Xem mẫu

ích Hợp ch
àm Th
o La
L
c
o
Việ

ước Ngoài
ng N
Độ

Văn phòng h
ỗ tr


Hướng dẫn việc làm cho
Lao Động Nước Ngoài
Việc sử dụng lao động phi pháp

Quốc tế hóa các
quy định pháp luật

Nơi đây CHỦ DOANH NGHIỆP
không thuê người lao động
phi pháp
青少年・治安対策本部

Hướng dẫn việc làm cho Lao Động Nước Ngoài
Do Văn phòng Chính phủ thuộc Thủ Đô Tokyo xuất bản nói về Việc Làm cho Thanh Niên và An Ninh Công Cộng
2-8-1 Nishishinjuku, Shinjuku-ku, Tokyo 163-8001
Điện thoại: 03-5388-2279
治安対策課

http://www.seisyounen-chian.metro.tokyo.jp/chian/
登録番号(24)38
古紙パルプ配合率100%再生紙を使用しています

N



i

d u n g

Lời nói đầu……………………........................………………………................……………...… 1
Giới thiệu về hệ thống quản lý nơi cư trú mới………………………………............................ 2
Lao động phi pháp là gì?………………………………………………….....................……….... 3
Thẻ cư trú là gì?………………………………………………….....................………................. 4
Điều gì sẽ xảy ra với thẻ đăng ký tạm trú (dành cho người nước ngoài)?…………………… 8
Giấy phép bổ sung tình trạng hoạt động là gì?…………………………....................………… 9
Làm thế nào để kiểm tra liệu một công dân nước ngoài có được cấp phép hợp pháp để làm
việc hay không (biểu đồ)?................................................................................................... 10
Các loại tình trạng cư trú là gì?.......................................................................................... 12
Loại công việc gì đòi hỏi tình trạng cư trú?......................................................................... 13
Dành cho các tổ chức sử dụng lao động nước ngoài.......................................................... 14
Những thủ tục cần thiết để cư trú trung/dài hạn.................................................................. 16
Cần làm gì nếu gặp rắc rối với lao động nước ngoài? ........................................................ 17

Lời nói đầu

Dành cho tất cả doanh nghiệp sử dụng lao động nước ngoài
Sự hiện diện của người cư trú phi pháp không chỉ là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến trật tự công
cộng mà còn ảnh hưởng đến quyền con người của bản thân những người cư trú phi pháp và sự cạnh
tranh kinh tế công bằng.
Năm 2003, công bố Bản Tuyên Bố Tăng Cường các Biện Pháp chống lại Những Người Nước Ngoài Cư
trú Phi Pháp tại Thủ Đô Tokyo, Bộ Tư Pháp Cục Xuất Nhập Cảnh, Cục Xuất Nhập Cảnh Tokyo, Sở Cảnh
Sát Thủ Đô Tokyo và Chính Quyền Thủ Đô Tokyo bắt đầu đưa ra những biện pháp để đối phó với những
người cư trú phi pháp với mục tiêu giảm một nửa số người cư trú phi pháp sau năm năm.
Vì vậy, số lượng người cư trú phi pháp trên toàn nước Nhật đã giảm gần một nửa. Tuy nhiên, ước tính
có đến 90.000 người cư trú phi pháp vẫn đang sống ở Nhật và khoảng 80 phần trăm trong số họ được
cho là đã nhập cảnh vào Nhật với mục đích làm việc phi pháp.
Chính Quyền Thủ Đô Tokyo, cùng với Cục Xuất Nhập Cảnh Tokyo, Cục Lao Động Tokyo và Sở Cảnh
Sát Thủ Đô Tokyo, đã thành lập Hiệp Hội Giải Quyết Các Vấn Đề Liên Quan Đến Người Cư trú Phi Pháp
vào Tháng 12/2009, thông qua đó họ giảm thiểu những hoạt động phi pháp và thúc đẩy một loạt các hoạt
động giáo dục.
Hơn nữa, từ năm 2010 Chính Quyền Thủ Đô Tokyo được thành lập vào tháng sáu hàng năm để hỗ trợ
Việc Làm Thích Hợp cho Lao Động Nước Ngoài (cũng bổ sung thêm tháng 12 vào năm 2011) để thực
hiện những hoạt động tập trung vào việc nâng cao nhận thức để hạn chế số lượng lao động nước ngoài
phi pháp và thúc đẩy hơn nữa việc hỗ trợ việc làm thích hợp cho họ trong sự hợp tác với những tổ chức
liên quan. Ngoài ra, việc kiểm tra nơi làm việc đã được đưa ra từ năm 2011 nhằm đảm bảo việc làm thích
hợp cho lao động nước ngoài theo quy định để tạo ra môi trường làm việc phù hợp với lao động nước
ngoài.
Mục đích của tài liệu này nhằm đảm bảo người sử dụng lao động hiểu đúng những gì họ cần khi tuyển
dụng người nước ngoài để tạo ra môi trường làm việc không có người lao động phi pháp.
Tài liệu này cũng cung cấp thông tin mới liên quan đến hệ thống quản lý người cư trú mới được bắt đầu
vào tháng 7/2012.

Hướng dẫn việc làm cho Lao Động Nước Ngoài ● 1

Hệ thống quản lý người cư trú mới bắt đầu vào ngày 9/7/2012

Với hệ thống quản lý người cư trú mới, công dân nước ngoài cư trú hợp pháp trên
lãnh thổ Nhật Bản trong một thời gian dài (ví dụ như: những người có tình trạng là
Thường Trú, Vợ/Chồng hoặc Con cái là công dân Nhật Bản, Chuyên gia Nhân Đạo/
Dịch vụ Quốc Tế hay Sinh Viên) được cấp Thẻ Cư trú và phải thông báo ngay với
Cục Xuất Nhập Cảnh khi có sự thay đổi nơi làm việc v.v…. Hệ thống mới cũng
mang đến hai sự thay đổi khác: thời gian được phép ở lại tối đa được tăng từ ba
năm lên năm năm, và người cư trú nước ngoài tạm thời rời Nhật Bản lên đến một
năm bây giờ có thể nhập cảnh vào Nhật mà không cần giấy phép tái nhập cảnh. Hệ
thống đăng ký người nước ngoài bị bãi bỏ với việc bắt đầu của hệ thống quản lý
người cư trú mới.

Lao động phi pháp là gì?

Lao động phi pháp liên quan đến…

1

① Thẻ Cư trú được phát hành.
② Ở lại tối đa lên đến năm năm.
③ Giới thiệu hệ thống tái nhập cảnh "Deemed".

2

④ Hệ thống đăng ký người nước ngoài bị bãi bỏ.

Luôn luôn kiểm tra thẻ cư trú khi tuyển dụng lao động nước ngoài!
Nếu bạn không
xác nhận được
Bạn có thể phải đối mặt
với hình phạt sau đây!

Phạt tù đến ba năm hoặc phạt tiền đến ba triệu yên,
hoặc cả hai (Điều 73, Khoản 2 của Luật kiểm soát
xuất nhập cảnh sửa đổi)

Thẻ mới được làm đơn giản hơn để xác định có hay không một người
nước ngoài có thể được thuê bằng cách xác nhận thông tin trên thẻ.
Thậm chí nếu người tuyển dụng không biết người đó là một người
lao động phi pháp thì người sử dụng lao động cũng không thể tránh
được hình phạt do sơ xuất khi không kiểm tra Thẻ Cư Trú, v.v...

2 ● Hướng dẫn việc làm cho Lao Động Nước Ngoài

3

Những người nước ngoài không được phép ở lại Nhật Bản,
chẳng hạn như những người đã nhập cảnh trái phép vào
Nhật Bản hoặc đã ở lại quá hạn thị thực (visa) của họ,
nhưng đã kiếm được việc làm.

Những người nước ngoài có tình trạng cư trú không cho phép
họ làm việc mà không có giấy phép bổ sung trạng thái hoạt
động. Ví dụ:
● Du khách tạm thời đang làm việc.
● Sinh viên đang làm việc mà không có
giấy phép bổ sung trạng thái hoạt động.

Những người nước ngoài có tình trạng
cư trú cho phép họ được làm việc nhưng họ
làm một công việc ngoài phạm vi cho phép
ghi trong tình trạng cư trú của họ.
Ví dụ:
● Một đầu bếp làm việc như một công nhân
không có tay nghề trong một cửa hàng máy.

Hướng dẫn việc làm cho Lao Động Nước Ngoài ● 3

Thẻ cư trú là gì?

Thẻ Cư trú được cấp cho người nước ngoài sẽ ở lại Nhật Bản như là người cư
trú trung/dài hạn. Ngoại trừ Hộ khẩu thường trú đặc biệt, công dân nước ngoài
không có Thẻ Cư trú không được phép làm việc.
Thẻ Cư trú được cấp cho người cư trú trung/dài hạn không rơi vào một trong
sáu loại sau.
① Người được cấp phép ở lại Nhật Bản ba tháng hoặc ít hơn.
② Người được cấp phép tình trạng Du Khách Tạm Thời.
③ Người được cấp phép tình trạng Viên Chức hoặc Nhà Ngoại Giao.
④ Nhân viên Quan hệ Đông Á, nhân viên văn phòng Nhật Bản của Hiệp hội Quan hệ Đông Á
(Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc) và Phái Đoàn Thường Trực của Palestine tại
Nhật Bản được cấp phép tình trạng Hoạt động theo Chỉ định, và gia đình của họ
⑤ Hộ khẩu thường trú đặc biệt.
⑥ Người không có tình trạng cư trú.
Ví dụ về những người được cấp thẻ cư trú
○ Người kết hôn với công dân Nhật Bản

○ Sinh viên

○ Người làm việc cho doanh nghiệp ở Nhật

○ Thực tập kỹ thuật

○ Công dân nước ngoài gốc Nhật Bản

○ Hộ khẩu Thường trú

Ví dụ về những người không được cấp thẻ cư trú

○ Du khách
○ Các nhà ngoại giao
○ Người cư trú phi pháp, v.v..

○ Trong những trường hợp sau đây, một người không có thẻ cư trú có thể làm việc.

Cách đọc Thẻ Cư trú

Tên
Không có bí danh
được chỉ định.

Hình ảnh
Không có hình ảnh
thanh thiếu niên dưới
16 tuổi vào ngày
thẻ hết hạn.

Địa chỉ
Thay đổi địa chỉ được ghi ở
mặt sau của thẻ.

Tình trạng Cư trú
Công dân nước ngoài không có
tình trạng cư trú không được
cấp thẻ cư trú.

Mẫu

Thời gian cư trú
(ngày cư trú cuối cùng)

Hạn chế việc

Hiệu lực
Thẻ có thời hạn hiệu lực.

Mẫu

Giấy phép bổ sung trạng thái hoạt động
○ Giấy phép (lên đến 28 giờ mỗi tuần, ngoại trừ làm việc tại các cửa hàng
giải trí người lớn, v.v...)
○ Giấy phép (trong phạm vi ghi trên giấy phép bổ sung trạng thái hoạt động)

Tem Cho Phép Nhập Cảnh

● Người nước ngoài có hộ chiếu chỉ rõ Thẻ Cư trú sẽ được phát hành sau

 Thẻ Cư trú được cấp cho công dân nước ngoài đủ điều kiện chỉ ở Sân Bay Narita, Haneda,

Ngày nhập cảnh

Chubu và Kansai. Khi nhập cảnh vào những sân bay khác sẽ được dán Tem Cho Phép Nhập Cảnh
vào hộ chiếu của họ và gần với con dấu có ghi rõ "Thẻ Cư trú sẽ được phát hành vào một ngày

Thời gian cư trú

sau" (xem trang 5).

●Người chưa chuyển sang Thẻ Cư trú
 Thẻ đăng ký người nước ngoài được xem là tương đương với Thẻ Cư trú trong một thời gian

Tình trạng cư trú
Thời gian cư trú

nhất định dưới hệ thống quản lý cư trú mới.

●Người được cấp phép ở lại ba tháng hoặc ít hơn với tình trạng cư trú cho phép làm việc
●Người được cấp phép tình trạng Nhà Ngoại Giao hoặc Viên Chức.
 Trong các trường hợp trên, người sử dụng lao động nên kiểm tra hộ chiếu hoặc Thẻ Đăng Ký
Người Nước Ngoài của người đó để xác nhận người đó có đủ điều kiện làm việc hay không.

Cảng đến
Mẫu

※ Việc chăm sóc đặc biệt cần được thực hiện đối với công dân nước ngoài tại Nhật Bản với tình trạng nhập
cảnh là Sinh viên, Học viên, Nhà Ngoại Giao, các Hoạt Động Văn Hóa hoặc Du Khách, vì họ là những người
không thể làm việc mà không có giấy phép bổ sung trạng thái hoạt động.

Mẫu
4 ● Hướng dẫn việc làm cho Lao Động Nước Ngoài

Hướng dẫn việc làm cho Lao Động Nước Ngoài ● 5

Biện pháp đối phó giả mạo

● Một ảnh ba chiều các chữ cái MOJ (Bộ Tư pháp) xuất hiện khi thẻ được nghiêng
từ bên này sang bên kia.

Cách xác định Thẻ Cư trú hoặc
Giấy chứng nhận Hộ Khẩu Thường trú Đặc biệt
không phải là giả mạo
Kiểm tra trực tuyến thông tin về số thẻ hết hạn
Một đường link trên trang web của Cục Xuất Nhập Cảnh sẽ đưa
bạn đến một màn hình thông tin về thẻ đã hết hạn. Nhập số Thẻ
Cư trú và ngày phát hành để xác nhận nếu thẻ hợp lệ.

● Nghiêng thẻ sẽ thay đổi màu các chữ cái MOJ từ màu hồng sang màu xanh lá cây.

Đọc thông tin chip IC trên thẻ
Trang web của Cục Xuất Nhập Cảnh cung cấp thông tin về cách
đọc các thông tin chứa trong chip IC của thẻ.

● Ảnh ba chiều màu bạc bên dưới cùng của bức ảnh chuyển sang màu đen
khi quay 90 độ.

● Để biết chi tiết, tìm kiếm trên
trang web của Cục Xuất Nhập Cảnh

在留カード仕様書

Tìm kiếm

Thời hạn hiệu lực đôi khi khác với những gì
được ghi trên mặt trước của thẻ.
【Mặt sau của thẻ】
● Nghiêng thẻ lên xuống sẽ thay đổi màu sắc của cạnh trái sang màu hồng.

6 ● Hướng dẫn việc làm cho Lao Động Nước Ngoài

Nói chung, thời hạn hiệu lực hiển thị
trên mặt trước của thẻ là thẻ hợp lệ.
Tuy nhiên, nếu người sở hữu đã áp
dụng để thay đổi hoặc mở rộng tình
trạng cư trú thì thực tế được ghi trên
mặt sau của thẻ. Trong trường hợp
này, thẻ có giá trị đến hai tháng sau
ngày cuối cùng có hiệu lực cho đến khi
ứng dụng được xử lý.

Hướng dẫn việc làm cho Lao Động Nước Ngoài ● 7

nguon tai.lieu . vn