1. Trang Chủ
  2. Hoá dầu
  3. Địa chất và tài nguyên dầu khí Việt Nam - Chương 13

Địa chất và tài nguyên dầu khí Việt Nam - Chương 13

Quần đảo Trường Sa (QĐTS) nằm phía Đông Nam của biển Đông Việt Nam. Vùng nghiên cứu được khống chế bởi vĩ tuyến 6030 – 12000 Bắc và trong khoảng kinh tuyến từ 111030 tới 117020 Đông (hình 13.1). Diện tích khu vực nghiên cứu khoảng 190.000 km2 gồm các đảo nổi, đảo ngầm, các bải đá ngầm nằm trải dài theo hình elip có trục chính theo hướng đông bắc – tây nam được bao quanh bởi vùng nước có chiều sâu khác nhau. Đảo gần nhất cách bờ biển Việt Nam khoảng 425 km ... 13 Chöông Nhoùm beå traàm tích Tröôø

Thể loại Tài liệu miễn phí Hoá dầu

Số trang 18

Ngày tạo 8/29/2018 8:16:59 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải Địa chất và tài nguyên dầu khí Việt Nam - Chương 1... (.pdf)

Xem mẫu

  1. 13 Chöông Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí
  2. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí 1. Giôùi thieäu Quaàn ñaûo Tröôøng Sa (QÑTS) naèm phía Ñoâng Nam cuûa bieån Ñoâng Vieät Nam. Vuøng nghieân cöùu ñöôïc khoáng cheá bôûi vó tuyeán 6030 – 12000 Baéc vaø trong khoaûng kinh tuyeán töø 111030 tôùi 117020 Ñoâng (hình 13.1). Dieän tích khu vöïc nghieân cöùu khoaûng 190.000 km2 goàm caùc ñaûo noåi, ñaûo ngaàm, caùc baûi ñaù ngaàm naèm traûi daøi theo hình elip coù truïc chính theo höôùng ñoâng baéc – taây nam ñöôïc bao quanh bôûi vuøng nöôùc coù chieàu saâu khaùc nhau. Ñaûo gaàn nhaát caùch bôø bieån Vieät Nam khoaûng 425 km [8]. Veà ñòa hình ñaùy bieån, khu vöïc QÑTS coù ñaëc tröng laø moät mieàn nuùi ngaàm, ñoä saâu nöôùc bieån thay ñoåi töø vaøi traêm meùt tôùi haøng 2000-3000m, 3000m-4000m vaø tôùi treân 4000m. Söï phaân chia ñôùi naøy laø caùc thoâng tin quan troïng ñeå löïa choïn coâng ngheä khi tieán haønh coâng taùc thaêm doø daàu khí. Hình 13.1. Baûn ñoà vuøng nghieân cöùu Theo soá lieäu quan traéc khí töôïng vaø Do coù vò trí heát söùc quan troïng treân thuyû vaên treân QÑTS vaø moät soá traïm quan ñöôøng haøng haûi giöõa Thaùi Bình Döông vaø traéc khaùc treân bieån Ñoâng cho thaáy QÑTS AÁn Ñoä Döông neân khu vöïc QÑTS laø ñoái naèm trong vuøng khí haäu gioù muøa xích ñaïo, ít bieán ñoåi theo muøa. Nhieät ñoä trung bình töôïng nghieân cöùu cuûa nhieàu nhaø nghieân cöùu trong naêm khoaûng 28 C, cao nhaát laø vaøo 0 trong vaø ngoaøi nöôùc veà khaûo saùt ñòa hình thaùng 5 vaø thaùng 10. Ñoä aåm khoâng khí ñaùy bieån, khí töôïng thuyû vaên, cuõng nhö veà töông ñoái cao quanh naêm (82%). ÔÛ QÑTS taøi nguyeân haûi saûn, ñòa chaát vaø taøi nguyeân coù hai muøa gioù roõ reät laø gioù Taây Nam vaøo khoaùng saûn treân maët... nhöng coøn ít nghieân muøa heø vaø gioù Ñoâng Baéc vaøo muøa Ñoâng. QÑTS thöôøng coù nhieàu doâng baõo lôùn. cöùu veà tìm kieám, thaêm doø daàu khí. 421
  3. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam 2. Lòch söû tìm kieám thaêm doø Do vò trí ñòa lyù quan troïng trong khu vöïc bieån Ñoâng, vaø do taàm quan troïng veà caùc nguoàn lôïi taøi nguyeân, khoaùng saûn neân ngay töø thôøi haäu Leâ (1471-1490?) ñaõ ño veõ baûn ñoà taïi khu vöïc QÑTS vaø khu vöïc quaàn ñaûo Hoaøng Sa (QÑHS). Ñôøi chuùa Nguyeãn vaø sau naøy laø Nhaø Nguyeãn (1802-1945) ñaõ toång keát caùc tö lieäu veà vuøng QÑTS vaø Hình 13.2. Sô ñoà caùc tuyeán ñòa chaán QÑHS vôùi teân goïi laø Ñaïi Trung Sa [8]. Treân taïi moät soá ñaûo. Töø sau naêm 1989 lieân tieáp baûn ñoà Vieät Nam xuaát baûn vaøo naêm 1938 coù caùc ñoaøn cuûa Vieän Khoa hoïc Vieät Nam, toaøn boä QÑTS coù teân goïi Vaïn Lyù Tröôøng Vieän Khaûo saùt vaø Thieát keá Giao thoâng ra Sa, taùch khoûi khu vöïc QÑHS ôû phía Baéc. khaûo saùt khu vöïc naøy [2, 7]. Vaøo naêm 1927 ngöôøi Phaùp ñaõ tieán haønh Caùc khaûo saùt lieân quan tôùi nguoàn taøi khaûo saùt nghieân cöùu veà caùc raïn san hoâ, taøi nguyeân daàu khí baét ñaàu töø naêm 1967-1968 nguyeân photphat vaø tieáp sau ñoù laø caùc cuoäc do hai taøu RUTH ANN vaø SANTA MARIA khaûo saùt cuûa taøu De Lanessan, Alunde, cuûa ALPINE Geophysical Corporation of Astrolate v. v. . Naêm 1931 Phaùp khôûi coâng Nortwood thöïc hieän cho Naval Oceano xaây döïng ñeøn bieån taïi ñaûo Song Töû Taây, Graphic Office vôùi khoái löôïng 20.000 km naêm 1938 Phaùp xaây döïng ñaøi khí töôïng vaø tuyeán ñòa chaán coù ño töø, coù tuyeán caét qua traïm voâ tuyeán taïi ñaûo Ba Bình [8] khu vöïc QÑTS (Hình 13.2)[8]. Töø thaùng 3 Töø naêm 1954 tôùi ñaàu thaùng 4 naêm 1975 naêm 1968 tôùi 26 thaùng 8 naêm 1968 taøu R/V. chính quyeàn Saøi Goøn thöïc hieän quyeàn quaûn F.V. HUNT cuûa Marine Acoustical Service lyù ñoái vôùi khu vöïc quaàn ñaûo Tröôøng Sa. of Maiami ñaõ khaûo saùt 8.900 km tuyeán ñòa Caùc khaûo saùt veà thoå nhöôõng, ñaát ñai ñaàu chaán coù ño töø ôû Bieån Ñoâng. Ngoaøi ra coøn tieân ñöôïc chính quyeàn Saøi Goøn tieán haønh khaûo saùt töø haøng khoâng (ñeà aùn MAGNET). vaøo naêm 1973 taïi ñaûo Nam Yeát. Caùc keát quaû khaûo saùt, minh giaûi caùc tuyeán Sau ngaøy taùi thoáng nhaát ñaát nöôùc (30 khu vöïc ñoùng vai troø heát söùc quan troïng goùp thaùng 4 naêm 1975), khaûo saùt nghieân cöùu phaàn nhìn nhaän caùc ñaëc ñieåm veà caáu truùc, ñòa chaát ñaàu tieân ñöôïc tieán haønh vaøo naêm chieàu daøy lôùp phuû traàm tích Ñeä Tam cuõng 1976. Caùc nhaø ñòa chaát Nguyeãn Ñình Uy, nhö ñòa hình moùng coå tröôùc Ñeä Tam (Hình Ñoã Tuyeát, Hoaøng Höõu Quyù vaø nnk ñaõ tieán 13.5, 13.6) khu vöïc QÑTS. haønh khaûo saùt caùc ñaûo noåi khu vöïc QÑTS. Trong nhieàu naêm qua Buøi Coâng Queá vaø Thaùng 5 naêm 1984, Nguyeãn Bieåu vaø nnk caùc coäng söï ñaõ coù nhieàu coâng trình nghieân ñaõ tieán haønh khaûo saùt, ñaùnh giaù tieàm naêng cöùu, toång hôïp caùc keát quaû ño töø, troïng löïc, khoaùng saûn treân moät vaøi ñaûo noåi khu vöïc caùc coâng trình treân chuû yeáu lieân quan tôùi QÑTS. Naêm 1989 Vieän Haûi döông hoïc Nha caáu truùc saâu lôùp voû traùi ñaát. Trang tieán haønh nhieàu ñôït khaûo saùt, nghieân cöùu caùc raïn san hoâ vaø nguoàn lôïi thuyû saûn Töø naêm 1976-1984 caùc coâng ty nhö 422
  4. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí AMOCO (Myõ), SALEN (Thuïy Ñieån) ñaõ khoan 07 gieáng taïi khu vöïc baõi Coû Rong (Reed Bank). Naêm 1993, trong ñeà aùn hôïp taùc giöõa tröôøng Ñaïi hoïc Toång hôïp Haø Noäi vaø Ñaïi hoïc Paris VI, taøu Atlante (Phaùp) ñaõ thöïc hieän chuyeán khaûo saùt “Ponaga” vôùi vieäc ño troïng löïc, töø vaø thu noå ñòa chaán noâng keát Hình 13.3. Sô ñoà dò thöôøng troïng löïc Bouguer ñòa hôïp laáy maãu taàng maët ôû vuøng bieån mieàn phöông vuøng QÑTS (Z=30km) theo [8] Trung vaø Ñoâng Nam. Naêm 1993 Petrovietnam cuõng ñaõ tieán kinh tuyeán vaø taây baéc - ñoâng nam. Nhöng haønh khaûo saùt ñòa chaán 2D khu vöïc Tö roõ nhaát laø höôùng ñoâng baéc – taây nam vaø Chính - Vuõng Maây, Vuõng Maây- Ñaù Laùt. kinh tuyeán (Hình 13.3). Gaàn ñaây nhieàu taøi lieäu töø haøng khoâng, troïng Dò thöôøng khu vöïc coù bieân ñoä lôùn phaûn löïc veä tinh ñaõ cho thaáy böùc tranh toaøn caûnh aùnh söï daâng cao cuûa maët Moho theå hieän khu vöïc QÑTS vaø Bieån Ñoâng tuy raèng ôû tyû voû ñaïi döông ôû truõng nöôùc saâu Bieån Ñoâng. leä nhoû [13]. Coøn ôû khu vöïc QÑTS, dò thöôøng troïng löïc Naêm 1993, Vieän Daàu khí ñaõ hoaøn thaønh khu vöïc phaûn aùnh lôùp voû luïc ñòa chuyeån coâng trình nghieân cöùu “Ñaëc ñieåm ñòa chaát tieáp. Dò thöôøng troïng löïc ñòa phöông döông vaø tieàm naêng daàu khí vuøng QÑTS” (Nguyeãn vaø aâm nhìn chung phaûn aùnh söï nhoâ cao cuûa Hieäp, Nguyeãn Giao, Traàn Ngoïc Toaûn, Haø moùng caùc beå traàm tích hoaëc ñaù magma vaø Quoác Quaân vaø nnk). suït luùn cuûa moùng beå traàm tích. Tröôøng dò thöôøng töø trong khu vöïc khaù 3. Ñaëc ñieåm caáu truùc - kieán taïo phaân dò vaø phöùc taïp, coù bieân ñoä töø 100 nT 3.1. Caùc tröôøng ñòa vaät lyù trong khu vöïc ñeán 200 nT, hình daïng khoâng ñeàu, höôùng Quaàn ñaûo Tröôøng Sa (QÑTS) chuû yeáu laø ñoâng - ñoâng baéc vaø taây baéc - Theo [8 vaø 11] treân khu vöïc QÑTS dò thöôøng troïng löïc Bouguer bieán ñoåi töø 100 mgal ñeán 170 mgal. Ranh giôùi phía Taây Baéc nôi giaùp giôùi giöõa vuøng QÑTS vôùi truõng nöôùc saâu Bieån Ñoâng ñaëc tröng bôûi daûi gradient troïng löïc cao truøng vôùi heä ñöùt gaõy höôùng ñoâng baéc. Phía Ñoâng Nam quaàn ñaûo Tröôøng Sa laø moät daûi dò thöôøng döông coù bieân ñoä lôùn hôn 50 mgal keùo daøi theo höôùng ñoâng baéc truøng vôùi maùng nöôùc saâu Hình 13.4. Baûn ñoà dò thöôøng töø ΔTa Palawan. Trong vuøng phaùt hieän moät loaït vuøng QÑTS theo [8] caùc dò thöôøng coù höôùng ñoâng - ñoâng baéc, 423
  5. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 13.5. Keát quaû giaûi thích maët caét ñòa chaán theo caùc tuyeán ngang, theo [8] ñoâng nam. ÔÛ khu vöïc truõng nöôùc saâu Bieån bieån saâu coù tuoåi Pliocen - Ñeä Töù. Ñoâng, dò thöôøng töø coù bieân ñoä khaù lôùn, ñeán Phöùc taäp ñòa chaán TS-2, soùng phaûn xaï 300 – 400 nT (Hình 13.4). coù bieân ñoä lôùn, taàn soá trung bình, ñoä lieân Dò thöôøng töø nhìn chung phaûn aùnh ñaëc tuïc khaù toát, xen caùc khoaûng phaûn xaï bieân tính cuûa caùc khoái ñaù magma xaâm nhaäp vaø ñoä thaúng, taàn soá cao, ñoä lieân tuïc keùm, vaän phun traøo. toác lôùp khoaûng 3.100 – 4.000 m/s, ñaëc tröng Theo [8] taïi khu vöïc QÑTS coù 4 phöùc cho caùc traàm tích carbonat bieån noâng xen taäp ñòa chaán (seismic megasequences) keõ ñaù buøn bieån saâu coù tuoåi Miocen giöõa (Hình 13.5, 13.6, 13.7, 13.9, 13.10). – muoän. Phöùc taäp ñòa chaán TS-1 ñaëc tröng bôûi Phöùc taäp ñòa chaán TS-3, soùng phaûn xaï soùng phaûn xaï bieân ñoä trung bình, taàn soá cao, coù bieân ñoä thay ñoåi töø yeáu ñeán trung bình ñoä lieân tuïc toát, phaân lôùp song song, vaän toác ñoâi khi maïnh, taàn soá thaáp, trung bình, ñoä lôùp khoaûng 1.600 – 2.900 m/s. Chuùng phaùt lieân tuïc keùm, vaän toác lôùp khoaûng 3.900 – trieån roäng theo kieåu onlap, ñaëc tröng cho 4.500 m/s ñaëc tröng cho traàm tích ñoàng taùch traàm tích seùt bieån vaø ñaù buøn (mudstone) giaõn coù tuoåi Paleogen – Miocen sôùm. 424
  6. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí Hình 13.6. Keát quaû giaûi thích maët caét ñòa chaán theo caùc tuyeán doïc, theo [8] 3.2. Caùc ñôn vò caáu truùc chính Phöùc taäp ñòa chaán TS-4 ñaëc tröng bôûi phaûn xaï hoãn loaïn, ngoaèn ngoeøo (wormy), Trong [8] caùc taùc giaû ñaõ xaùc laäp ñöôïc taàn soá thaáp, bieân ñoä khaù lôùn, phaûn aùnh caùc trong khu vöïc QÑTS moät soá beå traàm tích traàm tích tröôùc taùch giaõn, coù tuoåi Paleocen Meso-Kainozoi. Trong [11] caùc taùc giaû vaø moùng tröôùc Ñeä Tam. xem toaøn boä khu vöïc nghieân cöùu laø ñòa khoái Caùc soùng phaûn xaï maïnh vôùi vaän toác QÑTS, ñöôïc phaân thaønh caùc khoái kieán truùc lôùp lôùn (3.500 – 6.200 m/s) lieân quan ñeán Tröôøng Sa (Spratly – Dangerous Grounds), caùc aùm tieâu san hoâ (atoll). Caùc soùng phaûn Baõi Coû Rong (Reed Bank), Calamina (Baéc xaï raát maïnh truøng vôùi caùc dò thöôøng töø vaø Palawan – Mindovo) vaø Luconia. Trong troïng löïc coù theå lieân quan ñeán caùc khoái ñaù caùc khoái naøy laïi döôïc phaân thaønh caùc truõng magma. vaø ñôùi naâng v..v.. Giöõa caùc phöùc taäp ñòa chaán TS-2, TS-3, vaø TS-4 ñeàu quan saùt thaáy caùc baát chænh Treân cô sôû caùc taøi lieäu hieän coù, khu vöïc hôïp. QÑTS vaø vuøng phuï caän coù theå phaân thaønh Hình 13.7. Trích ñoaïn maët caét ñòa chaán Hình 13.8. Nuùi ngaàm truõng Taây Nam ñieåm saâu chung, theo [8] Tröôøng Sa, theo [8] 425
  7. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 13.9. Maët caét ñòa chaán TC-93-42 Hình 13.10. Maët caét ñòa chaán TC-93-48 3 ñôùi: Taây Nam truõng nöôùc saâu Bieån Ñoâng, daàn veà phía truõng saâu. Tröôøng Sa vaø truõng Borneo-Palawan (Hình Ñôùi Tröôøng Sa: Ranh giôùi phía Baéc laø • 13.11). heä ñöùt gaõy Taây Tröôøng Sa, giôùi haïn Ñôùi Taây Nam truõng nöôùc saâu Bieån phía Nam laø truõng Borneo –Palawan. • Ñoâng giôùi haïn phía Taây Baéc laø ñöùt gaõy Ñôùi naøy coù theå phaân thaønh hai phuï ñôùi: Nam Coân Sôn, phía Ñoâng Nam laø ñöùt phuï ñôùi Taây Tröôøng Sa vaø phuï ñôùi Ñoâng gaõy Taây Tröôøng Sa. Ñaây laø vuøng suït luùn Tröôøng Sa maø ranh giôùi laø ñöùt gaõy F2 saâu cuûa ñaùy bieån theo phöông taây nam (gaàn truøng vôùi kinh tuyeán 1140Ñ). Söï - ñoâng baéc, coù voû ñaïi döông. ÔÛ caùnh khaùc nhau ôû choã höôùng caáu truùc töø taây Ñoâng Nam cuûa ñôùi naøy (töùc laø caùnh Taây nam - ñoâng baéc ôû phuï ñôùi Taây Tröôøng Baéc cuûa heä ñöùt gaõy Taây Tröôøng Sa) suït Sa chuyeån thaønh aù kinh tuyeán, kinh luùn theo kieåu daïng baäc, ôû caùc choã thaáp tuyeán (ôû phuï ñôùi Ñoâng Tröôøng Sa). coù caùc nuùi ngaàm laø caùc ñaù magma nhoâ Trong phuï ñôùi Taây Tröôøng Sa, ôû phaàn cao, traàm tích Ñeä Tam khoâng daøy, giaûm Baéc aûnh höôûng bôûi kieán taïo caêng giaõn, taïo 426
  8. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí Hình 13.11. Sô ñoà caáu truùc kieán taïo vuøng QÑTS thaønh moät loaït caùc baùn ñòa haøo vôùi caùc traàm kyø Paleogen, vaø khu vöïc naøy trôû thaønh tích ñoàng taùch giaõn khaù daøy, ngaên caùch bôûi nguoàn cung caáp vaät lieäu cho truõng Borneo caùc ñöùt gaõy ñoái laäp thuaän (antithetic normal – Palawan. ÔÛ ñaây coù truõng An Bang vaø xa faults). Moät soá ñöùt gaõy taùi hoaït ñoäng caét hôn veà phía Taây laø truõng Vuõng Maây. Traàm qua caû traàm tích Neogen - Ñeä Töù. ÔÛ ñaây tích Ñeä Tam ôû truõng An Bang coù theå tôùi 3- caùc truõng Ñaù Laùt, Ñaù Chöõ Thaäp, Tröôøng 4km. Giöõa phaàn Baéc vaø Nam cuûa phuï ñôùi Sa, chieàu daøy traàm tích Ñeä Tam coù theå tôùi Taây Tröôøng Sa laø moät gôø naâng lieân quan 4-5 km. ñeán khoái nhoâ caùc ñaù magma. ÔÛ phaàn Nam cuûa phuï ñôùi Taây Tröôøng Phuï ñôùi Ñoâng Tröôøng Sa chòu aûnh höôûng Sa coù ñòa hình ñaùy bieån ôû ñoä saâu 1.500 - roõ neùt cuûa caùc ñöùt gaõy höôùng kinh tuyeán, 2.000m töông ñoái phaúng. Traàm tích sau taùch maëc duø cuõng coù moät soá ñöùt gaõy höôùng taây giaõn nhìn chung laø baèng phaúng, chæ ôû ñoâi baéc - ñoâng nam. Taïi ñaây coù truõng Nam nôi, gaén vôùi caùc khoái nhoâ cao ñaù magma laø Yeát (truõng Sôn Ca theo [11]) naèm traûi theo coù bieán daïng. Do chòu aûnh höôûng cuûa kieán phöông aù kinh tuyeán töø caùc ñaûo Song Töû taïo neùn eùp neân trong vuøng coù caùc neáp loài coå. Ñoâng, Song Töû Taây ôû phía Baéc qua caùc ñaûo ÔÛ noùc caùc uoán neáp loài naøy thaáy roõ söï baøo Sôn Ca, Nam Yeát, Sinh Toàn ôû phía Nam. moøn ôû döôùi phöùc taäp ñòa chaán TS-3, chöùng Beà daøy traàm tích Ñeä Tam coù theå tôùi 4km. toû quaù trình bình nguyeân hoaù (planation), ÔÛ phía Nam truõng Nam Yeát laø truõng Tieân laøm giaùn ñoaïn quaù trình traàm ñoïng thôøi Nöõ (Baõi Kieàu Ngöïa theo [8]), coù phöông aù 427
  9. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam kinh tuyeán. Ranh giôùi giöõa chuùng laø moät gôø phaùt trieån töø Ñoâng Baéc baõi Coû Rong tôùi phía Taây ñaûo Tröôøng Sa vaø ñi saâu vaøo naâng. Naèm veà phía Ñoâng cuûa gôø naâng naøy theàm luïc ñòa Vieät Nam. Ñöùt gaõy Nam laø coù truõng Bình Nguyeân - Suoái Ngoïc coù Coân Sôn naèm ôû phía Nam daûi naâng Coân phöông aù kinh tuyeán. Chieàu daøy traàm tích Sôn coù chieàu daøi hôn 1.000 km (Hình Ñeä Tam khoaûng 2 km. 13.11). Caùc ñöùt gaõy naøy theå hieän roõ treân Veà phía Ñoâng Baéc coù truõng Baõi Coû Rong caùc baûn ñoà töø, troïng löïc baèng caùc daûi dò maø ôû ñaây caùc gieáng khoan ñaõ gaëp ñaù bieán thöôøng tuyeán tính (lineament). chaát tuoåi Creta ôû ñoä saâu 4 km. Traàm tích Heä thoáng ñöùt gaõy coù phöông gaàn nhö • Ñeä Tam coù beà daøy töø 1km ñeán 4km, goàm 3 Baéc - Nam. Ñaây laø caùc ñöùt gaõy tröôït phaàn, phaàn döôùi laø taäp caùt keát, seùt keát, cuoäi ngang (F1, F2, F3, F4) bò phaân caét thaønh saïn keát vaø ñaù voâi coù tuoåi Paleocen muoän caùc ñoaïn khaùc nhau. – Eocen; phaàn giöõa laø caùc thaønh taïo seùt, Theo [11] ngoaøi hai heä thoáng ñöùt gaõy boät keát tuoåi Miocen sôùm naèm phuû baát chænh treân coøn coù caùc ñöùt gaõy höôùng TB - ÑN hôïp treân phaàn döôùi, phaàn treân laø taäp hôïp song hình aûnh khoâng ñöôïc roõ neùt. ñaù carbonat daày kieåu bieån khôi ñöôïc thaønh taïo lieân tuïc töø Miocen Muoän ñeán hieän ñaïi. 3.4. Lòch söû phaùt trieån ñòa chaát khu vöïc Trong caùc truõng Ñeä Tam ñaõ phaùt hieän caùc QÑTS nguoàn daàu khí [11]. Coù theå noùi söï hình thaønh vaø phaùt trieån - Truõng Borneo - Palawan. Ñaây laø truõng caùc beå traàm tích Ñeä Tam theàm luïc ñòa Vieät heïp, ñaùy bieån coù ñoä saâu treân 3.000m töông Nam noùi rieâng vaø caùc vuøng xung quanh khu ñoái bình oån, keùo daøi theo höôùng ñoâng baéc vöïc Bieån Ñoâng noùi chung laø do söï taùc ñoäng - taây nam ñeán 500 km. ÔÛ Trung taâm truõng, cuûa caùc maûng lôùn: maûng AÂu -AÙ ôû phía Baéc traàm tích Neogen - Ñeä Töù naèm gaàn song dòch chuyeån veà phía Ñoâng; maûng AÁn-UÙc song vaø lieân tuïc , nhöng beân döôùi chuùng caùc ôû phía Taây, Taây Nam dòch chuyeån veà phía taàng phaûn xaï lieân quan ñeán caùc traàm tích Baéc-Taây Baéc; maûng Thaùi Bình Döông ôû Miocen sôùm - Paleogen laïi caém doác, ñoä phía Ñoâng. lieân tuïc keùm ñeán hoãn loaïn vaø thöôøng bò caét Nhoùm beå Tröôøng Sa naèm ôû caùnh Ñoâng ôû phía Ñoâng Nam tieáp giaùp vôùi vuøng chôøm cuûa giaõn ñaùy Bieån Ñoâng, trong ñôùi rìa thuï nghòch (overthrust) Borneo – Palawan. ñoäng cuûa ñôùi phaân ly. Chuùng ñeàu coù giai 3.3. Ñaëc ñieåm heä thoáng ñöùt gaõy ñoaïn taïo rift cuøng vôùi giaõn ñaùy Bieån Ñoâng vaø coù caáu truùc daïng baùn ñòa haøo, sau ñoù bò Theo [8] treân cô sôû caùc taøi lieäu ñòa vaät lyù quaù trình giaõn ñaùy Bieån Ñoâng ñaåy tröôït veà hieän coù, taïi khu vöïc QÑTS coù hai heä thoáng phía Ñoâng Nam vaø ñöôïc phuû bôûi traàm tích ñöùt gaõy sau: bieån. Lòch söû phaùt trieån nhoùm beå Tröôøng Sa Heä thoáng ñöùt gaõy coù phöông ñoâng baéc • ñöôïc khaùi quaùt trong ba giai ñoaïn chính: - taây nam (ñöùt gaõy Taây Tröôøng Sa vaø a. Giai ñoaïn tröôùc taïo rift ñöùt gaõy Nam Coân Sôn). Ñöùt gaõy Taây Tröôøng Sa ñoàng thôøi laø ranh giôùi phía Xaåy ra caùch ñaây 50-60 trieäu naêm. Coøn Baéc QÑTS. Ñöùt gaõy Taây Tröôøng Sa coù theå goïi laø giai ñoaïn phaù vôõ caùc khoái 428
  10. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí moùng coå ñaõ coá keát, coù tuoåi tröôùc Ñeä Tam. Hoàng, soâng Cöûu Long, maø chæ töø caùc soâng Vaøo cuoái Creta caùc khoái moùng coå tröôùc Ñeä suoái nhoû toàn taïi ngaén nguûi trong caùc vuøng Tam goàm khu vöïc QÑTS naèm gaàn theàm naâng ñòa phöông, loaïi vaät lieäu töø caùc khoái Phan Rang, bình nguyeân Phuù Yeân voán ñaõ nhoâ ngaàm keà caän daãn ñeán söï thaønh taïo traàm coá keát vôùi nhau hình thaønh moät theàm coå tích trong ñieàu kieän ñeàn buø thieáu. roäng lôùn vaø noái lieàn vôùi theàm coå Sunda ôû Moät ñaëc tröng nöõa cuûa khu vöïc QÑTS phía Nam bieån Ñoâng Vieät Nam bò giaäp vôõ laø cheá ñoä bieån noâng thaäm chí bieån saâu ñöôïc taïo neân caùc ñôùi moùng coù ñòa hình goà gheà, bò xaùc laäp raát sôùm daãn tôùi vieäc hình thaønh caùc phaân caét bôùi caùc ñôùi naâng suït, ñòa phöông. traàm tích vuïn thoâ chuû yeáu trong ñieàu kieän naêng löôïng thaáp. Giai ñoaïn ñoàng taïo rift b. Giai ñoaïn ñoàng taïo rift taïi khu vöïc QÑTS keùo daøi tôùi cuoái Miocen Vaøo Paleocen- ñaàu Eocen, do va chaïm sôùm. giöõa maûng AÁn Ñoä vaø maûng AÂu-AÙ, söï huùt c. Giai ñoaïn sau taïo rift chìm maûng AÁn Ñoä döôùi rìa Nam luïc ñòa AÂu-AÙ daãn ñeán quaù trình taùch giaõn caùc khoái Trong phaïm vi TLÑVN ñaây laø thôøi kyø moùng taïo thaønh caùc beå traàm tích Ñeä Tam phaùt trieån vaø lieân thoâng giöõa caùc beå traàm trong khu vöïc bieån Ñoâng, trong ñoù coù khu tích Ñeä Tam, caùc hoaït ñoäng kieán taïo ñaõ vöïc QÑTS. Vaøo cuoái Eocen ñaàu Oligocen suy yeáu daàn, chòu cheá ñoä luùn chìm töø töø, caùc beå traàm tích nhö noùi ôû treân tieáp tuïc nhöng lieân tuïc, baèng chöùng laø söï thaønh taïo ñöôïc môû roäng. caùc aùm tieâu san hoâ coù tuoåi töø Miocen giöõa Truïc taùch giaõn khu vöïc coù phöông ñoâng tôùi Pliocen- Ñeä Töù, caùc aùm tieâu naøy ñaëc baéc - taây nam haàu nhö truøng hôïp vôùi truïc bieät phaùt trieån treân caùc khoái naâng coå, qua phaùt trieån cuûa caùc beå traàm tích. Quaù trình nhieàu thôøi kyø. Coøn taïi caùc truõng saâu (Baéc taùch giaõn, hình thaønh caùc beå traàm tích gaén ñaûo Tröôøng Sa, Nam QÑTS) hình thaønh caùc lieàn vôùi söï hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa caùc töôùng bieån noâng tôùi bieån saâu vôùi caùc traàm ñöùt gaõy saâu trong ñoù coù caùc ñöùt gaõy Taây tích vuïn thoâ giaøu hoùa ñaù sinh vaät. Tröôøng Sa, Nam Coân Sôn cuøng vôùi caùc hoaït 4. Ñòa taàng - traàm tích ñoäng magma xaâm nhaäp vaø phun traøo roäng khaép. Vaøo giöõa Eocen xaûy ra söï giaõn ñaùy Treân cô sôû taøi lieäu gieáng khoan PV-94- Bieån Ñoâng. Pha giaõn ñaùy ghi nhaän roõ nhaát 2X ôû beå Tö Chính - Vuõng Maây vaø gieáng vaøo Oligocen theo höôùng baéc nam, xoâ ñaåy khoan Sampaguita-1 Baéc Palawan, caùc taøi nhoùm beå Tröôøng Sa veà phía Ñoâng Nam, lieäu ñòa chaát, ñòa vaät lyù hieän coù, chuùng toâi tröôït theo ñöùt gaõy 109 KÑ vaø daãn tôùi söï O xaây döïng coät ñòa taàng toång hôïp khu vöïc hình thaønh heä thoáng ñöùt gaõy gaàn nhö coù QÑTS (Hình 13.12). Döôùi ñaây laø moâ taû caùc phöông baéc – nam (F1, F2, F3, F4) taïi khu phaân vò ñòa taàng ñöôïc döï kieán coù maët trong vöïc QÑTS. Khaùc vôùi beå Cöûu Long, Soâng vuøng. Hoàng vaø Nam Coân Sôn, taïi caùc beå traàm 4.1. Moùng tröôùc Ñeä Tam tích khu vöïc QÑTS haàu nhö khoâng nhaän QÑTS laø khu vöïc coù ñaëc ñieåm ñòa chaát ñöôïc löôïng vaät lieäu traàm tích (phuø sa) töø caùc soâng coå baét nguoàn töø luïc ñòa nhö soâng heát söùc ñaëc bieät. Töø caùc maët caét ñòa chaán 429
  11. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Ñaù carbonat: ñaù carbonat vôùi caùc maïch • (Hình 13.7, 13.8, 13.9) cho thaáy moùng coå calcit ñaõ gaëp taïi Baéc Palawan ñöôïc tröôùc Ñeä Tam laø caùc khoái nhoâ, suït, goà gheà, thaønh taïo trong moâi tröôøng bieån noâng coù ñòa hình phöùc taïp, hieän naèm ôû caùc chieàu (Hình 13.8). Quaù veà phía Baéc taïi loâ 112 saâu raát khaùc nhau. Taïi caùc truõng saâu, phuû (112-BT-RD-1X) ñaõ gaëp ñaù moùng laø ñaù baát chænh hôïp treân moùng laø caùc traàm tích voâi cöùng chaéc maøu xaùm ñen tuoåi Devon. Paleogen, nhieàu nôi laø caùc aùm tieâu san hoâ Vôùi caùc keát quaû neâu treân vaø lieân keát coù tuoåi thay ñoåi töø Oligocen tôùi Pliocen, ñoâi vôùi caùc taøi lieäu khu vöïc, caùc thaønh taïo khi laïi loä ra treân ñaùy bieån. Thaønh phaàn ñaù moùng taïi khu vöïc QÑTS seõ khaùc nhau moùng bao goàm: veà thaønh phaàn vaø tuoåi. Ñaù bieán vò, bieán chaát: gaëp taïi caùc khoan • Sampaguita-1, chieàu saâu 4.000m [8] 4.2. Lôùp phuû traàm tích Ñeä Tam phía Ñoâng Baéc QÑTS goàm caùt keát, Hieän taïi chöa coù ñònh danh ñòa taàng boät keát, seùt xen keõ nhau, bò bieán chaát, naøo cho lôùp phuû traàm tích Ñeä Tam khu vöïc tuoåi Creta. Quaù veà phía Nam beå Nam QÑTS. Treân cô sôû toång hôïp caùc keát quaû Coân Sôn taïi khoan Cipta-1X cuõng ñaõ hieän coù, coù theå döï baùo caùc phaân vò ñòa taàng gaëp ñaù bieán chaát vôùi thaønh phaàn laø ñaù taïi khu vöïc QÑTS vaø caùc ñaëc tröng traàm vuïn thoâ caùt keát, boät keát vaø seùt. Taïi khu tích nhö sau: vöïc QÑHS (ñaûo Phuù Laâm) moùng tröôùc a. Traàm tích tuoåi Paleocen (E1) Ñeä Tam laø ñaù bieán chaát granit gneis, Hieän traàm tích Paleocen ñaõ gaëp taïi gieáng migmatit (taïi chieàu saâu 1.251meùt )[8] khoan Sampaguita-1 Baéc Palawan (phía coù tuoåi tieàn Cambri. Ñoâng Baéc QÑTS), goàm ñaù carbonat, caùc Ñaù magma: goàm caû hai theå laø xaâm nhaäp • thaønh taïo vuïn thoâ nhö cuoäi keát, caùt keát haït vaø phun traøo. Trong moät soá maët caét ñòa mòn tôùi trung xen keõ seùt boät keát vaø moät vaøi chaán caùc thaân magma noåi cao, taïo thaønh væa than, ñöôïc thaønh taïo trong moâi tröôøng caùc nuùi ngaàm, hoaëc loä ra trong nöôùc luïc ñòa, laáp ñaày caùc truõng ñòa phöông, tuoåi bieån hieän taïi. Trong khu vöïc QÑTS hieän ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû caùc daïng baøo töû chöa coù khoan gaëp ñaù magma, nhöng taïi phaán hoa Retritiporite (P1, P2, P5. P6). Coù gieáng khoan PV-94-2X ôû beå Tö Chính- theå döï ñoaùn caùc traàm tích Paleocen seõ coù Vuõng Maây, töø chieàu saâu 2.820-3.330 maët roäng raõi taïi caùc truõng saâu, nôi lôùp phuû meùt (ñaùy khoan) ñaõ gaëp ñaù phun traøo nuùi Ñeä Tam daøy treân 6 km. löûa axit, chuû yeáu laø ryolit xen moät löôïng b. Traàm tích tuoåi Eocen (E2) nhoû tuf- ryolit vaø moät vaøi lôùp andesit. Quaù veà phía Baéc taïi khoan 122-CM-1X Ñaõ gaëp taïi gieáng khoan Sampaguita-1 loâ 121 ñaõ gaëp ñaù moùng laø ñaù phun traøo. goàm caùc traàm tích vuïn thoâ seùt boät keát xen Magma xaâm nhaäp ñaõ gaëp ôû taïi khoan caùt keát. 115-A-1X ôû chieàu saâu 3.498-3.538 m. Toaøn boä caùc traàm tích Paleocen ñöôïc Tuoåi cuûa caùc thaønh taïo magma chuû yeáu thaønh taïo trong caùc hoá truõng giöõa nuùi trong coå hôn Creta sôùm nhöng khoâng loaïi tröø ñieàu kieän luïc ñòa ngaén nguûi, sau ñaáy nhanh choùng chuyeån sang moâi tröôøng chuyeån tieáp caùc theå phun traøo coù tuoåi treû hôn. 430
  12. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí Hình 13.12. Coät ñòa taâng toång hôïp khu vöïc QÑTS tôùi bieån noâng ngoaøi vaøo cuoái Eocen. truõng saâu. Hoaù ñaù ñaëc tröng cho traàm tích Taïi moät vaøi ñôùi naâng cuûa moùng coå tröôùc Oligocen laø Fl. Trilobata. Ñeä Tam coù theå coù maët caùc aùm tieâu san hoâ d. Traàm tích tuoåi Miocen (N1) phuû ngay treân ñaù moùng. Ñaëc tröng naøy hoaøn ÔÛ caû hai khu vöïc Baõi Coû Rong, Baéc toaøn khaùc vôùi beå Cöûu Long, nhöng coù nhieàu Palawan vaø Tö Chính–Vuõng Maây ñaõ gaëp söï töông ñoàng vôùi khu vöïc mieàn Trung Vieät ñaày ñuû caùc traàm tích tuoåi Miocen. Taïi Baéc Nam. Hoùa thaïch ñònh tuoåi döïa vaøo söï coù Palawan caùc traàm tích Miocen goàm seùt keát, maët cuûa caùc baøo töû phaán hoa Retritiporite boät keát, xen moät soá væa caùt vaø ñaù voâi. Khu (P6, P9, P10, P12, P15, P17). vöïc Tö Chính traàm tích Miocen döôùi goàm c. Traàm tích tuoåi Oligocen (E3) caùt keát haït nhoû chöùa glauconit, chuyeån daàn Gaëp taïi caùc gieáng khoan khu vöïc baõi leân Miocen giöõa laø ñaù voâi aùm tieâu vaø ñaù Coû Rong, PV-94-2X beå Tö Chính – Vuõng voâi daïng neàn, maøu traéng, traéng xaùm, thaønh Maây bao goàm caû traàm tích vuïn thoâ caùt, phaàn ñaù voâi goàm caùc maûnh sinh vaät, calcit. boät, seùt keát maøu xaùm. xaùm xanh xen keõ vaø Maûnh sinh vaät ña daïng veà chuûng loaøi nhö ñaù carbonat daïng aùm tieâu. Caùc traàm tích textularia sp. Ammonia sp. Lepidocyclina Oligocen ñöôïc thaønh taïo trong moâi tröôøng sp, san hoâ, taûo vaø tay cuoän [4]. Tuoåi Miocen bieån ven bôø tôùi bieån noâng. Ngoaøi ra coøn ñöôïc xaùc ñònh baèng söï coù maët cuûa baøo töû coù theå coù maët carbonat daïng theàm taïi caùc phaán hoa Fl. Levipoli. Caùc aùm tieâu san 431
  13. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam hoâ raát phaùt trieån trong Miocen vaø Pliocen phaân caét phöùc taïp. trong khu vöïc QÑTS, Nam vaø Ñoâng Nam Trong bình ñoà khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, beå Nam Coân Sôn. Ñieàu naøy phaûn aùnh trong vuøng nghieân cöùu naèm raát xa mieàn luïc ñòa suoát lòch söû phaùt trieån ñòa chaát QÑTS luoân coå bao goàm khoái luïc ñòa Ñoâng Döông, daûi laø vuøng noåi cao, caùc baõi ñaù ngaàm coù hình naâng coå Coân Sôn, Khorat - Natuna. Do vaäy haøi töông töï nhö hieän nay. nguoàn cung caáp vaät lieäu chuû yeáu mang tính taïi choã, chính ngay töø caùc khoái naâng moùng e. Heä taàng Bieån Ñoâng keà caän. Maïng soâng suoái coå lôùn haàu nhö Tuoåi Pliocen - Ñeä Töù (N2 - Q bñ), bao khoâng toàn taïi. goàm caùc thaønh taïo vuïn thoâ caùt, boät, seùt b. Thôøi kyø Paleogen (Eocen, Oligocen) xen keõ. Caùc loaïi ñaù traàm tích keå treân ñaõ - Miocen sôùm gaëp ôû taát caû caùc gieáng khoan thuoäc theàm luïc ñòa Vieät Nam. Ngoaøi ñaù vuïn thoâ coøn Caùc truõng thuoäc khu vöïc nghieân cöùu coù carbonat daïng aùm tieâu vaø daïng theàm. (sau naøy laø caùc beå traàm tích) ñöôïc hình Traàm tích Pliocen-Ñeä Töù ñöôïc thaønh taïo thaønh töø Paleocen ñaàu Eocen sau khi hình trong moâi tröôøng bieån noâng, bieån saâu tôùi thaønh beå traàm tích roäng lôùn Soâng Hoàng vaø bieån thaúm. Trong caùc traàm tích vuïn thoâ Phuù Khaùnh ôû phía Baéc. Moâi tröôøng luïc ñòa ñaùng quan taâm nhaát laø caùc taäp caùt bôû rôøi thuaàn tuyù xaåy ra ngaén nguûi vôùi söï thaønh taïo tôùi gaén keát yeáu coù theå laø caùc taàng chöùa vôùi caùc traàm tích vuïn thoâ cuoäi keát, caùt, boät keát saûn phaåm chuû yeáu laø khí nhö ñaõ gaëp ôû trung thuoäc caùc töôùng söôøn tích, luõ tích vaø töôùng taâm beå Soâng Hoàng, hoaëc ôû Brunei ngay rìa soâng, sau ñaáy ñöôïc nhanh choùng thay theá phía Nam khu vöïc QÑTS. baèng ñieàu kieän bieån noâng (Hình 3.12), vôùi 4.3. Vaøi neùt veà ñaëc ñieåm coå ñòa lyù-töôùng vieäc hình thaønh caùc taäp seùt, caùt haït mòn, ñoâi ñaù nôi laø ñaù carbonat. Caùc traàm tích ñöôïc hình thaønh trong ñieàu kieän ñeàn buø thieáu. Haàu Nhöõng ñaëc tröng coå ñòa lyù-töôùng ñaù cho nhö khoâng toàn taïi cheá ñoä ñaàm hoà ôû khu vöïc hai thôøi kyø Eocen, Oligocen vaø Miocen sôùm QÑTS. khu vöïc QÑTS ñöôïc moâ taû döôùi ñaây treân cô c. Thôøi kyø Miocen giöõa - muoän sôû so saùnh vôùi caùc ñaëc tröng coå ñòa lyù töôùng ñaù toaøn boä caùc beå traàm tích Ñeä Tam theàm Vaøo thôøi kyø naøy tröø caùc khoái naâng coøn luïc ñòa Vieät Nam vaø khu vöïc Bieån Ñoâng. caùc truõng ñaõ lieân thoâng vôùi nhau. Taïi khu a. Moùng tröôùc Ñeä Tam vaø vuøng cung vöïc nghieân cöùu traàm tích vuïn thoâ caùt, boät caáp vaät lieäu traàm tích seùt chuû yeáu ñöôïc thaønh taïo trong moâi tröôøng töø bieån noâng tôùi bieån saâu (Hình 13.12). Quaù Moùng cuûa nhoùm beå traàm tích QÑTS naèm trình suït luùn xaåy ra töø töø, lieân tuïc daãn tôùi trong vuøng chuyeån tieáp. Vaøo cuoái Creta, söï thaønh taïo caùc aùm tieâu san hoâ taïi caùc ñôùi moùng tröôùc Ñeä Tam taïi khu vöïc QÑTS laø naâng ngaàm taïi QÑTS. Caùc aùm tieâu san hoâ caùc baõi ngaàm, baõi caïn, ñôùi nhoâ nhoû. Taïi caùc naøy coù lòch söû phaùt trieån laâu daøi, hình thaønh truõng saâu veà phía Taây Baéc, Nam vaø Taây taïi caùc vuøng noåi cao hoaëc bò phôi treân beà Nam quaàn ñaûo Tröôøng Sa moùng coù ñòa hình goà gheà bao goàm caùc khoái naâng, hoá suït, bò maët, coù tính chaát di döôõng raát toát. 432
  14. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí 5. Heä thoáng daàu khí ngheøo VCHC. Chæ soá HI (Hydrocacbon Index) haàu nhö nhoû hôn 50mgHC/gTOC, 5.1. Ñaëc tröng taàng ñaù meï kerogen thuoäc loaïi III, chöùng toû khaû naêng Khu vöïc quaàn ñaûo Tröôøng Sa coù theå coù sinh ngheøo naøn [4], chæ coù khaû naêng sinh maët caùc taäp seùt nhö sau: khí. So saùnh caùc beå laân caän coù ñieàu kieän Caùc taäp seùt, boät keát coù tuoåi Paleogen ñòa chaát töông töï nhö Nam Coân Sôn: 0,16 (Eocen, Oligocen) veà phía Taây Nam -0,53 %wt [1] ta thaáy coù ñaëc ñieåm töông QÑTS, taïi gieáng khoan PV-94-2X treân ñôùi töï laø caùc taàng seùt ngheøo VCHC, khaû naêng naâng Tö Chính ñaõ gaëp ñaù seùt, seùt keát maøu sinh ngheøo. Caùc taàng seùt, boät tuoåi Paleogen, xaùm ñen tuoåi Oligocen, so saùnh bình ñoà caáu Miocen sôùm coù chieàu daøy thay ñoåi töø 5-15 truùc vaø ñaëc ñieåm ñòa chaát khu vöïc, döï ñoaùn taïi caùc truõng saâu thuoäc khu vöïc QÑTS (Baéc meùt [8] caù bieät tôùi 50 meùt. Hieän taïi chöa coù ñaûo Tröôøng Sa, Nam QÑTS) seõ gaëp caùc theå ñaùnh giaù möùc ñoä phaân boá cuûa caùc taäp traàm tích tuoåi Paleogen (Oligocen), theo seùt naøy nhöng vôùi nhöõng chæ tieâu nhö trình tuyeán maët caét 10-10’, 11-11’, 12-12’ (Hình baøy ôû treân vaø phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm moâi 13.5, 13.6) caùc traàm tích Paleogen ñeàu ôû tröôøng thaønh taïo traàm tích laø haàu nhö vaéng raát saâu. Hieän khoâng coù taøi lieäu phaân tích maët caùc moâi tröôøng ñaàm hoà, vuõng vònh taïi ñòa hoaù ñoái vôùi caùc taäp seùt naøy nhöng taïi khu vöïc QÑTS vaø ñaây laø lyù do chính laøm gieáng khoan PV-94-2X, caùc soá lieäu phaân cho caùc taàng seùt ngheøo veà VCHC. tích maãu ñòa hoùa cho thaáy ñaây laø caùc taàng 5.2. Ñaëc ñieåm caùc taàng chöùa seùt ngheøo vaät chaát höõu cô (VCHC). Toång a. Ñaù moùng tröôùc Ñeä Tam haøm löôïng carbon höõu cô (TOC) thay ñoåi Ñaù magma: ñaù magma chæ coù theå laø töø 0,4-1,04 %wt, chuû yeáu laø caùc giaù trò
  15. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam AÛnh 13.1. Caùt keát haït mòn tuoåi Oligocen? bò bieán AÛnh 13.2. Caùt keát arkos, haït nhoû löïa choïn vaø maøi ñoåi thöù sinh ôû catagen muoän - metagen troøn toát; Ñoä roãng (xanh) giöõa caùc haït sôùm, ñaëc tröng bôûi caáu taïo ñònh höôùng cao (24, 5%); ñoä thaám cao do giöõa caùc vaø phaân phieán roõ do bò neùn eùp vaø taùi loã roãng coù ñoä löu thoâng raát toát. Saâu keát tinh maïnh. Xi maêng vôùi tyû leä cao 2.395 m; tuoåi Miocen giöõa; Nicol -; goàm nhieàu sericit (xaùm vaøng), thaïch x 125. anh (muõi teân) vaø khoaùng vaät khoâng c. Taàng chöùa carbonat tuoåi Ñeä Tam thaáu quang (ñen) laáp ñaày toaøn boä loã roãng; saâu 2.650 m; Nicol +; x 125. Carbonat daïng aùm tieâu: caùc aùm tieâu san hoâ, thaønh phaàn vuïn san hoâ laø xaùc foram, 1X). taûo, laø caùc taàng chöùa toát tôùi raát toát, ñoä roãng b. Taàng chöùa vuïn thoâ coù tuoåi Ñeä Tam lôùn 4-20%, khoâng gian roãng chuû yeáu laø roãng Ñaù vuïn thoâ Paleogen chuû yeáu laø caùt keát hang hoác, roãng khe nöùt ñöôïc hình thaønh do haït mòn, thuoäc loaïi feldsfathic litharenit quaù trình hoaø tan caùc khoaùng vaät carbonat, lithic arenit (aûnh 13.1 [1]) bò bieán ñoåi thöù hoaëc do quaù trình dolomit hoaù (aûnh 13.3, sinh töø catagen muoän tôùi metagen sôùm. 13.4 [1]). Caùc aùm tieâu san hoâ ñaëc bieät phaùt Hieän bò choân vuøi ôû chieàu saâu 3- 6 km coù theå trieån trong khu vöïc nghieân cöùu, laø caùc taàng laø caùc taàng chöùa keùm tôùi trung bình. chöùa raát toát, ñaëc bieät laø caùc aùm tieâu tuoåi Ñaù caùt keát, caùt keát gaén keát yeáu tuoåi Miocen muoän, Pliocen. Miocen: chuû yeáu laø caùt keát arkos, haït coù ñoä Carbonat theàm: daïng væa moûng, phaân maøi troøn, choïn loïc toát (aûnh 13.2 [1]), ñöôïc boá heïp, khaû naêng chöùa keùm. thaønh taïo trong moâi tröôøng bieån noâng, bieån 5.3. Ñaëc ñieåm ñaù chaén ven bôø. Coù ñoä roãng cao 15-25 %, ñoä thaám toát laø caùc taàng chöùa töø trung bình tôùi toát. Caùc taùc giaû trong [8] cho raèng treân moät Caùc taàng chöùa toát nhaát trong khu vöïc QÑTS soá maët caét ñòa chaán coù theå quan saùt moät soá laø taäp caùt xen keõ seùt, boät tuoåi Miocen muoän taäp phaûn xaï môø ñaëc tröng cho caùc taäp seùt tôùi Pliocen. Ñaây laø ñoái töôïng thaêm doø quan töôùng bieån saâu. Ñaây coù theå laø caùc taàng chaén daàu khí toát, ñaëc bieät cho caùc væa caùt tuoåi troïng nhaát. 434
  16. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí AÛnh 13.3. Ñaù voâi sinh vaät chöùa nhieàu foram (F) AÛnh 13.4. Caùc loã roãng daïng hang hoác vaø vi khe vaø caùc maûnh vuïn luïc nguyeân (caùc haït nöùt (xanh ñen) phaùt trieån nhieàu trong maøu traéng xaùm); Neàn chuû yeáu laø calcit ñaù voâi aùm tieâu Miocen muoän do quaù vi haït (micrit). Moät soá loã roãng daïng trình hoøa tan vaø dolomit hoùa; Saâu 1.508 khuoân ñuùc (ñoû) do hoøa tan; tuoåi Miocen m; Nicol +; x 125 muoän; saâu 1.160 m; Nicol -; x 125 Hai ñoái töôïng moùng tröôùc Ñeä Tam vaø caùc aùm tieâu san hoâ taïi QÑTS khoâng phaûi laø Miocen muoän naèm taïi caùc truõng saâu. Caùc caùc baãy tieàm naêng. traàm tích Miocen-Pliocen Ñeä Töù theå hieän Ñaù carbonat daïng theàm laø ñoái töôïng coù baèng caùc taäp phaûn xaï maïnh, lieân tuïc, coù theå tieàm naêng thaáp. laø caùc taàng seùt ñoùng vai troø taàng chaén cho chính caùc taàng chöùa cuøng tuoåi. 6. Tieàm naêng daàu khí Ñieàu ruûi ro lôùn ñoái vôùi khu vöïc QÑTS laø thieáu vaéng caùc taàng chaén cho caùc aùm tieâu 6.1. Keát quaû khoan thaêm doø san hoâ, do vaäy loaïi baãy aùm tieâu naøy raát ít coù Nhö ñaõ trình baøy ôû caùc phaàn tröôùc, taïi khaû naêng trieån voïng veà maët daàu khí. khu vöïc baõi Coû Rong, caùc nhaø thaàu nöôùc ngoaøi ñaõ khoan toång coäng 7 gieáng khoan 5.4. Caùc daïng baãy tieàm naêng thaêm doø, trong ñoù gieáng khoan Sampaguita- Töø caùc trình baøy ôû treân coù theå thaáy raèng 1, saâu 4.124m, khoan naêm 1976 (Salen) ñaõ daïng baãy tieàm naêng ñeå tìm kieám thaêm doø coù phaùt hieän khí trong caùt keát tuoåi Paleogen daàu khí toát nhaát taïi khu vöïc QÑTS laø caùc taïi chieàu saâu 3.150m-3.160m, coøn laïi caùc neáp loài vôùi taàng chöùa laø caùt keát, taàng chaén khoan khaùc ñeàu khoâ, ñaëc bieät caùc gieáng laø seùt coù tuoåi töø Miocen tôùi Pliocen, laø caáu khoan vaøo ñoái töôïng carbonat. taïo neáp loài cuoán (rollover) vaø caáu taïo phaùt 6.2 Caùc beå traàm tích vaø phaân vuøng trieån trieån keá thöøa töø caùc khoái nhoâ coå. Moû daàu voïng Champion vaø Ampa cuûa Brunei laø nhöõng ví Treân cô sôû phaân tích toång hôïp caùc taøi duï gaàn guõi nhaát. 435
  17. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam lieäu troïng löïc, töø, ñòa chaán vaø baûn ñoà ñaúng thuï ñoäng ñöôïc hình thaønh töø ñaàu Eocen (?) daøy traàm tích Ñeä Tam, caùc taùc giaû trong chòu aûnh höôûng cuûa giaõn ñaùy Bieån Ñoâng. [8] ñaõ phaân caùc vuøng trieån voïng theo thöù Ñaëc tröng bôûi caùc traàm tích coù töôùng luïc töï sau: ñòa, ven bôø (Eocen - Oligocen) vaø caùc traàm Vuøng öu tieân 1: Beå An Bang, caùc ñaûo tích bieån noâng, saâu töø Miocen ñeán nay. Maëc san hoâ. duø heä thoáng daàu khí coøn nhieàu vaán ñeà chöa Vuøng öu tieân 2: Beå Coû Rong, Nam Yeát, roõ, ñaëc bieät laø taàng sinh, nhöng vôùi lôùp phuû Ñaù Laùt. traàm tích Ñeä Tam daøy, coù nôi tôùi 6 km, hy Keát hôïp nhieàu phöông phaùp cho thaáy voïng toàn taïi caùc taàng sinh trong Oligocen vaø toång tieàm naêng döï baùo cho khu vöïc Tröôøng Miocen sôùm taïo nguoàn hydrocarbon cung Sa giao ñoäng trong khoaûng: 3.330 - 6.680 caáp cho caùc baãy trong caùc play moùng phong trieäu taán qui daàu [8]. hoùa nöùt neû, caùt keát Oligocen - Miocen vaø Neáu xeùt treân quan ñieåm moâi tröôøng carbonat Miocen. Bôûi vaäy ñeå coù ñònh höôùng thaønh taïo traàm tích vôùi khaû naêng coù maët coâng taùc thaêm doø daàu khí ôû ñaây trong thôøi taàng sinh daàu, khí taïi khu vöïc QÑTS chuùng gian tôùi caàn phaûi ñaåy maïnh coâng taùc khaûo toâi cho raèng vuøng coù tieàm naêng nhaát phaûi laø saùt, nghieân cöùu, ñaëc bieät laø khoan thaêm doø caùc truõng ôû phía Nam QÑTS sau ñaáy laø caùc ñeå coù cô sôû laøm saùng toû caùc vaán ñeà lòch truõng naèm ôû phía Baéc ñaûo Tröôøng Sa. söû phaùt trieån ñòa chaát, cô cheá taïo beå vaø heä thoáng daàu khí cuûa nhoùm beå Tröôøng Sa. 7. Keát luaän Nhoùm beå Tröôøng Sa laø beå caêng giaõn rìa 436
  18. Chöông 13. Nhoùm beå traàm tích Tröôøng Sa vaø taøi nguyeân daàu khí Taøi lieäu tham khaûo 1. Hoaøng Ñình Tieán, Nguyeãn Thuùy Sa. Taïp chí Daàu khí soá 3/1987. Haø Noäi, Quyønh, 2003. Ñaëc ñieåm ñòa hoùa cuûa Vieät Nam. caùc beû traàm tích theàm luïc ñòa Vieät Nam. 8. Nguyeãn Hieäp, Traàn Ngoïc Toaûn, Haø Taïp chí Daàu khí soá 7/2003. Haø Noäi, Vieät Quoác Quaân vaø nnk, 1993. Ñaëc ñieåm Nam. ñòa chaát vaø tieàm naêng daàu khí vuøng 2. Nguyeãn Vaên Baùch, Nguyeãn Huy Phuùc, QÑTS. Haø Noäi, 1993. 1998. Thaønh phaàn vaät chaát cuûa ñaù vuïn 9. Lyù Tröôøng Phöông, 1996. Töôùng, moâi hình thaønh neân caùc ñaûo noåi Tröôøng Sa. tröôøng thaønh taïo vaø tieàm naêng daàu Taïp chí Daàu khí soá 7/1998. Haø Noäi, khí ñaù traàm tích tuoåi Oligocen beå Cöûu Vieät Nam. Long. Taïp chí Daàu khí soá 2/1996. Haø 3. Lyù Tröôøng Phöông, 1999. Moät soá keát Noäi, Vieät Nam. quaû thaêm doø daàu khí cuûa Trung quoác 10. Lyù Tröôøng Phöông, 1998. Ñaëc ñieåm ôû Vònh Baéc Boä. Taïp chí Daàu khí soá ñòa chaát vaø tieàm naêng daàu khí vuøng 1/1999. Haø Noäi, Vieät Nam. phía nam beå NCS. Taïp chí Daàu khí soá 4. Ngoâ Xuaân Vinh, 2000. Ñòa chaát vaø tieàm 2/1998. naêng daàu khí ñôùi naâng Tö Chính, taây 11. Mai Thanh Taân vaø nnk, 2003. Bieån nam QÑTS treân cô sôû nghieân cöùu gieáng ñoâng III. Ñòa chaát- Ñòa vaät lyù bieån. khoan PV-94-2X. Taïp chí Daàu khí soá NXB Ñaïi hoïc Quoác Gia. Haø Noäi 4+5/2000. Haø Noäi, Vieät Nam. 12. Hoaøng Vaên Vöôïng, Ñoã Chieán Thaéng, 5. Lyù Tröôøng Phöông, 1982. Ñaù traàm 2003. Veà khaû naêng minh giaûi toång hôïp tích Paleogen beå Nam Coân Sôn, moái taøi lieäu troïng löïc, töø nghieân cöùu moùng lieân quan cuûa chuùng tôùi tieàm naêng daàu tröôùc Kainozoi TLÑ Vieät Nam. Taïp chí khí. Taïp chí Daàu khí soá 3/1982. Haø Noäi, Daàu khí soá 3/2003. Vieät Nam. 13. Nguyeãn Nhö Trung, Nguyeãn Thò Thu 6. R. C Selley, David C. Moril, 1985. Höông, 2003. Caáu truùc voû traùi ñaát khu Basic concepts of petroleum geology. vöïc bieån Ñoâng theo soá lieäu dò thöôøng International Human Resources troïng löïc veä tich vaø ñòa chaán saâu. Hoäi Development Corporation. nghò KHCN Vieän Daàu khí 25 naêm xaây 7. Nguyeãn Vaên Baùch, Nguyeãn Tieán Haûi, döïng & tröôûng thaønh. Haø Noäi, Vieät 1987. Caùc ñaûo noåi vuøng bieån Tröôøng Nam. 437
nguon tai.lieu . vn
Kiến trúc - Xây dựng Tự động hoá Điện - Điện tử Kĩ thuật Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Năng lượng Hoá dầu Hoá học Sinh học