Xem mẫu
- ĐỀ CƯƠNG MÔN
PHÁP LUẬT
KINH DOANH
DÀNH CHO SV
ĐẠI HỌC/CAO ĐẲNG
THỜI LƯỢNG 30 TIẾT
Th S . NGUYỄN THÁI BÌNH
1
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
MỤC ĐÍCH MÔN HỌC
§ Giới thiệu toàn diện về môn học lu ật kinh doanh với tư
cách là tập hợp một số văn bản quy phạm pháp luật về
hoạt động kinh tế;(chú ý là không có khái niệm luật
kinh doanh được hiểu như một văn bản đơn lẻ, tách biệt
mà là một hệ thống các qui định).
§ Thương nhân, các loại hình thương nhân.
§ Những căn cứ pháp lý để xác định tư cách pháp lý
(quyền và nghĩa vụ) của các chủ thể tham gia hoạt động
kinh tế trong nền kinh tế thị trường.
§ Chỉ ra các nhóm quan hệ kinh tế phong phú, đa dạng,
phức tạp do pháp luật kinh tế trực tiếp hoặc gián tiếp
điều chỉnh;
2
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
MỤC ĐÍCH MÔN HỌC
§ Giới thiệu phương thức chung có tính khuôn mẫu
trong thực hiện các quan hệ kinh tế, từ đó giúp sinh
viên tiếp cận phương thức thực hiện các quan hệ kinh
tế cụ thể;
§ Giúp sinh viên nắm được chế tài áp dụng đối với vi
phạm trong hoạt động kinh tế, nội dung, điều kiện và
trình tự áp dụng;
§ Giải thích và hướng dẫn về việc các chủ thể hoạt
động kinh tế đều được pháp luật bảo vệ bằng cơ chế
các bên có quyền tự giải quyết hoặc yêu cầu cơ quan
có thẩm quyền can thiệp để giải quyết tranh chấp kinh
tế (Tòa kinh tế hoặc Trọng tài thương mại).
3
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH ( 30 tiết )
Chương 1 : Tổng quan về luật kinh doanh
Chương 2 : Pháp luật về đầu tư
Chương 3 : Các loại hình doanh nghiệp
Chương 4 : Pháp luật về Hợp tác xã
Chương 5 : Pháp luật về Phá sản Doanh nghiệp
Chương 6 : Pháp luật hợp đồng
Chương 7 : Giải quyết tranh chấp kinh tế
4
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
YÊU CẦU VÀ PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP
§ Sinh viên dự giảng đầy đủ
các buổi giảng của giáo
viên để được giải thích cụ
thể;
§ Thực hiện các bài tập và
các bài kiểm tra trên lớp;
§ Tự nghiên cứu các tài liệu
do giáo viên hướng dẫn;
§ Dự thi hết môn học.
§ Điều kiện dự thi: phải bảo
đảm dự giờ tối thiểu 80%,
có tất cả các bài kiểm tra,
bài tiểu luận đạt yêu cầu.
5
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
Danh mục văn bản pháp luật liên quan
§ Luật Doanh nghiệp 2005
§ Luật HTX 2003
§ Luật Đầu tư 2005
§ Luật Phá sản 2004
§ Luật trọng tài thương mại 2010
§ Các văn bản hướng dẫn thi hành các
luật trên (NĐ - CP, TTư …)
§ Bộ luật Dân sự 2005
§ Bộ luật tố t ụng dân sự 2004
§ Luật Cạnh tranh 2005
6
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- CHƯƠNG 1:
TỔNG QUAN VỀ LUẬT
KINH DOANH
7
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
I. KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM LUẬT
KINH DOANH
1. Khái niệm:
§ Là tổng hợp toàn bộ các quy phạm từ các văn bản
quy phạm pháp luật của nhiều ngành luật khác
nhau;
§ Điều chỉnh quyền và nghĩa vụ các chủ thể và các
quan hệ kinh tế giữa các chủ thể;
§ Là công cụ để Nhà nước quản lý nền kinh tế và
đảm bảo cho nền kinh tế vận hành theo đúng chủ
trươ ng, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà
nước.
8
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
2. Đặc điểm:
§ Phạm vi điều chỉnh rộng;
§ Đa dạng và phức tạp, dễ chồng chéo và mâu thuẫn;
§ Dễ bị giải thích và vận dụng trái ng ược nhau;
§ Trong một quan hệ cụ thể có nhiều quy phạm pháp
luật thu ộc nhiều ngành luật khác nhau cùng điều
chỉnh.
§ Pháp luật có thể có sự điều chỉnh đối với các chủ thể
khác nhau.
9
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- II. ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH VÀ PHẠM VI
ĐIỀU CHỈNH
1. Đối tượng điều chỉnh:
§ Các quan hệ phát sinh trong hoạt động kinh tế;
§ Địa vị pháp lý của các loại hình chủ thể kinh doanh;
§ Phương thức thực hiện hành vi kinh doanh;
§ Chế tài và cách thức giải quyết tranh chấp phát sinh
trong hoạt động kinh tế;
§ Chức năng quản lý Nhà nước đối với các hoạt động
kinh tế;
10
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
2. Phạm vi điều chỉnh
§ Hành vi kinh doanh:
Hành vi mang tính chất nghề
•
nghiệ p;
Hành vi diễn ra trên thị trường;
•
Hành vi có mục đích sinh lời;
•
Hành vi thự c hiện liên tục một,
•
một số hoặc t ất cả các công đ oạn
của quá trình đ ầu tư.
§ Không gian diễn ra hoạt động
kinh doanh;
§ Thời gian diễn ra hoạt động
kinh doanh.
11
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
3. Các nhóm quan hệ do p.luật kinh tế điều chỉnh
§ Quan hệ phát sinh trong quá trình tổ chức và quản
lý sản xuất
§ Quan hệ phát sinh trong quá trình hoạt động sản
xuất, kinh doanh giữa các doanh nghiệp
§ Quan hệ phát sinh trong quá trình cấp phát, huy
động vốn, thanh toán, nộp ngân sách
§ Quan hệ phát sinh trong quá trình tạo việc làm và
sử dụng lao động
§ Quan hệ phát sinh trong quá trình tổ chức quản lý
và sử dụng đất đai, các tài nguyên khác phục vụ cho
hoạt động kinh doanh.
12
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- 4. Những lĩnh vực tác động của p.luật kinh tế:
§ Xác định địa vị pháp lý của các tổ chức kinh tế
( cách thức thành lập, chuyển đổi, giải thể, Q và NV
của các chủ thể kinh doanh…);
§ Điều chỉnh hành vi kinh doanh của các chủ thể kinh
doanh ( giao kết hợp đồng );
§ Qui định các cơ quan giải quyết tranh chấp và các
hình thức giải quyết tranh chấp trong kinh doanh;
§ Qui định điều kiện và thủ tục phá sản của các doanh
nghiệp.
13
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
III. HỆ THỐNG PHÁP LUẬT ĐIỀU CHỈNH
CÁC QUAN HỆ KINH TẾ
A. PHÁP LUẬT DÂN SỰ
v Luật dân sự thường được cọi là luật “mẹ” của
các luật khác vì:
§ Các luật khác thường được hình thành trên những
nguyên tắc cơ bản của Luật dân sự;
§ Trong nhiều trường hơp, trong luật chuyên ngành
người ta không quy định nếu luật dân sự đã có quy
định;
§ Việc dẫn chiếu áp dụng luật dân sự khá phổ biến
trong luật chuyên ngành ( có pháp luật kinh tế)
14
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
v Mối quan hệ giữa pháp luật luật dân sự đối
với sự điều chỉnh các quan hệ kinh tế.
1. Điều chỉnh về nguyên tắc các quan hệ kinh tế
§ Nguyên tắc tự do và tự nguyện;
§ Nguyên tắc bình đẳng cùng có lợi;
§ Nguyên tắc chịu trách nhiệm trực tiếp trước các bên
đối tác;
§ Nguyên tắc tuân theo pháp lu ật;
§ Nhà nước giữ quyền can thiệp vào các quan
hệ kinh tế.
15
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- 2. VỀ CHỦ THỂ
Khi quy định các chủ thể các quan hệ kinh tế,các luật
chuyên ngành thường phải sử dụng hoặc dẫn chiếu tiêu
chuẩn được luật dân sự quy định về:
§ Thể nhân;
§ Hộ gia đình;
§ Tổ hợp tác;
§ Pháp nhân (Doanh nghiệp, Hợp tác xã)
§ Chủ thể đặc biệt là Nhà nước với tư cách “người quản
lý nền kinh tế” và tư cách “người làm kinh tế” dưới
hình thức Doanh nghiệp Nhà nước được qui định
trong các ngành luật Hiến pháp, Hành chính…
16
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
3. VỀ TÀI SẢN.
§ Giao dị ch kinh tế chủ yế u liên quan đến tài sản, các quy đị nh
về tài sản là một trong những nội dung cơ bản và quan trọng
nhất của quan hệ dân sự.
§ Tài sản là gì?
§ Tài sản gồm nhữ ng loại nào ( Luật dân sự đã phân chia,
phần này đ ã học trong Pháp luật đ ại cương)
4. VỀ QUAN HỆ TÀI SẢN
§ Là quan hệ có mục đích;
§ Gắn liề n trong đó yế u t ố hàng hoá, tiền tệ;
§ Thực hiện thông qua hành vi chuyển giao tài sản ( chuyể n
giao sở hữu);
§ Quan hệ tài sản trong kinh tế và trong thương mại đồng nhất
về hình thứ c, chỉ khá nhau mục đích:
Thoả mãn nhu cầu tiêu dùng ( dân sự)
•
Thoả mãn mục đích l ơi nhuận ( kinh tế)
•
17
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
5. VỀ CÁC BIỆN PHÁP BẢO ĐẢM NGHĨA VỤ TÀI SẢN
§ Trong quan hệ kinh tế, những biện pháp này được
luật cho phép các bên chọn & áp dụng:
Cầm cố,
•
Thế chấp,
•
Đặt cọc,
•
Ký quỹ,
•
Bảo lãnh,
•
Tín chấp,
•
Ký cược.
•
18
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- 5. VỀ CÁC BIỆN PHÁP BẢO ĐẢM NGHĨA VỤ TÀI SẢN
§ Những biện pháp này áp dụng trong kinh tế đều phải
theo quy định của pháp luật dân sự vì thường pháp
luật chuyên ngành không quy định.
§ Khi áp dụng những quy định trên trong các quan hệ
kinh tế các bên phải giải thích và thực hiện theo quy
định của pháp luật dân sự.
§ Trong luật dân sự quy định cụ thể cách thức,
điều kiện, trình tự thực hiện và nội dung các
biện pháp này.
19
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
6. VỀ CHUYỂN GIAO SỞ HỮU HÀNG HOÁ VÀ
QUYỀN SỬ DỤNG SỞ HỮU TRÍ TUỆ
§ Quyền sở hữu là quy định trung tâm và những chế
định quan trọng nhất của pháp luật dân sự;
§ Trong hoạt động kinh tế, vấn đề chuyển quyền sở hữu
có vai trò hết sức quan trọng, nhất là trong mua bán
hàng hoá;
§ Quyền sở hữu là gì? Những trườ ng hơp nào chấm dứt
và phát sinh quyền sở hữu cũng được quy định trong
pháp luật dân sự.
20
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
6. VỀ CHUYỂN GIAO SỞ HỮU HÀNG HOÁ VÀ
QUYỀN SỬ DỤNG SỞ HỮU TRÍ TUỆ
§ Quyền sở hữu trí tu ệ bao gồm những quyền nào?
Những vấn đề liên quan đến việc khai thác quyền sở
hữu trí tuệ. Những vấn đề này cũng được quy định
trong luật dân sự.
§ Trong các quan hệ kinh tế liên quan đến mua bán
hàng hoá và chuyển giao sở hữu trí tuệ, luật chuyên
ngành không quy định cụ thể, thường dẫn chiếu luật
dân sự để áp dụng.
§ Chuyển giao quyền sở hữu hàng hoá và quyền khai
thác sở hữu trí tuệ trong hoạt động kinh tế phải dựa
trên các quy định này của pháp luật dân sự.
21
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- 7. VỀ HỢP ĐỒNG
§ Pháp luật dân sự quy định khung pháp lý và những
nguyên lý chủ yếu cũng như các mẫu hợp đồng dân
sự;
§ Các quan hệ kinh tế cũng phải được thực hiện thông
qua hợp đồng, các hợp đồng để thực hiện các quan
hệ kinh tế phải dựa trên những nguyên lý của hợp
đồng dân sự.
§ Cả hai hệ thống hợp đồng này đồng nhất về hình
thức và nội dung, chỉ khác nhau về mục đích. Nhu
cầu tiêu dùng >< lơi nhuận.
22
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
8. VỀ CHẾ TÀI
§ Pháp luật dân sự quy định các chế tài, nội dung,
nguyên tắc và điều kiện áp dụng các chế tài khi có
hành vi vi phạm dân sự;
§ Các chế tài áp dụng trong kinh tế về bản chất là chế
tài dân sự;
§ Áp dụng chế tài kinh tế do vậy phải tuân theo
nguyên tắc, điều kiện và nội dung của các chế tài
được quy định trong pháp luật dân sự
( các loại chế tài, nội dung, điều kiện áp dụng)
23
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
9. VỀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP
§ Pháp luật dân sự quy định những nguyên tắc để giải
quyết tranh chấp phát sinh từ các quan hệ dân sự;
§ Những nguyên tắc này cũng chính là cơ sở để hình
thành các nguyên tắc giải quyết các tranh chấp phát
sinh trong hoạt động kinh tế giữa các chủ thể quan
hệ kinh tế.
§ Các hình thức giải quyết tranh chấp kinh tế cũng
đồng nhất với các hình thức giải quyết tranh chấp
dân sự.
24
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- II. PHÁP LUẬT THƯƠNG MẠI
1. Quan niệm hiện đại về thương mại
• Thuậ t ngữ “th ương mại” được hiểu ở nghĩa rộ ng để
bao quát các vấn đề phát sinh từ mọi quan hệ có bản
chất thương mại ( nhằm mục đích sinh lời).
• Các quan hệ có bản chất thương mại gồm, nhưng
không giới hạn trong các giao dịch sau đây:
Bất cứ giao dịch buôn bán nào nhằm cung cấp hoặc
trao đổi hàng hóa, dịch vụ; Hợp đồng phân phối; Đại
diện hay đại lý thương mại; Sản xuất; Cho thuê; Xây
dựng; Tư vấn; Kỹ thuật; Li-xăng; Đầu tư; Tài chính,
ngân hàng, bảo hiểm; Khai khoáng; Liên doanh hoặc
các hình thức hợp tác kinh doanh hay công nghiệp
khác; Vận chuyển hàng hóa hoặc hành khách bằng
đường không, đường biển, đường sắt hay đường bộ....
25
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
2. THƯƠNG NHÂN (xem LDN 2005)
§ Cá nhân;
§ Tổ chức ( các loại hình doanh nghiệp);
§ Thương nhân nước ngoài.
3. NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI
VÀ QUAN HỆ THƯƠNG MẠI
§ Thương nhân được quyền hoạt động trên những lĩnh
vự và địa bàn pháp luật không cấm;
§ Quan hệ thươ ng mại căn cứ trên những nguyên tắc
của pháp luật dân sự.
4. CÁC LOẠI HÌNH THƯƠNG MẠI
Thương mại hàng hoá; Thương mại dịch vụ; Thương
mại sở hữu trí tu ệ; Thương mại đầu tư.
26
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
5. Vấn đề Luật áp dụng trong thương mại nói
chung bao gồm:
• Pháp luật thương mại của mỗi quốc gia ban hành;
• Các Điề u ước quốc tế;
• Các Hiệ p định Thương mại song phương ;
• Các Hiệ p định Thương mại khu vự c ;
• Các Tập quán thương mại quốc tế: Incoterm, UCP…
Ø Pháp luật thương mại là t ổng thể các qui định của pháp luật
trong nước, các điề u ư ớc quốc tế , các t ập quán thương mại trong
nước và quốc tế và cả pháp luật nước ngoài nếu chúng có chứ c
năng điề u chỉnh theo qui định của pháp luật hoặc được các bên lự a
chọn áp dụng trong trường hợp được phép cho quan hệ thương mại
của họ.
27
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- III. PHÁP LUẬT VỀ THUẾ
1. MỤC ĐÍCH Ý NGHĨA:
§ Tạo nguồn thu cho ngân sách quốc gia;
§ Tạo nguồn chi cho phúc lơi xã hội, an ninh quốc
phòng, xây dựng cơ sở hạ tầng, trả lương và duy trì
hoạt động bộ máy Nhà nước.
2. CÁC LOẠI THUẾ THU TỪ CÁC HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ:
§ Thuế giá trị gia tăng; Thuế tiêu thụ đặc biệt; Thuế
xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Thuế môn bài; Thuế sử
dụng tài nguyên …
§ Thuế thu nhập doanh nghiệp; Thuế thu nhập cá nhân;
Thuế chuyển lơi nhuận ra nước ngoài; Thuế khoán …
28
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
3. ĐỐI TƯỢNG CHỊU THUẾ VÀ NỘP THUẾ.
§ Đối tượng chịu thuế là đối tượng mà theo quy định
của pháp luật thuế sẽ đánh vào đối tượng này, được
quy định ngay trong tên gọi của luật thuế;
§ Đối tượng nộp thuế là đối tượng có hoạt động liên
quan đến đối tượng chịu thuế.
§ Thuế là số tiền mà đối tượng nộp thuế phải nộp cho
cơ quan thu ế trong thời hạn do pháp luật quy định.
29
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
4. XỬ LÝ VI PHẠM
§ Nộp thuế chậm;
§ Trốn thuế;
§ Gian lận thuế,
§ Nộp thiếu
§ Các vi phạm trên sẽ bị xử
lý theo quy định của từng
luật thu ế cụ thể hoặc bị truy
cứu trách nhiện hình sự
( đối với cá nhân)
30
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- IV. PHÁP LUẬT KẾ TOÁN, TÀI CHÍNH, NGÂN HÀNG
1. PHÁP LUẬT KẾ TOÁN, TÀI CHÍNH
§ Quy định về hệ thống sổ sách chủ thể phải l ập;
§ Quy định về ghi chép, lư u giữ, bảo quản và tiêu hủy,
§ Quy định về hoá đơn, chứ ng từ;
§ Quy định về báo cáo t ổng kết tài chính hàng năm;
§ Quy định về kiể m toán.
2. PHÁP LUẬT NGÂN HÀNG
§ Quy chế sử dụng tiền tệ;
§ Quy chế quản lý ngoại hối;
§ Quy chế cho vay, thanh toán;
§ Mở tài khoản t ại ngân hàng;
§ Phương thứ c thanh toán và các thủ t ục thanh toán tiền hàng hoá
và dị ch vụ phát sinh trong quan hệ kinh tế giữ a các chủ thể .
31
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
V. PHÁP LUẬT HẢI QUAN & QUẢN LÝ THỊ TRƯỜNG
1. PHÁP LUẬT HẢI QUAN
§ Quy định thủ t ục hải quan về chứ ng từ;
§ Quy định về kiể m hoá;
§ Quy định đị nh về tính thuế và nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập
khẩu.
§ Quy định về xử lý vi phạm trong hoạt động xuất, nhập khẩu;
§ Quy định về khiếu nại, gi ải quyết khiế u nại.
2. CÁC QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ THỊ TRƯỜNG
§ Quy định về thẩm quyề n kiể m tra, thanh tra và giám sát hoạt
động trên thị trường nội đị a;
§ Quy định về thủ t ục kiể m tra và trình tự thự c hiệ n việ c kiểm tra;
§ Quy định việ c đư a ra các quyết đị nh xử lý hoặc đề xuất xử l ý khi
vượt thẩm quyề n cho phép.
§ Quy định việ c gi ải quyết khiế u nại.
32
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
VI. CÁC LUẬT KHÁC LIÊN QUAN
§ Trong ho ạt đông kinh tế, cùng với những luật đã
nêu, còn nhiều luật khác cũng ràng buộc chủ thể
khi thực hiện hành vi kinh tế như:
§ Luật kế toán; Luật kiểm toán;
§ Luật về tài nguyên, môi trường,đất đai;
§ Luật lao động, công đoàn;
§ Luât cạnh tranh, chống bán phá giá;
§ Luật về tự vệ thươ ng mại, chống trợ cấp;
§ Các luật chuyên ngành (ngân hàng, điện, dầu khí,
hàng không, bất động sản, chứng khoán …)
§ Luật hình sự…
33
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- Chương 2:
PHÁP LUẬT VỀ ĐẦU TƯ
(THAM KHẢO LUẬT ĐẦU TƯ 2005,
NĐ 108/NĐ-CP 22/9/2006)
34
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
TÀI SẢN ĐẦU TƯ
Các loại tài sản hữu hình, vô hình, tiền, giấy tờ có giá
NHÀ ĐẦU T Ư
- Các loại hình doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam
- Cá nhân, hộ gia đình VN
- Tổ chức, cá nhân nước ngoài; người VN định cư ở
nước ngoài, người nước ngoài thường trú tại VN
- Cơ quan nhà nước VN
HÌNH THỨC ĐẦU TƯ
- Đầu tư trực tiếp: bỏ vốn và trực tiếp tham gia quản lý
hoạt động đầu tư
- Đầu tư gián tiếp: bỏ vốn mua các loại chứng khoán
35
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
CÁC HÌNH THỨC ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP
§ Thành lập DN 100% vốn sở hữu của nhà đầu tư
§ Thành lập tổ chức kinh tế liên doanh giữa các nhà đầu tư
(các loại hình công ty do nhiều chủ sở hữu góp vốn)
§ Đầu tư theo các hình thức hợp đồng:
HĐ hợp tác kinh doanh BBC
•
HĐ xây dự ng - kinh doanh - chuyể n giao BOT
•
HĐ xây dự ng - chuyển giao - kinh doanh BTO
•
HĐ xây dự ng - chuyển giao BT
•
§ Đầu tư phát triển kinh doanh:
Mở rộng qui mô
•
Thay đổi/phát triển công nghệ
•
Mua bán; sáp nhập DN
•
36
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- QUYỀN CỦA NHÀ ĐẦU TƯ
§ Quyền tự chủ đầu tư, kinh doanh
§ Quyền tiếp cận vốn, đất đai, tài nguyên
§ Quyền thuê mướn lao động
§ Quyền xuất nhập khẩu
§ Quyền mua bán hàng hóa ở thị trường nội địa, tiến hành
các hoạt động xúc tiến thương mại, trung gian TM
§ Quyền mua bán ngoại tệ
§ Quyền chuyển nhượng hoặc điều chỉnh vốn hoặc dự án
đầu tư
§ Quyền được pháp luật bảo hộ
§ Quyền được đền bù, bồi thường và các quyền khác
37
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
NGHĨA VỤ CỦA NHÀ ĐẦU TƯ
§ Tuân thủ đầy đủ các qui định pháp luật về đầu tư, thuế,
kế toán, thống kê, kiểm toán, luật lao động, bảo hiểm,
môi trường sinh thái, cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi
người tiêu dùng …
§ Chịu trách nhiệm về tính chính xác của nội dung hồ sơ
đăng ký đầu tư, tính hợp pháp của các văn bản xuất
trình
§ Báo cáo và cung cấp các tài liệu, thông tin liên quan
đến các nội dung kiểm tra cho nhà chức trách
38
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
LĨNH VỰC VÀ ĐỊA BÀN ĐẦU TƯ
§ Lĩnh vực bị cấm
Phương hại đế n an ninh, quốc phòng, lị ch sử, văn hóa, t ổn
•
hại sức khỏe con người, hủy hoại môi trường tài nguyên …
§ Lĩnh vực hạn chế - đầu tư có điều kiện
Có tác động đến an ninh, quốc phòng, sứ c khỏe cộng đồng,
•
văn hóa thông tin, tài chính ngân hàng, bất động sản, khai
thác tài nguyên, phát thanh truyề n hình …
§ Lĩnh vực và địa bàn được ưu đãi
Công nghệ cao, vật liệu mới, các nguồn năng lượng mới;
•
Kết cấu hạ t ầng
•
Sử dụng nhiề u lao động
•
Phát triể n gi ống cây, con mới
•
Phát triể n giáo dục, y tế , văn hóa, thể thao …
•
39
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- ƯU ĐÃI ĐẦU TƯ
§ Ưu đãi về thuế:
Miễn hoặc gi ảm thuế
•
Chuyển lỗ
•
§ Ưu đãi về sử dụng đất
§ Ưu đãi trong khấu hao tài sản cố định
Ngoài ra còn có thể được nhà nước hỗ trợ:
§ Về chuyển giao công nghệ
§ Về đào tạo
§ Các dịch vụ hỗ trợ đầu tư
§ Hỗ trợ về xuất, nhập cảnh …
40
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
THẨM QUYỀN CHẤP THUẬN VÀ CẤP GIẤY CNĐT
§ Các dự án do Thủ tướng chấp thu ận
§ Các dự án do UBND cấp tỉnh chấp thuận
§ Các dự án do Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế
xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế chấp thu ận
THỦ TỤC ĐẦU TƯ
§ Đăng ký dự án đầu tư
§ Thẩm tra dự án đầu tư
TRIỂN KHAI THỰC HIỆN DỰ ÁN
TẠM DỪNG, GIÃN TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN, CHẤM
DỨT HOẠT ĐỘNG CỦA DỰ ÁN ĐẦU TƯ
41
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
CHƯƠNG 3:
CÁC LOẠI HÌNH
DOANH NGHIỆP
(Thương nhân)
Thương nhân là “người” thực hiện
hoạt động thương mại (kiếm lời) một
cách thường xuyên, độc lập như một
nghề nghiệp và có đăng ký kinh doanh
42
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- MỘT SỐ ĐIỀU CẦN LƯU Ý Ở CHƯƠNG NÀY
§ Sinh viên cần nghiên cứu kỹ các qui định cụ thể trong văn bản
Luật Doanh Nghiệ p 2005 theo hướng dẫn của đề cương bài gi ảng.
§ Trước khi đế n l ớp cần chuẩn bị theo các yêu cầu của Gi ảng viên.
§ Cần tìm hiểu kỹ và hiể u rõ các khái niệm căn bản trong các điều
4,7,8,9,11,12 LDN2005.
§ Các vấn đề chư a rõ Sinh viên cần chủ động hỏi ngay trên lớp.
§ Thời gian trên l ớp chủ yế u là để trao đ ổi các thắc mắc và gi ải các
tình huống thự c tế.
§ Nên đ ọc thêm các Nghị định hướng dẫn Luật DN như:
NĐ số 43/2010/NĐ -CP ngày 15/4/2010,
NĐ số 101/2006/N Đ-CP ngày 21/9/2006,
NĐ số 139/2007/N Đ-CP ngày 5/9/2007,
Thông tư 14/2010/TT-BKH ngày 4/6/2010.
43
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
CÁC CHỦ THỂ KINH DOANH
T ổ HT
DN (BLDS) DNTN
100% vố n
(LDN)
Đ TNN
HKDCT
DNLD
L.Đ TNN (109/2004)
CTKD
CTy
CTy NN
TNHH
(L.DNNN)
(LDN)
HTX CTCP
(L. HTX) (LDN)
CTy HD
(LDN)
44
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
BÀI TẬP 1
Trong số các thuật ngữ dưới đ ây bạn hãy chọn 5 danh từ
thích hợp để điền vào 5 vị trí ở sơ đ ồ bên
2
§ Thương gia
§ Thương nhân
§ Người kinh doanh 4
1
§ Người buôn vặt
§ Gi ới tiểu thương
§ Doanh nhân
3
§ Doanh nghiệp
5
45
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- PHÁP LUẬT VỀ DOANH NGHIỆP
(chủ thể cơ bản của hoạt động kinh tế)
- Các đạo luật về tổ chức DN;
PL về t ổ ch ức
- Các VB hướng dẫn thi hành.
doanh nghiệ p
- Pháp luật về hợp đồng;
- Pháp luật về đầu tư, lưu thông;
PL về hoạt - Pháp luật về cạnh tranh;
đ ộng củ a DN - Pháp luật về lao động, phá s ản;
- Pháp luật về thuế, bản quyền;
- Pháp luật đất đ ai, môi trường;
- PL về giải quyết tranh chấp…
46
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
PHÂN LOẠI DOANH NGHIỆP
Căn cứ vào hình Căn cứ vào tư c ách Căn cứ vào chế đ ộ
thức sở hữu đ/v TS chủ thể c ủa DN chịu TN c ủa DN
trong DN
• DN thuộc SH • DN có tư cách PN • DN chịu TN hữu
(DNNN, HTX, Cty
nhà n ước(DNNN); hạn (DNNN, HTX,
Cty TNHH, c.ty CP,
TNHH, CP, Cty HD,
• DN thuộc SH tập DN có vố n ĐTNN, DN
DN có vốn ĐTNN,
thể (HTX); của các t/c CT, CT-
DN của các t/c CT,
XH);
CT-XH);
• DN thuộc SH tư
• DN chịu TN vô
nhân (DNTN…) • DN không có tư
hạn ( DNTN)
cách PN (DNTN)
• DN thuộc SH h ỗn
hợp ( Cty, DN LD)
47
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
BÀI TẬP 2
§ Doanh nghiệp
5
§ Doanh nghiệp quốc doanh
2
§ Doanh nghiệp t ập thể 6
§ Doanh nghiệp dân doanh
7
§ Doanh nghiệp tư nhân
1 3
§ Cty TNHH nhiề u thành viên
8
§ Cty TNHH một thành viên
4
§ Cty Hợp danh 9
§ Cty Cổ phần
10
§ Hợp tác xã
Trong số các thuật ngữ trên bạn hãy chọn danh từ thích hợp để điền
vào các vị trí ở sơ đồ bên
48
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- I. CĂN CỨ PHÁP LÝ XÁC ĐỊNH ĐỊA VỊ PHÁP
LÝ CỦA CHỦ THỂ KINH DOANH
1. Tổng quan chung về doanh nghiệp:
§ Là t ổ chứ c được thành l ập để hoạt động kinh tế , chủ thể cơ
bản trong hoạt động kinh tế;
§ Tồn t ại dưới nhiề u hình thứ c (DNTN, CTy, DNNN, HTX…);
§ Đều có các đ ặc điể m :
Có tên riêng;
•
Có tài sản riêng;
•
Có trụ sở giao dị ch ổn định;
•
Được đ ăng ký kinh doanh (có thẩm quyề n kinh tế)
•
49
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
HỢP ĐỒNG ĐĂNG KÝ
THÀNH LẬP CTY DOANH NGHIỆP
ĐĂNG KÝ
& KHẮC DẤU
QUI TRÌNH THÀNH LẬP DOANH
NGHIỆP (Đ14,15 LDN)
ĐĂNG KÝ
MÃ SỐ THUẾ
ĐĂNG KÝ
CÔNG BỐ
MÃ SỐ XNK
50
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
2. THÀNH LẬP DOANH NGHIỆP
§ Xét về mặt pháp lý quá trình thành l ập cty có thể phân thành
các giai đ oạn sau đ ây:
• Giai đ oạn đàm phán: Các sáng l ập viên đàm phán về mối
quan hệ giữ a họ với nhau trong việ c tiế n hành thành l ập và
các mối quan hệ pháp lý của công ty sẽ ra đ ời;
• Giai đ oạn ký kết: ký kết các hợp đ ồng (HĐ) thành l ập,
thông qua Điề u lệ công ty và ký kết các HĐ phục vụ cho
việ c thành l ập công ty (thuê văn phòng, mua sắm trang
thiết bị, thuê nhân công .v.v.);
• Giai đ oạn ĐKDN: Lập hồ sơ đăng ký doanh nghiệ p
(ĐKDN) và tiế n hành đ ăng ký, phê chuẩn điều lệ ;
• Giai đ oạn hoàn thành các thủ tục theo qui đị nh (khắc
dấu, mã số thuế, mã số hải quan và bố cáo thành l ập).
51
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- THÀNH LẬP DN VÀ ĐKDN
n PĐ
ố KD ngành nghề đòi
hậ n v
Xác n
Hồ sơ ĐKDN hỏi vốn pháp đị nh
(Đơn ĐKKD, Đ 16-23 LDN)
KD ngành nghề đòi
CC hàn
h nghề hỏi CC hành nghề
Kiể m tra tính hợp lệ
Phòng ĐKKD
• Yêu cầu hiệ u đính/làm l ại HS
thuộc Sở K H&Đ T
• Không cấp/cấp Gi ấy CNĐ KDN
Công bố
Giấy CNĐKDN
(Đ27,28 LDN)
(Đ 24,25 LDN)
52
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
§ Cơ quan đăng ký kinh doanh chỉ chịu trách nhiệm về
tính hợp lệ của hồ sơ theo quy định tại Khoản 3 Điều 4
Luật Doanh nghiệp là hồ sơ có đầy đủ giấy tờ và có nội
dung được kê khai đầy đủ theo quy định tại Luật Doanh
nghiệp.
§ Người thành lập doanh nghiệp và các thành viên (nếu
có) phải tự chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung
thực, hợp pháp của nội dung hồ sơ đăng ký kinh doanh
và đăng ký thuế, và sự phù hợp pháp luật của điều lệ
công ty. Trong trường hợp nội dung hồ sơ đăng ký kinh
doanh và đăng ký thu ế không trung thực, không chính
xác, giả mạo hoặc nội dung điều lệ công ty không phù
hợp với quy định của pháp luật thì tùy theo mức độ vi
phạm sẽ bị xử lý theo quy định. (Đ3, TTLT 05-2008)
53
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
II. ĐIỀU KIỆN THÀNH LẬP
VÀ ĐKKD CHO DN
Ø Điều kiện về những đối tượng
tham gia DN (Đ13 LDN)
Ø Điều kiện về vốn(Đ4,11,29,30)
Ø Điều kiện về ngành nghề
kinh doanh (Giấy phép…Đ7)
Ø Các điều kiện khác
(tên DN, trụ sở DN…Đ31-37)
54
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- 1. Vấn đề góp vốn:(Điều 4,11, 29, 30 – LDN2005)
§ Cấm kê khai khống vốn đăng ký, không góp đủ và đúng
hạn vốn như đã đăng ký; cố ý định giá tài sản góp vốn
không đúng giá trị thực tế:
• Đối với tài sả n có đăng ký phải chuyể n quyề n sở hữu
cho cty;
• Tài sả n khác thì giao nhậ n và có biên bả n xác nhậ n
• Tài sả n không phải là tiề n, vàng, ngoạ i tệ phải tiế n
hành định giá theo nguyên tắc nhất trí của các thành
viên góp vốn nhưng nếu cao hơn giá thực tế thì cùng
liên đới chịu trách nhiệm.
55
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
§ Định giá tài sản góp vốn (Điều 30)
Tài sản góp vốn nế u không phải là tiề n Việt Nam, vàng,
•
ngoại tệ tự do chuyển đổi, thì phải được đị nh giá
Đối với tài sản góp vốn khi doanh nghiệ p được thành l ập, thì
•
tất cả thành viên sáng l ập là người định giá các tài sản đó.
Giá trị tài sản góp vốn phải được thông qua theo nguyên t ắc
nhất trí
Trong quá trình hoạt động, Hội đồng thành viên của công ty
•
TNHH, Hội đồng quản trị của CTCP, t ất cả thành viên hợp
danh của công ty hợp danh là người định giá tài sản góp vốn
Định giá cao hơn giá trị thự c tế, người góp vốn và người
•
định giá phải góp đủ số vốn như đã được định giá; gây ra
thiệt hại cho người khác thì phải liên đ ới chịu trách nhiệ m
bồi thường
56
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
2. Vấn đề điều kiện kinh doanh và giấy phép (Đ7):
§ Tùy theo ngành nghề KD mà phải có đủ điều kiện theo
qui định mới được cấp ĐKKD. Nếu ngành nghề KD đòi
hỏi phải có giấy phép con mới được cấp ĐKKD:
Ngành nghề c ấm kinh doanh
§
Ngành nghề kinh doanh phải có chứng chỉ hành ngh ề
§
à Bản sao chứng chỉ hành nghề bắt buộc phải có trong hồ sơ
ĐKKD
Ngành nghề kinh doanh phải có vốn pháp định à Xác
§
nhận hợp pháp số vốn của DN bắt buộc phải có trong hồ sơ
ĐKKD
Ngành nghề kinh doanh có điều kiện à DN dù được cấp
§
GCNĐ KKD nhưng chỉ được kinh doanh khi đ áp ứng đủ đi ều
kiện luật định
57
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
- 3. Vấn đề tên của DN (Đ31-34):
§ Tên DN do chủ đầu tư đặt nhưng không được trùng
lặp với tên đã có;
§ Tên DN phải gắn liền với cụm từ chỉ loại hình DN
như DNTN; Cty TNHH; Cty Cổ phần…
§ Tên DN không được trùng với tên của danh nhân,
lãnh tụ… không vi phạm thuần phong mỹ tục.
§ Mã số doanh nghiệp là mã số duy nhất đối với mỗi
doanh nghiệp thành lập và hoạt động theo Luật Doanh
nghiệp và được ghi trên Giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh và đăng ký thu ế. Mã số doanh nghiệp
đồng thời là mã số thuế của doanh nghiệp.
58
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
TỔ CHỨC LẠI DOANH NGHIỆP
§ Chia, tách doanh nghiệp
A è A1, A2
•
A è A, A1
•
§ Hợp nhất, sáp nhập (M&A)
A, B è M
•
A, B è A
•
§ Chuyển đổi loại hình doanh nghiệp
Công ty cổ phần, công ty TNHH, công ty TNHH
•
một thành viên, DNTN, công ty Hợp danh.
59
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
GIẢI THỂ DOANH NGHIỆP
§ Các trườ ng hợp:
Kết thúc thời hạn hoạt động đã ghi trong điều lệ mà không có
•
quyết đị nh gia hạn
Theo quyết định của
•
Chủ doanh nghiệp tư nhân
ú
Tất cả các thành viên hợp danh
ú
Hội đồng thành viên
ú
Chủ sở hữu công ty
ú
Đại hội đồng cổ đông, Đại hội xã viên
ú
Doanh nghiệp không đ ủ số lượng thành viên tối thiể u theo
•
qui định trong thời hạn liên tục 6 tháng
Bị thu hồi gi ấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
•
§ Chỉ được giải thể khi thanh toán hết các khoản nợ của
doanh nghiệp.
60
9 September 2010 Nguyễn Thái Bình
nguon tai.lieu . vn
