- Trang Chủ
- Quy hoạch - Đô thị
- Phân tích dòng di cư và tính chọn lọc của di cư vào thành phố lớn ở Việt Nam trong thập kỉ 90 (thế kỉ XX) và thập kỉ đầu thế kỉ XXI
Xem mẫu
- JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE
◦
Social Sci., 2008, Vol. 53, N . 6, pp. 1-14
PH
N TCH DÁNG DI C×
V TNH CHÅN LÅC CÕA DI C× VO THNH PHÈ LÎN
Ð VIT NAM TRONG THP K 90 (TH K XX)
V THP K U TH K XXI
é Thà Minh ùc v Nguy¹n Vi¸t Thành
Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi
1. Mð ¦u
Trong m§y n«m g¦n ¥y, chóng tæi ¢ câ lo¤t b i nghi¶n cùu v· æ thà hâa ð
Vi»t Nam v v§n · di c÷ v o æ thà trong nhúng n«m cuèi cõa th¸ k¿ XX. Nghi¶n
cùu n y · cªp ¸n mët sè °c tr÷ng v· qui mæ chuyºn c÷ v o æ thà nâi chung, v o
æ thà lîn nâi ri¶ng tø n«m 1994 - 1999 ¸n n«m 2007; t½nh chån låc cõa luçng di
c÷ v o æ thà lîn, °c bi»t v· tuêi v giîi t½nh; v· °c iºm ph¥n bè ng÷íi di c÷ v o
æ thà lîn gn li·n vîi vi»c æ thà hâa v qui ho¤ch l¤i æ thà. Dú li»u ph¥n t½ch v·
cì b£n düa v o sè li»u vi mæ cõa c¡c cuëc Têng i·u tra d¥n sè 1/4/1999, i·u tra
bi¸n ëng d¥n sè v KHHG n«m 2006, 2007. Ph÷ìng ph¡p ph¥n t½ch, têng hñp
÷ñc sû döng düa tr¶n k¸t hñp ph¦n m·m SPSS 11.5 v MapInfo 9.0.
2. Nëi dung nghi¶n cùu
2.1. Qui mæ chuyºn c÷ trong n÷îc trong hai thªp k¿ qua
2.1.1. Di c÷ næng thæn - th nh thà
Qua nhúng k¸t qu£ ph¥n t½ch sè li»u tø cuëc Têng i·u tra d¥n sè v nh ð
1/4/1999 cho th§y xu h÷îng d i h¤n trong di c÷ ð Vi»t Nam (trong kho£ng thíi
gian 5 n«m cho ¸n tr÷îc thíi iºm i·u tra). Trong thíi gian 1994 - 1999, trong
têng sè hìn 4,5 tri»u ng÷íi tø 5 tuêi trð l¶n di chuyºn, th¼ 50,2% ¸n c¡c æ thà,
49,8% v· vòng næng thæn. Trong têng sè 50,2% chuyºn ¸n c¡c æ thà, th¼ 24,6%
tø næng thæn, 23,9% tø th nh thà v 1,7% l khæng x¡c ành. Trong khi di c÷ v o
th nh thà chi¸m ÷u th¸, th¼ di c÷ tø th nh thà v· næng thæn ch¿ chi¸m 10,9% têng
sè ng÷íi chuyºn c÷.
Nhí ph¡t triºn cæng nghi»p, dàch vö, tèc ë t«ng tr÷ðng kinh t¸ cao, vòng
æng Nam Bë câ qui mæ di d¥n v o æ thà lîn nh§t c£ n÷îc (1.058,8 ngh¼n ng÷íi) v
qui mæ di c÷ næng thæn - th nh thà công lîn nh§t c£ n÷îc (475 ngh¼n ng÷íi, chi¸m
44,9% têng sè ng÷íi di c÷ v o æ thà cõa vòng). çng b¬ng sæng Hçng câ qui mæ di
c÷ v o æ thà lîn thù hai (429,5 ngh¼n ng÷íi), trong â luçng di c÷ tø næng thæn l
1
- é Thà Minh ùc v Nguy¹n Vi¸t Thành
170,5 ngh¼n ng÷íi (chi¸m 39,7%). Ð c¡c vòng cán l¤i, sè ng÷íi di c÷ tø næng thæn
v o æ thà chi¸m hìn 1/2 têng sè nhªp c÷ v o æ thà (°c bi»t l ð T¥y Nguy¶n v
çng b¬ng sæng Cûu Long) (B£ng 1).
B£ng 1. Di d¥n næng thæn v o æ thà 1994 - 1999 ph¥n theo vòng
Vòng Têng sè tø næng thæn % têng sè d¥n nhªp
v o æ thà c÷ v o æ thà
çng b¬ng sæng Hçng 170.518 39,7
æng Bc 780.85 53,4
T¥y Bc 209.24 57,4
Bc Trung Bë 671.31 60,9
Duy¶n h£i NTB 979.99 51,6
T¥y Nguy¶n 106.035 72,0
æng Nam Bë 475.409 44,9
çng b¬ng sæng Cûu Long 166.188 66,1
T½nh to¡n tø sè li»u Têng i·u tra d¥n sè v nh ð n«m 1999
N«m 2006, sè ng÷íi di chuyºn v o khu vüc th nh thà (49%) ½t hìn v· næng
thæn (51%). Nh÷ng n¸u l÷u þ r¬ng v o n«m â g¦n 73% d¥n sè sèng ð næng thæn,
th nh thà ch¿ 27%, th¼ câ thº th§y c÷íng ë di chuyºn v o æ thà lîn hìn nhi·u so
vîi v· vòng næng thæn. Luçng di c÷ th nh thà - th nh thà câ qui mæ ¢ lîn hìn v
t¿ l» ¢ cao hìn luçng di c÷ næng thæn - th nh thà. N«m 2007, 49,9% têng sè ng÷íi
di c÷ ¢ ê v o c¡c æ thà, trong â di c÷ næng thæn - th nh thà chi¸m 22,0%, di c÷
th nh thà - th nh thà chi¸m 27,9%. M¤ng l÷îi æ thà trong c£ n÷îc ang ph¡t triºn
v thay êi c§u tróc, do c¡c luçng di c÷ th nh thà - th nh thà i·u ch¿nh, l m t«ng
th¶m t¿ trång cõa c¡c th nh phè lîn hìn trong cì c§u chung.
B£ng 2. T¿ trång (%) cõa 10 t¿nh, th nh phè ùng ¦u trong têng sè
ng÷íi di c÷ v o æ thà c£ n÷îc, thíi k¼ 1994 - 1999, 2005-2006 v 2006-2007
T¿nh, TP, T¿ trång T¿nh, TP, T¿ trång T¿nh, TP, T¿ trång
thíi iºm % thíi iºm % thíi iºm %
1/4/1999 1/4/2006 1/4/2007
TP Hç Ch½ Minh 37,3 TP Hç Ch½ Minh 43,6 TP Hç Ch½ Minh 44,3
TP H Nëi 11,0 TP H Nëi 10,0 TP H Nëi 8,4
çng Nai 3,7 L¥m çng 3,8 B¼nh D÷ìng 3,8
TP H£i Pháng 2,9 B¼nh D÷ìng 3,0 TP H£i Pháng 3,3
TP N®ng 2,9 TP H£i Pháng 2,2 TP N®ng 2,8
L¥m çng 2,6 Th¡i Nguy¶n 1,8 çng Nai 2,6
C¦n Thì 2,1 Ngh» An 1,6 L¥m çng 2,0
Qu£ng Ninh 1,9 TP N®ng 1,5 Ngh» An 1,6
B Ràa-Vông T u 1,8 k Lk 1,5 k Lk 1,6
Kh¡nh Háa 1,6 çng Nai 1,4 TP C¦n Thì 1,6
Têng sè 67,8 Têng sè 70,4 Têng sè 72,0
Xû l½ tø cì sð dú li»u m¨u 3% TT d¥n sè v nh ð 1/4/1999,
Cì sð dú li»u (microdata) i·u tra bi¸n ëng d¥n sè v KHHG 2006, 2007
2
- Ph¥n t½ch dáng di c÷ v t½nh chån låc cõa di c÷ v o th nh phè lîn...
Mët sè ph¡t hi»n ch½nh nh÷ sau:
a) C¡c luçng di c÷ tªp trung v o mët sè æ thà, m tr÷îc h¸t l TP Hç Ch½
Minh v H Nëi. C¡c t¿nh, th nh phè thuëc nhâm "top 10" chi¸m 67,8% têng sè
ng÷íi di c÷ v o æ thà (1994 - 1999), t«ng l¶n 70,4% (2006) v 72,0% (2007). Trong
danh s¡ch "top 10" ¢ câ nhúng thay êi nh§t ành, trø TP Hç Ch½ Minh v H
Nëi v¨n giú và tr½ sè 1 v sè 2.
Li¶n töc trong hai thªp k¿ qua, TP Hç Ch½ Minh câ qui mæ nhªp c÷ v o æ thà
lîn nh§t c£ n÷îc, v sùc hót v o th nh phè n y ti¸p töc t«ng m¤nh. T½nh ra, trong
12 th¡ng tr÷îc i·u tra (1/4/2006) câ 288 ngh¼n ng÷íi cán trong 12 th¡ng tr÷îc
i·u tra (1/4/2007) câ ¸n 353,6 ngh¼n ng÷íi nhªp c÷; t¿ trång nhªp c÷ cõa TP Hç
Ch½ Minh trong c£ n÷îc t«ng tø 37,3% (1994 - 1999) l¶n 44,3% (2007). Trong khi
â, sè ng÷íi di c÷ v o H Nëi t«ng khæng ¡ng kº v t¿ trång cõa H Nëi trong têng
sè ng÷íi nhªp c÷ v o æ thà c£ n÷îc gi£m rã r»t, ch¿ cán 8,4% (2007). Thù bªc cõa
H£i Pháng v N®ng tø thù 4 v thù 5 trong b£ng x¸p h¤ng (1994 - 1999), gi£m
t÷ìng ùng xuèng thù 5 v thù 8 (2006), v khæi phöc và tr½ v o n«m 2007. i·u
n y câ li¶n quan ¸n nhúng ëng th¡i mîi trong ph¡t triºn kinh t¸ - x¢ hëi cõa hai
th nh phè n y.
b) Câ thº ph¥n bi»t hai mæ h¼nh di c÷ v o æ thà (xem biºu ç H¼nh 1):
H¼nh 1. Xu h÷îng thay êi t¿ l» di c÷ th nh thà - th nh thà trong cì
c§u di c÷ v o æ thà giúa hai thíi k¼ 1994 - 1999 v 2006 - 2007
Mæ h¼nh thù nh§t: t¿ l» di c÷ th nh thà - th nh thà chi¸m d÷îi 50%, ÷u th¸
thuëc v· dáng di c÷ næng thæn v o æ thà. Tr¶n biºu ç, ph¦n lîn c¡c iºm thº hi»n
c¡c t¿nh, th nh phè thíi k¼ 1994 - 1999 ð ph½a tr¡i cõa v¤ch 50% tr¶n tröc ho nh,
cho th§y mæ h¼nh n y chi¸m a sè cho ¸n nûa sau thªp k¿ 90 cõa th¸ k¿ XX. Cho
¸n th¡ng 4/1999, m¤ng l÷îi æ thà cõa n÷îc ta r§t k²m ph¡t triºn v ph¦n lîn l
3
- é Thà Minh ùc v Nguy¹n Vi¸t Thành
c¡c æ thà nhä [2], n¬m giúa vòng næng thæn rëng lîn. i·u n y ¢ d¨n ¸n ché
dáng di c÷ næng thæn v o æ thà chi¸m ÷u th¸ v l nguçn t«ng d¥n sè æ thà quan
trång. T§t nhi¶n, nhúng ng÷íi di c÷ tø næng thæn v o æ thà g°p nhi·u khâ kh«n
hìn trong vi»c th½ch ùng, hëi nhªp vîi cuëc sèng æ thà, °c bi»t l trong vi»c t¼m
ki¸m nìi ð, vi»c l m, ti¸p cªn c¡c dàch vö x¢ hëi. Hå ph£i ÷ìng ¦u vîi vi»c thay
êi ngh· nghi»p tø khu vüc næng - l¥m - ng÷ nghi»p sang cæng nghi»p v dàch vö.
Trong i·u ki»n cö thº cõa n÷îc ta, th¼ dáng di c÷ næng thæn v o æ thà cán g¥y ra
nhi·u sü quan ng¤i do sùc ²p lîn l¶n mæi tr÷íng æ thà vèn ¢ khæng ¡p ùng tèt
nhu c¦u hi»n t¤i cõa æ thà.
Mæ h¼nh thù hai: t¿ l» di c÷ th nh thà - th nh thà chi¸m tr¶n 50%, ÷u th¸ thuëc
v· dáng di c÷ giúa c¡c æ thà. Tr¶n biºu ç, ph¦n lîn c¡c iºm thº hi»n c¡c t¿nh,
th nh phè v o thíi gian 2006 - 2007 ð ph½a tr¶n cõa v¤ch 50% tr¶n tröc tung cho
th§y mæ h¼nh n y ang chi¸m ÷u th¸ ð n÷îc ta hi»n nay. Trong nhúng n«m g¦n ¥y,
tèc ë æ thà hâa ð n÷îc ta t÷ìng èi kh¡, °c bi»t l vîi sü n¥ng c§p æ thà, nhi·u
thà x¢ trð th nh th nh phè trüc thuëc t¿nh. C¡c th nh phè trüc thuëc Trung ÷ìng
÷ñc ¦u t÷ ph¡t triºn m¤nh th nh c¡c trung t¥m ph¡t triºn vòng v c£ n÷îc, thu
hót m¤nh hìn lao ëng v o cæng nghi»p v dàch vö.
R§t nhi·u t¿nh câ t¿ l» di c÷ th nh thà - th nh thà n«m 2007 tr¶n 60%, hay
nâi kh¡c i, dáng di c÷ n y ¢ chi¸m t¿ l» ¡p £o. Chóng ta ¢ bt ¦u th§y mët xu
h÷îng rã n²t, câ qui luªt cõa di c÷ næng thæn - th nh thà: tø næng thæn v o æ thà
nhä (ch¯ng h¤n thà tr§n) v tø c¡c æ thà nhä ¸n c¡c æ thà trung b¼nh v æ thà
lîn. èi vîi bë phªn di c÷ th nh thà - th nh thà, th¼ kh£ n«ng th½ch ùng vîi cuëc
sèng ð nìi mîi thuªn lñi hìn, do hå ÷ñc chu©n bà tèt hìn; m°t kh¡c, c¡c t¡c ëng
¸n íi sèng æ thà ð nìi mîi t½ch cüc hìn.
Câ mët sè tr÷íng hñp ngo¤i l» so vîi xu h÷îng chung. T¿nh B¼nh D÷ìng, t¿
l» di c÷ th nh thà - th nh thà gi£m tø 38,7% xuèng 12,7% ph£n ¡nh sü ph¡t triºn
kh¡ nâng cõa cæng nghi»p v æ thà hâa ð t¿nh n y, vîi sü ph¡t triºn nhi·u ng nh
cæng nghi»p nhµ, câ thº sû döng lao ëng k¾ thuªt khæng ái häi tr¼nh ë cao, ¸n
tø nhi·u vòng trong n÷îc (trong b£ng 2, B¼nh D÷ìng ùng thù 3 v· qui mæ chuyºn
c÷ v o æ thà n«m 2007). Tr÷íng hñp cõa t¿nh Gia Lai (t¿ l» di c÷ th nh thà - th nh
thà t«ng tø 17,8% l¶n 66,6%) v çng Th¡p (tø 12,8% l¶n 52,7%) công l c¡c ngo¤i
l» v· sü thay êi kh¡ nhanh cõa mæ h¼nh di c÷.
2.1.2. Di c÷ nëi t¿nh v ngo¤i t¿nh
Trong thíi k¼ 1994 - 1999, di c÷ nëi t¿nh chi¸m ÷u th¸ (55,3%) so vîi di c÷
ngo¤i t¿nh (44,7%). Ð khu vüc th nh thà, sè ng÷íi di c÷ nëi t¿nh chi¸m 56,7% têng
sè ng÷íi di c÷ v o æ thà v b¬ng 30% têng sè ng÷íi di c÷ cõa c£ n÷îc.
Trong c¡c n«m 2005 - 2007, di c÷ nëi t¿nh ti¸p töc chi¸m ÷u th¸ so vîi di c÷
ngo¤i t¿nh. Luçng di c÷ v o khu vüc th nh thà dao ëng quanh sü c¥n b¬ng vîi
luçng di c÷ v o khu vüc næng thæn. Di c÷ ngo¤i t¿nh v o æ thà câ xu h÷îng t«ng
l¶n, n¶n t¿ trång cõa di c÷ ngo¤i t¿nh v nëi t¿nh v o æ thà câ xu h÷îng i ¸n c¥n
b¬ng. i·u n y ng÷ñc vîi di c÷ v o khu vüc næng thæn, vîi ÷u th¸ nêi trëi cõa di
c÷ nëi t¿nh.
4
- Ph¥n t½ch dáng di c÷ v t½nh chån låc cõa di c÷ v o th nh phè lîn...
B£ng 3. Di c÷ ¸n æ thà v næng thæn
ph¥n theo di c÷ nëi t¿nh v di c÷ ngo¤i t¿nh ( %)
N«m Nìi th÷íng tró v o Di c÷ Di c÷ Têng sè
thíi iºm i·u tra nëi t¿nh ngo¤i t¿nh
Têng sè 55,3 44,7 100,0
1994 - 1999 Th nh thà 56,7 43,3 100,0
Næng thæn 53,8 46,2 100,0
Têng sè 57,2 42,8 100,0
2005 - 2006 Th nh thà 52,1 47,9 100,0
Næng thæn 62,1 37,9 100,0
Têng sè 55,2 44,8 100,0
2006 - 2007 Th nh thà 52,4 47,6 100,0
Næng thæn 58,0 42,0 100,0
Xû l½ tø cì sð dú li»u m¨u 3% TT d¥n sè v nh ð 1/4/1999
Cì sð dú li»u (microdata) i·u tra bi¸n ëng d¥n sè v KHHG 2006, 2007
2.1.3. Di c÷ næng thæn - th nh thà trong quan h» vîi di c÷ nëi t¿nh -
ngo¤i t¿nh
º ph¥n t½ch dáng di c÷ v o khu vüc th nh thà cõa c¡c t¿nh, chóng tæi ¢ lªp
b£ng ch²o vîi hai lîp l di c÷ nëi t¿nh/ ngo¤i t¿nh v di c÷ næng thæn/th nh thà.
D÷îi ¥y l mët sè nhªn x²t tø k¸t qu£ ph¥n t½ch sè li»u i·u tra bi¸n ëng d¥n sè
1/4/2007.
1. H Nëi v TP Hç Ch½ Minh câ qui mæ nhªp c÷ v o æ thà lîn nh§t, v di
c÷ ngo¤i t¿nh chi¸m t¿ trång lîn hìn di c÷ nëi t¿nh. Trong di c÷ nëi t¿nh v o æ thà,
th¼ tø 93% (H Nëi) ¸n g¦n 97% (TP Hç Ch½ Minh) l di c÷ th nh thà - th nh thà.
i·u n y câ thº ÷ñc gi£i th½ch bði luçng di c÷ tø c¡c æ thà v» tinh v o nëi th nh
công nh÷ sü chuyºn c÷ giúa c¡c quªn cõa th nh phè lîn do qui ho¤ch l¤i æ thà,
nh§t l sü h¼nh th nh c¡c khu æ thà mîi. Trong di c÷ ngo¤i t¿nh, th¼ dáng di c÷
næng thæn v o æ thà v¨n chi¸m ÷u th¸. Sùc hót m¤nh m³ cõa c¡c æ thà lîn, °c
bi»t l k¼ vång v· kh£ n«ng ki¸m vi»c l m v câ thu nhªp cao, v· i·u ki»n dàch vö
x¢ hëi tèt,. . . l m cho t¦m thu hót ng÷íi nhªp c÷ v o th nh phè lîn bao tròm h¦u
khp c£ n÷îc; m°t kh¡c, do nhu c¦u v· lao ëng a d¤ng ð khu vüc æ thà, n¶n lao
ëng phê thæng tø næng thæn công câ thº ki¸m ÷ñc vi»c l m v sau mët thíi gian
s³ chuyºn dàch lao ëng. i·u n y c ng câ thº x£y ra vîi nhúng ng÷íi ð ë tuêi lao
ëng sung sùc v n«ng ëng.
Mæ h¼nh di c÷ v o TP N®ng t÷ìng tü nh÷ cõa H Nëi v TP Hç Ch½ Minh;
c¡c th nh phè H£i Pháng, C¦n Thì câ iºm kh¡c l di c÷ nëi t¿nh chi¸m t¿ trång
lîn hìn di c÷ ngo¤i t¿nh.
2. C¡c t¿nh ð T¥y Nguy¶n v æng Nam Bë, hai vòng câ qui mæ nhªp c÷ lîn
nh§t c£ n÷îc trong nhúng thªp k¿ g¦n ¥y, ·u câ t¿ l» nhªp c÷ ngo¤i t¿nh v o æ
thà lîn hìn nhªp c÷ nëi t¿nh trong giai o¤n 1994 - 1999. Hi»n nay, c¡c t¿nh ð æng
5
- é Thà Minh ùc v Nguy¹n Vi¸t Thành
Nam Bë ang ph¡t triºn m¤nh c¡c khu cæng nghi»p (B¼nh D÷ìng, B Ràa - Vông
T u) v¨n giú ÷ñc °c iºm n y, trong khi c¡c t¿nh T¥y Nguy¶n ¢ câ t¿ l» di c÷ nëi
t¿nh chi¸m ÷u th¸. Trong di c÷ nëi t¿nh ¸n c¡c æ thà, th¼ di c÷ th nh thà - th nh
thà chi¸m ÷u th¸; cán trong di c÷ ngo¤i t¿nh, th¼ di c÷ næng thæn v o æ thà chi¸m
÷u th¸.
3. Ð mët sè t¿nh mîi t¡i lªp, th¼ nhúng t¿nh là mîi th÷íng câ t¿ trång cao cõa
di c÷ ngo¤i t¿nh, chõ y¸u tø khu vüc æ thà, do qu¡ tr¼nh i·u chuyºn cæng t¡c cõa
c¡n bë, d¨n ¸n sü di c÷ cõa to n bë gia ¼nh hå.
4. Ph¦n lîn c¡c t¿nh câ sü thay êi trong xu h÷îng chuyºn c÷ v o æ thà.
Trong thªp k¿ 90 cõa th¸ k¿ XX, dáng di c÷ tø næng thæn v o æ thà chi¸m t¿ trång
cao hìn di c÷ giúa c¡c æ thà, c£ ð di c÷ nëi t¿nh v di c÷ ngo¤i t¿nh. ¸n n«m 2007,
ð nhi·u t¿nh, th nh phè xu h÷îng ¢ "£o chi·u" vîi t¿ l» di c÷ giúa c¡c æ thà ng y
c ng cao hìn, kº c£ ð di c÷ nëi t¿nh v di c÷ ngo¤i t¿nh.
2.1.4. àa b n xu§t c÷ chõ y¸u v o H Nëi v TP Hç Ch½ Minh v àa
b n nhªp c÷ chõ y¸u ð hai th nh phè n y
Trong b i b¡o "Di c÷ v o c¡c æ thà lîn ð n÷îc ta trong thªp k¿ 90..." [1]
chóng tæi ¢ ph¥n t½ch °c iºm ph¥n bè nguçn xu§t c÷ (theo t¿nh) v o H Nëi v
TP Hç Ch½ Minh qua hai cuëc Têng i·u tra d¥n sè 1989 v 1999. Nhúng k¸t qu£
ph¥n t½ch ÷ñc bê sung qua hai cuëc i·u tra bi¸n ëng d¥n sè 2006, 2007. Vi»c so
s¡nh c¡c b£n ç cho c£m nhªn r¬ng àa b n xu§t c÷ v o H Nëi trong nhi·u n«m
khæng thay êi bao nhi¶u, chõ y¸u v¨n l tø H T¾nh trð ra, nhi·u nh§t l tø Ngh»
An, Thanh Ho¡, c¡c t¿nh çng b¬ng sæng Hçng, Qu£ng Ninh, Bc Giang, Phó Thå.
Tuy nhi¶n, sùc hót èi vîi c¡c t¿nh trung du v mi·n nói ph½a Bc câ ph¦n thay êi
chót ½t. èi vîi c¡c t¿nh ph½a Nam, chõ y¸u l câ sü trao êi luçng di c÷ giúa hai
th nh phè lîn nh§t l H Nëi v TP Hç Ch½ Minh.
C¡c luçng di c÷ v o TP Hç Ch½ Minh câ ph¤m vi rëng hìn nhi·u so vîi H
Nëi v ¢ câ nhúng thay êi quan trång. æng Nam Bë v çng b¬ng sæng Cûu
Long v¨n l c¡c àa b n thu hót m¤nh nh§t v o TP Hç Ch½ Minh, °c bi»t l c¡c
t¿nh çng Nai, Long An, Ti·n Giang, B¸n Tre. Ngo i ra l c¡c t¿nh câ nguçn nh¥n
lüc dçi d o, nh÷ H T¥y, H Nam, Nam ành, Th¡i B¼nh (çng b¬ng sæng Hçng);
Thanh Ho¡, Ngh» An ð Bc Trung Bë, c¡c t¿nh thuëc vòng kinh t¸ trång iºm mi·n
Trung tø Thøa Thi¶n - Hu¸ ¸n B¼nh ành. æng Nam Bë v çng b¬ng sæng Cûu
Long v¨n l c¡c àa b n thu hót m¤nh nh§t v o TP Hç Ch½ Minh, nh§t l c¡c t¿nh
çng Nai, Long An, Ti·n Giang, B¸n Tre.
B£ng 4 cho th§y c¡c luçng di c÷ tr¶n cü li g¦n ¢ m¤nh l¶n nhi·u, n¶n t¿ trång
cõa c¡c t¿nh çng b¬ng sæng Hçng v o H Nëi v c¡c t¿nh æng Nam Bë v o TP
Hç Ch½ Minh ¢ t«ng l¶n m¤nh qua hai giai o¤n 1994 - 1999 v 2006 - 2007. Trong
khi c¡c mèi li¶n h» nëi vòng v· lao ëng t«ng l¶n th¼ c¡c mèi li¶n h» ngo¤i vòng v·
lao ëng l¤i y¸u i ¡ng kº.
6
- Ph¥n t½ch dáng di c÷ v t½nh chån låc cõa di c÷ v o th nh phè lîn...
B£ng 4. Sè ng÷íi nhªp c÷
v o H Nëi v TP.Hç Ch½ Minh ph¥n theo vòng
1994 - 1999 (5 n«m) 2006 - 2007 (12 th¡ng)
Vòng H Nëi TP Hç Ch½ Minh H Nëi TP Hç Ch½ Minh
Sè ng÷íi % Sè ng÷íi % Sè ng÷íi % Sè ng÷íi %
B sæng Hçng 117997 60,0 62387 14,4 68860 77,2 26305 6,9
æng Bc 35641 18,1 7631 1,8 9679 10,8 5295 1,4
T¥y Bc 6359 3,2 685 0,2 1324 1,5 397 0,1
Bc Trung Bë 26995 13,7 48199 11,1 7263 8,1 26211 6,9
Duy¶n h£i NTB 2807 1,4 71916 16,6 97 0,1 33733 8,8
T¥y Nguy¶n 1453 0,7 16247 3,7 232 0,3 12037 3,2
æng Nam Bë 4426 2,3 73305 16,9 1685 1,9 200070 52,4
B sæng Cûu Long 965 0,5 153292 35,3 91 0,1 77574 20,3
Têng sè 196643 100,0 433662 100,0 89232 100,0 381623 100,0
Xû l½ tø cì sð dú li»u TT d¥n sè v nh ð 1/4/1999 H Nëi, TP Hç Ch½ Minh;
Cì sð dú li»u (microdata) i·u tra bi¸n ëng d¥n sè v KHHG 2007
Công trong b i b¡o tr¶n [1], chóng tæi ¢ n¶u rã c¡c àa b n ph¥n bè chõ y¸u
ng÷íi nhªp c÷ ngo¤i t¿nh v o H Nëi v TP Hç Ch½ Minh giai o¤n 1994 - 1999.
Nhúng quªn, huy»n, v cö thº hìn l c¡c ph÷íng, x¢ câ t¿ l» ng÷íi nhªp c÷ ngo¤i
t¿nh cao, câ nhi·u ng÷íi nhªp c÷ ngo¤i t¿nh th÷íng công l c¡c àa b n ang ÷ñc
æ thà hâa m¤nh, c¡c ph÷íng, quªn mîi th nh lªp, nìi câ c¡c khu cæng nghi»p mîi,
c¡c khu æ thà mîi. H¼nh 2 ch¿ thº hi»n b£n ç c¡c ph÷íng, x¢ thu hót m¤nh ng÷íi
nhªp c÷ ð H Nëi v TP Hç Ch½ Minh trong thíi gian tr¶n. Câ thº th§y xu h÷îng
æ thà hâa v ph¡t triºn khæng gian æ thà rã n²t ð H Nëi (cho ¸n tªn b¥y gií)
chõ y¸u l v· ph½a T¥y v T¥y Nam th nh phè; cán ð TP Hç Ch½ Minh l v· ph½a
T¥y v ph½a Bc th nh phè. Nhúng ph÷íng, x¢ thu hót m¤nh ng÷íi di c÷ ngo¤i
t¿nh çng thíi công thu hót m¤nh ng÷íi di c÷ nëi t¿nh (chõ y¸u tø c¡c ph÷íng câ
mªt ë d¥n sè qu¡ æng) do qu¡ tr¼nh qui ho¤ch l¤i æ thà. Ch½nh v¼ th¸, câ nhúng
ph÷íng câ t¿ l» ng÷íi nhªp c÷ r§t cao (ch¿ t½nh sè ng÷íi nhªp c÷ trong thíi gian
1994 - 1999 ¢ chi¸m hìn 40% têng sè d¥n cõa ph÷íng). Ch¯ng h¤n nh÷ ð H Nëi:
ph÷íng Quan Hoa (50,7%), Dàch Vång (48,5%), Mai Dàch (43,8%), Ph÷ìng Mai
(43,6%) v L¡ng H¤ (42,3%); ð TP Hç Ch½ Minh: c¡c x¢ B¼nh H÷ng Háa (55,4%),
B¼nh Trà æng (47,0%) cõa huy»n B¼nh Ch¡nh; c¡c ph÷íng 11 (44,0%), ph÷íng 12
(44,5%), ph÷íng 17 (46,4%) cõa quªn Gá V§p; c¡c ph÷íng 13 (41,6%), ph÷íng 15
(49,5%), ph÷íng 16 (44,6%), ph÷íng 18 (45,5%) cõa quªn T¥n B¼nh; ph÷íng T¥n
Phong (41,2%) thuëc quªn 7; ph÷íng Ph÷îc Long B (45,6%) thuëc quªn 9; Ph÷íng
Hi»p B¼nh Ch¡nh (41,9%) thuëc quªn Thõ ùc,... C¡c b£n ç ð h¼nh 2 cho th§y
qu¡ tr¼nh æ thà hâa ð H Nëi v TP Hç Ch½ Minh ¢ v ang di¹n ra theo c¡ch
thùc "lan täa" tø nëi th nh ra c¡c x¢ ph÷íng ven æ. Nhúng àa b n di¹n ra hi»n
t÷ñng æ thà hâa m¤nh câ sü thay êi m¤nh m³ th nh ph¦n d¥n c÷ v c£ c¡c ho¤t
7
- é Thà Minh ùc v Nguy¹n Vi¸t Thành
ëng kinh t¸; ¥y công l nhúng àa b n ti·m ©n c¡c v§n · v· x¢ hëi do æ thà hâa
qu¡ nâng v cöc bë, c¡c v§n · v· mæi tr÷íng do qui ho¤ch i chªm hìn thüc ti¹n
v do tªp trung c¡c cì sð cæng nghi»p mîi.
H¼nh 2. àa b n thu hót m¤nh ng÷íi nhªp c÷ ð H Nëi
v TP Hç Ch½ Minh, 1994-1999
2.2. T½nh chån låc trong di c÷ nâi chung v di c÷ v o æ thà nâi
ri¶ng
2.2.1. T¿ sè giîi t½nh
a) T¿ sè giîi t½nh ph¥n theo tr¤ng th¡i di c÷ (B£ng 4) cho th§y trong thíi k¼
1994 - 1999, nú di c÷ nhi·u hìn nam mët c¡ch rã r»t, cán trong di c÷ ngo¤i t¿nh,
nam di c÷ câ ph¦n nhi·u hìn nú. C¡c cuëc i·u tra bi¸n ëng d¥n sè n«m 2006 v
2007 cho th§y xu th¸ chuyºn c÷ r§t m¤nh cõa nú so vîi nam, c£ trong di c÷ nëi t¿nh
v di c÷ ngo¤i t¿nh. Câ thº nâi, ¥y l xu th¸ khæng b¼nh th÷íng, khæng gièng nh÷
qui luªt di c÷ phê bi¸n tr¶n th¸ giîi l nam di c÷ nhi·u hìn. â l do nhúng thay
êi trong cì c§u kinh t¸, d¨n ¸n t«ng tr÷ðng v· nhu c¦u lao ëng nú so vîi nhu
c¦u lao ëng nam.
b) T¿ sè giîi t½nh cõa nhúng ng÷íi di c÷ v o c¡c æ thà (b£ng 5) l th§p rã r»t
trong hai thªp k¿ qua. T¿ sè giîi t½nh l r§t th§p èi vîi ng÷íi di c÷ v o khu vüc æ
thà cõa H Nëi, ch¿ cán 66,7 nam/100 nú (2007). T¿ sè giîi t½nh cõa ng÷íi di c÷ v o
æ thà ð TP Hç Ch½ Minh n«m 1994 - 1999 l th§p hìn trung b¼nh, nh÷ng ¸n n«m
2006 v 2007 ¢ th§y xu h÷îng £o chi·u, ¤t mùc 94,6 nam/100 nú (2006).
8
- Ph¥n t½ch dáng di c÷ v t½nh chån låc cõa di c÷ v o th nh phè lîn...
B£ng 5. T¿ sè giîi t½nh cõa d¥n sè Vi»t Nam
ph¥n theo tr¤ng th¡i di c÷
Tr¤ng th¡i di c÷ T¿ sè giîi t½nh (nam/100 nú)
1994 - 1999 2006 2007
Khæng di c÷ 96,2 97,1 97,1
Di c÷ nëi t¿nh 76,6 56,9 59,5
Di c÷ ngo¤i t¿nh 100,1 92,5 92,9
Têng sè 95,5 96,6 96,6
Trong thíi k¼ 1994 - 1999, t¿ sè giîi t½nh cõa ng÷íi di c÷ tø næng thæn v o æ
thà cõa H Nëi v TP Hç Ch½ Minh câ ph¦n cao hìn so vîi tø khu vüc th nh thà,
ng÷ñc vîi c¡c àa ph÷ìng kh¡c. Tuy nhi¶n, °c iºm n y ¢ thay êi trong nhúng
n«m g¦n ¥y. N«m 2006, t¿ sè giîi t½nh cõa d¥n di c÷ næng thæn - th nh thà th§p
hìn th nh thà - th nh thà; ¸n n«m 2007, xu h÷îng n y v¨n duy tr¼, trø H Nëi.
B£ng 6. T¿ sè giîi t½nh cõa ng÷íi di c÷ v o th nh thà
T¿nh, th nh phè 1994 - 1999 2006 2007
H Nëi 86,0 76,0 66,7
TP Hç Ch½ Minh 87,3 94,6 91,1
C¡c t¿nh, TP kh¡c 89,3 72,3 78,9
Têng sè 88,2 81,8 83,0
c) T¿ sè giîi t½nh cõa ng÷íi di c÷ nëi t¿nh v di c÷ ngo¤i t¿nh câ sü kh¡c bi»t
r§t ¡ng kº (B£ng 6). Nam giîi câ t½nh n«ng ëng cao hìn trong c¡c cuëc di c÷
ngo¤i t¿nh. So vîi thíi k¼ 1994 - 1999, ¸n n«m 2006 v¨n th§y sü c¡ch bi»t lîn v· t¿
sè giîi t½nh giúa di c÷ nëi t¿nh v di c÷ ngo¤i t¿nh ¸n c¡c æ thà, tuy nh¼n chung
t¿ sè giîi t½nh câ xu h÷îng gi£m. N«m 2007 câ xu h÷îng khæng kh¡c nhi·u so vîi
n«m 2006. Câ thº °t gi£ thuy¸t r¬ng, sü bi¸n ëng h ng n«m v· nhu c¦u lao ëng
ð c¡c th nh phè lîn, rã nh§t l TP Hç Ch½ Minh v H Nëi, ¢ t¡c ëng trüc ti¸p
v m¤nh m³ ¸n t¿ sè giîi t½nh cõa ng÷íi di c÷ v o æ thà, nh§t l èi vîi luçng di
c÷ nëi t¿nh.
B£ng 7. T¿ sè giîi t½nh cõa ng÷íi di c÷ v o æ thà,
ph¥n theo di c÷ nëi t¿nh v di c÷ ngo¤i t¿nh
Di c÷ nëi t¿nh Di c÷ ngo¤i t¿nh
T¿nh, th nh phè 1994 - 1999 2006 2007 1994 - 1999 2006 2007
H Nëi 79,5 70,3 59,3 94,5 81,9 75,2
TP Hç Ch½ Minh 86,5 97,7 87,6 88,1 92,5 94,0
C¡c t¿nh, TP kh¡c 82,8 61,5 72,0 101,4 93,9 91,7
Têng sè 83,6 73,4 76,5 94,6 91,8 91,1
9
- é Thà Minh ùc v Nguy¹n Vi¸t Thành
2.2.2. K¸t c§u tuêi v giîi t½nh cõa ng÷íi di c÷ v o æ thà H Nëi v
TP Hç Ch½ Minh
Theo qui luªt, câ sü kh¡c bi»t lîn v· k¸t c§u tuêi v giîi t½nh cõa nhúng ng÷íi
khæng di c÷ v nhúng ng÷íi di c÷. Sü kh¡c bi»t n y c ng lîn v nêi bªt èi vîi H
Nëi v TP Hç Ch½ Minh, khi kh£o s¡t ri¶ng cho khu vüc th nh thà v khu vüc næng
thæn v ph¥n theo c¡c nhâm: khæng di c÷; di c÷ nëi t¿nh; di c÷ ngo¤i t¿nh.
TP H Nëi TP Hç Ch½ Minh
H¼nh 3. Th¡p tuêi (%) cõa d¥n sè khu vüc th nh thà
ð H Nëi v TP Hç Ch½ Minh n«m 1999, ph¥n theo t¼nh tr¤ng di c÷
Nhúng ng÷íi khæng di c÷ câ k¸t c§u d¥n sè ên ành, thªm ch½ l d¤ng k¸t c§u
d¥n sè gi (khu vüc th nh thà cõa hai th nh phè n y). T½nh chån låc cao èi vîi
ng÷íi chuyºn c÷ ¢ d¨n ¸n vi»c trong cì c§u d¥n sè theo tuêi v giîi t½nh, t¿ trång
cõa nhâm tuêi lao ëng sung sùc cao hìn h¯n.
Ð H Nëi, trong k¸t c§u cõa d¥n sè di c÷ nëi t¿nh c¡c nhâm tuêi 20-24 v
25-29 câ t¿ trång cao nh§t, °c bi»t nêi bªt ð nú giîi vòng næng thæn; t¿ trång n y
gi£m nhanh ð nhâm tuêi 30-34. Trong khi â, ð TP Hç Ch½ Minh c£ 3 nhâm tuêi
câ t¿ trång cao nh§t l 20-24, 25-29 v 30-34. Trong d¥n sè di c÷ nëi t¿nh ð H Nëi,
3 nhâm tuêi n y chi¸m 38% ð th nh thà v 51,7% ð næng thæn, cán ð TP Hç Ch½
Minh, t¿ trång n y t÷ìng ùng l 41,2% ð th nh thà v 42,9% ð næng thæn.
10
- Ph¥n t½ch dáng di c÷ v t½nh chån låc cõa di c÷ v o th nh phè lîn...
Trong di c÷ ngo¤i t¿nh, t½nh ch§t chån låc r§t ti¶u biºu cho hai nhâm tuêi
15-19 v 20-24, c£ ð th nh thà v næng thæn. Ð H Nëi, hai nhâm n y chi¸m t÷ìng
ùng l 66,8% ð th nh thà v 64,4% ð næng thæn. Ð TP Hç Ch½ Minh, t÷ìng ùng l
51,5% ð th nh thà v 42,7% ð næng thæn. ¡ng chó þ l x²t theo c¡c tr¤ng th¡i di
c÷, ch¿ ri¶ng trong cì c§u d¥n sè di c÷ ngo¤i t¿nh ¸n H Nëi t¿ trång cõa nam cao
hìn h¯n so vîi nú.
2.2.3. T¿ su§t di c÷ °c tr÷ng theo tuêi v giîi t½nh cõa dáng di c÷ v o
khu vüc æ thà cõa H Nëi v TP Hç Ch½ Minh
T¿ su§t di c÷ theo tuêi v theo giîi l t¿ l» cõa ng÷íi di c÷ thuëc giîi â v ë
tuêi â trong têng sè ng÷íi thuëc giîi â v ë tuêi â. Do t½nh n«ng ëng trong
di c÷ theo tuêi v theo giîi r§t rã r ng, n¶n biºu ç chung biºu di¹n t¿ su§t di c÷
°c tr÷ng theo tuêi v giîi t½nh câ d¤ng h¼nh chuæng vîi ¿nh chuæng ð kho£ng ë
tuêi tø 20-23.
H¼nh 4. T¿ su§t di c÷ v o khu vüc æ thà cõa H Nëi,
°c tr÷ng theo tuêi v giîi t½nh 1994 - 1999
°c iºm chung cõa ch¿ sè n y trong di c÷ v o æ thà (1994-1999) thº hi»n
nh÷ sau:
- T¿ su§t di c÷ v o æ thà °c tr÷ng theo tøng ë tuêi v ð tøng giîi t½nh l
cao hìn rã r»t so vîi di c÷ chung cõa c£ n÷îc, °c bi»t l ð dáng di c÷ nëi t¿nh.
- T¿ su§t di c÷ nëi t¿nh ð c¡c ë tuêi d÷îi 17 v tr¶n 30 l cao hìn mët c¡ch
¡ng kº so vîi t¿ su§t di c÷ ngo¤i t¿nh, ð c£ nam giîi v nú giîi.
- Do t½nh chån låc theo tuêi v giîi t½nh cõa dáng di c÷ v o æ thà lîn hìn,
11
- é Thà Minh ùc v Nguy¹n Vi¸t Thành
n¶n t¿ su§t di c÷ ngo¤i t¿nh °c bi»t cao ð c¡c ë tuêi 18-23, cao nh§t l ð ë tuêi
19-21. T½nh chung ð c¡c th nh phè, thà x¢, cù 10 ng÷íi ð ë tuêi n y th¼ câ 2 ng÷íi
l di c÷ ngo¤i t¿nh v 1 ng÷íi l di c÷ nëi t¿nh. Vi»c di c÷ v o æ thà º câ håc v§n
cao ¯ng, ¤i håc, håc ngh· v sau â ki¸m vi»c l m ð c¡c æ thà ¢ gâp ph¦n khæng
nhä t¤o n¶n sü chån låc n y.
N²t gièng nhau giúa tr÷íng hñp cõa H Nëi v TP Hç Ch½ Minh (h¼nh 4 v
h¼nh 5) l t½nh chån låc °c bi»t m¤nh èi vîi di c÷ ngo¤i t¿nh. Ð H Nëi, t¿ su§t di
c÷ ngo¤i t¿nh t«ng våt ð tuêi 18, ¤t ¸n iºm ¿nh ð ë tuêi 20 (t¿ su§t di c÷ ð ë
tuêi 20 l 47% èi vîi nam, 43,2% èi vîi nú v t½nh chung c£ hai giîi l 45,1%),
sau â gi£m m¤nh ¸n ë tuêi 24, gi£m chªm hìn ð c¡c ë tuêi sau â, t¤o cho ç
thà mët d¤ng h¼nh chuæng r§t °c tr÷ng. Ð TP Hç Ch½ Minh, t¿ su§t di c÷ ngo¤i
t¿nh công t«ng våt ð tuêi 18, ¤t ¸n ¿nh ð tuêi 19-20 (vîi t¿ su§t di c÷ èi vîi nam
ð tuêi 20 l 32,8%, nú ð tuêi 19 l 33,1%). Sau â, t¿ su§t di c÷ gi£m kh¡ nhanh
nh÷ng ·u °n hìn, l m cho d¤ng h¼nh chuæng câ ¡y rëng hìn.
H¼nh 5. T¿ su§t di c÷ v o khu vüc æ thà cõa TP Hç Ch½ Minh,
°c tr÷ng theo tuêi v giîi t½nh 1994 - 1999
Câ mët sü l»ch pha giúa di c÷ ngo¤i t¿nh v di c÷ nëi t¿nh v o khu vüc æ thà
cõa hai th nh phè lîn n y. T¿ su§t di c÷ nëi t¿nh ð ë tuêi nhä gi£m nhµ ¸n cüc
tiºu ð ë tuêi 16-17 (TP Hç Ch½ Minh), tuêi 19 (H Nëi), sau â t«ng t÷ìng èi
nhanh, ¤t ¸n ¿nh ð c¡c ë tuêi 25-26. Ð ë tuêi kho£ng 20-30, ë tuêi câ t½nh
t½ch cüc di c÷ cao, th¼ t¿ su§t di c÷ nëi t¿nh v o khu vüc th nh thà ð hai th nh phè
lîn n y cõa nam giîi v¨n th§p hìn nú giîi. Tuy nhi¶n, ð ë tuêi 35 trð l¶n, t¿ su§t
di c÷ cõa nam v nú t÷ìng èi c¥n b¬ng, v nam giîi câ ph¦n t½ch cüc di c÷ hìn nú
giîi mët chót.
Ð ë tuêi ngo i 35, t¿ su§t di c÷ nëi t¿nh cõa c£ nam giîi v nú giîi ·u cao
v÷ñt trëi so vîi t¿ su§t di c÷ ngo¤i t¿nh. Kho£ng c¡ch bi»t n y ð TP Hç Ch½ Minh
lîn hìn ð H Nëi. i·u n y công d¹ hiºu, bði cü li thu hót ng÷íi nhªp c÷ ngo¤i t¿nh
v o TP Hç Ch½ Minh lîn hìn nhi·u so vîi H Nëi. D¤ng biºu ç cõa H Nëi v TP
12
- Ph¥n t½ch dáng di c÷ v t½nh chån låc cõa di c÷ v o th nh phè lîn...
Hç Ch½ Minh "m·m m¤i" hìn, ½t câ c¡c bi¸n ëng b§t th÷íng hìn so vîi biºu ç c£
n÷îc. Nâi kh¡c i, c¡c biºu ç n y ti¶u biºu hìn v· t½nh qui luªt cõa di c÷ v o c¡c
th nh phè, nh§t l c¡c th nh phè lîn.
°c tr÷ng thèng k¶ n y v¨n ÷ñc giú qua sè li»u i·u tra bi¸n ëng d¥n sè
2006 v 2007. Tuy nhi¶n, t¿ su§t di c÷ ngo¤i t¿nh °c tr÷ng theo tuêi v giîi t½nh
(ë tuêi 18 - 30) cõa TP Hç Ch½ Minh ·u cao hìn rã r»t so vîi H Nëi, phò hñp
vîi ph¥n t½ch ð ph¦n 2.1, möc a) cõa b i b¡o n y.
3. K¸t luªn
Trong hai thªp k¿ qua, còng vîi cæng nghi»p hâa, hi»n ¤i hâa v ©y m¤nh
æ thà hâa, công nh÷ do sü nîi läng i·u ki»n «ng k½ hë kh©u ð æ thà, ¢ câ nhúng
i·u ch¿nh rã r»t trong c¡c dáng chuyºn c÷ v o æ thà.
- Qui mæ chuyºn c÷ v o æ thà t«ng l¶n; mæ h¼nh di c÷ v o æ thà ¢ câ thay
êi v· b£n ch§t, tø ché di c÷ næng thæn - th nh thà chi¸m ÷u th¸, chuyºn sang di
c÷ th nh thà - th nh thà chi¸m ÷u th¸.
- Di c÷ v o æ thà v¨n tªp trung chõ y¸u v o mët sè æ thà lîn (trung t¥m æ
thà c§p quèc gia v c§p vòng). °c bi»t, H Nëi v TP Hç Ch½ Minh, do câ t¿ trång
lîn trong têng sè ng÷íi di c÷ v o æ thà cõa c£ n÷îc, mæ h¼nh di c÷ v o hai th nh
phè n y ¢ £nh h÷ðng r§t quy¸t ành ¸n mæ h¼nh di c÷ chung v o æ thà cõa n÷îc
ta, m°c dò câ sü kh¡c bi»t kh¡ m¤nh so vîi ph¦n lîn c¡c t¿nh, th nh phè cán l¤i.
- àa b n xu§t c÷ chõ y¸u v o H Nëi v TP Hç Ch½ Minh câ thay êi, m°c
dò c¡c vòng xu§t c÷ chõ y¸u ¢ câ t½nh truy·n thèng. Vai trá cõa di c÷ nëi vòng
v o hai th nh phè lîn nh§t n y t«ng l¶n rã n²t trong khi dáng trao êi lao ëng
ngo¤i vòng câ ph¦n gi£m i. àa b n ph¥n bè ng÷íi nhªp c÷ ph£n ¡nh æ thà hâa
theo c¡ch "lan täa" ð hai th nh phè n y, °c bi»t l v· ph½a T¥y v T¥y Nam (H
Nëi), T¥y v Bc (TP Hç Ch½ Minh).
- T½nh t½ch cüc di c÷ cõa nú giîi r§t cao, °c bi»t trong di c÷ nëi t¿nh. T½nh
chån låc v· giîi t½nh v tuêi cõa luçng di c÷ v o H Nëi v TP Hç Ch½ Minh l r§t
°c sc v ¢ câ xu h÷îng thay êi, do sùc hót m¤nh hìn v ang t«ng l¶n èi vîi
ng÷íi di c÷ v o TP Hç Ch½ Minh công nh÷ do t¡c ëng cõa nhúng thay êi trong
ho¤t ëng kinh t¸ v sü ph¡t triºn v«n hâa, khoa håc k¾ thuªt cõa th nh phè.
TI LIU THAM KHO
[1] é Thà Minh ùc, 2004. Di c÷ v o c¡c æ thà lîn ð n÷îc ta trong thªp k¿
90 cõa th¸ k¿ XX. Ph¥n t½ch tr÷íng hñp cõa TP Hç Ch½ Minh v H Nëi. T¤p ch½
khoa håc Tr÷íng ¤i håc S÷ Ph¤m H Nëi, sè 2, tr. 126-132.
[2] é Thà Minh ùc, 2005. Ph¥n t½ch m¤ng l÷îi æ thà Vi»t Nam v v§n ·
ph¡t triºn vòng. T¤p ch½ khoa håc Tr÷íng ¤i håc S÷ Ph¤m H Nëi, sè2, tr. 67-73.
[3] Duc Do Thi Minh, 2006. Domestic Migrations in Vietnam During the Last
Two Decades: Scope, Directions and Socio-Economic Motivation. The International
Journal of the Interdisciplinary Social Sciences, Volume 1, Issue 3, pp. 85-94. Com-
13
- é Thà Minh ùc v Nguy¹n Vi¸t Thành
mon Ground Publishing Pty Ltd, Australia.
[4] é Thà Minh ùc, 2006. æ thà hâa ð Vi»t Nam trong bèi c£nh cõa th¸ giîi
æ thà hâa. T¤p ch½ khoa håc Tr÷íng ¤i håc S÷ Ph¤m H Nëi, sè 2, tr. 101-109.
[5] TCTK, Trung t¥m t½nh to¡n thèng k¶ Trung ÷ìng, 2001. K¸t qu£ têng i·u
tra d¥n sè v nh ð to n quèc 1/4/1999. Phi¶n b£n CD-ROM.
[6] TCTK, Trung t¥m t½nh to¡n thèng k¶ Trung ÷ìng, 2001. Dú li»u & K¸t
qu£ têng i·u tra d¥n sè v nh ð th nh phè H Nëi 1/4/1999. Phi¶n b£n CD-ROM,
2001.
[7] TCTK, Trung t¥m t½nh to¡n thèng k¶ Trung ÷ìng. Dú li»u & K¸t qu£ têng
i·u tra d¥n sè v nh ð TP Hç Ch½ Minh 1/4/1999. Phi¶n b£n CD-ROM.
[8] TCTK, UNDP, 2001. Têng i·u tra d¥n sè v nh ð Vi»t Nam 1999: Chuy¶n
kh£o v· di c÷ nëi àa v æ thà hâa ð Vi»t Nam. Nxb Thèng k¶.
[9] TCTK, Trung t¥m Tin håc thèng k¶, 2006. Sè li»u v k¸t qu£ i·u tra di
c÷ Vi»t Nam 2004. Phi¶n b£n CD-ROM.
[10] TCTK, Trung t¥m Tin håc thèng k¶. Cì sð dú li»u i·u tra bi¸n ëng
d¥n sè v KHHG 1/4/2006 v 1/4/2007.
ASTRACT
An analysis of migration fluxes and selectiveness of migration
to the biggest cities in Vietnam during the 90's decade (20th century)
and the first decade of 21st century
This analysis was based on microdata of the 1999's Population Census and
the 2006/2007 Population Change Surveys. There were obvious changes in urban
migration models, where the urban-to-urban migration became prevailent and dom-
inant. The pattern of the migration to urban areas was that the main fluxes were
poured into Ho Chi Minh City (44.3% of the whole country, 2007) and Hanoi (8.4%)
as well as to the top-ten cities, which made up to 72% of total migrants to urban
areas. The distribution of main sources of migrants to Hanoi and Ho Chi Minh
City changed sharply, when the proportion of migrants from the Red River Delta
(to Hanoi) reached 77 percent and that from South-East Regions (to Ho Chi Minh
City) reached 52.4 percent (2007). The location mapping of newcomers reflected the
"diffusive" way of urbanization in Hanoi and Ho Chi Minh City from the inner city
to the West and South-West (in Hanoi) and to the West and the North (in Ho Chi
Minh City).
The migration activeness of the females population is higher than that of
males, especially in the intra-provincial migration and in the extra-urban migra-
tion. The age-sex-specific migration rates in Hanoi and Ho Chi Minh City were
very spectacular and were changing, especially in the case of Ho Chi Minh City,
due to its stronger attractiveness to migrants and changes in the economic and
cultural/technological urban life.
14
nguon tai.lieu . vn