Xem mẫu
- MỤC LỤC
A - LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................2
B - NỘI DUNG........................................................................................................4
I – Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lao động nhập cư qua biên giới Canada và
Mexico ………………………………………………………………………........2
II – Tình hình lao động nhập cư qua biên giới Canada và Mexico hiện nay ở Mỹ
..................................................................................................... ……..........………..5
1. Lao động nhập cư bất hợp pháp...........................................................................5
2. Lao động nhập cư hợp pháp................................................................................11
III – Những tác động của lao động nhập cư qua biên giới Canada và Mexico đến
Mỹ .............................................................................................................................16
IV. Chính sách quản lý lao động nhập cư của chính phủ.....................................19
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................25
1
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- LỜI NÓI ĐẦU
Đã từ lâu chúng ta biết đến nước Mỹ là một quốc gia phát triển - một
quốc gia đa văn hóa vào hàng bậc nhất trên thế giới. Đồng thời đây cũng là một
điểm đến lý tưởng cho những con người mơ ước có cuộc sống tự do hơn, tốt
đẹp hơn. Từ trong lịch sử lập quốc, những người di cư gốc Châu Âu đã chọn Mỹ
là nơi xây dựng cuộc sống mới, tự do hơn về mặt tôn giáo, và tự chủ hơn về
mặt kinh tế. Cho đến ngày nay Mỹ vẫn tiếp tục duy trì được sức hút của mình.
Hàng năm, có hàng trăm nghìn người nhập cư vào Mỹ cả theo con đ ường hợp
pháp và bất hợp pháp. Phần đông những người này trong độ tuổi lao động và
mong muốn tìm kiếm một công việc, một cuộc sống tốt đẹp hơn trên mảnh đất
này. Và dù những người nhập cư này vào nước Mỹ theo con đường hợp pháp hay
bất hợp pháp thì họ cũng đóng một vai trò đáng kể trong lực lượng lao động ở
Mỹ. Tuy nhiên, cũng bởi vì lực lượng lao động nhập cư vào Mỹ khá l ớn nên đã
nảy sinh những vấn đề như mâu thuẫn với lao động bản địa hay là tạo nên sự
phức tạp trong đời sống xã hội... Hơn thế nữa, những năm gần đây, có khá nhiều
cuộc biểu tình của những người dân nhập cư bất hợp pháp đòi chính phủ sửa đổi
các chính sách với người nhập cư, điều này tạo nên sự bất ổn trong tình hình xã
hội Mỹ cũng như trong thị trường lao động của nước này. Do đó, tìm hiểu về
thực trạng lao động nhập cư ở Mỹ và các chính sách quản lý lao động nhập của
chính phủ là một đề tài giúp ta có cái nhìn toàn diện về vấn đề mà đang được dư
luận và nhiều tổng thống Mỹ quan tâm, đồng thời, đây cũng là một cách tiếp cận
tốt để tìm hiểu về nước Mỹ, cụ thể hơn là kinh tế, chính sách đối nội, đối ngoại
của nước này.
Trong phạm vi của đề tài, người viết chỉ tìm hiểu thực trạng lao động
nhập cư và các chính sách quản lý lao động nhập cư từ biên giới Canada và
Mexico, tức là chủ yếu tập trung tìm hiểu về lao động nhập cư từ Canada và
Mexico và một bộ phận những người từ Trung và Nam Mỹ qua biên giới này để
vào Mỹ. Đề tài được triển khai thành 4 phần như sau:
2
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- Phần I. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhập cư từ biên giới Mexico và
Canada ngày càng gia tăng
Phần II. Tình hình lao động nhập cư từ biên giới Mexico và Canada hiện
nay ở Mỹ
Phần III. Những tác động của lao động nhập cư tới nước Mỹ
Phần IV. Các chính sách quản lý lao động nhập cư từ biên giới Mexico và
Canada của chính phủ
3
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- I. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lao động nhập cư từ biên giới Mexico và
Canada ngày càng gia tăng
Tên gọi Hợp chủng quốc Hoa Kỳ đã nói lên đặc trưng nổi bật của nước
Mỹ: đó là đất nước đa chủng tộc, đất nước của những người nhập cư. Số lượng
người nhập cư vào Mỹ ngày càng gia tăng, mà chủ yếu là những người trong độ
tuổi lao động. Những người này đến từ nhiều quốc gia, châu lục khác nhau
nhưng phần lớn họ đều hướng tới Mỹ với một mục đích chính là tìm kiếm việc
làm, cải thiện đời sống.
Chúng ta biết, nước Mỹ có diện tích rộng lớn, khoảng hơn 9 triệu km2,
đứng thứ 3 thế giới (trong một số tài liệu diện tích Mỹ đứng thứ 4 trên thế giới
sau Nga, Canada và Trung Quốc). Đất nước rộng lớn này có vị trí địa lý thuận lợi,
tiếp giáp hai đại dương lớn và có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú. Hơn
nữa, từ sau thế chiến thứ 2, với những tiềm lực sẵn có cùng với những chính
sách đối nội và đối ngoại của mình, Mỹ vươn lên trở thành một cường quốc kinh
tế như ngày nay, chiếm 60% thương mại quốc tế và chiếm khoảng 70% dự trữ
ngoại tệ. Quy mô nền kinh tế như vậy đã khiến nhu cầu về việc làm, về nhân
công lao động tăng lên. Hơn thế nữa, Mỹ có một hệ thống an sinh xã hội với các
chính sách bảo hộ người lao động rất tốt. Bởi vậy, có thể nói đây là một mảnh
đất tiềm năng cho những người lao động từ rất nhiều nơi trên thế giới. Và
những người lao động từ các nước Châu Mỹ nói chung và từ Canada và Mexico
nói riêng cũng không phải là một ngoại lệ.
Ngoài nguyên nhân chính kể trên, khoảng cách địa lý cũng là một nguyên
nhân thúc đẩy sự gia tăng số lượng lao động nhập cư Châu Mỹ vào Mỹ. Những
người này vào Mỹ chủ yếu thông qua biên giới hai nước Canada và Mexico vì
Mỹ có hệ thống biên giới không bảo vệ dài nhất thế giới với Canada ở phía Bắc
và Mexico ở phía Nam (khoảng hơn 2000 dặm). Do đó, việc nhập cư vào Mỹ cả
qua con đường hơp pháp và bất hợp pháp từ biên giới hai nước Canada và Mexico
thuận lợi hơn so với các châu lục và quốc gia khác. Hơn nữa, một điều dễ hiểu
4
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- là khi ở cạnh một quốc gia phát triển với nhiều thành tựu kinh tế, văn hóa, xã
hội… rực rỡ như Mỹ sẽ khiến cho tâm lý những người lao động dao động. Họ
dù đã có việc làm hay chưa có việc làm thì đều mong muốn được đến một mảnh
đất phát triển hơn để tìm kiếm cơ hội mới cải thiện cuộc sống hiện tại của
mình. Ngoài ra, Canada, Mỹ và Mexico đều đã ký kết hiệp định tự do thương mại
Bắc Mỹ (America Free Trade Agreement; viết tắt: NAFTA). Theo điều khoản
của Hiệp định này, các Mỹ và Canada có thể dễ dàng chuyển giao công nghệ
sang Mexico và Mexico cũng dễ dàng chuyển giao nguồn nhân lực sang hai nước
kia. Như vậy, hiệp định này cũng là một nhân tố thúc đẩy lực lượng lao động từ
Mexico và Canada vào Mỹ tăng lên.
Nhìn chung, các nguyên nhân kể trên đã tác động tới tình hình gia tăng l ực
lượng lao động nhập cư ơ Mỹ từ biên giới Canada và Mexico. Những người lao
động này nhập cư vào Mỹ theo cả con đường hợp pháp và bất hợp pháp, tuy
nhiên, số lượng lao động nhập cư bất hợp pháp thì đông hơn. Những người nhập
cư bất hợp pháp thường là những người lao động tay nghề thấp, hoặc chưa
được qua đào tạo, hoặc là sang để buôn bán ma túy. Trong khi đó, những người
có trình độ tay nghề cao, đặc biệt có tài năng thì thường đi theo con đường nhập
cư hợp pháp và có cơ hội lớn để trở thành một công dân Mỹ hơn. Dù là nhập cư
vào Mỹ theo con đường nào thì những lao động nhập cư nói chung và lao động
nhập cư qua biên giới Mexico và Canada nói riêng đều đóng góp một phần không
nhỏ vào lực lượng lao động Hoa Kỳ, vào nền kinh tế Hoa Kỳ, nhưng cũng không
thể không nhắc tới những tác động tiêu cực mà những lao động nhập cư mang
lại cho nước Mỹ.
II. Tình hình lao động nhập cư qua biên giới Mexico và Canada hiện nay ở
Mỹ
1. Lao động nhập cư bất hợp pháp
Vấn đề lao động nhập cư bất hợp pháp hiện đang là một vấn đề nhức
nhối mà nhiều nhà chức trách, các tổng thống và toàn thể xã hội quan tâm do
5
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- những tác động của nó tới đời sống ở Mỹ. Phần lớn những người nhập cư vào
Mỹ là những người nhập cư bất hợp pháp. Và hầu hết họ đang ở trong đ ộ tuổi
lao động, vượt biên sang Mỹ để tìm việc làm, cơ hội cải thiện cuộc sống.
Bảng 1: Tuổi tác và giới tính của những người lao động nhập cư bất hợp pháp:
số liệu tháng 1 năm 2009
Theo bảng 1, ta có thể thấy được những người nhập cư bất hợp pháp
dưới 18 tuổi chỉ chiếm 12% (khoảng 1.3 triệu người), những người trên 55 tuổi
(khoảng 390 nghìn người) chiếm 4%. Đây là nhóm người có khả năng lao động
không cao. Tuy nhiên 84% dân nhập cư bất hợp pháp còn lại là những người
trong độ tuổi lao động, nhiều nhất là những người từ 25 đến 34 tuổi, chiếm 34%
(khoảng 3.7 triệu người), tiếp đến là nhóm tuổi từ 35 đến 44 tuổi chiếm 27%
(gần 3 triệu người), nhóm tuổi từ 18 đến 24 tuổi chiếm 13% (khoảng 1.4 triệu
người) và nhóm tuổi từ 45 đến 54 tuổi chiếm 10% (khoảng hơn 1 triệu người).
Trong đó, số lượng nam giới trong độ tuổi lao động nhiều hơn nữ giới và phần
lớn những người nhập cư bất hợp pháp này đến từ Mexico và các quốc gia Trung
Mỹ.
6
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- Bảng 2: Top 10 nước có lượng dân nhập cư trái phép lớn nhất
Số liệu tháng 1 năm 2009 và 2000
Các số liệu từ bảng 2 cho thấy, Vào năm 2000, số lượng người nhập cư
trái phép từ Mexico là lớn nhất, có khoảng hơn 4.6 triệu người, chiếm 55% tổng
số dân nhập cư trái phép, tiếp đến là các quốc gia Trung Mỹ như El Salvador có
430 nghìn người, chiếm 5%; Guatemala có 290 nghìn người, chiếm 3%, Honduras
có 160 triệu người, chiếm 2%. Quốc gia Nam Mỹ là Brazil có 100 nghìn người,
chiếm 2% tổng số dân nhập cư trái phép. Con số này năm 2009 đã tăng lên đáng
kể. Mexico vẫn là nước có lượng người nhập cư trái phép lớn nhất là trên 6.6
triệu người, chiếm 62%, tiếp đến là El Salvador với khoảng 530 nghìn người,
chiếm 5%, Guatemala với 480 nghìn người, chiếm 4%, Honduras với 320 triệu
người, chiếm 3% và Brazil với 150 nghìn người, chiếm 1%. So sánh giữa số liệu
năm 2000 và năm 2009, ta có thể thấy số lượng người nhập cư vào Mỹ từ các
7
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- quốc gia Bắc Mỹ, Trung Mỹ tăng lên đáng kể, điển hình là Mexico tăng 42%, El
Salvador tăng 25%, Guatemala tăng 65%, Honduras tăng 95% và Brazil là 49%...
Còn đối với Canada, Urband Institute ước tính có khoảng 65 đến 75 nghìn người
Canada nhập cư bất hợp pháp đang sống ở Mỹ1
Ở đây có một điểm đáng chú ý là mặc dù cùng có biên giới trải dài v ới
Mỹ nhưng tỷ lệ nhập cư bất hợp pháp từ Canada vào Mỹ ít hơn hẳn so với
Mexico và các quốc gia ở Mỹ Latinh (chủ yếu là Trung Mỹ) vì Canada là một
quốc gia cũng phát triển, thuộc hàng bậc nhất trên thế giới, thuộc nhóm các nước
G7. Nền kinh tế Canada có quy mô lớn, là đối tác số 1 trong nhiều lĩnh vực c ủa
Mỹ. Do đó, nhu cầu lao động và mức thu nhập trong nước về cơ bản đáp ứng
được nhu cầu của người dân Canada. Hệ thống an sinh xã hội của Canada rất tốt
với phúc lợi cao, đất nước yên bình, nhân đạo…Có thể nói Canada cũng là một
miền đất tiềm năng cho người lao động, là niềm mơ ước cho những người nhập
cư. Và thực sự, Canada được mệnh danh là một quốc gia nhập cư. Trong khi đó,
Mexico dù là một quốc gia có thu nhập bình quân cao nhất Mỹ Latinh nhưng vẫn
kém xa so với các nước như Mỹ và Canada. Quốc gia này có tỉ lệ thất nghiệp cao
và còn tồn tại nhiều tệ nạn như buôn lậu ma túy. Theo một cuộc điều tra c ủa
Gallup vào tháng 6 năm 2010, 62 triệu thanh niên Mexico được hỏi đã nói rằng họ
muốn nhập cư vào Mỹ nếu như có cơ hội. Trong khi đó chỉ có con số này ở
Canada là 1.9 triệu người.2 Và ngược lại, khá nhiều người Mỹ cũng muốn nhập
cư vào Canada, đặc biệt là người dân ở vùng biên giới vì sự phát triển cũng như
hệ thống an sinh xã hội của nước này.
Do đặc thù nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ, nhiều người lao động nhập cư
đã phải nghĩ ra các cách rất sáng tạo và mới lạ để trốn tránh sự kiểm tra của đội
tuần tra biên giới. Dưới đây là một số hình ảnh thể hiện sự sáng tạo của người
nhập cư bất hợp pháp để vào Mỹ một cách trọt lọt, tuy nhiên không may họ đã bị
phát hiện.
1
http://en.wikipedia.org/wiki/Illegal_immigration_to_the_United_States
2
http://www.gallup.com/poll/139391/Roughly-Million-Mexicans-Express-Desire-Move.aspx
8
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- Đây là hình ảnh hai người đàn ông đã cải tiến gầm xe và dãy ghế sau thành nơi
trú ẩn lý tưởng để vượt qua biên giới Mexico vào Mỹ
Đây là hình ảnh một phụ nữ trốn trong khoang điều khiển của ô tô để vào Mỹ
qua biên giới Mexico
9
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- Với nhiều độc chiêu để nhập cư trái phép vào Mỹ như vậy, khá nhiều
người đã thành công và gia nhập vào xã hội lao động nhập cư ở nước này. Họ
thường làm việc trong những lĩnh vực như nông nghiệp, dịch vụ, sản xuất, giao
thông, những ngành nghề đòi hỏi ít kĩ năng và bằng cấp. Thu nhập của những
người lao động nhập cư bất hợp pháp cũng thấp hơn đáng kể so với lao đ ộng
bản địa và lao động nhập cư hợp pháp.
Bảng 3: Mức thu nhập của trên đầu người và của gia đình bản địa, gia đình
những người nhập cư hợp pháp và gia đình của những người nhập cư bất hợp
pháp
Số liệu từ bảng trên là từ tháng 3 năm 2004 được cung cấp bởi Pew
Hispanic Center, đã cho ta thấy mức thu nhập trung bình của một gia đình người
nhập cư bất hợp pháp thấp hơn hẳn so với thu nhập của một gia đình người
nhập cư hợp pháp và của người Mỹ (thấp hơn khoảng 40%). Hơn nữa, những
10
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- người nhập cư có xu hướng sống trong một gia đình lớn hơn so với người Mỹ.
Do đó, thu nhập bình quân trên đầu người của một người nhập cư bất hợp pháp
thấp hơn khoảng 40 % so với thu nhập của người nhập cư hợp pháp và 50% so
với thu nhập của người Mỹ. Thêm vào đó, công việc của những người nhập c ư
bất hợp pháp đều không ổn định. Nếu bị phát hiện là người nhập cư bất hợp
pháp, người này sẽ bị bắt và bị trục xuất về nước. Một số doanh nghiệp cũng
không dám thuê nhân công lao động bất hợp pháp do những chính sách của chính
phủ. Những người này cũng không có bảo hiểm xã hội cũng như không được
hưởng chính sách đối với người lao động của Hoa Kỳ. Điều này dẫn đến cuộc
sống khổ cực của những lao động bất hợp pháp này. Tuy nhiên, bản thân những
người lao động trái phép này vẫn nuôi giấc mơ và tìm cách trở thành một người
lao động hợp pháp, một công dân Mỹ.
2. Lao động nhập cư hợp pháp
Những người nhập cư hợp pháp vào Mỹ phần lớn cũng trong độ tuổi lao
động. Khu vực Châu Mỹ vẫn là khu vực có nhiều lao động nhập cư hợp pháp
nhất ở Mỹ, dẫn đầu vẫn là Mexico. Bộ phận nhập cư hợp pháp này gồm những
người có bằng cấp, trình độ cao (ước tính khoảng 40% người di cư tới Mỹ có
bằng cấp); lao động có kĩ năng, chuyên môn (mà không cần bằng cấp); lao động
trong những lĩnh vực mà Mỹ có nhu cầu (mà những người này không cần có kĩ
năng); hay những nhà đầu tư…Một số có cơ hội trở thành công dân Mỹ, đ ược
hưởng mọi quyền lợi như công dân sinh ra ở Mỹ. Theo số liệu bảng 4 (bên
dưới), năm 2008, khu vực Bắc Mỹ có trên 393 nghìn người được trao quyền cư
trú hợp pháp lâu dài (được hiểu là quyền công dân), tiếp đến là Châu Á, Châu Phi
và đến Nam Mỹ. Mexico vẫn là nước có số lượng người được công nhận là công
dân Mỹ lớn nhất với hơn 189 nghìn người, tăng so với các năm 2007 và 2006.
Tiếp đến là Cuba, cộng hòa Dominica, Haiti, Guatemala…Canada có khoảng hơn
15 nghìn người, giảm so với năm 2007 và 2006 (thời gian trước lượng người
nhập cư hợp pháp vào Mỹ từ Canada đông hơn: tạp chí Maclean's số đặc biệt về
11
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- giáo dục đại học cho biết: Trong thời gian 7 năm (1989 - 1996) đã có trên 35,000
nhân tài của Canada bỏ sang sống tại Hoa Kỳ. Nhân tài nói đây là bác sĩ, kỹ sư,
khoa học gia…). Điều này có nguyên nhân tương tự như đã giải thích về lượng
người di cư bất hợp pháp ở Canada ít hơn Mexico và các quốc gia Trung, Nam
Mỹ khác ở phần trên.
Bảng 4: Số lượng người nhập cư có quyền cư trú hợp pháp vĩnh viễn theo khu
vực và theo Quốc tịch ở Mỹ
12
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- Những người còn lại (mà không được cấp quyền cư trú vĩnh viễn) thì
thường lao động theo thời hạn cho phép của chính phủ. Ví dụ như theo những dự
án, hợp đồng thuộc điều khoản của Hiệp định tự do thương mại Bắc Mỹ hoặc
những công việc mang tính chất mùa vụ đòi hỏi nhiều lao động nhưng tiền
lương không cao. Một ví dụ điển hình là hàng năm, vào mùa hè, công nhân
Mexico và Mỹ Latinh thường tới Mỹ để gỡ cua, loại cua xanh (blue crab) sinh sôi
13
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- rất nhiều trong vịnh Chesapeake thuộc bang Maryland. Những công nhân này đến
Mỹ theo loại visa H2B. Chương trình cấp loại visa này do chính phủ liên bang
điều hành mỗi năm giúp cho 66 ngàn công nhân ở các nước nghèo muốn đến Mỹ
kiếm đồng lương tối thiểu, làm những công việc không thuộc lĩnh vực nông
nghiệp. Nếu không có những công nhân như vậy thì các chủ hãng có lẽ đành phải
đóng cửa vì người Mỹ thường chê, không làm, vì đấy là những công việc trả
đồng lương thấp, việc làm chỉ có theo mùa và thường vất vả, nhàm chán. Trong
số 66 ngàn visa loại này được cấp hàng năm, có chừng 1 ngàn nữ công nhân đến
từ Mexico, dùng xe buýt lên phương bắc đến bang Maryland trong vùng vịnh
Chesapeake để nhận làm những công việc trong ngành hải sản3. Tuy nhiên, một
số trường hợp công nhân lợi dụng cơ hội này để sang Mỹ và ở lại, trở thành
những người lao động bất hợp pháp.
Riêng đối với những người có trình độ cao: những giáo sư, nhà khoa học
hay những nhà đầu tư đều được Mỹ khuyến khích tới nước này. Những người
này đều có cuộc sống tốt đẹp, cơ hội việc làm và điều kiện để phát triển khả
năng của mình. Tuy nhiên số lượng này hiện nay ở Mỹ không tăng lên nhiều,
thậm chí có xu hướng giảm, do mỗi nước đều có các chính sách thu hút, kêu gọi
nhân tài về giúp đỡ đất nước, tiêu biểu như Trung Quốc, Singapore
Về phân bố, hầu hết những người nhập cư nói chung từ Mỹ Latinh đều
tập trung sinh sống tại các bang như California, Texas, Florida. Bang New Mexico
được cho là bang có số lượng người nhập cư lớn nhất, chiếm tới 44% dân số cả
bang này.
Nhìn chung, số lượng người lao động bất hợp pháp có xu hướng ngày
càng tăng và số lượng lớn hơn nhiều lần so với lao động nhập cư hợp pháp. Chỉ
tính riêng Mexico, nước có số lượng người nhập cư cả hợp pháp và bất hợp
3
http://www.voanews.com/vietnamese/news/letters/chesapeake-blue-crabs-migrant-workers-08-30-10-
101805448.html
14
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- pháp vào Mỹ lớn nhất, ta cũng thấy được sự gia tăng đáng kể của l ượng người
nhập cư bất hợp pháp và sự chênh lệch giữa số lượng nhập cư hợp pháp và bất
hợp pháp.
Bảng 5:Dòng nhập cư mới từ Mexico
(Nguồn: Pew Hispanic Center)
Theo bảng số liệu này, ta có thể thấy được xu hướng nhập cư mới c ủa
người Mexico là nhập cư theo con đường bất hợp pháp. Từ năm 1990 trở về đây
thì lượng người nhập cư bất hợp pháp tăng đáng kể. Từ năm 1985 đến 1989 mới
có khoảng 80 nghìn người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ mỗi năm , đến giai
đoạn 1990 đến 1994, con số này là 260 nghìn người, lớn hơn 3 lần so với giai
đoạn trước đó. Tới giai đoạn 2000 đến 2004, số lượng người nhập cư bất hợp
pháp Mexico vào Mỹ là khoảng 485 nghìn người mỗi năm. Theo như ước tính
của Pew Hispanic Center thì có từ 80% đến 85% người Mexico ở Mỹ là dân nhập
15
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- cư bất hợp pháp. Khoảng cách chênh lệch giữa lượng người nhập cư hợp pháp
và bất hợp pháp cũng ngày một gia tăng.
Sự kiện nước Mỹ rơi vào thời kỳ suy thoái kinh tế năm 2007, 2008 đã tác
động tới làn sóng nhập cư vào Mỹ và cả đời sống của những người nhập cư.
Suy thoái kinh tế đã khiến cho dòng người nhập cư vào nước Mỹ qua biên giới
Mexico và Canada giảm, lương của mỗi người nhập cư giảm và tỷ lệ thất
nghiệp tăng. Đến thời điểm 2010, số lượng người nhập cư vào Mỹ và số lượng
lao động nhập cư trở lại làm ở Mỹ tăng nhanh hơn so với lao động nội địa
(nhưng nguyên nhân thì chưa được làm rõ). Nhưng về cơ bản, lương của họ vẫn
duy trì ở mức thấp. Theo một nghiên cứu của Pew Hispanic Center, lương của
người nhập cư đã giảm mạnh vào 2009 so với trước khi khủng hoảng kinh tế
diễn ra (trong những năm khủng hoảng thì nhiều người nhập cư mất việc) và
người châu Mỹ Latinh đã trải nghiệm qua tình trạng sụt giảm mạnh trong lương
trong số nhóm những người nhập cư. Từ năm 2009 đến năm 2010, thu nhập theo
tuần của lao động nhập cư giảm 4,5% so với mức giảm 1% của lao động sinh ra
ở Mỹ. Trong quý 2 năm 2010, thu nhập theo tuần của công nhân Mỹ trung bình
đạt 653 USD/người, cao hơn mức trung bình 525 USD/tuần mỗi người công nhân
nhập cư4.
III. Tác động của lao động nhập cư đến nước Mỹ
Nhìn chung, số lượng người nhập cư nói chung và nhập cư từ biên giới
Mexico và Canada ngày càng gia tăng đã mang lại cả những tác động tích cực lẫn
tiêu cực đối với nước Mỹ.
Về mặt tích cực, lao động nhập cư đã lắp đầy những khoảng trống trên
thị trường lao động khi nhận làm những công việc như bồi bàn, y tá, tài xế xe tải
và người giúp việc. Họ đảm trách những công việc thuộc “tầng lớp thấp của
kinh tế Mỹ” mà theo lời chủ tịch Phòng thương mại Mỹ Thomas Donahue thì
4
http://docbao.vn/News.aspx?cid=61&id=70161&d=31102010
16
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- “nếu những người này ra đi, cuộc sống ở nước Mỹ sẽ dừng lại” 5. Họ đã góp
phần làm tăng trưởng kinh tế Mỹ. Ngoài ra, lực lượng lao động nhập cư tới Mỹ
còn mang theo nền văn hóa bản địa của họ, từ đó làm phong phú thêm cho nền
văn hóa Mỹ cũng như sự đa dạng trong xã hội.
Về mặt tiêu cực, lực lượng lao động nhập cư đã gây nên một nỗi sợ hãi
đối với mỗi công dân Mỹ thực thụ. Họ sợ rằng nền văn hóa của họ bị ảnh
hưởng, việc mưu sinh của họ sẽ gặp nhiều khó khăn hơn khi ngày càng nhiều
dân nhập cư sẵn sàng chấp nhận lao động với mức trả công thấp hơn. Hơn nữa,
chính sự đa dạng về xã hội mà những người nhập cư mang lại cũng khiến dễ
nảy sinh mâu thuẫn do sự khác biệt về văn hóa, tôn giáo, phong tục và tập
quán…Đó là còn chưa kể những người nhập cư góp phần làm gia tăng tỷ l ệ tội
phạm ở Mỹ. Thu nhập thấp cùng với sự kiểm soát, truy lùng nghiêm ngặt của
những cơ quan chức trách Mỹ khiến nhiều người nhập cư bất hợp pháp khó tìm
được việc, nên đã dấn thân vào còn đường phạm tội. Đó là cướp bóc, là giết
người, là buôn lậu ma túy, mà điển hình là việc những người Mexico và Mỹ
Latinh ngấm ngầm đưa ma túy vào Mỹ tiêu thụ qua biên giới Mexico và Mỹ.
Dưới đây là một số hình ảnh về các cách mà người nhập cư mang ma túy vào
Mỹ qua biên giới:
5
http://vietbao.vn/The-gioi/Ke-hoach-cai-cach-nhap-cu-cua-TT-My-G-Bush-Thuan-dong-co-bau-
cu/40015585/162/
17
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- Ống cuộn vòi nước trở thành nơi cất giấu một lượng lớn cần sa bị
phát hiện trên xe tải của một người nông dân với các dụng cụ làm
vườn.
Cậu bé 16 tuổi bị bắt khi cố gắng đưa số ma túy được buộc chặt ở
phần dưới cơ thể qua biên giới vào nước Mỹ.
18
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- Ngoài ra, những căng thẳng chính trị gần đây một phần cũng do người
nhập cư mang lại. Năm 2008, vấn đề nhập cư là một trong 10 vấn đ ề đ ược các
cử tri Mỹ quan tâm nhất. Các cuộc họp giữa thượng viện và hạ viện đã nhiều
lần đưa ra vấn đề cải cách luật nhập cư, chính sách với những lao động nhập
cư…nhưng vẫn còn chưa đưa ra được kết quả thỏa đáng. Trong khi đó, những
người dân nhập cư tổ chức nhiều cuộc biểu tình để đòi quyền lời từ chính phủ,
đòi được hưởng các chính sách với người lao động…
Người lao động nước ngoài ở Mỹ phản đối sự phân biệt đối xử
19
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
- Người nhập cư trái phép tuần hành qua đài tưởng niệm Washington ngày 21-3.
Trên đây là một số hình ảnh về các cuộc biểu tình của những lao động
nhập cư ở Mỹ. Tổng kết lại, ta có thể thấy lực lượng lao động nhập cư ngày
càng gia tăng có tác động không nhỏ tới nước Mỹ trên nhiều khía c ạnh văn hóa,
xã hội, kinh tế…Và lẽ dĩ nhiên, chính phủ Mỹ cần phải có những biện pháp,
chính sách để kiểm soát tình trạng nhập cư cũng như quản lý lao động nhập cư.
IV. Chính sách quản lý lao động nhập cư từ biên giới Mexico và Canada của
chính phủ.
Cựu Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu từng nói: “Không có nhân tài
nước ngoài, chúng tôi đã không làm tốt được đến thế... Họ chính là những
megabyte bổ sung cho chiếc computer Singapor” 6. Và đối với nước Mỹ, cũng có
thể khẳng định rằng những người nhập cư trình độ cao là “những megabyte bổ
sung cho chiếc computer Mỹ”. Vì thế, từ những năm chiến tranh thế giới, Mỹ
duy trì chính sách thu hút những trí thức nước ngoài, trải thảm đỏ để mời chào
họ đến với nước Mỹ và đóng góp cho nước Mỹ. Điều này thể hiện qua việc Mỹ
giám sát chặt chẽ và khá khắt khe với những lao động bình thường muốn có cơ
hội cư trú và làm việc lâu dài ở nước Mỹ (muốn xin cấp thẻ xanh) nhưng lại
dành nhiều ưu đãi cho lao động trình độ cao như mời họ về giảng dạy, nghiên
cứu, làm việc cho các cơ quan của Mỹ, cấp nhà, thẻ tín dụng và ưu đãi đ ối với
gia đình của những trí thức nhiều chất xám này.
Trong khi đó, đối với những người lao động bất hợp pháp, chính phủ Mỹ
đã đưa ra nhiều chính sách kiểm soát rất cứng rắn và khắt khe. Trước hết phải
kể đến đạo luật nhập cư năm 1986. Theo điều khoản của luật này, những người
chỉ lao động sẽ bị phạt nếu như thuê những lao động bất hợp pháp. Lệnh này sẽ
được áp dụng cho tất cả những chủ lao động, kể cả đối với chủ lao động của
doanh nghiệp có ít nhân công. Người chủ lao động sẽ bị phạt từ $250 đến $2000
cho việc thuê một nhân công bất hợp pháp. Với mỗi lần vi phạm sau, chủ lao
6
http://www.daibieunhandan.vn/default.aspx?tabid=77&NewsId=114988
20
Vũ Thị Phương Dung – Lớp K52 Châu Mỹ học
nguon tai.lieu . vn