luyện kỹ năng tranh tụng có hiệu quả, áp dụng vào các phiên tòa giả
định, sinh viên phải linh hoạt trong việc áp dụng các kỹ năng liên quan đến kỹ năng
tranh tụng. Thực tế, điều dẫn đến việc rèn luyện kỹ năng tranh tụng còn gặp bất cập
là sinh viên bị động trong việc tìm hiểu những kỹ năng mới và vận dụng. Các kỹ năng
tranh tụng rời rạc, không có sự liên kết khiến quá trình tranh tụng không lưu loát,
thống nhất, dẫn đến kỹ năng tranh tụng gặp nhiều hạn chế.
Thứ hai, kiến thức và kỹ năg vận dụng chưa được thực hiện nhiều nên bỡ ngờ
trong quá trình tranh tụng
Mặc dù đã có nhiều nổ lực, nhưng bên cạnh những phiên toà giả định xét xử
đúng với tinh thần tranh tụng thì còn có những phiên toà không đạt yêu cầu. Viẹc
60
- thiếu nền tảng kiến thức sẽ ảnh hưởng rất hưởng rất lớn đến quá trình tranh tụng của
sinh viên. Việc học kiến thức trên lớp chỉ mang tính lý thuyết, chưa tiếp cận nhiều
với vận dụng sẽ gây khó khăn.
Kỹ năng xử lý, tính nhạy bén trong xử lí tình huống còn rụt rè, chưa linh hoạt
khiến sinh viên tự ti không dám thể hiện.
Thứ ba, các chương trình còn chưa phủ sóng nhiều cho sinh viên
Tuy việc áp dụng phiên toà giả định đã được quan tâm và chú trọng nhưng vẫn
còn hạn chế. Không đủ để nhiều sinh viên được tham gia và có cơ hội tranh tụng.
Các chủ đề của phiên toà còn ít chưa mở rộng nhiều lĩnh vực để sinh viên tiếp
cận và cọ xát. Các vấn đề thực tế cần được đưa vào nhiều hơn để sinh viên tiếp cận
sớm và điều chỉnh là phương pháp rèn luyện
3. Giải pháp
3.1 Từ phía Nhà trường
Thứ nhất, tạo nền tảng kiến thức lý luận cho sinh viên để có kỹ năng tranh tụng
tại các phiên toà giả định
Viết và lập luận pháp lý được xem là học phần bắt buộc trong chương trình đào
tạo cử nhân Luật của các cơ sở đào tạo Luật. Viết báo cáo pháp lý, phân tích vụ án để
đưa ra căn cứ pháp lý xử lý tình huống là nền tảng lý luận vận dụng cần được giảng
dạy và trau dồi nhiều hơn nữa cho sinh viên.
Việc tạo nền tảng chắc chắn về mặt lý luận không phải chỉ được tạo ra bằng các
phương pháp thuyết trình truyền thống mà phải được đổi mới qua các phương pháp
mà ở đó quan điểm lập luận sinh viên được thể hiện mạnh mẽ.
Các hình thức kiểm tra đánh giá về mặt lý luận pháp lý cho sinh viên phải được
đánh giá thường xuyên và khách quan để sinh viên cũng như giảng viên thấy được
nhưng sai lần trong cách hiểu, cách truyền đạt mà khắc phục bổ sung
Kiến thức- Kỹ năng- Thái độ phải là mục tiêu của chương trình đào tạo. Kiến
thức chuyên ngành là hành trang quan trọng và là trọng tâm để vận dụng vào thực
tiễn từ đó những tranh luận sắc bén rèn luyện cho kỹ năng tranh tụng tại các phiên
toả giả định nói riêng và phiên toà thực tế nói chung.
Thứ hai, khuyến khích và tạo môi trường để sinh viên có cơ hội vận dụng kỹ
năng tranh tụng qua làm việc nhóm
61
- Kỹ năng làm việc nhóm là một yêu cầu quan trọng và cần thiết đối với các nhà
tuyển dụng trong thời đại hiện nay. Những điều mà sinh viên có thể rèn luyện được
qua lamg việc nhóm như giao tiếp, giải quyết xung đột, giải quyết vấn đề, tư duy phản
biện và đặc biệt qua các cuộc tranh luận thì phần nào đã củng cố kiến thức và tăng
khả năng tranh biện sau khi giải quyết vấn đề.
Ngoài tham gia các buổi thuyết trình, được đứng trước lớp thuyết trình về đề tài
của nhóm mình, sinh viên sẽ trau dồi được kỹ năng nói cho bản thân, giúp bản thân
mạnh dạn, tự tin hơn khi đứng trước đám đông. Bên cạnh đó, qua những câu hỏi mang
tính gợi mở của giảng viên, sinh viên sẽ rèn cho mình được kỹ năng tư duy pháp lý,
trau dồi được cho bản thân trong cách sử dụng ngôn ngữ chính xác, logic và khoa học
hơn. Thông qua những hoạt động này, sinh viên sẽ được rèn luyện kỹ năng giao tiếp
và kỹ năng tư duy pháp lý, đây cũng là mộ trong số các kỹ năng cần thiết trong hoạt
động tranh tụng
Thứ ba, đưa “phiên toà giả định” là học phần trong hệ thống chương trình đào
tạo
Như nhóm tác giả đã đề cập ở trên thì “phiên toà giả định” là phương pháp tiếp
cận mới trong giảng dạy luật giúp sinh viên phát triển các kỹ năng pháp lý cần thiết
của nghề luật. Sinh viên cần được tạo cơ hội để rèn luyện kỹ năng tranh tụng ngay từ
khi ở bậc Đại học để tránh được bước “hẫng” khi bắt đầu làm việc
Việc đưa vào hệ thống chương trình đào tạo là cách để sinh viên được thường
xuyên rèn luyện kỹ năng tranh tụng của mình. Phiên toà giả định đòi hỏi sinh viên
phải tiếp xúc vụ án, nghiên cứu xây dựng lập luận, viết bài biện hộ đến khi tranh tụng
tại phiên toà giả định.
Khi đưa vào học phần đào tạo sinh viên sẽ nghiêm túc tham gia rèn luyện. Từ
đó kỹ năng viết và nói lần lượt được vận dụng. Điều đó sẽ đạt hiệu quả cao trong việc
năng cao kỹ năng tranh tụng cho sinh viên.
Thứ tư, thường xuyên tổ chức nhiều cuộc thi liên quan đến “phiên toà giả định”
để sinh viên có cơ hội vận dụng, rèn luyện kỹ năng trang tụng
Việc tổ chức sàn đấu trí tuệ thường xuyên cho sinh viên sẽ tạo sân chơi năng
động giúp sinh viên phát huy trình độ tranh tụng, khối kiến thức cũng như kỹ năng
62
- của mình. Những tình huống bất ngờ trong phiên toà giả định sẽ phần nào giúp sinh
viên đưa ra những lập luận sắc bén nhằm giải quyết vấn đề.
Tạo cuộc thi nhằm tăng độ cọ sát mức độ gay cấn, hồi hộp và yếu tố bất ngờ
nhiều hơn cho sinh viên trở nên bản lĩnh hơn. Tuy có hạn chế về mặt kiến thức, kỹ
năng nhưng sự nổ lực trong cuộc thi sẽ giúp cho sinh viên nhìn nhận và khắc phục
khuyết điểm của mình để hoàn thiện hơn trong các phiên toà chính thức.
Các cuộc thi giữa các lớp, các khoa hay thậm chí các câu lạc bộ, đội, nhóm với
nhau sẽ tạo sân chơi vô cùng thú vị vừa để trải nghiệm, giao lưu, học hỏi vừa thi đua
phong trào vừa nâng cao khả năng rèn luyện kỹ năng tranh tụng cho sinh viên. Việc
tạo những cuộc thi trong trường không chỉ tạo khả năng tranh tụng mà còn giúp tìm
ra nhân tố cho các cuộc thi quy mô lớn hơn.
Ngoài ra, việc mở rộng quy mô cuộc thi cũng là một phương pháp rèn luyện
hiệu quả tuy nhiên vần có quá trình cũng như nhiều yếu tố.
3.2 Từ phía sinh viên
Thứ nhất, chủ động trang bị kiến thức về lý luận pháp lý
Để quá trình tranh tụng đạt hiệu quả tối đa, áp dụng kỹ năng tranh tụng của bản
thân một cách hiệu quả nhất thì sinh viên phải chủ động trang bị cho mình hệ thống
kiến thức về lý luận pháp lý. Đây là một trong những điều kiện cơ bản cần có của mỗi
sinh viên Luật.
Việc có đầy đủ kiến thức pháp lý, sinh viên sẽ dễ dàng tiếp cận đề tài giả định,
nhìn nhận vấn đề trên phương diện pháp luật và đưa ra các quan điểm, chứng cứ một
cách khách quan, đúng pháp luật. Việc nhìn nhận rõ đề tài giả định sẽ giúp sinh viên
tự tin hơn, tranh tụng thuyết phục hơn, đưa ra các luận điểm, luận cứ xác thực. Điều
này góp phần quá trọng trong quá trình tranh tụng của sinh viên tại phiên tòa giả định.
Kỹ năng tranh tụng sẽ trở nên tiến bộ hơn khi có hệ thống lý luận pháp lý đầy đủ
Thứ hai, chuẩn bị nội dung cho đề tài tranh tụng kỹ lưỡng trước “phiên toà giả
định”
Mỗi phiên tòa giả định sẽ mang một vụ việc giả định khác nhau, với vai trò là
người sẽ tham gia vào quá trình tố tụng tại phiên tòa, sinh viên phải chuẩn bị thật kỹ
về đề tài giả định được đưa ra. Kỹ năng tranh tụng có đạt hiệu quả cao hay không là
63
- phụ thuộc vào việc người tranh tụng có kiến thức, sự hiểu biết và các lập luận về vụ
việc giả định đó hay không.
Chuẩn bị nội dung cho đề tài giả định, người tranh tụng sẽ chủ động đặt ra các
câu hỏi và các luận điểm quan trọng cho đề tài giả định. Để có thể góp phần trang bị
cho bản thân về kỹ năng tranh tụng tại phiên tòa giả định thì vấn đề về sự hiểu biết,
sự chuẩn bị đề tài để tranh luận đóng vai trò hết sức quan trọng trong củng cố kỹ năng
tranh tụng.
Thứ ba, linh hoạt kết hợp giữa ngôn ngữ tranh luận với ngôn ngữ hình thể khi
tranh luận tại phiên toà giả định
Vận dụng biểu cảm trong tranh luận là một kỹ năng cần thiết. Thông qua biểu
cảm, sinh viên khi tranh tụng tại phiên tòa giả định sẽ thể hiện rõ về thái độ của mình
đối với quan điểm cần tranh luận. Kết hợp điều này khi tranh tụng góp phần làm kỹ
năng tranh tụng của sinh viên trở nên thuyết phục, bày tỏ rõ ràng về quan điểm của
bản thân, dễ dàng giúp cho những người tham gia tại phiên tòa hiểu rõ về tính chất
của quan điểm mà người nói đang muốn truyền tải.
Linh hoạt kết hợp giữa ngôn ngữ tranh luận với biểu cảm tranh luận một phần
cũng thể hiện rõ sinh viên là người có kỹ năng tranh tụng tốt, hơn nữa, điều này sẽ
giúp kỹ năng tranh tụng của sinh viên được cải thiện đáng kể khi những gì sinh viên
truyền tải người khác có thể hiểu một cách chuẩn xác nhất. Qua đó biểu hiện sự tự
tin, không lúng túng, lo lắng trong kỹ năng tranh tụng của sinh viên.
Thứ tư, tích cực trau dồi thêm kỹ năng mềm
Việc chủ động trong việc tìm tòi, học hỏi để bản thân có được những kỹ năng
mềm cần thiết góp phần cải thiện kỹ năng tranh tụng khi tham gia tranh tụng tại phiên
tòa giả định.
Kỹ năng mềm hay còn gọi là kỹ năng thực hành xã hội là tập hợp những kỹ
năng liên quan đến các hoạt động trong cuộc sống và được áp dụng trong đời sống
hằng ngày. Có thể kể đến một số kỹ năng cần thiết như: kỹ năng giao tiếp, hành vi
ứng xử, thuyết trình, thuyết phục và giải quyết xung đột…
Kỹ năng mềm là kỹ năng hết sức quan trọng trong nhiều lĩnh vực kể cả đời sống
hoặc làm việc. Đó cũng là một trong những kỹ năng góp phần quyết định cho kỹ năng
tranh tụng của mỗi sinh viên Luật. Là sinh viên đang được học tập và rèn luyện trên
64
- giảng đường thì giảng viên hết sức chú trọng về việc rèn luyện kỹ năng mềm cho sinh
viên. Vận dụng các kỹ năng mềm cần thiết và tranh tụng kỹ năng tranh tụng sẽ cải
thiện rất đáng kể.
Việc tranh tụng đòi hỏi phải đưa ra các quan điểm, lập luận chặt chẽ, nên bên
cạnh các kiến thức pháp lý và sự chuẩn bị về đề tài giả định thì việc kết hợp thêm kỹ
năng mềm thì kỹ năng tranh tụng của sinh viên khi tham gia vào phần tranh luận sẽ
chặt chẽ và thuyết phục đáng kể. Các kỹ năng cơ bản của kỹ năng mềm như giao tiếp,
thuyết phục, thuyết trình kết hợp với các quan điểm, luận điểm cần đưa ra thì quá
trình tranh tụng tại phiên tòa giả định sẽ trở nên thuyết phục những người nghe. Đây
chính là một trong những yếu tố quan trọng trong việc rèn luyện kỹ năng tranh tụng
tại phiên tòa giả định cho sinh viên.
Thứ năm, rèn luyện để tăng khả năng tư duy nhạy bén, tranh luận sắc bén và
phân tích sâu sắc.
Khả năng tư duy nhạy bén, tranh luận sắc bén và phân tích sâu sắc góp phần
làm cho các quan điểm, lập luận được đưa ra trong quá trình tranh tụng tại phiên tòa
giả định mang tính thuyết phục cao. Những điều này góp phần hoàn thiện về mặt kỹ
năng tranh tụng một cách hoàn chỉnh. Để rèn luyện kỹ năng tranh tụng sinh viên phải
bắt đầu rèn luyện những kỹ năng cơ bản liên quan đến kỹ năng này.
Kết hợp có hiệu quả việc tư duy, tranh luận, phân tích sâu sắc vào kỹ năng tranh
tụng tại phiên tòa giả định giúp sinh viên kịp thời đưa ra các quan điểm, bảo vệ quan
điểm của mình. Ý thức được tầm quan trọng trong việc rèn luyện các khả năng này
nói riêng và rèn luyện kỹ năng tranh tụng tại phiên tòa nói chung thì sinh viên nên
tích cực chủ động, tiếp xúc và rút kinh nghiệm thực tế, để hình thành tư tưởng tích
cực tìm hiểu và rèn luyện, phát triển bản thân, tích cực chủ động trong việc rèn luyện
bản thân.
Thứ sáu, sẵn sàng tích cực tham gia hoạt động ngoại khoá về “phiên toà giả
định” trong và ngoài Nhà trường
Học tập phải đi với rèn luyện và thực hiện. Việc tham gia vào hoạt động ngoại
khoá về phiên tòa giả định trong và ngoài Nhà trường sinh viên sẽ được tìm hiểu và
học tập thêm nhiều điều mới mẻ qua các phiên tòa giả định. Kỹ năng tranh tụng là
một kỹ năng đặc biệt cần phải có trong quá trình tranh tụng. Thông qua việc tham gia
65
- nhiều vào các phiên tòa giả định, sinh viên sẽ học hỏi được những kỹ năng để rèn
luyện cho kỹ năng tranh tụng của mình.
Trực tiếp tham gia vào các phiên tòa giả định, sinh viên sẽ thể hiện khả năng
tranh tụng của mình trước nhiều người và tiếp thu từ người khác. Qua đó, sinh viên
dễ dàng nhận ra những điểm bản thân còn yếu, cần khắc phục và học hỏi nhiều kinh
nghiệm để góp phần ngày càng hoàn thiện kỹ năng tranh tụng của mình. Đây là
phương pháp thực tế và gần gũi nhất để sinh viên tham gia trải nghiệm.
Kết luận
Trong xu thế hội nhập quốc tế ngày càng mạnh mẽ như hiện nay, kỹ năng tranh
tụng tại phiên toà giả định ngày càng được khẳng định là một kỹ năng đặc biệt quan
trọng đối với chương trình đào tạo cử nhân Luật cho dù đó là nước phát triển, đang
phát triển hay là nước kém phát triển. Và quá trình đào tạo thông qua hệ thống chương
trình dựa trên nền tảng chất lượng đào tạo là một giải pháp hiệu quả đảm bảo chất
lượng đầu ra cũng như rèn luyện kỹ năng tranh tụng tại phiên toà giả định cho sinh
viên Luật.
DANH MỤC THAM KHẢO
1. Tạp chí khoa học pháp lý Việt Nam: https://tapchikhplvn.hcmulaw.edu.vn
2. Kết nối cộng đồng ngành Luật: https://lawnet.thukyluat.vn
3. Báo pháp luật của Bộ Tư pháp, số từ tháng 1/2018 đến tháng 8/2019
4. Cổng thông tin điện tử của Toà án nhân dân tối cao, Nghiên cứu về các vụ
việc xét xử lưu động, phiên toả giả định.
5. Đoàn Đức Lương (2015) “Giáo trình thực hành nghề nghiệp” Đại học Huế-
Trường Đại học Luật, Nxb Đại học Huế
6. Phạm Duy Nghĩa (2014), Phương pháp nghiên cứu luật học, Nxb Công an
nhân dân, Hà Nội.
66
nguon tai.lieu . vn