Xem mẫu
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8
DỰ BÁO HÌNH THÀNH VỐN CỦA NGÀNH XÂY DỰNG
BẰNG MÔ HÌNH ĐIỀU CHỈNH BỘ PHẬN
VỚI NHỮNG KỲ VỌNG THÍCH NGHI
Lâm Thị Thùy Linh
Trường Đại học Thủy lợi, email: linhltt@tlu.edu.vn
1. GIỚI THIỆU S ∗t − S∗t −1 = λ(S t −1 − S∗t −1 ) 0 < λ < 1,
Trong nền kinh tế quốc dân ngành xây Lấy trễ phương trình (1) một thời kỳ, nhân
dựng luôn là một trong những ngành quan (1 – λ) rồi trừ đi (1), đơn giản hóa ta được:
trọng. Tuy nhiên hiện nay có rất nhiều dự án Kt = β0δλ + (1 – δ + 1- λ)Kt-1 – (1 – δ)(1 – λ)Kt-2
đầu tư xây dựng phát triển ồ ạt, và rơi vào + β1δλSt-1 + δβ2Lt - δβ2(1 – λ)Lt-1 + vt (2)
tình trạng thiếu vốn khiến dự án bị đình trệ, Trong phương trình này δ và λ không xảy
gây ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư. Vậy ra đối xứng. Ta viết phương trình như sau:
lượng vốn của ngành xây dựng trong một Kt = α1 + α2Kt-1 + α3Kt-2 + α4St-1 + α5Lt +
thời kỳ có thể được xác định như thế nào? + α6Lt-1 + vt (3)
Chịu tác động của những nhân tố gì? Là α6
những câu hỏi mà nghiên cứu này quan tâm. Khi đó: λ= 1 +
α5
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Nhưng vấn đề là ta thu được hai ước lượng
của δ. Từ các hệ số của Kt-1 ta được
Ta thấy việc hình thành vốn mong muốn δ = 2 – α2 – λ
của một ngành trong kỳ phụ thuộc vào doanh và từ hệ số của Kt-2 ta được
thu kỳ vọng trong kỳ. Ta xét mô hình: α3
δ =1+
K dt = β0 + β1S∗t
+ β2 L t 1− λ
Vấn đề là phương trình (3) có sáu tham số
Trong đó: K dt = lượng tư bản mong muốn và mô hình của chúng ta chỉ có năm tham số
bắt đầu thời kỳ t, β0, β1, β2, λ, và δ. Tuy nhiên, khi đã cho λ,
S ∗t = lượng bán kỳ vọng trong thời kỳ t, phương trình (3) có thể viết là
Lt = số lao động thuê trong thời kỳ t. K t = β0 δλ + (1 − δ)K t −1 + β1δλS t −1 + β2 δL t + v t (4)
Vì cả K dt và S ∗t đều không thể quan sát Ở đây:
được một cách trực tiếp, nên ta sẽ sử dụng cơ K t = K t − (1 − λ)K t −1
chế điều chỉnh từng phần cho K dt và mô hình L t = L t − (1 − λ)L t −1
kỳ vọng điều chỉnh cho S ∗t . Ước lượng của (4) cho ta các ước lượng
Theo mô hình điều chỉnh bộ phận: duy nhất của δ, β0, β1 và β2. Như vậy ta có
thể sử dụng thủ tục hai bước sau đây:
K t − K t −1 = δ(K dt − K t −1 ) 0 < δ < 1, Ước lượng (3) và thu được ước lượng của
d
Thế K t ta thu được: λ. Sử dụng ước lượng này để xây dựng Kt và
Lt và sau đó ước lượng phương trình (4) để
K t = β 0 δ + (1 − δ)K t −1 + β1δS ∗t + δu t (1)
thu được các ước lượng duy nhất của δ, β0, β1
Theo mô hình kỳ vọng thích nghi:
và β2.
394
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8
3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Theo kết quả ước lượng và lựa chọn mô
hình ảnh hưởng cố định, ta thu được kết quả
Nghiên cứu sử dụng cơ sở dữ liệu dựa trên
tham số điều chỉnh bộ phận là:
điều tra doanh nghiệp của Tổng cục Thống
kê trong 11 năm từ 2006 đến 2016 ngành xây α
λ = 1 + 6 = 0,66454
dựng với tổng số 37,574 quan sát. α5
Mô hình (4): Từ tham số điều chỉnh bộ phận λ, ta thu
Kt = α1 + α2Kt-1 + α3Kt-2 + α4St-1 + α5Lt + được hai ước lượng của δ từ phương trình
+ α6Lt-1 + vt (2). Như đã trình bày, vấn đề là phương trình
Được ước lượng thông qua 2 mô hình là (3) có sáu tham số và mô hình của chúng ta
ảnh hưởng cố định (Fixed-effects) và ảnh chỉ có năm tham số β0, β1, β2, λ, và δ. Tuy
hưởng ngẫu nhiên (Random-effects). Sau đó, nhiên, nếu đã có được tham số điều chỉnh bộ
ta sẽ tiến hành lựa chọn mô hình theo kiểm phận, phương trình (2) có thể viết lại thành
định Hausman. phương trình (4):
Bảng 1. Kết quả ước lượng mô hình K t = β 0 δλ + (1 − δ)K t −1 + β1δλS t −1 + β2 δL t + v t
ảnh hưởng cố định và ảnh hưởng ngẫu Ta tính toán các biến số như sau:
nhiên toàn ngành xây dựng K t = K t − (1 − λ )K t −1
Mô hình ảnh Mô hình ảnh L t = L t − (1 − λ )L t −1
Kt hưởng cố định hưởng ngẫu Tiến hành ước lượng mô hình điều chỉnh
(FE) nhiên (RE) với những kỳ vọng thích nghi (Sử dụng
0,7302598 *** 0,9910202*** mô hình ảnh hưởng cố định và ảnh hưởng
Kt-1 ngẫu nhiên).
(0,0056631) (0,0052367)
Mô hình ảnh Mô hình ảnh
0,147263*** 0,0944531*** Kbart hưởng cố định hưởng ngẫu
Kt-2
(0,0056125) (0,0057177) (FE) nhiên (RE)
0,3139568*** 0,0927199*** Kbart-1 1,057174*** 1,49119***
St-1
(0,0070802) (0,0043045) (0,0049435) (0,0024514)
15,2345*** 11,84574*** St-1 0,340557*** 0,1105054***
Lt
(0,9399986) (0,790989) (0,0078187) (0,0047248)
-5,1104505*** -15,7513*** Lbart 15,63058*** 5,328964***
Lt-1
(0.856949) (0,7906845) (0,9396892) (0,7435814)
-1242*,906*** -692,6883*** _Cons 496,4407** -846,9655***
_Cons
(146,783) (120,6506) (146.6023) (135.0677)
Obs 37.584 37.584 Obs 37.584 37.584
R-sq within 0,7346 0,7216 R-sq within 0,6662 0,6533
R-sq R-sq 0,9823 0,9870
0,9830 0,9951
between between
R-sq R-sq overall 0,9395 0,9488
0,9526 0,9606
overall
Ghi chú: ***, ** mức ý nghĩa 1%, 5%
Ghi chú: ***, ** mức ý nghĩa 1%, 5% Nguồn: Tính toán của tác giả
Nguồn: Tính toán của tác giả
Sau khi ước lượng được hai mô hình, ta
Kết quả của việc ước lượng hai mô hình, tiếp tục tiến hành kiểm định Hausman và lựa
và tiến hành kiểm định Hausman để lựa chọn, chọn được mô hình đánh giá tác động cố
cho thấy mô hình đánh giá tác động cố định định FE phù hợp hơn trong nghiên cứu này.
FE phù hợp hơn trong nghiên cứu này. Kết quả ước lượng mô hình:
395
- Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2019. ISBN: 978-604-82-2981-8
K t = 496,4407 + 1,057174* K t -1 tác động tiêu cực của lao động thời kỳ trước
đến nguồn hình thành vốn tư bản trong kỳ.
+ 0,340557* St-1 + 15,63058* L t (5) Đối với ngành xây dựng ở Việt Nam, những
Từ phương trình (4) và (5), ta thu được các giai đoạn đầu lực lượng lao động lao động
ước lượng duy nhất của δ, β0, β1 và β2 là: của ngành còn nhiều lao động phổ thông, tay
δ = – 0,057174 nghề thấp trong khi ngành cần nhân công có
β0 = – 13066,151 trình độ cao, khiến doanh nghiệp thường tốn
β1 = – 8,9633449 nhiều chi phí hơn cho công tác đào tạo lại lao
β2 = – 273,38615 động. Càng ở những giai đoạn sau thì nhân
lực của ngành lại ngày càng được đào tạo bài
Khi đó, phương trình (2) sẽ được ước
bản và liên tục được cập nhật, bồi dưỡng các
lượng lại là:
kiến thức, kĩ năng mới. Các doanh nghiệp
Kt = 496,4407 + 1,392634 Kt-1 –
trong ngành cũng có nhiều cơ chế tuyển
– 0,35463959 Kt-2 + 0,340557 St-1 dụng, thu hút đội ngũ chuyên gia, tri thức trẻ
+ 15,63057 Lt – 5,24343437Lt-1 (6) khiến cho lực lượng lao động của ngành đảm
Nhìn vào mô hình ước lượng được, ta có bảo cả về số lượng và chất lượng, giúp tăng
nhận xét: năng suất, sản lượng của ngành, khiến cho
Hệ số của biến Kt-1, St-1 đều mang dấu lượng tư bản tăng theo.
dương, nghĩa là lượng tư bản và doanh thu
của thời kỳ trước có ảnh hưởng tích cực đến 4. KẾT LUẬN
sự hình thành vốn của thời kỳ này. Khi lượng
Bài viết này sử dụng dữ liệu điều tra doanh
tư bản tích lũy kỳ trước tăng thêm 1 đơn vị
nghiệp trong ngành xây dựng từ năm 2006
thì đồng thời làm tăng thêm 1,392634 đơn vị
đến năm 2016 để xây dựng mô hình dự đoán
cho lượng tư bản của kỳ này. Tương tự, nếu
về sự hình thành vốn của ngành ở Việt Nam.
doanh thu của kỳ trước tăng 1 đơn vị, thì
Kết quả ước lượng cho thấy sự hình thành
lượng vốn kỳ này tăng thêm 0,0340557 đơn
vốn của ngành xây dựng nhận được ảnh
vị. Từ thực tế cũng cho thấy doanh thu và
hưởng tích cực từ những yếu tố như tư bản và
đầu tư vốn năm trước cao chính là một nguồn
doanh thu của thời kỳ trước đó, trong khi
quan trọng phục vụ cho tái sản xuất mở rộng
nhận ảnh hưởng tiêu cực từ yếu tố tư bản và
cho thời kỳ sau. Đối với những doanh nghiệp
lao động thời kỳ xa hơn. Điều này gợi mở các
càng phát triển thì vai trò của nguồn vốn này
chính sách về cải thiện nguồn nhân lực cũng
càng được khẳng định.
như chính sách về phân bổ, giải ngân vốn,
Hệ số của biến Kt-2 mang dấu âm có nghĩa tránh hiện tượng tồn đọng đối với các doanh
là lượng tư bản đầu tư ở những thời kì trước nghiệp trong ngành để thúc đẩy sự tăng
nữa càng lớn thì lượng tư bản ở thời kỳ này trưởng tư bản của ngành.
sẽ càng nhỏ. Đối với các dự án đầu tư khi
vốn đầu tư phân bổ cho các giai đoạn đầu 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO
càng lớn thì vốn phân bổ các giai đoạn sau sẽ [1] L. M. Koyck (1954), Các trễ phân bố và
chiếm tỷ lệ nhỏ hơn. Bên cạnh đó, nhiều dự phân tích đầu tư (Amsterdam: North-Holland.
án đầu tư xây dựng sau khi được cấp vốn lại [2] M. Nerlove (1958), Các trễ phân bố và
xảy ra tình trạng chậm giải ngân do nhiều yếu phân tích cầu, U.S.D.A. Handbook 141
tố, vốn bị tồn đọng, cũng khiến dự án bị cắt (Washington,D.C.: Nhà in chính phủ Mỹ).
giảm vốn ở những giai đoạn sau đó. [3] Muradoglu, Yaz Gulnur; Sivaprasad, Sheeja
Hệ số của biến Lt có dấu dương nghĩa là (2012), “Capital structure & Abnormal
lực lượng lao động trong kỳ cũng có ảnh return”, p. 328-341, International Business
hưởng tích cực đến sự hình thành tư bản Review 21.
[4] Le. T. H. T, The impact of FDI inward
trong kỳ đó, sự tác động là tương đối lớn với
spillover effect to Agriculture productivity
hệ số ước lượng là 15,63057. Trong khi đó, of enterprises in Vietnam, Tạp chí Thông tin
hệ số của biến Lt-1 mang dấu âm lại cho thấy & Dự báo Kinh tế - Xã hội.
396
nguon tai.lieu . vn