Ebook Hộ tịch - Vui, buồn muôn nẻo nhân sinh: Phần 2

Hộ tịch ■Vui, buồn Muôn néo nhân sinh Vãi suy nghĩ về một tội danh mdỉ Đãng kỹ kết hôn trãỉ phãp luãt Trén cơ sở đành giá khách quan những biến độ và tình hình vi phạm pháp luật hôn nhàn và gia đinh nói chung cũng như phàp luật về hộ tỊCh nói riéng, nhằm kịp thời ngàn ngừa và trừng tn đúng mức càc hành vi vi phạm pháp luật xảy ra trong lĩnh vực này, Bộ luật hinh sựnàm 1999 ban hành đà "hình sự hóa" hành vi ơãng kỷ kết hôn trái pháp luật thànhmộĩlội danh mớiquy dinh tại Điểu 149 ■Tội “Đãng ký kết hỏn trái pháp luậỉ". Thực tiễn thi hành Luật hôn nhân và gia đình cho đến thời điểm này cho phép khẳng định việc bổ sung tội phạm 13 0 Fh;in thứ nlifit Ghi ciiép. phóng sự ]ìàv là rất cần thiẽl bơi lẽ hi(Mi nay tình trạng kết hôn khi chưa đạt độ tuối luật định (tao hỏn), hoặc hiện tượng kết l\ôn giữa những ngưòi cùng dòng máu về trực hệ. họ hàng trong phạm VI 3 đời nhằm mục đích xuất cảnh... đang là vân để xă hội nóng bỏng và bức xúc, xảy ra khá phổ biên ỏ một sô’địa phương. Trong sò đó. không ít trưòng hỢp việc íết hòn trái pháp luật được thực hiện trót lọt do có sự làm ngơ, dung túng, thậm chí tiếp tay cúa nhũng ngưòi có trách nhiệm trong việc đàng ký kêt hôn cho các đương sự, Bởi \’ậy, có thế nói, quy định tại Điểu 149 đã phản ánh đúng sự phát triển cùa xà hội trong giai đoạn hiện nay và nó hứa liẹn góp phần tích cực vào hiệu quả phòng, chông các hành vi phạm tội nói trên, Vế mặt kỹ thuật, trong thiết kế của Điểu luật thể hiện rát rõ ràng các dàu hiệu câu thành tội vhạm. Trong đó, đáng lưu ỷ nhất là một sò điểm sau: Về chú thế. phải là người có trách nhiệm, thẩm quyển dàng ký kết hòn - ò đây cần phân biệt với chủ thế cúa tội tổ chức táo hỏn là ngưòi đứng ra tô chức việc két hôn cho những ngưòi chưa dến tuối kết hôn (thường là thân nhân của người chưa đến tuổi kết hôn), Theo pháp luật hộ tịch hiện hành, người có trách nhiộm. thấm quyển đăng ký kêt hôn không chỉ là cán bộ hộ tịch - tư pháp và lãnh đạo Uỷ ban nhân dân cấp xã mà còn bao gồm cả cán bộ, chuyên viên làm còng tác hộ tịch thuộc Sớ Tư pháp và lành đạo Uỷ 131 Hộ tịch ■ Vui, biiồn Mviỏn néo nhân sinh ban nhán dân cấp tinh (trong trường hợp việc kết hỏn có yếu tô` nước ngoài tiến hành tại Việt Nam); viên chức phụ trách công tác hộ tịch tại cơ quan đại diện Ngoại giao, cơ quan Lãnh sự của Việt Nam` tại nước ngoài (nếu việc kêt lôn được tiên hành tại cơ quan đại diện Ngoại giao, cơ quan Lảnh sự quán của Việt Kam tại nước ngoài). Về mặt chủ quan, tội phạm được thực hiện vỏi lồi cô` ý. theo đó. chủ thể phạm tội ý thức được và biết rõ việc xác lập quan hệ hôn nhân cho hai bên nam nử trong trường hỢp đó là không thoả mãn các điều kiện kết hôn theo quy định cúa Luật hôn nhân và gia đình (về độ tuối. ý chí tự nguyện, tình trạng sức khoẻ, tình trạng hôn nhân, quaii hệ truyền thông,..) nhưng vẫn có’tình thực hiện việc đảng cý kết hôn. Vê mật khách quan, trước khi bị xử lý vể hình sự. người phạm tội đã bị xử lý kỷ luật vể chính hành vi nàv (tính chất tái phạm của hành vi). Về hình phạt, do tính chất nguy hiểm cho xă hội của tội phạm này hạn ché hơn so với các tội phạm khác nên mức hình phạt dự liệu trong cấu thành tội phạm chỉ mang tính chất ràn đe, giáo dục, bao gồm khá nâng áp dụng hình phạt cánh cáo, cái tạo không giam giử dến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Qua các dấu hiệu cấu thành tội phạm nói trên, có thổ 132 Phẫii tlìií nlìãt (ihi cliõp. phóng sví thiVy mục đích giáo dục`, raiì dí‘ nhằm ngãn ngừa tội phạm dã được đặt lên hàng clau khi "hình sự hóa" hành vi vi phạm pháp luật ỉiày. Điếi! này thẻ hiện nội dung rất tiến bộ và nhân đạo rrong chíiih sách hình sụ của Nhà nước ta. ỉ)ế thấy rõ đặc điếm này. chúng ta có thế so sánh Điều 149 - Hộ luật hình sự nàm 1999 với một quy định tương ứng trong hình luật áp dụng tại nước ta thời thuộc Pháp (giai (toạn cuôi thế ký XIX. dầu thé ký XX). Theo tài liệu "Hộ lịch chi nam" - giáo trình đào tạo cử nhân Luật khoa của Tniòng Luật Sài Gòn. xuãt bán năm 19Õ8 thì hình luật thời kỳ này có rất nhiều quy định vế tội phạm trong lĩnh vực hộ tịch. Trong dó. hành VI đàng ký kết hôn trái pháp luật (lược dự liệu nhu` sau: Xgiíòi hò lại (chức danh dành chu còng chức làm nhiệm vụ lập. quán lý chửng thư hộ tịch dưới chế độ cũ bao gồm hội viỏn của Hội đồng hành chính cấp lãng, xã và Trưởng quận tại mỗi quận ỏ đô thành) nếu biẽt I‘ò nià vần xác lập một quan hệ hòn nhân trái pháp ìuật {vi dụ: các bén nam nữ không đu tuổi kết hôn; két hôn khôiig cỏ sự chấp thxiận cún cha mẹ hai bòn nam. nủ...) thì •■`ẽbị xứ lý vẽ mặt hình sự, Tuy nhiên, mặc dù hành vi này Ihi bị coi là một khinh tội và có thè bị truy tỏ vế tiểu hình VÓI mức hình phạt bao gồni phụt tiến tù 16 dến 500 q u a iỉ \’à Ị)hạt tù từ 3 tháng dến 1 năm. nhưng chúng ta dễ dàng Iihậii thấy chính sách xứ lý ri đâ>’ có phấn nghiêm khấc hòn. Đặc. biệt, nếu liên kết dấu hiệu của mặt khách quan 133 Hộ tịch - Vui, buồn Muôn nẻo nhân sinh . vối mức hình phạt trong quy định này có thể khẩng định mục đích trừng trị tội phạm đã được các nhà làm luật thời kỳ này đặt lên hàng đầu - khác hẳn với mục đích của hình phạt mà Nhà nước ta quv định tại Điều 149 ■Bộ luật hìnỉi sư mới. 134 ... - tailieumienphi.vn