Xem mẫu

  1. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Chæång 4 LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC --- oOo --- 4.1 HÃÛ THÄÚNG SÄNG NGOÌI Håi næåïc tæì màût thoaïng âëa cáöu bäúc lãn khê quyãøn, táûp håüp laûi thaình máy. Trong caïc âiãöu kiãûn thêch håüp, håi næåïc trong máy ngæng tuû laûi thaình mæa råi xuäúng âáút. Læåüng næåïc mæa mäüt pháön bë täøn tháút do bäúc håi tråí laûi trãn khäng trung, mäüt pháön âoüng laûi åí caïc khu truîng vaì tháúm xuäúng âáút, pháön coìn laûi seî chaíy traìn theo sæåìn däúc theo taïc duûng cuía troüng læûc. Pháön chaíy traìn naìy seî âi theo caïc khe raînh, dáön dáön håüp thaình suäúi, säng ... vaì tiãúp tuûc âäø ra häö hoàûc biãøn. Táút caí caïc khe, suäúi, häö, âáöm, säng raûch låïn nhoí khaïc nhau ... håüp laûi thaình hãû thäúng säng ngoìi (river system). Tãn cuía hãû thäúng säng thæåìng láúy tæì tãn con säng chênh trong hãû thäúng âoï. Thäng thæåìng con säng chênh laì con säng daìi nháút, coï læu læåüng doìng chaíy låïn nháút træûc tiãúp âäø ra biãøn hoàûc caïc häö näüi âëa. Caïc säng âäø vaìo säng chênh goüi laì säng nhaïnh cáúp I, säng chaíy vaìo säng nhaïnh cáúp I goüi laì säng nhaïnh cáúp II, tæång tæû nhæ váûy, säng nhaïnh cáúp III seî âäø vaìo säng nhaïnh cáúp II, .... Sæû phán bäú cuía caïc säng nhaïnh doüc theo säng chênh quyãút âënh têch cháút doìng chaíy trãn hãû thäúng säng. Hãû thäúng säng coï thãø coï daûng hçnh nan quaût, daûng hçnh läng chim, daûng phán bäú song song hoàûc daûng häùn håüp caïc daûng trãn. Hçnh 4.1 Hãû thäúng säng hçnh nan quaût Hçnh 4.2 Hãû thäúng säng hçnh läng chim Hçnh 4.3 Hãû thäúng säng hçnh caình cáy Hçnh 4.4 Hãû thäúng säng hçnh song song -------------------------------------------------------- 38 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  2. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Hçnh 4.5 Mäüt daûng phán bäú säng giæîa hçnh caình cáy vaì hçnh läng chim 4.2 LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ CAÏC ÂÀÛC TRÆNG CUÍA LÆU VÆÛC SÄNG 4.2.1 Læu væûc säng Læu væûc säng (river basin) laì pháön màût âáút maì næåïc trãn âoï (kãø caí næåïc màût vaì næåïc ngáöm) seî chaíy ra säng. Noïi caïch khaïc, læu væûc säng laì pháön diãûn têch khu væûc táûp trung næåïc cuía säng. Læu væûc säng âæåüc giåïi haûn bàòng âæåìng phán næåïc (water-shed line) cuía læu væûc. Coï 2 loaûi âæåìng phán næåïc: âæìng phán næåïc màût vaì âæåìng phán næåïc ngáöm. • Âæåìng phán næåïc màût laì âæåìng näúi liãn tuûc caïc âiãøm cao nháút chung quanh læu væûc vaì giåïi haûn båíi caïc læu væûc khaïc. Næåïc mæa råi xuäúng âæåìng phán næåïc seî chaíy vãö 2 phêa cuía âæåìng phán næåïc vaì âi vãö 2 læu væûc khaïc kãú cáûn nhau theo sæåìn däúc cuía chuïng. • Âæåìng phán næåïc ngáöm phán chia sæû táûp trung næåïc ngáöm giæîa caïc læu væûc. Thäng thæåìng âæåìng phán næåïc màût vaì ngáöm khäng truìng nhau. Thæûc tãú, ngæåìi ta thæåìng láúy âæåìng phán næåïc màût âãø xaïc âënh diãûn têch læu væûc vaì goüi laì âæåìng phán læu. Muäún xaïc âënh âæåìng phán læu phaíi càn cæï vaìo baín âäö âëa hçnh coï veî caïc âæoìng âäöng cao âäü. -------------------------------------------------------- 39 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  3. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Âæåìng phán næåïc ngáöm Âæåìng phán næåïc màût Âæåìng phán næåïc màût vaì ngáöm Säng Âäöng Låïp khäng tháúm næåïc Hçnh 4.5 Âæåìng phán næåïc vaì giåïi haûn cuía læu væûc Cao âiãøm nguäön säng Cao âiãøm ∆ Säng nhaïnh cáúp III Âæåìng Håüp læu phán næåïc Cao âiãøm ∆ Säng nhaïnh cáúp Säng chênh Âæåìng Säng nhaïnh cáúp I Håüp læu phán næåïc Âiãøm thaïo næåïc Hçnh 4.6 Minh hoüa læu væûc vaì âæåìng phán næåïc màût 4.2.2 Khaïi niãûm sæû hçnh thaình doìng chaíy säng ngoìi Doìng chaíy trong säng åí næåïc ta âãöu do mæa xuäúng khu væûc taûo thaình. Khi mæa råi xuäúng âáút, mäüt pháön taûo thaình doìng chaíy màût âäø ra säng, pháön coìn laûi ngáöm xuäúng âáút vaì taûo thaình doìng chaíy ngáöm cung cáúp cho hãû thäúng säng. Sæû hçnh thaình doìng chaíy màût sinh ra trong thåìi gian coï mæa. Khi coï mæa, luïc âáöu do âäü áøm cuía âáút nhoí, læåüng mæa bë ngáöm vaìo âáút vaì khäng sinh ra doìng chaíy. Sau mäüt thåìi gian kãø tæì luïc bàõt âáöu mæa, cæåìng âäü tháúm giaím âi vaì trãn màût âáút bàõt âáöu sinh ra doìng chaíy màût. Læåüng næåïc chaíy trãn màût læu væûc mäüt pháön bë täøn tháút do phaíi láúp vaìo caïc chäù truîng trãn màût âáút, mäüt pháön bë ngáúm xuäúng âáút trong quaï trçnh chuyãøn âäüng trãn màût læu væûc, mäüt pháön bë bäúc håi, pháön coìn laûi chaíy vaìo caïc khe nhoí vaì táûp trung dáön vaìo caïc khe låïn hån vaì dáön dáön âäø vaìo hãû thäúng säng suäúi. Thåìi gian táûp trung næåïc mæa vãö hãû thäúng säng suäúi khaï nhanh, -------------------------------------------------------- 40 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  4. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- båíi váûy doìng chaíy màût seî khäng coìn næîa sau mäüt khoaíng thåìi gian khäng daìi khi mæa kãút thuïc. Læåüng næåïc mæa ngáúm vaìo âáút seî bäø sung cho læåüng næåïc ngáöm coï trong âáút, laìm cho mæûc næåïc ngáöm tàng lãn. Mäüt pháön læåüng næåïc ngáúm xuäúng bë bäúc hoi qua màût âáút, mäüt pháön máút âi do rãù cáy huït. Næåïc ngáöm váûn chuyãøn vãö hãû thäúng säng våïi thåìi gian táûp trung tuìy thuäüc låïn vaìo tæång quan giæîa mæûc næåïc säng vaì mæûc næåïc ngáöm. Do âoï, sæû täön taûi doìng chaíy ngáöm trãn hãû thäúng säng ngoìi keïo daìi sau mäüt khoaíng thåìi gian khaï daìi. Âäúi våïi caïc säng nhoí hoàûc khe suäúi, thåìi gian duy trç doìng chaíy ngáöm coï thãø chè mäüt vaìi thaïng, coìn caïc säng låïn doìng chaíy ngáöm coï thãø keïo daìi caí nàm. 4.2.3 Caïc âàûc træng hçnh hoüc cuía læu væûc a. Diãûn têch læu væûc F Diãûn têch læu væûc F (km2) laì diãûn têch âæåüc khäúng chãú båíi âæìng phán læu cuía khu væûc. Diãûn têch læu væûc âæåüc xaïc âënh tæì baín âäö coï tè lãû xêch trong khoaíng 1/10.000 âãún 1/100.000. Coï thãø duìng phæång phaïp phán ä vuäng hoàûc duìng maïy âo diãûn têch âãø xaïc âënh diãûn têch læu væûc. b. Chiãöu daìi säng chênh L vaì chiãöu daìi læu væûc L1 Chiãöu daìi säng chênh L (km) laì chiãöu daìi theo chiãöu doìng chaíy âo tæì nguäön säng âãún cæía säng. Chiãöu daìi læu væûc L1 (km) laì täøng cac chiãöu daìi caïc âoaûn gáöp khuïc tæì cæía säng qua caïc âiãøm giæîa caïc âoaûn thàóng càõt ngang læu væûc cho âiãøm xa nháút cuía læu væûc. Caïc âæåìng càõt ngang læu væûc thæåìng láúy vuäng goïc våïi truûc doìng chênh taûi vë trê veî âæåìng càõt ngang âoï. Thäng thæåìng, ngæåìi ta coi chiãöu daìi loìng säng chênh laì chiãöu daìi læu væûc, tæïc L = L1. l6 Chiãöu daìi læu væûc L1 = l1 + l2 + l3 + l4 + ... l5 l4 l3 Chiãöu daìi l2 l1 Säng chênh L (km) Hçnh 4.7 Minh hoüa caïc xaïc âënh chiãöu daìi säng chênh vaì chiãöu daìi læu væûc -------------------------------------------------------- 41 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  5. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- c. Chiãöu räüng bçnh quán læu væûc B Chiãöu räüng bçnh quán læu væûc B (km) laì tè säú diãûn têch vaì chiãöu daìi læu væûc. F B= (4-1) L1 d. Hãû säú hçnh daûng læu væûc Kd Hãû säú hçnh daûng læu væûc Kd laì tè säú giæîa bãö räüng læu væûc vaì chiãöu daìi læu væûc. Kd biãøu thë hçnh daûng cuía læu væûc, thäng thæåìng thç Kd ≤ 1. Læu væûc caìng coï hçnh daûng vuäng thç Kd → 1.0, ngæåüc laûi caìng heûp vaì caìng daìi thç Kd caìng nhoí vaì khaí nàng táûp trung næåïc luî caìng låïn. B L1 . B F Kd = = 2 = 2 (4-2) L1 L1 L1 e. Âäü cao bçnh quán læu væûc Hbq Âäü cao bçnh quán læu væûc xaïc âënh tæì baín âäö âæåìng âäöng mæïc cao âäü. n ∑ f .h i =1 i i H bq = ( m) (4-3)  n   ∑ f i = F  i =1  trong âoï: hi - cao trçnh bçnh quán giæîa 2 âæåìng âäöng mæïc cao âäü fi - diãûn têch giæîa 2 âæåìng âäöng mæïc cao âäü n - säú maính diãûn têch 1100 Hçnh 4.8 1200 Læu væûc våïi âæåìng âäöng cao âäü hi+1 fi+1 1000 i+1 fi hi i 900 800 700 f. Âäü däúc bçnh quán læu væûc J n ∑l i =1 i J = ∆h . (4-4)  n   ∑ f i = F  i =1  trong âoï: li - khoaíng caïch bçnh quán giæîa 2 âæåìng âäöng mæïc gáön nhau. ∆h - chãnh lãûch cao âäü giæîa 2 âæåìng âäöng mæïc (trãn baín âäö âëa hçnh thæåìng coï caïc giaï trë nhæ nhau âäúi våïi moüi âuåìng âäöng mæïc, nghéa laì caïc giaï trë tàng giaím cuía âæåìng âäöng mæïc âãöu nhæ nhau). -------------------------------------------------------- 42 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  6. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- g. Máût âäü læåïi säng D Máût âäü læåïi säng D (km/km2) bàòng täøng chiãöu daìi cuía táút caí caïc säng suäúi trãn læu væûc chia cho diãûn têch læu væûc. n ∑L i =1 i D= (4-5) F Säng suäúi caìng daìy, máût âäü læåïi säng caìng låïn. Nhæîng vuìng coï nguäön næåïc phong phuï thç D thæåìng coï giaï trë cao. 4.2.4 Caïc âàûc træng biãøu thë doìng chaíy Âãø âaïnh giaï læåüng doìng chaíy vaì khaí nàng cáúp næåïc cuía mäüt læu væûc säng, ngæåìi ta sæí duûng caïc âàûc træng biãøu thë doìng chaíy. a. Læu læåüng næåïc Q Læu læåüng næåïc (water discharge) laì læåüng næåïc chaíy qua màût càõt cæía ra trong mäüt âån vë thåìi gian laì 1 giáy (m3/s). Læu læåüng næåïc taûi mäüt thåìi âiãøm báút kyì goüi laì læu læåüng tæïc thåìi. Quaï trçnh thay âäøi cuía læu læåüng næåïc theo thåìi gian taûi tuyãún cæía ra goüi laì quaï trçnh læu læåüng, kyï hiãûu laì Q(t) hoàûc Q ~ t. Âäö thë cuía sæû thay âäøi giæîa læu læåüng næåïc vaì thåìi gian laì âæåìng quaï trçnh læu læåüng næåïc. Læu læåüng bçnh quán trong mäüt khoaíng thåìi gian T báút kyì laì giaï trë trung bçnh cuía læu læåüng næåïc trong khoaíng thåìi gian âoï. Læu læåüng bçnh quán âæåüc tênh theo cäng thæïc têch phán hoàûc biãøu thæïc sau: n 1 T ∑Q i T ∫o i =1 Q= . Q( t ) dt hoàûc Q= (4-6) n trong âoï Q laì giaï trë bçnh quán cuía læu læåüng, n laì säú thåìi gian tênh toaïn, Qi laì læu læåüng bçnh quán taûi mäùi thåìi âoaûn thæï i báút kyì. Hçnh 4.9 Læu täúc kãú, duûng cuû âo váûn täúc doìng chaíy -------------------------------------------------------- 43 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  7. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- b. Täøng læåüng doìng chaíy W Täøng læåüng doìng chaíy W (m3 hay km3) laì læåüng næåïc chaíy qua màût cáút cæía ra trong mäüt khoaíng thåìi gian T naìo âoï tæì thåìi âiãøm t1 âãún t2, T = t2 - t1. t2 W = ∫ Q( t ) dt hoàûc W = Q (t 2 − t1 ) (4-7) t1 trong âoï Q laì læu læåüng bçnh quán trong khoaíng thåìi gian T. c. Âäü sáu doìng chaíy Y Giaí sæí âem täøng læåüng næåïc chaíy qua màût càõt cæía ra trong mäüt khoaíng thåìi gian naìo âoï traíi âãöu trãn toaìn diãûn têch læu væûc, ta âæåüc 1 låïp næåïc coï chiãöu daìy laì Y (thæåìng tênh bàòng mm) - goüi laì âäü sáu doìng chaíy. 10 3 .W W 6 Y= = 3 (4-8) 10 . F 10 . F trong âoï W laì täøng læåüng næåïc (m3), F laì diãûn têch læu væûc (km2). d. Module doìng chaíy M Module doìng chaíy laì trë læu læåüng trãn 1 âån vë diãûn têch læu væûc laì 1 km2. 10 3 . Q M= (l/s.km2) (4-9) F Tìæì caïc cäng thæïc trãn, ta coï daûng caïc biãún âäøi sau: W = Y. F . 103 (4-10) 6 vaì Y = M.T.10 (mm) (4-11) e. Hãû säú doìng chaíy α Hãû säú doìng chaíy laì tyí säú giæîa âäü sáu doìng chaíy Y (mm) (hay coìn goüi laì låïp doìng chaíy) vaì læåüng mæa tæång æïng X (mm) sinh ra trong thåìi gian T. Y α= (4-12) X α laì hãû säú khäng thæï nguyãn, vç 0 ≤ Y ≤ X nãn 0 ≤ α ≤ 1. Hãû säú α caìng låïn, täøn tháút doìng chaíy caìng nhoí vaì ngæåüc laûi. Båíi váûy, α phaín aïnh tçnh hçnh saín sinh doìng chaíy trãn læu væûc. Module doìng chaíy M phaín aïnh khaí nàng phong phuï cuía nguäön næåïc trong mäüt læu væûc. Tæång tæû, âäü sáu doìng chaíy Y caìng låïn thç læåüng næåïc caìng nhiãöu. Âãø so saïnh mæïc âäü däöi daìo nguäön næåïc, 2 trë säú M vaì Y thæåìng âæåüc sæí duûng. -------------------------------------------------------- 44 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  8. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4.3 PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC Phæång trçnh phaín aïnh mäüt caïch âënh læåüng voìng tuáön hoaìn cuía næåïc trong mäüt læu væûc säng, trong mäüt læu væûc riãng biãût hoàûc trãn toaìn traïi âáút âæåüc goüi laì phæång trçnh cán bàòng næåïc (water balance equation). Phæång trçnh cán bàòng næåïc xuáút phaït tæì âënh luáût baío toaìn váût cháút, âäúi våïi mäüt læu væûc coï thãø phaït biãøu nhæ sau: "Hiãûu säú cuía læåüng næåïc âãún vaì læåüng næåïc âi khoíi mäüt læu væûc trong mäüt thåìi âoaûn tênh toaïn nháút âënh bàòng sæû thay âäøi træî læåüng næåïc chæïa trong læu væûc âoï ". NÆÅÏC ÂÃÚN - NÆÅÏC ÂI = THAY ÂÄØI NÆÅÏC TRÆÎ 4.3.1 Phæång trçnh cán bàòng næåïc thäng duûng Trong mäüt khu væûc báút kyì, giaí thiãút coï mäüt màût truû thàóng âæïng bao quanh khu væûc âoï tåïi táöng khäng tháúm næåïc nhæ hçnh veî 4.10. Y1 Z2 X Hçnh 4.10 Z1 Khu væûc säng vaì caïc thaình pháön cuía U1 cán bàòngnæåïc W1 Y2 W2 Choün thåìi âoaûn ∆t báút kyì. Dæûa vaìo nguyãn lyï cán bàòng næåïc, ta coï biãøu thæïc sau: (X + Z1 + Y1 + W1 ) - (Z2 + Y2 + W2) = U2 - U1 = ± ∆U (4-13) trong âoï : X - læåüng mæa bçnh quán råi trãn læu væûc Z1 - læåüng næåïc ngæng tuû trãn màût læu væûc Y1 - læåüng doìng chaíy màût âãún W1 - læåüng doìng chaíy ngáöm âãún Z2 - læåüng næåïc bäúc håi bçnh quán khoíi læu væûc Y2 - læåüng doìng chaíy màût âi W2 - læåüng doìng chaíy ngáöm âi U1 - læåüng næåïc træî trong læu væûc åí thåìi âoaûn âáöu cuía ∆t U2 - læåüng næåïc træî trong læu væûc åí thåìi âoaûn cuäúi cuía ∆t ∆U : mang dáúu + khi U1 > U2 vaì ngæåüc laûi -------------------------------------------------------- 45 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  9. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4.3.2 Phæång trçnh cán bàòng næåïc cuía læu væûc kên vaì håí trong thåìi âoaûn báút kyì a. Læu væûc kên Læu væûc kên laì læu væûc maì âæåìng phán chia næåïc màût vaì ngáöm truìng nhau, khi âoï khäng coï næåïc màût vaì næåïc ngáöm tæì læu væûc khaïc chaíy âãún, tæïc laì Y1 = 0 vaì W1 = 0. Goüi Y = Y2 + W2 laì täøng læåüng næåïc màût vaì ngáöm chaíy ra khoíi læu væûc vaì Z = Z2 - Z1 laì læåüng bäúc håi âaî træì læåüng ngæng tuû, ta coï: X = Y + Z ± ∆U (4-14) b. Læu væûc håí Âäúi våïi læu væûc håí seî coï læåüng næåïc ngáöm tæì læu væûc khaïc chaíy vaìo hoàûc ngæåüc laûi, khi âoï phæång trçnh cán bàòng næåïc coï daûng: X = Y + Z ± ∆W ± ∆U (4-15) trong âoï : ± ∆W = W2 - W1 4.3.3 Phæång trçnh cán bàòng næåïc trong nhiãöu nàm Phæång trçnh (4-14) vaì (4-15) viãút cho thåìi âoaûn báút kyì, tæïc ∆t coï thãø laì 1 nàm, 1 thaïng, 1 ngaìy hoàûc nhoí hån næîa. Âãø viãút phæång trçnh cán bàòng næåïc trong thåìi âoaûn nhiãöu nàm, ngæåìi ta láúy bçnh quán trong nhiãöu nàm caïc thaình pháön trong phæång trçnh cán bàòng næåïc. Våïi (4-14), xeït trong n nàm: n n n n n ∑ Xi ∑ (Yi + Z i ± ∆U i ) ∑ Yi ∑ Zi ∑ ± ∆U i i =1 i =1 i =1 i =1 i =1 = = + + (4-16) n n n n n Täøng Σ ±∆U coï thãø xem nhæ bàòng 0 do coï sæû xen keî cuía nhæîng nàm nhiãöu næåïc vaì êt næåïc, do âoï phæång trçnh (4-16) seî tråí thaình: X0 = Y0 + Z0 (4-17) n n n ∑ Xi ∑ Yi ∑Z i i =1 i =1 i =1 trong âoï: X0 = ; Y0 = ; Z0 = . n n n Nãúu n âuí låïn, thç X0 , Y0 , Z0 láön læåüc âæåüc goüi laì chuáøn mæa nàm, chuáøn doìng chaíy nàm vaì chuáøn bäúc håi nàm. Âäúi våïi læu væûc håí, tæång tæû seî coï: X0 = Y0 + Z0 ± ∆W0 (4-18) Trong træåìng håüp læu væûc håí, giaï trë bçnh quán nhiãöu nàm cuía ± ∆Wi khäng tiãún -------------------------------------------------------- 46 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
  10. Giaïo trçnh THUÍY VÀN CÄNG TRÇNH Lã Anh Tuáún -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- âãún 0 âæåüc vç sæû trao âäøi næåïc ngáöm giæîa caïc læu væûc khäng cán bàòng thæåìng diãùn ra 1 chiãöu. Baíng 4.1 Cán bàòng næåïc trung bçnh nhiãöu nàm trãn thãú giåïi vaì Viãût Nam Laînh thäø Diãûn têch Mæa Chaíy màût Bäúc håi 3 2 3 3 3 Vuìng 10 Km mm 10 Km 3 mm 10 Km 3 mm 103Km Toaìn thãú giåïi 510.000 1130 577 - - 1130 577 Toaìn luûc âëa 149.000 800 119 315 47 485 72 Âaûi dæång 361.000 1270 458 130 47 1400 505 Viãût Nam 365 1850 857 993 4.4 THUÍY ÂÄÖ VAÌ BAÍN ÂÄÖ THUÍY VÀN 4.4.1 Thuíy âäö Thuíy âäö (hydrograph) laì mäüt âäö thë biãøu thë quan hãû caïc âàûc træng cuía doìng chaíy våïi thåìi gian. Caïc âàûc træng cuía doìng chaíy coï thãø laì váûn täúc, læu læåüng, cháút læåüng næåïc, ... thæåìng âæåüc thãø hiãûn trãn truûc tung, coìn yãúu täú thåìi gian thæåìng biãøu hiãûn åí truûc hoaình. 250 200 Hçnh 4.11 150 Mäüt vê duû vãö thãø hiãûn m3/s 100 thuíy âäö: Læu læåüng trung 50 bçnh thaïng cuía 2 0 säng A vaì B V X IV VI IX XI VII XII VIII I II III Month River A River B 4.4.2 Baín âäö thuíy vàn Baín âäö thuíy vàn (hydrological map) laì baín âäö maì trãn âoï caïc âàûc træng thuíy vàn nhæ vuìng ngáûp luî, âæåìng ranh màûn, âæåìng âàóng mæa, ... âæåüc thãø hiãûn. Hçnh 3, trang 127 (åí pháön phuû chæång) laì mäüt baín âäö thuíy vàn. =========================================================== -------------------------------------------------------- 47 ------------------------------------------------------ Chæång 4: LÆU VÆÛC SÄNG VAÌ PHÆÅNG TRÇNH CÁN BÀÒNG NÆÅÏC
nguon tai.lieu . vn