Xem mẫu

  1. LIEÂN KEÁT GIÖÕA ÑOÂ THÒ TRUNG TAÂM DIEÃN ÑAØN VAØ CAÙC ÑOÂ THÒ VEÄ TINH PHUÏC VUÏ PHAÙT TRIEÅN BEÀN VÖÕNG THAØNH PHOÁ HAØ NOÄI TS. NGUYEÃN HOÀNG SÔN, TS. NGUYEÃN THÒ DIEÃM HAÈNG, ThS. NGUYEÃN NGOÏC TIEÄP Vieän Nghieân cöùu phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi Haø Noäi T huû ñoâ Haø Noäi coù toác ñoä gia taêng daân soá raát nhanh, ñaëc bieät taïi ñoâ thò trung taâm, gaây ra aùp löïc lôùn ñoái vôùi haï taàng kyõ thuaät vaø xaõ hoäi, aûnh höôûng ñeán chaát löôïng cuoäc soáng ngöôøi daân. Vieäc xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh (ÑTVT) vôùi muïc tieâu giaûm taûi daân soá cho ñoâ thò trung taâm, ñoàng thôøi taïo caùc cöïc taêng tröôûng môùi cho Thuû ñoâ laø moät giaûi phaùp ñöôïc hoaïch ñònh trong Quy hoaïch chung xaây döïng Thuû ñoâ Haø Noäi ñeán naêm 2030, taàm nhìn ñeán naêm 2050. Tuy nhieân, Haø Noäi ñang gaëp nhieàu khoù khaên, thaùch thöùc trong vieäc xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh, taïo moái lieân keát haøi hoaø giöõa ñoâ thò trung taâm vaø ñoâ thò veä tinh. Thöïc traïng phaùt trieån ñoâ thò trung taâm cuûa Haø Noäi Thaønh phoá Haø Noäi coù dieän tích khoaûng 3.345km2, naèm trong soá 17 thuû ñoâ lôùn nhaát theá giôùi, vôùi daân soá naêm 2017 hôn 7,6 trieäu ngöôøi, chieám 8% daân soá caû nöôùc; goàm 12 quaän trung taâm, 17 huyeän ngoaïi thaønh vaø 1 thò xaõ. Luaät Thuû ñoâ ñöôïc Quoác hoäi nöôùc CHXHCN Vieät Nam khoùa XII ban haønh ñaõ xaùc ñònh Haø Noäi laø trung taâm chính trò - haønh chính quoác gia; laø trung taâm lôùn veà vaên hoùa, giaùo duïc, khoa hoïc vaø coâng ngheä, kinh teá vaø giao dòch quoác teá cuûa caû nöôùc. Haø Noäi laø nôi ñaët truï sôû caùc cô quan Trung öông, caùc toå chöùc chính trò xaõ hoäi, ñaïi dieän caùc cô quan ngoaïi giao, caùc toå chöùc quoác teá; laø nôi coù caùc cô sôû giaùo duïc lôùn nhaát caû nöôùc ôû caùc caáp hoïc phoå thoâng vaø giaùo duïc chuyeân nghieäp (vôùi hôn 100 tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng); laø trung taâm nghieân cöùu haøng ñaàu cuûa caû nöôùc vaø nôi ñaët truï sôû cuûa nhieàu doanh nghieäp lôùn. Vôùi caùc chöùc naêng nhö vaäy, Haø Noäi ñaõ vaø ñang thu huùt raát nhieàu daân cö töø caùc ñòa phöông veà hoïc taäp, laøm vieäc vaø sinh soáng, ñaëc bieät taïi caùc ñoâ thò trung taâm. Sau 10 naêm thay ñoåi ñòa giôùi haønh chính, daân soá ñoâ thò taïi 12 quaän cuûa Haø Noäi ñaõ taêng 19,43%, töø 2.897,2 nghìn ngöôøi naêm 2008 leân ñeán 3.460,3 nghìn ngöôøi naêm 2017. Maät ñoä daân soá trung bình taïi caùc quaän noäi thaønh laø 10.830 ngöôøi/km2 (caù bieät coù quaän Ñoáng Ña vôùi maät ñoä laø 42.259 ngöôøi/km2, Thanh Xuaân vôùi 31.328 ngöôøi/km2 vaø Hai Baø Tröng vôùi 33.056 ngöôøi/km2). 42 SË 94+95 . 2018
  2. ≥ ki’n Chuy™n gia & Nhµ qu∂n l˝ löïc ñoâ thò hoaù nhanh, heä thoáng hoà ñaõ bò thu heïp laïi vaø laøm giaûm khaû naêng thoaùt nöôùc khi gaëp möa, gaây neân hieän töôïng ngaäp cuïc boä. Nghieâm troïng hôn, vôùi löôïng nöôùc thaûi ñoâ thò phaùt sinh khoaûng 700.000m3/ngaøy ñeâm, trong ñoù chæ hôn 22% ñöôïc xöû lyù, ñaõ laøm oâ nhieãm raát nhieàu hoà, soâng nhö soâng Toâ Lòch, caùc hoà khu vöïc quaän Hoaøng Mai, Hai Baø Tröng… Löôïng chaát thaûi raén sinh hoaït khu vöïc trung taâm chieám hôn 50% toaøn thaønh phoá, gaây aùp löïc raát lôùn ñeán vieäc thu gom vaø xöû lyù. Beân caïnh ñoù, löôïng chaát thaûi raén xaây döïng cuûa khu vöïc trung taâm raát lôùn, leân ñeán haøng Hình 1. Daân soá taïi moät soá quaän coù toác ñoä ñoâ thò hoùa nhanh (nghìn daân) ngaøn taán/ngaøy do hoaït ñoäng xaây döïng dieãn Nhöõng vaán ñeà baát caäp cuûa ñoâ thò trung hôn 5 trieäu xe maùy, 500 nghìn xe oâ toâ (chuû ra khaép nôi nhöng vieäc quaûn lyù, xöû lyù chöa taâm Haø Noäi yeáu taäp trung trong ñoâ thò trung taâm), hieän hieäu quaû, hieän töôïng ñoå thaûi khoâng ñuùng Maëc duø ñöôïc ñaàu tö raát nhieàu trong xaây töôïng uøn taéc giao thoâng thöôøng xuyeân xaûy quy ñònh xaûy ra ôû haàu khaép ñòa baøn thaønh döïng vaø quaûn lyù ñoâ thò, höôùng ñeán moät ra treân ñòa baøn khu vöïc noäi ñoâ Haø Noäi, vöøa phoá, gaây maát myõ quan ñoâ thò vaø oâ nhieãm thaønh phoá soáng toát, nhöng vôùi aùp löïc daân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí, vöøa gaây moâi tröôøng. soá lôùn nhö vaäy, khu vöïc trung taâm Haø Noäi laõng phí nhieâu lieäu raát lôùn. Vieäc quy hoaïch ñang gaëp phaûi nhöõng vaán ñeà baát caäp veà haï caùc khu ñoâ thò ôû beân ngoaøi, nhöng caùc coâng Ngoaøi ra, do hoaït ñoäng xaây döïng quaù taàng vaø coâng taùc quaûn lyù daân cö. Coù theå laáy sôû laïi ôû trung taâm thaønh phoá laøm cho soá nhieàu, soá löôïng phöông tieän giao thoâng quaù moät soá ví duï cuï theå sau: löôïng phöông tieän di chuyeån cuûa ngöôøi daân lôùn ñaõ laøm khu vöïc trung taâm thaønh phoá xaûy ■ Coâng taùc quaûn lyù daân cö, ñaëc bieät taïi caùc giöõa noäi ñoâ vaø khu vöïc ngoaïi thaønh raát lôùn, ra hieän töôïng oâ nhieãm khoâng khí, trong ñoù khu ñoâ thò hoùa nhanh gaëp nhieàu khoù khaên gaây ra hieän töôïng uøn taéc thöôøng xuyeân taïi ñaëc bieät laø oâ nhieãm buïi vaø ñeán nay chöa coù Vôùi khoái löôïng daân nhaäp cö khaù lôùn, trong caùc tuyeán ñöôøng cöûa ngoõ thuû ñoâ nhö ñöôøng giaûi phaùp xöû lyù hieäu quaû. ñoù raát nhieàu tröôøng hôïp khoâng ñaêng kyù taïm 32, ñöôøng Nguyeãn Traõi, Nguyeãn Vaên Cöø... truù, laø moät khoù khaên lôùn cho chính quyeàn Trong khi ñoù, vieäc di dôøi caùc cô sôû saûn xuaát, ■ Hieän töôïng quaù taûi taïi cô sôû khaùm chöõa cô sôû trong vieäc quaûn lyù daân cö, ñaûm baûo tröôøng hoïc, beänh vieän, cô quan Nhaø nöôùc beänh, caùc tröôøng hoïc caùc caáp… treân ñòa baøn traät töï an toaøn xaõ hoäi ôû caùc quaän trung taâm ra khoûi noäi ñoâ dieãn ra raát chaäm. Quyõ ñaát sau vaãn ngaøy caøng taêng. Maëc duø trong 5 naêm thaønh phoá. khi di dôøi laïi ñöôïc thay baèng caùc khu ñoâ thò, qua, caùc cô sôû khaùm, chöõa beänh tuyeán toøa nhaø chung cö cao taàng caøng daãn ñeán Trung öông, ñòa phöông treân ñòa baøn thaønh Beân caïnh ñoù, trong khoaûng 20 naêm trôû laïi gia taêng maïnh hôn aùp löïc giao thoâng, quaù phoá ñaõ ñaàu tö xaây döïng, môû roäng raát nhieàu, ñaây, khu vöïc trung taâm Haø Noäi hình thaønh taûi haï taàng xaõ hoäi... nhöng hieän töôïng ngöôøi beänh phaûi chôø ñôïi nhieàu khu ñoâ thò vôùi quy moâ leân ñeán haøng laâu, naèm gheùp giöôøng, naèm ngoaøi haønh vaïn daân nhö caùc khu Linh Ñaøm (Hoaøng Maëc duø Haø Noäi coù nhieàu coá gaéng trong taêng lang beänh vieän vaãn dieãn ra. “Quy hoaïch Mai), Vieät Höng (Long Bieân), Ñaëng Xaù (Gia cöôøng naêng löïc vaän taûi haønh khaùch coâng maïng löôùi tröôøng hoïc toaøn thaønh phoá ñeán Laâm)… Moät ñaëc ñieåm chung laø caùc khu ñoâ thò coäng nhö vaän haønh tuyeán buyùt nhanh BRT naêm 2020, ñònh höôùng ñeán naêm 2030” naøy naêm xen keõ vôùi khu daân cö, laøng xoùm naêm 2016, lieân tuïc môû roäng caùc tuyeán buyùt ñöôïc pheâ duyeät naêm 2012 vôùi muïc tieâu raát cuõ. Vieäc quaûn lyù cö daân taïi caùc khu ñoâ thò coâng coäng leân ñeán 112 tuyeán toaøn thaønh cuï theå veà quyõ ñaát cho moãi hoïc sinh, quy naøy ñang laø khoù khaên lôùn cho chính quyeàn phoá, nhöng cho ñeán nay môùi chæ ñaùp öùng moâ soá hoïc sinh toái ña treân lôùp. Nhöng cho caáp cô sôû khi daân soá taêng quaù nhanh, trong ñöôïc khoaûng 15% nhu caàu vaän taûi haønh ñeán naêm 2018, hieän töôïng quaù taûi ñoái vôùi khi ñoäi nguõ caùn boä caáp phöôøng laïi thieáu veà khaùch coâng coäng. Con soá naøy thay ñoåi raát caùc tröôøng, ñaëc bieät khoái tieåu hoïc vaãn dieãn soá löôïng vaø chöa maïnh veà chaát löôïng. ít trong 10 naêm qua do löôïng daân cö ngaøy ra raát cao (theo Quy hoaïch ñoái vôùi baäc tieåu caøng lôùn trong khu vöïc noäi ñoâ. hoïc khoâng quaù 30 hoïc sinh/lôùp, nhöng thöïc ■ Vieäc phaùt trieån haï taàng giao thoâng vaø vaän teá nhieàu tröôøng tieåu hoïc thuoäc caùc quaän Ba taûi vaãn chöa ñaùp öùng nhu caàu thöïc teá ■ Söùc eùp töø baûo veä moâi tröôøng khu vöïc Ñình, Hoaøn kieám, Caàu Giaáy, Ñoáng Ña… soá Coù theå thaáy trong haøng chuïc naêm qua, heä trung taâm thaønh phoá hoïc sinh ñeàu leân tôùi 45-55 hoïc sinh/lôùp, caù thoáng haï taàng giao thoâng cuûa thaønh phoá Haø Noäi laø thaønh phoá coù heä thoáng hoà phong bieät leân tôùi 60-70 hoïc sinh/lôùp). ñöôïc ñaàu tö xaây döïng, môû roäng khaù nhieàu, phuù vôùi haøng traêm hoà, soâng lôùn nhoû, goùp tieâu bieåu laø heä thoáng ñöôøng vaønh ñai 1,2,3; phaàn ñieàu hoaø khí haäu vaø taïo veû ñeïp ñaëc Vai troø cuûa ñoâ thò veä tinh trong caùc tuyeán caàu vöôït khaùc caáp taïi caùc nuùt bieät. Beân caïnh ñoù, heä thoáng hoà Haø Noäi coøn toång theå ñònh höôùng phaùt trieån giao thoâng; caùc tuyeán ñöôøng noäi ñoâ thöôøng laø moät phaàn cuûa heä thoáng thoaùt nöôùc khu cuûa Haø Noäi xuyeân ñöôïc caûi taïo chænh trang… Nhöng vôùi vöïc trung taâm thaønh phoá. Tuy nhieân, vôùi aùp Nhaèm giaûm aùp löïc cho ñoâ thò trung taâm, taïo SË 95+96 . 2018 43
  3. ≥ ki’n Chuy™n gia & Nhµ qu∂n l˝ ñoäng löïc môùi cho phaùt trieån thuû ñoâ, Ñoà aùn “Quy hoaïch chung xaây nhìn thaáy raát roõ söï dòch chuyeån cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc, caùc cô sôû döïng thuû ñoâ Haø Noäi ñeán naêm 2030 vaø taàm nhìn ñeán naêm 2050” ñöôïc y teá vaø caùc cô sôû coâng nghieäp veà caùc ñoâ thò veä tinh seõ keùo theo soá Chính phuû pheâ duyeät naêm 2011 ñaõ ñònh höôùng Haø Noäi seõ phaùt trieån löôïng lôùn daân cö vaø sinh vieân hieän coù taïi khu vöïc trung taâm Haø Noäi. theo moâ hình chuøm ñoâ thò goàm ñoâ thò trung taâm, 5 ñoâ thò veä tinh vaø caùc thò traán sinh thaùi. Khu vöïc ñoâ thò trung taâm ñöôïc phaân caùch vôùi ■ Taïo ñoäng löïc môùi trong phaùt trieån kinh teá thaønh phoá noùi chung, caùc ÑTVT vaø thò traán baèng haønh lang xanh, chieám 70% dieän tích ñaát khu vöïc ngoaïi thaønh noùi rieâng. töï nhieân cuûa thaønh phoá. Nguoàn löïc ñaát ñai laø moät trong nhöõng nguoàn löïc quan troïng trong phaùt trieån cuûa thaønh phoá Haø Noäi. Hieän nay, quyõ ñaát trong khu vöïc 1. Giôùi thieäu chung veà ñoâ thò veä tinh cuûa Haø Noäi noäi ñoâ khoâng ñuû ñeå phuïc vuï cho caùc döï aùn phaùt trieån vôùi quy moâ Naêm ñoâ thò veä tinh goàm: Hoøa Laïc, Sôn Taây, Xuaân Mai, Phuù Xuyeân lôùn, trong ñoù bao goàm caû caùc döï aùn veà baát ñoäng saûn, saûn xuaát coâng vaø Soùc Sôn, ôû cöï li khoaûng 25-30km tính töø trung taâm thaønh phoá. nghieäp… Vieäc phaùt trieån caùc ñoâ thò veä tinh ñeå chia seû caùc chöùc naêng cuûa ñoâ thò trung taâm vôùi lôïi theá quyõ ñaát coøn nhieàu seõ taïo neân ñoäng (1) Ñoâ thò veä tinh Hoøa Laïc: Naèm ôû phía Taây cuûa ñoâ thò trung taâm, löïc môùi cho phaùt trieån kinh teá cuûa thaønh phoá, ñaëc bieät khi caùc ñoâ thò coù daân soá döï kieán laø 600 ngaøn ngöôøi. Trong quy hoaïch, Hoøa Laïc veä tinh ñöôïc quy hoaïch hôïp lyù, chuaån bò heä thoáng haï taàng kyõ thuaät ñöôïc xaùc ñònh laø ñoâ thò khoa hoïc coâng ngheä vaø ñaøo taïo. Muïc tieâu khung hieän ñaïi. chính laø khuyeán khích phaùt trieån nguoàn nhaân löïc chaát löôïng cao vaø thu huùt di daân; Khi caùc khu ñoâ thò môùi ñöôïc xaây döïng, vieäc gia taêng daân soá taïi caùc (2) Ñoâ thò veä tinh Xuaân Mai: Cuõng naèm ôû phía Taây cuûa ñoâ thò trung khu vöïc naøy seõ taïo ñieàu kieän cho heä thoáng dòch vuï - thöông maïi taâm, coù daân soá döï kieán laø 220 ngaøn ngöôøi. Trong quy hoaïch, Xuaân (caùc trung taâm thöông maïi, sieâu thò…) taïi caùc khu vöïc naøy noùi rieâng Mai ñöôïc xaùc ñònh laø ñoâ thò dòch vuï - coâng nghieäp. Trong ñoù, phaùt vaø toaøn thaønh phoá noùi chung phaùt trieån, goùp phaàn thöïc hieän toát quy trieån caùc trung taâm dòch vuï gaén vôùi cuïm coâng nghieäp, tieåu thuû coâng hoaïch heä thoáng baùn leû cuûa thaønh phoá. nghieäp, laøng ngheà truyeàn thoáng; vaø phaùt trieån caùc dòch vuï thöông maïi ñaàu moái noái keát Haø Noäi vôùi caùc tænh phía Taây Baéc ñaát nöôùc; Vieäc phaùt trieån ñoâ thò veä tinh taïo cô hoäi coù quyõ ñaát daønh cho ñaàu tö (3) Ñoâ thò veä tinh Phuù Xuyeân: Naèm ôû phía Nam cuûa ñoâ thò trung taâm, phaùt trieån raát lôùn, ñaây laø nguoàn löïc quan troïng baäc nhaát cuûa Haø Noäi vôùi daân soá döï kieán khoaûng 127 ngaøn ngöôøi. Trong quy hoaïch, Phuù ñeå phaùt trieån. Theo quy hoaïch, ñeán 2030, 05 ñoâ thò veä tinh vôùi hôn Xuyeân ñöôïc xaùc ñònh laø ñoâ thò coâng nghieäp, ñaàu moái giao thoâng vaø 8.701ha ñaát ôû môùi, hôn 1.369ha ñaát coâng nghieäp - tieåu thuû coâng trung taâm trung chuyeån haøng hoùa. Trong ñoù, ñaàu tö xaây döïng caùc nghieäp (rieâng ñoâ thò veä tinh Hoøa Laïc boá trí 1.272ha phuïc vuï phaùt cô sôû kinh teá veà coâng nghieäp, y teá, giaùo duïc, vui chôi giaûi trí, theå duïc trieån caùc khu coâng ngheä cao), haøng nghìn ha ñaát daønh cho caùc loaïi theå thao nhaèm thu huùt vaø cung caáp nguoàn löïc taïi choã vaø caùc vuøng hình dòch vuï nhö y teá, nghæ döôõng… Neáu quyõ ñaát naøy ñöôïc huy ñoäng hoaït ñoäng kinh teá laân caän. toát seõ taïo thaønh nguoàn voán lôùn cho thaønh phoá ñeå ñaàu tö phaùt trieån. (4) Ñoâ thò veä tinh Sôn Taây: Naèm ôû phía Taây Baéc ñoâ thò trung taâm, coù Beân caïnh ñoù seõ giuùp phaùt trieån thò tröôøng baát ñoäng saûn, thò tröôøng daân soá döï kieán khoaûng 186 ngaøn ngöôøi. Trong quy hoaïch, Sôn Taây nhaø ôû treân ñòa baøn. ñöôïc xaùc ñònh laø ñoâ thò vaên hoùa lòch söû, du lòch nghæ döôõng. Quy hoaïch söû duïng moät soá loaïi ñaát cuûa caùc ñoâ thò veä tinh (5) Ñoâ thò veä tinh Soùc Sôn: naèm ôû phía Baéc ñoâ thò trung taâm, coù daân soá döï kieán khoaûng 250 ngaøn ngöôøi. Trong quy hoaïch, Soùc Sôn ñöôïc xaùc ñònh laø ñoâ thò dòch vuï vaø ñoâ thò sinh thaùi. Trong ñoù, Soùc Sôn seõ ñöôïc phaùt trieån döïa treân cô sôû trung taâm dòch vuï caûng haøng khoâng, dòch vuï thöông maïi, logistics vaø trung chuyeån haøng hoùa quoác teá, trung taâm dòch vuï du lòch thöông maïi nghæ döôõng caáp vuøng vaø thaønh phoá, phaùt trieån coâng nghieäp saïch, trung taâm dòch vuï ñaøo taïo caáp vuøng. Nguoàn: Quy hoaïch chung xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh Xuaân Mai, 2. Vai troø cuûa caùc ñoâ thò veä tinh Haø Noäi Soùc Sôn, Ba Vì, Sôn Taây naêm 2015 vaø döï thaûo Quy hoaïch chung xaây ■ Giaûi quyeát baát caäp giöõa vieäc gia taêng tyû leä ñoâ thò hoùa, tyû leä daân döïng Ñoâ thò veä tinh Hoøa Laïc. thaønh thò nhöng phaûi ñaûm baûo kieåm soaùt daân soá ñoâ thò trung taâm, ■ Giaûm aùp löïc veà haï taàng vaø giaûm oâ nhieãm moâi tröôøng ñoái vôùi khu haïn cheá phaùt trieån daân soá khu vöïc noäi ñoâ. vöïc noäi ñoâ thaønh phoá Haø Noäi. Vieäc xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh vôùi caùc chöùc naêng ñoâ thò raát roõ neùt Vieäc xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh vôùi quy moâ toång daân soá khoaûng ñöôïc kyø voïng seõ thu huùt ñöôïc löôïng lôùn daân cö töø ñoâ thò trung taâm ñeán 1,3 trieäu ngöôøi, cuøng vôùi haøng chuïc khu ñoâ thò môùi, laø moät giaûi phaùp laøm vieäc vaø sinh soáng. Töø ñoù seõ giaûm daân soá ñoâ thò trung taâm, ñoàng caàn thieát vaø hieäu quaû ñeå thöïc hieän muïc tieâu kieåm soaùt daân soá khu thôøi laøm giaûm aùp löïc ñeán haï taàng kyõ thuaät, giaûm oâ nhieãm moâi tröôøng. vöïc noäi ñoâ, phaùt trieån daân soá taïi caùc ñoâ thò veä tinh theo Quy hoaïch chung xaây döïng thuû ñoâ Haø Noäi. Khi caùc ñoâ thò naøy ñöôïc xaây döïng ■ Vieäc xaây döïng caùc ÑTVT goùp phaàn thuùc ñaåy caùc khu phaùt trieån ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu laø ñoâ thò hoaøn chænh, ñoäc laäp moät caùch töông saùng taïo môùi, caùc moâ hình ñoâ thò thoâng minh, giuùp Haø Noäi coù theå ñoái so vôùi ñoâ thò trung taâm (chæ phuï thuoäc veà maët haønh chính), coù phaùt trieån nhanh, theo moâ hình hieän ñaïi moät caùch nhanh choùng. chaát löôïng cuoäc soáng toát, haï taàng giao thoâng keát noái vôùi khu vöïc Quaù trình xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh cuõng seõ taïo cô hoäi cho ngaønh trung taâm toát thì vieäc thu huùt daân cö töø noäi ñoâ laø vieäc khaû thi. Coù theå coâng nghieäp xaây döïng phaùt trieån, coù cô hoäi thöû nghieäm trong phaùt 44 SË 95+96 . 2018
  4. trieån nhöõng saûn phaåm môùi phuïc vuï ñoâ thò xanh, thoâng minh… Ñaây ñöôïc ñaàu tö naâng caáp, môû roäng hoaøn chænh, haïn cheá thôøi gian di laø cô hoäi toát ñeå trieån khai caùc keát quaû nghieân cöùu trong cuoäc caùch chuyeån cuûa caùc phöông tieän. Beân caïnh ñoù, hieän chöa coù nhieàu hình maïng coâng nghieäp 4.0 vôùi nhöõng thaønh töïu noåi baät veà giao thoâng thöùc vaän taûi ñeå ngöôøi daân löïa choïn (chuû yeáu laø xe buyùt vôùi maät ñoä thoâng minh, tieâu duøng thoâng minh, coâng trình thoâng minh, IOT xe raát haïn cheá, xe khaùch lieân tænh vaø xe caù nhaân). (internet keát noái vaïn vaät) cho caùc ñoâ thò ñöôïc xaây döïng môùi, vôùi cô sôû haï taàng hieän ñaïi. Vieäc xaây döïng moâ hình ñoâ thò thoâng minh vôùi ■ Vieäc thu huùt daân cö veà sinh soáng taïi caùc ñoâ thò veä tinh, giaûm taûi vaø quy moâ nhoû goïn, phaùt trieån môùi hoaøn toaøn nhö caùc ÑTVT cuûa Haø goùp phaàn giaõn maät ñoä taäp trung taïi ñoâ thò trung taâm coøn gaëp nhieàu Noäi seõ khaû thi hôn raát nhieàu so vôùi xaây döïng ñoâ thò thoâng minh taïi khoù khaên. ñoâ thò trung taâm thaønh phoá. Hieän nay, caùc döï aùn phaùt trieån nhaø ôû vaø xaây döïng ñoàng boä caùc haï Nhöõng khoù khaên, baát caäp ñoái vôùi vieäc phaùt trieån taàng xaõ hoäi, haï taàng dòch vuï taïi caùc ñoâ thò naøy coøn chaäm neân ngöôøi ÑTVT ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu phaùt trieån beàn daân chöa nhaän thaáy ñöôïc söï haáp daãn, ñaûm baûo cho cuoäc soáng, an vöõng toaøn thaønh phoá sinh xaõ hoäi ñeå chuyeån veà caùc vuøng naøy sinh soáng. Nguyeân nhaân Hieän nay, Quy hoaïch chung xaây döïng cuûa 4/5 ñoâ thò veä tinh laø Xuaân chính do hoaït ñoäng keâu goïi vaø thu huùt caùc döï aùn ñaàu tö vaøo caùc ñoâ Mai, Phuù Xuyeân, Sôn Taây vaø Soùc Sôn ñaõ ñöôïc pheâ duyeät; vôùi tính thò veä tinh coøn chaäm trieån khai, caùc nhaø ñaàu chöa nhaän thaáy tieàm chaát ñaëc thuø, ñoâ thò veä tinh Hoøa Laïc ñaõ ñöôïc thaønh phoá Haø Noäi naêng khi ñaàu tö vaøo caùc khu vöïc naøy do haï taàng khung coøn chöa thoâng qua vaø Boä Xaây döïng thaåm ñònh ñeå trình Thuû töôùng pheâ duyeät, hoaøn chænh; quyõ ñaát saïch thieáu neân phaûi maát nhieàu thôøi gian cho laøm cô sôû cho vieäc xaây döïng vaø trieån khai caùc quy hoaïch tieáp theo coâng taùc giaûi phoùng maët baèng daãn ñeán quaù trình trieån khai chaäm… vaø taïo cô hoäi thu huùt ñaàu tö cho caùc ñoâ thò veä tinh. Beân caïnh ñoù, do chöa thu huùt ñöôïc nhieàu nhaø ñaàu tö ñeán kinh Maëc duø Quy hoaïch chung xaây döïng Thuû ñoâ Haø Noäi ñöôïc pheâ duyeät doanh taïi caùc ñoâ thò veä tinh neân caùc ñoâ thò naøy cuõng chöa coù nguoàn töø naêm 2011, nhöng cho ñeán nay, vieäc xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh löïc ñeå phaùt trieån kinh teá, taïo vieäc laøm. Ñaây cuõng laø nguyeân nhaân daãn vaãn gaëp nhieàu khoù khaên, chöa coù keát quaû roõ reät. Coù theå keå ñeán moät ñeán vieäc khoâng thu huùt ñöôïc daân soá taïi caùc ñoâ thò veä tinh. soá nguyeân nhaân chuû yeáu sau: ■ Vaán ñeà khoù khaên trong vieäc huy ñoäng caùc nguoàn voán ñaàu tö ñeå ■ Keát noái giao thoâng giöõa caùc ñoâ thò veä tinh vôùi ñoâ thò trung taâm Haø phaùt trieån cô sôû haï taàng vaøo caùc ñoâ thò veä tinh coøn chöa mang laïi Noäi vaø giöõa caùc ñoâ thò veä tinh vôùi nhau coøn ñang trong quaù trình hieäu quaû ñaàu tö cao. hoaøn thieän vaø chöa ñoàng boä. Trong boái caûnh thaønh phoá Haø Noäi coøn raát nhieàu lónh vöïc caàn öu tieân Heä thoáng haï taàng giao thoâng, vaän taûi keát noái giöõa ñoâ thò veä tinh vôùi ñaàu tö töø nguoàn ngaân saùch nhö giaùo duïc, y teá, haï taàng kyõ thuaät…, caùc ñoâ thò trung taâm ñang trong quaù trình hoaøn thieän. Tröø ñoâ thò veä vieäc boá trí ngaân saùch Nhaø nöôùc cho xaây döïng, phaùt trieån caùc ñoâ thò tinh Hoaø Laïc coù tuyeán ñaïi loä Thaêng Long chaïy qua raát tieän lôïi, caùc veä tinh laø raát khoù thöïc hieän vaø ñeán nay haàu nhö chöa ñöôïc quan tuyeán ñöôøng noái ñoâ thò trung taâm ñeán 4 ñoâ thò veä tinh coøn laïi chöa taâm. Hôn nöõa, do khu vöïc ñoâ thò trung taâm heä thoáng haï taàng lieân SË 94+95 . 2018 45
  5. tuïc quaù taûi, caàn ñaàu tö naâng caáp, môû roäng thöôøng xuyeân; ñoàng thôøi thaønh phoá khoa hoïc, nôi taäp trung trí tueä vaø coâng ngheä tieân tieán ñoâ thò trung taâm vaãn lieân tuïc ñöôïc môû roäng ra khu vöïc ven ñoâ, neân nhaát cuûa Vieät Nam, trung taâm ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc chaát löôïng ngaân saùch thaønh phoá phaûi öu tieân ñaàu tö phaùt trieån haï taàng kyõ thuaät cao vaø laø ñoâ thò du lòch nghæ döôõng vôùi quy moâ daân soá naêm 2030 khu vöïc ñoâ thò trung taâm (xaây döïng theâm caùc tuyeán ñöôøng, caàu khoaûng 0,6 trieäu ngöôøi, dieän tích ñaát töï nhieân 20.113ha. Hieän nay vöôït, caûi taïo chaát löôïng moâi tröôøng…). Vì vaäy, nguoàn voán ngaân saùch coù nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå ñaåy nhanh vieäc xaây döïng ñoâ thò Hoaø ñaàu tö cho caùc ñoâ thò veä tinh laø raát khoù khaên. Laïc nhö: Naèm treân truïc ñaïi loä Thaêng Long; moät soá coâng trình ñaõ vaø ñang ñöôïc xaây döïng nhö Ñaïi hoïc quoác gia, Khu coâng ngheä cao Hoaø Beân caïnh ñoù, caùc lôïi ích veà kinh teá mang laïi cho caùc nhaø ñaàu tö khi Laïc; nhieäm vuï xaây döïng quy hoaïch ñang ñöôïc thöïc hieän... Ñoâ thò veä thöïc hieän döï aùn taïi caùc ñoâ thò veä tinh chöa haáp daãn, khaû naêng thu tinh Hoaø Laïc coù ñoäng löïc phaùt trieån raát roõ, ñoù laø caùc tröôøng ñaïi hoïc, hoài voán chaäm neân nguoàn voán ñaàu tö ngoaøi ngaân saùch chöa coù nhieàu khu coâng ngheä cao ñang ñöôïc hình thaønh, seõ thu huùt moät soá löôïng cô hoäi ñeå phaùt huy. lôùn sinh vieân, ngöôøi lao ñoäng leân sinh soáng, hoïc taäp vaø laøm vieäc; heä thoáng caùc khu nghæ döôõng, vui chôi giaûi trí ñaõ vaø ñang ñöôïc hình Nhöõng ñònh höôùng giaûi phaùp ñeå phaùt trieån ÑTVT thaønh... taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho phaùt trieån thöông maïi, dòch vuï, nhaèm giaûm taûi aùp löïc cho ñoâ thò trung taâm Haø Noäi du lòch. Vieäc xaây döïng nhanh ñoâ thò Hoaø Laïc seõ goùp phaàn giaûm aùp trong thôøi gian tôùi löïc daân soá noäi ñoâ moät caùch hieäu quaû nhaát, ñoàng thôøi ñaåy nhanh tieán Trong giai ñoaïn tôùi, ñeå phaùt trieån caùc ñoâ thò veä tinh, thaønh phoá Haø trình CNH, HÑH Thuû ñoâ do söï phaùt trieån cuûa khu coâng ngheä cao Noäi caàn öu tieân moät soá nhieäm vuï sau: Hoøa Laïc vaø caùc khu vöïc nghieân cöùu. ■ Laäp keá hoaïch ñaàu tö xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh: Caên cöù vaøo nguoàn löïc ñòa phöông, döï baùo phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi ❑ Ñoâ thò veä tinh Soùc Sôn: Theo quy hoaïch, phaùt trieån ñoâ thò Soùc Sôn trong thôøi gian tôùi, laäp keá hoaïch cuï theå ñeå phaùt trieån, xaây döïng caùc trôû thaønh ñoâ thò dòch vuï gaén vôùi baûo toàn khu vöïc nuùi Soùc, ñoâ thò veä ñoâ thò veä tinh. Trong giai ñoaïn tôùi, do nguoàn löïc coù haïn, thaønh phoá tinh cöûa ngoõ phía Baéc thaønh phoá Haø Noäi, khai thaùc tieàm naêng caûng Haø Noäi neân öu tieân ñaàu tö xaây döïng caùc ñoâ thò veä tinh maø coù theå haøng khoâng quoác teá Noäi Baøi, tuyeán haønh lang kinh teá Coân Minh - xaùc ñònh ñöôïc roõ ñoäng löïc phaùt trieån cuûa caùc ñoâ thò naøy, theo chuùng Haø Noäi - Quaûng Ninh, QL3 lieân keát Haø Noäi vôùi caùc tænh trung du vaø toâi, ñoâ thò veä tinh Hoaø Laïc vaø Soùc Sôn laø hai ñoâ thò coù ñoäng löïc phaùt mieàn nuùi Baéc Boä, vôùi quy moâ daân soá naêm 2030: khoaûng 0,25 trieäu trieån roõ neùt vaø neân ñöôïc öu tieân ñaàu tö trong thôøi gian tôùi. ngöôøi, dieän tích töï nhieân: 6.013ha. Ñaëc bieät, hieän nay nhaø ga T2, caûng haøng khoâng quoác teá Noäi Baøi ñaõ ñöôïc ñöa vaøo söû duïng cuøng Ñoâ thò veä tinh Hoaø Laïc: Theo Quy hoaïch chung xaây döïng Thuû ñoâ vôùi caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng khung hieän ñaïi, bao goàm quoác loä 3, Haø Noäi, ñoâ thò Hoaø Laïc ñöôïc ñònh höôùng laø ñoâ thò “thoâng minh”; laø ñöôøng cao toác Haø Noäi - Laøo Cai vaø ñöôøng noái caàu Nhaät Taân - Noäi 46 SË 94+95 . 2018
  6. ≥ ki’n Chuy™n gia & Nhµ qu∂n l˝ Baøi ñaõ hoaøn thaønh laø nhöõng ñieàu kieän raát thuaän lôïi ñeå phaùt trieån dung sau: nhanh ñoâ thò Soùc Sôn theo ñuùng quy hoaïch. Vôùi nhöõng lôïi theá ❑ Chuyeån ñònh höôùng ñaàu tö töø ngaân saùch theo höôùng giaûm ñaàu treân, vieäc nhanh choùng xaây döïng ñoâ thò Soùc Sôn vôùi troïng taâm laø tö trong noäi ñoâ, taêng ñaàu tö ra ngoaïi thaønh, öu tieân cho caùc ñoâ phaùt trieån dòch vuï phuïc vuï caûng haøng khoâng (nhaø haøng, khaùch thò veä tinh. saïn - ñieåm vui chôi giaûi trí vaø trung chuyeån khaùch quoác teá ñi caùc tænh phía Baéc), dòch vuï nghæ ngôi, giaûi trí (khu nghæ döôõng, du lòch ❑ Cô cheá, chính saùch xuùc tieán ñaàu tö, huy ñoäng nguoàn löïc ñaàu tö sinh thaùi, du lòch taâm linh...), caùc dòch vuï khaùc nhö logistic, dòch vaøo caùc ñoâ thò veä tinh: Caàn xaây döïng caùc chöông trình xuùc tieán vuï cao caáp khaùc nhö taøi chính - ngaân haøng, giaùo duïc... phaùt trieån ñaàu tö phuø hôïp vôùi chöùc naêng cuûa töøng ñoâ thò veä tinh. Öu tieân caùc theo chuoãi ñoâ thò cuûa truïc Nhaät Taân - Noäi Baøi... hoaøn toaøn khaû thi hoaït ñoäng xuùc tieán ñaàu tö vaøo caùc ñoâ thò veä tinh trong chöông trong töông lai gaàn. trình xuùc tieán ñaàu tö cuûa thaønh phoá. ■ Taäp trung phaùt trieån haï taàng giao thoâng keát noái khu vöïc trung ❑ Tieáp tuïc ñaåy maïnh vieäc di dôøi caùc cô quan, tröôøng hoïc, beänh taâm - ñoâ thò veä tinh - caùc tænh khaùc: vieän… ra khoûi khu vöïc ñoâ thò veä tinh. Kinh nghieäm theá giôùi cho thaáy, haï taàng giao thoâng keát noái thuaän lôïi trong ñoâ thò veä tinh vaø giöõa ñoâ thò veä tinh vôùi ñoâ thò trung taâm ❑ Xaây döïng caùc cô cheá, chính saùch thu huùt nguoàn nhaân löïc vaøo laø ñieàu kieän tieân quyeát ñeå caùc ñoâ thò veä tinh phaùt trieån. Beân caïnh caùc ñoâ thò veä tinh, trong ñoù löu yù ñaëc thuø caùc ñoâ thò veä tinh ñeå coù ñoù, theo quy hoaïch, 3 trong 5 ñoâ thò veä tinh (Sôn Taây, Soùc Sôn, caùc chính saùch thu huùt nhaân löïc phuø hôïp vôùi töøng ñoâ thò veä tinh Xuaân Mai) naèm taïi caùc vò trí tieáp giaùp vôùi caùc tænh laân caän nhö (ví duï nhaân löïc trí thöùc cho ñoâ thò veä tinh Hoøa Laïc; nhaân löïc trình Phuù Thoï, Vónh Phuùc, Baéc Giang, Baéc Ninh, Hoøa Bình. Trong ñoä tay ngheà lao ñoäng cao cho ñoâ thò veä tinh Phuù Xuyeân…). Caùc töông lai, caùc ñoâ thò veä tinh khoâng chæ giöõ vai troø laø haït nhaân phaùt chính saùch naøy caàn bao goàm caû chính saùch ñaõi ngoä veà löông, trieån taïi caùc khu vöïc cuûa Haø Noäi maø coøn vôùi caû caùc tænh naøy. choã ôû, caùc dòch vuï giaùo duïc - y teá… Vieäc phaùt trieån haï taàng giao thoâng thuaän tieän keát noái ñeán caùc tænh seõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc ñoâ thò veä tinh noùi rieâng vaø ❑ Xaây döïng, trieån khai caùc cô cheá hôïp taùc, ñieàu phoái vôùi caùc ñòa Haø Noäi noùi chung coù cô hoäi thu huùt caùc nguoàn löïc töø caùc tænh ñeå phöông laân caän ñeå ñaûm baûo söï phaùt trieån haøi hoøa giöõa caùc khu phaùt trieån. vöïc, traùnh truøng laép daãn ñeán caïnh tranh thu huùt ñaàu tö; ñoàng thôøi hoã trôï qua laïi giöõa ñoâ thò veä tinh cuûa Haø Noäi vôùi caùc ñoâ thò ■ Xaây döïng vaø trieån khai quyeát lieät caùc cô cheá, chính saùch cuûa caùc tænh ñeå taêng cöôøng hieäu quaû phaùt trieån treân toaøn ñòa baøn ñaëc thuø ñeå phaùt trieån caùc ñoâ thò veä tinh, trong ñoù löu yù caùc noäi Vuøng thuû ñoâ. SË 94+95 . 2018 47
nguon tai.lieu . vn