- Trang Chủ
- Kiến trúc - Xây dựng
- Nghiên cứu các giải pháp không gian kiến trúc bệnh viện đáp ứng yêu cầu công nghệ y tế hiện đại tại thành phố Hồ Chí Minh
Xem mẫu
- NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC BỆN VIỆN
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CÔNG NGHỆ Y TẾ HIỆN ĐẠI
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Trần Phƣơng Bình, Trần Trung Hiếu, Nguyễn Võ Hoàng Anh
Khoa Kiến trúc - Mỹ thuật, trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh (HUTECH)
TÓM TẮT
Bệnh viện – Cơ sở chăm sóc sức khỏe có chức năng tổng hợp với nhiều nhiệm vụ đan xen, mỗi hoạt
động đều có những yêu cầu riêng, tuy nhiên, việc thiết kế, xây dựng các cơ sở chăm sóc sức khỏe cần
phải đáp ứng được những yêu cầu cơ bản.
Ngoài ra, sự phát triển như vũ bão của khoa học kỹ thuật, công nghệ y sinh, ảnh y tế đã tạo ra nhiều
phương tiện thiết bị y tế tiên tiến, hiện đại. Để có thể sử dụng được, cơ sở y tế phải có đủ các điệu kiện
hạ tầng kỹ thuật tương thích đảm bảo an toàn cho cả bệnh nhân, bác sĩ và cộng đồng.
Hiện nay hệ thống bệnh viện của Việt Nam đã có nhiều phát triển đáng kể, nhưng vẫn tồn tại nhiều bất
cập, chưa đáp ứng được các yêu cầu của công nghệ và các trang thiết bị y tế hiện đại.
Bài báo đưa ra giải pháp thiết kế và cải tạo một công trình bệnh viện điển hình (bệnh viện 115) để có thể
đáp ứng các yêu cầu của công nghệ và trang thiết bị y tế hiện đại.
Từ khóa: Bệnh viện, công nghệ hiện đại, giải pháp, không gian, kiến trúc.
1. MỞ ĐẦU
Trên cơ sở vận dụng tiêu chuẩn thiết kế bệnh viên trong và ngoài nước, các nguyên lý thiết kế mới, các
KCB và phân tích đúng thực trạng hiện nay tại các bệnh viện trên địa bàn Tp.Hồ Chí Minh; Bài nghiên
cứu đưa ra những quan điểm và một số giải pháp cơ bản giải quyết vấn đề công năng kiến trúc các bệnh
viện cũ, xây mới nhằm nâng cao chất lượng công tác thiết kế đáp ứng yêu cầu công nghệ y tế hiện đại.
2. NỘI DUNG
2.1. Tổng quan về không gian kiến trúc bệnh
2.1.1 Khái niện kiến trúc bệnh
Trong một công trình kiến trúc bệnh viện thường chứa đựng rất nhiều không gian, mỗi không gian đó lại
có những chức năng phục vụ khác nhau. Tuỳ theo nhu cầu sử dụng mà các không gian có hình dáng kích
thước và cách tổ chức, bố trí khác nhau. Nhưng phải bảo đảm yếu tố độc lập, khép kín, đáp ứng quy trình
của công nghệ với sự hỗ trợ triệt để của các trang thiết bị y tế hiện đại. Cơ cấu và diện tích các không
gian chức năng phải đầy đủ, hợp lý, tinh gọn. Các giải pháp kiến trúc kiến tạo không gian như bao che,
chia ngăn… phải linh hoạt, đáp ứng các yêu cầu đặc thù của từng bộ phận.
76
- Hình 1. Sơ đồ vị trí khoa phẫu thuật trong bệnh viện đa khoa. [2]
2.1.2 Công nghệ y tế hiện đại trong các bệnh viện hiện nay
Công nghệ khám chữa bệnh hiện đại Các phương pháp chẩn đoán và kỹ thuật điều trị,.. trong lĩnh vực
KCB liên tục phát triển đã làm thay đổi quy trình KCB. Nhiều công nghệ KCB mới đã được đưa vào ứng
dụng trong BV, hướng tới mục đích nâng cao chất lượng công tác KCB được cụ thể hóa bởi 3 mục tiêu:
giảm thời gian nằm viện, giảm thời gian phục hồi chức năng, giảm chi phí điều trị.
Trang thiết bị y tế hiện đại Khoa học kỹ thuật về trang thiết bị hỗ trợ công tác KCB trong những năm qua
đã có sự phát triển nhanh chóng. Các TTBYT mới ngày càng phát triển cả về số lượng và kích thước; kết
hợp với những thay đổi về khả năng phối ghép liên tác, dây chuyền hoạt động mới, khả năng khai thác tài
nguyên chung của hệ thống,.. đã và đang tác động mạnh mẽ đến nhu cầu không gian, nguyên tắc tổ chức
dây chuyền sử dụng và cấu trúc công năng của bệnh viện.
2.2. Những bất cập về kiến trúc bệnh viện hiện nay
Bệnh viện là cơ sở khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe rất quan trọng trong hệ thống y tế Việt Nam.
Hiện nay, số lượng BV đang được đầu tư xây dựng mới hoặc cải tạọ qua hàng trăm năm phát triển, bên
cạnh những thành tựu đã đạt được, kiến trúc bệnh viện ở Việt Nam hiện nay đang tồn tại những bất cập
do hệ thống lý luận chưa hoàn chỉnh; trình độ và kinh nghiệm của kiến trúc sư thiết kế không đồng đều;
điều kiện kinh tế, tài chính vẫn còn những hạn chế nhất định; nên không chỉ các BV cũ mà ngay cả các
BV mới xây dựng cũng mắc phải những vấn đề tồn tại, bất cập, dẫn đến chưa đáp ứng được các yêu cầu
của công nghệ khám chữa bệnh mới với các phương pháp chẩn đoán, kỹ thuật điều trị, dịch vụ hỗ trợ và
các trang thiết bị y tế hiện đại: Về bố cục tổng mặt bằng, Về dây chuyền sử dụng, Về cơ cấu và chỉ tiêu
diện tích, Về giải pháp ngăn chia không gian, Về khả năng đáp ứng các nhu cầu phát sinh, Về khả năng
cung cấp các dịch vụ.
2.3. Giải pháp
2.3.1. Quan điểm
– Kinh nghiệm của một số nước phát triển cho thấy các bệnh viện lớn đều tổ chức không gian kiến trúc
theo hướng tinh gọn, hợp khối, cao tầng. Các đơn vị chức năng đều được bố trí độc lập, khép kín
nhằm kiểm soát
– Giải pháp tổ chức không gian kiến trúc phải đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ; Không gian linh hoạt
và gần nhau tối đa.
– Mức độ ưu tiên cho các khu chức năng tăng dần từ thấp đến cao: Nội trú - Khám – kỹ thuật nghiệp vụ
- cận lâm sàn.
77
- – Diện tích phải đáp ứng đủ cho tất cả các nhu cầu và cho các đối tượng.
2.3.2. Nguyên tắc chung
Đề xuất các nguyên tắc cơ bản để thực hiện các giải pháp tổ chức không gian kiến trúc BV đáp ứng yêu
cầu của CNYT hiện đại:
– Hợp khối, tinh gọn để đảm bảo mối liên hệ tác nghiệp thuận tiện; Giảm thiểu quãng đường và thời
gian di chuyển; Khai thác tối đa các hệ thống trang thiết bị hiện đại; Nâng cao hiệu quả sử dụng.
– Độc lập, khép kín để thỏa mãn yêu cầu cách ly, hạn chế những ảnh hưởng tương tác bất lợi lẫn
nhau; Đảm bảo khả năng kiến tạo các không gian chức năng mang đặc thù riêng.
– Linh hoạt trong tổ chức không gian để tương thích với công nghệ y tế hiện tại và chủ động tiên
lượng những thay đổi; Cho phép khả biến cơ cấu, diện tích các không gian chức năng.
– Nghiên cứu cũng kế thừa 2 nguyên tắc tổ chức không gian kiến trúc bệnh viện sau:
– Phân luồng “sạch - bẩn” một chiều để chống lây nhiễm chéo; Phân luồng giao thông minh bạch cho
các nhóm đối tượng sử dụng.
– Cơ cấu đủ không gian chức năng và diện tích cho mọi đối tượng; Tinh gọn không gian cũ và dự
phòng không gian phát sinh.
2.3.3. Giải pháp cụ thể
+ Bệnh viện nâng cấp, sửa chữa
Bảng 1. Một sơ giải phái cho bệnh viện nâng cấp, sửa chữa
NỘI DUNG GIẢI PHÁP CẢI TẠO 1 GIẢI PHÁP CẢI TẠO 2
Bệnh viện Bệnh viện mở thêm các -Xây công trình mới trên khu -Tận dụng 1 phần đất công
mở rộng khu chức năng chưa có đất mở rộng. trình hiện hữu để xây mới
hoặc mở rộng các khu khối mở rộng
chức năng hiện hữu.
Bệnh viện Bệnh viện mở thêm các - Trong trường hợp khu đất Bệnh viện chỉ có thể tận
nâng cấp khu chức năng chưa có có thể tận dụng đủ lớn và dụng 1 phần khuôn viên và
hoặc mở rộng các khu chủ đầu tư có đủ kinh phí và một vài khối công trình phụ
chức năng hiện hữu nhưng thời gian để chi trả, công trợ để làm công trình mở
diện tích đất không thay trình phụ được tận dụng sẽ rộng tạm thời (KHÔNG
đổi. được gộp với khối xây mới ( làm mới kết cấu).
làm mới hoàn toàn phần
móng).
+ Bệnh viện xây mới
Có 3 loại tổ hợp điển hình của kiến trúc bệnh viện đó là phân tán, tập trung và hỗn hợp, mỗi loại có ưu
khuyết điểm và các điều kiện áp dụng riêng. Tối ưu nhất cho các điều kiện ở TP.HCM chính là bố cục
phân tán và hỗn hợp. Tuy nhiên ở trung tâm thành phố thì bố cục tập trung lại phổ biến nhất.
78
- Hình 2. Các loại tổ hợp điển hình của kiến trúc bệnh viện
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kiến trúc BV đáp ứng các yêu cầu của CNYT hiện đại được tổ chức không gian theo quan điểm bệnh
viện là cơ sở cung cấp dịch vụ và theo 3 nguyên tắc mới: (1) Hợp khối, tinh gọn để tiện và lợi; (2) Linh
hoạt, tiên lượng để thích ứng cho tương lai, phát triển bền vững; (3) Độc lập, khép kín để thỏa mãn các
yêu cầu cách ly và đặc thù.
Việc đầu tư xây dựng mới cũng như cải tạo, mở rộng, nâng cấ ở TP.HCM trong giai đoạn từ nay
đến năm 2030 đang đặt ra nhiều yêu cầu cấp thiết. Trong đó, giải pháp tổ chức không gian kiến trúc đáp
ứng được các yêu cầu của CNYT hiện đại là một trong những yêu cầu quan trọng mang tính tiền đề hiện
nay và trong tương lai. Quá trình này đòi hỏi sự quan tâm của các cấp, các ngành với những giải pháp
đồng bộ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Bộ Khoa học và công nghệ (2012), Tiêu chuẩn Quốc gia TCVN 4470:2012Bệnh viện đa khoa - Tiêu
chuẩn thiết kế, Hà Nội.
[2] Bộ Y tế (2005), Tiêu chuẩn ngành Y tế 52 TCN - CTYT 38: 2005, "Tiêu chuẩnbộ thiết kế khoa phẫu
thuật bệnh viện đa khoa".
[3] Bộ Xây dựng (2007), Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam TCXDVN 365:2007 Bệnh viện đa khoa -
Hướng dẫn thiết kế, Hà Nội.
[4] Bộ Y tế (1997), Quy chế bệnh viện.
79
nguon tai.lieu . vn
