Lý luận nhà nước và pháp luật - Nguyễn Việt Dũng, Lưu Minh Duy

TÀI LIỆU LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT Soạn bởi: Lưu Minh Duy & Nguyễn Việt Dũng PHẦN I: NHÀ NƯỚC: ..............................................................................................................7 Câu 1: Học thuyết Mác-Lênin về nguồn gốc nhà nước? Học thuyết phi Mác-xít về nguồn gốc của nhà nước? Cho ví dụ minh họa? Sự khác biệt cơ bản giữa học thuyết Mác-Lênin và học thuyết phi Mác-xít? Theo quan điểm của học thuyết Mác-Lênin, nhận định sau đây đúng hay sai? giải thích? “Xã hội loài người luôn cần đến nhà nước” ..................................7 Câu 2: Khái niệm nhà nước? Bản chất của nhà nước ?Trình bày những đặc trưng (dấu hiệu) của nhà nước. Cho ví dụ minh họa? Nhà nước đại diện cho lợi ích toàn xã hội đúng hay sai? Giải thích cho ví dụ,Theo quan điểm của học thuyết Mác – Lê nin, tại sao nói bản chất của nhà nước XHCN là nhà nước nửa nhà nước ...................................................................8 Câu 3: Phân biệt quyền lực xã hội khi xã hội chưa có nhà nước và quyền lực nhà nước? Cho ví dụ minh họa?...............................................................................................................8 Câu 4: Nhà nước thống trị xã hội trên những lĩnh vực nào ? Mối quan hệ của các lĩnh vực đó trong việc sử dụng quyền lực nhà nước để cai trị xã hội.Cho các ví dụ minh họa............9 Câu 5: Khái niệm kiểu nhà nước? Trình bày các loại kiểu nhà nước? Có phải quốc gia nào cũng trãi qua các kiểu nhà nước không? Tại sao? Nhà nước tồn tại trong mọi kiểu hình thái kinh tế-xã hội? Giải thích, cho ví dụ minh họa?.....................................................................9 Câu 6: Khái niệm hình thức nhà nước.Trình bày các nội dung của hình thức . cho ví dụ minh họa...............................................................................................................................10 Câu 7: Sự khác biệt cơ bản giữa chính thể quân chủ và chính thể cộng hòa? Những điểm khác biệt cơ bản giữa chính thể cộng hòa tổng thống và cộng hòa đại nghị? Cho ví dụ minh họa?.......................................................................................................................................10 Câu 8: Khái niệm hình thức cấu trúc nhà nước.Trình bày các nội dung của hình thức nhà nước.cho ví dụ minh họa......................................................................................................11 Câu 10: Trình bày mối quan hệ giữa nhà nước và pháp luật................................................12 Câu 11: Khái niệm chức năng nhà nước? Nội dung cơ bản của chức năng nhà nước? Nêu chức năng của các cơ quan quyền lực, cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan xét xử, cơ quan kiểm sát trong bộ máy nhà nước Việt Nam? Cho ví dụ minh họa?.............................12 Câu 12: Khái niệm bộ máy nhà nước.Khái niệm và đặc điểm của cơ quan nhà nước.Phân loại cơ quan nhà nước trong bộ máy nhà nước. ...................................................................14 Câu 13: Các nguyên tắt tổ chức hoạt động của bộ máy nhà nước Việt Nam (5 nguyên tắc)? Cho ví dụ minh họa?.............................................................................................................14 Câu 14: Vị trí pháp lý,chức năng, tổ chức hoạt động của Quốc hội,chủ tịch nước. Mối quan hệ giữa chính phủ và quốc hội được thể hiện ở những điểm nào.........................................15 Câu 15: Nêu khái quát hệ thống tòa án Việt Nam? Các cấp xét xử của hệ thống tòa án Việt Nam? Các loại toà án chuyên trách của hệ thống tòa án Việt Nam? Cho ví dụ minh họa?.15 Trang 2 Soạn bởi: Lưu Minh Duy & Nguyễn Việt Dũng Câu 16: Tổ chức cao cấp chính quyền địa phương ở Việt Nam, Trình bày khái niệm, chứng năng, cơ cấu tổ chức của HĐND,UBND các cấp.................................................................16 PHẦN II: PHẦN PHÁP LUẬT................................................................................................17 Câu 1: Nguồn gốc pháp luật, các cách thức hình thành pháp luật theo học thuyết Mác-Lênin? Có phải pháp luật chỉ được hình thành bằng con đường ban hành của nhà nước, giải thích? Cho ví dụ minh họa? Theo quan điểm Mác-Lênin, pháp luật là một hiện tượng lịch sử, hãy giải thích? Cho ví dụ minh họa? ..............................................................................17 Câu 2: Khái niệm pháp luật,trình bày các thuộc tính của pháp luật,Tại sao pháp luật lại có các thuộc tính này,cho ví dụ minh họa, bản chất của pháp luật theo học thuyết mác lê nin,Tại sao, cho ví dụ minh họa,Chỉ có pháp luật mới mang tính bắt buộc? Giải thích, cho ví dụ minh họa......................................................................................................................17 Câu 3: Trình bày quan điểm của pháp luật tự nhiên về nguồn gốc pháp luật? Cho ví dụ minh họa? .............................................................................................................................18 Câu 4: Có thể nói tất cả các quan hệ XH đều được điều chỉnh bởi pháp luật ko ? Giải thích, nêu các loại quy phạm pháp luật điều chỉnh hành vi con người .Vai trò của mỗi loại quy phạm pháp luật đó ...............................................................................................................18 Câu 5: Tại sao cố thể nói rằng pháp luật là công cụ hiệu quả nhất để điều chỉnh các mối quan hệ xã hội? Cho ví dụ minh họa? Pháp luật luôn thúc đẩy sự phát triển kinh tế của xã hội, đúng hay sai, giải thích? Cho ví dụ minh họa? .............................................................19 Đó là khi luật pháp phản ánh đúng những lợi. Của dân tộc, của quần chúng thì dù chế độ nhà nước nào cũng phải trọng. Nếu đi trái lại điều đó là ngược với lợi. Của dân tộc, của nhân dân và sẽ bị nhân dân phản đối, không coi trọng, không chấp hành. Xét ở góc độ này, luật pháp còn có vai trò giữ gìn sự ổn định và thứ tự xã hội................................................19 Câu 6: Khái niệm tập quán pháp? Khi nào 1 tập quán được xem là tập quán pháp.............19 Câu 7: Trình bày các chức năng của pháp luật (chức năng điều chỉnh, chức năng bảo vệ, chức năng giáo dục) Cho ví dụ minh họa?...........................................................................19 Câu 8: Mối quan hệ giữa chính trị và pháp luật,giữa pháp luật và kinh tế,giữa pháp luật và đạo đức.Giải thích, cho ví dụ minh họa. Ý nghĩa khi nghiên cứu vấn đề này thì đổi với việc xây dựng pháp luật. ..............................................................................................................20 Câu 9: Hãy so sánh sự khác biệt giữa quy phạm pháp luật với quy phạm xã hội khác (quy phạm đạo đức, quy phạm tôn giáo, quy phạm tổ chức, quy phạm tiền tệ, quy phạm tập quán).....................................................................................................................................20 Câu 10: Khái niệm, đặc điểm của quy phạm pháp luật,Trình bày phân loại quy phạm pháp luật,Phân biệt quy phạm pháp luật và điều luật....................................................................22 Câu 11: Trình bày cấu trúc của quy phạm pháp luật (giả đình, quy định, chế tài là gì)? Vai trò của những bộ phận trong cấu trúc đó? Thế nào là giả định đơn giản với giả định phức Trang 3 Soạn bởi: Lưu Minh Duy & Nguyễn Việt Dũng tạp? Cho ví dụ minh họa? Trường hợp các quy phạm pháp luật có thể không có đầy đủ các bộ phận (trường hợp quy phạm định nghĩa)? Cho ví dụ minh họa?.....................................22 Câu 12. Trình bày các hình thức thể hiện của quy phạm pháp luật thể hiện trực tiếp .........24 Câu 13: Chế tài của quy phạm pháp luật là gì? Phân loại chế tài của quy phạm pháp luật? Giả định của quy phạm pháp luật là gì? Phân loại giả định của quy phạm phạm pháp luật? Cho ví dụ minh họa?.............................................................................................................24 Câu 14. Khái niệm đặc điểm của quan hệ pháp luật,Các đk để xuất hiện đề xuất của quan hệ ..............................................................................................................................................25 2. Đặc điểm: ..........................................................................................................................25 Câu 15: Chủ thể của quan hệ pháp luật là gì? Các loại chủ thể của quan hệ pháp luật (cá nhân (gồm có người dân, người nước ngoài, người không quốc tịch)? Tổ chức (gồm có tổ chức tư cách pháp nhân, tổ chức không có tư cách pháp nhân, nhà nước), hộ gia đình, tổ hợp tác)? Cho ví dụ minh họa? Năng lực chủ thể pháp luật là gì? Nội dung của năng lực chủ thể pháp luật (năng lực pháp luật và năng lực hành vi)? Cho ví dụ minh họa?.............26 Câu 16.Điều kiện để tổ chức được coi là 1 pháp nhân.........................................................27 Câu 17: Phân biệt quan hệ pháp luật với các dạng quan hệ xã hội khác (quan hệ đạo đức, quan hệ tập quán, quan hệ tôn giáo, quan hệ của tổ chức xã hội)/ Cho ví dụ minh họa?.....27 Câu 18. Trình bày các thành phần của quan hệ pháp luật, nội dung quan hệ pháp luật.......27 Câu 20.Năng lực hành vi là gì, Phân loại năng lực hành vi dân sự. Năng lực hành vi dân sự của công dân Việt Nam xuất hiện từ khi được sinh ra, đúng hay sai? Tại sao.....................29 Câu 21: Sự kiện pháp lý là gì? Phân loại sự kiện pháp lý? Cho ví dụ minh họa? Phân biệt sự biến và hành vi pháp lý? Cho ví dụ minh họa? ....................................................................29 Câu 22.Khái niệm thực hiện pháp luật?? Trình bày nội dung các hình thức thực hiện pháp luật,sử dụng pháp luật, áp dụng pháp luật............................................................................29 Câu 23: Khái niệm vi phạm pháp luật? Trình bày các dấu hiệu của vi phạm pháp luật? Cho ví dụ minh họa? Trình bày các loại vi phạm pháp luật? Cho các ví dụ minh họa? “Mọi hành vi gấy thiện hại cho lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức trong xã hội điều là vi phạm pháp luật” đúng hay sai? Giải thích? Cho ví dụ minh họa? Một hành vi có thể đồng thời vừa vi phạm pháp luật hình sự, vừa vi phạm pháp luật dân sự hay không? (có thể) Cho ví dụ minh họa? Nguyên tắc “không có lỗi thì không có vi phạm pháp luật” đúng hay sai? Giải thích? (đúng) Cho ví dụ minh họa?..............................................................................30 Câu 24.Khái niệm lỗi ? phân biệt các loại lỗi trong vi phạm pháp luật. Nêu các định nghĩa lỗi trong vi phạm pháp luật.Phân biệt động cơ và mục đích của vi phạm pháp luật. Phân biệt mục đích và hậu quả của vi phạm pháp luật.........................................................................31 Trang 4 Soạn bởi: Lưu Minh Duy & Nguyễn Việt Dũng Câu 25: Các yếu tố cấu thành vi phạm pháp luật (chủ thể, mặt chủ quan, khách thể, mặt khách quan)? Cho ví dụ minh họa? Cho ví dụ cụ thể về một vi phạm pháp luật và phân tích cấu thành vi phạm pháp luật trong ví dụ đó?........................................................................31 Câu 26. Khái niệm áp dụng pháp luật. Các trường hợp áp dụng pháp luật..........................32 Câu 27: Khái niệm trách nhiệm pháp lý? Các hình thức trách nhiệm pháp lý (4 loại trách nhiệm pháp lý)? Một vi phạm phạm pháp luật có thể đồng thời vừa chịu nhiều loại trách nhiệm pháp lý không (có thể)? Cho ví dụ minh họa? Có phải mọi hành vi vi phạm pháp luật đều phải chịu trách nhiệm pháp lý (một chủ thể phải chịu trách nhiệm pháp lý khi: có vi phạm pháp luật, còn thời hiệu để xử lý, chủ thể vi phạm pháp luật đó không được miễn hoàn toàn. Cho ví dụ?...........................................................................................................33 Câu 28.Các căn cứ để truy cứu trách nhiệm pháp lý............................................................33 Câu 29: Năng lực trách nhiệm pháp lý là gì? Nêu các yếu tố làm cơ sở cho việc xáv định năng lực trách nhiệm pháp lý (độ tuổi và khả năng nhận thức của chủ thể khi vi phạm pháp luật)? Cho ví dụ minh họa? Cưỡng chế nhà nước là gì? Có thể áp dụng cưỡng chế nhà nước khi không có vi phạm pháp luật? Cho ví dụ minh họa?.......................................................33 Câu 30. Phân biệt trách nhiệm pháp lý và cưỡng chế nhà nước.Mối liên hệ giữa cưỡng chế nhà nước và vi phạm pháp luật.Những trường hợp nào mà hành vi của chủ thể pháp luật gây thiệt hại cho xã hội mà ko chịu trách nhiệm hình sự ( phòng vệ chính đáng, tình thế cấp thiết ).....................................................................................................................................34 Câu 31: Trình bày hình thức bên trong (cấu trúc) của pháp luật (hệ thống pháp luật, ngành luật, chế định pháp luật, quy phạm pháp luật)? Cho ví dụ minh họa? Trình bày các hình thức bên ngoài (nguồn) của pháp luật? Loại nguồn nào cơ bản nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam? Cho ví dụ minh họa?...................................................................................35 Câu 32. Hãy trình bày khái niệm và đặc điểm của văn bản quy phạm pháp luật, Trình bày các nguyên tấc vận dụng các văn bản quy phạm pháp luật và văn bản pháp dụng pháp luật. ..............................................................................................................................................35 Câu 33: Khái niệm hệ thống pháp luật? Căn cứ để phân biệt các ngành luật khác nhau (đối tượng điều chỉnh và phương pháp điều chỉnh)? Cho ví dụ minh họa?.................................36 Câu 34.Trình bày đặc điểm cơ bản của 1 số hệ thống pháp luật trên thế giới......................37 Câu 35: Trình bày hiệu lực của văn bản pháp luật (hiệu lực theo thời gian, hiệu lực theo không gian, hiệu lực theo đối tượng)? Cho ví dụ minh họa?...............................................37 - Hiệu lực theo thời gian: Là giới hạn xác định thời điểm phát sinh và châm dứt hiệu lực của VBQPPL........................................................................................................................37 Ba phương thức xác định thời điểm bắt đầu có hiệu lực:.....................................................37 - VBQPPL có hiệu lực từ thời điểm thông qua hoặc công bố..............................................37 - Sau một khỏang thời gian nhất định kể từ khi công bố văn bản........................................37 Trang 5 ... - tailieumienphi.vn