Xem mẫu

  1. Quy hoach do thj vung ven bien Tay Nam thich ufng vdi bien doi khi hau Urban planning in the Western coastal zone of the Mekong Delta adapting to climate change Ngay nhan bai: 16/02/2017 Ngay sift bai: 24/3/2017 Pham Thanh Huy Ngay chap nhan dang: 5/4/2017 TOMTAT; 1. Gidi thieu chung Vai t h i p k^ gan day, BDKH da va dang cd Noi dung cua bai bao de cap deh quy hoach cau triic khdng gian do thi va cac giai nhung bieu hien, t i c ddng manh me tren quy phap kiem sodt sii dung dat do thi vung ven bien Tay Nam thich iing vdi bien doi md toan cau. Cac nghien cifu cd tinh bude ngoat khi h^u Tong hop, khao sat va phan tich cac cau triic d6 thi ven biln hien nay trong nhu Bio c i o d i n h gia thil IV (IPCC, 2007); Nghien cifu ciia Ngan hang T h i gidi (2007) va b6i c5nh biln d6i khi hau, phan loai thanh cac nhom do thi dac trilng tai viing ven cac Kjch b i n BDKH cho Viet Nam (2009, 2012), bien Tay Nam nhii do thi sat biln, do thi gSn biln va do thi ven bien ngap man. tat c i da chi ra rang Vt^t Nam "dac bi§t d l bi tdn PhSn tich si^ tac dpng cua bien doi khi hau len cau true d6 thi vk nguoc lai. Tr6n ca thuong bdi nhOng anh hUdng bat l
  2. 2. Tam nhin cau trilc khdng gian do thi viing ven bien Tay Nam e-r- Bo thich ling Bien ddi khf h|u Trong qua trinh phat trien cic yeu td chii yeu ciia dd thi; c l u tnic do thj, td chiic khdng gian dd thj, sir dung dat, mgt dd x i y dung, giao thdng, khdng gian xanh va sir dung nang luong trong dd thj chiu tac ddng ciia BDKH va chinh cic y l u td t r l n cung se i n h hu'dng d i n su gia t i n g BDKH [9]. Cic y l u td chinh cd t i c ddng l i ; hinh thifc dd thi, sir dung dat va khung phat trien ben vifng ciia d d t h j . Theo Kahn (2006), sU t i l n hda ciia c l u trdc khdng gian d d thi trong bdi canh do thi hda toan cau cho th^y cau tnic dd thi q u y l t dinh h i l u q u i sU thich Ung BDKH ciia cac dd thi. Lujia (2009) cOng cho r i n g cau true khdng gian dd thj ven bien ddng thdi ciing t i c ddng den viec gia tang hoac giam nhe BDKH, do dd QHDT xac dinh c l u tnic khdng gian v i li/ong p h i t t h i i C02 ciia ddthi. Mdt tam nhin chung cho QHC do thi ven bien Tay Nam la tao cau triic khdng gian dd thi theo hucftig p h i t tnen b i n vifng v i smh thai vl muc tieu thich ifng BDKH. Co cau do thj khu vuc ven biln l i mdt trong nhCing dac tinh CO ban ciia viec td chOfc khdng gian dd thi, nd phan i n h cich bd tri va mdi quan he chat che giOa cac khu chdc nang trong do thi va phii hdp vdi quy md cac dd thi tif loai V d i n loai II tai khu vuc nghignciAi. Cic ddthi viing ven bien Tay Nam duoc phan loai t h i n h cac nhom do thj sit biln, gin bien va ven bien ngap man theo cac tieu chi tai Bing 1; Dac trdng cau triic khdng gian nhdm dd thi s i t bien: dd thi t i l p xiic true t l l p vdi b d b i l n , trung tam d d thi tap trung tai ciTa sdng, rach Idn do ra bien, cac khu chifc nang do thj d i n t r i i theo bd b i l n v i sdng, dddng true chinh dd thi chay doc theo ven b d bien va sdng. Dac trUng cau trdc khdng gian nhdm dd thi g i n b i l n : dd thi khdng t l l p xOc true tiep vdi bd bien. trung t i m dd thi t i p trung tai nga ba hoac nga tU giao nhau ciia sdng, r^ch Idn vdi dUdng chinh do thj, cic kliu chifc nang do thi tap trung xung quanh noi giao nhau cda sdng va racii Dac trdng cau triic khdng gian nhdm dd thi ven biln n g i p man. 36 tlii khdng tiep xuc true tilp vdi bd biln, he thdng k#nh rach mat do cao c6 xu Hinh 1 He Ihong IS do thi viing ven biln Tay Nam hudng theo dang vudnggdcvitudo.Trung tam ddthi phan bd tuong ddi Hau het cic dd i n QHDT tai d i y dUOc thuc hien tif nhifng nam 2000, dan trii tai khu vdc nga ba hoac nga td giao nhau ciia kinh rach Idn, cac trifdc khi cd Kich ban BDKH, NBD 2009,2012. Cic do i n QHC dd thi nhif: dudng giao thdng chay ven theo k§nh rach, cic khu chiic nang dd thi phan QHC Ha Tien n i m 2000, QHC Rach Gii nam 2008, QHC Ca Mau nam lid ddng d l u xung quanh ndi giao nhau ciia kenh rach. 2008, QHC U Minh n i m 2001,. .chda tinh den cac kha nang thich iJng 3. De xuat md hinh cau true khdng gian do thj va quy hoach sif vdi BOKH v l ; cau triic dd thj. sif dyng d i t , khdng gian xanh, h i thdng dung dat vfing ven biln Tay Nam thich iJlng vdi Bien doi khi hiu giao thdng, w . chua k i t hop vdi kiem soat sir dung dat d l d i m b i o Cau true tdng the p h i t tnen khdng gian dd thj la k i t q u i Idng giiip thich ling BDKH toi Uu. Do vay neu phat tnen d d t h i theo hudng nay cic cic c i u triic t h i n h p h i n v i khung ha t i n g k^ thuat do thj, mang tinh QHC do thi hien cd se khd cd kha n i n g thich ifng vdi BDKH. Neu khdng chat v i hinh t h i i ciia dd thi ven bien Tay Nam. De xuat md hinh ciu tnic thuc hien dieu chinh QHDT thich iJng vdi BDKH tai vimg ven b i l n TSy khdng gian dd thi thich dng BDKH b i n g cic g i i i p h i p p h i n khu ctiiic Nam, gan ket vdi kich ban BDKH va NBD theo tifng giai doan thi cac do nang dd thj hdp ly gan k i t vdi viec kiem soat m^t do sif dung dat vdi cac thi s6 de d i n g bi tdn thuong, ton that kinh t l va i n h hiidng den p h i t mile dd cao, trung binh va thSp de thich ifng tdi ilu vdi BDKH, d i p ifng tnen ben vOng dd thj. cic g i i i p h i p b i o ve tdi uu (cip dd 1), thich nghi (cap dd 2) hoac ne tranh (cap do 3) cic t i c ddng ciia BDKH. Cic t h i n h p h i n trong cau triic nay bao gdm (Bing 2); Bang 1. Tieu chi phan loai do thi sat bien, gan bien va ven bien ngap rr an [21 Vj tri va Ten va p h i n loai do thj Dac diem chinh Khoing cich so vdi dKcfng bd nhdm do thi bien Do thj s i t bien R^ch Gia (loai II), Ha Tien (loai 111). Kien Luong (loai Dd thi tiep xiic tri/c tiep vdi bd bien. T l l p giap vdi ditdng thOy trilu IV) thudc tinh Kiln Giang v i Sdng Dde (loai IV) thupc tinh Ca Mau Dd thj g i n bien Ca Mau (loai II). U Minh va Trin Van Thdi (loai V) Nam trong luc dia, cd cdt nen tifdng Cach bien khoing tif 10km trd thudc tinh Ca Mau; Minh Lifdng [loai IV). An Bien, ddi cao. tap trung ddng d i n , !§n An Minh va Hon D i t (loai V) thudc tinh Kien Giang thudng xuySn chju t i c d§ng ciia b i o , lu lut D d t h j ven bien Nam Can (loai IV), Cai Ddi Vam, Cai Nifdc va Ngoc Nam trong he thdng rifng ngap Tif dudng bd bien cho den h i t ngap man Hien (loai V) thudc tinh C i Mau m i n C i Mau difn tich rifng ngap man Ca Mau
  3. - H§ thdng khu trung t i m dd thj, trung tam cic khu dd thj v i don vi d. - He thdng khdng gian xanh dd thi; tang cudng khdng gian xanh trong Phat trien cic trung t i m khu vi/c vdi chOfc nang thUdng mai, dich vu du cau true dd thi. tao hanh lang thoat lu, chda nUdc. lich. He thdng da trung tam, phat trien them cac cdc mdi cd t i c dung hd • He thdng giao thdng dd thi va ha tang ky thuat. trd v i phdng tranh rdi ro. - Khu sin xuat; khu cdng nghiep, kho t i n g , b i n bai. - Cac khu dd thi v i don vj d; p h i n djnh rd khu vifc p h i t trien ndi thi v i ngoai thi. xen ke khdng gian xanh tao viing dem thich dng tdt hdn vdi BDKH. Bang 2. Cac md hinh cau trtic khdng gian do thj thich ijfng v
  4. He thdng khdng gian xanh dd thi- D en t ch ch em t le idn trong do . Dien tich chilm ti \i nhd trong dd - Dien tich chiem ti le tu'ong do Idn li. trong dd thi. * % Tao khdng gian mem giifa dd thj - Tao khdng gian mem g ua do thi Tao khong gian mem gida do thi va} 1 bien. v i sdng, kenh rach j Tao viing dem han c h i n g i p lut dd - Tao viing d i m han c h i ngap lut do Tao vung dem han c h i n g i p lut do I thi. thL ' i^*-"^ He thdng giao thong va khung ha tang ky thuat ddthi - Dddng true chinh sat b i l n , bd - Cic true chinh s i t sdng, cic true - Song song v i vudng gdc vdi he sung them cac true song song vdi hudng t i m va dddng vanh dai k i t thdng kenh rach. b i l n d Idp sau v i dudng hUdng t i m ndi cac khu chifc nang dd thi vdi - Han che dudng cheo hudng t i m . ket ndi cic khu chifc nang dd thi vdi sdng; lam giam h i n h trinh di chuyen - Han c h i viec xitlyky thuat giao cat b i l n ; lam g i i m h i n h trinh di chuyen trong dd thi, gdp phan g i i m nhe giifa dudng bd va kenh rach. trong do thi, gdp phan g i i m nhe ludngkhithiiC02. - Cu dan chil y l u di chuyin b i n g lUOng khi t h i l C02. dudng thJiy. A l Ol y2Jj i ( > l ^ [v 1' ^ rfe:5l'- %J --^ ^1 1 ' - Cdng nghiep nang {dd thi loai II), - Cdng nghiep phu tro danh bat che - Cdng nghiep nang (do thi loai II, cdng rghi§p nhe. cdng nghiep phu bien tiiiiy h i i sin, c h i b i l n ndng lam III), cdng nghiep nhe, cdng nghiep tro, sin,... phu trd. - Mifc do bao ve triet de vdi BOKH - Miic do thich nghi vdi BDKH. - MiJcdd b i o vetn&tde vdi BOKH [ddi vdi khu sin xuat t i p trung). (ddi vdi khu sin xuat t i p trung). - Mifc dd thich nghi vdi BDKH (ddi - Mifc do thich nghi vdi BOKH (ddi vdi khu sin xuat phu trd) vdi khu sin xuat phu trd) Quy hoach sCrdung dcit Kilm soat sif dung dat dUdc i p dung cho t o i n bd hoic mdt phan ciia khu vifc b d bien cd nhieu riii ro, d l x u i t cac khoang Idi x i y difng ven bien tfnh tif difdng thiiy tneu [tdOng tU nhif cic chi gidi xay dung d dudng phd do thi), x i c dinh cic difdng chi gidi xay ddng ven b i l n du kien n g i n han den 2020 va xa hon den nam 2030, 2050, 2070 va 2100 (Hinh 5):
  5. 5. Till! tifSng Chinh phu [2009). Quyet dinh so 44S/(H)-TTg ngay 7/4/2009 phe duyet flinii huong Phat tnen he ihong do thi Viet Ham den 2025 va tam nhin den 2050. 6 niii tJdng Chinh phu (2013). Quye't dinh s6 2623/(H)-Trg ngiy 31/12/2013 Phe duyet De an phat tri^n cac do Ihi Viet Nam Ung phd v6i BOKH giai doan 2013-2020. 7. VIJP [2015). Nhiem vuxdydt/ngkihoqch tnin khai quy hoach cdc viing lanh te Iron tfnh din cicy&tSbih doiithihau Vien Quy hoach dothiva Nong than Ouoc gia. thang 7/2015. e. Kahn. N. E. [2006). Green Cities - Urban Crowth and the Environment Washington Brookings Institution Press, 2006 9. Lulia (2009). Jpfifl/ Planning in Shemheo to Built a Low Carbon Gly. 45tli ISOCAU Congress, 2009 10. Ralf, K iim). Cities and the Potential for Climate Change Adaptation BTUCo Department for Urban Planning and Spatial Design. 10/2012, Ifinii 5 So do phan viing kiem soat si} dung dat do thi ven bien Tay Nam Viing I, Cdng trinh phdng hd b d bien. vimg d i m sinh thai, du lich b i l n , nudi thiiy h i i sin,... nam trong pham vi a 50 - 100 m tinh tif dudng thiiy t r i l u (den 2020). Cam x i y dung cdng trinh trong pham vi nay vi khdng hieu q u i do d u k i l n d i n 2020 se bi t i c ddng true t i l p ciia NBD, trieu cu'dng v i xdi 16 bd b i l n , Viing II; Cic cdng trinh tam, phu t r q v i phuc vu du lich ngan han; Nha 6 ban kiSn cd va dich vu cdng cdng bd biin; Cdng trinh bao ve b d bien nam trong pham vi > 100 - 200m tinh tif dddng thiiy trieu ( d i n 2030), Sif dyng ngan han. khdng sd dung sau 20 n i m vi d u k i l n d i n 2030 se bj t i c ddng trUc tiep ciia NBD, t r i l u cudng v i xdi Id bd bien, Chi nen xay dUng cdng trinh b i c IV. Viing III: Cic cdng trinh du lich, nha d kien co va dich vu cdng cdng ven bien n i m trong pham vi a 200 - 300 m tinh til dUdng thdy t r i l u (den 2050). Sif dung ngan han, tam thdi va duy tri sif dung d i i han khi cd dieu chinh v l khoa hoc ky t h u i t cd kha nang dng phd BDKH vi dif kien den 2050 se bi t i c ddng true t i l p ciia NBD, trieu cu'dng va xdi Id bd bien. Nen x i y dung cdng trinh £ bae III. Viing IV v i V: Khi phat trien khu dd thi mdi ven bien nen dUdc dat ben ngoai viing cd nguy co ven b i l n vdi khoang cich £ 300 m tinh t d dddng thiiy tneu ( d i n 2070) va a SOO m (den 2100) de tranh gia tang t l l p xuc vdi c i c mdi nguy hiem tiem nang ven bien. D i e bi§t, c i c cdng trinh benh vien, trddng hoc, c i c co sd dudng l i o khdng nen nam d s i t bien, vung cd nguy co riii ro cao hoac khd khan cho hoat ddng. Viing IV cd mdc dd sif dung dat dn djnh tUdng ddi, xay ddng theo giai doan vl dif kien den 2070 se bi t i c ddng trdc t i l p ciia NBD, t r i l u cUdng va xdi Id bd bien, n l n x i y dung cdng trinh s bae N. Viing V cd mdc do sif dung dat dn dinh lau dai vi d d kien den 2100 mdi bi t i e ddng true t i l p eiia NBD, trieu cifdng va xdi Id bd b i l n . Xiy dung cdng trinh bae I. 4. Ket luan Ba md hinh eau true khdng gian dd thj thich ifng vdi BOKH da dUdc d l xuat (md hinh dd thi sat bien, md hinh dd thi g i n b i l n va md hinh dd thj ven b i l n n g i p man) la g i i i p h i p quy hoach c i u true khdng gian tUdng dng cho ba nhdm dd thi cua he thdng dd thi ven b i l n T i y Nam, gan k i t vdi c i c g i i i phap k i l m soit sif dung dat la mdt hudng dl can b i n 3i thifc h i f n lap QHC do thj cd ndi dung Idng ghep thieh dng vdi BDKH. Cac md hinh dd thi t r l n cd k h i n i n g ap dung cho cae dd thj ven bien Viet Nam ed dieu kien va tinh chSt tu'ong t d . TAi UEU THAM KHAO 1. Bd Tai ngu/en va Moi trucmg (2012). Kich ban BBKH, NBD cho Viet Nam 2012. Nha Kua't bjn Tai nguyen - Moi truong va Bin do Viet Nam, 2012 2 BD Xay dung (2010). De an "lighiin cDuphdt tnen cdc do thi ven bien i/iet Nam mg pho vdi biin doi khf hdu". 3. PhamTtianh Huy (2016). Quy hoach do thi ven bien TdyNam B6 thfch ilng vdi bien doi thi h&u. Luan an Tien si, TiUiing Oai iioc Kien tnicHa N6i, 2016 4. Thu tudng Chinh phu (2009). Quylt dinh so 18/2009/(H)-ng ngay 3/2/2009 phe duyM Quy hoach tong the phat tnen kinh te - xa h6i viing bien va ven bien Vift Nam thuoc Vinh Thai Lan thdi ky den nam 2020.
nguon tai.lieu . vn