Xem mẫu
T h ự c tiể n v ế th ấ m q u y ế n x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ỉn h c ủ a T ò a á n
Chương II
THỰCTIỄN VÉ THẨM QUYỀN XÉT xử
K H I Ế U K I Ê N H À N H C H Í N H C Ủ A T Ò A Á N
I , C ơ S Ở X Á C L Ậ P T H Ẩ M Q U Y Ề N C Ủ A T Ò A Á N V Ề X É T
X Ử K H I Ế U K I Ệ N H À N H C H Í N H
ơ nước ta, n h ư d ã tr ìn h b à y ở C h ư ơ n g I, tổ ch ứ c v à h o ạ t
đ ộ n g c ủ a các cơ q u a n tro n g bộ m á y n h à nước được xác lập
th e o n g u y ê n tắ c tậ p tr u n g d â n c h ủ tr ê n cơ sở c ủ a c h ê độ tậ p
q u y ề n n h à Iiướo xã hội c h ủ n g h ĩa . Q u y ề n lực n h à nước là
tậ p tr u n g , th ò n g nhỉVt, k h ô n g p h â n ch ia. T ấ t c ả q u y ể n lực
n h à n ư ỏ c th u ộ c về n h â n dân``^^*. T u y n h iê n , q u y ề n lực n h à
n ư ỏ c là th ố n g n h ấ t n h ư n g “cò s ự p h á n c ô n g v à p h ô i h Ợ p
g i ữ a c á c c ơ q u a n n h à n ư ớ c t r o n g v iệ c t h ự c h i ệ n q u y ề n l ậ p
p h á p , h à n h p h á p , t ư p h á p " ` ’’*
V iệc giao m ộ t loại th ẩ m q u y ề n m ới cho các cơ q u a n n h à
H i ô n Ị ) h á p n ư ớ r ( ` ộ n g h ò a x à h ộ i chú r i Ị ĩ h ì a V i ệ t N a m n ă m 1 9 9 2
S(UỈ.
ỉ ) ả n K C ộ n g s a n V i ệ i N a m , V ă n k i ệ n O ạ i h ộ i d ạ i h i ể u t o à n (ỊUốr l ầ n
t h ử V I I I . s d i ì . I r . 1 2 9 .
1 0 9
Thẩm quyền x é tx ử k h ế u kiện hành chinh cùa Tòa á n - sự bảo đảm công lý ...
nước nói c h u n g v à cho T òa á n nói riê n g là m ộ t v ấ n đ ề râ"t
q u a n trọ n g , p h ả i x u ấ t p h á t từ n h ữ n g cơ sở k h o a học và th ự c
tiễn . 0 nước ta h iệ n n ay , tại sa o p h ả i giao t h ẩ m q u y ề n xét
x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h cho T ò a á n ? V iệc g ia o th ẩ m q u v ể n
đ ó p h ả i x u ấ t p h á t từ n h ữ n g cơ sỏ n ào ? Đ â y là m ộ t v ấ n đ ể liên
q u a n đ ế n th ự c - tr ạ n g giải q u y ế t k h iế u k iệ n h à n h c h ín h c ầ n
p h ả i được là m rõ. Cơ sở xác lậ p th ẩ m q u y ề n x é t xử k h iế u
k iệ n h à n h c h ín h được th ể h iệ n ở q u a n đ iể m lã n h đ ạo củ a
Đ ả n g C ộ n g s ả n V iệt N a m về t h ẩ m q u y ê n x é t x ử k h iế u k iện
h à n h c h ín h c ủ a T ò a án. T h eo đó, việc xác lậ p t h ẩ m q u y ể n x ét
x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h c ủ a T ò a á n d ự a v à o các cơ sở sau;
T h ứ n h ấ t , p h ả i x u ấ t p h á t t ừ các q u a n đ iể m c ủ a c h ủ
n g h ĩa M á c - L ê n in vê n h à n ư ớ c v à p h á p lu ậ t, v ề tổ ch ứ c tư
p h á p x ã h ội c h ủ n g h ĩa , ớ n ư ó c ta . việc x â y d ự n g bộ m á y
n h à nư ớ c nói c h u n g và xác lậ p t h ẩ m q u y ề n c ủ a T ò a á n
(tro n g đó có t h ẩ m q u y ể n tà i p h á n h à n h c h ín h ) nói riê n g
d ự a tr ê n q u a n đ iể m , đ ư ò n g lối c h ủ tr ư ơ n g c h ín h s á c h củ a
Đ ả n g C ộ n g s ả n V iệ t N a m . Đ ặ c b iệt, trư ớ c y ê u c ầ u tă n g
c ư ờ n g h iệ u lực q u ả n lý n h à nước, t ă n g c ư ờ n g v a i trò b ả o vệ
c ủ a n h à nước đối với x ã hội. đối vỏi c ô n g d â n , Đ ả n g ta đ ã có
c h ủ trư ơ n g ; “X ú c t iế n t h à n h l ậ p T ò a h à n h c h í n h t r o n g T o à
á n n h â n d à n , b ô s u n g t h ê c h ê l à m c ă n c ứ c h o v iệ c x é t x ử .
X á c đ ị n h m ô h ì n h t ổ c h ứ c ư à t h ủ t ụ c t ố t ụ n g p h ù h ợ p v ớ i
đ ă c đ i ê m c ủ a c á c v u k i ê n h à n h c h í n h " ``^ .
Đ á n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m . V f t n k i ệ n D . ạ i h ộ i đ ạ i b i ê u t o à n (Ịuôr l ầ n
t h ử V I I I . s d d , t r . 2 4 3 .
1 1 0
T h ự c tiễ n v ề th â m q u y ề n x é t x ừ k h iế u k iệ n h à n h c h /n h c ủ a T ò a á n
K h ô n g c h ỉ x á c đ ịn h và giao th â m q u y ể n x é t x ử k h iê u
k iệ n h à n h c h ín h ch o T ò a án , Đ á n g ta còn c h ủ tr ư ơ n g m ở
r ộ n g t h ẩ m q u v ể n đó. N g h ị q u y ế t s ố 0 8 n g à y 0 2 /0 1 / 2 0 0 2 c ủ a
B ộ C h ín h tr ị đ ã ch ỉ rõ: `" n g h iê n c ứ u m ở r ộ n g t h á m q u y ể n x é t
x ử c ủ a T ò a á n t r o n g v iệ c g i ả i q u y ế t c á c k h i ê u k i ệ n h à n h
c h i n h đ è g ó p p h ầ n k h ắ c p h ụ c t i n h t r ạ n g t r ì t r ệ t r o n g c ô n g
t á c g i ã i q u y ế t k h i ế u k i ệ n h à n h c h í n h h i ệ n n a y " .
C ác q u a n đ iể m tr ê n là n h ữ n g tư tư ơ n g chỉ đ ạo c h o việc
x á c lậ p v à m ở rộ n g t h ẩ m q u y ề n c ủ a T ò a á n tro n g việc x ét
x ử các k h iế u k iệ n h à n h ch ín h .
N g o à i ra , việc t h à n h hập th iế t c h ế tà i p h á n h à n h c h ín h
c ủ n g n h ư x á c lậ p t h ẩ m q u y ề n x é t xử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h
còn c ầ n th iế t p h ả i học tậ p k in h n g h iệ m c ủ a các n ư ớ c trê n
t h ế giới đ ể đ ả m b ả o tín h có c ă n cử k h o a học (p h ư ơ n g p h á p
so sá n h ).
T h ứ h a i , c ơ s ở p h á p l ý : th e o H iế n p h á p nưóc C ộ n g h ò a
x ã hội c h ủ n g h ĩa V iệ t N a m n ă m 1 9 9 2 th ì ở nước ta chỉ có
m ộ t h ệ th ô n g T ò a á n th ự c h iệ n chứ c n ă n g x ét xử. Đ iề u 1 2 7
H iế n p h á p q u y đ ịn h : " T o à á n n h á n d â n t ô i c a o , c á c T o à á n
n h â n d â n đ ị a p h ư ơ n g , c á c T ò a á n q u â n s ự ư à c á c T ò a á n
k h á c ỉ à n h ữ n g c ơ q u a n x é t x ử c ủ a n ư ớ c C ộ n g h ò a x ã h ộ i c h ủ
n g h ĩ a V i ệ t N a m " .
T r ê n cơ sở c ủ a H iê n p h á p , h à n g lo ạt các q u y đ ịn h mới
tr o n g các v ă n b ả n p h á p lu ậ t q u a n trọ n g được b a n h à n h ,
q u y đ ịn h c h ứ c n ă n g , n h iệ m v ụ , q u y ể n h ạ n , cơ c ấ u tổ chức,
1 1 1
T h ấ m q u y ế n x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h c ủ a T ò a á n - s ự b à o đ ả m c ô n g /ý ...
tr ìn h tự tô tụ n g , p h ạ m vi x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h ...
c h o T o à á n n h ư L u ậ t tổ c h ứ c T o à á n n h â n d â n ; L u ậ t k h iế u
n ạ i, tô cáo; đ ặ c b iệ t là P h á p lệ n h t h ủ tụ c giải q u v ế t các v ụ
á n h à n h c h ín h (s ử a đổi, b ổ s u n g n ă m 1 9 9 8 )... là n h ữ n g cơ
sở p h á p lý v ữ n g c h ắ c c h o việc x á c lậ p v à sử d ụ n g t h ẩ m
q u y ể n x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h c ủ a T o à á n .
T h ứ h a , cơ sở có tí n h b ứ c x ú c h iệ n n a y là từ n h u c ầ u v à
th ự c tiễ n k h iế u n ạ i v à g iả i q u y ế t k h iế u n ạ i.
T ìn h h ìn h k h iế u k iệ n c h ủ y ế u t ậ p t r u n g Vtào các v ấ n đê:
đ ấ t đ ai, n h à c ử a , g iả i p h ó n g m ặ t b ằ n g , các c h ín h s á c h x ã
hội, việc là m .
Do v ê u c ầ u n â n g c a o c h â t lư ợ n g , h iệ u q u ả . h iệ u lực c ủ a
h o ạ t đ ộ n g h à n h p h á p d ẫ n đ ế n việc p h ả i cải cách n ề n h à n h
c h ín h n h à n ư ỏ c m à q u a n tr ọ n g n h ấ t là cải c ách t h ủ tụ c h à n h
c h ín h ( k h â u đ ộ t p h á ) đòi hỏi p h ả i x â y ciựng h à n g lo ạ t b iệ n
p h á p đ ồ n g bộ đ ả m b ả o c h o m ụ c tiê u tr ê n đ ây . Vói ý n g h ĩa dó.
v iệ c t h i ế t l ậ p t h ể c h ê t à i p h á n h à n h c h í n h s ẽ g ó p p h ầ n c ự c k ỳ
q u a n t r ọ n g t r o n g v iệ c l o ạ i b ỏ d ầ n c á c h à n h v i c ô n g v ụ u i
p h ạ m p h á p l u ậ t g á y t h i ệ t h ạ i c h o x ã h ộ i, x á m p h ạ m q u y ề n ,
l ợ i í c h h Ợ p p h á p c ủ a c ô n g d á n . . . t i ê n t ớ i x á y d ự n g m ộ t N h à
n ư ớ c p h á p q u y ề n t h ự c s ự c ủ a d á n , d o d á n v à ư ì d á n .
T h a n h I r a n h à n ư ớ c , T h ự c t r ạ n g v i ệ c c h ấ p h à n h c h í n h s á c h p h á p
l u ậ t v ổ v i ệ c g i ả i q u y ế t k h i ế u n ạ i . t ố r á o r ủ a r á c r ơ q u a n q u ả n l ý h à n h
c h í n h n h à n ư ớ c . C h u y ê n đ ề k h o a h ọ r . H à N ộ i .
1 1 2
T h ự c tiể n v ề th â m q u y ế n x é t x ử k h iế u là ệ n h à n h c h ín h c ủ a T ò a ấ n
Đ ặ c biệt, v ấ n đ ê k h iế u n ạ i, t ố c á o c ủ a c ô n g d â n , t ổ chử c
c ù n g đ a n g có c h iề u h ư ớ n g g ia t ă n g v à d iễ n b iế n p h ứ c tạ p .
C ác C(J c h ế h iệ n th ờ i th ự c th i n h iệ m v ụ g iải q u y ế t k h iế u n ại,
tô cáo v ừ a k é m h iệ u q u ả , v ừ a t h iế u k h á c h q u a n c ũ n g là m ộ t
n h u c ầ u có tín h b ứ c x ú c đòi h ỏ i p h ả i có s ự t h a m g ia c ủ a T o à
á n đ ể giai q u y ế t các k h iế u k iệ n h à n h c h ín h . V iệc x á c lậ p
t h ẩ m q u y ê n x é t x ử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h c ủ a T o à á n là
th ê m m ộ t th iế t c h ế “đốì ứ n g ” với các cơ q u a n h à n h c h ín h
n h à n ư ó c tro n g việc g iả i q u y ế t k h iế u k iệ n h à n h c h ín h , b ả o
đ à m c h o việc g iải q u y ế t đ ư ợ c k h á c h q u a n , đ ú n g p h á p lu ậ t
và có h iệ u q u ả.
T h e o q u y đ ịn h c ủ a p h á p l u ậ t h iệ n h à n h ( H iế n p h á p ;
L u ậ t t ổ c h ứ c T o à á n n h â n d â n ; L u ậ t k h i ế u n ạ i, tô cáo;
P h á p lệ n h t h ủ tụ c g iả i q u y ế t c á c v ụ á n h à n h c h ín h ...) th ì
b ắ t đ ầ u từ n g à y 0 1 / 7 / 1 9 9 6 , T o à á n đ ư ợ c g ia o t h ê m t h ẩ m
q u y ề n x é t xử k h iế u k iệ n h à n h c h ín h , tứ c là q u y ề n x e m x é t
tín h có c ă n cứ p h á p l u ậ t c ủ a c á c q u y ế t đ ịn h h à n h c h ín h ,
h à n h vi h à n h c h ín h c ủ a cơ q u a n h à n h c h ín h n h à n ư ó c v à
các c á n bộ, c ô n g c h ứ c t r o n g c á c cơ q u a n đ ó bị k h ở i k iệ n v ụ
á n h à n h c h ín h tạ i T o à á n .
I I . Q U Y Ế T Đ Ị N H H À N H C H Í N H , H À N H V I H À N H C H Í N H ,
Đ Ố I T Ư Ợ N G X É T X Ử K H I Ế U K I Ệ N H À N H C H Í N H C Ủ A T Ò A Á N
T h e o q u y đ ịn h tạ i Đ iề u 1 1 P h á p lệ n h t h ủ tụ c giải q u y ế t
các v ụ á n h à n h c h ín h th ì T o à á n có t h ẩ m q u y ề n giải q u y ế t các
1 1 3
...
- tailieumienphi.vn
nguon tai.lieu . vn