Xem mẫu

  1. 12 Chöông Beå traàm tích Tö Chính- Vuõng Maây vaø taøi nguyeân daàu khí
  2. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây 1. Giôùi thieäu Beå Tö Chính - Vuõng Maây naèm chuû yeáu Phuù Khaùnh, Cöûu Long, Nam Coân Sôn. ôû caùc loâ 132, 133, 134, 135 vaø moät phaàn caùc 2. Lòch söû nghieân cöùu, tìm kieám thaêm doø loâ 136, 156, 157, 158 vaø 159. Ñoä saâu nöôùc daàu khí bieån ôû khu vöïc naøy dao ñoäng trong khoaûng 1000 - 1500 m trong ñoù phaàn lôùn dieän tích Töø nhöõng naêm 70, Coâng ty Mandrel ñaõ caùc loâ 133, 134 vaø phaàn Taây Baéc loâ 135, tieán haønh khaûo saùt ñòa chaán khu vöïc theàm phaàn Taây loâ 157 vaø goùc Taây Baéc loâ 158 coù luïc ñòa Nam Vieät Nam trong ñoù phaàn phía ñoä saâu nöôùc bieån döôùi 1.000 m vôùi moät loaït Ñoâng caùc tuyeán 8 vaø 9 coù vöôn ra vuøng bieån caùc baõi ñaù ngaàm, baõi caïn nhö Vuõng Maây, nöôùc saâu thuoäc loâ 129 vaø 133. Huyeàn Traân, Queá Ñöôøng, Phuùc Nguyeân vaø Trong khoaûng töø 1983 ñeán 1985 Lieân Tö Chính ñöôïc quen goïi döôùi caùi teân chung ñoaøn Ñòa vaät lyù Thaùi Bình Döông (DMNG) laø khu vöïc baõi Tö Chính (Hình 5.1, Chöông cuûa Lieân Xoâ (cuõ) thöïc hieän 02 ñôït khaûo saùt 5). ñòa chaán khu vöïc Taây Nam Bieån Ñoâng trong Beå Tö Chính – Vuõng Maây coù khoaûng ñoù bao goàm caû khu vöïc baõi Tö Chính. 4.800 km2 coù ñoä saâu nöôùc bieån döôùi 500m, Coâng ty BP coù tieán haønh nghieân cöùu khu nöôùc trong ñoù khoaûng 2.500 km noâng döôùi vöïc nöôùc saâu thuoäc phaïm vi caùc loâ 132, 133, 2 100 m nöôùc. Baõi Phuùc Nguyeân coù khoaûng 134 vaøo thaùng 10 naêm 1992, Coâng ty Shell 1.500 km nöôùc noâng döôùi 100 m nöôùc, baõi khi thaønh laäp baûn ñoà play (Play map) theàm 2 Phuùc Taàn coù khoaûng 1.000 km2, baõi Huyeàn luïc ñòa Nam Vieät Nam coù veõ sô ñoà moùng Traân khoaûng 150 km vaø baõi Queá Ñöôøng tröôùc Ñeä Tam caùc loâ 132, 133, 134, 135 2 khoaûng 250 km2. Phaàn trung taâm loâ 133 coù thuoäc khu vöïc baõi Tö Chính (Hình 12.1). khoaûng 5.500 km ñoä saâu nöôùc döôùi 500 m, Naêm 1993 Coâng ty Thaêm doø vaø Khai 2 trong ñoù 500 km2 ñoä saâu nöôùc döôùi 300 m. thaùc Daàu khí (PVEP) thuoäc Toång coâng ty Baõi Vuõng Maây coù khoaûng 7.500 km nöôùc Daàu khí Vieät Nam ñaõ thöïc hieän Ñeà aùn khaûo 2 saâu döôùi 500 m, trong ñoù khoaûng 5.000 km2 saùt ñòa chaán taïi beå Tö Chính – Vuõng Maây coù ñoä saâu nöôùc döôùi 200 m nöôùc [11]. (TC - 93) vôùi muïc ñích ñaùnh giaù caáu truùc Beå Tö Chính – Vuõng Maây töø laâu ñaõ ñöôïc ñòa chaát vaø trieån voïng daàu khí cuûa vuøng xem laø khu vöïc “beå ngoaøi” (outer basins) nghieân cöùu. Taøu M/V A. Gamburtsev Lieân coù tieàm naêng daàu khí beân caïnh caùc beå traàm ñoaøn Ñòa vaät lyù Thaùi Bình Döông ñaõ tieán tích theàm luïc ñòa Ñoâng Nam Vieät Nam nhö haønh khaûo saùt 9.500 km tuyeán ñòa chaán, 399
  3. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 12.1. Sô ñoà moùng KZ caùc loâ 132-135 khu vöïc baõi Tö Chính (theo Shell, 1992) trong ñoù beå Tö Chính – Vuõng Maây ñöôïc 2x2 km ñeå nghieân cöùu caùc caáu taïo coù trieån ñan daøy maïng 8x8 km; khu vöïc Vuõng Maây voïng. coù maïng 6,5 - 20x4,5 - 8,5 km vaø maïng 16x32 km hoaëc 32x64 km ôû khu vöïc coøn laïi Ngaøy 10-4-1996, Petrovietnam vaø Coâng (Hình 12.2). ty Conoco (Myõ) ñaõ kyù Hôïp ñoàng Hôïp taùc Naêm 1994 Coâng ty PVEP ñaõ khoan kinh doanh (BCC) loâ 133 vaø 134 vôùi toång gieáng thaêm doø ôû ñôùi naâng Tö Chính (PV dieän tích 12.933 km2. Trong naêm 1996 vaø - 94 - 2X) ñaït chieàu saâu 3.331 m, keát quaû 1997, Conoco ñaõ tieán haønh taùi xöû lyù moät laàn ñaàu tieân ñaõ môû ra maët caét ñòa chaát hoaøn soá tuyeán ñòa chaán cuõ, ñoàng thôøi naêm 1998 toaøn môùi, goùp phaàn ñaùnh giaù coù cô sôû hôn ñaõ thu noå theâm 2.000 km tuyeán ñòa chaán veà caáu truùc ñòa chaát vaø trieån voïng daàu khí 2D ñan daøy phaàn phía Taây loâ 133 vaø 134 cuûa vuøng naøy [9]. minh giaûi, veõ baûn ñoà nghieân cöùu ñaùnh giaù Naêm 1995 PVEP tieáp tuïc tieán haønh thu ñòa chaát vaø tieàm naêng trieån voïng daàu khí noå 2.895 km tuyeán ñòa chaán chi tieát maïng nhaèm vaïch ra caùc böôùc tieáp theo. 400
  4. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây Hình 12.2. Sô ñoà khu vöïc khaûo saùt ñòa chaán TC-93 3. Ñaëc ñieåm caáu kieán taïo 3.1. Ñaëc ñieåm caáu truùc Naêm 1998 Conoco ñaõ tieán haønh nghieân cöùu caùc roø ræ daàu, khí baèng phöông phaùp vieãn Beå Tö Chính - Vuõng Maây naèm trong moät thaùm treân cô sôû khoâng aûnh cuûa European khu vöïc coù caùc yeáu toá caáu – kieán taïo heát Space Agency (ERS–SAR) vaø Radarsat söùc phöùc taïp cuûa mieàn caáu truùc Sundaland Image (Radarsat SAR) vaø hoaøn thaønh Baùo (hay theàm Sunda), phía Taây Nam Bieån caùo ñaùnh giaù tieàm naêng trieån voïng caùc loâ Ñoâng. Treân theàm Sunda ñaõ hình thaønh moät nöôùc saâu 133, 134 [7]. loaït beå rift sau cung vaøo cuoái Mesozoi (?) Naêm 2000 Conoco vaø PVSC hoaøn thaønh ñaàu Kainozoi ôû vònh Thaùi Lan, Malaysia, vieäc minh giaûi ñòa chaán, ñaùnh giaù trieån voïng Ñoâng vaø Taây Natuna, Sarawak, Brunei, caùc caáu taïo ôû phaàn phía Taây loâ 133, 134 vaø Sabah vaø Nam Vieät Nam, trong ñoù coù beå xaùc ñònh vò trí caùc gieáng khoan chuaån bò cho Tö Chính - Vuõng Maây. Caùc beå naøy ñöôïc thaêm doø [12]. hình thaønh vaø phaùt trieån chuû yeáu treân mieàn voû chuyeån tieáp (voû luïc ñòa bò vaùt moûng). 401
  5. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Bieån Ñoâng laø moät beå nöôùc saâu, ñöôïc hình loâ 132, 133, 134, moät phaàn loâ 135 vaø 157 thaønh do quaù trình taùch giaõn taïo voû ñaïi trong vuøng nöôùc xaáp xæ 1.000 m. Ñôùi naâng döông töø Oligocen trôû laïi ñaây, nôi lôùp voû rìa tieáp giaùp vôùi beå Nam Coân Sôn veà phía traùi ñaát coù chieàu daøy khoaûng 5 - 8 km. Caùc Taây, beå Vuõng Maây veà phía Ñoâng, beå nöôùc caáu truùc cuûa voû luïc ñòa bò ñaïi döông hoùa vaø saâu Bieån Ñoâng veà phía Baéc. Ñôùi naâng Rìa hình thaønh Bieån Ñoâng vôùi phía Baéc laø caáu goàm caùc yeáu toá caáu truùc sau: Ñôùi cao Tö Chính goàm ñòa luõy Tö truùc Hoaøng Sa - Macclesfield vaø phía Nam laø caáu truùc Tröôøng Sa - Reed Bank. Voû luïc Chính phaùt trieån ôû ranh giôùi loâ 134 - 135, ñòa ôû ñaây bò vaùt moûng vaø dao ñoäng trong trong vuøng ñoä saâu nöôùc 200 - 1.000 m vaø khoaûng töø 8 - 20 km [1, 3]. ñôùi cao TB Tö Chính phaùt trieån ôû phaàn TN Baûn ñoà moùng khu vöïc TLÑ Ñoâng Nam loâ 134 nôi nöôùc saâu 300 - 450 m. Ñaëc ñieåm Vieät Nam vaø vuøng laân caän cho thaáy khu vöïc noåi baät cuûa ñôùi cao Tö Chính laø ñaù voâi phaùt beå Tö Chính - Vuõng Maây naèm moät phaàn ôû trieån töø cuoái Miocen giöõa ñeán ñaùy bieån. Ñôùi truõng Phuùc Nguyeân phaùt trieån ôû ranh giôùi ngoaøi cuøng cuûa TLÑ naøy vaø moät phaàn naèm ôû beå ngoaøi (outer basins). Theàm loâ 134 vôùi höôùng caáu truùc TB - ÑN trong luïc ñòa Ñoâng Nam Vieät Nam bao goàm vuøng nöôùc saâu 500 - 800 m. Lôùp phuû traàm caùc yeáu toá caáu - kieán taïo chính laø beå Phuù tích Ñeä Tam coù theå tôùi 6 - 7 km, ñaù voâi ít Khaùnh, theàm Phan Rang, beå Cöûu Long, ñôùi phaùt trieån. Ñôùi cao Phuùc Nguyeân - Phuùc Taàn phaùt naâng Coân Sôn, ñòa luõy Hoøn Haûi, beå Nam Coân Sôn, ñôùi naâng Rìa phaùt trieån treân voû trieån ôû loâ 133 vaø phaàn Taây loâ 157 nôi coù ñoä luïc ñòa. Phaàn nöôùc saâu töø treân 1.000 m goàm saâu nöôùc bieån 200 - 800 m. Traàm tích Ñeä beå Vuõng Maây, ñôùi naâng Vuõng Maây - Ñaù Tam daøy 4 - 5 km. Ñaù voâi Miocen giöõa hieän Laùt phaùt trieån treân voû chuyeån tieáp vaø beå taïi phaùt trieån maïnh ôû phía Ñoâng. Ñôùi truõng Baéc Phuùc Taàn phaùt trieån ôû nöôùc saâu Bieån Ñoâng phaùt trieån treân voû ñaïi döông (Hình 12.3) [10]. vuøng giaùp ranh giöõa loâ 132 vaø 156, nôi coù Khu vöïc Tö Chính - Vuõng Maây ñöôïc ñoä saâu nöôùc bieån khoaûng 800 - 1.000 m. Ñôùi thaønh taïo bôûi caùc ñôùi naâng vaø truõng phaùt naøy ñaëc tröng baèng caùc baùn ñòa haøo phaùt trieån theo höôùng ñoâng baéc - taây nam laø trieån ôû caùnh suït ñöùt gaõy höôùng ÑB - TN vôùi chính. Ñôùi naâng coù daïng khoái - ñòa luõy hoaëc lôùp phuû traàm tích Ñeä Tam daøy 3 - 4 km. Ñôùi cao Ñoâng Sôn phaùt trieån ôû loâ 132 khoái ñöùt gaõy coù lôùp phuû traàm tích Ñeä Tam ít nhaát khoaûng 2,5 - 3,5 km. Caùc ñôùi truõng nôi nöôùc saâu 800 - 1.000 m, lôùp phuû traàm coù daïng ñòa haøo, baùn ñòa haøo laáp ñaày traàm tích daøy 3 - 4 km phaùt trieån ôû caùnh cao caùc tích Ñeä Tam daøy tôùi 6 - 7 km (Hình 12.4). ñöùt gaõy höôùng ÑB - TN. Döïa vaøo ñaëc ñieåm hình thaùi coù theå nhaän 3.1.2. Beå Vuõng Maây bieát 3 ñôn vò caáu truùc chính laø ñôùi naâng Rìa, Beå naøy phaùt trieån theo höôùng ÑB - TN beå traàm tích Vuõng Maây vaø ñôùi naâng Vuõng veà phía Ñoâng, Ñoâng Nam ñôùi Naâng Rìa, Maây - Ñaù Laùt (Hình 12.4) [2, 10]. trong phaïm vi caùc loâ 136, 156, 157, 158 vaø 3.1.1. Ñôùi Naâng Rìa 159, nôi coù ñoä saâu nöôùc saâu 1.000 - 2.000 Phaùt trieån chuû yeáu trong phaïm vò caùc m. Beå ñöôïc laáp ñaày traàm tích Ñeä Tam daøy 402
  6. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây Hình 12.3. Beå Tö Chính - Vuõng Maây trong bình ñoà caáu truùc theàm luïc ñòa Ñoâng Nam Vieät Nam 6 – 7 km. Theo hình thaùi caáu truùc, beå Vuõng Nam vaø phuï ñôùi cao Ñaù Laùt coù daïng khoái Maây coù theå chia thaønh 02 phuï beå: phuï beå ñöùt gaõy ôû phía Baéc. TN Vuõng Maây coù höôùng caáu truùc ÑB - TN 3.2. Heä thoáng ñöùt gaõy vaø phuï beå TB Vuõng Maây coù höôùng caáu truùc Nhö ñaõ neâu ôû treân, khu vöïc beå Tö Chính aù kinh tuyeán. - Vuõng Maây bao goàm 3 yeáu toá caáu truùc 3.1.3. Ñôùi naâng Vuõng Maây - Ñaù Laùt chính laø ñôùi naâng Rìa, beå Vuõng Maây vaø ñôùi Ñôùi naâng Vuõng Maây - Ñaù Laùt phaùt trieån naâng Vuõng Maây - Ñaù Laùt. Caùc yeáu toá caáu ôû phaàn phía Ñoâng loâ 156 - 158 ñoàng thôøi, truùc naøy phaùt trieån chuû yeáu theo phöông cuõng laø ranh giôùi phía Ñoâng cuûa beå Vuõng ÑB - TN. Maây. Ñôùi naâng naøy coù phöông caáu truùc aù Theo taøi lieäu ñòa vaät lyù, maø chuû yeáu laø kinh tuyeán, ñöôïc phuû bôûi traàm tích Ñeä Tam ñòa chaán, thì trong khu vöïc Tö Chính - Vuõng daøy 3 - 5 km vôùi 2 phuï ñôùi roõ reät: phuï ñôùi Maây toàn taïi 3 heä thoáng ñöùt gaõy chính (Hình cao Vuõng Maây coù daïng khoái - ñòa luõy ôû phía 12.4) 403
  7. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 12.4. Baûn ñoà ñoä saâu moùng aâm hoïc khu vöïc baõi Tö Chính (theo VPI, 2004) Heä thoáng ñöùt gaõy phaùt trieån theo höôùng • töùc laø phaàn phía Ñoâng beå Nam Coân Sôn. ÑB - TN. Ñaây laø caùc ñöùt gaõy thuaän, coù bieân ñoä lôùn ôû taàng moùng, Oligocen vaø nhoû daàn ôû caùc taàng Heä thoáng ñöùt gaõy phaùt trieån theo höôùng • phía treân. Ñöùt gaõy aù kinh tuyeán hoaït ñoäng aù kinh tuyeán. theo cô cheá caêng giaõn, ña phaàn chaám döùt Heä thoáng ñöùt gaõy phaùt trieån theo höôùng • vaøo cuoái Miocen nhöng ñoâi choã hoaït ñoäng aù vó tuyeán. muoän hôn, ñeán caû Pliocen. Heä thoáng ñöùt gaõy ÑB - TN laø heä thoáng Heä thoáng ñöùt gaõy aù kinh tuyeán phaùt ñöùt gaõy chuû ñaïo, khoáng cheá hình thaùi caáu trieån maïnh ôû ñôùi naâng Rìa, ñôùi naâng Vuõng truùc chung cuûa toaøn khu vöïc. Ñaây laø caùc Maây - Ñaù Laùt. Ñaây laø caùc ñöùt gaõy thuaän ñöùt gaõy thuaän xuaát hieän töø moùng, töùc laø töø phaùt trieån tröôùc giai ñoaïn taïo rift cho ñeán tröôùc giai ñoaïn taïo rift vaø phaùt trieån chuû yeáu heát giai ñoaïn ñoàng taïo rift, ñoâi khi muoän trong giai ñoaïn ñoàng taïo rift, ña phaàn chaám hôn, hình thaønh neân caùc caáu taïo daïng ñòa döùt hoaït ñoäng vaøo cuoái Miocen nhöng ñoâi luõy raát ñieån hình. khi muoän hôn. Bieân ñoä ñöùt gaõy ÑB - TN 3.3. Lòch söû phaùt trieån ñòa chaát lôùn nhaát laø ôû taàng moùng, coù theå tôùi caû nghìn meùt vaø nhoû daàn leân caùc taàng phía treân. Ñöùt Lòch söû phaùt trieån ñòa chaát khu vöïc beå gaõy ÑB - TN hoaït ñoäng theo cô cheá caêng Tö Chính - Vuõng Maây gaén lieàn vôùi lòch söû giaõn laø chuû yeáu. hình thaønh phaùt trieån Bieån Ñoâng, bao goàm Heä thoáng ñöùt gaõy aù kinh tuyeán phaùt caùc giai ñoaïn: tröôùc taïo rift, ñoàng taïo rift, trieån chuû yeáu ôû phaàn phía Taây ñôùi naâng Rìa sau rift vaø giai ñoaïn taïo theàm hieän taïi. 404
  8. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây Giai ñoaïn tröôùc taïo rift töông ñoái daøi tröôùc khi coù caùc traàm tích Miocen sôùm phuû leân treân taïo ra beà maët Vaøo cuoái Mesozoi ñaõ xaûy ra söï va chaïm baát chænh hôïp khaù roõ neùt. Coù leõ vaøo ñaàu giöõa maûng AÁn - UÙc ôû phía Nam vaø maûng Miocen sôùm, toaøn boä khu vöïc bò chìm AÂu - AÙ ôû phía Baéc laøm cho caùc khoái luïc döôùi möïc nöôùc bieån, moâi tröôøng traàm ñòa trong khu vöïc, trong ñoù coù khoái luïc ñòa tích bò thay ñoåi theo vôùi caùc traàm tích Ñoâng Döông dòch chuyeån vaø tröôït theo seùt boät xen keõ caùt keát haït mòn. Taïi caùc phöông TB - ÑN, taïo ra moät loaït caùc ñöùt ñôùi naâng cao, traàm tích Miocen sôùm coù gaõy vaø söï troâi daït cuûa caùc maûng luïc ñòa. leõ vaéng maët nhö taïi gieáng khoan PV - Sau va chaïm, khu vöïc Bieån Ñoâng bò naâng 94 - 2X. cao, ñöôïc boùc moøn vaø nhìn chung khoâng coù Trong pha taïo rift muoän ít coù ñöùt gaõy laéng ñoïng traàm tích. môùi hình thaønh, maø chuû yeáu laø söï taùi hoaït Giai ñoaïn ñoàng taïo rift ñoäng cuûa caùc ñöùt gaõy ñaõ ñöôïc hình thaønh Giai ñoaïn ñöôïc baét ñaàu vaøo Eocen? - töø tröôùc theo cô cheá caêng taùch laø chính. Oligocen vaø keát thuùc vaøo cuoái Miocen sôùm Ñeán cuoái Miocen sôùm, pha hoaït ñoäng taïo vôùi 2 pha taùch bieät, pha taïo rift sôùm (Eocen rift hoaøn toaøn ngöng nghæ. Tuy nhieân, do taøi ? - Oligocen) vaø pha taïo rift muoän (Miocen lieäu coøn haïn cheá neân cuõng coù yù kieán cho sôùm?). raèng giai ñoaïn naøy tieáp tuïc hoaït ñoäng hình Pha taïo rift sôùm (Eocen? - Oligocen) laø • thaønh nhöõng ñòa haøo gaén vôùi söï taùch giaõn pha hoaït ñoäng kieán taïo quan troïng trong Bieån Ñoâng ñeán Miocen giöõa. Cuoái Miocen vieäc hình thaønh, phaùt trieån cuûa beå Tö giöõa hôi bò naâng, baøo moøn taïo ra baát chænh Chính - Vuõng Maây. Caùc ñòa haøo, baùn hôïp khu vöïc. ñòa haøo ñöôïc laáp ñaày traàm tích töø raát Giai ñoaïn sau taïo rift: thoâ ñeán thoâ vaø mòn. Lôùp traàm tích loùt Giai ñoaïn sao taïo rift xaûy ra chuû yeáu vaøo ñaùy thöôøng laø thaønh taïo molas, saïn soûi, Miocen giöõa vaø keùo daøi ñeán Miocen muoän. caùt, boät, seùt laãn caùc maûnh than, phieán Ñaây laø pha phaùt trieån môû roäng, laøm thay ñoåi seùt, giaøu vaät chaát höõu cô. Traàm tích bình ñoà caáu truùc khu vöïc. Vaøo cuoái Miocen ñöôïc laéng ñoïng trong moâi tröôøng ñaàm muoän, do pha bieån luøi dieãn ra taïi khu vöïc hoà hoaëc chaâu thoå. Caùc ñöùt gaõy môùi vaø Bieån Ñoâng neân beà maët Miocen naøy bò naâng caùc ñöùt gaõy hình thaønh töø tröôùc taùi hoaït leân, phong hoùa vaø boùc moøn taïo ra moät beà ñoäng maïnh meõ theo cô cheá caêng giaõn laø maët baát chænh hôïp khu vöïc. Sau pha bieån luøi chính. laø pha bieån tieán maïnh meõ, toaøn boä khu vöïc Pha taïo rift muoän (Miocen sôùm). Sau • ngaäp chìm döôùi möïc nöôùc bieån. Nhöõng nôi khi keát thuùc pha taïo rift sôùm vaøo cuoái naâng cao thuaän tieän phaùt trieån caùc aùm tieâu Oligocen, coù leõ beà maët Oligocen ñaõ san hoâ, nhöõng nôi truõng ñöôïc laáp ñaày traàm ñöôïc naâng leân, nhieàu nôi bò boùc moøn. tích luïc nguyeân caùt, boät, seùt. Löôïng traàm Tuy nhieân, söï naâng leân boùc moøn chæ tích ñöôïc laáp ñaày nhanh, khoái löôïng lôùn keát xaûy ra cuïc boä, khoâng ñoàng nhaát. Pha hôïp vôùi pha neùn eùp cuïc boä laøm cho bình ñoà ngöng nghæ laéng ñoïng traàm tích xaûy ra caáu truùc thay ñoåi. Coù nôi caáu truùc naâng/suït 405
  9. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam hoaùn ñaûo vò trí cho nhau ñoàng thôøi dieän tích moùng tröôùc Ñeä Tam. ñöôïc môû roäng, toaøn boä khu vöïc coù xu höôùng Keát quaû minh giaûi taøi lieäu ñòa chaán cho luùn chìm vaø oaèn voõng. thaáy khu vöïc beå Tö Chính - Vuõng Maây ñöôïc phuû bôûi traàm tích luïc nguyeân, luïc nguyeân Giai ñoaïn taïo theàm Pliocen - Ñeä Töù carbonat daøy töø 2 - 3 km treân nhöõng ñôùi cao Sau pha bieån luøi cuoái Miocen, bieån tieán ñeán 6 - 7 km ôû truõng saâu (beå Vuõng Maây), xaûy ra treân theàm luïc ñòa Vieät Nam, nöôùc chuùng coù tuoåi töø Eocen? - Oligocen ñeán bieån daâng leân laøm ngaäp chìm toaøn boä khu Pliocen - Ñeä Töù, ñöôïc phaân thaønh caùc phaân vöïc. Traàm tích caùt, boät, seùt phuû baát chænh vò ñòa taàng nhö sau (Hình 12.6): hôïp leân traàm tích Miocen. Traàm tích naøy Moùng tröôùc Ñeä Tam ñöôïc laéng ñoïng trong ñieàu kieän ñoäng naêng giaûm, do ñoù taïo ra caùc lôùp gaàn nhö naèm Ñaëc tröng cuûa moùng laø caùc taäp phaûn xaï ngang. Taïi caùc ñôùi cao, aùm tieâu san hoâ tieáp ñòa chaán maïnh, phaúng, lieân tuïc, tuy nhieân tuïc phaùt trieån. Söï phaùt trieån caùc thaønh taïo ñoä tin caäy ñoâi khi khoâng ñöôïc cao, ñoä lieân luïc nguyeân Pliocen - Ñeä Töù ñaõ xoùa nhoøa tuïc khoâng ñöôïc toát. Moùng ñöôïc caáu thaønh caùc daáu veát hoaït ñoäng ñòa ñoäng löïc cuûa caùc bôûi caùc loaïi ñaù xaâm nhaäp: granit, granodiorit pha kieán taïo tröôùc ñoù ñoàng thôøi laøm maát vaø phun traøo ryolit, andesit vaø/hoaëc caùc ñaù ranh giôùi caùc vuøng hay caùc beå traàm tích vôùi bieán chaát nhö ñaõ gaëp ôû caùc gieáng khoan nhau, taïo ra moät söï thoáng nhaát treân toaøn thuoäc beå traàm tích Nam Coân Sôn. theàm luïc ñòa Vieät Nam. Caùc thaønh taïo Kainozoi 4. Ñaëc ñieåm ñòa taàng traàm tích PALEOGEN Eocen (?) - Oligocen Ñòa taàng traàm tích beå Tö Chính - Vuõng Heä taàng Vuõng Maây (E2? - E3 vm) Maây ñöôïc luaän giaûi töø taøi lieäu ñòa chaán vaø Noùc Oligocen ñaëc tröng bôûi 2 - 3 pha taøi lieäu gieáng khoan beå traàm tích Nam Coân phaûn xaï maïnh, bieân ñoä cao, ñoä lieân tuïc toát, Sôn cuõng nhö keát quaû gieáng khoan PV - 94 coù theå lieân quan ñeán caùc taäp seùt, seùt than. - 2X. Tuy nhieân phaàn naøy bò giaùn ñoaïn bôûi ñöùt Phaân tích ñòa chaán ñòa taàng cho thaáy söï gaõy vaø coù bieåu hieän cuûa söï baøo moøn, caét toàn taïi caùc taäp ñòa chaán ñöôïc ñaùnh daáu bôûi goït. Thaønh phaàn thaïch hoïc chuû yeáu goàm caùc maët phaûn xaï chính sau ñaây (Hình 12.5) traàm tích luïc nguyeân haït töø mòn ñeán thoâ [12]: laéng ñoïng trong caùc baùn ñòa haøo, phuû tröïc Taàng Xanh (Blue): Töông öùng vôùi ñaùy • tieáp leân moùng. Traàm tích hình thaønh trong Pliocen Ñeä Töù, ñieàu kieän soâng hoà, vuõng vònh, ñoàng baèng Taàng Xanh laù caây (Green): Töông öùng • ven bieån. baát chænh hôïp noùc Miocen giöõa, Khu vöïc ñôùi naâng Rìa coù leõ laø vuøng cao Taàng Ñoû (Red): Töông öùng noùc Miocen • coå trong thôøi kyø Oligocen lieân quan ñeán sôùm, hoaït ñoäng nuùi löûa. Traàm tích vuïn Oligocen Taàng Vaøng cam (Orange): Töông öùng • laéng ñoïng trong caùc ñòa haøo, baùn ñòa haøo noùc Oligocen, Taàng Naâu (Brown): Töông öùng noùc nhö Phuùc Nguyeân, Baéc Phuùc Taàn, TN Vuõng • 406
  10. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây Maây. tuïc phaân lôùp song song vaø ñöôïc coi laø maët Taïi gieáng khoan PV-94-2X, laét caét ngaäp luït lôùn nhaát, taùch taäp traàm tích haït thoâ Eocen? - Oligocen goàm caùt keát raén chaéc ôû ôû treân vaø taäp haït mòn ôû döôùi. Thaønh phaàn phía treân vaø caùc tuf daêm keát coù thaønh phaàn thaïch hoïc chuû yeáu cuûa Miocen döôùi laø caùt, laø ñaù phun traøo ryolit kieán truùc kieåu porphyr seùt laéng ñoïng trong moâi tröôøng chuyeån tieáp vaø caùc tuf, tufit cuûa chuùng [9]. töø caùc ñaàm hoà, vuõng vònh töông ñoái taùch Miocen döôùi bieät sang moâi tröôøng ñoàng baèng ven bieån Ñaëc tröng bôûi caùc phaûn xaï ñòa chaán lieân ñeán bieån noâng ven bôø. Or an ge Hình 12.5a. Caùc taàng phaûn xaï ñòa chaán khu vöïc baõi Tö Chính Hình 12.5b. Maét ñòa chaán qua beå Tö Chính – Vuõng Maây (TC 93- 015) 407
  11. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Miocen giöõa vaät. Heä taàng Tö Chính (N1 tc) 2 5. Caùc bieåu hieän daàu khí Ñaëc tröng bôûi caùc soùng phaûn xaï bieân ñoä Beå Tö Chính - Vuõng Maây naèm keà caùc maïnh, lieân tuïc bò caét cuït ôû caùc phaàn nhoâ beå traàm tích ñaõ coù caùc phaùt hieän vaø khai cao vaø bò phuû bôûi traàm tích Miocen treân thaùc daàu khí quan troïng laø Nam Coân Sôn vaø hình thaønh trong ñieàu kieän nöôùc saâu. Thaønh Ñoâng Natuna. phaàn thaïch hoïc cuûa caùc thaønh taïo Miocen Taïi beå Nam Coân Sôn, trong toång soá giöõa chuû yeáu laø caùc taäp caùt, seùt xen keõ hình treân 60 gieáng TKTD ñaõ khoan töø 1974, coù thaønh trong ñieàu kieän bieån ven bôø ôû caùc 7 gieáng phaùt hieän daàu (12%), 14 gieáng phaùt phaàn cao (Tö Chính, Phuùc Nguyeân, Phuùc hieän khí (23%) 1 moû daàu (Ñaïi Huøng), moû Taàn) ñaëc tröng bôûi ñaù voâi daïng theàm hoaëc khí (Lan Taây) ñang khai thaùc vaø moät soá moû san hoâ aùm tieâu. Phaàn döôùi cuûa Miocen giöõa khí khaùc ñang ñöôïc phaùt trieån moû (Roàng chuû yeáu laø caùc thaønh taïo luïc nguyeân. Ñoâi, Haûi Thaïch [12]). Maët caét taïi gieáng khoan TC - 94 - 2X, Taïi beå Ñoâng Natuna, moû khí D - Alfa Miocen giöõa ñöôïc môû ra ñaëc tröng baèng caùc caùch loâ 134 khoaûng 250 km veà phía Nam, taäp caùt keát, seùt keát xen keõ, seùt maøu ñen, seùt coù tröõ löôïng lôùn naèm trong taäp ñaù voâi thuoäc voâi maøu xaùm. heä taàng Terumbu (Miocen treân). Moû khí AP Miocen treân Heä taàng Phuùc Taàân (N1 pht) - 1X cuûa Agip naèm khoâng xa moû D - Alfa 3 vaø moû daàu Bursa - 1X cuûa Agip caùch loâ 136 Ñaëc tröng bôûi caùc soùng phaûn xaï phaân khoaûng 15 km veà phía Nam. Caùc phaùt hieän lôùp song song, ít bò aûnh höôûng cuûa hoaït naøy ñeàu naèm trong ñaù voâi aùm tieâu san hoâ ñoäng ñöùt gaõy. Thaønh phaàn thaïch hoïc chuû tuoåi Miocen muoän [12]. yeáu laø caùt, boät, seùt töôùng bieån vaø ñaù voâi Ngoaøi caùc phaùt hieän daàu khí noùi treân, daïng theàm, ñaù voâi san hoâ aùm tieâu ôû caùc ñôùi taïi khu vöïc Tö Chính coøn phaùt hieän thaáy cao. hydrocarbon qua caùc nghieân cöùu veà söï roø Traàm tích Miocen treân môû ra ôû gieáng ræ cuûa chuùng töø döôùi loøng ñaát leân beà maët khoan PV-94-2X, chuû yeáu laø ñaù voâi, ñaù voâi (seepage studies) do Conoco tieán haønh san hoâ xaùm, traéng, nöùt neû. [12]. Pliocen - Ñeä Töù Heä taàng Bieån Ñoâng (N2 - Q bñ) Naêm 1996, Conoco tieán haønh nghieân cöùu khoâng aûnh European Space Agency Phaûn xaï ñòa chaán phaân lôùp, ñoä lieân tuïc (ERS - SAR) vaø Radarsat Image (Radarsat cao. Thaønh phaàn thaïch hoïc chuû yeáu laø caùt - SAR). Caû hai nghieân cöùu naøy ñeàu chæ ra seùt hình thaønh trong moâi tröôøng bieån vaø ñaù caùc daáu hieäu roø ræ hydrocarbon (Khalid A. voâi daïng theàm hoaëc san hoâ aùm tieâu ôû caùc Soofi, 1998). Nghieân cöùu ERS - SAR phaùt ñôùi cao. hieän thaáy 4 roø ræ ôû phía ÑN beå Nam Coân Sôn Traàm tích Pliocen - Ñeä Töù thuoäc heä taàng Bieån Ñoâng ñöôïc môû ra ôû gieáng khoan (bao goàm phaàn lôùn phaàn Taây loâ 133, 134). PV-94-2X goàm ñaù voâi aùm tieâu san hoâ, ñaù Nhöõng roõ ræ naøy naèm ôû phía Taây loâ 134 vaø voâi sinh vaät daïng khoái chöùa nhieàu vuïn sinh döôøng nhö coù lieân quan ñeán heä thoáng ñöùt 408
  12. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây Hình 12.6. Coät ñòa taàng toång hôïp beå Tö Chính - Vuõng Maây 409
  13. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam gaõy ôû phía Taây caáu taïo Phuùc Nguyeân Nam tröôûng thaønh hoaëc baét ñaàu tröôûng thaønh. Cöûa soå taïo daàu baét ñaàu töø 2.900 m ñeán 3.500 (caáu taïo Anh Ñaøo). Caùc hình aûnh Radarsat m trong caùc taäp Miocen döôùi vaø Oligocen - SAR thu ñöôïc vaøo thaùng 2/1997 bao phuû treân. ÔÛ phaàn saâu hôn, ñieåm taïo condensat 80% dieän tích phía Taây loâ 133, 134. Maëc lôùn nhaát trong khoaûng 3.400 – 4.500 m duø khoâng phaùt hieän thaáy nhieàu ñieåm roø ræ töông öùng Miocen döôùi - Oligocen. Ñaù meï nhö trong taøi lieäu ERS - SAR nhöng ñaõ phaùt Oligocen naèm chuû yeáu trong ñôùi sinh khí hieän ra moät vuøng daàu traøn lôùn (large spill) ôû khoâ vôùi cöûa soå töø 4.400 – 4.900 m. Veà thôøi TN loâ 134 gaàn keà vôùi heä thoáng ñöùt gaõy ÑB gian, ñaù meï Oligocen baét ñaàu sinh daàu taïi - TN ôû phía Taây caáu taïo Phuùc Nguyeân Nam 26 trieäu naêm. Ñaù meï Miocen sôùm baét ñaàu (caáu taïo Anh Ñaøo). Moät soá dò thöôøng khaùc sinh daàu ôû 15 trieäu naêm vaø ñaït ñænh taïo cuõng baét gaëp ôû TB loâ 133 cuõng truøng vôùi heä consensat ôû 5 trieäu naêm [10]. thoáng ñöùt gaõy cuûa caáu taïo Caåm Chöôùng. Naêm 1993 khi minh giaûi taøi lieäu TC - Nhöõng roø ræ phaùt hieän bôûi aûnh vieãn 93, PVEP vaø DMNG ñaõ thieát laäp moâ hình thaùm ôû loâ 133, 134 raát coù yù nghóa bôûi chuùng ñòa hoùa vaø thaáy raèng vaøo cuoái Oligocen, ñaù coù theå lieân quan tröïc tieáp tôùi söï toàn taïi heä meï ñaït ñoä tröôûng thaønh ôû khu vöïc ñòa haøo thoáng daàu khí döôùi saâu ôû khu vöïc naøy. coå Phuùc Nguyeân vaø beå Nam Coân Sôn. Ñænh 6. Heä thoáng daàu khí taïo daàu ôû ñòa haøo Phuùc Nguyeân laø Miocen sôùm vaø hieän nay, ñaây laø vuøng sinh khí. 6.1. Ñaù sinh Ñaù meï ôû ñòa haøo Baéc Phuùc Taàn vaø Nam ÔÛ beå Tö Chính - Vuõng Maây coù khaû phuï beå Taây Baéc Vuõng Maây ñaït cöûa soå taïo naêng toàn taïi 2 nguoàn ñaù meï: seùt vaø seùt than daàu vaøo cuoái Miocen sôùm, ñænh taïo daàu vaøo tuoåi Oligocen vaø Miocen sôùm. Tieàm naêng Miocen giöõa vaø hieän taïi ñang sinh caû daàu ñaù meï tuoåi Oligocen vaø Miocen sôùm ñaõ laãn khí. Ñaù meï ôû phuï beå TN Vuõng Maây ñaït ñöôïc phaùt hieän ôû nhieàu gieáng khoan cuûa beå cöûa soå taïo daàu vaøo Miocen giöõa, ñænh taïo Nam Coân Sôn ngay phía Taây ñôùi naâng Rìa. daàu vaøo Miocen muoän vaø hieän ñang sinh Ñaây laø caùc taàng ñaù meï phoå bieán trong khu caû daàu laãn khí. vöïc. Döï kieán chuùng coù theå toàn taïi trong caùc Ñaù meï ôû phaàn Baéc phuï beå TB Vuõng truõng Phuùc Nguyeân, phuï beå TN hoaëc phuï Maây ñaït cöûa soå taïo daàu vaøo Miocen giöõa - beå TB Vuõng Maây. Pliocen. Hieän taïi, ñaù meï Oligocen coøn ñang Caùc nghieân cöùu ñòa nhieät ôû phía Ñoâng sinh daàu. Ñaù meï Miocen sôùm neáu toàn taïi coù beå traàm tích Nam Coân Sôn cho thaáy doøng theå laøm taêng theâm tieàm naêng sinh cuûa ñòa ñòa nhieät thay ñoåi töø 60 mW/m2 taïi 35 trieäu haøo Phuùc Nguyeân vaø beå traàm tích Nam Coân naêm ñeán 70 - 72 mW/m taïi 10 trieäu naêm Sôn, nôi hieän chuùng vaãn trong giai ñoaïn taïo 2 sau ñoù giaûm xuoáng 60 - 62 mW/m nhö hieän daàu [2]. Tuy nhieân caùc nghieân cöùu treân ñaây 2 nay. ñeàu döïa vaøo ñieàu kieän ñòa nhieät cuûa beå Khi nghieân cöùu moâ hình ñòa hoùa ôû khu Nam Coân Sôn, noù coù theå khoâng phuø hôïp vôùi vöïc loâ 133, 134, Conoco nhaän thaáy ñaù meï beå Tö Chính - Vuõng Maây. Bôûi vaäy, moâ hình ñòa hoùa cuûa beå Tö Chính - Vuõng Maây coøn tuoåi Miocen treân, Miocen giöõa hieän chöa 410
  14. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây mang yeáu toá giaû ñònh, caàn phaûi ñöôïc ñaàu tö luõy Tö Chính, ñôùi cao Phuùc Nguyeân - Phuùc Taàn, ñôùi cao Vuõng Maây, tuoåi töø Miocen nghieân cöùu trong thôøi gian tôùi, ñaëc bieät khi giöõa ñeán hieän taïi. Gieáng khoan PV - 94 - coù taøi lieäu khoan thaêm doø. 2X baét gaëp ñaù voâi töø khoaûng 1650 m ñeán Khoaûng caùch giöõa nguoàn ñaù meï vaø ñaùy bieån coù xen keõ caùc taäp seùt, seùt voâi, caùt caùc caáu taïo coù khaû naêng chöùa raát ngaén do thaïch anh, ñoä roãng lôùn, töø 20 - 30%. ñoù thuaän lôïi cho söï di cö, tích tuï daàu khí. Caùc hydrocarbon coù theå tích tuï vaøo caùc 6.3. Ñaù chaén taäp caùt keát tuoåi Oligocen, Miocen sôùm. Ñaù chaén khu vöïc ôû beå Nam Coân Sôn vaø Hydrocarbon cuõng coù theå dòch chuyeån theo vuøng laân caän laø taäp seùt bieån tuoåi Pliocen - chieàu thaúng ñöùng theo caùc ñöùt gaõy leân caùc Ñeä Töù cuûa heä taàng Bieån Ñoâng. Taäp seùt naøy taäp caùt keát Miocen giöõa - treân hoaëc naïp coù maët ôû haàu khaép khu vöïc beå Tö Chính vaøo caùc theå ñaù voâi thuoäc heä taàng Tö Chính, - Vuõng Maây, ngoaïi tröø caùc ñôùi naâng cao, Phuùc Taàân. nôi ñaù voâi phaùt trieån leân ñeán taän ñaùy bieån. 6.2. Ñaù chöùa Ngoaøi ra, coù leõ laø caùc taäp seùt bieån ôû phaàn treân cuûa Miocen sôùm, baét gaëp trong haàu heát Ñaù chöùa tieàm naêng ôû beå Tö Chính - caùc gieáng khoan ôû beå Nam Coân Sôn. Taäp Vuõng Maây coù theå laø granit phong hoùa nöùt seùt naøy coù theå töông öùng vôùi taäp seùt Rotalia neû, caùt keát tuoåi Oligocen - Miocen vaø ñaù ôû beå Cöûu Long (Todd vaø nnk, 1993). voâi Miocen giöõa - muoän - Pliocen sôùm [2, Caùc taäp ñaù chaén naèm xen keõ khoâng 3, 6, 10, 11, 12]. mang tính khu vöïc cuõng coù theå toàn taïi vaø Granit phong hoùa nöùt neû laø taàng chöùa phaùt trieån trong Oligocen vaø Miocen sôùm. quan troïng ôû beå Cöûu Long, chöùa daàu khí ôû Do bieån tieán baét ñaàu töø Miocen neân caùc moû Ñaïi Huøng thuoäc beå Nam Coân Sôn. ÔÛ taäp caùt chaâu thoå Miocen coù theå ñöôïc phuû Tö Chính, moùng granit coù theå gaëp ôû ñôùi cao bôûi caùc taäp seùt naøy. Phaàn treân cuûa Miocen Tö Chính, Ñoâng Sôn, Phuùc Nguyeân - Phuùc sôùm, Miocen muoän coù theå toàn taïi caùc taäp Taàn. Taøi lieäu troïng löïc vaø caùc dò thöôøng ñòa seùt bieån vaø seùt voâi. chaán cho pheùp döï baùo söï toàn taïi caùc ñôùi nöùt Naêm 1998, Conoco nghieân cöùu khaû neû vôùi maät ñoä thaáp ôû trong moùng naøy. naêng chaén cuûa seùt, xaùc ñònh aùp suaát mao Caùt keát Oligocen hình thaønh trong daãn khi bôm thuûy ngaân leân maãu vuïn seùt moâi tröôøng chaâu thoå ñaàm hoà coù khaû naêng laáy töø gieáng 06 - HDB - 1X (Miocen döôùi, chöùa nhöng chaát löôïng khoâng cao. Caùt keát Oligocen treân) vaø gieáng 06 - HDN - 1X Miocen sôùm haït mòn, pha boät, raén chaéc neân (Pliocen döôùi) ôû beå Nam Coân Sôn saùt ngay khaû naêng chöùa keùm ñeán trung bình. Caùt keát phía Taây beå Tö Chính - Vuõng Maây. Keát Miocen giöõa cuûa heä taàng Tö Chính cuõng quaû cho thaáy seùt Oligocen treân coù khaû naêng chöùa toát. Taïi gieáng khoan PV - 94 - 2X, caùt chaén töø trung bình ñeán toát vaø seùt Pliocen keát Miocen giöõa coù ñoä roãng raát toát töø 28 döôùi coù khaû naêng chaén raát cao. - 33%. Caùt keát Miocen treân cuûa heä taàng laø 6.4. Dòch chuyeån vaø taïo baãy taàng chöùa toát nhaát ôû khu vöïc naøy. Ñaù voâi phaùt trieån khaù phoå bieán ôû ñòa Hydrocarbon ñöôïc hình thaønh töø cuoái 411
  15. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam höôûng ôû phuï beå TN Vuõng Maây vaø phaàn Baéc Oligocen - Miocen sôùm vôùi ñænh cöûa soå phuï beå TB Vuõng Maây, nôi ñænh taïo daàu laø taïo daàu vaøo Miocen sôùm ôû khu vöïc ñòa haøo Phuùc Nguyeân; Miocen giöõa ôû ñòa haøo Baéc Pliocen töùc laø sau pha nghòch ñaûo. Phaàn coøn Phuùc Taàn, phaàn Nam phuï beå TB Vuõng Maây laïi, caùc baãy coù theå ñöôïc phaân chia treân cô vaø Miocen muoän - Pliocen sôùm vuøng Baéc sôû aûnh höôûng nghòch ñaûo nhö sau [10]: phuï beå TB Vuõng Maây cuõng nhö phuï beå TN Caùc baãy hình thaønh tröôùc vaø khoâng bò • Vuõng Maây. phaù huûy do nghòch ñaûo gaëp ôû ñôùi cao Nhö vaäy, daàu baét ñaàu di cö töø Miocen Phuùc Nguyeân - Phuùc Taàn, phía Taây ñôùi sôùm, Miocen giöõa hoaëc Miocen muoän - cao Tö Chính vaø phaàn ÑB beå Nam Coân Pliocen tuøy thuoäc töøng ñôn vò caáu truùc ñòa Sôn. Caùc baãy ñòa taàng hình thaønh trong chaát. Oligocen vaø Miocen sôùm cuõng thuoäc Khi thieát laäp caùc baûn ñoà caáu taïo theo loaïi naøy vaø ñöôïc xem laø coù trieån voïng caùc maët phaûn xaï ñòa chaán cho thaáy ña phaàn cao. caùc caáu taïo vaø caùc truõng hoaëc ñòa haøo ñeàu Caùc baãy hình thaønh tröôùc nghòch ñaûo • phaùt trieån töø Oligocen ñeán Miocen muoän. nhöng bò phaù huûy vaø taùi taïo trong quaù Chieàu daøy traàm tích Oligocen thay ñoåi töø trình nghòch ñaûo: phuï thuoäc vaøo ñieàu 500 m ñeán 6.500m vaø Miocen döôùi töø 2.000 kieän ñòa chaát hieän taïi maø nghòch ñaûo coù - 3.000m. Ñieàu naøy cho thaáy taäp traàm tích theå taïo söï thaát thoaùt vaø baãy coù theå maát naøy raát daøy, coù khaû naêng toàn chöùa moät moät phaàn hay toaøn phaàn saûn phaåm ñaõ löôïng lôùn hydrocarbon. naïp. Phaàn lôùn ñaù meï trong caùc vuøng sinh ôû Caùc baãy hình thaønh sau nghòch ñaûo: caàn • ñòa haøo Phuùc Nguyeân, Baéc Phuùc Taàn vaø ñöôïc xem xeùt töøng tröôøng hôïp cuï theå. phaàn Nam cuûa phuï beå, TB Vuõng Maây ñaõ Baãy hình thaønh quaù muoän ñeå coù theå tieáp ôû vaøo giai ñoaïn taïo daàu tröôùc khi xaûy ra nhaän saûn phaåm naïp cuõng coù theå laø baãy caùc hoaït ñoäng nghòch ñaûo vaøo Miocen giöõa. khoâ. Vaøo thôøi kyø nghòch ñaûo, caùc truõng ôû Baéc Hieän taïi ñieàu kieän naïp toát nhaát toàn taïi Phuùc Taàn, TB Vuõng Maây chòu aûnh höôûng ôû phía Ñoâng ñôùi cao Phuùc Nguyeân - Phuùc naâng leân vaø ñöùt gaãy. Ñieàu naøy laøm cho Taàn vaø ôû ñòa haøo Phuùc Nguyeân. Ñôùi naïp ôû quaù trình sinh daàu bò ñình treä vaø moät löôïng ñaây coù nguoàn sinh lôùn bao boïc vaø coøn ñang hydrocarbon bò thaát thoaùt. Ñòa haøo Phuùc trong pha taïo daàu. Nguyeân cuõng chòu moät phaàn cuûa hoaït ñoäng 6.5. Play hydrocarbon vaø caùc daïng baãy nghòch ñaûo nhöng khoâng bò nhieàu ñöùt gaãy 6.5.1. Play hydrocarbon do ñoù hy voïng hydrocarbon coøn ñöôïc giöõ Khu vöïc baõi Tö Chính chöa coù hoaït trong baãy ñaõ naïp tröôùc ñoù hoaëc taùi naïp vaøo ñoäng khoan TKTD (ngoaïi tröø gieáng PV - 94 caùc baãy môùi keà caän [12]. - 2X) do ñoù quan ñieåm play ôû ñaây ñöôïc xem Ñoái vôùi caùc vuøng chòu aûnh höôûng nghòch ñaûo maïnh thì quan heä töông ñoái giöõa thôøi laø töông töï nhö beå Nam Coân Sôn vaø Natuna gian taïo baãy vaø thôøi gian naïp laø raát quan keá caän [3, 12]. Boán play chính ñaõ ñöôïc phaùt troïng. Tuy nhieân vaàn ñeà naøy khoâng aûnh hieän laø: 412
  16. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây Play 1 - Moùng Tröôùc Ñeä Tam môùi gaëp ngöôïc höôùng doác (roll - over) coù theå kheùp saûn phaåm daàu khí, ôû Ñaïi Huøng nôi thaønh kín 4 chieàu, hoaëc kheùp kín nhôø ñöùt gaõy. phaàn thaïch hoïc laø granit nöùt neû. Khu vöïc Chuùng thöôøng phaùt trieån ôû caùnh treo cuûa Tö Chính hy voïng cuõng baét gaëp caùc theå ñöùt gaõy lôùn do heä quaû cuûa neùn eùp ngang vaø granit töông töï. Nhöng neáu ñaù moùng laø caùc quaù trình coá keát taïo ñaù. Caùc caáu taïo daïng thaønh taïo nuùi löûa thì tieàm naêng daàu khí seõ hoa (flower structure) ít phaùt trieån ôû baõi Tö raát haïn cheá. Chính. Chuùng thöôøng lieân quan ñeán ñöùt gaõy Play 2 - Traàm tích luïc nguyeân heä taàng dòch tröôït ngang, phaùt trieån trong Miocen Vuõng Maây tuoåi Oligocen tuy khoâng coù ñaëc giöõa. Caùc baãy daïng keá thöøa ñòa hình coå cuûa tính chöùa toát nhö caùc taäp treân nhöng cuõng laø moùng nhoâ cao, coù kheùp kín 4 chieàu hoaëc muïc tieâu cho coâng taùc TKTD daàu khí. kheùp kín nhôø ñöùt gaõy. Play 3 - Traàm tích caùt keát tuoåi Miocen Moùng phong hoùa nöùt neû toàn taïi döôùi 2 döôùi - giöõa phaân boá töông ñoái roäng raõi, caïnh daïng: daïng lieân quan ñeán ñænh caùc khoái ñòa nguoàn sinh ñaõ tröôûng thaønh. luõy vaø daïng lieân quan ñeán caùc khoái ñöùt gaõy Play 4 - Ñaù voâi tuoåi Miocen, phaùt trieån xoay. Caùc baãy daïng naøy coù theå kheùp kín 3 töø Miocen giöõa ñeán Miocen treân vaø ñaàu chieàu vaø ñöùt gaõy, hoaëc 2 chieàu vaø ñöùt gaõy. Pliocen. Caùc phaùt hieän khí quan troïng ôû Caùc baãy ñòa taàng coù 4 loaïi baãy ñòa taàng Nam Coân Sôn vaø Ñoâng Natuna ñeàu naèm toàn taïi ôû khu vöïc Tö Chính - Vuõng Maây: Caùc trong ñaù voâi naøy. theå quaït boài tích - soâng (alluvial - fluvial), 6.5.2. Caùc daïng baãy chöùa caùc quaït ôû söôøn doác luïc ñòa (submarine slope fans), caùc vaùt nhoïn ñòa taàng vaø caùc ÔÛ khu vöïc beå Tö Chính coù theå baét gaëp 4 baãy chöùa naèm döôùi baát chænh hôïp goùc do daïng baãy phaùt trieån rieâng bieät hoaëc keát hôïp baøo moøn (Hình 12.10). Hai loaïi baãy ñaàu lieân coù khaû naêng tieáp nhaän daàu khí [11, 12]: quan ñeán söï bieån ñoåi töôùng ñaù theo chieàu Caùc khoái - ñöùt gaõy kieán taïo ñaëc tröng ngang cuûa caùc quaït boài tích, soâng hoaëc doác cho caùc hoaït ñoäng caêng giaõn xaûy ra töø luïc ñòa töø caùt keát sang seùt boät hoaëc seùt. ÔÛ Paleocen ñeán Miocen sôùm, giöõa. Caùc baãy caùc ñôùi vaùt nhoïn, baãy chöùa laø caùc thaân caùt daïng naøy phuï thuoäc vaøo ñoä kín cuûa ñöùt tuoåi Oligocen, Miocen sôùm vaùt nhoïn veà gaõy. Cô cheá chaén kín döïa treân hoaëc laø caùc phía caùc caáu truùc cao hôn. Taàng chaén laø caùc theå seùt laáp ñaày beà maët ñöùt gaõy hoaëc laø söï taäp seùt xen keõ. Caùc baãy naèm keá döôùi baát khoâng truøng khôùp cuûa caùc thaân caùt, seùt qua chænh hôïp goùc do baøo moøn hình thaønh do söï beà maët ñöùt gaõy (Hình 12.7, 12.8, 12.9). caét goït cuûa caùc taäp caùt keát bò naâng leân coù Caùc khoái ñöùt gaõy nghieâng thöôøng raát theá naèm doác nghieâng. Taàng chaén laø caùc taäp phoå bieán; chuùng kheùp kín 3 chieàu vôùi ñöùt seùt xen keõ vaø caùc taäp seùt phuû treân noù. gaõy hoaëc kheùp kín 2 chieàu vôùi 2 ñöùt gaõy. Caùc theå ñaù voâi: Caùc theå ñaù voâi daïng Caùc caáu taïo voøm phaùt trieån hoaëc do heä khoái xaây (build - up) thöôøng coù kheùp kín 4 quaû cuûa caùc neùn eùp ngang cuûa caùc ñöùt gaõy chieàu phaùt trieån treân caùc ñóa luõy hoaëc treân caêng giaõn hoaëc do söï nghòch ñaûo cuûa caùc caùnh cao cuûa caùc caáu taïo daïng khoái ñöùt gaõy caáu truùc aâm maø khoâng laøm bieán daïng ñaùng (Hình 12.11). keå caùc ñöùt gaõy. Caùc voøm daïng cuoán ñaûo 413
  17. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Moät daïng baãy khaùc lieân quan ñeán söï naêng tieáp nhaän caùc tích tuï daàu khí thaønh moû. thay ñoåi thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa ñaù voâi. Toàn taïi caùc loaïi ñaù chöùa coù khaû naêng Ñoù laø caùc theå aùm tieâu san hoâ phaùt trieån ôû • tieáp nhaän daàu khí nhö ñaù voâi Miocen caùc rìa theàm ñaù voâi. Chuùng thöôøng coù ñoä giöõa - muoän - Pliocen, caùt keát Oligocen roãng, ñoä thaám raát cao vaø coù theå bieán ñoåi - Miocen vaø moùng granit nöùt neû. theo chieàu ngang bôûi caùc theå buøn voâi töôùng Toàn taïi caùc vuøng sinh vôùi ñaù meï laø hoà raén chaéc, caùc taäp seùt töôùng bieån khôi. • than, seùt than tuoåi Oligocen vaø seùt tuoåi 7. Tieàm naêng taøi nguyeân daàu khí Miocen sôùm coù khaû naêng sinh daàu, khí. Beå Tö Chính - Vuõng Maây ñöôïc ñaùnh giaù Khu vöïc baõi Tö Chính naèm keá caän vôùi • laø coù tieàm naêng trieån voïng daàu khí cao maëc beå Nam Coân Sôn vaø Ñoâng Natuna nôi duø chöa coù caùc hoaït ñoäng khoan tìm kieám ñaõ coù haøng loaït caùc phaùt hieän vaø ñang thaêm doø döïa treân caùc yeáu toá cô baûn sau: khai thaùc daàu khí. Toàn taïi caùc yeáu toá caáu kieán taïo maø ôû ñoù Veà tieàm naêng tröõ löôïng coù nhieàu ñaùnh • lôùp phuû traàm tích Ñeä Tam ñeàu daøy treân giaù khaùc nhau. Chöông trình VITRA - 1 cho 3 km, chieàu daøy toái thieåu ñeå daàu khí coù raèng tieàm naêng daàu khí khu vöïc Tö Chính theå sinh thaønh, dòch chuyeån vaø tích tuï - Vuõng Maây vaøo khoaûng 800 - 900 trieäu taán taïo moû. quy daàu, chuû yeáu phaân boá ôû play 2 vaø play Toàn taïi caùc baãy chöùa raát ña daïng coù khaû 3 (Hình 12.12)). Caùc ñaùnh giaù cuûa Coâng ty • Hình 12.7. Maët caét ñòa chaán caáu taïo A 414
  18. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây Hình 12.8. Maët caét ñòa chaán caáu taïo B Hình 12.9. Maët caét ñòa chaán caáu taïo C PVEP cho raèng tieàm naêng thu hoài ôû ñaây vaøo ñaõ cho con soá tieàm naêng töø 630 trieäu ñeán khoaûng 560 trieäu taán [15]. Coâng ty Conoco 1.600 trieäu taán neáu laø daàu hoaëc töø 10 TCF vaø PIDC khi ñaùnh giaù 3 caáu taïo trieån voïng (285,7 tyû m3) ñeán 30 TCF (857,1 tyû m3) neáu nhaát ôû loâ 133, 134 ñeå chuaån bò khoan TKTD laø khí [12]. 415
  19. Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam Hình 12.10. Maët caét ñòa chaán tuyeán TC-93-44 cho thaáy khaû naêng toàn taïi caùc quaït döôùi bieån (submarine fan) vaø turbidit Hình 12.11. Maët caét ñòa chaán tuyeán TC-93-21, Taây Nam beå Tö Chính – Vuõng Maây, cho thaáy ñaù voâi Miocen muoän phaùt trieån treân khoái ñòa luõy Duø caùc con soá veà tieàm naêng daàu khí ñöôïc baét ñaàu nghieân cöùu töø nhöõng naêm 70 ñöôïc ñaùnh giaù khaùc nhau nhöng nhìn chung cuûa theá kyû tröôùc, nhöng cho ñeán nay môùi khu vöïc beå Tö Chính - Vuõng Maây vaãn ñöôïc chæ coù caùc loâ 133, 134 ñöôïc nghieân cöùu chi coi laø raát coù tieàm naêng trieån voïng daàu khí. tieát, coøn caùc vuøng khaùc môùi chæ coù maïng löôùi khaûo saùt ñòa chaán khu vöïc thaêm doø sô 8. Keát luaän boä, neân môùi chæ khaùi quaùt ñöôïc nhöõng neùt Beå Tö Chính - Vuõng Maây maëc duø ñaõ cô baûn veà caáu truùc ñòa chaát vaø heä thoáng daàu 416
  20. Chöông 12. Beå traàm tích Tö Chính – Vuõng Maây Beåâ Tö Chính-Vuõng Maây 450 400 Tr. taán quy daàu 350 300 250 200 150 100 50 0 Pl 1 ay Pl 2 ay Pl 3 ay Pl 4 ay Hình 12.12. Phaân boá tieàm naêng daàu khí theo play khí cuûa vuøng nghieân cöùu. Do beå Tö Chính trí cho raèng beå Tö Chính - Vuõng Maây coù - Vuõng Maây coù caáu truùc ñòa chaát raát phöùc traàm tích Ñeä Tam daøy (6 - 7 km), laáp ñaày taïp, taøi lieäu coøn haïn cheá neân coøn nhieàu vaán caùc ñòa haøo, baùn ñòa haøo vaø truõng saâu, vôùi ñeà chöa roõ vaø toàn taïi caùc yù kieán ñaùnh giaù nhieàu play vaø kieåu baãy khaùc nhau coù khaû khaùc nhau veà cô cheá taïo beå, lòch söû phaùt naêng chöùa daàu khí. Bôûi vaäy, caàn phaûi ñaåy trieån ñòa chaát khu vöïc vaø tieàm naêng daàu maïnh coâng taùc nghieân cöùu vaø thaêm doø daàu khí. Maëc duø vaäy caùc nhaø ñòa chaát ñeàu nhaát khí trong thôøi gian tôùi. 417
nguon tai.lieu . vn