Xem mẫu
- GIẢI PHÁP THU HÚT NGƯỜI TIÊU DÙNG KHI LỰA CHỌN
MUA SẮM TRỰC TUYẾN
Lê Trịnh Bích Nghi, Đỗ Thị T ường Thọ, Nguyễn Thị Kim Ngọc,
Nguyễn Phúc Lợi, Ngô Thúy Liễu
Khoa Tài chính - Thương mại, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh
GVHD: ThS. Hồ Huỳnh Tuyết Nhung
TÓM TẮT
Thế kỷ 21, với nhiều thành tựu khoa học và kỹ thuật, đặc biệt là sự bùng nổ về Công nghệ
Thông tin đã đem lại những thuận lợi trong nhiều lĩnh vực đặc biệt là lĩnh vực kinh doanh. Do
đó khái niệm cuộc sống số đã trở nên quá quen thuộc với mọi người thì việc ứng dụng
Thương mại điện tử trở nên phổ biến hơn. Cuộc sống công nghiệp năng động hối hả cũng
như sự đòi hỏi ngày càng cao về sự tiện lợi, sự nhanh chóng của người tiêu dùng đã dẫn
đến nhiều công ty lựa chọn hình thức kinh doanh trực tuyến là hướng đi cho mình. So sánh
với những cửa hàng truyền thống thì những cửa hàng mua sắm trực tuyến thường cung cấp
sự lựa chọn sản phẩm đa dạng hơn, thuận lợi và riêng tư hơn. Để thành công, các doanh
nghiệp (DN) kinh doanh trực tuyến cần nghiên cứu các nhân tốtác động đến ý định mua
hàng của khách hàng để từ đó có những biện pháp thúc đẩy việc mua sắm trực tuyến của
khách hàng tại Việt Nam. Từ thực tiễn đó, tác giả mong muốn sẽ tìm hiểu các nhân tố tác
động đến ý định mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng tại Việt Nam. Mục tiêu nghiên cứu
nhằm tìm hiểu các nhân tố thu hút ý định mua sắm trực tuyến của khách hàng tại Việt Nam,
phát triển và hiệu lực hóa thang đo ý định mua sắm trực tuyến để sử dụng trong ngành kinh
doanh trực tuyến, cũng như đo lường mức độ quan trọng của các nhân tố tác động đến ý
định mua sắm trực tuyến, từ đó đề xuất các giải pháp cho DN kinh doanh trực tuyến.
Từ khóa: công nghệ, doanh nghiệp, kinh doanh, mua sắm, trực tuyến.
1 ĐẶT VẤN ĐỀ
Trực tuyến (Online) thường được dùng cho một kết nối hoạt động với một mạng truyền
thông, đặc biệt là trong mạng internet hoặc chỉ liên kết trong mạng cục bộ. Nếu một thiết
bị không thực hiện kết nối, được gọi là ngoại tuyến và hoạt động độc lập mà không cần liên
kết với những thiết bị khác. Các thuật ngữ "trực tuyến" (online) và "ngoại tuyến" (offline, còn
gọi là ngắt mạng hay là ngưng kết nối) là những từ ngữ dùng trong thời đại internet, có ý
nghĩa cụ thể liên quan đến công nghệ máy tính và viễn thông.Mua sắm trực tuyến là một
dạng thương mại và điện tử cho phép khách hàng trực tiếp mua sản phẩm hoặc dịch vụ từ
người bán qua internet sử dụng trình duyệt. người tiêu dùng tìm thấy một sản phẩm chú
ý bằng cách trực tiếp truy xuất trang web của nhà bán lẻ hoặc tìm kiếm trong số các nhà sản
xuất khác sử dụng công cụ tìm kiếm mua sắm, hiển thị sự sẵn có và giá của sản
phẩm tương tự tại các nhà bán lẻ điện tử khác nhau. Nói một cách nôm na dễ hiểu nhất,
mua sắm online là hình thức mua đồ qua mạng, bạn tìm kiếm thông tin hàng hóa qua mạng
1656
- internet, đặt hàng hàng qua internet và người bán sẽ chuyển hàng đến cho bạn mà bạn
không luôn phải đến cửa hàng hay cửa tiệm để mua.
Theo Luận văn Thạc sỹ của Từ Thị Hải Yến (2013), Nghiên cứu các nhân tố tác động đến ý
định mua sắm trực tuyến (online shopping) của ười tiêu dùng, luận văn đã nêu rõ các
nhân tố gây ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng Luận án đã phân tích, đánh giá sâu thực
trạng để luận giải và nêu rõ những kết quả đạt được cũng như những tồn tại trong thị trường
trực tuyến từ đó tác giả đề xuất các giải pháp giúp những nhà kinh doanh trực tuyến có cái
nhìn cụ thể hơn đối với hành vi mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng Việt Nam; từ đó
giúp họ có những quyết sách kinh doanh phù hợp đối với thị trường đầy tiềm năng này. Qua
đó nêu bật lên những đặc trưng của việc mua sắm trực tuyến và các lợi ích khi mua sắm
trực tuyến hiện nay.
2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT
Mua sắm trực tuyến là quá trình mà người tiêu dùng trực tiếp mua hàng hoá, dịch vụ từ một
người bán trong thời gian thực, mà không có một dịch vụ trung gian, qua internet. Nó là một
hình thức thương mại điện tử. Một cửa hàng trực tuyến, cửa hàng điện tử, internet cửa
hàng, webshop, webstore, cửa hàng trực tuyến, hoặc cửa hàng ảo gợi lên sự tương tự vật lý
của sản phẩm, dịch vụ mua tại một cửa hàng bán lẻ hoặc trong một trung tâm mua sắm.
Trong những năm gần đây, mua sắm trực tuyến đã trở nên phổ biến, tuy nhiên, nó vẫn còn
phục vụ cho tầng lớp trung lưu và thượng lưu. Để cửa hàng trực tuyến, người ta phải có thể
truy cập vào máy tính, tài khoản ngân hàng và thẻ ghi nợ. Mua sắm đã phát triển với sự phát
triển của công nghệ. Theo nghiên cứu tìm thấy trong Tạp chí Thương mại điện tử, nếu một
tập trung vào các đặc điểm nhân khẩu học của những người mua sắm tại nhà, nói chung,
cao hơn mức độ giáo dục, thu nhập, và nghề nghiệp của người đứng đầu của hộ gia đ nh,
càng có nhiều thuận lợi trong nhận thức của cửa hàng mua sắm không., Enrique (2005),
Ảnh hưởng của người dùng Internet mua sắm Patterns và nhân khẩu học về hành vi tiêu
dùng mua điện thoại di động. Tạp chí Nghiên cứu Thương mại điện tử, một yếu tố có ảnh
hưởng trong thái độ của người tiêu dùng đối với cửa hàng mua sắm không được tiếp xúc
với công nghệ, vì nó đã được chứng minh rằng, tăng tiếp xúc với công nghệ tăng khả năng
phát triển thái độ thuận lợi đối với các kênh mua sắm mới.
Mua sắm trực tuyến giúp không làm mất quá là nhiều thời gian của khách hàng. Với những
ai bận rộn không có những thời gian để mua sắm, thì đây được coi là ưu thế lớn nhất của
dịch vụ mua hàng trực tuyến. chúng ta thay vì phải chuẩn bị áo quần, giày dép và tốn nhiều
thời gian đến cửa hiệu để lựa đồ thì đối với hình thức mua sắm online, người tiêu dùng chỉ
phải ở nhà và click chuột, món hàng mà ước muốn sẽ được chuyển đến.
Một ưu thế kế tiếp khi mua sắm trực tuyến đấy là khách hàng không cần phải đi vòng quanh
để tìm hàng rồi so sánh giá khi đến các trung tâm mua sắm truyền thống. Đối với hình thức
mua sắm trực tuyến, chỉ phải vài cú click chuột, khách hàng sẽ so sánh giá chi tiết của
từng sản phẩm của từng thương hiệu và cửa hàng bán không giống nhau. Lúc này, rất dễ so
sánh để đưa ra quyết định của mình.
Bên cạnh đấy, nếu như theo dõi nhiều trang mua sắm trực tuyến thì sẽ thấy được những lời
đánh giá của khách hàng cũ về sản phẩm mình định mua. Giả dụ như định mua tủ lạnh LG
của Tiki và đọc góp ý của khách hàng đã mua tại đây, theo đó hàng hóa này không tốt như
mình tưởng tượng, tôi chắc rằng bạn cũng sẽ phân vân khi có quyền quyết định của mình.
1657
- Từ những phân tích, trên theo chúng tôi Với sự phát triển của công nghệ Kỹ thuật số ngày
nay việc mua sắm online vô cùng có lợi cho mọi người và cũng là một thị trường béo bở mà
các doanh nghiệp nên đầu tư.
Qua đó ta có thể nhận ra các lợi ích mà việc mua sắm trực tuyến đã đem lại nhưng nó cũng
có các bất lợi đang ẩn sau mặt tốt của nó. Từ đó, người tiêu dùng sẽ đưa ra những quyết
định đúng đắn trong mua sắm của mình.
Na Li and Ping Zhang, Syracuse University, 2002”, Consumer online shopping attitudes and
behavior” đã trình bày và lý giải mô hình thái độ và hành vi khách hàng trong mua sắm trực
tuyến.Đồng thời cung cấp những biến độc lập, biến phụ thuộc thường được sử dụng trong
các cuộc nghiên cứu về hành vi và thái độ của khách hàng trong mua sắm trực tuyến.
Nghiên cứu khoa học Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh năm 2012 “Thương
mại điện tử: thái độ và hành vi của người tiêu d ng”.
Nguyễn Phú Quý, Nguyễn Hồng Đức, Trịnh Thúy Ngân, Đại học Mở TP.HCM năm 2012 “Xu
hướng mua sắm trực tuyến của sinh viên trên địa bàn Thành phố Hồ Chí inh”.
Ngô Thị Minh Ngọc - Luận văn Thạc sỹ, Đại học Kinh tế Thái Nguyên 2015, “Nghiên cứu các
nhân tố ảnh hưởng đến hành vi mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên".
Phạm Ngọc Tú, Trần Xuân Hà, “Nghiên cứu hành vi tiêu dùng dịch vụ, sản phẩm trò chơi
điện tử và đề xuất giải pháp nhằm phát triển ngành công nghiệp trò chơi điện tử Việt Nam”.
3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Nhóm tác giả sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu định lượng để thực hiện nghiên
cứu đề tài cụ thể sử dụng Phương pháp điều tra, phỏng vấn; phương pháp quan sát thực
tiễn; phương pháp thu thập tài liệu; phương pháp tổng hợp và phân tích và phương pháp
thống kê, so sánh để hệ thống hóa những vấn đề lý luận, đánh giá thực tiễn và đề xuất giải
pháp nhằm thỏa mãn mục tiêu đề tài.
4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢI PHÁP
Bằng phương pháp gửi bảng câu hỏi khảo sát được thiết kế sẵn đến các khách hàng đã và
đang sử dụng dịch vụ mua sắm trực tuyến với tài liệu thu thập được chúng tôi tiến hành xử
lý tài liệu theo phương pháp thống kê và qua số liệu khảo sát thực tế ở trên thể hiện đặc
điểm về việc mua sắm này. Qua đó nổi bật lên những vấn đề chính sau:
4.1 Tiết kiệm thời gian khi mua sắm
Qua tìm hiểu cho thấy, 338/350 ý kiến trả lời bảng câu hỏi là hoàn toàn đồng ý và 310/350 ý
kiến trả lời là đồng ý với ý kiến trên. Từ đó cho thấy sự tiện lợi của không gian trực tuyến
đến mọi người. Thật vậy, bạn dường như chẳng cần phải đi đâu mà chỉ cần vài cú click
chuột thì bạn đã có thể sở hữu ngay món đồ bạn mong muốn, gần như bạn có thể đặt
hàng hàng trực tuyến bất kỳ lúc nào, vì các trang kinh doanh online hiện tại hầu hết đều hoạt
động liên tục 24/24h.
1658
- 4.2 Tiết kiệm công sức
Với nhân tố này, nhóm tác giả gần như nhận được 343/350 câu trả lời là hoàn toàn đồng ý.
Qua đó, cho thấy việc tiết kiệm công sức khi mua hàng là hoàn toàn chính xác. Thế nhưng,
người dùng không thể tìm hiểu trực tiếp về sản phẩm trước khi mua hàng: khác với hình
thức mua sắm truyền thống (người tiêu dùng có thể nhìn, cầm, nhận xét trực tiếp sản phẩm),
mua sắm trực tuyến hạn chế người dùng trong việc nhận xét hàng hóa. người dùng chỉ có
thể nhìn hình ảnh sản phẩm qua thiết bị kết nối mạng – thường tiềm ẩn rủi ro là không giống
với sản phẩm thật.
4.3 Tiết kiệm tiền bạc
Mô hình bán hàng trên online thường tạo điều kiện cho các chủ cửa hàng tiết kiệm đáng
kể khoản chi về mặt bằng. Điều này trực tiếp giúp cho giá thành hàng hóa bán ra, có thể
thấp hơn đáng kể so với những sản phẩm tương tự tại các shop đầu tư về mặt bằng. Điều
này đã giúp tiết kiệm được một khoản đáng kể khi mua sắm.
Qua tìm hiểu ta thấy, đa phần các phiếu trả lời chỉ chọn ở mức 3 (trung bình) 315/350 ý kiến
trả lời là hoàn toàn đồng ý, còn lại là các mức thấp hơn. Nhưng mức độ đáp ứng yêu cầu
quản lý và kiểm soát tiền bạc của khách hàng là việc chúng ta không thể chối cãi được.
4.4 So sánh cái giá dễ dàng
Thật bất ngờ tại lợi ích này, nhóm nghiên cứu nhận được 100% phiếu trả lời là hoàn toàn
đồng ý. Có lẽ, đây cũng là yếu tố thu hút khách hàng nhất khi mua sắm trực tuyến chỉ trong
khoảng thời gian nhanh chóng với chiếc laptop hay smartphone đã truy xuất internet, khách
hàng hoàn toàn có thể dễ dàng so sánh giá bán sản phẩm, cũng như chính sách bảo hành,
chăm sóc dành cho đối tượng mua hàng của các nhà cung cấp. Bên cạnh đó, khách hàng
còn có thể so sánh sự uy tín của người bán qua đánh giá của các khách hàng cũ để đưa ra
quyết định đúng đắn nhất.
4.5 Thanh toán tiện lợi và an toàn
Qua khảo sát có thể thấy được việc có quá nhiều lợi ích khi thanh toán qua ePay,và các tài
khoản ngân hàng hơn là khi thanh toán bằng tiền mặt điều này sẽ khiến cho các khách hàng
trả bằng tiền mặt không hài lòng vì có đến 315/350 ý kiến trả lời trung bình, có 31/350 ý kiến
trả lời không đồng ý và 31/350 ý kiến còn lại chọn hoàn toàn không đồng ý.
4.6 Giải pháp nhằm thu hút người tiêu dùng khi lựa chọn mua sắm trực tuyến
Các DN bán hàng trực tuyến có thể khai thác hình thức làm marketing theo kiểu SEM
(Search Engine Marketing) để đẩy mạnh hoạt động bán hàng cho doanh nghiệp mình.
Các DN bán hàng trực tuyến cần thường xuyên tiến hành điều tra về phản ứng cũng như
tiếp thu ý kiến của khách hàng để tiếp tục phát triển cung cấp các sản phẩm và dịch vụ thích
hợp. Một số sản phẩm kinh doanh rộng, có nhiều mẫu mã lựa chọn với chất lượng đảm bảo
sẽ làm nên ưu thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Các DN cần chú trọng việc xây dựng dịch vụ khách hàng: cho đổi trả hàng sau khi mua; các
website bán hàng trực tuyến có thể xây dựng chế độ nhận lời bình từ cộng đồng người mua;
các DN kinh doanh trực tuyến có thể tự mình hoặc liên kết với nhau để thành lập một bên
trung gian thứ ba. Trung gian này sẽ tổ chức các hoạt động giao hàng, nhận tiền từ bất kì
1659
- một khách hàng trực tuyến nào trên toàn quốc trong thời gian ngắn nhất. Khi khách hàng
mua hàng với cửa hàng trực tuyến nào mà có xác nhận của tổ chức này thì họ sẽ được đảm
bảo về sự an toàn, chất lượng của hàng hóa cũng như các khoản tiền mà họ đã thanh toán.
5 KẾT LUẬN
Nhìn chung, xu hướng mua sắm trực tuyến đang ngày càng tăng nhanh tại các quốc gia
đang phát triển. Việt Nam là một quốc gia có tốc độ thâm nhập và phát triển internet gần
tương đương với các quốc gia như Trung Quốc, Phillippin và Thái Lan. Tại Việt Nam, trong
vòng 3 năm trở lại đây hoạt động mua sắm trực tuyến đã có những bước phát triển mạnh
mẽ. Đã có đến35% hoạt động truy cập internet dành cho mua sắm trực tuyến. Như vậy số
lượng người sử dụng Internet cho hoạt động mua sắm trực tuyến tại Việt Nam đang ngày
càng tăng hứa h n những chuyển biến tốt đ p cho các nhà kinh doanh trực tuyến. Tuy
nhiên, để đẩy mạnh số người mua sắm trực tuyến thì các DN kinh doanh trực tuyến Việt
Nam cần có những đầu tư mạnh mẽ hơn về cơ sở hạ tầng, các chính sách bán hàng, dịch
vụ chăm sóc khách hàng hay chính là những chiến lược kinh doanh cụ thể hơn nhằm tối đa
hóa sự thỏa mãn khách hàng… Nghiên cứu này là một khảo sát sơ bộ để thăm dò ý kiến
của người tiêu dùng đối với hoạt động mua sắm trực tuyến tại Việt Nam. Từ mô hình nghiên
cứu hợp tuyển lý thuyết ban đầu, kết quả nghiên cứu áp dụng với bối cảnh người tiêu dùng
Việt Nam đã đề xuất những giải pháp nhằm thu hút người tiêu dùng khi lựa chọn mua sắm
trực tuyến. Kết quả nghiên cứu cho thấy yếu tố thu hút mạnh mẽ đến ý định mua
sắm củangười tiêu dùng Việt Nam liên quan đến lợi ích tiêu dùng cảm nhận. Mặc dù còn
nhiều hạn chế, nhưng kết quả nghiên cứu sẽ góp phần cung cấp cơ sở ra quyết định cho
các DN kinh doanh trực tuyến. Kết quả nghiên cứu giúp những nhà kinh doanh trực tuyến có
những cái nhìn cụ thể hơn đối với hành vi mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng Việt
Nam; từ đó giúp họ có những quyết sách kinh doanh phù hợp đối với thị trường đầy
tiềm năng này.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Đề tài: “nghiên cứu các nhân tố tác động đến ý định mua sắm trực tuyến (online
shopping) của người tiêu d ng”. ThS. Từ Thị Hải Yến, Khoa Kinh tế - Du lịch, Trường
Đại học Đ ng Á.
[2] https://giaitri.vn/mua-sam-truc-tuyen-la-gi-loi-ich-khi-mua-sam-truc-tuyen
[3] “Thương mại trực tuyến và hành vi mua sắm của người tiêu d ng” PGS.TS. Bùi Thanh
Tráng (Khoa Kinh doanh quốc tế - Marketing, Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh); ThS.
Hồ Xuân Tiến (Khoa Quản trị Kinh doanh, Đại học Sài Gòn).
[4] “Nghiên cứu hành vi mua sắm trực tuyến của người tiêu d ng” Đào Hữu Mạnh-Trường
Đại học Kinh tế Huế.
1660
nguon tai.lieu . vn
