Xem mẫu

  1. UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH ĐỒNG THÁP TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ ĐỒNG THÁP GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN: TRƯNG BÀY HÀNG HÓA NGÀNH, NGHỀ: NGHIỆP VỤ BÁN HÀNG TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP (Ban hành kèm theo Quyết định Số: /QĐ-CĐCĐ-ĐT ngày tháng năm 2018 của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Đồng Tháp) Đồng Tháp, năm 2018
  2. TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh sẽ bị nghiêm cấm.
  3. LỜI GIỚI THIỆU Giáo trình Trưng bày hàng hóa được biên soạn và giảng dạy trình độ trung cấp nghiệp vụ bán hàng tại trường cao đẳng cộng đồng Đồng Tháp. Giáo trình được biên soạn dựa trên thực tiễn hoạt động trưng bày và bán hàng offline tại các siêu thị, cửa hàng, tiệm tạp hóa ở thời điểm biên soạn và trong điều kiện áp dụng cho tỉnh Đồng Tháp. Giáo trình có 3 chương: Bài 1: Tổng quan về trưng bày hàng hóa Bài 2: Các phương pháp trưng bày hàng hóa Bài 3: Trưng bày hàng hóa trong siêu thị Tác giả xin chân thành cảm ơn các hệ thống siêu thị Coop Mart, Big C, Vincom+ đã hỗ trợ thông tin biên soạn giáo trình này. Đồng Tháp, ngày tháng năm 2018 Tham gia biên soạn Chủ biên Trần Anh Điền 1
  4. MỤC LỤC  TRANG 1. Lời giới thiệu 1 2. Bài 1: Tổng quan về trưng bày hàng hóa 4 3. Bài 2: Các phương pháp trưng bày hàng hóa 6 4. Bài 3: Trưng bày hàng hóa trong siêu thị 10 5. Tài liệu tham khảo 23 2
  5. GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: TRƯNG BÀY HÀNG HÓA. Mã mô đun: MĐ24KX5340119 Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của mô đun: - Vị trí: Là mô-đun chuyên ngành bắt buột trong chương trình đào tạo trung cấp nghiệp vụ bán hàng, được giảng dạy sau khi sinh viên đã học xong các MH/MĐ cơ sở ngành. - Tính chất: Thông qua môn học giúp học sinh củng hình thành kỹ năng trưng bày hàng hóa trong cửa hàng và siêu thị. Tạo điều kiện cho sinh viên biết cách ứng dụng những kiến thức đã học vào hoàn cảnh thực tế kinh doanh. - Ý nghĩa và vai trò của mô đun: Giúp sinh viên hình thành một trong những kỹ năng cốt lõi của nghề bán hàng. Mục tiêu của mô đun: - Về kiến thức: + Trình bày được các phương pháp trưng bày hàng hóa phổ biến hiện nay - Về kỹ năng: + Thực hiện được việc trưng bày hàng hóa trong siêu thị và cửa hàng. - Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: + Có ý thức tích cực, chủ động trong quá trình học tập và làm việc. + Có đạo đức lương tâm nghề nghiệp, có ý thức tổ chức kỷ luật, sức khỏe giúp cho người học sau khi tốt nghiệp có khả năng tìm kiếm việc làm tại các Doanh nghiệp. Nội dung của mô đun: 3
  6. BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ TRƢNG BÀY HÀNG HÓA Mã Bài: MĐ24KX5340119-01 Giới thiệu: Bài học này cung cấp cho học sinh những kiến thưc tổng quan về trưng bày hàng hóa. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này người học có thể trình bày được khái niệm, vai trò, mục tiêu, nguyên tắc cơ bản trong trưng bày hàng hóa. Nội dung chính: 1. Khái niệm về trƣng bày hàng hóa. Trưng bày hàng hóa là việc sắp xếp, trưng bày sản phẩm trên một khu vực nhất định theo những cách thức có hiệu quả nhất nhằm thuyết phục khách hàng mua sản phẩm đó. 2. Vai trò của trƣng bày hàng hóa. Giúp cho khách hàng tìm kiếm hàng hóa mà họ cần mua một cách dễ dàng và thuận tiện. Vì khách hàng không phải ai cũng có đủ thời gian và có hứng thú để đi hết cửa hàng, siêu thị khi để mua hàng. Mà đa phần là họ đến khu vực có sẵn mà họ cần mua trước rồi sau đó mới đi các nơi khác. Do đó, nếu ta trưng bày hàng hóa một cách khoa học và có hệ thống thì nó sẽ giúp cho khách hàng tìm kiếm khu vực chứa sản phẩm của mình một cách dễ dàng và nhanh chóng. Đồng thời cách trưng bày hàng hóa tại khu vực có chứa sản phẩm đó sẽ giúp họ tìm kiếm sản phẩm của mình nhanh hơn. Là một yếu tố kích thích gợi mở nhu cầu khách hàng. Không phải bất kỳ ai khi đến siêu thị cũng đã có quyết định mua hàng hóa nào, mà phần lớn là họ mới hình thành nên ý tưởng để mua một hàng hóa nào đó. Do đó nhiệm vụ của người thiết kế trưng bày hàng hóa là phải làm sao kích thích ý tưởng mua hàng hóa của họ thành quyết định mua hàng. Tất nhiên khách hàng chỉ có yếu tố trưng bày hàng hóa mới tác động đến kích thích nhu cầu. Ngoài ra còn có các yếu tố khác như: kiểu dáng, giá cả, chất lượng...của sản phẩm. Nhưng cách trưng bày là một nhân tố quan trọng, đôi khi khách hàng họ đến nhưng chỉ với mục đích là đi xem hàng hay mua những mặt hàng mà họ đã dự định từ trước nhưng khi đến siêu thị thì có thể là do cách trưng bày hàng hóa có khoa học và hệ thống khiến cho họ tò mò đi xem hàng, trong quá trình đi xem hàng có thể họ nhìn thấy sản phẩm gì 4
  7. đó mà họ khi đó mới nghĩ ra là mình cần có sản phẩm đó. Và đó chính là công việc mà người thiết kế trưng bày hàng hóa phải làm. Là một trong những nhân tố tác động đến tâm lý tình cảm của khách hàng về hình ảnh của siêu thị. Nếu một cửa hàng nào đó có cách trưng bày hàng hóa không hợp lý (lối đi nhỏ hẹp, hàng hóa bày không theo một trật tự, khó tìm kiếm sản phẩm cần tìm...) thì có thể làm cho khách hàng sẽ có ấn tượng không tốt về cửa hàng đó. Bên cạnh đó, có thể từ những ấn tượng không tốt bằng thông tin truyền miệng họ sẽ tuyên truyền cho người khác. Tuy nhiên, nếu như một cửa hàng nào đó mà có cách trưng bày hàng hóa hợp lý thì đương nhiên nó sẽ có phản ứng ngược lại như: lần sau lại tiếp tục đến mua hàng, tuyên truyền cho người thân, bạn bè...... 3. Mục tiêu của trƣng bày hàng hóa. - Sản phẩm dễ thấy. - Xây dựng hình ảnh thương hiệu. - Tạo nhu cầu. - Tăng lượng bán ra. - Tăng doanh số. - Tăng thị phần. 4. Các nguyên tắc cơ bản trong trƣng bày hàng hóa. 4.1. Vị trí. - Sản phẩm có thể trưng bày ở trên kệ hay ngoài kệ. • Trên kệ: Từ thắt lưng đến ngang tầm mắt, nằm trong tầm với của người mua và chủ cửa hàng, ở hai đầu kệ. • Ngoài kênh phân phối: các tiểu đảo, khu trưng bày - Sản phẩm trưng bày cần ở nơi đông người qua lại. • Độ tiếp cận. • Nơi giao nhau của các lối đi. • Gần quầy tính tiền. - Sản phẩm cho trẻ em ở dưới thấp. - Sản phẩm chúng ta không nên bày ở : • Trực tiếp dưới ánh nắng hay tăm tối. 5
  8. • Nơi nhiệt độ cao • Nơi độ ẩm cao. • Gần các sản phẩm nặng mùi. 4.2. Kích cỡ. - Trưng bày lớn tạo sự chú ý. - Trữ hàng đủ lượng đảm bảo luôn đủ hàng. - Trưng bày phải đạt tiêu chuẩn - Thực hiện theo tiêu chuẩn. - Bày chung hàng chúng ta với các sản phẩm cùng loại. 4.3. Tạo sự ấn tƣợng. Trưng bày sáng tạo hay hoành tráng làm sản phẩm của chúng ta nổi bật và tạo sự chú ý của người mua hàng. Trưng bày liên kết với khuyến mãi cho người tiêu dùng tăng sự kích thích và gia tăng lượng người mua đến cửa hàng mua sắm. 6
  9. BÀI 2: CÁC PHƢƠNG PHAP TRƢNG BÀY HÀNG HÓA Mã Bài: MĐ24KX5340119-02 Giới thiệu: Bài học này giúp học sinh hình thành kỹ năng trưng bày hàng hóa. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, học sinh có thể trình bày và thực hiện trưng bày hàng hóa bằng các phương pháp nghệ thuật, liên kết, so sánh. Nội dung chính: 1. Phƣơng pháp nghệ thuật Căn cứ vào đặc tính của hàng hóa như đẹp về dáng, đẹp về màu sắc hoặc đẹp về cảm tính để dùng những thư pháp nghệ thuật khác nhau thể hiện những nét độc đáo đó. Có những phương pháp như: trưng bày theo kiểu đường thẳng, đường cong, đường xuyên, hình tháp, hình treo đối xứng cân bằng tập thể, họa tiết... chúng ta có thể căn cứ hàng hóa kinh doanh để chọn thủ pháp kinh doanh. 2. Phƣơng pháp liên kết Sắp xếp mặt hàng có cùng hình thể ở cùng một chỗ để tạo cảm giác đẹp. để đảm bảo tính liên kết của hàng hóa có thể áp dụng các phương pháp phân loại hàng hóa trước rồi trưng bày theo mẫu mã, cung cách chất lượng, phân loại chất liệu hàng hóa trước rồi trưng bày theo màu sắc, mục đích sử dụng. 3. Phƣơng pháp so sánh Nếu muốn nhấn mạnh sự mềm mại của mặt hàng có thể sắp xếp chúng cạnh hàng cứng, có thể so sánh về màu sắc, về hình thể. 4. Một số mẹo khi trƣng bày hàng hóa Để đạt được hiệu quả trong trưng bày hàng hóa. Chúng ta cần chú ý một số mẹo cơ bản sau để có chất lượng sau: - Đơn giản. - Giới hạn số lượng mặt hàng triển lãm. - Chia danh mục hàng hoá thành các quầy trưng bày riêng. - Đặt các mặt hàng chính tách riêng với các mặt hàng khác. - Cho thấy lợi thế của sản phẩm. - Sử dụng các đoạn chữ viết hoặc hình ảnh giải thích. 7
  10. - Đảm bảo đủ diện tích để trưng bày sản phẩm. - Tránh tình trạng sản phẩm bị trưng bày lộn xộn. - Trưng bày sản phẩm ở các mức độ khác nhau 5. Nghệ thuật trƣng bày hàng hóa. Đối với một nhà phân phối bán lẻ, gian trưng bày hàng hoá chính là bộ mặt và là ấn tượng ban đầu của doanh nghiệp trong mắt người tiêu dùng. Đây cũng là cách thức cạnh tranh đơn giản và dễ ứng dụng nhất mà bạn có thể thực hiện ngay. Điều này là dễ hiểu khi so sánh với việc bạn thường cảm nhận về quyển sách bởi bìa ngoài của nó, thì khách hàng cũng hoàn toàn có thể cảm nhận cửa hàng của bạn bởi những hình ảnh và cách thức trưng bày ngay từ ngoài cửa. Có thể bạn đang có rất nhiều ý tưởng cho việc trưng bày và trang trí cửa hàng của mình theo các chủ đề vào các dịp lễ khác nhau như ngày Valentine, ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 hay ngày Nhà Giáo 20/11,… Hoặc bạn đang nung nấu ý tưởng trưng bày theo cá tính, đặc điểm của từng đối tượng khách hàng bạn nhắm đến. Tuy nhiên, trước khi bạn thực hiện tất cả các sáng tạo của mình, hãy tham khảo một vài lời khuyên dưới đây:  Tránh loè loẹt, nhiều chi tiết. Ít chi tiết trang trí hơn hoàn toàn có thể có nhiều tác dụng hơn khi tạo được ấn tượng đối với khách hàng. Một gian trưng bày lộn xộn với nhiều chi tiết thừa khiến khách hàng khó nhận ra chủ đề chính và mặt hàng bạn đang cần giới thiệu.  Tập trung vào sản phẩm. Cũng giống như quảng cáo truyền hình, trưng bày tại cửa hàng cũng dễ khiến khách hàng nhớ đến hình ảnh trưng bày nhiều hơn những ấn tượng về sản phẩm, nên sản phẩm cần được làm nổi bật nhất mới thu hút được sự chú ý của khách hàng.  Làm nổi sản phẩm nhờ ánh sáng. Ngay cả khi gian trưng bày của bạn chỉ ở trong một góc nhỏ của cửa hàng, sản phẩm càng nên được rọi nhiều ánh sáng nhất. Nếu gian trưng bày chú trọng vào hình ảnh, nhãn hiệu hơn sản phẩm thì ánh sáng cần được bố trí hài hoà.  Xếp các sản phẩm thành các dãy hoặc khối. Gây sự chú ý của người mua hàng bằng cách sắp xếp hài hoà các sản phẩm trong gian trưng bày theo độ cao hoặc chiều sâu khác nhau để tạo được một tổng thể bắt mắt. 8
  11.  Hình nộm vui nhộn. Nếu bạn sử dụng các hình nộm, hãy tạo dáng sao cho ấn tượng nhất ngay cả đối với người đi đường.  Sáng tạo. Hãy phát huy hết mức sức tưởng tượng của bạn, nhưng nhớ là không được vượt khỏi mục tiêu chính của việc trưng bày. Hãy thu hút khách hàng nhờ những gian trưng bày thật mới mẻ, sáng tạo và phá cách.  Kiên định chủ đề. Nên trưng bày theo một chủ đề nhất định. Các chi tiết trưng bày phải luôn được chú ý xoay quanh chủ đề đó.  Nhắm vào những người đi xe. Nếu khách hàng tiềm năng của bạn thường ngồi trên xe thì gian trưng bày của bạn cần lớn hơn và mang nhiều màu sắc hơn.  Dự trữ hàng trưng bày. Không bao giờ nhắm đến việc trưng bày các sản phẩm mà bạn không có đủ số lượng đáp ứng cho khách hàng.Thêm một điều không kém phần quan trọng nữa nếu bạn không thể tự trang trí gian trưng bày, hãy chắc chắn bạn thuê được một người thực sự có kỹ năng làm việc này và người đó sẽ không “chia sẻ” một ý tưởng với nhiều đối tác khác nhau. Thay đổi hình thức trưng bày thường xuyên để khiến cửa hàng của bạn luôn mới mẻ.  Mô hình chung cho chuỗi hệ thống các cửa hàng. Điều quan trọng của sự khác biệt đó là khi bạn ở một cửa hàng của hệ thống cũng giống như bạn đang đứng ở một trong số các cửa hàng còn lại. Một tập đoàn bán lẻ cần tìm kiếm một mô hình riêng biệt để nguời mua tự cảm nhận sự riêng biệt đó, mà không thể đánh đồng vào bất cứ một hệ thống nào đang có mặt trên thị trường. Siêu thị đã và đang là thói quen tiêu dùng văn minh của người Việt, và đang dần biến thói quen trở thành một nét văn hoá mới.  Hiệu quả hơn cả giảm giá. Nghiên cứu của Ogilvy Action trên 6.000 người tiêu dùng tại Mỹ được công bố vào tháng 11.2008 cho thấy, việc trưng bày bên trong cửa hàng có hiệu quả hơn cả giảm giá. Trong 29% người mua hàng một cách ngẫu nhiên, có đến 18% cho biết họ bị ảnh hưởng bởi sự trưng bày trong cửa hàng, 24% bị ảnh hưởng bởi việc trưng bày bên ngoài các dãy kệ trưng bày hàng hóa thông thường và chỉ 9
  12. 17% là bị ảnh hưởng bởi khuyến mãi, giảm giá. Trong 39% người mua hàng có ý định từ trước nhưng quyết định chọn thương hiệu tại cửa hiệu, có 31% bị ảnh hưởng bởi việc trưng bày trong cửa hàng, chỉ 28% bị ảnh hưởng bởi khuyến mãi và giảm giá và 27% bởi những hình thức khuyến mãi khác. Trưng bày tại cửa hàng có ba dạng cơ bản: bên cạnh quầy thu tiền, trong các quầy kệ và trưng bày trên sàn. Dạng nào cũng phải đảm bảo hai yếu tố vừa lôi cuốn người mua vừa cung cấp đủ thông tin để đảm bảo việc mua hàng.  Thu hút từ cái nhìn đầu tiên. Ở bên trong siêu thị, một sản phẩm chỉ có vài giây để thu hút sự chú ý của người mua. Do đó, yếu tố quan trọng hàng đầu trong trưng bày là sản phẩm phải được nhìn thấy dễ dàng. Muốn vậy thì trước tiên phải chọn đúng vị trí. Cho dù bao bì có bắt mắt đi chăng nữa nhưng nếu để sai vị trí, sản phẩm cũng không có khả năng được nhìn thấy. Vị trí lý tưởng là ngang tầm mắt của người tiêu dùng, trong khoảng theo hướng nhìn xuống hoặc kệ thứ ba tính từ dưới lên. Chiều cao của người Việt Nam hiện tại nói chung thấp hơn 1m80, để đảm bảo quan sát không bị che khuất, có thể quan sát tối ưu, giá kệ dùng trong siêu thị cao 1m80 đến 2m. Ngoại trừ sản phẩm của một thương hiệu thuộc dạng best selling, người mua hàng sẽ không tự nhiên tìm kiếm những sản phẩm ở tận trên đỉnh hoặc dưới đáy của một quầy hàng. Nhưng giữa một rừng nhãn hiệu chen chúc nhau trong vị trí “đắc địa” ấy thì để có được cơ hội được nằm trong giỏ hàng, sản phẩm còn phải gây được ấn tượng với người mua. Kiểu dáng và màu sắc là hai yếu tố chủ đạo để đánh vào thị giác để lôi cuốn người tiêu dùng, trong đó các màu đậm như xanh, đỏ, vàng là những màu dễ được nhận thấy nhất. Để tạo được hiệu quả trong việc tác động tới hành vi mua hàng, việc trưng bày còn phải phù hợp với hành vi mua sắm, tạo ra sự tượng tác cao độ giữa người mua với sản phẩm. Ví dụ như người tiêu dùng có khuynh hướng tìm kiếm thông tin trên bao bì sản phẩm nên phải làm nổi bật thông tin khi trưng bày để lôi cuốn người mua hàng. Hay người ta thường chú ý đến những hàng hóa chủ yếu nên có thể sử dụng bao bì như một tấm biển chỉ đường… Chọn vị trí cho phù hợp với ngành hàng cũng là một yếu tố. Ví dụ, sản phẩm ngành thực phẩm nên để cạnh ngành hàng nước giải khát, sản phẩm chăm sóc tóc để gần hàng mỹ phẩm hoặc chăm sóc cá nhân… vì người ta thường có khuynh hướng mua kèm những sản phẩm có liên quan dù không có ý định trước. Nếu có thể “ngự trị” tại một vị trí đẹp trên sàn, doanh nghiệp cần phải xem xét những yếu tố sau khi thiết kế và trưng bày hàng hóa trên chiếc kệ riêng của 10
  13. mình: sự chắc chắn và kinh tế về chất liệu, giới hạn về kích cỡ và thời gian sản xuất hợp lý để đạt hiệu quả nhất về chi phí. Tạo ra những chủ đề hấp dẫn hay kể một câu chuyện là một trong những cách tạo ra hình dạng trưng bày bắt mắt và thu hút sự chú ý của người mua hàng. Luôn lưu ý là kệ trưng bày phải phù hợp với kênh bán lẻ và cũng như với từng địa điểm bán và thích hợp với sản phẩm, linh hoạt trong sử dụng và có thể trụ vững trên sàn.  Công cụ để xây dựng hình ảnh. Đối với ngành hàng thời trang, trưng bày là một trong những kênh quảng cáo quan trọng nhất, xác định vị trí của nhãn hiệu và cửa hàng trên thị trường, cũng như xác định đối tượng khách hàng mục tiêu và thể hiện tầm kiểm soát đối với công việc kinh doanh. Những cô mannequin trưng diện các mẫu mới nhất, trang bị rất nhiều phụ kiện bên cạnh hoa, lá… không chỉ để bán những thứ trên kệ mà còn đánh vào tâm trạng và trí tưởng tượng của người mua. Đó là sự tập hợp tất cả những yếu tố có ảnh hưởng đến thị giác và như thiết kế cửa hàng, trưng bày ngoài cửa sổ, trưng bày bên trong, vật dụng hỗ trợ việc trưng bày, cách sắp xếp hàng hóa… để tạo thêm 1 hình ảnh và các tính cho quầy hàng.Tạo thương hiệu riêng biệt gắn liền với cửa hàng và tâm trí người tiêu dùng. 11
  14. BÀI 3: TRƢNG BÀY HÀNG HÓA TRONG SIÊU THỊ Mã Bài: MĐ24KX5340119-03 Giới thiệu: Bài học này giúp học sinh hình thành kỹ năng trưng bày hàng hóa trong siêu thị. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này, học sinh có thể trình bày và thực hiện trưng bày hàng hóa bằng các phương pháp sắp xếp, bố trí kệ và trưng bày hàng hóa trong siêu thị và siêu thị mini (cửa hàng). Nội dung chính: 1. Sắp xếp bố trí kệ hàng 1.1. Sắp xếp tổng thể không gian. Nhà quản lý siêu thị phải thoả mãn nhiều yếu tố trong cùng một không gian trưng bày: phải giới thiệu được tối đa hàng hoá tại tất cả các khu vực của cửa hàng, lại phải đảm bảo tầm nhìn từ lối đi chính đến các bức tường xung quanh. Có rất nhiều cách biến tấu cửa hàng, nhưng tựu chung có ba cách sắp xếp không gian siêu thị cơ bản nhất. Các siêu thị có thể lựa chọn từng kiểu riêng biệt hoặc kết hợp chúng tùy theo mục đích. 1.2. Bố trí kệ hàng theo các khối (Grid layout). Các quầy hàng được sắp xếp thành các đường song song. Cách thức này giống như dựng lên hàng rào ngăn cản sự di chuyển tự do với mục đích là tăng tối đa không gian bán hàng và đơn giản hóa an ninh. Do đó, kiểu bố cục này mang lại hiệu quả cho siêu thị chứ không phải sự thuận tiện dành khách hàng. Cách bố cục này sẽ buộc khách hàng xuôi theo lối đi chính của siêu thị, buộc khách hàng phải đi qua hết các dãy kệ mới được nơi cần mua, từ đó gia tăng được thời gian mua sắm của khách hàng tại siêu thị. 12
  15. Hình 1.1: Sơ đồ bố trí theo các khối (Grid layout). 1.3. Bố trí luồng di chuyển tự do (Free flow). Kiểu bố cục buộc này buộc cửa hàng sẽ phải bỏ bớt đi kho hoặc không gian trưng bày để tạo ra nhiều lối đi giữa các khu trưng bày, các vật cố định và lối đi được sắp xếp một cách không cân xứng và các kệ hàng được đặt theo kiểu mở. Tầm nhìn bao quát có thể có được từ mọi điểm trong cửa hàng do các kệ hàng được sử dụng tương đối thấp. Khách hàng được khuyến khích di chuyển tự do và lựa chọn sản phẩm. Mục đích của kiểu bố cục này là mang tới cho khách hàng một không gian mua sắm rộng rãi, thoải mái, do đó việc mua sắm trở nên dễ dàng và vui vẻ hơn. Cách bố cục này phải được thiết kế một cách cẩn thận và sẽ tốn chi phí, tuy nhiên chi phí tăng lên có thể được bù đắp bằng cách tăng doanh thu và lợi nhuận. Cách bố cục này thường được sử dụng tại các cửa hàng đặc biệt, các cửa hàng nhỏ bán quần áo hoặc các mặt hàng mới ra. 13
  16. Hình 1.2 : Sơ đồ bố trí theo luồng di chuyển tự do (Free flow). 1.4. Bố trí theo cách bố trí racetrack. Một vấn đề của cách bố cục theo kiểu Grid là khách hàng không bị thu hút một cách tự nhiên về phía cửa hàng. Điều này không là vấn đề trong những cửa hàng tạp phẩm, nơi mà khách hàng đã định trước hàng hóa cần mua trước khi vào cửa hàng. Nhưng những trung tâm thương mại, cửa hàng lớn làm cách nào để thu hút khách hàng. Cách bố cục theo kiểu Race track sẽ giúp lôi kéo khách hàng đi qua những trung tâm thương mại nhiều tầng, khuyến khích hàng vi mua bốc đồng của khách hàng. Cách này được thiết kế có một lối đi chính qua các khu vực, các nhánh này sẽ đi qua những khu vực độc lập được thiết kế gần như có sự tương đồng nhau . Khi khách hàng đi vòng quanh của hàng, con mắt sẽ bị tác động bởi nhiều góc nhìn khác nhau, hơn nữa còn nhìn xuống cuối lối đi như cách bố cục kiểu Grid. 14
  17. Hình 1.3: Sơ đồ bố trí theo cách bố trí racetrack. Như vậy, thật ra các kiểu bố cục này khác biệt nhau ở hai điểm: lối đi và cách bố trí kệ, tủ và bố trí lối đi trong cửa hàng. 2. Trƣng bày hàng trên kệ 2.1. Trƣng bày theo cách thức đối sánh. Bày xếp theo cách thức đối sánh, tức là đạt được hiệu quả trưng bày có chính có phụ, tôn thêm cho nhau về màu sắc, đặc trưng và kiểu dáng của sản phẩm. Kiểu trưng bày này có tác dụng tăng cường hơn nữa sức biểu đạt và sức truyền cảm của sản phẩm. Trưng bày kiểu đối sánh, khi vận dụng vào thiết kế, cấu tạo đèn điện, trang trí, đạo cụ, tủ bày hàng, quầy trưng bày, sẽ tạo độ tương phản giữa các vật thể được trưng bày. Từ đó, thực hiện mục đích làm nổi bật các sản phẩm chủ yếu như sản phẩm mới, sản phẩm độc đáo, những sản phẩm xúc tiến và các sản phẩm độc quyền sáng chế. 2.2. Trƣng bày theo phƣơng thức lặp lại. Bày xếp theo phương thức lặp lại, tức là sử dụng các sản phẩm, vật trang trí, các tiêu chí, quảng cáo…cùng loại, giống nhau, thông qua các biện pháp mang tính ám thị và nhấn mạnh nhiều lần, để làm tăng cảm nhận thị giác của các khách hàng đối với các sản phẩm hoặc nhãn hiệu. Việc trưng bày lặp lại làm cho khách hàng cảm thấy sự kích thích nhiều lần về mặt thị giác. Phương pháp này vừa có thể làm cho người xem có ấn tượng sâu sắc, đã xem qua thì không quên, lại vừa làm cho tất cả các mặt trưng bày hài hòa thống nhất. 2.3. Trƣng bày kiểu liên hệ. Bày xếp kiểu liên hệ (hoặc kiểu bổ sung cho nhau) là chỉ cách trưng bày những sản phẩm có liên quan chặt chẽ với nhau đặt cùng nhau, hoặc gần nhau. Trưng 15
  18. bày bày liên hệ kích thích có hiệu quả sự liên tưởng của khách hàng, khơi gợi cho khách mua hàng đồng bộ, thuận tiện cho khách hàng so sánh và lựa chọn sản phẩm. từ đó tạo ra cách nghĩ mua hàng theo trọn bộ. Khi thực hiện trưng bày theo kiểu liên hệ, phải chú ý các mặt như kiểu dáng, màu sắc phong cách, chất lượng, giá cả…của sản phẩm phải được hài hòa, có thứ tự. Như thế mới có thể tiến hành tổ chức, phối hợp một cách thuận tiện và còn thể hiện được mức độ chính và phụ của sản phẩm. Đồng thời còn chú ý đến tính tổng thể, tính hài hòa của sản phẩm. 2.4. Trƣng bày theo kệ đặc thù. Đây là hình thức trưng bày với các nhãn hiệu mạnh hay mới tung vào thị trường. Yêu cầu của phương pháp này đòi hỏi điểm bán phải có diện tích rộng. Phương pháp này sử dụng các kệ được thiết kế đặc thù để trưng bày sản phẩm. Tại siêu thị, khi hàng hóa muốn được trưng bày theo cách thức riêng thì thường là các nhãn hiệu mạnh, họ phải đấu giá và trả giá cao cho vị trí và cách thức trưng bày như thế này. Trong thực tế, không phải lúc nào cũng có thể trưng bày sản phẩm theo đúng các phương thức trên mà tùy tình hình cụ thể để có thể chọn phương pháp trưng bày phù hợp, hoặc trưng bày hỗn hợp các phương pháp để đảm bảo sản phẩm càng dễ đập vào mắt khách hàng và khách hàng càng dễ tiếp xúc với sản phẩm thì càng tốt 3. Trƣng bày hàng hóa trong siêu thị mini (cửa hàng). Trưng bày hàng hóa là yếu tố quan trọng nhất trong bán hàng đối với một cửa hàng. Nhưng không phải ai cũng biết cách trưng bày một cửa hàng, siêu thị mini thế nào để bắt mắt, để khách hàng càng đi nhiều càng thấy lôi cuốn và hấp dẫn mà lại không cảm thấy khó chịu bởi việc đi lòng vòng mà không tìm được sản phẩm mình cần. 3.1 Phân khu hàng hóa trƣớc khi trƣng bày Phân loại hàng hóa thành các nhóm (quầy hàng): bánh kẹo, gia vị, hóa mỹ phẩm, phi thực phẩm khác, trà cà phê, mật, đông lạnh, gia dụng. Các quầy hàng này được sắp xếp trên một kệ, hoặc một dãy kệ liền nhau, hoặc một khu vực gồm 2 dã kệ xoay mặt vào nhau, giúp khách hàng có thể kiểm soát toàn bộ quầy hàng trong khi chỉ cần đứng nguyên một chỗ. Việc phân loại hàng hóa theo nhóm cần một sự am hiểu sâu sắc về các ngành hàng. Tuy nhiên, là một chủ siêu thị mini, bạn có thể yên tâm với sự hỗ trợ của các nhân viên bán hàng của những nhà cung cấp sẽ giúp bạn một phần khi bày 16
  19. biện hàng hóa. Bạn chỉ cần đảm bảo rằng bạn biết được những nhóm hàng sẽ được sắp xếp ở khu vực nào trong cửa hàng của bạn. Hình 3.1: Cách trưng bày hàng hoá đẹp trong siêu thị mini 3.2 Cách sắp xếp các quầy hàng trong siêu thị 3.2.1 Xếp theo thời gian sử dụng của sản phẩm Sắp xếp hàng hóa trong siêu thị theo thời gian sử dụng của sản phẩm là cách đặt sản phẩm có hạn sử dụng ngắn ở gần cửa, thời gian sử dụng xa đặt sâu trong siêu thị. Một thực tế là những hàng hóa có thời gian sử dụng càng dài thì có thời hạn sử dụng càng lâu, và hàng có thời gian khách hàng sử dụng dài thì luôn được mua có chủ đích từ trước khi đến siêu thị. Nhóm hàng này chủ yếu là hàng hóa mỹ phẩm, hàng gia dụng, hàng văn phòng phẩm, hàng phi thực phẩm. Cách xếp hàng này khiến siêu thị đảm bảo được rằng nhóm hàng có sức mua trung bình (khoảng 1 đến 2 tháng khách hàng phải mua một lần) như gia vị, trà, cà phê và nhóm hàng ăn chơi như bánh kẹo được ở vị trí đảm bảo rằng khách hàng có thể mua khi đi qua sản phẩm 2 lần. Và gần cửa nhất là những sản phẩm có thể bóc và sử dụng tại chỗ như nước ngọt, snack, kẹo cao su, kem, hàng tươi mát…. Cách sắp xếp này cũng được xem là cách trưng bày hàng hoá đẹp mà đa phần các siêu thị sử dụng nhằm đảm bảo theo thói quen tiêu dùng thông thường của khách hàng. Khách hàng sẽ có số lượt dạo qua các sản phẩm có thể phát sinh mong muốn mua ngoài kế hoạch nhiều nhất. 17
  20. 3.2.2 Xếp theo nhu cầu: hàng mua có chủ đích bên trong, hàng ngẫu hứng bên ngoài. Các sản phẩm mua có chủ đích là sản phẩm khách hàng đã lên danh sách cần mua từ ở nhà như bột giặt, giấy vệ sinh, nước rửa bát, xà phòng, băng vệ sinh, nước mắm, gia vị…., điều này khiến khách hàng khi bước chân vào siêu thị sẽ đi tìm các sản phẩm đó và trong quá trình đi tìm sản phẩm, khách hàng nhìn thấy nhiều sản phẩm khác và có thể nảy sinh nhu cầu bất chợt. Việc đẩy những nhóm hàng này vào bên trong đảm bảo rằng khách hàng sẽ đi qua những sản phẩm khác và có thời gian ở lại trong siêu thị lâu nhất. 3.2.3 Xếp theo kích thƣớc sản phẩm: nhóm hàng nhỏ xếp ngoài, to xếp trong Cách sắp xếp này thường được sử dụng để đảm bảo an ninh trong cửa hàng, tránh việc thất thoát những hàng có kích cỡ nhỏ nhưng giá trị lớn như mỹ phẩm, dao cạo râu…. Bên cạnh đó, việc xếp các nhóm hàng nhỏ ra ngoài, thậm chí bày lên quầy thu ngân khiến khách hàng có nhiều cơ hội mua hàng ngẫu hững hơn khi bị thu hút bởi màu sắc, mùi thơm hay đơn giản chỉ là do chờ thanh toán lâu quá nên vui tay lấy hàng. 3.2.4 Xếp theo tốc độ mua hàng: hàng nhanh ở ngoài, hàng chậm ở trong Cách sắp xếp này chỉ có thể được thực hiện khi người chủ siêu thị có một cái nhìn tổng quát và sâu sắc về các khách hàng. Tốc độ mua hàng của từng sản phẩm đôi lúc còn có sự phụ thuộc lớn vào địa điểm đặt sản phẩm đó do bị ảnh hưởng bởi thói quen, văn hóa, mức thu nhập của khu vực đặt siêu thị. Thường các siêu thị bày hàng kiểu này thuộc về dạng mua hàng nhanh, tức là khách hàng có rất ít thời gian để mua hàng. Họ thích mua hàng theo dạng tạt qua lấy một hai sản phẩm, thanh toán rồi đi ngày chứ không dành thời gian nấn ná lại cửa hàng để tìm hiểu hay xem về sản phẩm mới, chương trình khuyến mại và các ưu đãi của cửa hàng. 3. 3. nguyên tắc trƣng bày sản phẩm 3.3.1. Dễ nhìn: Đảm bảo sản phẩm cần bán (hàng khuyến mại, hàng chạy số…) đƣợc bày nổi bật, ấn tƣợng Dễ nhìn là nguyên tắc quan trọng nhất của trưng bày sản phẩm muốn bán. Nguyên tắc này đảm bảo sản phẩm siêu thị cần bán luôn là sản phẩm đập ngay vào mắt khách hàng khi khách hàng còn chưa bước vào cửa hàng. Việc trưng bày giúp khách hàng ấn tượng với khu vực sản phẩm sẽ khiến khách hàng chú ý 18
nguon tai.lieu . vn