- Trang Chủ
- Quản lý Nhà nước
- Hội thảo Khoa học: Một số vấn đề đặt ra và giải pháp thúc đẩy công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn trong thời kỳ phát triển mới của đất nước
Xem mẫu
- Héi th¶o khoa häc:
mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy
c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn
trong thêi kú ph¸t triÓn míi cña ®Êt n−íc
Ph¹m nguyÔn ®øc
tæng thuËt
õ khi b−íc vµo thêi kú §æi míi ®Õn ®Èy, n©ng cao chÊt l−îng c«ng t¸c nghiªn
T nay, c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn, cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn trong
thêi kú ph¸t triÓn míi cña ®Êt n−íc.
tæng kÕt thùc tiÔn ®· cã nhiÒu ®ãng gãp
tÝch cùc trong viÖc triÓn khai ®−êng lèi I. Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi c«ng t¸c nghiªn
®æi míi cña §¶ng, bæ sung, ph¸t triÓn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn thêi gian qua
nhiÒu vÊn ®Ò lý luËn; h×nh thµnh ®−êng
h−íng ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc; x©y Nghiªn cøu lý luËn lµ mét bé phËn
dùng m« h×nh, b−íc ®i phï hîp trong cèt yÕu trong c«ng t¸c t− t−ëng, lý luËn
tõng giai ®o¹n. Tuy nhiªn, bªn c¹nh cña §¶ng, trùc tiÕp gãp phÇn n©ng cao
nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®−îc, c«ng t¸c n¨ng lùc t− duy lý luËn vµ tr×nh ®é lý
nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn luËn cho ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n
cßn cã nhiÒu h¹n chÕ, mét sè vÊn ®Ò lý lý cña §¶ng vµ Nhµ n−íc. Thùc chÊt
luËn ch−a ®−îc lµm râ, chËm ®−îc tæng c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn lµ nghiªn
kÕt, nhiÒu vÊn ®Ò míi n¶y sinh ch−a cøu vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng néi
®−îc tËp trung nghiªn cøu s©u... dung, nguyªn lý c¬ b¶n cña chñ nghÜa
Marx-Lenin, t− t−ëng Hå ChÝ Minh vµo
Tr−íc thùc tÕ ®ã, võa qua, Ban
thùc tiÔn cô thÓ cña ViÖt Nam; tiÕp tôc
Tuyªn gi¸o Trung −¬ng ®· tæ chøc Héi
lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ
th¶o khoa häc víi chñ ®Ò Mét sè vÊn ®Ò
thùc tiÔn vÒ CNXH, vÒ con ®−êng ®i lªn
®Æt ra vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy c«ng t¸c
CNXH cña ViÖt Nam; nghiªn cøu ®−êng
nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn
lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ n−íc;
trong thêi kú ph¸t triÓn míi cña ®Êt
trªn c¬ së ®ã ph¸t hiÖn ra nh÷ng quy
n−íc. Néi dung c¸c tham luËn vµ nh÷ng
luËt trong sù vËn ®éng cña ®êi sèng
ý kiÕn trao ®æi, th¶o luËn t¹i Héi th¶o
chÝnh trÞ, x· héi ®Êt n−íc...
tËp trung ph©n tÝch thùc tr¹ng còng
nh− lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®Æt ra Tuy ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu
®èi víi c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn, tæng nhÊt ®Þnh, song c«ng t¸c nghiªn cøu lý
kÕt thùc tiÔn ë n−íc ta hiÖn nay, ®ång luËn thêi gian qua vÉn cßn mét sè mÆt
thêi ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc h¹n chÕ, yÕu kÐm, nhiÒu vÊn ®Ò cÇn sím
- 42 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 1.2014
®−îc kh¾c phôc. Nh×n mét c¸ch tæng häc, c¸c häc viÖn thêi gian qua cßn l¹c
qu¸t, theo c¸c ®¹i biÓu, cã thÓ thÊy næi hËu. §éi ngò c¸c nhµ nghiªn cøu cao
lªn mét sè h¹n chÕ sau: niªn th× cã t©m huyÕt, b¶n lÜnh chÝnh trÞ
1. Sù quan t©m l·nh ®¹o, chØ ®¹o, v÷ng vµng, vèn kiÕn thøc lý luËn vµ v¨n
®Çu t− cña §¶ng cho c«ng t¸c nghiªn ho¸ s©u réng, nhiÒu kinh nghiÖm, nh−ng
cøu lý luËn ch−a t−¬ng xøng víi vai trß, ®Ó ®æi míi t− duy lý luËn l¹i kh«ng ph¶i
chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c«ng t¸c nµy. lµ viÖc ®¬n gi¶n. Cßn ®éi ngò c¸n bé trÎ
Ho¹t ®éng nghiªn cøu lý luËn ch−a ®−îc còng cã t©m huyÕt, b¶n lÜnh, lßng say mª
quy ho¹ch, ch−a cã chiÕn l−îc ph¸t triÓn kh¸m ph¸ lý luËn, khoa häc nh−ng kinh
l©u dµi, ch−a cã c¬ chÕ, chÝnh s¸ch riªng nghiÖm l¹i ch−a nhiÒu.
phï hîp víi tÝnh chÊt ®Æc thï cña ho¹t 4. S¶n phÈm nghiªn cøu lý luËn
®éng nµy. Kinh phÝ ®Çu t− hÇu nh− ch−a ®−îc thÈm ®Þnh, ®¸nh gi¸ mét
kh«ng ®¸ng kÓ; võa thiÕu hôt, võa l·ng c¸ch khoa häc, ch−a ®−îc øng dông vµo
phÝ, chñ yÕu th«ng qua hÖ thèng ch−¬ng ®êi sèng. Cho ®Õn nay, hÇu nh− ch−a cã
tr×nh, ®Ò tµi khoa häc c¸c cÊp theo c¸c sù c«ng khai, minh b¹ch trong c«ng t¸c
nhiÖm kú ®¹i héi cña §¶ng. Kh«ng cã nghiÖm thu, thÈm ®Þnh, ®¸nh gi¸ chÊt
nh÷ng ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu chiÕn l−îng c¸c ch−¬ng tr×nh, ®Ò tµi mét c¸ch
l−îc dµi h¬i, liªn tôc nhiÒu n¨m, nhiÒu kh¸ch quan, khoa häc. C¸c kÕt qu¶
kú, ®−îc ®Çu t− kinh phÝ vµ c¬ së vËt nghiªn cøu sau khi nghiÖm thu Ýt ®−îc
chÊt t−¬ng xøng. x· héi ho¸, Ýt ®−îc c«ng khai øng dông
2. C¬ quan nghiªn cøu lý luËn ch−a thÕ nµo, t¸c ®éng, ¶nh h−ëng ®Õn ®êi
®−îc kiÖn toµn mang tÝnh hÖ thèng, sèng x· héi ra sao.
chuyªn nghiÖp. Kh«ng cã c¬ quan mang 5. Ch−a cã quy chÕ d©n chñ trong
tÝnh trung t©m ®ñ m¹nh, ®ñ søc quy tô nghiªn cøu lý luËn. ViÖc ban hµnh quy
c¸c ®¬n vÞ nghiªn cøu thµnh mét khèi chÕ d©n chñ trong nghiªn cøu lý luËn sÏ
thèng nhÊt, cïng phèi kÕt hîp gi¶i t¹o m«i tr−êng, kh«ng khÝ cëi më ®Ó c¸c
quyÕt c¸c ch−¬ng tr×nh, ®Ò tµi chung. nhµ nghiªn cøu tù do s¸ng t¹o, m¹nh
Ngoµi Héi ®ång Lý luËn Trung −¬ng d¹n tr×nh bµy quan ®iÓm, ý kiÕn ®éc lËp
chuyªn t©m vÒ c«ng t¸c lý luËn, kh«ng cña m×nh; cã ®iÒu kiÖn, c¬ héi tiÕp cËn
cã ®¬n vÞ nµo mang tÝnh chÊt lµ mét c¬ mäi nguån th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô
quan nghiªn cøu lý luËn chuyªn nghiÖp. c«ng t¸c nghiªn cøu. §iÒu ®ã còng gióp
Ho¹t ®éng nghiªn cøu lý luËn ë c¸c ®¬n c¸c c¬ quan qu¶n lý cã thÓ l¾ng nghe
vÞ kh¸c ®Òu mang tÝnh “nghiÖp d−”, “tay nh÷ng ý kiÕn tr¸i chiÒu, míi l¹ vµ mang
tr¸i”, chØ ®−îc thùc hiÖn khi ®−îc giao tÝnh chÊt ph¶n biÖn cña c¸c nhµ nghiªn
®Ò tµi nghiªn cøu, trong khi ®Ò tµi cøu. ViÖc ch−a cã quy chÕ d©n chñ trong
nghiªn cøu lý luËn võa nhá hÑp, võa bÞ nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn ë
xÐ lÎ ph©n chia cho nhiÒu ®Çu mèi rêi n−íc ta hiÖn nay ®· h¹n chÕ t− duy s¸ng
r¹c, nhiÒu ®¬n vÞ ph¶i c¹nh tranh, ®Êu t¹o trong nghiªn cøu lý luËn, kh«ng ph¸t
thÇu míi cã ®−îc. huy vµ khai th¸c hÕt ®−îc tiÒm n¨ng
3. §éi ngò c¸n bé nghiªn cøu lý s¸ng t¹o cña c¸c nhµ nghiªn cøu.
luËn ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu, nhiÖm 6. Ch−a cã c¬ chÕ x©y dùng mèi
vô ®−îc giao. Do ®−îc ®µo t¹o tõ nhiÒu quan hÖ g¾n bã mËt thiÕt gi÷a c«ng t¸c
nguån kh¸c nhau; h¬n n÷a, ph−¬ng nghiªn cøu lý luËn víi c«ng t¸c tæng kÕt
ph¸p ®µo t¹o lý luËn ë c¸c tr−êng ®¹i thùc tiÔn, gi÷a nhµ lý luËn vµ ®éi ngò
- Héi th¶o khoa häc… 43
c¸n bé l·nh ®¹o, chØ ®¹o thùc tiÔn, gi÷a thiÕt; ®¶m b¶o cung cÊp nÒn t¶ng lý
c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn vµ c«ng t¸c luËn x©y dùng sù ®oµn kÕt, nhÊt trÝ
gi¶ng d¹y, ®µo t¹o lý luËn. Nghiªn cøu trong §¶ng, sù ®ång thuËn trong x· héi.
lý luËn mµ xa rêi tæng kÕt thùc tiÔn lµ lý
luËn su«ng, cßn tæng kÕt thùc tiÔn mµ II. Gi¶i ph¸p thóc ®Èy c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn,
kh«ng g¾n víi lý luËn th× ®ã chØ lµ tæng kÕt thùc tiÔn trong thêi kú ph¸t triÓn míi cña
nh÷ng tæng kÕt rêi r¹c, kh«ng thÓ kh¸i ®Êt n−íc
qu¸t thµnh nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh Trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tr¹ng
phæ biÕn, tÝnh quy luËt. HiÖn nay, còng nh− lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò, nh÷ng
nh÷ng vÊn ®Ò, nh÷ng sù kiÖn ®ang ®−îc yªu cÇu cÊp b¸ch ®· vµ ®ang ®Æt ra, ®Ó
giíi nghiªn cøu lý luËn quan t©m, thóc ®Èy c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn,
nh÷ng ch−¬ng tr×nh, ®Ò tµi ®ang ®−îc tæng kÕt thùc tiÔn trong thêi kú ph¸t
triÓn khai nghiªn cøu d−êng nh− ch−a triÓn míi cña ®Êt n−íc, Héi th¶o ®· ®−a
thu hót sù chó ý cña nh÷ng sinh viªn, ra mét sè gi¶i ph¸p tæng qu¸t mang tÝnh
häc viªn ®ang häc tËp lý luËn. Sù t¸ch ®−êng h−íng, chiÕn l−îc sau ®©y:
rêi gi÷a nghiªn cøu vµ ®µo t¹o ®· phÇn
nµo h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña c¶ nghiªn 1. §æi míi t− duy, nhËn thøc vÒ
cøu lý luËn vµ ®µo t¹o lý luËn. nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn.
7. Kho¶ng c¸ch gi÷a nghiªn cøu lý CÇn coi nghiªn cøu lý luËn nh− mét
luËn vµ kÕt qu¶ vËn dông lý luËn vµo khoa häc c¬ b¶n, khoa häc mang tÝnh
thùc tiÔn ch−a ®−îc thu hÑp l¹i mµ ®Þnh h−íng, nghiªn cøu vÒ m« h×nh
d−êng nh− l¹i ®ang dÇn do·ng ra. Lý ph¸t triÓn, vÒ con ®−êng ph¸t triÓn ë
do lµ bëi nh÷ng vÊn ®Ò cò ch−a ®−îc ViÖt Nam. Muèn vËy, c¸c nhµ nghiªn
lµm s¸ng tá nh− mong muèn l¹i ®· cã cøu lý luËn, giíi trÝ thøc vµ toµn x· héi
nhiÒu vÊn ®Ò míi n¶y sinh, qu¸ tÇm víi ph¶i tõng b−íc ®æi míi t− duy, thay ®æi
cña nghiªn cøu lý luËn. nhËn thøc vÒ ho¹t ®éng nghiªn cøu lý
luËn, vÒ nh÷ng gi¸ trÞ míi, c¸ch tiÕp cËn
Theo nhËn ®Þnh cña c¸c ®¹i biÓu, bèi míi, phi truyÒn thèng.
c¶nh míi ®ang ®Æt ra cho c«ng t¸c
nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn 2. T¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng
nhiÒu yªu cÇu cÊp b¸ch. ë tÇm chiÕn ®èi víi c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn, tæng
l−îc, ho¹t ®éng nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn. Tæ chøc l¹i c¸c c¬ quan lý
kÕt thùc tiÔn ph¶i thùc sù lµm cho lý luËn cña §¶ng, Nhµ n−íc vµ c¸c ®oµn
luËn trë thµnh nÒn t¶ng, lµ c¨n cø khoa thÓ nh©n d©n, ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng
häc vµ c¬ së thùc tiÔn cho viÖc x¸c ®Þnh vµ nhiÖm vô, cã sù ph©n c«ng vµ phèi
con ®−êng ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc, cña hîp chÆt chÏ. KiÖn toµn c¸c c¬ quan, tæ
d©n téc; cho viÖc ho¹ch ®Þnh chñ tr−¬ng, chøc nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc
®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch, ph¸p tiÔn mét c¸ch kÞp thêi. Tæ chøc, c¶i tæ,
luËt cña Nhµ n−íc. §ång thêi, ho¹t ®éng x©y dùng l¹i c¸c c¬ quan nghiªn cøu lý
nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn luËn thµnh mét hÖ thèng thèng nhÊt,
trong thêi kú míi ph¶i thùc sù lµm cho tinh gän, linh ho¹t vµ n¨ng ®éng. Cñng
lý luËn trë thµnh c¨n cø khoa häc nh»m cè, t¨ng c−êng vµ ph¸t triÓn nhanh mét
lý gi¶i vµ gãp phÇn quan träng ®Ó gi¶i sè ngµnh khoa häc quan träng, mét sè
quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh tõ thùc trung t©m nghiªn cøu m¹nh mang tÝnh
tiÔn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng vÊn ®Ò nãng, cÊp chÊt ®Çu mèi quy tô.
- 44 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 1.2014
3. Coi träng tæng kÕt thùc tiÔn trong 6. X©y dùng vµ ph¸t triÓn ®éi ngò
nghiªn cøu lý luËn, h−íng c¸c nghiªn c¸n bé lý luËn cã tr×nh ®é cao, ®ñ søc
cøu lý luËn vµo gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò do thùc tiÔn
thùc tiÔn. Ban hµnh quy chÕ t¹o lËp mèi ®Êt n−íc vµ thêi ®¹i ®Æt ra, ngµy cµng
quan hÖ mËt thiÕt gi÷a c«ng t¸c nghiªn chuyªn nghiÖp, tinh nhuÖ. CÇn ®¸nh gi¸
cøu lý luËn víi tæng kÕt thùc tiÔn. Kh¾c toµn diÖn ®éi ngò c¸n bé lý luËn hiÖn cã
phôc t×nh tr¹ng trïng l¾p, kÐm hiÖu ®Ó cã kÕ ho¹ch sö dông hîp lý, ®µo t¹o
qu¶ trong ho¹t ®éng nghiªn cøu. §Ó b¶o l¹i vµ båi d−ìng cã hiÖu qu¶. §æi míi vÒ
®¶m yªu cÇu chÊt l−îng, c«ng t¸c c¨n b¶n c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé lý luËn
nghiªn cøu lý luËn ph¶i thùc sù thÓ tõ quy ho¹ch, ch−¬ng tr×nh, néi dung,
hiÖn tÝnh khoa häc ngay tõ kh©u x¸c ph−¬ng ph¸p ®Õn quy chÕ tuyÓn chän,
®Þnh vÊn ®Ò (®Ò tµi) c¨n cø trªn nhu cÇu tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chÊt l−îng. §éi ngò
thùc tiÔn. X©y dùng hÖ thèng ch−¬ng c¸n bé lý luËn ph¶i ®−îc ®µo t¹o mét
tr×nh nghiªn cøu cã môc tiªu, yªu cÇu c¸ch ®ång bé, −u tiªn cho nh÷ng ngµnh
néi dung cô thÓ vµ thiÕt thùc. lý luËn mòi nhän. X©y dùng ®éi ngò c¸n
4. Sím ban hµnh quy chÕ d©n chñ bé ®Çu ®µn vµ c¸c líp kÕ tiÕp ngµy cµng
nh»m ph¸t huy tinh thÇn tù do s¸ng t¹o v÷ng m¹nh, ®¸p øng nh÷ng nhiÖm vô
trong qu¸ tr×nh t×m tßi, kh¸m ph¸ ch©n tr−íc m¾t, ®ång thêi chuÈn bÞ tiÒm lùc
lý. §Ò cao tÝnh kh¸ch quan khoa häc cho sù ph¸t triÓn trong t−¬ng lai.
trong nghiªn cøu; x©y dùng kh«ng khÝ 7. T¨ng ng©n s¸ch ®Çu t− cho c¸c
d©n chñ, cëi më vµ cã nguyªn t¾c trong ho¹t ®éng lý luËn, ph©n bæ hîp lý nguån
th¶o luËn, tranh luËn khoa häc. §iÒu ®ã kinh phÝ nhµ n−íc cÊp nh»m b¶o ®¶m
sÏ t¹o ra bÇu kh«ng khÝ míi tù do t− tõng b−íc hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt-kü
t−ëng, gi¶i phãng tinh thÇn vµ khai më thuËt phôc vô c«ng t¸c nghiªn cøu lý
s¸ng t¹o; ®ång thêi, x¸c lËp tr¸ch nhiÖm luËn, tæng kÕt thùc tiÔn. §æi míi c¬ chÕ
x· héi, tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n tr−íc §¶ng, tµi chÝnh theo h−íng t¨ng c−êng tÝnh tù
tr−íc nh©n d©n cña c¸c nhµ nghiªn cøu. chñ cña c¬ së vµ nhµ nghiªn cøu, kÕt
5. X©y dùng c¬ chÕ ®¸nh gi¸, øng hîp víi n©ng cao chÊt l−îng c«ng t¸c
dông c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu lý luËn. kiÓm tra, gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶
Bªn c¹nh viÖc x¸c ®Þnh c¸c h−íng ho¹t ®éng nghiªn cøu. Kh«ng nªn thùc
nghiªn cøu lý luËn chñ yÕu, c¸c ®Ò tµi hiÖn ®Êu thÇu ®Ó giao kinh phÝ thùc
cô thÓ cÇn chøng minh ®−îc ®iÓm míi, hiÖn c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu ®Þnh s½n,
tÝnh s¸ng t¹o cña ®Ò tµi, kh¶ n¨ng øng ph¶i giao kinh phÝ cho nh÷ng ®Ò tµi mµ
dông kÕt qu¶ nghiªn cøu vµo lÜnh vùc nhµ khoa häc tù ®Ò xuÊt, trªn c¬ së gi¶i
cô thÓ, ®Þa chØ øng dông vµ nh÷ng ®iÒu tr×nh râ néi dung, ý nghÜa, tÇm quan
kiÖn øng dông... Nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn träng vµ tÝnh kh¶ thi cña ®Ò tµi. Riªng
cøu ®· ®−îc øng dông vµo c¸c chñ víi nh÷ng ®Ò tµi cã tÝnh bÝ mËt quèc
tr−¬ng, ®−êng lèi, chÝnh s¸ch hoÆc c¸c gia (nh− lÜnh vùc an ninh, quèc phßng)
øng dông cô thÓ kh¸c cÇn cã c¬ chÕ trao th× ph¶i giao cho nh÷ng chuyªn gia hay
®æi th«ng tin hai chiÒu, võa ®Ó khuyÕn tæ chøc mµ n¨ng lùc thùc tÕ ®· ®−îc
khÝch ng−êi nghiªn cøu, võa x¸c nhËn kiÓm chøng.
l¹i tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c nghiªn cøu ®· 8. Më réng quan hÖ quèc tÕ, cã chiÕn
lµm, gîi më h−íng cho c¸c nghiªn cøu l−îc nghiªn cøu, kh¶o s¸t, tham kh¶o,
tiÕp theo. kÕ thõa cã chän läc nh÷ng tinh hoa lý
- Héi th¶o khoa häc… 45
luËn trªn thÕ giíi, nhÊt lµ c¸c n−íc theo trÝ, vai trß cña mçi con ®−êng ®ã; c¸c
con ®−êng XHCN. §©y chÝnh lµ con vÊn ®Ò ph¸t triÓn cña CNXH thÕ giíi...
®−êng thóc ®Èy ph¸t triÓn lý luËn phï
Bèn lµ, tiÕp tôc lµm s¸ng tá nhËn
hîp víi thêi ®¹i toµn cÇu ho¸ vµ héi
thøc, quan niÖm vÒ CNXH vµ con ®−êng
nhËp quèc tÕ. Lý luËn mÆc dï cã tÝnh
®i lªn CNXH cña n−íc ta. Tr−íc hÕt, cÇn
®Æc thï nh−ng còng bao hµm trong nã
tËp trung lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò míi ®Æt
tÝnh phæ biÕn nh©n lo¹i. Nghiªn cøu
ra trong nhËn thøc vÒ hÖ thèng chÝnh
tham kh¶o thµnh tùu cña b¹n bÌ quèc
trÞ; vai trß, b¶n chÊt, cÊu tróc cña hÖ
tÕ sÏ gãp phÇn thóc ®Èy h¬n n÷a c«ng
thèng chÝnh trÞ; vai trß l·nh ®¹o cña
t¸c nghiªn cøu lý luËn cña n−íc ta trong
§¶ng vµ qu¶n lý cña Nhµ n−íc ®èi víi
nh÷ng n¨m tíi.
hÖ thèng chÝnh trÞ; vai trß cña MÆt trËn
VÒ nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ cÇn lµm râ, Tæ quèc vµ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ-x· héi
c¸c ®¹i biÓu cho r»ng, thêi gian tíi c«ng trong hÖ thèng chÝnh trÞ vµ trong x· héi
t¸c nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn hiÖn nay.
cÇn tËp trung vµo nh÷ng néi dung sau:
N¨m lµ, vÊn ®Ò x©y dùng nhµ n−íc
Mét lµ, vÊn ®Ò nghiªn cøu, vËn dông ph¸p quyÒn XHCN. Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn
s¸ng t¹o vµ ph¸t triÓn chñ nghÜa Marx- ®−îc lµm s¸ng tá h¬n n÷a lµ: b¶n chÊt,
Lenin, t− t−ëng Hå ChÝ Minh. Lµm râ chøc n¨ng, cÊu tróc thÓ chÕ cña Nhµ
nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng cña chñ nghÜa n−íc ph¸p quyÒn XHCN trong thêi kú
Marx-Lenin, nh÷ng vÊn ®Ò cÇn bæ sung qu¸ ®é lªn CNXH, trong ®iÒu kiÖn kinh
vµ ph¸t triÓn cho phï hîp víi thùc tiÔn tÕ thÞ tr−êng vµ héi nhËp quèc tÕ; vÊn
®Êt n−íc vµ thêi ®¹i. ®Ò quyÒn lùc, thùc thi quyÒn lùc, kiÓm
so¸t quyÒn lùc cña Nhµ n−íc ph¸p
Hai lµ, vÊn ®Ò nghiªn cøu lý luËn,
quyÒn XHCN; vÊn ®Ò cÊu tróc hÖ thèng
tæng kÕt thùc tiÔn vÒ x©y dùng ®¶ng
tæ chøc Nhµ n−íc ph¸p quyÒn XHCN;
cÇm quyÒn. CÇn tËp trung tæng kÕt qu¸
vÊn ®Ò thèng nhÊt quyÒn lùc nhµ n−íc
tr×nh ®æi míi ph−¬ng thøc l·nh ®¹o cña
víi viÖc ph©n c«ng, ph©n cÊp, ph©n
§¶ng, vÊn ®Ò ph¸t huy vµ thùc thi d©n
quyÒn trong hÖ thèng nhµ n−íc...
chñ trong §¶ng, vÊn ®Ò thùc hiÖn
nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ vµ ph¸t S¸u lµ, vÊn ®Ò x©y dùng nÒn d©n
huy d©n chñ trong ®iÒu kiÖn mét ®¶ng chñ XHCN. Lµm râ nh÷ng b−íc tiÕn,
cÇm quyÒn. Tæng kÕt viÖc thùc hiÖn ®æi nh÷ng bÊt cËp, nh÷ng nhËn thøc kh«ng
míi tæ chøc bé m¸y cña §¶ng vµ chiÕn ®óng vµ kh«ng phï hîp vÒ nÒn d©n chñ
l−îc c¸n bé ®Ó cã ®−îc nh÷ng bµi häc XHCN. Nªu bËt ®−îc b¶n chÊt, néi
kinh nghiÖm quý b¸u. dung, ®Æc tr−ng cña nÒn d©n chñ
XHCN, nhÊt lµ trong thêi kú qu¸ ®é lªn
Ba lµ, nghiªn cøu lµm râ vÊn ®Ò thêi
CNXH. VÒ mÆt thùc tiÔn, ph¶i tËp trung
®¹i. Tr−íc hÕt cÇn tËp trung lµm râ luËn
®¸nh gi¸ ®óng, kh¸ch quan thùc tr¹ng
cø cho nh÷ng kh¼ng ®Þnh cña §¶ng
nÒn d©n chñ n−íc ta, d©n chñ trong
trong C−¬ng lÜnh ph¸t triÓn ®Êt n−íc vÒ
t−¬ng quan víi kû c−¬ng, ph¸p luËt, víi
c¸c vÊn ®Ò cô thÓ nh−: c¸c luËn cø míi
quyÒn lîi, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña
chøng minh thêi ®¹i ngµy nay lµ thêi
mçi ng−êi, mçi c«ng d©n.
®¹i qu¸ ®é tõ CNTB lªn CNXH; giíi h¹n
ph¸t triÓn cña CNTB; c¸c con ®−êng B¶y lµ, c¸c vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc
ph¸t triÓn trong thêi ®¹i ngµy nay vµ vÞ tiÔn vÒ chiÕn l−îc b¶o vÖ Tæ quèc trong
- 46 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 1.2014
t×nh h×nh míi: ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ®èi C¸c tham luËn t¹i héi th¶o
ngo¹i cña §¶ng, Nhµ n−íc; nh÷ng vÊn
1. PGS. TS. NguyÔn Quèc B¶o, N©ng
®Ò ®Æt ra trong cuéc ®Êu tranh t− t−ëng-
cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ c«ng t¸c
lý luËn trong thêi kú míi; viÖc t¨ng
nghiªn cøu lý luËn ®¸p øng yªu cÇu
c−êng ph¶n kÝch m¹nh mÏ c¸c luËn ®iÖu
sù nghiÖp ®æi míi.
sai tr¸i, nhÊt lµ luËn ®iÖu cña c¸c thÕ
lùc thï ®Þch... 2. §¹i t¸, PGS. TS., NG¦T. NguyÔn B¸
T¸m lµ, nh÷ng vÊn ®Ò v¨n ho¸-x· D−¬ng, Nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt
héi. Nghiªn cøu sù ph¸t triÓn v¨n ho¸- thùc tiÔn c«ng t¸c quèc phßng, an
x· héi vµ con ng−êi ViÖt Nam trong thêi ninh trong thêi kú ph¸t triÓn míi cña
kú míi; ch¨m lo båi d−ìng vµ x©y dùng ®Êt n−íc.
con ng−êi ViÖt Nam vÒ lý t−ëng, ®¹o 3. Hµ §¨ng, Lµm g× ®Ó thóc ®Èy vµ
®øc, lèi sèng, ®Æc biÖt ®èi víi thÕ hÖ trÎ. n©ng cao chÊt l−îng hiÖu qu¶ c«ng
CÇn lµm râ vÊn ®Ò ®Þnh h−íng XHCN t¸c nghiªn cøu lý luËn trong nh÷ng
trong v¨n ho¸-x· héi lµ g×; néi dung c¸c n¨m tíi.
gi¸ trÞ v¨n ho¸ ch©n chÝnh, tiªn tiÕn,
®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc lµ g×; mèi quan 4. TS. Bïi V¨n H−ng, Mét sè vÊn ®Ò
hÖ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi ph¸t triÓn ®Æt ra vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t
v¨n ho¸ vµ con ng−êi; vÊn ®Ò chªnh lÖch ®éng nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt
giµu nghÌo, bÊt b×nh ®¼ng x· héi... thùc tiÔn hiÖn nay.
ChÝn lµ, nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ. Ho¹t 5. PGS. TS. Tr−¬ng Ngäc Nam, T¨ng
®éng nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc c−êng vµ më réng nhanh diÖn ®−îc
tiÔn cÇn gãp phÇn t×m ra ®éng lùc míi tiÕp cËn, tuyªn truyÒn chñ tr−¬ng,
thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh h¬n, ®−êng lèi cña §¶ng, chÝnh s¸ch,
®Èy lïi nguy c¬ tôt hËu. CÇn kh¼ng ph¸p luËt cña Nhµ n−íc.
®Þnh ®−îc r»ng, vÒ mÆt lý luËn, trong
®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng 6. TS. Lª Minh NghÜa, Mét sè suy nghÜ
®Þnh h−íng XHCN hiÖn nay, cÇn coi vÒ vÊn ®Ò ®Æt ra vµ gi¶i ph¸p thóc
ph¸t triÓn, t¨ng tr−ëng bÒn v÷ng lµ môc ®Èy ho¹t ®éng nghiªn cøu lý luËn,
tiªu kiªn ®Þnh. tæng kÕt thùc tiÔn trong thêi kú ph¸t
triÓn míi cña ®Êt n−íc.
Trong giai ®o¹n hiÖn nay, c¸c c¬
quan nghiªn cøu trong c¶ n−íc ®ang 7. GS. TS. D−¬ng Xu©n Ngäc, Gi¶i
tÝch cùc triÓn khai c¸c ch−¬ng tr×nh, ®Ò ph¸p n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng
tµi nghiªn cøu lý luËn thùc hiÖn NghÞ nghiªn cøu khoa häc lý luËn chÝnh
quyÕt §¹i héi XI cña §¶ng. Ho¹t ®éng trÞ trong thêi kú ph¸t triÓn míi cña
tæng kÕt 30 n¨m ®æi míi còng ®ang ®−îc ®Êt n−íc.
triÓn khai ë c¶ Trung −¬ng vµ ®Þa
8. PGS. TS. Vò V¨n Phóc, VÊn ®Ò ®ang
ph−¬ng. Cïng víi c¸c ho¹t ®éng trªn,
®Æt ra vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy c«ng
nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn c«ng t¸c
t¸c nghiªn cøu lý luËn trong nh÷ng
nghiªn cøu lý luËn, tæng kÕt thùc tiÔn
n¨m tíi.
®−îc th¶o luËn t¹i Héi th¶o nµy sÏ lµ
nh÷ng ®ãng gãp kh«ng nhá cho viÖc x©y 9. PGS. TS. Tr−¬ng ThÞ Th«ng, Mét sè
dùng c¸c v¨n kiÖn §¹i héi XII cña §¶ng vÊn ®Ò ®Æt ra vµ gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh
trong thêi gian tíi c«ng t¸c nghiªn cøu lý luËn hiÖn nay.
nguon tai.lieu . vn
