Xem mẫu

  1. PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG MARKETING Sự thành công về marketing tùy thuộc vào việc xây dựng chiến lược và các chính sách  marketing đúng đắn (các biểu số có thể kiểm soát được) phù hợp với những thay đổi  của   môi   trường   marketing   (các   biểu   số   không   thể   kiểm   soát   được).   Môi   trường  marketing tiêu biểu cho một loạt các thế  lực không chỉ  kiểm soát được mà doanh  nghiệp phải dựa vào đó để xây dựng chiến lược và chính sách marketing thích hợp. Theo P. Kotler, môi trường marketing của một doanh nghiệp bao gồm những tác nhân  và những lực lượng nằm ngoài chức năng quản trị marketing của doanh nghiệp và tác   động đến khả năng quản trị marketing, trong việc phát triển cũng như  duy trì các trao   đổi có lợi đối với các khách hàng mục tiêu. Các tác nhân chủ yếu của môi trường marketing
  2. Việc phân tích môi trường marketing sẽ giúp doanh nghiệp phát hiện các cơ hội và đe  dọa đối với hoạt động marketing, vì vậy doanh nghiệp cần phải vận dụng các khả  năng nghiên cứu của mình để  dự  đoán những thay đổi của môi trường. Môi trường  marketing được phân tích theo hai nhóm yếu tố  : môi trường vi mô và môi trường vĩ  mô MÔI TRƯỜNG VI MÔ Mục tiêu phổ  biến của mọi doanh nghiệp là phục vụ  quyền lợi và thỏa mãn nhu cầu  của thị trường mục tiêu đã lựa chọn. Để đạt được điều đó, doanh nghiệp phải liên kết   với các nhà cung cấp và các trung gian marketing để tiếp cận khách hàng mục tiêu. Các nhà cung cấp ­ doanh nghiệp ­ trung gian marketing tạo nên hệ  thống marketing   cốt yếu của doanh nghiệp. Ngoài ra, hoạt động marketing của doanh nghiệp còn chịu   sự tác động của các đối thủ cạnh tranh và công chúng. Như  vậy, môi trường vi mô của hoạt động marketing là tổng thể  các tác nhân  ảnh  hưởng trực tiếp đến hoạt động marketing của doanh nghiệp, bao gồm : doanh nghiệp,   các nhà cung cấp, các đối thủ  cạnh tranh, các trung gian marketing, các khác hàng và  công chúng. Doanh nghiệp Phân tích doanh nghiệp với tư cách một tác nhân thuộc môi trường vi mô, nhà quản trị  marketing sẽ xem xét vai trò của bộ phận marketing trong doanh nghiệp, mối quan hệ  và tác động hỗ  trợ  của các bộ  phận sản xuất, tài chính, nhân sự  đối với bộ  phận  marketing. Bộ  phận marketing của doanh nghiệp có trách nhiệm hoạch định và triển khai thực  hiện chiến lược, các kế  hoạch, chính sách và chương trình marketing thông qua các 
  3. hoạt động quản trị  như nghiên cứu marketing, quản trị  nhãn hiệu, quản trị  lực lượng   bán,... Các nhà qủan trị marketing cũng phải phối hợp hoạt động với các bộ phận chức năng   khác như bộ phận tài chính để  đảm bảo ngân sách cần thiết cho việc thực thi các kế  hoạch marketing, phân bổ  ngân sách cho các sản phẩm, nhãn hiệu khác nhau và các   hoạt động marketing khác; bộ  phận nghiên cứu và phát triển để  nghiên cứu cải tiến  hay thiết kế  sản phẩm mới thành công; bộ  phận sản xuất nhằm huy động năng lực  sản xuất (thiết bị, nhân lực) đáp  ứng yêu cầu sản xuất theo kế  hoạch; bộ  phận kế  toán để hạch toán chi phí và thu nhập giúp cho việc điều hành hoạt động marketing có   hiệu quả. Ngoài ra, cần phải đánh giá khả  năng marketing, những điểm mạnh và điểm yếu của  hoạt động marketing của doanh nghiệp so với các đối thủ  cạnh tranh để  lựa chọn   chiến lược marketing cạnh tranh và thiết kế các chính sách marketing phù hợp. Các nhà cung cấp Nhà cung cấp là tổ chức hoặc cá nhân kinh doanh cung cấp nguyên vật liệu cần thiết   cho việc sản xuất sản phẩm của doanh nghiệp và các đối thủ cạnh tranh. Để  quyết định mua các yếu tố  đầu vào, doanh nghiệp cần xác định rõ đặc điểm của  chúng, tìm kiếm nguồn cung cấp, chất lượng và lựa chọn nhà cung cấp tốt nhất về  chấït lượng, uy tín giao hàng, độ tin cậy và đảm bảo giá hạ. Những biến đổi trong môi trường cung cấp có thể tác động quan trọng đến hoạt động   marketing của doanh nghiệp. Các nhà quản trị marketing cần theo dõi các thay đổi về  giá cả của những cơ sở cung cấp chính yếu của mình. Việc tăng giá phí cung cấp có  thể buộc phải tăng giá cả, điều sẽ  làm giảm sút doanh số  dự  liệu của doanh nghiệp.  
  4. Các nhà quản trị marketing cần phải quan tâm đến mức độ có thể đáp ứng của các nhà  cung cấp về nhu cầu các yếu tố đầu vào của doanh nghiệp. Sự khan hiếm nguồn cung   cấp sẽ ảnh hưởng đến tính đều đặn trong kinh doanh, và do vậy ảnh hưởng đến khả  năng phục vụ khách hàng của doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp thích mua từ  nhiều nguồn cung cấp để  tránh lệ  thuộc vào một   nhà cung  ứng có thể  dễ  dàng nâng giá và cung cấp hạn chế. Doanh nghiệp cần xây   dựng mối quan hệ  lâu dài với các nhà cung cấp chủ  yếu. Trong những thời kỳ  khan   hiếm, doanh nghiệp cũng cần phải làm marketing đối với các nhà cung cấp để  mua   được nguồn nguyên liệu cần thiết. Các trung gian marketing Các trung gia marketing là những cơ sở kinh doanh hỗ trợ doanh nghiệp trong việc cổ  động, bán hàng và giao hàng của doanh nghiệp đến tận tay người tiêu dùng. Họ  bao  gồm : ­ Các trung gian phân phối sản phẩm: các nhà buôn ( bán sỉ và lẻ ), đại lý, môi giới.  Các trung gian phân phối tạo nên sự  tiện lợi về địa điểm ( tồn trữ sản phẩm gần nơi  khách hàng cư  trú tạo nên sự  sẳn có cho việc mua sắm), tiện lợi về  thời gian (bằng   cách mở  cửa nhiều giờ  hơn để  khách hàng mua thuận tiện ), tiện lợi về  chủng loại   ( chuyên môn hóa cửa hàng hay sắp xếp, bố trí các quầy bày sản phẩm tiện cho việc  lựa chọn của người mua ), tiện lợi về  sở  hữu ( bằng cách chuyển sản phẩm đến  khách hàng theo các hình thức thanh toán dễ dàng như trả bằng thẻ tín dụng ). ­ Các cơ sở hỗ trợ hoạt động phân phối, bao gồm hệ thống các doanh nghiệp kinh  doanh kho bãi và bảo quản; các cơ  sở  vận chuyển...giúp cho doanh nghiệp tồn trữ  và  vận chuyển sản phẩm từ  điểm gốc đến nơi tiêu thụ. Các doanh nghiệp phải quyết  
  5. định lựa chọn hình thức và phương tiện vận chuyển nào cho hiệu quả nhất trong sự so   sánh về chi phí, giao hàng, tốc độ và an toàn. ­ Các cơ  sở  dịch vụ  marketingnhư  các cơ  quan nghiên cứu marketing, các công ty  quảng cáo, các hãng truyền thông và các hãng tư  vấn về  marketing hỗ  trợ  cho doanh   nghiệp trong việc hoạch định và và cổ động sản phẩm đến đúng ngay thị trường. ­ Các trung gian tài chính:ngân hàng, các cơ sở tín dụng, các công ty bảo hiểm và các  tổ chức tài chính khác có góp phần trong những cuộc giao dịch về tài chính, bảo hiểm  cho các rủi ro liên quan đến công việc mua và bán sản phẩm. Doanh nghiệp cần phân tích đặc điểm và tình hình hoạt động của các trung gian để có  chính sách thích hợp nhằm thiết lập và duy trì các quan hệ tích cực, đồng thời doanh   nghiệp cũng có thể  có các phản  ứng cần thiết nhằm điều chỉnh, thay đổi chính sách  phân phối sản phẩm thích hợp với các thay đổi trong hoạt động của các giới trung  gian. Khách hàng Doanh nghiệp cần phải nghiên cứu thị  trường khách hàng của mình một Cách kỹ  lưỡng. Doanh nghiệp có thể hoạt động trong 5 loại thị trường khách hàng : ­ Thị trường người tiêu dùng,,gồm những cá nhân và gia đình mua hàng hóa và dịch  vụ để tiêu dùng cho chính họ. ­ Thị  trường kỹ  nghệ  hay thị  trường doanh nghiệp sản xuất ,bao gồm những tổ  chức mua hàng hóa và dịch vụ  cho công việc sản xuất của họ  để  kiếm lời, hoặc để  hoàn thành các mục tiêu khác. ­ Thị trường người bán lại,gồm những tổ chức mua hàng hóa và dịch vụ để ,.
  6. ­ Thị  trường chính quyền và các tổ  chức phi lợi nhuận, gồm có các cơ  quan Nhà  nước và các tổ  chức phi lợi nhuận mua hàng hóa và dịch vụ  để  tạo các dịch vụ  công   ích, hoặc để chuyển nhượng những hàng hóa và dịch vụ này cho những người cần đến  chúng. ­ Thị  trường quốc tế, là những người mua  ở  nước ngoài gồm người tiêu dùngû,  người sản xuất, người bán lại, các cơ quan Nhà nước ở nước ngoài. Các đối thủ cạnh tranh Phân tích cạnh tranh là một trong những nội dung quan trọng và là cơ  sở  của hoạch  định chiến lược. Khi phân tích cạnh tranh, doanh nghiệp cần xác định : ­ Ai là đối thủ cạnh tranh chủ yếu ? Quan điểm để hiểu được thực chất của cạnh tranh là tìm cách phân tích đối thủ trong   mối quan hệ với khách hàng.Người bán cần biết được quan điểm của khách hàng về  nhu cầu,  ước muốn, đặûc tính của sản phẩm và nhiều điều khác nữa trong sự  giới  hạn về khả năng mua sắm của họ. Có nhiều loại đối thủ cạnh tranh, bao gồm các đối   thủ  cạnh tranh về ước muốn( như  phương tiện đi lại, du lịch, nhà  ở  ...), đối thủ  về chủng loại(xe hơi, xe máy,...), đối thủ  về hình thức(xe máy đua, xe máy thông  dụng,...), đối thủ  về nhãn hiệu(Yamaha, Honda, Suzuki,...). Trên hình mô tả  sự  phân  tích cạnh tranh theo quan điểm lựa chọn của khách hàng. ­ Điểm mạnh, điểm yếu của đối thủ là gì ? Sản phẩm, hệ thống phân phối, giá bán, quảng cáo... ­ Đặc điểm thị  trường cạnh tranh (cạnh tranh hoàn hảo, cạnh tranh có độc quyền  v.v...).
  7. Để cạnh tranh có hiệu quả, doanh nghiệp phải giữ bốn mức độ  cơ  bản trong tư duy,   được gọi là 4 C của việc định vị  thị  trường. Phải xem xét đặc tính của người tiêu  dùng, các hệ  thống và việc cạnh tranh, cả  đặc điểm riêng của nó như  một doanh   nghiệp. Marketing thành công chính là vấn đề  phối hợp một cách hoàn hảo và hiệu   quả của doanh nghiệp với khách hàng, hệ thống và các đối thủ cạnh tranh. Công chúng Doanh nghiệp không chỉ cần phải hiểu các đối thủ và tìm cách cạnh tranh thành công  với họ để đáp ứng đồi hỏi của thị trường mục tiêu, mà còn phải nhận thức hàng loạt  các vấn đề về lợi ích công cộng liên quan đến công chúng. Một giới công chúng (publics) là bất kỳ nhóm người nào có liên quan thực sự hay tiềm  tàng, hoặc có tác động đến khả  năng của một tổ  chức trong việc thành đạt các mục  tiêu của tổ chức ấy. Doanh nghiệp cần chuẩn bị các kế hoạch marketing đối với các giới công chúng cũng   như đối với các thị trường người tiêu dùng. Mỗi doanh nghiệp thường có các giới công   chúng sau : Công chúng tài chính.Các tổ  chức tài chính, ngân hàng, nhà đầu tư, công ty chứng   khoán, công ty bảo hiểm ảnh hưởng đến khả năng vay vốn của doanh nghiệp.
  8. Công luận ( Media publics).Doanh nghiệp phải gieo được lòng tin của các tổ  chức  công luận, đặc biệt là báo chí, tạp chí, truyền thanh, truyền hình. Công chúng chính quyền (Government publics).Các doanh nghiệp cần chú ý đến  những ý kiến của chính quyền khi hình thành kế hoạch marketing như quảng cáo đúng  sự thật, sản xuất an toàn, các luật lệ chống cạnh tranh. Giới hoạt động xã hội (Citizen action publics).  Các hoạt động marketing của doanh  nghiệp có thể bị các tổ chức người tiêu dùng, tổ chức môi trường và các tổ chức khác   chất vấn. Ví dụ, một số  nhà chuyên nghiên cứu khách hàng đã tấn công kẹo, cho là  chúng ít giá trị dinh dưỡng, làm sâu răng v.v... Công chúng địa phương (Local publics).Mọi doanh nghiệp đều phải giao tiếp với  giới địa phương như các tổ chức ở địa phương, những người láng giềng. Nhiều doanh nghiệp lớn thường bổ nhiệm một chuyên viên giao tiếp với địa phương   nhằm giữ mối quan hệ, tham dự các cuộc họp, trả lời những câu hỏi và đóng góp vào   các công việc từ thiện. Công chúng tổng quát (General publics).Các doanh nghiệp cần phải quan tâm đến  thái độ  của công chúng đối với các hoạt động và sản phẩm của mình. Mặc dù công   chúng không tác động đến doanh nghiệp như  một lực lượng có tổ  chức, nhưng  ấn  tượng của công chúng đối với doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng đến khách hàng của doanh   nghiệp. Công chúng nội bộ (Internal publics).Công chúng nội bộ của một doanh nghiệp bao   gồm số  công nhân lao động và làm việc trí óc, các nhà quản trị  và hội đồng quản trị.  Khi người nhân viên cảm thấy thoải mái với doanh nghiệp của họ, thì thái độ tích cực  này sẽ lan sang cả các giới bên ngoài doanh nghiệp.
  9. MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ Ngoài các tác nhân thuộc môi trường vi mô đã trình bày, doanh nghiệp cần phải phân   tích những tác động và xu hướng của các yếu tố thuộc môi trường vĩ mô để đảm bảo   các kế hoạch và chiến lược marketing thích  ứng với các tác động và sự  biến đổi của  môi trường. Môi trường dân số học Yếu tố môi trường vĩ mô đầu tiêu mà quản trị marketing cần quan tâm là dân số, vì dân  số tạo nên thị trường. Người làm marketing cần chú ý khi nghiên cứu phân bố dân cư  theo khu vực địa lý và mật độ  dân cư; xu hướng di dân, phân bổ  dân số  theo độ  tuổi,   tình trạng hôn nhân, tỷ lệ sinh đẻ, tỷ lệ tử vong, chủng tộc, cấu trúc tôn giáo. Có những xu hướng biến đổi trong môi trường dân số  học có tác động đặc biệt quan   trọng đối với doanh nghiệp, do tác động đến lượng cầu về sản phẩm và làm thay đổi  hành vi của người mua như : sự thay đổi về cơ cấu độ tuổi của dân cư, sự thay đổi về  đặc điểm gia đình, những thay đổi trong phân bố dân cư về đại lý, cơ cấu về trình độ  học vấn của dân cư... Môi trường kinh tế Môi trường kinh tế bao gồm các nhân tố tác động đến sức mua của khách hàng và cách   thức tiêu dùng. Thị  trường cần có sức mua cũng như  người mua. Tổng sức mua tùy   thuộc vào thu nhập hiện tại, giá cả, tiền tiết kiệm và tín dụng. Những người làm  marketing phải lưu ý các xu hướng chính trong thay đổi thu nhập và các động thái thay  đổi tiêu dùng của khách hàng. Các thay đổi trong những biến số kinh tế chủ yếu như  thu nhập, tỉ trọng thu nhập dành cho tiêu dùng, cơ cấu chi tiêu, tiền tiết kiệm hay vay   mượn có một tác động rất lớn trên thị trường. Các doanh nghiệp có các sản phẩm giá  
  10. trị  lớn hoặc mức sinh lợi cao cần nghiên cứu kỷ  lưỡng những xu hướng biến động  của môi trường kinh tế để chủ động có những điều chỉnh thích ứng. Trong trường hợp   nền kinh tế gặp khủng hoảng,các nhà quản trị marketing cần tiến hành các bước cần  thiết để thay thế sản phẩm, giảm chi phí và vượt qua những trở ngại. Môi trường tự nhiên Các điều kiện xấu đi của môi trường tự nhiên là một trong các vấn đề chủ yếu mà các  doanh nghiệp phải đối phó trong thập niên 1990. Các nhà quản trị marketing cần xem xét các cơ  hội và đe dọa có liên quan đến các xu   hướng chính trong sự biến đổi của môi trường tự nhiên. Cụ thể là : Sự khan hiếm các nguồn nguyên liệu ­ Tài nguyên có tính chất vô tận, như không khí, nước đang có nguy cơ  bị hủy hoại   và trở thành vấn nạn ở một số nơi tên thế giới. ­ Tài nguyên có hạn nhưng tái tạo được, như  tài nguyên rừng và thực phẩm cũng  đang gặp phải những thách thức lớn : nạn tàn phá rừng, đất canh tác ngày càng bị thu  hẹp và kém màu mỡ, có nơi bị  sa mạc hóa, trong khi nhu cầu lương thực ngày càng   tăng lên. Vấn đề an ninh lương thực đã trở thành vấn đề toàn cầu. ­ Tài nguyên có hạn và không thể tái tạo được, như dầu mỏ, than, kim loại và các  khoáng sản khác đang cạn kiệt. Về  phương diện marketing, các vấn đề  trên đặt ra cho các nhà quản trị  marketing  nhiều thách thức, đòi hỏi phải tư  duy và tìm ra những định hướng phù hợp cho hoạt  động marketing của mình. Mức độ ô nhiễm ngày càng gia tăng
  11. Tại nhiều thành phố  trên thế  giới, sự  ô nhiễm không khí và nước đã đến mức nguy   hiểm. Mối lo ngại về các chất thải công nghiệp như chất hoá học, phóng xạ, độ thủy  ngân trong nước biển, lượng thuốc DDT và các hóa chất khác trong đất và các nguồn  thực phẩm, các loại bao bì không phân hủy... đã tạo lỗ  thủng trên tầng ozone có thể  tạo nên tác động xấu làm hủy hoại màu xanh của môi trường sống và hiểm họa làm  trái đất nóng lên. Các công ty nhạy cảm với các vấn đề về ô nhiễm môi trường sẽ tìm thấy cơ hội cho  một thị trường rộng lớn về các giải pháp kiểm soát ô nhiễm như máy lọc nước, xử lý  chất thải, tái sinh nguyên liệu, sản xuất bao bì dễ  phân hủy không gây hại cho môi  trường. Chi phí về năng lượng ngày càng gia tăng Trong khi chờ đợi tìm được những nguồn năng lượng mới thay thế có tính hiệu năng ­  chi phí hơn, dầu mỏ  với đặc điểm không thể  tái tạo đang và sẽ  vẫn là nguồn nhiên  liệu quan trọng nhất cung cấp năng lượng cho hầu hết các ngành sản xuất công   nghiệp. Vì vậy, sự lên xuống của giá cả dầu mỏ sẽ ảnh hưởng đến sự  biến động chi  phí sản xuất và do đó, đến giá bán sản phẩm của các doanh nghiệp. Điều này mở  ra  triển vọng  ứng dụng năng lượng mặt trời vào lĩnh chế  tạo xe hơi và phục vụ  đời  sống. Sự  can thiệp mạnh mẽ  của chính quyền trong việc quản lý tài nguyên thiên  nhiên Các doanh nghiệp có thể gặp phải sự kiểm soát của chính quyền và các tổ chức chính  trị xã hội khác. Thay vì chống đối tất cả các hình thức điều tiết, doanh nghiệp nên giúp 
  12. đỡ  việc triển khai những giải  pháp có thể  chấp nhận  được trong các vấn  đề  về  nguyên liệu và năng lưọng đang đặt ra cho đất nước. Môi trường công nghệ Sức mạnh mãnh liệt nhất tác động đến cuộc sống con người là công nghệ. Công nghệ  đã tạo ra những điều kỳ diệu như Penicilin, giải phẩu tim mạch,... Nó cũng đã đem lại   sự  khủng khiếp như  bơm khinh khí, hơi độc... Đồng thời cũng cung ứng các tiện ích  như  xe hơi, video, bánh mì v.v... Thái độ  của một người đối với công nghệ  tùy theo   việc họ bị tác động bởi những điều kỳ diệu của nó, hay là chịu sự chi phối bởi những   điều sai lầm của nó. Môi trường công nghệ  tác động đến quản trị  marketing rất đa dạng, tùy thuộc khả  năng công nghệ của doanh nghiệp mà các tác động này có thể đem lại các cơ hội hoặc   gây ra các mối đe dọa đối với việc đổi mới, thay thế  sản phẩm; chu kỳ  sống sản   phẩm; chi phí sản xuất v.v... của doanh nghiệp. Khi phân tích môi trường công nghệ  cần lưu ý một số xu hướng sau đây: Sự thay đổi theo nhịp gia tốc của công nghệ Ngày nay có rất nhiều sản phẩm thông thường mà chúng ta sử dụng trong cuộc sống,   như  máy vi tính cá nhân, đồng hồ  đeo tay hiện số, máy fax hay điện thoại có hình,..   cách đây vài ba chục năm là niềm mơ ước không tưởng của nhiều người. Alvin Toffler  trong tác phẩm “Cú sốc tương lai” (Future Shock) đẫ  nhìn thấy có sự  tăng tốc trong  việc phát minh,  ứng dụng và truyền bá các công nghệ  mới. Ngày càng có nhiều ý   tưởng đem lại kết quả, và khoảng cách về thời gian giữa các ý tưởng mới đến việc áp   dụng chúng thành công, cũng như  giữa thời điểm giới thiệu đến thời điểm đỉnh cao  của sản phẩm đang rút ngắn lại.
  13. Các cơ hội để phát minh, cải tiến là vô hạn Hiện nay các nhà khoa học đang tập trung nghiên cứu nhiều công nghệ mới nhằm tạo  ra một cuộc cách mạng đối với các sản phẩm và quá trình sản xuất nhằm phục vụ cho   cuộc ssống của chúng ta, như  trong lĩnh vực công nghệ  sịnh học, điện tử  chất rắn,   robot học và các khoa học vật liệu. Ngày càng có nhiều công trình nghiên cứu cách  chữa bệnh AIDS, thuốc trường sinh, robot làm việc nhà, thuốc tránh thai tuyệt đối an   toàn, và các thực phẩm ngon, bổ  dưỡng không gây béo. Trong mọi trường hợp, thách  thức không chỉ  về  mặt kỷ  thuật, mà cả  về  mặt thương mại, tức là phải phát triển   được những sản phẩm hợp với túi tiền của đa số người tiêu dùng. Chi phí dành cho việc nghiên cứu và phát triển ngày càng gia tăng Nước Mỹ dẫn đầu thế giới về ngân sách hàng năm dành cho nghiên cứu và phát triển   (74 tỉ USD), trong đó có đến 60% dành cho quốc phòng, phần còn lại chủ yếu đầu tư  cho việc nghiên cứu trong các lĩnh vực vật liệu mới, vi cơ khí và công nghệ sinh học.  Trong khi đó Nhật Bản đang tăng chi phí cho nghiên cứu và phát triển với tốc độ ngày  càng tăng và hiện nay đã lên đến 30 tỉ USD, và phần lớn dành cho nghiên cứu thăm dò  những vấn đề cơ bản trong vật lý, lý sinh và khoa học máy tính. Ngoài ra, ngày càng có nhiều công trình nghiên cứu tạo ra những bước đột phá quan  trọng trong khoa học công nghệ là do các tập đoàn công ty thực hiện chứ không phải  từng công ty riêng lẻ. Xu hướng tập trung vào những cải tiến thứ yếu Mặc dù có nhiều cơ  hội để  cho việc phát minh, sáng chế  và mức độ  thành công của  các ý tưởng mới tăng lên, chi phí dành cho nghiên cứu và phát triển cũng ngày càng 
  14. tăng, nhưng ngày càng hiếm các sản phẩm mới về nguyên tắc, mà chủ yếu là các sản  phẩm cải tiến hoặc hoàn thiện dựa trên sản phẩm nguyên mẫu. Sự điều tiết của chính quyền ngày càng gia tăng Công chúng và người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi cao hơn về sự an toàn trongviệc tiêu   dùng các sản phẩm và dịch vụ. Các cơ quan chính quyền đưa ra các qui định pháp lý về  các tiêu chuẩn sản xuất, thương mại và sử dụng sản phẩm và dịch vụ, đồng thời kiểm   soát chặt chẽ việc thực hiện các qui định đó nhằm bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng  và xã hội. Những người làm marketing cần hiểu rõ những thay đổi trong môi trường công nghệ,  phối hợp chặt chẽ với các chuyên gia nghiên cứu và phát triển để  khuyến khích việc   nghiên cứu có tính chất định hướng vào thị trường nhiều hơn, đồng thời cảnh báo bấït   kỳ sự đổi mới nào làm phương hại đến lợi ích chính đáng của người tiêu dùng. Môi trường chính trị và pháp luật Các quyết   định marketing chịu tác  động mạnh mẽ  của  những biến  đổi trong môi  trường chính trị và pháp luật. Môi trường này được tạo ra từ hệ thống luật phápû, các   tổ  chức chính quyền và gây  ảnh hưởng cũng như  ràng buộc các hành vi của tổ  chức  lẫn cá nhân trong xã hội. Có   một   số   điểm   khi   phân   tích   môi   trường   chính   trị   cần   được   các   nhà   quản   trị  marketing quan tâm : Hệ thống pháp luật tác động đến doanh nghiệp ngày càng gia tăng Việc điều tiết đối với hoạt động của doanh nghiệp bằng pháp luật là nhằm : ­ Bảo vệ giữa các doanh nghiệp với nhau.Ví dụ, chống độc quyền.
  15. ­ Bảo vệ người tiêu dùng tránh các giao dịch buôn bán không công bằng. ­ Bảo vệ các lợi ích của xã hội, ngăn cản các hành vi kinh doanh trái pháp luật (chống   gian lận thương mại, buôn lậu...). Sự phát triển của các nhóm bảo vệ lợi ích công cộng Chẳng hạn, các Hội bảo vệ  người tiêu dùng, Hội bảo vệ  sức khỏe... buộc các hoạt   động marketing ngày càng phải quan tâm hơn và có trách nhiệm hơn đối với an toàn  sản phẩm, quảng cáo trung thực và có văn hóa v.v... Môi trường văn hóa Xã hội, trong đó đó người ta sinh ra và lớn lên, là môi trường hình thành các niềm tin   cơ bản, các giá trị và những tiêu chuẩn của chính họ cũng như những tiêu chuẩn được  xã hội thừa nhận. Chính những điều đó sẽ  xác định mối quan hệ  của họ  với người   khác. Những đặc điểm văn hóa sau đây có thể ảnh hưởng đến các quyết định marketing: Tính bền vững của những giá trị văn hóa cốt lõi Dân chúng trong một xã hội nào đó đều gìn giữ  một số  giá trị  và niềm tin cốt lõi có   tính bền vững. Những niềm tin  ấy khuôn định và lý giải cho thái độ  và cách thức ứng   xử đặc thù, diễn ra trong cuộc sống thường ngày của họ. Những niềm tin và giá trị cốt   lõi ấy được truyền từ đời này sang đời khác, và được củng cố thêm qua các định chế  quan trọng của xã hội như trường học, công sở, các tổ chức xã hội và doanh nghiệp,... Các niềm tin và giá trị  thứ  yếu của con người thì dễ  đổi thay hơn. Vì thế, những  người làm marketing thường tìm cách làm thay đổi các niềm tin và giá trị thứ yếu của   con người, nhưng khó có thể  làm thay đổi các niềm tin và giá trị  cốt lõi của họ. Tin  
  16. vào định chế hôn nhân là một niềm tin cốt lõi, tin vào việc lập gia đình sớm là niềm tin   thứ yếu. Những người làm marketing về kế hoạch hóa gia đình có thể thuyết phục có  hiệu quả rằng người ta nên kết hôn muộn, hơn là thuyết phục họ đừng nên kết hôn. Các văn hóa đặc thù (Subculture) Ngoài những giá trị văn hóa chung, trong mỗi xã hội đều có những văn hóa đặc thù, tức   những nhóm dân chúng cùng chia xẻ các hệ thống giá trị nảy sinh từ hoàn cảnh và kinh   nghiệm sống trong cộng đồng của họ. Những người cùng một tầng lớp xã hội, những  người ở cùng một lứa tuổi, tất cả đều tiêu biểu cho những văn hóa riêng biệt mà các   thành viên của nó cùng chia xẻ những niềm tin, sở thích, cách cư xử như nhau. Những   người làm marketing cần nhận thức được những xu hướng thay đổi trong văn hóa và  văn hóa đặc thù để nhận dạng được các cơ hội và các đe dọa mới. TÓM TẮT Môi trường marketing của một doanh nghiệp bao gồm những tác nhân và những lực   lượng tác động đến khả năng quản trị marketing, trong việcphát triển cũng như duy trì  các   trao   đổi   có   lợi   đối   với   các   khách   hàng   mục   tiêu.   Việc   phân   tích   môi   trường   marketing sẽ  giúp doanh nghiệp phát hiện các cơ  hội và đe dọa đối với hoạt động  marketing của nó. Môi trường vi mô của hoạt động marketing là tổng thể  các tác nhân  ảnh hưởng trực   tiếp đến hoạt động marketing của doanh nghiệp, bao gồm doanh nghiệp, các nhà cung  cấp, các đối thủ cạnh tranh, các trung gian marketing, các khác hàng và công chúng. Nhà quản trị  marketing phải xác định rõ vai trò của bộ  phận marketing trong doanh   nghiệp, mối quan hệ và tác động hỗ trợ của các bộ phận cung ứng, sản xuất, tài chính,  
  17. nhân sự đối với bộ phận marketing, cũng như phối hợp với các bộ phận chức năng đó   để đảm bảo cho việc điều hành hoạt động marketing có hiệu quả. Doanh nghiệp cần xác định rõ đặc điểm các yếu tố đầu vào và lựa chọn nhà cung cấp  tốt nhất về  chất lượng, uy tín giao hàng, sự  tin cậy, đảm bảo giá ha; thường xuyên   theo dõi các thay đổi về  giá cả  và mức độ  có thể  đáp ứng nhu cầu cho doanh nghiệp   của những cơ sở cung cấp chính yếu và tìm cách xây dựng mối quan hệ lâu dài với họ. Các nhà quản trị marketing cũng cần tổ chức sự phối hợp với các trung gian marketing  là những cơ sở kinh doanh hỗ trợ doanh nghiệp trong việc cổ động, bán hàng và giao   hàng của doanh nghiệp đến tận tay người tiêu dùng, bao gồm: các trung gian phân phối   sản phẩm, các doanh nghiệp kinh doanh kho bãi, bảo quản và vận chuyển, các cơ  sở  dịch vụ marketing (nghiên cứu, tư vấn, quảng cáo), các trung gian tài chính hỗ trợ giao  dịch về  tài chính, bảo hiểm cho các rủi ro liên quan đến công việc mua và bán sản   phẩm. Doanh nghiệp có thể  hoạt động trong 5 loại thị  trường khách hàng: thị  trường người   tiêu dùng, thị trường kỹ nghệ, thị trường người bán lại, thị trường chính quyền và thị  trường quốc tế. Doanh nghiệp cần phân tích những đối thủ  cạnh tranh chủ  yếu theo quan điểm của   khách hàng về  nhu cầu,  ước muốn, đặûc tính của sản phẩm để  định rõ các đối thủ  cạnh tranh về ước muốn, chủng loại, hình thức và nhãn hiệu. Tác động đến khả  năng thành đạt của doanh nghiệp còn có các giới công chúng, bao  gồm: công chúng tài chính, công luận, chính quyền, giới hoạt động xã hội, công chúng  địa phương,... Để  đảm bảo các kế  hoạch marketing thích  ứng với các tác động và sự  biến đổi của   môi trường, việc phân tích những tác động và xu hướng của các yếu tố  thuộc môi 
  18. trường vĩ mô, như môi trường dân số học (phân bố dân cư theo khu vực địa lý và theo   độ tuổi, mật độ  dân cư, xu hướng di dân, tình trạng hôn nhân, học vấn,tỷ lệ  sinh đẻ,   tỷ lệ tử vong), môi trường kinh tế (các nhân tố tác động đến sức mua và cách thức tiêu   dùng, như  giá cả, thu nhập và tỉ  trọng dành cho tiêu dùng, tiết kiệm, cơ  cấu chi tiêu,   vay nợ), môi trường tự nhiên (sự  khan hiếm các nguồn nguyên liệu, mức độ  ô nhiễm   tăng lên, chi phí về năng lượng ngày càng tăng), môi trường công nghệ (xu hướng thay   đổi theo nhịp gia tốc của công nghệ, các cơ  hội phát minh và cải tiến, chi phí R & D  ngày càng cao, tập trung vào những cải tiến thứ yếu), môi trường chính trị và pháp luật  ( hoàn thiện hệû thống pháp luật kinh doanh), môi trường văn hóa (tính bền vững của   những giá trị văn hóa cốt lõi, tính dễ thay đổi của niềm tin và giá trị thứ yếu, các văn  hóa đặc thù).
nguon tai.lieu . vn