Xem mẫu
- Phát hành trái phiếu doanh nghiệp không
dễ
Lãi suất cho vay đã giảm khá mạnh, thậm chí có ngân hàng còn cho vay với lãi
suất chỉ 9-10%/năm, thế nhưng vấn đề là hiện các doanh nghiệp không hội đủ điều
kiện vay vốn. Thiếu vốn, nợ xấu và hàng tồn kho đang là 3 điều khó của doanh
nghiệp hiện nay. PGS.TS Trần Hoàng Ngân, Ủy viên Ủy ban kinh tế của Quốc hội
chỉ ra hướng mở cho doanh nghiệp: tránh việc lệ thuộc quá mức vào vốn ngân
hàng, doanh nghiệp có thể tìm vốn bằng phát hành cổ phiếu, trái phiếu.
“Phát hành trái phiếu doanh nghiệp, bán cổ phiếu, là những cách huy động vốn tốt,
giúp doanh nghiệp giảm dần lệ thuộc vào vốn tín dụng”, TS. Vũ Đình Ánh đồng
quan điểm. TS. Ánh phân tích, doanh nghiệp nước ta chủ yếu dựa vào vốn vay là
chính, điển hình nhất là quy mô tín dụng cho nền kinh tế tăng rất nhanh, hiện nay
lên tới hơn100% GDP trong khi ở nhiều nước trên thế giới con số này chỉ khoảng
70%. Rõ ràng là kinh tế Việt Nam dựa vào vốn tín dụng rất nhiều.
Trước những ý kiến lo lắng cho tình trạng doanh nghiệp và sự trì trệ của nền kinh
tế mà muốn nới cung tín dụng, TS. Vũ Đình Ánh cho rằng, “Không phải cứ tăng
trưởng tín dụng mới có tăng trưởng kinh tế. Đó là câu chuyện xưa rồi”. Theo ông,
mục tiêu của chúng ta là làm cách nào để doanh nghiệp bớt phụ thuộc vào vốn tín
dụng. Huy động vốn từ cổ phiếu là sự lựa chọn trước tiên, theo ông Ánh. Cổ phiếu
có ưu điểm nổi bật là nếu thị trường chứng khoán tốt thì mệnh giá và giá thị
trường sẽ có sự chênh lệch rất lớn và như vậy các doanh nghiệp sẽ có một khoản
thặng dư vốn lớn. Vốn cổ phiếu có ưu thế là doanh nghiệp có sự chủ động, đồng
thời doanh nghiệp có thể trả hay không phải trả cổ tức tuỳ theo thực tế hoạt động
của doanh nghiệp, thậm chí nếu doanh nghiệp quá khó khăn th ì áp lực từ cổ phiếu
- nhẹ hơn rất nhiều so với áp lực từ trái phiếu hay vốn tín dụng. Tuy nhiên, cổ phiếu
lại phụ thuộc vào sự phát triển của thị trường chứng khoán và thị trường lại đang
ảm đạm.
Tháng 3, Công ty cổ phần Vincom phát hành 185 triệu USD trái phiếu chuyển đổi
quốc tế đợt I, lãi suất coupon 5%/năm.
Tháng 5, VietinBank phát hành 250 triệu USD trái phiếu quốc tế bằng USD, lãi
suất cố định 8%/năm.
Tháng 7, Tập đoàn than-khoáng sản Việt Nam phát hành 500 tỷ đồng trái phiếu
doanh nghiệp đợt I, kỳ hạn 5 năm, lãi suất thả nổi.
Tháng 6, Tập đoàn Vingroup phát hành 115 triệu USD trái phiếu chuyển đổi quốc
tế bổ sung, hoàn thành kế hoạch phát hành 300 triệu USD trái phiếu chuyển đổi
quốc tế trong năm.
2/8, Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam đã phát hành 2.030 tỷ đồng trái
phiếu với kỳ hạn 2 năm và 3 năm.
17/8, Công ty cổ phần Hoàng Anh Gia Lai phát hành 850 trái phiếu, mệnh giá 1 tỷ
đồng/trái phiếu, tổng giá trị trái phiếu phát hành là 850 tỷ đồng.
Gợi ý thứ 2 của TS. Vũ Đình Ánh và TS. Trần Hoàng Ngân là phát hành trái
phiếu. Đây là kênh huy động vốn hữu hiệu mà doanh nghiệp trên thế giới ưa sử
dụng. Trái phiếu doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay chiếm tỷ trọng không lớn mặc
dù mới đây một số doanh nghiệp Việt Nam đã không chỉ phát hành trái phiếu
trong nước mà còn mạnh dạn phát hành trái phiếu quốc tế, cả loại chuyển đổi và
không chuyển đổi.
Cũng là một khoản vay, thì việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp được chủ động
hơn và khả năng có được vốn nhiều hơn. Để vay vốn tín dụng ngân hàng cần có
- các điều kiện về tài sản thế chấp, hoặc phải có sự bảo lãnh, tín chấp, về hiệu quả
của phương án sản xuất kinh doanh, về độ tín nhiệm của doanh nghiệp đối với
ngân hàng… Phát hành trái phiếu chủ yếu dựa trên uy tín của doanh nghiệp.
Ở Việt Nam, cho dù được phép phát hành từ năm 1994 nhưng đến nay số doanh
nghiệp đã phát hành trái phiếu chỉ chưa đầy con số 20 và vẫn chỉ trái phiếu của các
ngân hàng thương mại và doanh nghiệp bất động sản là chính. Hiện tổng lượng
phát hành trái phiếu doanh nghiệp chỉ bằng 8% tổng giá trị trái phiếu trong n ước,
tính đến cuối tháng 6.
TS. Vũ Đình Ánh cho rằng không phải doanh nghiệp nào cũng phát hành trái
phiếu được trong khi chúng ta vẫn thiếu hệ thống đánh giá và xếp hạng tín nhiệm
để làm cơ sở cho các doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Bên cạnh
đó, muốn trái phiếu có người mua, cần có mức lãi suất hấp dẫn. Đây luôn là vấn
đề khó khăn đối với doanh nghiệp. Nếu định lãi suất thấp có thể không bán được,
còn định lãi cao thì dù bán được, song đó cũng là nguồn vốn giá đắt.
“Chưa có đường cong lợi suất chuẩn cho trái phiếu là một khó khăn”, theo ông
Nguyễn Hoàng Hải-Tổng thư ký Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam
(VAFI). Ông Hải cũng cho rằng, doanh nghiệp muốn phát hành trái phiếu không
dễ vì phải bảo đảm các điều kiện khá chặt chẽ theo Luật chứng khoán và Nghị
định 90/2011/ NĐ-CP nhưng văn bản hướng dẫn chưa đầy đủ. Đã vậy những quy
định bất hợp lý về thuế đối với đầu tư trên thị trường chứng khoán hiện nay là một
rào cản lớn cho người đầu tư.
Công nhận khung pháp lý chưa đầy đủ, ông Đỗ Ngọc Quỳnh-Tổng thư ký Hiệp
hội Thị trường trái phiếu Việt Nam bổ sung nguyên nhân quan trọng nhất: nhận
thức và hiểu biết về các sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp còn nhiều hạn chế.
nguon tai.lieu . vn
