Xem mẫu
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Chöông 1 :
MÔÛ ÑAÀU
MUÏC ÑÍCH MOÂN HOÏC : Khaùi quaùt ñaëc ñieåm cuûa caùc phöông
phaùp in , trang thieát bò töông öùng vôùi töøng phöông phaùp in vaø
coâng ngheä cuûa noù
1. GIÔÙI THIEÄU :
1.1 Toång quan veà Coâng ngheä In
Ngaønh In ñaõ coù moät lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån laâu
ñôøi, söï phaùt trieån maïnh meõ trong theá kyû 20 ñaõ laøm thay ñoåi boä
maët cuûa Coâng ngheä In theá giôùi. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây
cuøng vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa caùc ngaønh vaät lyù, hoaù
hoïc vaø Coâng ngheä thoâng tin ñaõ goùp phaàn thuùc ñaåy söï tieán boä
cuûa ngaønh in cuõng nhö laøm thay ñoåi hoaøn toaøn boä maët cuûa
ngaønh Coâng nghieäp naøy. Hieän nay xu theá naøy vaãn tieáp tuïc dieãn
ra
Cuøng vôùi ñoøi hoûi ngaøy caøng cao cuûa söï phaùt trieån veà kinh
teá vaø xaõ hoäi, caùc loaïi aán phaåm vaø bao bì cuõng ñoøi hoûi phaûi
ñaùp öùng ñöôïc nhieàu hôn veà soá löôïng vaø ñeïp hôn veà myõ thuaät.
Chính vì theá ñaõ ñöa ñeán nhieàu söï caûi tieán mang tính caùch maïng
trong ngaønh In veà trang thieát bò vaø Coâng ngheä nhö heä thoáng in
Kyõ thuaät soá, caùc phöông phaùp in NIP, söï keát hôïp nhieàu phöông
phaùp in treân cuøng moät heä thoáng…. Duø coù nhieàu thay ñoåi veà
thieát bò nhöng caùc phöông phaùp in veà cô baûn vaãn khoâng coù suï
thay ñoåi lôùn, caùc phöông phaùp in söû duïng phoå bieán trong lónh vöïc
bao bì vaø aán phaåm hieän nay laø :
• Caùc phöông phaùp in truyeàn thoáng : In Offset, In Oáng Ñoàng,
In Flexo vaø in Löôùi
• Caùc phöông phaùp in NIP : In Laser, in phun
• Caùc phöông phaùp in ñaëc bieät : In tieàn, in treân caùc vaät
lieäu khoâng truyeàn thoáng
Ñaây laø caùc PP in chuû yeáu cuûa Coâng ngheä in hieän nay, noù bao
goàm caû caùc PP in truyeàn thoáng vaø caùc PP in môùi. Vôùi moãi PP in
coù lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån khaùc nhau. Saûn phaåm cuûa
chuùng cuõng coù tính rieâng bieät, do ñoù veà baûn chaát chuùng cuõng
khaùc nhau. Caùc PP in truyeàn thoáng ñaõ ñöôïc söû duïng trong saûn
xuaát In töø raát laâu vaø hieän nay vaãn laø caùc PP in chieám öu theá.
Haàu heát caùc saûn phaåm ñeàu ñöôïc saûn xuaát töø caùc PP In naøy. PP
NIP ñang ñöôïc öùng duïng roäng raõi, nhöng chuû yeáu laø trong caùc
thieát bò vaên phoøng vaø in caù nhaân, gaàn ñaây caùc PP naøy ñöôïc söû
duïng nhieàu trong in caùc Poster quaûng caùo vaø nhaõn haøng.
Trong caùc phöông phaùp in keå treân thì in Offset chieám tyû troïng
cao nhaát, trong hai daïng in Offset laø tôø rôøi vaø in cuoän thì in Offset
Sheetfed Offset
Others
Bieân soaïn : Cheá Quoác Long 33
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
tôø rôøi chieám tyû troïng raát cao. Neáu xeùt treân soá löôïng maùy in söû
duïng vaø tyû troïng saûn phaåm thì in Offset tôø rôøi chieám öu theá vôùi
80% cô caáu maùy moùc vaø saûn phaåm
Hình 1.1 : Maùy in Offset tôø rôøi
Soá löôïng maùy in Offset tôø rôøi vaø saûn löôïng vöôït troäi laø nhôø
tính ña daïng cuûa noù veà saûn phaåm töø caùc aán phaåm ñeán bao bì
vaø khaû naêng linh hoaït cuûa noù cho pheùp in ñöôïc treân nhieàu loaïi
giaáy coù ñoä daøy vaø kích thöôùc khaùc nhau. In Offset tôø rôøi cho
pheùp in ñöôïc treân caùc loaïi vaät lieäu in laø kim loaïi, nhöïa vaø caùc
loaïi maøng. Ñaùp öùng ñöôïc caùc ñôn haøng coù soá löôïng nhoû, chaát
löôïng in cao phuø hôïp ñöôïc vôùi haàu heát caùc yeâu caàu cuûa saûn
phaåm. So vôùi caùc maùy in söû duïng cho caùc PP in Flexo, OÁng ñoàng
möùc ñaàu tö cho maùy tôø rôøi töông ñoái thaáp hôn. Caùc giaûi phaùp
nhaèm taêng naêng suaát vaø kieåm soaùt chaát löôïng in tôø rôøi cuõng
ñöôïc ñaàu tö raát cao. Caùc loaïi maùy in OÁng ñoàng, Flexo, in Offset
cuoän thöôøng söû duïng ñeå in caùc maët haøng chuyeân duïng vaø coù
saûn löôïng lôùn
1.2 Giôùi thieäu moân hoïc
Moân hoïc naøy cung caáp nhöõng kieán thöùc toång quaùt veà caùc
thieát bò vaø coâng ngheä cuûa caùc phöông phaùp in. Nhöõng ñaëc tính
tieâu bieåu cuûa töøng phöông phaùp in laøm neàn taûng cho caùc moân
hoïc chuyeân ngaønh, noù cuõng cung caáp nhöõng thoâng tin vaø caùc
ñaëc tröng tieâu bieåu cuûa thieát bò cuûa moãi phöông phaùp in töông
öùng.
Moân hoïc naøy ñoøi hoûi phaûi coù kieán thöùc cuûa in Ñaïi cöông
1.3 Caùc saûn phaåm cuûa Coâng ngheä In
Haàu heát caùc saûn phaåm caàn trang trí ñeàu laø saûn phaåm cuûa
quaù trình in hoaëc döôùi hình thöùc naøy hoaëc döôùi hình thöùc khaùc.
Trong ngaønh in thöôøng chia ra caùc daïng saûn phaåm theo daïng in bao
bì, in aán phaåm vaø in thöông maïi.
Bao bì bao goàm caùc daïng bao bì hoäp, bao bì carton, bao bì maøng
nhöïa meàm, caùc loaïi maøng phöùc hôïp… Ñaây laø nhöõng saûn phaåm
coù soá löôïng haøng in lôùn vaø do ñoù ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng thieát
bò phuø hôïp
Hình 1.2 : Caùc daïng bao bì vaø nhaõn haøng
In aán phaåm bao goàm caùc saûn phaåm saùch baùo, taïp chí,
nguyeät san… ñaây laø nhöõng saûn phaåm ñoøi hoûi thôøi gian saûn xuaát
nhanh, giaù thaønh töông ñoái reû.
4 Bieân soaïn : Cheá Quoác Long
Hình 1.3 : Caùc daïng
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Saûn phaåm in thöông maïi laø nhöõng daïng Brochure, Poster, thieäp,
caùc saûn phaåm duøng cho quaûng caùo…. Nhöõng saûn phaåm naøy ñoøi
hoûi chaát löôïng in cao keøm vaøo ñoù laø nhöõng daïng hieäu öùng nhö
phuû boùng, môø hay coù caùc hình aûnh ñoøi hoûi phaûi gaáp, caán beá
phöùc taïp
Hình 1.4 : Caùc saûn phaåm cuûa in thöông maïi
1.4 Xu höôùng phaùt trieån
• Cô caáu saûn phaåm: Döï ñoaùn trong nhöõng naêm tôùi saûn
löôïng caùc saûn phaåm cao caáp (nhö cataloge, bao bì myõ
phaåm…) seõ taêng vaø chieám 45% saûn löôïng in toaøn caàu.
Töông töï nhö vaäy caùc saûn phaåm reû tieàn (nhö baùo chí …)
cuõng gia taêng vaø chieám saûn löôïng töông öùng
100%
90% Saûn phaåm cao
28% 27%
80% 35% 36% caáp
45%
70%
Chaát löôïng
60%
trung bình
50% 49% 49% 34% 30% 10%
40% Caùc saûn phaåm
30% reû tieàn
20% 45%
31% 34%
10% 23% 24%
0%
Hình 1.4 : Bieåu ñoà 1990 ñoaùn cô caáu saûn phaåm ñeán naêm
1973 1981 1986
döï 2010
2010
Hình 1.5 : Xu höôùng phaùt trieån cuûa saûn phaåm ñeán
2010
Caùc saûn phaåm trung bình seõ thu heïp saûn löôïng vaø chæ coøn
chieám 10% saûn löôïng in toaøn caàu. Lyù do chính cuûa söï thay ñoåi cô
caáu naøy laø do khuynh höôùng naâng cao giaù trò saûn phaåm qua caùc
hình thöùc bao bì vaø quaûng caùo. Saûn phaåm giaù reû coù khuynh
höôùng ñöôïc phaùt mieãn phí. Maët khaùc cuøng vôùi söï phaùt trieån kinh
teá vaø thu nhaäp cao hôn ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån laøm gia taêng
caùc saûn phaåm tieâu duøng cao caáp.
• Saûn phaåm in : Theo caùc phaân tích vaø thoáng keâ cuûa
Printpromotion thì töø nay ñeán naêm 2010 saûn phaåm coù möùc
taêng tröôûng cao nhaát laø bao bì vaø coù tính oån ñònh cao
Caùc saûn phaåm khaùc coù tyû troïng taêng tröôûng thaáp hôn,
Bieân soaïn : Cheá Quoác Long 35
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
ñoù laø do nhu caàu veà saûn phaåm vaø khuynh höôùng tieâu
duøng. Chi phí cuûa bao bì chieám khaù cao trong tyû troïng saûn
xuaát, bao bì khoâng chæ laø nôi chöùa saûn phaåm maø coøn laø
caùch cung caáp thoâng tin vaø laø moät hình thöùc quaûng caùo,
vì theá hình thöùc cuûa bao bì luoân phaûi ñoåi môùi, in aán ñeïp
ñeå coù theå gaây aán töôïng vôùi ngöôøi tieâu duøng.
Hộp carton 3 - 4%
Bao bì mềm 3 - 4%
Nhãn decal 6 - 8%
Nhãn dán 0 - 2%
màng một lớp 12 - 15%
Quảng cáo 3,8%
In thöông 2,7%
maïi
2,8%
Sách
Báo 1,8%
Tạp chí 3,2% Taêng tröôûng
ñeán 2010
Hình 1.6 : Tieâu ñieåm laø thò tröôøng bao bì ñeán 2010
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Bieåu ñoà cho thaáy caùc saûn phaåm thoâng thöôøng nhö bao bì
meàm, bao bì carton, caùc saûn phaåm in thöông maïi vaø aán phaåm
taêng tröôûng vôùi möùc ñoä thaáp. Rieâng bao bì maøng moät lôùp coù
möùc taêng tröôûng raát cao veà saûn löôïng. Do ñoù vieäc thay ñoåi cô
caáu veà saûn xuaát vaø cung caáp thieát bò cho thò tröôøng naøy ñöôïc
chuù troïng raát nhieàu. Töø nhöõng yeâu caàu ñoù thuùc ñaåy xu höôùng
caûi tieán coâng ngheä vaø thieát bò maùy moùc phuïc vuï cho ngaønh In.
• Naâng cao naêng löïc saûn xuaát cuûa thieát bò : Tieâu bieåu cho
xu höôùng naøy laø bieán moät maùy in Offset thaønh moät toå
hôïp bao goàm caùc ñôn vò traùng phuû tröôùc in, traùng phuû sau
in, beá caán, ñuïc loã… nhaèm ruùt bôùt thôøi gian saûn xuaát vaø
giaûm hö hoûng.
Möïc thoâng thöôøng
Phuû matt taïi ñôn vò cuoái cuøng
Ñoä boùng cao
Heä thoáng saáy khoâ lieân hôïp
Hình 1.6 : Maùy in Offset ñöôïc phaùt trieån theâm caùc
thieát bò gia coâng
6 Bieân soaïn : Cheá Quoác Long
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Maùy in Offset khoâng chæ ñôn thuaàn ñeå in maø coøn cho pheùp
thöïc hieän caùc yeâu caàu traùng phuû ñeå gia taêng giaù trò cuûa saûn
phaåm maø khoâng caàn phaûi qua theâm caùc coâng ñoaïn gia coâng beà
maët nhö caùch laøm truyeàn thoáng. Ñieàu naøy laøm taêng tính ña daïng
cuûa saûn phaåm in Offset. Khoâng nhöõng theá noù coøn ñaùp öùng caùc
yeâu caàu ngaøy caøng cao cuûa saûn phaåm.
Hình 1.7 : Caùc saûn phaåm in ñoøi hoûi gia coâng traùng
phuû
Naâng cao naêng löïc saûn xuaát vaø kieåm soaùt chaát löôïng treân
toaøn boä daây chuyeàn saûn xuaát : Heä thoáng naøy söû duïng maùy tính
cho pheùp keát noái caùc coâng ñoaïn tröôùc in – in vaø sau in ñöôïc kieåm
soaùt baèng heä thoáng maùy tính trung taâm
Management Production
Hình 1.8 : Heä Prepress Press Postpress
Stitchmaster ST
Stahlfolder TH
thoáng Prinect 400
Speedmaster SM
kieåm soaùt Form
Proofer
Suprasetter
105 MCL
102
toaøn boä chu
Prinect Auto
Polar 137
Register
Prinect Prinect Prinect
Prinect Data Signa Printready
Prinance Control Station System
Prinect Prinect Prinect Prinect CP2000 Prinect FCS
Prinect Compucut Stahlfolder KH
MetaDimension MetaShooter
+ Prepress Center 100
Prinect Profile Image
Interface
Tollbox Control
Thoâng soá cuûa saûn phaåm veà maøu saéc, khoå, caùch gia coâng…
ñöôïc thieát laäp trong quaù trình tröôùc in ñöôïc ñöa xuoáng maùy in ñeå
ñieàu chænh maøu saéc cuõng nhö ñöôïc ñöa ñeán maùy gia coâng thaønh
phaåm ñeå thöïc hieän. Trong quaù trình in maùy queùt kieåm soaùt maøu
cuûa tôø in sau ñoù so saùnh vôùi thoâng soá cuûa töø heä thoáng tröôùc in
seõ luoân luoân ñieàu chænh maøu treân toaøn boä vuøng in, ñaûm baûo
cho caùc tôø in coù maøu chính xaùc vaø ñeàu maøu treân taát caû saûn
phaåm.
Heä thoáng naøy cho pheùp keát noái caùc coâng ñoaïn töø tröôùc in
ñeán sau in, ñieàu khieån vaø ñöa thoâng soá ñeán töøng coâng ñoaïn treân
Bieân soaïn : Cheá Quoác Long 37
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
caùc thieát bò cuï theå. Chuùng ta coù theå caøi ñaët tröôùc taát caû caùc
thoâng soá treân maùy xuaát phim, ghi baûn, maùy in, maùy gaáp ñoùng
cuoán, beá…. Cho moät saûn phaåm nhaát ñònh. Taïi moãi coâng ñoaïn
thöïc hieän caùc maùy ñôn vò seõ chuyeån thoâng tin ngöôïc laïi maùy
chuû, so saùnh giöõa thoâng soá cuï theå vaø thoâng soá caøi ñaët ban
ñaàu. Giaûm bôùt thôøi gian vaø pheá phaåm
8 Bieân soaïn : Cheá Quoác Long
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
2. CAÙC THUAÄT NGÖÕ CÔ BAÛN
2.1 In : In laø moät quaù trình sao cheùp (hay laäp laïi) trong ñoù
möïc in taùc ñoäng vaøo Vaät lieäu in theo moät quy trình nhaát
ñònh ñeå chuyeån taûi thoâng tin (hình aûnh, chöõ vieát, hình veõ
thoâng qua moät vaät theå mang hình aûnh laøm trung gian (ví
duï nhö baûn in)
2.2 Vaät theå mang hình aûnh trung gian : Laø nôi löu tröõ taát
caû caùc yeáu toá thoâng tin caàn thieát (hình aûnh, chöõ vieát,
hình veõ) tieáp xuùc vôùi möïc in, nhaän möïc taïo ra söï laäp laïi
lieân tuïc caùc hình aûnh hay chöõ vieát treân Vaät lieäu in nhôø
quaù trình in (trong thöïc teá coøn noù ñöôïc goïi laø baûn in hay
khuoân in )
2.3 Baûn in : Laø coâng cuï truyeàn möïc xuoáng vaät lieäu in hay
vaät trung gian ñeå laäp laïi hình aûnh, chöõ vieát, hình veõ. Moät
baûn in coù theå duøng ñeå taïo ra nhieàu taøi lieäu khaùc nhau
2.4 Hình aûnh in : Laø thoâng tin ñöôïc cung caáp bôûi toaøn boä
caùc phaàn töû in coù treân baûn in ( hình aûnh, chöõ vieát, hình
veõ) vaø ñöôïc theå hieän treân vaät lieäu in, laø saûn phaåm
cuûa quaù trình in.
2.5 Phaàn töû in : Laø vuøng nhaän möïc treân baûn in vaø
truyeàn möïc ñeán vaät lieäu in hay vaät trung gian ( ví duï : beà
maët chöõ, ñöôøng keû, haït trame, caùc loã ) trong suoát quaù
trình in.
2.6 Möïc in : laø chaát lieäu mang maøu saéc, theå hieän maøu
treân vaät lieäu in thoâng qua quaù trình in
2.7 Vaät lieäu in : Laø vaät nhaän caùc hình aûnh in ( nhö giaáy,
maøng plastic, maøng kim loaïi....)
2.8 Maùy in : Laø thieát bò thöïc hieän quaù trình in theo moät quy
trình cho tröôùc.
2.9 Quy trình in : laø quaù trình taùi laäp laïi thoâng tin theo moät
thuû tuïc hay trình töï nhaát ñònh.
2.10 Tính phaân cöïc : Taát caû caùc PP in ñeàu phaûi baûo ñaûm
söï caùch bieät giöõa phaàn töû in vaø phaàn töû khoâng in treân
baûn in, ñaây laø yeâu toá quan troïng ñeå ñaûm baûo chaát
löông hình aûnh caàn in
2.11 Chu kyø in : Qua moät voøng quay cuûa oáng baûn, truyeàn
möïc qua vaät lieäu in
3. PHAÂN LOAÏI
Döïa vaøo nguyeân taéc söû duïng baûn in ngöôøi ta phaân ra coù hai
kyõ thuaät in sau :
3.1 Kyõ thuaät in duøng baûn in : Caùc thoâng tin ñaàu vaøo
töø nguyeân baûn (nhö slide, film, hình aûnh, döõ lieäu daïng soá,
baûn in, caùc tôø in roài... ) ñöôïc chuyeån ñoåi töông öùng qua caùc
vaät theå trung gian roài sau ñoù ñöôïc taùi laäp laïi qua qua trình in
vôùi caùc maùy in phuø hôïp. Kyõ thuaät in naøy ñoøi hoûi phaûi
duøng baûn in nhö caùc phöông phaùp in : in phaúng ( Offset ), in
cao ( Typo, Flexo ), in loõm vaø in löôùi. Kyõ thuaät naøy cho pheùp
in vôùi 1 soá löôïng lôùn caùc tôø in gioáng nhau, muoán thay ñoåi
Bieân soaïn : Cheá Quoác Long 39
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
noäi dung caàn phaûi taïo laïi baûn in khaùc. Caùc phöông phaùp
naøy coøn goïi laø caùc phöông phaùp in truyeàn thoáng.
3.2 Kyõ thuaät in khoâng duøng baûn in (hay coøn goïi
laø NIP : Non – impact printing) : Töø caùc thoâng tin ban
ñaàu ñöôïc xöû lyù treân maùy tính vaø in tröïc tieáp sang vaät lieäu
in maø khoâng qua vaät theå trung gian. Kyõ thuaät naøy cho pheùp
in vôùi noäi dung cuûa caùc taøi lieäu in thay ñoåi theo töøng tôø in,
coù theå in vôùi soá löôïng lôùn caùc tôø in coù noäi dung khaùc
nhau. Hai phöông phaùp in thoâng duïng cuûa kyõ thuaät naøy laø
phöông phaùp in tónh ñieän ( coøn goïi laø in laser ) vaø phöông
phaùp in phun.
10 Bieân soaïn : Cheá Quoác Long
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
4. CAÁU TRUÙC CHUNG CUÛA MOÄT MAÙY IN
Moät maùy in baát kyø söû duïng cho phöông phaùp in naøo thì ñeàu
laø nhöõng tích hôïp cuûa caùc heä thoáng sau : Heä thoáng cung caáp vaät
lieäu, heä thoáng in, heä thoáng saáy, heä thoáng daãn vaø nhaän vaät
lieäu. Caùc heä thoáng naøy coù caùc ñoøi hoûi vaø yeâu caàu nhö nhau
nhöng seõ coù thieát keá hoaøn toaøn khaùc nhau ñeå phuø hôïp cho caùc
maùy in daïng cuoän hay tôø rôøi, phuø hôïp vôùi phöông phaùp loaïi maùy
in söû duïng nhö in Offset, in Flexo hay in Oáng ñoàng….
4.1 Heä thoáng cung caáp vaät lieäu
Coù 2 daïng : Daïng tôø rôøi vaø daïng cuoän. Phaûi ñaûm baûo caùc
yeâu caàu sau
• Cung caáp vaät lieäu oån ñònh trong suoát quaù trình in.
• Coù khaû naêng cung caáp theâm vaät lieäu maø khoâng caàn
döøng maùy
• Söû duïng ñöôïc cho nhieàu loaïi vaät lieäu khaùc nhau
Ñôn vò t raùng Trao nhaän Heä t hoáng
phuû gi aáy vôùi heä caáp gi aáy
t hoáng khí
Heä thoáng
Nhaän gi aáy caáp möïc
ra vaø caáp aåm
Cho pheùp caøi ñaët Thi eát bò röûa
t röôùc caùc t hoâng soá gi aûm t hôøi gi an
veà khoå i n vaø aùp chuaån bò m aùy
Taát caû caùc maùy in duø laø PP in naøo cuõng phaûi coù heä thoáng
naøy, noù cho pheùp Maùy in Offset tôø rôøi vôùi lieân tuïc, ñaûm
Hình 1.9 : cung caáp vaät lieäu oån ñònh vaø
caùc heä thoáng vaän haønh
baûo toác ñoä phuø hôïp vôùi toác ñoä in. Vaät lieäu ñöa vaøo ñöôïc ñònh
vò chính xaùc töø ñaàu ñeán cuoái quaù trình in. Heä thoáng naøy ñöôïc
thieát keá phuø hôïp vôùi loaïi maùy in vaø vaät lieäu in.
Heä thoáng Heä thoáng
in laøm khoâ
Heä thoáng Heä thoáng nhaän
caáp giaáy giaáy ra
Caáu truùc cuûa heä: Maùy in khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo : maùy
Hình 1.10 thoáng naøy
Offset cuoän
in cuoän hay maùy in tôø rôøi, vaät lieäu in laø giaáy hay caùc vaät lieäu
khaùc. Vôùi moãi loaïi maùy in noù coù tính ñaëc thuø khaùc nhau. Moät
yeáu toá quan troïng ñeå baûo ñaûm naêng suaát laø noù phaûi cho pheùp
Bieân soaïn : Cheá Quoác Long 11
3
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
khi thay ñoåi cuoän (vôùi maùy in cuoän) hay thay ñoåi baøn giaáy (vôùi
maùy in tôø rôøi) maø maùy in khoâng ñöôïc döøng. Haàu heát vieäc cung
caáp theâm vaät lieäu cho maùy in ñeàu ôû daïng lieân tuïc (non-stop) ngay
caû khi maùy in hoaït ñoäng ôû toác ñoä cao.
4.2 Heä thoáng In
Moät heä thoáng in tieâu bieåu laø caáu thaønh cuûa caùc boä phaän
sau : Caáp möïc oån ñònh vaø lieân tuïc, boä phaän in ñaûm baûo truyeàn
möïc toát nhaát maø khoâng laøm hoûng vaät kieäu in, boä phaän caáp
aåm (chæ coù ôû in Offset)
Ñaây laø boä phaän chính ñeå truyeàn hình aûnh leân vaät lieäu in.
Bao goàm :
• Coá ñònh baûn in
• Cung caáp möïc
• Taïo aùp löïc ñeå truyeàn möïc
Ñaây laø boä phaän aûnh höôûng lôùn ñeán chaát löôïng in vì noù tröïc
tieáp truyeàn möïc vaøo vaät lieäu in. Vieäc truyeàn möïc phuï thuoäc vaøo
aùp löïc in vì theá ñaây laø nôi ñoøi hoûi coù tính chính xaùc cao nhöng
cuõng coù theå ñieàu chænh deã daøng töông öùng vôùi töøng loaïi Vaät
lieâu in Boä phaän naøy goàm heä thoáng caáp möïc ñaûm baûo caáp möïc
ñeàu, oån ñònh vaø giöõ caân baèng veà tính chaát cuûa möïc trong suoát
quaù trình in. Noù cuõng cho pheùp ñieàu chænh löôïng möïc cung caáp
tuøy theo söï caàn thieát cuûa baûn in.
Moät yeáu toá quan troïng khaùc laø noù phaûi coá ñònh baûn in , baûo
ñaûm caùc ñieàu kieän truyeàn möïc vaø caùc yeáu toá khaùc (tieáp xuùc
vôùi dao gaït, heä thoáng laøm aåm) ôû traïng thaùi beàn vöõng trong
suoát quaù trình in. maët khaùc noù cuõng ñöôïc thieát keá ñeå coù theå
thay baûn in moät caùch nhanh choùng vaø deã daøng khi thay ñoåi saûn
phaåm in.
Hình 1.11 : Ñôn vò in
4.3 Heä thoáng saáy Oáng ñoàng
Duøng nhieät ñoä ñeå laøm dung moâi trong möïc bay hôi hoaëc kích
thích möïc taïo phaûn öùng Oxy hoùa. TaÏo maøng treân beà maët vaät
lieäu. Raát caàn thieát vôùi maùy in bao bì
12 Bieân soaïn : Cheá Quoác Long
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Vôùi moãi PP in coù caùc loaïi maùy in töông öùng do ñoù cuõng caàn
coù heä thoáng laøm khoâ thích hôïp. Heä thoáng naøy coøn ñöôïc thieát
keá ñeå phuø hôïp vôùi loaïi möïc in töông öùng. Caùc daïng laøm khoâ
thoâng duïng laø Duøng ñeøn UV, IR, duøng khoâng khí noùng, chuøm tia
ñieän töû, phun boät …..
Vôùi in OÁng ñoàng coù toác ñoä in cao vaø möïc in loaõng vì theá sau
moãi ñôn vò in ñeàu coù moät heä thoáng saáy söû duïng luoàng khí noùng
ñeå laøm bay hôi dung moâi trong möïc. Töông töï nhö vaäy laø caùc maùy
in Flexo cuõng ñöôïc laøm khoâ baèng khí noùng, neáu möïc in laø möïc UV
thì sau moãi ñôn vò in laø heä thoáng saáy baèng ñeøn chieáu tia UV
Hình 1.12 : Heä thoáng saáy
trong in Offset
Ngöôïc laïi, in Offset coù möïc ñaëc hôn thì heä thoáng saáy khoâ ñöôïc
ñaët sau ñôn vò in cuoái cuøng. Heä thoáng laøm khoâ duøng UV hay IR
tuøy theo saûn phaåm vaø möïc in. Ngoaøi ra in Offset cuõng coù theå ñaët
heä thoáng saáy sau moãi ñôn vò in neáu in möïc UV. Trong khi in luïa vôùi
lôùp möïc in daøy thì ñöôïc laøm khoâ baèng caùch phôi trong nhieät ñoä
bình thöôøng neáu söû duïng möïc in thoâng thöôøng. Moät soá maùy in luïa
ñöôïc thieát keá theâm heä thoáng saáy UV
Laøm khoâ laø moät yeáu toá quan troïng trong Quaù trình in, noù tuøy
thuoäc vaøo loaïi möïc in vaø thieát keá cuûa maùy in cuõng nhö saûn
phaåm caàn in
4.4 Heä thoáng vaän chuyeån vaø nhaän vaät lieïâu in
Phuï thuoäc loaïi maùy tôø rôøi hay cuoän
• Vôùi maùy in tôø rôøi noù seõ nhaän laïi daïng tôø rôøi nhö ôû
ñaàu vaøo
• Vôùi maùy in daïng cuoän noù coù theå thu veà theo daïng
cuoän, tôø rôøi, chia thaønh nhöõng cuoän nhoû, saûn phaåm ñaõ
caân beá hoaëc gaáp, ñoùng cuoán…
Caáu taïo cuûa boä phaän naøy hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo daïng
maùy in cuoän hay tôø rôøi. Vôùi maùy in cuoän vaät lieäu laø moät baêng
daøi ñi xuyeân suoát qua caùc ñôn vò in - saáy - ñaàu ra baèng heä thoáng
caùc loâ daãn. Ñoäng löïc ñeå keùo baêng vaät lieäu ñi nhôø söï tieáp xuùc
taïi vuøng eùp in vaø caùc loâ daãn coù gaén theâm moto ñoäng löïc.
Bieân soaïn : Cheá Quoác Long 13
3
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Hình 1.13 : Maùy in cuoän
vôùi heä thoáng vaän chuyeån
giaáy tröïc tieáp giöõa caùc
ñôn vò in. cuøng heä thoáng
Hình 1.14 : Vaän
chuyeån giaáy giöõa
caùc ñôn vò in tôø rôøi
baèng oáng trung
Trong khi caùc daïng tôø rôøi, vaät lieäu ñuôïc daãn xuyeân suoát
maùy nhôø caùc truïc trung chuyeån coù gaén caùc “nhíp” ñeã giöõ giaáy,
khi nhaän giaáy caùc nhíp naøy keïp chaët laïi, khi truyeàn giaáy qua OÁng
keá tieáp noù môû ra ñeå nhíp cuûa oáng sau nhaän vaø chuyeån giaáy ñi.
Caùc hoaït ñoäng naøy phaûi raát chính xaùc vaø ñoàng boä.
5. ÑAËC ÑIEÅM CHUNG VEÀ COÂNG NGHEÄ
Moãi phöông phaùp in ñeàu coù nhöõng ñaëc tröng rieâng veà thieát
bò in, quy trình in cuõng nhö caùc yeáu toá phuø hôïp vôùi nhöõng lónh vöïc
saûn phaåm rieâng. Tuy nhieân duø laø phöông phaùp in naøo cuõng coù
nhöõng ñaëc ñieåm chung veà coâng ngheä nhö vaät lieäu in, cheá taïo
khuoân…Vì theá naém roõ caùc ñieåm chung naøy cho pheùp chuùng ta
coù caùi nhìn toång theå hôn cuûa quaù trình in
5.1 Nguyeân vaät lieäu
Phöông phaùp in naøo cuõng söû duïng caùc vaät lieäu in phoå bieán
nhö
• Giaáy
• Maøng Plastic
• Maøng Kim loaïi
Tuy nhieân moãi phöông phaùp in cuõng söû duïng cho nhöõng loaïi
vaät lieäu rieâng bieät. Tính chaát cuûa nguyeân vaät lieäu coù moái lieân
heä höõu cô vôùi loaïi möïc in vaø do ñoù noù phuï thuoäc vaøo thieát bò in.
Vôùi caùc loaïi maøng moûng (maøng Plastic, kim loaïi) vaø ôû daïng cuoän
thöôøng söû duïng cho in OÁng ñoàng vaø Flexo. Daïng vaät lieâu giaáy tôø
rôøi phaàn lôùn söû duïng cho maùy in Offset tôø rôøi. Caùc vaät lieäu
naëng nhö thieác hay nhöïa taám cho caùc maùy in chuyeân duïng. In löôùi
in ñöôïc haàu heát treân caùc loaïi vaät lieäu vaø hình daïng beá maët ñaây
laø öu ñieåm cuûa PP in naøy.
Giaáy laø vaät lieäu söû duïng ñöôïc cho taát caû caùc phöông phaùp in
cuõng nhö ñaùp öùng ñöôïc haàu heát caùc tieâu chuaån veà in vaø bao bì.
5.2 Hình thöùc chuyeån taûi hình aûnh
14 Bieân soaïn : Cheá Quoác Long
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Taát caû caùc PP in ñeàu coù moät phöông caùch chung ñoù laø
• Caáp möïc cho khuoân in ñoàng ñeàu
• Taùch phaàn töû in vaø phaàn töû khoâng in
• Truyeàn möïc ôû phaàn töû in treân khuoân (baûn in) qua vaät
lieäu in baèng caùch tröïc tieáp hay qua vaät trung gian.
• Möïc in ñöôïc laøm khoâ baèng vaät lyù hay hoùa hoïc baùm vaøo
vaät lieäu in nhö moät hình thöùc löu giöõ thoâng tin
Yeáu toá quan troïng ñoái vôùi taát caû caùc phöông phaùp in laø taùch
bieät phaàn töû in vaø phaàn töû khoâng in, truyeàn möïc vaø taùi hieän
phaàn töû in treân vaät lieäu in. Caùc hình thöùc in khaùc nhau seõ coù
nhöõng thieát bò phuø hôïp ñeå ñaûm baûo caùc yeáu toá treân.
5.3 Cheá taïo khuoân in
Vôùi caùc kyõ thuaät in truyeàn thoáng caàn coù moät baûn in cuï
theå, coøn vôùi caùc phöông phaùp in NIP khoâng caàn thieát phaûi coù
baûn in. Tuy nhieân thì duø laø phöông phaùp in naøo cuõng caàn phaûi
qua coâng ñoaïn xöû lyù thoâng tin gioáng nhau töø baøi maãu ñöa vaøo
ñeán khi bình trang, chæ töø ñaây trôû ñi thoâng tin caàn phaûi bieán
chuyeån phuø hôïp vôùi phöông phaùp in. Quy trình chung nhö sau :
BAØI MAÃU
Hình aûnh Hình veõ Chöõ
Xöû lyù Ñoà hoïa Nhaäp döõ
aûnh lieäu
DAØN TRANG
BÌNH TRANG
RIP
HEÄ THOÁNG GHI BAÛN XUAÁT PHIM
IN (baèng Laser hay
khaéc
PHÔI BAÛN
(baèng PP quang
hoùa)
IN OFFSET, OÁNG
IN LASER, IN PHUN ÑOÀNG..
IN OFFSET KTS FLEXO, IN LÖÔÙI
THAØNH PHAÅM
Bieân soaïn : Cheá Quoác Long 15
3
Hình 1.15 : Sô ñoà
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Töø sô ñoà cho thaáy raèng duø söû duïng baát cöù phöông phaùp in
naøo ñi nöõa thì töø thoâng tin ban ñaàu (baøi maãu) quy trình xöû lyù
cuõng gioáng nhau, khi ñaõ ñöôïc chuaån hoùa vaø ñöa ñeán phöông phaùp
in cuï theå thì quaù trình naøy ñöôïc chia thaønh hai daïng : tröïc tieáp vaø
giaùn tieáp
• Daïng tröïc tieáp (NIP) : Thoâng tin ñaõ ñöôïc xöû lyù ñöa ñeàn
thaúng heä thoáng in, ñöôïc dieãn dòch theo thieát bò in vaø döõ
lieäu naøy cho pheùp ñieàu khieån heä thoáng in (nhö in Laser hay
in phun). Moät hình thöùc khaùc söû duïng daïng döõ lieäu soá
truyeàn tröïc tieáp ñeán maùy laø in Offset khoâ, trong ñoù baûn in
Silicone ôû daïng troøn ñöôïc ghi döõ lieäu baèng tia laser, khi in
noù nhaän möïc vaø truyeàn xuoáng giaáy. Caùc daïng in naøy cho
pheùp in nhieàu baûn in coù noäi dung thay ñoåi lieân tuïc
• Daïng giaùn tieáp (Caùc PP in truyeàn thoáng) : Baét buoäc phaûi
söû duïng baûn in, maø chuùng ta goïi laø baûn in Offset, OÁng
ñoàng , Flexo…Ñeå taïo ra caùc baûn naøy coù hai caùch. Phöông
thöùc phoå bieán vaø laâu ñôøi laø xuaát qua phim (theo yeâu
caàu cuûa töøng PP in) sau ñoù truyeàn qua baûn in baèng phöông
phaùp quang hoùa. Caùch thöù hai laø söû duïng coâng ngheä ghi
baûn tröïc tieáp, döõ lieäu töø maùy tính ñöa ra seõ ñieàu khieån
ñaàu khaéc (khaéc baûn cô khí) hay ñaàu ghi laser (ghi baûn
Offset) ñeå ñöa thoâng tin leân baûn.
Nhö vaäy, roõ raøng laø duø chuùng ta caàn in baát kyø saûn phaåm
naøo vôùi phöông phaùp in ñöôïc choïn löïa thì caùc coâng ñoaïn ñaàu vaøo
ñeàu nhaát thieát phaûi thöïc hieän nhö nhau vaø trong phöông thöùc taïo
khuoân in chuùng ta cuõng chæ taïo khuoân in cho caùc kyõ thuaät in
truyeàn thoáng baèng moät trong hai phöông thöùc laø ghi baûn tröïc tieáp
vaø quang hoùa.
5.4 Khaû naêng phuïc cheá hình aûnh
Taát caû caùc phöông phaùp in ñeàu coù theå söû duïng ñeå phuïc
cheá laïi hình aûnh. Tuy nhieân hình thöùc cuûa moãi phöông phaùp in laïi
khaùc nhau vì theá khaû naêng taùi hieän laïi taàng thöù cuõng raát khaùc
nhau. Vì vaäy ñeå taän duïng öu ñieåm cuûa taát caû caùc PP in xu höôùng
hieän nay laø keát hôïp nhieàu coâng ngheä treân cuøng moät maùy in.
Moãi PP in ñeàu coù öu theá rieâng cuûa mình vaø ñöôïc söû duïng sao
cho toát nhaát trong vieäc phuïc cheá hình aûnh. PP in löôùi coù öu theá cho
lôùp möïc in raát daøy phuø hôïp cho in phuû beà maët, ñoä daøy maøng
möïc phuø hôïp cho caùc saûn phaåm in ngoaøi trôøi, nhöng laïi haïn cheá
trong vieäc in caùc hình aûnh coù taàng thöù do giôùi haïn veà ñoä phaân
giaûi cuûa löôùi in.
In Offset cho pheùp in caùc hình aûnh vôùi ñoä phaân giaûi cao vôùi
lôùp möïc moûng neân ñöôïc söû duïng roäng raõi ñeå in caùc aán phaåm
cao caáp. In Flexo do giôùi haïn cuûa PP in cao vaø baûn in meàm neân
ñöôïc öa chuoäng cho saûn phaåm bao bì. In oáng ñoàng cho pheùp phuïc
cheá taàng thöù raát toát nhöng laïi haïn cheá do giaù thaønh cao vaø
phaûi in vôùi soá löông lôùn. Tuy nhieân vôùi söï phaùt trieån Coâng ngheä
hieän nay caùc PP in ñeàu coù khaû naêng in caùc saûn phaåm coù chaát
löôïng cao, yeáu toá löïc choïn caàn phaûi caân nhaéc ñeán giaù thaønh.
16 Bieân soaïn : Cheá Quoác Long
- Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät in – Boä moân In
Vôùi söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa bao bì trong töông lai cuõng nhö
nhaèm ñaùp öùng söï taêng tröôûng cuûa caùc saûn phaåm cao caáp,
cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä. Caùc PP in khoâng coøn laø
söï taùch bieät nöõa maø noù ñöôïc tích hôïp chung laïi ñeå taän duïng taát
caû caùc öö ñieåm cuûa töøng PP in.
Caùc coâng ñoaïn keát noái tieâu bieåu nhö :
- Phuû keo tröôùc vaø sau in.
- In Offset.
- In OÁng ñoàng
- In Flexo.
- In Rotary screen (in löôùi daïng cuoän)
- Gheùp moät hay nhieàu lôùp.
- Beá, caán hoäp, nhaõn haøng.
- Chia cuoän, ñuïc loå.
- EÙp nhuõ noùng/ laïnh.
- Taïo vaân.
Gallus/ Arsoma R 200 TCS 250 RCS 330 EM 280 EM 260 EM
410 EM 510 KM 510
Offset
Letterpress
UV-Flexography
WB-Flexography
Rotascreen
Hình 1.16 :Keát hôïp nhieàu phöông phaùp in
Moät heä thoáng in coù theå laø söï tích hôïp cuûa nhieàu thaønh
treân maùy moät maùy in
phaàn nhö In Offset, in flexo, in OÁng ñoàng, in löôùi vaø in NIP. Noù cho
pheùp in caùc saûn phaåm hình aûnh thoâng thöôøng keát hôïp vôùi traùng
phuû töøng phaàn hay toaøn phaàn, in maõ vaïch, soá nhaûy… cho pheùp
nhieàu löïa choïn raát ña daïng.
Bieân soaïn : Cheá Quoác Long 17
3
nguon tai.lieu . vn