Xem mẫu
- Chương 6
QUÁ TRÌNH XÂY L P ðƯ NG NG
Quá trình xây l p ñư ng ng ñ t li n ñòi h i s chu n b c n th n và l p k
ho ch chi ti t, v i m t s ñư ng ng có th dài t i hàng ngàn kilômét, các v n
ñ h u c n tr nên r t l n.
Do ñó, t t c các công vi c ti n hành quá trình xây l p ph i ñư c ph i h p
ñ c bi t c n th n ñ công trư ng xây l p không tr i dài ra ñ n hàng trăm kilômét
v i quá trình ki m soát và giám sát r t khó khăn và thi u hi u qu .
Quá trình xây l p ñư ng ng bao g m nhi u phương ti n như các tr m bơm
và máy nén, các thi t b ño ñ m và phóng thoi, h th ng b o b cathode, các
phòng ñi u khi n, các tr m valve, b n ch a…ñi kèm v i quá trình l p ñ t h
th ng ñư ng ng th t s . ðây chính là lý do c a m c ñ ph c t p cao khi l p ñ t
m t h th ng ñư ng ng.
1. L a ch n và ñánh d u tuy n ng
Vi c d a ch n tuy n ng là công vi c then ch t trong xây l p ñư ng ng
trên ñ t li n và c n xem xét toàn di n các v n ñ liên quan ñ n xây l p trư c khi
hoàn thành tuy n ng.
Thông thư ng sau khi ñã xác ñ nh tuy n ng sơ b b ng các b n ñ có s n,
các k sư ph i kh o sát d c tuy n ng ñ thay ñ i tuy n ng cho phù h p v i
các v trí gây khó khăn cho quá trình l p ñ t ng.
Trong giai ño n này ngư i k sư có th l a ch n các tuy n ng thay th t i
các ño n trong tuy n ng ñã ñư c xác ñ nh trư c ñó. Trong ñi u ki n h th ng
giao thông t t vi c v n chuy n thi t b ra vào ñ l p ñ t tuy n ng tr nên d
dàng.
Tuy nhiên, n u ñi u ki n giao thông ñư ng b và ñư ng s t y u kém, các k
sư c n ph i gi i quy t v n ñ v n chuy n m t s lư ng l n ng ñ n các v trí
d c theo tuy n ng. N u các ñư ng ñ v n chuy n không có s n thì ph i xem
xét kh năng xây d ng các ñư ng m i. Do v y thư ng tuy n ng ñư c ch n sao
cho n m d c theo h th ng ñư ng b và ñư ng s t có s n.
Quá trình kh o sát ñ l a ch n tuy n ng chính xác ñi kèm v i quá trình
ñóng các tr bê tông ñánh d u các ñi m giao nhau c a các tuy n. Thư ng thì c
kho ng 250 mét s ñư c ñóng m t c c bê tông ñ ñánh d u tuy n ng.
2. Quy n v n chuy n và quá trình phá hoang
Nói chung, vi c mua toàn b ñ t ch áp d ng khi ph i xây d ng nhà, xư ng
cho các tr m bơm ho c ñ i v i ph n ñ t xây d ng hàng rào b o v cho các tr m
van, ño ñ m, phóng thoi. C n ph i chu n b cho các ñư ng ra vào dài h n cho
các c m thi t b này.
http://www.ebook.edu.vn
69
- N u ph i xây d ng các công trình ph như v y thì c n ph i ñ t ñư c các
quy n cho phép cơ b n khác như: gi y phép xây d ng, quy n ra vào trên các con
ñư ng ñ chu n b cho vi c l p ñ t và v n hành b o trì cho các thi t b c a h
th ng b o v cathode.
Quy n v n chuy n các thi t b xây d ng tuy n ng ph i ñ t ñư c trư c khi
b t ñ u công vi c xây l p b i vì các ño n l ch hư ng ho c thay ñ i trong tuy n
ng có th làm cho chi phí tăng r t nhi u m t s khu v c b h n ch .
Các công trình xây d ng ph tr có th có tính pháp lý v s h u trong vài
năm hay vĩnh vi n. Thư ng chi phí cho kho n này ñư c tính theo ñơn v chi u
dài c a ñư ng ng.
Các tho thu n v quy n v n chuy n có th ph i bao g m các ñi u kho n
ñ c bi t ñ gi i quy t cho các quy n b sung khác như các gi i h n c a ñư ng
ra vào ho c các h n ch t i v trí ñư ng ng th c t .
Chi u r ng làm vi c c a tuy n ng thư ng kho ng 15 mét và ph n l n ñư c
ñ t trên m t phía c a ñư ng ng ñ t o ñi u ki n cho vi c v n chuy n thi t b
d c theo tuy n ng. Chi u r ng này có th tăng lên khi ñi qua r ng và ñôi khi
yêu c u ph i ch p nh tuy n ng ho c ki m soát tuy n ng b ng máy bay.
Di n tích ñ t yêu c u cho các trung tâm t n tr ng nên ñư c thuê càng s m
càng t t.
C n thương th o v các con ñư ng v n chuy n ñư ng ng và nhân s thi
công. Các ñ c ñi m c n th c hi n trong quá trình tái l p hi n tr ng sau khi ñã
hoàn t t thi công ñư ng ng.
C n s p x p ñi u ki n thích h p ñ b o qu n các thi t b kh i nh hư ng
c a th i ti t trong quá trình t n tr .
Vi c ti n hành công vi c trên các ph n ñ t bên ngoài gi i h n c a công
trư ng thi công tuy n ng nên gi m thi u, ñ c bi t ñ i v i ph n ñ t có các ho t
ñ ng s n xu t nông nghi p.
ð t o ñi u ki n ra vào khu v c thi công có th ph i phát quang cây c i và
các chư ng ng i v t, nhưng v i m c ñ t i thi u nh t nh m không ngăn c n t m
nhìn khi thi công tuy n ng. N u tuy n ng ñi qua khu v c s n xu t nông nghi p
có th ph i l p hàng rào ch n t m th i.
Các công vi c ñư c th c hi n trư c khi b t ñ u thi công ñư ng ng bao
g m ñóng các c t m c ñ nh v , làm hàng rào thi công, phát quang, xây d ng các
máng thoát nư c ho c làm c u qua sông su i.
Vi c san b ng b m t n n thi công tuy n ng c n lưu ý ñ n ho t ñ ng tái
l p n n ñ t sau khi thi công xong. Thư ng ch ti n hành sau n n có nh ng thay
ñ i ñ t ng t v ñ d c d c theo tuy n ng như các khe núi ho c b sông.
ði u quan tr ng nh t là ñ t ñư c quy n ra vào khu v c thi công và ph i tri t
tiêu hoàn toàn các tr ng i d c theo tuy n ng. ði u này có nghĩa là có th ph i
xây d ng các c u t m ngang qua các mương thoát nư c ho c các sông nh .
Trong trư ng h p n u ph i c t ngang qua sông l n có th không xây d ng c u
t m vì lí do chi phí mà ph i xem xét kh năng ñi vòng qua b ng cách xây d ng
các ñư ng t m.
3. Quá trình ñào rãnh
http://www.ebook.edu.vn
70
- Quá trình ñào rãnh bao g m các công vi c liên quan ñ n quá trình ñào.
Công vi c này có th ñư c th c hi n b ng các máy ñào rãnh, máy xúc, thu c n ,
ñào b ng tay ho c các phương pháp khác.
Kích thư c c a rãnh thay ñ i tuỳ thu c vào kích thư c c a ng, và nên ñ
r ng ñ có th u n ng t bên này sang bên kia và ñ sâu ñ có th ph ng an
toàn.
B m t n n c a ñáy rãnh thư ng
gi ng như ph n trên m t ñ t. Trong m t
vài trư ng h p th ñào sâu hơn ñ t o b
m t b ng ph ng hơn, ho c khi c t ngang
qua các ñư ng giao thông và sông su i.
Khi quá trình san n n có m t các
dòng nư c nh , c n thi t ph i làm cho
các r nh ñ sâu ñ t o l p ph c a ng
ph i n m dư i b n m t n n t nhiên.
Thông thư ng, ñ sâu c a l p ph ñư c
Qúa trình ñào rãnh
ño ñ c dư i ñ cao n n m t ñ t nguyên
thu .
Quá trình t o rãnh ph i không ñư c can thi p vào ho t ñ ng c a các mương
thoát nư c, kênh tư i tiêu ho c các dòng nư c khác. Khi c n thi t các ng nên
nh m ngang qua rãnh c a ñư ng ng có ch c năng hư ng dòng cho nư c. M t
trong các y u t quan tr ng nh t nh hư ng ñ n ñ sâu c a rãnh là yêu c u sao
cho ñư ng ng không b xâm ph m b i các ho t ñ ng nông nghi p. ð sâu t i
thi u thông thư ng tho mãn cho yêu c u này là 0,9 mét, trong trư ng h p ñ c
bi t có th ph i tăng ñ sâu này lên ñ n 1,2 mét.
T i các vùng có nhi u ñá ho c có b m t g gh có ph i ti n hành gi m
thi u nh hư ng c a chúng. ðôi khi rãnh ñư c lót b ng ñ t không l n ñá ñ b o
v l p ph ñư ng ng kh i các lo i ñá s c c nh. Phương pháp khác là s p x p
các túi các kho ng cách nh t ñ nh ñ ñ ng.
Chi u r ng c a rãnh thay ñ i tuỳ thu c các ñ a ñi m khác nhau. T i v trí có
quy n ra vào gi i h n, rãnh có th h p hơn ñ h n ch hi n tư ng ñ t ñá ñào lên
và rãnh chi m quá nhi u không gian … ðôi khi rãnh ph i r ng hơn ñ t o không
gian c n thi t cho ng ñư c n m không quá gò bó trong rãnh, ñi u này áp d ng
cho các ñư ng ng có l p ph c n ñư c b o v trong quá trình h ng c n rãnh
có b r ng l n hơn.
B r ng rãnh t i thi u trung bình b ng ñư ng kính ng c ng thêm 300mm.
Khi ñào rãnh trong khu v c nhi u ñá có th s d ng các phương pháp khác nhau
như dùng thu c n , dùng nêm, máy phá ñá khí nén… Tuy nhiên trong trư ng
h p s d ng thu c n ph i lưu ý th n tr ng ñ g n nhau, li u lư ng thu c n và
th i gian th c hi n các v n .
Trong các rãnh vùng có nhi u ñư ng ng ph i có m t l p lót ñáy t i
thi u là 100mm b ng các v t li u ñư c nghi n m n, và trong ñi u ki n th c t
ph i th c hi n các phương pháp b sung nh m b o v cho các l p ph ch ng ăn
mòn c a ñư ng ng.
http://www.ebook.edu.vn
71
- ð t ñào lên t rãnh ph i ñư c sàng ñãi ñ tho mãn ñi u ki n khi ñư c l p
l i.
Khi ñư ng ng ñi qua các khu v c có th i ti t ñ c bi t như khe núi ch ng
h n, ñư ng ng ph i ñư c xem xét khía c nh b nư c cu n trôi khi chưa ñư c
l p l i.
4. Quá trình r i ng và u n ng
4.1 Quá trình x lý ng
K ho ch tuy n ng ñã ñ ơc xác ñ nh, các trung tâm t n tr ng c n ñư c
l a ch n c n th n. Các trung tâm như v y thư ng bao g m các ñi m b t ñ u và
k t thúc c a tuy n ng và các v trí trung gian, thư ng không cách nhau không
quá 30km và có th d dàng ra vào b ng ñư ng b ho c ñư ng s t.
C n tránh làm hư h ng ñư ng ng và các b ph n n i ng trong quá trình
v n chuy n, ñ c bi t là ñ i v i các ng có ñư ng kính l n r t d b bóp méo và
hư h ng. Các ñư ng ng ñư c ph l p ch ng ăn mòn không ñư c lăn và kéo lê
trên ñ t. Có th dùng các ñai làm t v i b t ho c các v t li u không có tính bào
mòn khác, các móc ng có thi t k ñ c bi t khi di chuy n các lo i ng này.
Các l , rãnh và v t khía trên ñư ng ng có th là nguyên nhân làm h ng ng
sau này, do v y c n tránh các khuy t t t này. Các l và rãnh có th ñư c kh c
b ng cách mài n u b o ñ m các ch tiêu k thu t v b dày ñư ng ng và ñư c
giám sát chi ti t b ng các qui trình phân tích khuy t t t.
Các v t khía sâu vào ñư ng ng là lo i khuy t t t c n ph i tránh t i ña. ð c
bi t khi chúng có trên các vùng t p trung ng su t như các v t tr y, rãnh ho c
v t cháy do h quang thì chúng ph i ñư c c t b . ði u này ñư c áp d ng tương
t cho các khuy t t t d ng rãnh có kèm theo bi n d ng v ñ tròn c a ng.
4.2 Quá trình r i ng
Quá trình r i ng và u n ng bao g m quá trình x lý ng và ñ t các ño n
ng ñúng v trí d c theo chi u dài c a tuy n thi công ng v m t phía c a rãnh
ñ chu n b cho quá trình hàn ng.
Quá trình hàng ng có th áp d ng phương pháp hàn kép b ng phương pháp
SAW ñư c cơ gi i hoá g n như hoàn toàn. ng ñư c hàn sau khi ñã ñư c vát
c nh và có th hàn trong hai ho c ba giai ño n hàn khác nhau.
Các ño n ng ñơn ho c ng ñôi ñư c r i d c tuy n ng b ng các phương
ti n chuyên ch ñ c bi t và ph i lưu ý b o ñ m chi u dài chính xác các ño n
ng ñư c ñ t các v trí khác nhau nh m tránh vi c x lý không c n thi t các
ng dư.
ng ñư c r i phía ngư c v i v t li u ñư c ñào lên b ng các máy kéo c n
c u hông có ñai ñư c thi t k thích h p. Các ng nên ñư c ñ b ng các giá g
ñ tránh làm hư l p ph .
Các công vi c nâng ng, hàn ng, ph ng và ñ t ng vào rãnh ñư c th c
hi n m t cách liên t c theo trình t ñư c ki m soát b ng các ñơn v r i ng. Các
ñơn v r i ng thư ng bao g m các thi t b như máy kéo, c n c u. Các ñơn v
http://www.ebook.edu.vn
72
- hàn ng có th b c ng sau khi hàn, ki m tra ch t lư ng m i hàn và l p ph l p
ñ t ng vào rãnh.
Các ñơn v r i ng có th tr i dài trên ph m vi ñ n 0,5km và có th bao
g m t i thi u 6 xe kéo c n c u hông ñ h tr cho vi c h ng vào rãnh an toàn
và hi u qu . Do yêu c u v th i gian thi công có th có nhi u ñơn v r i ng
phân b trên các ñơn v khác nhau trong tuy n ng. T i các v trí ñ c bi t khó thi
công có th ph i có ñơn v r i ng ñ c bi t s d ng các k thu t l p ñ t chuyên
d ng nh m tho mãn v m t năng su t thi công cho t c ñ r i ng chung trên
toàn tuy n.
4.3 Quá trình u n ng
M t trong các công vi c ñ c bi t trong quá trình r i ng là u n ng ñ thay
ñ i hư ng ng theo các ñi u ki n ñ a hình ñ c trưng. Có th cho phép u n ng
theo phương th ng ñ ng v i bán kính cong sao cho
ng không ch u ng su t u n vư t quá 85% ng
su t b n cho phép.
Các quá trình u n ng theo phương ngang c n
ñư c th c hi n b ng thi t b cơ gi i chuyên d ng
t i nhi t ñ t nhiên v i bán kính cong t i thi u
ph i g p 40 l n bán kính c a ng. N u vư t quá
gi i h n này quá trình u n ngu i không ñư c phép
và ph i th c hi n u n nóng t i xư ng s n xu t v i
các tr c u n ñ ñ m b o các kích thư c yêu c u.
Lưu ý r ng quá trình gia nhi t có th nh hư ng
x u ñ n các tính ch t cơ h c c a ng và c n ph i
ph c h i các tính ch t này sau khi hoàn t t quá
trình u n ng.
Các kích thư c c a ño n ng u n c n ñư c ch
ñ nh c th ñ có th tho mãn dung sai l p ñ t V trí ng b u n cong
(s p x p ng ho c hàn ng) và các yêu c u cho quá
trình ch y th /v n hành ñư ng ng (phóng thoi).
ð i v i các ño n ng cong ng n, chúng thư ng ñư c ch t o b ng phương
pháp ñ nh hình nóng t i nhà máy s n xu t ng.
Thông thư ng n u l a ch n tuy n ng m t cách ñúng ñ n thì s lư ng các
ño n ng cong ñ c bi t có th ñư c
gi m ñ n t i thi u, khi ñó ch còn các
ño n ng cong thư ng ñư c u n tr c
ti p t i công trư ng.
5. Quá trình hàn ng
Trư c khi ti n hành n i các ño n
ng l i v i nhau ph i s d ng thi t b
thông ng ch y qua ch n i ñ làm
s ch ng kh i các v t b n và các v t
Hàn ng
http://www.ebook.edu.vn
73
- bám theo ñư ng ng. Khi k t thúc quá trình hàn ng vào cu i ngày c n dùng các
t m thép ho c nút b t ch t ph n h chưa hoàn t t c a ng ñ tránh s xâm nh p
t bên ngoài c a các v t th l và nư c.
Các ño n ng n i thông thư ng n m gi a hai ño n ng cong ho c n m gi a
các ñi m c t nhau ñ c bi t, khi ñó s xu t hi n các ño n tách r i trên tuy n ng
v m t hàn ng và ñ t ng. N u các ño n phân cách ng như v y không x y ra
thì chi u dài m t ño n ng không nên vư t quá kho ng 30 km ñ nh m t o ñi u
ki n thu n l i cho quá trình th thu l c cho các ño n ng ñã hoàn t t vì ño n
ng càng dài thì vi c phát hi n các v trí rò r càng khó khăn hơn.
Quá trình hàn ng có th ñư c th c hi n b ng nhi u cách khác nhau. Các
ño n ng c n hàn ñư c nâng cao b ng các xe kéo c n c u và ñư c giáp m i v i
ph n ng ñã ñư c hoàn t t. Hai cu i ñ u ng ñư c gi v trí c n thi t b ng các
thi t b ñ nh v n m bên trong ng. Trư c khi th c hi n vi c ñ nh v ng c n
ph i làm s ch và vát c nh b ng các thi t b cơ gi i.
M i hàn ñ u tiên là m i hàn n n ñư c th c hi n m t ho c hai th hàn b ng
phương pháp hàng t trên xu ng. Khi ñã hoàn t t m i hàn này b ph n ñ nh v
ng ñư c tháo ra kh i ng sau ñó ng ñư c k p ch t ñúng v trí r i ti p t c hàn
m i th hai g i là m i hàn nóng, m i hàn này ñư c th c hi n b ng ñ i hàn riêng
bi t v i phương pháp hàn tương t như trên và càng nhanh càng t t, sao cho
nhi t ñ c a ng không b gi m th p quá sau khi v a k t thúc m i hàn n n ñ u
tiên.
Các m i hàn làm ñ y còn l i ñư c th c hi n b ng các ñ i hàn riêng bi t v i
s lư ng th hàn ph thu c vào kích thư c và b dày thành ng. B ng phương
pháp này, các ñơn v r i ng có th di chuy n d c theo tuy n ng v i v n t c n
ñ nh sao cho các ñ i th hàn có th t p trung làm vi c trên các ño n ng ñ
ng n.
Các qui trình hàn, ch t lư ng th hàn, và phân tích m i hàn sao cho các m i
hàn có tính ch t cơ h c thích h p và ñ t yêu c u theo tiêu chu n API 1104 cho
công nghi p d u khí và hóa ch t.
ði u quan tr ng là quá trình hàn nên ñư c th c hi n sao cho ch t lư ng c a
m i hàn hoàn t t không b làm y u và h ng b i các ñi u ki n th i ti t bên ngoài.
Các tr m hàn nên ñư c b o v kh i mưa, gió và cát b ng các mái che di
ñ ng. Các phương pháp th nghi m không phá h y m u b ng tia phóng x ho c
siêu âm ñư c th c hi n theo tiêu chu n API 1104 ho c BS 4515.
Tùy vào ñ l n ng su t ph i ch u khi v n hành và tính ch t s n ph m v n
chuy n trong ñư ng ng ñ thi t l p m c ñ th nghi m thích h p. Ví d ñư ng
ng v n hành t i ng su t b ng 20% ng su t cho phép thì ch c n th nghi m
ng u nhiên 10% t t c m i hàn sau khi ñã hoàn t t công vi c th m ñ nh ch t
lư ng c a các th hàn.
T i các v trí ñ c bi t thư ng yêu c u th nghi m 90% t t c m i hàn, ví d
t i các ñi m c t ngang qua sông, ñư ng cao t c công c ng, ñư ng s t … T t c
các v trí ch n i ng c n ph i th nghi m m i hàn 100%.
Các v t cháy do h quang t o ra các ñi m t p trung ng su t nguy hi m cho
ñư ng ng nên c n ph i gi m thi u.
Vi c s a ch a các m i hàn ph i tuân th theo các qui trình chu n.
http://www.ebook.edu.vn
74
- V i các ñư ng ng có b dày trên 32mm có th ph i th c hi n quá trình gia
nhi t trư c khi hàn và x lý nhi t lo i b ng su t dư sau khi hàn. Các quá trình
chi phí cao như v y có th tránh ñư c n u trong giai ño n thi t k chi ti t s
d ng ng su t b n và thành ph n v t li u luy n kim thích h p.
Trong vi c xây d ng các ñư ng ng l n thư ng s d ng các thi t b hàn ñ
cho lư ng th hàn lên ñ n 8 ngư i và ñư c th c hi n trên các xe kéo t o kh
năng di ñ ng tương t t t c các thi t b khác trên tuy n ng.
6. Ph ng và h ng xu ng rãnh
ðư ng ng thư ng ñư c ph t i nhà máy ch t o ng do v y ch các ñ u
ng tr n cho khu v c hàn c n ñư c làm s ch và ph sau khi quá trình hàn hoàn
t t. Tuy nhiên có th x y ra trư ng
h p ng ñư c cung c p d ng tr n do
v y c n ñư c làm s ch, sơn lót và ph
l p ph ch ng ăm mòn.
Các công vi c này ñư c th c hi n
b ng các thi t b ch y d c theo ñư ng
ng, tuy nhiên chúng s không phù
h p khi ñi u ki n th i ti t bên ngoài
làm cho ng không th khô hoàn toàn
ho c khi có các v t chư ng ng i trên
tuy n ng làm cho các thi t b này
không th v n hành v i chi u dài ng
h p lý.
Có th th c hi n quá trình ph
ng nóng b ng các thi t b chuyên
d ng và v t li u thích h p.
H ng xu ng rãnh
Các d i băng qu n cho ng có th
ñư c th c hi n m t cách d dàng và không ñòi h i thi t b chuyên d ng tuy
nhiên chúng d b hư h ng do các tác ñ ng cơ
h c và d b nhi m m t i các ch ch ng lên nhau
c a hai l p băng qu n.
Công vi c ph ng nên ñư c th c hi n ngay
sau khi làm s ch và sơn ph ng.
Các xe kéo c n c u hông nâng các ñư ng
ng có l p ph ñư c trang b các giàn ñ có bánh
quay ñ ñư ng ng có th ñư c ñưa vào rãnh khi
các xe này di chuy n v phía trư c d c theo
tuy n ng.
N u ñ t d c tuy n ng có nhi u ñá, ñáy c a
rãnh ph i ñư c lót cát ñ tránh làm h ng l p ph .
Các l p v t li u ph b sung, ví d “l p ph b o
v tác ñ ng c a ñá” có th tác d ng cho m c ñích
Sơn ph ng
này.
http://www.ebook.edu.vn
75
- T t c các l p ph ph i ñư c ki m tra khuy t t t b ng thi t b dò b ng dòng
ñi n theo chu vi d c theo ñư ng ng trư c khi ng ñư c h xu ng rãnh. Các
thi t b dò này s d ng m t ñi n áp cao và s gây hi n tư ng phóng ñi n t i các
ch h ho c khuy t t t trong l p ph ñư ng ng.
6.1 Các ño n n i t i công trư ng
Các ñư ng ng s d ng lo i ng ñư c ph s n và có m t khu v c ng tr n
c n ph i ph t i công trư ng l p ñ t ng sau khi hoàn t t quá trình hàn. Khuy n
cáo chung là s d ng v t li u gi ng ho c tương
thích v i v t li u c a l p ph nguyên th y.
Thư ng ñi u này r t khó th c hi n, ñ c bi t
v i l p ph b ng PE và các v t li u khác mà quá
trình s d ng không ñư c phép do tính ñ c h i
c a chúng. Trong trư ng h p như v y, l p ph
b ng băng qu n nhi t ñ thư ng ñư c s d ng.
Cho dù s d ng phương pháp nào ñi n a thì
b m t kim lo i cũng ph i ñư c x lý ñ n m c ñ
tương ñương v i ñư ng ng ñư c s n xu t trong
nhà máy.
V i các ñư ng ng có l p ph cách nhi t c n
ph i quan tâm ñ c bi t ñ b o ñ m tính liên t c
và n ñ nh c a l p ph này. ði u quan tr ng nh t N i ng t i công trư ng
là các l p ph t i công trư ng xây d ng ph i
không liên k t quá y u ñ n m c hơi m có th xâm nh p vào gây ra các v t n t
trong l p ph cách nhi t.
6.2 Quá trình h ng xu ng rãnh
Trư c khi ti n hành các công vi c liên quan
ñ n quá trình h ng xu ng rãnh c n lưu ý ñ c
bi t ñ n tính thích h p c a rãnh ñ cho phép có
th h ng xu ng mà không làm hư h ng l p ph
và ng ñư c ñ h p lý b ng ñáy rãnh b ng cách
lo i b ñá, các ñá nhô lên ho c các v t th khác
có th gây h ng l p ph ph n ñáy c a rãnh.
Không cho phép l n ñá và các v t li u tương
t trong giai ño n này và các hư h ng n u có
ph i ñư c s a ch a ngay l p t c.
7. Quá trình l p rãnh
Quá trình l p rãnh thư ng r t ñơn gi n, tuy
nhiên cũng c n lưu ý vì m t s lý do sau ñây:
Các công vi c liên quan ñ n quá trình l p
Quá trình l p rãnh
rãnh c n ñư c th c hi n càng s m càng t t sau
khi h ng xu ng rãnh nh m tránh hư h ng ng và l p ph . L p v t li u l p
http://www.ebook.edu.vn
76
- rãnh ñ u tiên không ñư c l n ñá và các ph li u xây d ng khác ñ tránh chúng
không va ñ p tr c ti p lên ng.
Các mương thoát nư c c t ngang rãnh b l p khi b t ñ u ñào rãnh ph i ñư c
tái l p hi n tr ng ban ñ u khi b t ñ u l p rãnh.
Trong các khu v c có ñá d c theo ñư ng ng c n lưu ý ñ c bi t ñ tránh
làm h ng ñư ng ng và l p ph b o v ăn mòn. Vi c s d ng các v t li u c ng
khi l p ng có th gây hư h ng l p ph b o v ng tương ñương v i trư ng h p
do ñá t o ra.
Th c t , l p ph ñ u tiên trên ng n n là ñ t x p, không có ñá ñ ñư ng ng
ñư c ph t i thi u m t l p dày 150mm lo i v t li u này.
Sau khi ñư ng ng ñư c l p kín, v t li u ph ti p theo nên ñư c ñ m càng
nhi u càng t t v b m t ñ t khi hoàn t t quá trình này ph i cao hơn b m t t
nhiên ñ cho phép quá trình lún sau này.
Do ñư ng ng có th ñư c xây l p trư c khi ti n hành quá trình ch y th
ñư ng ng vài tháng nên vi c ch y th h th ng b o v cathode t giai ñ an
này là r t quan tr ng giúp b o v ñư ng ng kh i các tác ñ ng b t l i t môi
trư ng bên ngoài.
8. Thi công t i các v trí c t ngang ng qua các khu v c ñ c bi t
Các ch c t nhau qua sông, ñư ng s t, ñư ng b là các v n ñ khó nh t c n
ph i x lý khi thi công l p ñ t ñư ng ng và thư ng ñư c hoàn t t sau cùng.
Các phương pháp x lý v n ñ này ph thu c vào tình hình th c t t i ñ a
phương và ñư c phân ra theo hai lo i: có liên quan ñ n nư c và không liên quan
ñ n nư c.
8.1 Ch c t nhau qua khu v c có nư c
Khi vư t qua sông ho c su i, rãnh ñư c ñào qua ñáy sông b ng các dây
chuy n kéo c hai bên b sông. ng c t ngang qua sông ñư c ch t o, th
nghi m và ph bêtông trư c, sau ñó ñư c nâng ho c kéo vào rãnh ñào trư c ñó.
N u m c nư c nông và ñáy sông n ñ nh có th
s d ng b ng các xe kéo c n c u hông.
Trong trư ng h p vư t qua các kênh ñào
và mương c n s d ng các k thu t không làm
nh hư ng ñ n tính t ng th c a dòng ch y.
Các k thu t này bao g m làm ñư ng h m,
khoan ngang… m i phương pháp có gi i h n
riêng c a chúng ph thu c vào các ñi u ki n
ñ t và chi u dài c a ph n c t ngang.
Th c t thư ng thi công theo cách ph
thêm l p bêtông bên ngoài ho c s d ng các
t m ñ m n ng dè lên trên ng trong quá trình
l p ñ t. Thi công ñư ng ng t i khu v c
Tùy thu c vào chi u r ng c a ch c t qua, có nư c
ng có th ñư c ñ t vào rãnh ñào trư c b ng
http://www.ebook.edu.vn
77
- các xà lan có c n c u và các thanh trư c ho c các xà lan neo c ñ nh ñư c trang
b xe kéo c n c u hông. Trong m i trư ng h p ng ph i ñư c th th y l c trư c
khi ti n hành l p ñ t.
T i các v trí c t qua c a sông ho c sông có chi u r ng l n ñư ng ng ñư c
ch t o trên các lăn m t phía c a ch c t ngang và sau khi th nghi m ñư c
kéo qua sông b ng các h th ng t i ñ t b ñ i di n. Trong khi kéo, ng ñư c
gi cho n i trên m t nư c b ng các phao ñư c x p x p d c theo chi u dài ng.
ðây là quá trình ph c t p và ph i ñư c th c hi n trong th i ñi m th y tri u h
ho c dòng ch y m c t i thi u.
Có th s d ng c u có s n ñ vư t sông n u tuy n ng n m g n c u và có
th ñ t ñư c s th a thu n v i cơ quan h u trách ho c ch s h u c a c u.
8.2 Ch c t nhau qua ñư ng b
Ph n l n các ch c t nhau qua ñư ng b
ñư c th c hi n b ng phương pháp c t m và
ñư ng ñ t ng ñ sâu l n hơn thông thư ng
do v y c n có phương pháp ñ t bi t ñ h tr
cho rãnh ho c g t i nơi vư t qua.
N u phương ti n có tr ng t i l n ng t i
ch c t nhau ñó ph i có b dày l n hơn so v i
thông thư ng. Trư c khi l p, rãnh ng ph i
ñư c b o v thích h p và ph i l p ñ t các b ng V trí c t nhau qua ñư ng b
báo hi u. Nên tránh s d ng ng lót vì chúng
làm gi m kh năng b o v c a ng cathode.
N u không ñư c phép c t m , có th s d ng các k thu t t o ñư ng h m
như khoan l , nâng ng, ñư ng h m bêtông ho c khoan ñ nh hư ng. Ngoài
phương pháp ñ nh hư ng ra, các phương pháp còn l i ñ u yêu c u ph i có ng
lót, trong trư ng h p này c n có bi n pháp ñ t bi t ñ t o môi trư ng không ăn
mòn cho ng ho c s d ng anode hy sinh d ng dài.
9. Các v trí hàn ño n n i ng
Khi th c hi n công vi c l p ñ t ng thư ng c n thi t ph i có các ño n ng
không ñư c n i trên ñư ng ng. Các ño n ng này ph i ñư c n i v i nhau b ng
các ño n ng ng n và chúng ñư c g i là ño n ng n i.
Vi c ng t quãng ñư ng ng trong quá trình l p ñ t có th x y ra do các
nguyên nhân sau:
M t ño n ng n m dư i ñư ng giao thông, ñư ng s t hay c t qua sông chưa
ñư c hoàn t t.
ðo n ng cong gi a hai ñ an ng th ng chưa ñư c ño ñ t và ch t o.
ng ñư c ñ h làm ñ y nư c cho th nghi m.
Các ñ an ng ñư c s d ng làm ng n i ñư c c t chính xác và vát c nh cho
m i hàn. Sau khi hàn chúng ñư c ki m tra b ng tia X toàn b m i hàn, ph l p
ph và qu n bên ngoài trư c khi l p ng l i.
http://www.ebook.edu.vn
78
- Do c n ph i có ñư c ch h chính xác gi a các ñ u ng ñư c hàn trư c ñó
nên c n ph i ñ t bi t th n tr ng khi th c hi n hàn n i ng ñ ñ m b o không
xu t hi n các ng xu t dư trong quá trình này.
10. Ph c h i trang thái ban ñ u
Khi hoàn t t c các công vi c và ñư ng ng ñư c l p ñ t, m t ñ t ph i ñư c
ñưa v tr ng thái ban ñ u ñ có th ti p t c các h at ñ ng nông nghi p bình
thư ng như trư c và không ñ th y ñư c d u v t c a s hi n di n h th ng
ñư ng ng b ng quan sát thông thư ng.
Quy trình này tr thành m t trong các giai ñ an quan tr ng nh t khi xây l p
ñư ng ng. T m quan tr ng c a nó là t o ñư c suy nghĩ t t nh t c a cư dân
xung quanh ñ i v i s hi n di n c a ñư ng ng. Quá trình này ñư c ti n hành
càng hoàn h o càng t t c ñ i v i các ch tư nhân l n các công trình công c ng
có liên quan ñ n quá trình xây l p ñư ng ng. Công vi c này càng làm s m càng
t t sau khi ñã hoàn t t ñư ng ng. M c tiêu c a quá trình này là tr l i hi n
tr ng càng g n so v i ban ñ u càng t t.
V i các khu ñ t nông nghi p, vi c khôi ph c hi n tr ng ph i sao cho nhân
dân canh tác bình thư ng mà không ph i làm các công vi c như l ai b ñá ra
kh i ñ t, các nhánh cây b ch t, ho c các ph li u xây d ng khác và không c n
sang b ng các gò mô t o ra do quá trình xây l p ñư ng ng.
Các ph li u c a quá trình xây l p ph i ñư c lo i b và x lý sao cho không
làm phi n ñ n các c ñ t.
Các hàng rào b c t trong quá trình xây l p ph i ñư c khôi ph c như cũ. T t
c các ñư ng t m, c u t m, ng dây ñi n ng m, hàng rào ngăn gia súc và các
thi t b tương t ñư c s d ng trong quá trình xây l p ph i ñư c tháo b , các
ph n không tháo ñ dành cho công nhân v n hành sau này ph i ñư c ch p nh n
c a các ch ñ t.
Các bi n báo hi u nên ñư c d ng t i các v trí c t nhau ñ ch rõ s x p x p
c a ñư ng ng và nên có ñ y ñ thông tin ñ ch rõ ch s h u, ñư ng kính, b n
ch t s n ph m v n chuy n, hư ng ch y bình thư ng trong ng, và các v trí ch
c t nhau. S ñi n tho i ñ liên l c trong trư ng h p kh n c p cũng nên th hi n
trong các bi n báo này.
Các bi n báo b sung có th c n thi t ñ ch rõ tuy n ng cho các ñ i tu n
tra ng. Công vi c l p ñ t các bi n báo như v y nh t thi t ph i có s ñ ng ý c a
chính quyên ñ a phương.
11. Các k thu t ñ c bi t s d ng trong thi công ñư ng ng
S lư ng các k thu t ñ c bi t s d ng trong xây l p ñư ng ng tùy thu c
vào lo i ñ t mà ñư ng ng ñi qua.
11.1 Phương pháp n ñá
http://www.ebook.edu.vn
79
- Các lo i ñá m m thông thư ng có th ñư c ñào b ng các máy xúc l t tiêu
chu n. Tuy nhiên trong trư ng h p có ñá vôi và các lo i ñá c ng khác có th
ph i s d ng thu c n ñ ñào rãnh.
K thu t ñư c s d ng trong trư ng h p này tương t v i các công vi c n
ñá b t kỳ khác. Sau khi ñào m t lo t các l d c ñư ng làm rãnh, thu c n ñư c
cho vào l v i lư ng thích h p sau ñó g n ngòi kích n , phá ñá trong kho ng
cách ñã ch n. Các v t li u t o ra sau quá trình n ñư c d i ñi b ng máy xúc
thông thư ng ho c b ng các thi t b ñào khác.
11.2 Thi công qua ñ m l y
Các ñư ng ng n m qua ñư ng l y tương
t các ñư ng ng ngoài khơi ñư c xây d ng
b ng các xà lan ñ t ng. Tuy nhiên trong
trư ng h p này s d ng xà lan có kích thư c
nh hơn nhi u g i là xà lan ñ m l y.
ðư ng ñi qua ñ m l y thư ng ñư c phát
quang b ng xà lan riêng bi t có trang b các
thi t b dùng ñ phát quang cây c i trong ñ m
l y và n u c n thi t có th ñào rãnh b ng Kéo ng qua ñ m l y
phương pháp n o vét.
ðư ng ng ñư c chu n b trên b , thư ng là hàn kép, ñư c ph l p ch ng
ăn mòn và khi c n thi t là l p ph tr ng lư ng bêtông trư c khi ñư c ñưa lên xà
lan. Quá trình hoàn t t ñư c th c hi n trên xà lan và vùng m i hàn ñư c ph
trư c khi ng ñư c ñưa qua b ñ t bi t ñuôi xà lan và ñ t rãnh ñã ñư c ñào
trư c ñó
Lo i công vi c này là lý tư ng ñ i v i các ng n m qua các ñ m l y có
nhi u cây ñư c nơi không th th c hi n quá trình kéo m t chi u dài ng liên t c
vào ñúng v trí như trư ng h p thi công vùng nư c không có gi i h n v
không gian.
11.3 Thi công qua các vùng c c
Do nh hư ng c a nhi t ñ môi trư ng xung
quanh thư ng xuyên th p và ñ x p c a l p tuy t trên
b m t, vi c xây l p ñư ng ng c n lưu ý ñ n các ñ c
ñi m:
- K t c u b ñ cho ñư ng ng.
- K t c u l p ph cho ñư ng ng.
- ðư ng v n chuy n thi t b và v t tư cho
thi công.
- Thi t b thi công trong ñi u ki n tương ðư ng ng vùng c c
ng.
11.4 Thi công qua các c n cát
Hi n tư ng này x y ra khi xây l p ñư ng ng t i sa m c ch ng h n.
http://www.ebook.edu.vn
80
- Các c n cát có ñ t tính thư ng xuyên di chuy n t v trí này sang v trí khác,
do ñó t o ra s b t n ñ nh v ñ cao c a n n.
N u phương án c t qua các c n cát quá t n kém, nghĩa là chi u dài c a
ñư ng ng tăng ñáng k thì ñư ng ng ph i ñi qua các c n cát ñó. Trong trư ng
h p này, ñư ng ng ph i ñư c thi t k có kh năng ch u ñư c m c ñ cao nh t
c a tr ng thái d m t do trong các kho ng cách càng l n càng t t. ðư ng ng
khi l p ph i có ñư c c u hình n m trên cát, sau ñó m t s ch s ñư c cát chôn
vùi và s khác n m treo t do gi a hai c n cát.
M t khác ñư ng ng s ch u quá trình bào mòn do các lu ng cát di chuy n
do ñó ph i ñư c thi t k ñ ch ng l i hi n tư ng này.
12. S an toàn
S an toàn c a toàn b h th ng ñư ng ng ph thu c nhi u vào các tiêu
chu n và ch t lư ng c a các th nghi m th c hi n trong t t c các giai ñ an thi
công xây l p ñư ng ng hơn là ph thu c vào các ñi m ñ c trưng ñơn l khác.
Ch ñ u tư và nhà th u xây l p ñư ng ng ph i có ñ i ngũ tư v n ñ kh
năng ñ ñ m b o r ng các khuy n cáo c a các quy chu n quy ph m và tiêu
chu n ñư c tuân th hoàn toàn.
Có m t s các công vi c x y ra trong quá trình xây l p ñư ng ng c n ph i
xem xét ñ c bi t v ñ an toàn, m c dù trong t t c các d án xây d ng v n ñ
an toàn luôn là xem xét hàng ñ u t i nơi thi công.
Hai ho t ñ ng liên quan ñ n quá trình t o rãnh thư ng có nguy cơ gây nguy
hi m là quá trình n ñá và quá trình ñào b ng máy.
Quá trình n ñá ñư c s d ng ñ ñào rãnh ho c làm b ng ph ng tuy n ng.
T t c các cư dân t i các nhà lân c n khu v c di n ra quá trình n ph i ñư c
thông báo ñ có s c nh giác th n tr ng thích h p.
Các l cho thu c n nên ñư c che ph n u c n ñ không làm hư h ng
ñư ng dây c p ñi n tho i. Không nên s d ng phương pháp dùng thu c n trong
trư ng h p có th gây nguy hi m cho các công trình ng m ho c cáp ñi n ng m,
các ñư ng ng nư c và khí.
Quá trình ñào b ng thi t b xúc ho t b ng các máy ñào cơ h c khác cũng có
th làm hư h ng các công trình ng m ñ c bi t là ñư ng dây ñi n ng m. Trong
trư ng h p này nên có b n ñ t l t t nh t cho khu v c có th có các công trình
ng m trư c khi thi công ñư ng ng và có th ph i ñào b ng tay n u c n thi t.
http://www.ebook.edu.vn
81
nguon tai.lieu . vn