Xem mẫu
- Më ®Çu
Trong bèi c¶nh toμn cÇu ho¸, c¸c giao dÞch kinh tÕ vμ phi kinh tÕ gi÷a
c¸c quèc gia vμ l·nh thæ ngμy cμng ph¸t triÓn. Theo ®ã, c¸c giao dÞch tiÒn tÖ
quèc tÕ còng s«i ®éng vμ kh«ng ngõng ph¸t triÓn.
Mçi quèc gia ®Òu cã ®ång tiÒn riªng cña m×nh. §ång tiÒn Êy t−îng
tr−ng cho chñ quyÒn quèc gia. C¸c chøc n¨ng cña ®ång tiÒn quèc gia nh−
ph−¬ng tiÖn trao ®æi, thanh to¸n, cÊt tr÷ chØ cã gi¸ trÞ trong ph¹m vi quèc
gia ®ã. Ra khái l·nh thæ quèc gia, ®ång b¶n tÖ ph¶i thÝch nghi víi nh÷ng
quy ®Þnh vμ th«ng lÖ quèc tÕ míi cã t¸c dông trao ®æi.
§Ó b¶o vÖ chñ quyÒn quèc gia vμ b¶o vÖ gi¸ trÞ ®ång tiÒn cña m×nh
trong giao l−u quèc tÕ, ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu thμnh lËp n−íc ViÖt Nam
d©n chñ céng hoμ, nhμ n−íc ViÖt Nam ®· ban hμnh chÝnh s¸ch qu¶n lý
ngo¹i hèi phï hîp víi ®−êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ trong tõng giai ®o¹n c¸ch
m¹ng.
Tõ th¸ng 9-1945 ®Õn th¸ng 4-1946, chÝnh phñ ta ®· cã biÖn ph¸p kiªn
quyÕt nh−ng mÒm dÎo chèng l¹i tû gi¸ kiÓu "¨n c−íp" cña ®ång Quan kim,
Quèc tÖ do qu©n ®éi T−ëng Giíi Th¹ch ®em vμo miÒn B¨c ViÖt Nam trong
lóc phÝa ®ång minh uû quyÒn hä vμo gi¶i gi¸p qu©n ®éi NhËt.
Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, ta ®· cã biÖn ph¸p ®Êu tranh tû
gi¸, ®Êu tranh trËn ®Þa víi tiÒn ®Þch. Cuèi cïng, sau chiÕn th¾ng §iÖn Biªn
Phñ, ta ®· quÐt s¹ch tiÒn §«ng D−¬ng ë nh÷ng vïng míi gi¶i phãng, thèng
nhÊt l−u hμnh giÊy b¹c Ng©n hμng ViÖt Nam trªn mét nöa ®Êt n−íc.
Sau khi miÒn B¾c ®−îc gi¶i phãng Ng©n hμng Quèc gia ViÖt Nam (sau
nμy lμ Ng©n hμng Nhμ n−íc ViÖt Nam) ®· ®Æt quan hÖ vay nî, nhËn viÖn trî
1
- vμ quan hÖ thanh to¸n víi c¸c n−íc XHCN råi më réng quan hÖ ngo¹i hèi
víi nhiÒu n−íc kh¸c trªn thÕ giíi.
Trong nh÷ng n¨m ®¸nh Mü, ®¸nh nguþ (1965-1975), ta ®· cã nhiÒu
biÖn ph¸p "chÕ biÕn" c¸c lo¹i ngo¹i tÖ do quèc tÕ viÖn trî ®Ó chi viÖn cho
ChÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi. Céng hoμ miÒn Nam ViÖt Nam hoμn thμnh
sù nghiÖp gi¶i phãng miÒn Nam. Sau ®¹i th¾ng mïa xu©n n¨m 1974 ta ®·
quÐt s¹ch tiÒn nguþ, cho l−u hμnh mét ®ång tiÒn thèng nhÊt trong c¶ n−íc.
Trong giai ®o¹n lÞch sö Êy cã c«ng lao ®ãng gãp cña ngμnh ng©n hμng nãi
chung vμ c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi nãi riªng.
Ngμnh ng©n hμng cïng víi sù ®æi míi chung cña toμn ®Êt n−íc, ®· cã
nh÷ng b−íc tiÕn ®¸ng kÓ trong tæ chøc vμ ho¹t ®éng, ngμy cμng thÓ hiÖn râ
vai trß ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Lμ ng−êi ®¹i diÖn cho Nhμ
n−íc trong viÖc æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, ng©n hμng Nhμ n−íc (NHNN) ®· cã
nh÷ng chÝnh s¸ch ®iÒu hμnh vμ qu¶n lý c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cã
hiÖu qu¶. §Æc biÖt lμ chÝnh s¸ch qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi.
B¶n tiÓu luËn víi nhan ®Ò "§¸nh gi¸ thùc tr¹ng chÝnh s¸ch qu¶n lý
ngo¹i hèi ë ViÖt Nam trong thêi gian qua vμ nh÷ng gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ" chØ
xin tr×nh bÇy giíi h¹n c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi trong thêi gian tõ n¨m
2001 trë l¹i ®©y.
Víi kiÕn thøc cßn nhiÒu h¹n chÕ vμ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn nhiÒu
thiÕu sãt, em mong thÇy c«, c¸c b¹n quan t©m ®ãng gãp, gióp ®ì ®Ó em hoμn
thiÖn h¬n nh÷ng kiÕn thøc nμy vμ cã sù hiÓu biÕt s©u réng h¬n.
Cuèi cïng em xin ch©n thμnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« trong bé m«n ®·
gi¶ng d¹y, h−íng dÉn nhiÖt t×nh ®Ó em hoμn thμnh bμi tiÓu luËn nμy.
2
- 3
- Ch−¬ng I
lý luËn chung vÒ nghiÖp vô qu¶n lý ngo¹i hèi
Kh¸i niÖm vμ vai trß cña qu¶n lý ngo¹i hèi
1. Kh¸i niÖm
Ngo¹i hèi lμ ph−¬ng tiÖn thiÕt yÕu trong quan hÖ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n
ho¸, ... gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ giíi.
Ngo¹i hèi lμ nh÷ng ngo¹i tÖ (tiÒn n−íc ngoμi) vμng tiªu chuÈn quèc
tÕ,c¸c giÊy tê cã gi¸ vμ c¸c c«ng cô thanh to¸n b»ng tiÒn n−íc ngoμi.Trong
®ã ®Æc biÖt lμ ngo¹i tÖ cã vai trß,nã lμ ph−¬ng tiÖn dù tr÷ cña c¶i, ph−¬ng
tiÖn ®Ó mua, ®Ó thanh to¸n vμ h¹ch to¸n quèc tÕ.
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ngμy cμng ph¸t triÓn, quan hÖ quèc tÕ
ngμy cμng më réng th× bÊt cø mét quèc gia nμo còng kh«ng thÓ tù m×nh
khÐp kÝn mäi ho¹t ®éng, còng kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®Êt n−íc mét c¸ch ®¬n
®éc,riªng lÎ ®Æc biÖt giai ®o¹n hiÖn nay,khi nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®ang ngμy
mét s«i ®éng,lu«n ®ßi hái sù hîp t¸c,liªn minh gi÷a c¸c quèc gia. Do vËy viÖc
dù tr÷ ngo¹i hèi lμ mét trong nh÷ng môc tiªu kinh tÕ cã ý nghÜa chiÕn l−îc
quan träng,cã dù tr÷ ngo¹i hèi cÇn thiÕt tøc lμ nhμ n−íc ®· n¾m ®−îc trong
tay mét c«ng cô quan träng ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ vÜ m«.
VÒ nguån gèc s©u xa, dù tr÷ ngo¹i hèi chÝnh lμ kÕt qu¶, lμ biÓu hiÖn
cña søc m¹nh cña tiÒm lùc kinh tÕ quèc gia.Dù tr÷ ngo¹i hèi ®Ó ®¶m b¶o sù
c©n b»ng kh¶ n¨ng thanh to¸n quèc tÕ,tho¶ m·n nhu cÇu nhËp khÈu phôc
vô phÊt triÓn kinh tÕ vμ ®êi sèng trong n−íc,më réng ho¹t ®éng ®Çu t−,hîp
t¸c kinh tÕ víi c¸c n−íc kh¸c phôc vô môc tiªu chÝnh s¸ch kinh tÕ më.
4
- Quü dù tr÷ ngo¹i hèi bao gåm: Ngo¹i tÖ m¹nh,vμng vμ kim lo¹i quý,dù
tr÷ quü tiÒn tÖ quèc tÕ IMF,quyÒn rót vèn ®Æc biÖt SDR vμ c¸c tμi s¶n tμi
chÝnh cã tÝnh linh ho¹t cao...
2. Vai trß cña qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi
Dù tr÷ ngo¹i hèi Nhμ n−íc biÓu hiÖn lμ tμi s¶n nî ®èi víi nÒn kinh tÕ vμ
lμ tμi s¶n chung trªn b¶ng c©n ®èi tμi s¶n cña NHNN. ë ®ã NHNN ®−îc giao
sö dông quü dù tr÷ ngo¹i hèi ®Ó tiÕn hμnh mua b¸n trªn thÞ tr−êng ngo¹i
hèi nh»m thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia.
Dù tr÷ ngo¹i hèi ®−îc sö dông nh»m tμi trî cho sù mÊt c©n b»ng c¸n
c©n thanh to¸n,hoÆc gi¸n tiÕp t¸c ®éng th«ng qua viÖc can thiÖp trªn thÞ
tr−êng ngo¹i hèi gi÷ vai trß ng¨n ngõa nh÷ng biÕn ®éng trong nguån thu
xuÊt khÈu,thanh to¸n nhËp khÈu,còng nh− chu chuyÓn qu¸ lín luång vèn
®èi víi mét quèc gia.
Cã dù tr÷ ngo¹i hèi lμ mét c¬ së cho viÖc ph¸t hμnh ®¶m b¶o cho mèi
t−¬ng quan gi÷a tiÒn - hμng trong n−íc.Nhμ n−íc cã thÓ chñ ®éng sö dông
ngo¹i hèi nh− lμ mét lùc l−îng ®Ó can thiÖp,®iÒu tiÕt thÞ tr−êng tiÒn tÖ theo
nh÷ng môc tiªu,theo kÕ ho¹ch.
§èi víi nh÷ng n−íc mμ ®ång tiÒn kh«ng ®−îc tù do chuyÓn ®æi,dù tr÷
ngo¹i hèi lμ lùc l−îng ®Ó can thiÖp, ®iÒu tiÕt thÞ tr−êng tiÒn tÖ theo nh÷ng
môc tiªu,theo kÕ ho¹ch.
§èi víi nh÷ng n−íc mμ ®ång tiÒn kh«ng ®−îc tù do chuyÓn ®æi,dù tr÷
ngo¹i hèi lμ lùc l−îng ®Ó can thiÖp thÞ tr−êng nh»m duy tr× sù æn ®Þnh tû gi¸
hèi ®o¸i cña ®ång b¸n tÖ.
5
- Dù tr÷ ngo¹i hèi cã vai trß ®Æc biÖt quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ nªn
®−îc nhμ n−íc tiÕn hμnh qu¶n lý vμ NHNN lμ c¬ quan ®−îc nhμ n−íc giao
cho thùc hiÖn nhiÖm vô nμy.§iÒu ®ã thÓ hiÖn trong ph¸p lÖnh NHNN n¨m
1990 (®iÒu 30),luËt NHNN n¨m 1997 (®iÒu 38).
Víi t− c¸ch lμ c¬ quan duy nhÊt cã nhiÖm vô ph¸t hμnh tiÒn,x©y dùng
vμ thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ,lËp vμ theo dâi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ,
NHNN, ®· tiÕn hμnh qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi,cô thÓ lμ ¸p dông c¸c chÝnh
s¸ch,biÖn ph¸p t¸c ®éng vμo qu¸ tr×nh thu nhËp,xuÊt ngo¹i hèi (®Æc biÖt lμ
ngo¹i tÖ) vμ viÖc sö dông ngo¹i hèi theo nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh.
3. Môc ®Ých qu¶n lý ngo¹i hèi
3.1.§iÒu tiÕt tû gi¸ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia
Nh− ®· nãi ë trªn,NHNN trùc tiÕp ®iÒu hμnh vμ qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i
hèi nh»m môc ®Ých ng¨n ngõa ng¾n h¹n qu¸ lín vÒ tû gi¸,do hËu qu¶ cña
mét sè biÕn ®éng trªn thÞ tr−êng. V× vËy môc ®Ých cña viÖc qu¶n lý dù tr÷
ngo¹i hèi lμ ®Ó ®¶m b¶o cho mét quèc gia lu«n lu«n trong tr¹ng th¸i cã thÓ
thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®óng h¹n vμ cã thÓ gi¶i quyÕt nh÷ng dao ®éng vÒ
tû gia ngo¹i hèi trong ng¾n h¹n.§ång thêi sö dông chÝnh s¸ch ngo¹i hèi nh−
mét c«ng cô cã hiÖu lùc ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, th«ng qua mua b¸n
ngo¹i hèi trªn thÞ tr−êng ®Ó can thiÖp vμo tû gi¸ khi cÇn thiÕt,nh»m æn ®Þnh
gi¸ trÞ ®èi ngo¹i cña ®ång tiÒn.
3.2.B¶o tån dù tr÷ ngo¹i hèi Nhμ n−íc
Lμ c¬ quan qu¶n lý tμi s¶n quèc gia, NHNN ph¶i qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i
hèi nhμ n−íc nh−ng kh«ng chØ b¶o qu¶n vμ cÊt gi÷ mμ cßn biÕt sö dông ®Ó
phôc vô cho ®Çu t− ph¸t triÓn kinh tÕ, lu«n b¶o ®¶m an toμn kh«ng bÞ ¶nh
h−ëng rñi ro vÒ tû gi¸ ngo¹i tÖ trªn thÞ tr−êng quèc tÕ .V× thÕ NHNN cÇn
6
- ph¶i mua, b¸n, chuyÓn ®æi ®Ó ph¸t triÓn, chèng thÊt tho¸t,xãi mßn quü dù
tr÷ ngo¹i hèi cña nhμ n−íc, b¶o vÖ ®éc lËp chñ quyÒn vÒ tiÒn tÖ.
3.3.C¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ
C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ thÓ hiÖn thu-chi cña mét n−íc víi n−íc
ngoμi.Khi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ béi thu,l−îng ngo¹i tÖ ch¶y vμo trong
n−íc dÉn ®Õn kh¶ n¨ng cung øng vÒ ngo¹i tÖ cao h¬n nhu cÇu. Ngù¬c l¹i ,
khi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ béi chi, t¨ng l−îng ngo¹i tÖ ch¹y ra n−íc
ngoμi dÉn ®Õn nhu cÇu ngo¹i tÖ cao h¬n kh¶ n¨ng cung øng.
V× thÕ,môc ®Ých cña qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi ®Ó ®¶m b¶o cho mét quèc
gia lu«n lu«n trong tr¹ng th¸i cã thÓ thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®óng h¹n vμ
cã thÓ gi¶i quyÕt nh÷ng giao ®éng vÒ tû gi¸ ngo¹i hèi trong ng¾n h¹n.
4. C¬ chÕ qu¶n lý ngo¹i hèi
4.1. C¬ chÕ tù do tû gi¸
§iÒu nμy cã nghÜa lμ ngo¹i hèi ®−îc tù do l−u th«ng trªn thÞ tr−êng,c©n
b»ng ngo¹i hèi do thÞ tr−êng quyÕt ®Þnh mμ kh«ng cã sù can thiÖp cña nhμ
n−íc,do vËy tû gi¸-gi¸ c¶ ngo¹i hèi phï hîp víi søc mua cña ®ång tiÒn trªn
thÞ tr−êng.Tû gi¸ th¶ næi dÉn ®Õn l·i suÊt,luång vèn vμo vμ ra hoμn toμn do
thÞ tr−êng chi phèi.
4.2. C¬ chÕ qu¶n lý tû gi¸
4 .2.1. C¬ chÕ nhμ n−íc thùc hiÖn qu¶n lý hoμn toμn
Theo c¬ chÕ nμy nhμ n−íc ®éc quyÒn ngo¹i th−¬ng vμ ®éc quyÒn ngo¹i
hèi. Nhμ n−íc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p hμnh chÝnh ¸p ®Æt nh»m tËp trung
tÊt c¶ ho¹t ®éng ngo¹i hèi vμo tay m×nh . Tû gi¸ do nhμ n−íc quy ®Þnh mμ
tÊt c¶ c¸c giao dÞch ngo¹i hèi ph¶i chÊp hμnh, c¸c tæ tham gia ho¹t ®éng
7
- kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nÕu bÞ lç do tû gi¸ th× sÏ ®−îc nhμ n−íc cÊp bï ,
ng−îc l¹i nÕu l·i th× nép cho nhμ n−íc . C¬ chÕ nμy thÝch hîp víi nÒn kinh tÕ
tËp trung.
4.2.2 C¬ chÕ qu¶n lý tû gi¸ cã ®iÒu tiÕt
C¬ chÕ qu¶n lý hoμn toμn, nhμ n−íc cã thÓ ¸p ®Æt khèng chÕ ®−îc thÞ
tr−êng , ng¨n chÆn ¶nh h−ëng tõ bªn ngoμi , chñ ®éng khai th¸c ®−îc nguån
vèn bªn trong . Tuy nhiªn , trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng , c¸ch qu¶n lý nμy
sÏ kh«ng phï hîp , c¶n trë vμ g©y khã kh¨n cho nÒn kinh tÕ . §Ó kh¾c phôc
sù ¸p ®Æt ,nhμ n−íc ®· tiÕn hμnh ®iÒu tiÕt nh−ng ®· g¾n víi thÞ tr−êng , nhμ
n−íc tiÕn hμnh kiÓm so¸t mét møc ®é nhÊt ®Þnh ®Ó nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch
cùc cña thÞ tr−êng , h¹n chÕ nh−îc ®iÓm do thÞ tr−êng g©y ra , t¹o ®iÒu kiÖn
cho kinh tÕ trong n−íc ph¸t triÓn vμ æn ®Þnh ,ng¨n chÆn ¶nh h−ëng tõ bªn
ngoμi.
5. Ho¹t ®éng ngo¹i hèi cña NHNN
5.1 Ho¹t ®éng mua b¸n ngo¹i hèi
NHNN tham gia vμo ho¹t ®éng mua , b¸n ngo¹i hèi víi t− c¸ch lμ
ng−êi can thiÖp , gi¸m s¸t , ®iÒu tiÕt nh−ng ®ång thêi còng lμ ng−êi mua ,
b¸n cuèi cïng .Th«ng qua viÖc mua b¸n, NHNN thùc hiÖn gi¸m s¸t vμ ®iÒu
tiÕt thÞ tr−êng theo môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ,®ång thêi theo dâi diÔn
biÕn tû gi¸ ®ång b¶n tÖ ®Ó chñ ®éng quyÕt ®Þnh hoÆc phèi hîp víi c¸c NHNN
c¸c n−íc kh¸c cñng cè søc mua ®ång tiÒn hay ®ång tiÒn kh¸c ®Ó ®¶m b¶o
trËt tù trong quan hÖ quèc tÕ cã lîi cho n−íc m×nh.
5.1.1.Mua b¸n trªn thÞ tr−êng trong n−íc
NHNN tiÕn hμnh mua,b¸n víi c¸c ng©n hμng th−¬ng m¹i t¹i héi së
trung −¬ng cña c¸c ng©n hμng th−¬ng m¹i mμ kh«ng trùc tiÕp mua- b¸n víi
8
- c¸c c«ng ty kinh doang xuÊt nhËp khÈu.Tû gi¸ hèi ®o¸i do NHNN c«ng bè.
ë ®©y NHNN sö dông mét phÇn dù tr÷ ®Ó b¸n cho c¸c ng©n hμng th−¬ng
m¹i vμ mua ngo¹i tÖ cña c¸c ng©n hμng th−¬ng m¹i ®−a vμo dù tr÷.Th«ng
qua viÖc mua b¸n,NHNN thùc hiÖn cung øng tiÒn tÖ hoÆc rót bít khái l−u
th«ng,trªn c¬ së ®ã æn ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i cña ®ång tiÒn b¶n tÖ.
ViÖc giao dÞch,mua b¸n cña NHNN víi c¸c ng©n hμng th−¬ng m¹i trªn
thÞ tr−êng hèi ®o¸i chñ yÕu ®−îc thùc hiÖn th«ng qua hÖ thèng ®iÖn
tho¹i,telex hoÆc hÖ thèng computer cã nèi m¹ng gi÷a NHNN víi c¸c ng©n
hμng th−¬ng m¹i.
Ngoμi ra NHNN còng cã thÓ ho¹t ®éng th«ng qua viÖc mua b¸n trùc
tiÕp víi kh¸ch hμng kh«ng ph¶i lμ doang nghiÖp nh− c¸c c¬ quan hμnh
chÝnh hoÆc c¸c tæ chøc kh¸c.
5.1.2. Mua b¸n trªn thÞ tr−êng quèc tÕ
Víi nhiÖm vô qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi NHNN thùc hiÖn mua b¸n trªn
thÞ tr−êng quèc tÕ nh»m b¶o tån vμ ph¸t triÓn quü dù tr÷ ngo¹i hèi.NHNN
ph¶i tÝnh to¸n göi ngo¹i hèi ë n−íc nμo cã lîi mμ vÉn ®¶m b¶o an
toμn,nghiªn cøu l·i suÊt thùc tÕ vμ xu h−íng t¨ng lªn cña l·i suÊt ngo¹i tÖ ®Ó
kinh doanh cã l·i.
Qua mua, b¸n ngo¹i hèi cã chªnh lÖch gi¸ th× phÇn chªnh lÖch ®ã h×nh
thμnh lîi nhuËn cña ng©n hμng.
NHNN thùc hiÖn viÖc mua b¸n ngo¹i hèi sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp vμo tiÒn
NHNN. NghiÖp vô nμy ¶nh h−ëng ®Õn dù tr÷ ngo¹i hèi,¶nh h−ëng ®Õn tû gi¸
hèi ®o¸i. Nh− vËy NHNN th«ng qua mua b¸n ngo¹i tÖ cã thÓ can thiÖp nh»m
®¹t ®−îc tû gi¸ mong muèn.
9
- 5.2. Ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi cña NHNN
NHNN thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ngo¹i hèi kh¸c nh−:
- Qu¶n lý, ®iÒu hμnh thÞ tr−êng ngo¹i hèi,thÞ tr−êng ngo¹i tÖ liªn ng©n
hμng,b»ng c¸ch ®−a c¸c quy chÕ gia nhËp thμnh viªn,quy chÕ ho¹t ®éng,quy
®Þnh giíi h¹n tû gi¸ mua b¸n ngo¹i tÖ trªn thÞ tr−êng ....
- Tham gia x©y dùng c¸c dù ¸n ph¸p luËt vμ ban hμnh c¸c v¨n b¶n
h−íng dÉn thi hμnh luËt vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi. NHNN ®−îc giao nhiÖm vô
ban hμng c¸c th«ng t− h−íng dÉn cô thÓ ®Ó phôc vô cho viÖc qu¶n lý cña
m×nh ®−îc thèng nhÊt.
- CÊp giÊy phÐp vμ thu håi giÊy phÐp ho¹t ®éng ngo¹i hèi. Dùa vμo luËt
ph¸p vμ ®iÒu kiÖn cô thÓ trong tõng thêi gian, NHNN ®−a ra c¸c quy ®Þnh
cÇn thiÕt ®Ó cÊp giÊy phÐp cho c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng
ngo¹i hèi.
- KiÓm tra gi¸m s¸t viÖc xuÊt nhËp khÈu ngo¹i hèi cña c¸c tæ chøc tÝn
dông.
- Biªn lËp c¸n c©n thanh to¸n.
10
- Ch−¬ng II
Thùc tr¹nh ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi nh÷ng
n¨m ®Çu thÕ kû 21.
B−íc sang thÕ kû míi, quèc héi kho¸ X ®· ra nghÞ quyÕt sè 55/2001
x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ chñ yÕu cña kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ 5 n¨m
2001 - 2005, bao gåm:
- NhÞp ®é t¨ng tr−ëng GDP b×nh qu©n hμng n¨m 7,5%
- Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng− nghiÖp t¨ng 4,8%/ n¨m
- Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngμnh c«ng nghiÖp t¨ng 13,1%/ n¨m
- Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng 14- 15%/ n¨m
.
Ngμnh ng©n hμng, víi nhiÖm vô träng t©m lμ x©y dùng vμ thùc hiÖn
chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, nh»m phôc vô æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, kiÓm so¸t l¹m ph¸t,
11
- thóc ®Èy s¶n xuÊt vμ tiªu dïng, kÝch thÝch ®Çu t−, t¹o ®iÒu kiÖn cho t¨ng
tr−ëng kinh tÕ cao vμ bÒn v÷ng. NHNN ®· x©y dùng c¸c chØ tiªu tiÒn tÖ - tÝn
dông trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001 - 2005 nh− sau:
- Tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n tæng ph−¬ng tiÖn thanh to¸n
22%/n¨m
- Tèc ®é t¨ng vèn huy ®éng 20- 25%/n¨m
- Tèc ®é t¨ng d− nî cho vay nÒn kinh tÕ 22%/n¨m
Ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi lμ mét mÆt häat ®éng rÊt quan träng cña
ngμnh Ng©n hμng. Nã gãp phÇn ®¾c lùc trong viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c
môc tiªu chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, gi÷ æn ®Þnh gi¸ trÞ ®èi néi, ®èi ngo¹i cña ®ång
tiÒn ViÖt Nam. Th«ng qua c«ng cô l·i suÊt, c«ng cô tØ gi¸ ., nã thu hót vèn
®Çu t− cña n−íc ngoμi vμo n−íc ta, khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vμ kiÓm so¸t
nhËp khÈu, gãp phÇn lμm th¨ng b»ng c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ.
A. Nh÷ng mÆt tÝch cùc trong ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi:
Trªn lé tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi
kh«ng ngõng ®−îc ®æi míi ®Ó phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vμ thÝch øng víi
c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lý cña Nhμ n−íc. Trong nöa ®Èu kÕ
ho¹ch 5 n¨m 2001 - 2005, c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi ®· thu ®−îc nh÷ng kÕt
qu¶ ®¸ng khÝch lÖ:
1. VÒ chÝnh s¸ch l·i suÊt ngo¹i tÖ
Tõ ngμy 03/01/ 2001 ®Õn ngμy 25/6/2003, Côc Dù tr÷ liªn bang Mü
(FED) ®· 13 lÇn h¹ l·i suÊt chñ ®¹o tõ 6,5% xuèng 1%/n¨m. L·i suÊt khu
vùc ®ång euro gi¶m tõ 2,5% xuèng cßn 2%/n¨m. L·i suÊt Sibor còng gi¶m.
12
- L·i suÊt quèc tÕ gi¶m ®· ¶nh h−ëng lín ®Õn viÖc ®iÒu hμnh chÝnh s¸ch l·i
xuÊt trong n−íc.
Nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001, l·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ cña c¸c NHTM
ViÖt Nam ®èi víi cho vay ng¾n h¹n lμ dùa trªn c¬ së l·i suÊt Sibor 3 th¸ng +
1%/n¨m; ®èi víi cho vay trung dμi h¹n lμ l·i suÊt Sibor 6 th¸ng +
2,5%/n¨m.
Theo dâi diÔn biÕn t×nh h×nh tiÒn tÖ quèc tÕ, tõ 01/06/2001, NHNN xo¸
bá c¬ së dùa vμo l·i suÊt Sibor, cho phÐp c¸c tæ chøc tÝn dông c¨n cø vμo l·i
suÊt thÞ tr−êng quèc tÕ vμ quan hÖ cung cÇu vèn ngoaÞ tÖ trong n−íc ®Ó tho¶
thuËn víi kh¸ch vay ngo¹i tÖ møc l·i suÊt cho vay. XÐt vÒ thùc chÊt, ®éng
th¸i nμy lμ viÖc tù do ho¸ l·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ - mét b−íc ngoÆt c¬ b¶n
cña NHNN vÒ chÝnh s¸ch l·i suÊt.
N¨m 2002, l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®−îc ®iÒu
chØnh theo c¸c møc: Kh«ng kú h¹n: 1,2%/n¨m; 3 th¸ng: 1,4%/n¨m; 6 th¸ng
: 1,6?%/n¨m; 12 th¸ng: 2,2%/n¨m (møc nμy xª dÞch tuú theo tõng ng©n
hμng). L·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ ng¾n h¹n cña c¸c NHTM phæ biÕn ë møc
3,5 - 4,5%/n¨m; trung dμi h¹n ë møc 4,5%/n¨m.
Riªng ®èi víi l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ cña c¸c ph¸p nh©n t¹i c¸c tæ
chøc tÝn dông, NHNN vÉn tiÕp tôc khèng chÕ ë møc thÊp: kh«ng kú h¹n
1%/n¨m, cã kú h¹n ®Õn 6 th¸ng lμ 1,5%/n¨m, trªn 6 th¸ng 2%/n¨m, nh»m
h¹n chÕ viÖc g¨m gi÷ USD trªn tμi kho¶n.
Nãi chung l·i suÊt ngo¹i tÖ trong 2 n¨m 6 th¸ng võa qua (tõ
01/01/2001 - 30/6/2003) chÞu ¶nh h−ëng cña biÕn ®éng l·i suÊt quèc tÕ vμ tØ
lÖ dù tr÷ b¾t buéc (DTBB) b»ng ngo¹i tÖ do NHNN quy ®Þnh tõng thêi kú.
Do t¸c ®éng cña l·i suÊt, tèc ®é t¨ng huy ®éng vèn nãi chung cña toμn
hÖ thèng ng©n hμng ViÖt Nam n¨m 2002 ®¹t 19,4%/n¨m, thÊp h¬n so víi tèc
13
- ®é t¨ng 25,1% cña n¨m 2001. Nguyªn nh©n do l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ thÊp
dÉn ®Õn tèc ®é t¨ng huy ®éng vèn ngo¹i tÖ chØ ®¹t 5,6% (2001 lμ 25,98%).
Trong khi ®ã, l·i suÊt tiÒn göi VND duy tr× ë møc cao (lo¹i kú h¹n 12 th¸ng
tõ 0,62 - 0,67%/th¸ng, t−¬ng ®−¬ng 8,04%/n¨m) khiÕn nhiÒu ng−êi gi÷ tiÕt
kiÖm b»ng ngo¹i tÖ ®· chuyÓn sang VND. KÕt qu¶ lμ, n¨m 2002, vèn huy
®éng b»ng VND t¨ng 29,22%, cao h¬n so víi tèc ®é t¨ng 24,4% n¨m 2001.
Tèc ®é t¨ng tr−ëng tÝn dông (d− nî) n¨m 2002 ®¹t 22,2%. Trong ®ã
tÝn dông b»ng ngo¹i tÖ t¨ng m¹nh 25,13% so víi møc t¨ng 12,7% cña n¨m
2001. TÝn dông ngo¹i tÖ t¨ng chñ yÕu do l·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ thÊp (do
¶nh h−ëng cña l·i suÊt quèc tÕ ). ThËm chÝ cã doanh nghiÖp vay vèn ngo¹i tÖ
kh«ng ®−a vμo s¶n xuÊt, kinh doanh mμ l¹i b¸n ra thÞ tr−êng tù do lÊy VND
göi vμo ng©n hμng h−ëng l·i suÊt cao (cã thêi ®iÓm l·i suÊt tiÒn göi VND cao
gÊp 3 - 4 lÇn l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ)
2. VÒ chÝnh s¸ch tØ gi¸
Biªn ®é tØ gi¸ ®−îc níi réng tõ ± 0,1% n¨m 2001 lªn ± 0,25% n¨m
2002. §éng th¸i nμy cña NHNN ®· t¹o hμnh lang ph¸p lý th«ng tho¸ng h¬n
cho c¸c tæ chøc tÝn dông kinh doanh mua b¸n ngo¹i tÖ. Sù ®iÒu hμnh tØ gi¸
theo quy luËt cung cÇu ngo¹i tÖ cã tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh tØ gi¸ gi÷a
c¸c ngo¹i tÖ m¹nh (USD, euro, Yªn ) ®· ph¶n ¸nh ngμy cμng toμn diÖn h¬n
mèi quan hÖ gi÷a VND víi ngo¹i tÖ c¸c n−íc cã quan hÖ th−¬ng m¹i, vay nî,
®Çu t− víi ViÖt Nam. Qua ®ã, tØ gi¸ VND kh«ng ®¬n thuÇn g¾n víi USD nh−
tr−íc mμ g¾n víi c¶ "mét ræ tiÒn tÖ" nªn gi÷ ®−îc thÕ t−¬ng ®èi æn ®Þnh. Cô
thÓ lμ, n¨m 2001 tØ gi¸ USD/VND t¨ng 3,8%, n¨m 2002 t¨ng 2,1%, 6 th¸ng
®Çu n¨m 2003 chØ t¨ng 2,6%.
3. VÒ c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc
14
- N¨m 2000 vμ nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001, l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ cßn
cao, vèn ngo¹i tÖ ch¶y vμo ng©n hμng nhiÒu. §Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng ®« la
ho¸ tμi s¶n nî cña c¸c tæ chøc tÝn dông, tõ th¸ng 5/2001, NHNN ®· n©ng tØ lÖ
DTBB ngo¹i tÖ tõ 12% lªn 15%. Do tri phÝ ®Çu vμo cao, xu h−íng t¨ng
tr−ëng vèn huy ®éng ngo¹i tÖ gi¶m dÇn. §Õn th¸ng 10/2001, do ¶nh h−ëng
cña l·i suÊt quèc tÕ, l·i suÊt ngo¹i tÖ trong n−íc gi¶m m¹nh, g©y khã kh¨n
cho t×nh h×nh tμi chÝnh cña c¸c tæ chøc tÝn dông, NHNN ®· ®iÒu chØnh tØ lÖ
DTBB tõ 15% xuèng 10%, sang 2002 xuèng cßn 8% vμ cã chiÒu h−íng cßn
tiÕp tôc gi¶m ®Ó phï hîp víi chÝnh s¸ch níi láng tÝn dông.
4. VÒ chÝnh s¸ch kÕt hèi
3 n¨m trë l¹i ®©y, trong ®iÒu kiÖn cung cÇu ngo¹i tÖ kh«ng cßn c¨ng
th¼ng, tØ gi¸ USD/VND t−¬ng ®èi æn ®Þnh, ChÝnh phñ ®· tõng b−íc gi¶m tØ
lÖ kÕt hèi ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ cã thu ngo¹i tÖ tõ 80% xuèng 50%,
40%, 30% vμ hiÖn nay lμ 0%.
ViÖc gi¶m tØ lÖ kÕt hèi xuèng 0% lμ b−íc ®i quan träng trong chñ
ch−¬ng tù do ho¸ giao dÞch v·ng lai, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Gi¶m tØ lÖ
kÕt hèi xuèng 0% kh«ng ¶nh h−ëng tíi kh¶ n¨ng ®¸p øng ngo¹i tÖ cña ng©n
hμng cho c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu. Bëi v× 2 n¨m
gÇn ®©y, l·i suÊt USD gi¶m xuèng rÊt thÊp, c¸c doanh nghiÖp gi÷ USD trªn
tμi kho¶n chØ ®−îc h−ëng l·i suÊt 1%/n¨m. Trong khi ®ã tØ gi¸ USD/ VND
t−¬ng ®èi æn ®Þnh, l·i suÊt tiÒn göi VND cao h¬n USD.
§iªï nμy còng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cã thu ngo¹i tÖ b¸n hÕt
sè ngo¹i tÖ thu ®−îc cho ng©n hμng ®Ó lÊy VND. Lμm nh− vËy, c¸c doanh
nghiÖp võa cã tiÒn chñ ®éng chi tr¶ chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh, võa ®−îc
h−ëng l·i suÊt tiÒn göi VND cao. Tõ thùc tiÔn nμy cã thÓ rót ra kÕt luËn:
NÕu tØ gi¸ hîp lý th× kh«ng cÇn chÝnh s¸ch kÕt hèi; viÖc mua b¸n ngo¹i tÖ
15
- kh«ng cßn bÞ rμng buéc mμ ®−îc tù do ho¸, sÏ thóc ®Èy thÞ tr−êng ngo¹i hèi
ph¸t triÓn m¹nh mÏ vμ s«i ®éng.
5. VÒ quy ®Þnh tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ
§Ó h¹n chÕ rñi ro trong kinh doanh ngo¹i tÖ cña c¸c tæ chøc tÝn dông,
ngμy 07/10/2002, Thèng ®èc NHNN ®· ban hμnh quy ®Þnh míi vÒ tr¹ng th¸i
ngo¹i tÖ (TTNT) cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®−îc phÐp kinh doanh ngo¹i tÖ
(trõ c¸c ng©n hμng liªn doanh vμ c¸c chi nh¸nh ng©n hμng n−íc ngoμi ho¹t
®éng trªn ®Êt ViÖt Nam).
Quy ®Þnh míi kh«ng quy ®Þnh tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ riªng cho USD mμ
chØ quy ®Þnh giíi h¹n tæng TTNT d−¬ng vμ tæng TTNT ©m vμo cuèi ngμy
lμm viÖc cña tÊt c¶ c¸c lo¹i ngo¹i tÖ mμ tæ chøc tÝn dông cã ho¹t ®éng kinh
doanh kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 30% vèn tù cã cña tæ chøc tÝn dông ®ã. Nh−
vËy quy ®Þnh míi vÒ TTNT ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc tÝn dông ®−îc
phÐp kinh doanh ngoaÞ hèi linh ho¹t h¬n trong giíi h¹n vÒ c¬ cÊu vμ tØ träng
c¸c lo¹i ngo¹i tÖ, nhÊt lμ ®èi víi USD.
6. VÒ chÝnh s¸ch kiÒu hèi
Vμi ba n¨m trë l¹i ®©y, ChÝnh phñ vμ NHNN cã nh÷ng chÝnh s¸ch
th«ng tho¸ng h¬n nh»m khuyÕn khÝch kiÒu bμo chuyÓn tiÒn vÒ n−íc: Møc
thu phÝ dÞch vô kiÒu hèi ngμy cμng gi¶m.
NÕu nh− tr−íc ®©y, ng−êi nhËn kiÒu hèi b¾t buéc ph¶i b¸n toμn bé
ngo¹i tÖ cho ng©n hμng theo tØ gi¸ quy ®Þnh, chØ ®−îc nhËn néi tÖ, th× nay hä
®−îc nhËn b»ng ngo¹i tÖ hoÆc b¸n cho ng©n hμng lÊy tiÒn VN, hoÆc göi
ngo¹i tÖ theo thÓ thøc tiÕt kiÖm t¹i ng©n hμng. NHNN ®· më réng m¹ng l−íi
lμm dÞch vô kiÒu hèi t¹o thuËn lîi cho viÖc giao dÞch cña kh¸ch hμng.
N¨m 2000 sè kiÒu hèi göi vÒ qua hÖ thèng ng©n hμng lμ 1.717 triÖu
USD , t−¬ng ®−¬ng víi 12,2% kim ng¹ch xuÊt khÈu. N¨m 2001, l−îng kiÒu
16
- hèi lªn tíi 1.820 triÖu USD. Theo NHNN, 6 th¸ng ®Çu n¨m 2003, l−îng kiÒu
hèi chuyÓn vÒ n−íc qua hÖ thèng ng©n hμng lμ 1.100 triÖu USD, t¨ng 12% so
víi cïng kú n¨m ngo¸i . Theo −íc tÝnh, trong n¨m nay l−îng kiÒu hèi sÏ v−ît
con sè 2.400 triÖu USD cña n¨m 2002.
L−îng kiÒu hèi göi vÒ dåi dμo ®· ®em l¹i nhiÒu lîi Ých : C¸c NHTM
cã nguån vèn ngo¹i tÖ lín ®Çu tõ cho c¸c dù ¸n träng ®iÓm cña ChÝnh phñ;
cho vay c¸c doanh nghiÖp ®Èy m¹nh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu; gãp phÇn
c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cña ViÖt Nam , gãp phÇn t¨ng dù tr÷
ngo¹i tÖ quèc gia.
B. Nh÷ng yÕu kÐm, bÊt cËp trong ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi:
1. VÒ ®iÒu hμnh chÝnh s¸ch l·i suÊt:
Trong mét thêi gian dμi gi÷a l·i suÊt néi tÖ vμ l·i suÊt ngo¹i tÖ ®· cã
mét kho¶ng chªnh lÖch qu¸ lín, ®· lμm n¶y sinh sù chuyÓn dÞch vèn cña
kh¸ch hμng tõ néi tÖ sang ngo¹i tÖ vμ ng−îc l¹i. Ng©n hμng bá ra nhiÒu c«ng
søc mμ kh«ng ®−îc thu ®−îc lîi, l¹i t¹o c¬ héi vμ kÏ hë cho nh÷ng ng−êi cã
nhiÒu tiÒn göi vμ nh÷ng doanh nghiÖp kh«n ngoan kiÕm lêi b»ng chªnh lÖch
l·i suÊt.
2. VÒ ®iÒu hμnh chÝnh s¸ch tØ gi¸
Biªn ®é giao dÞch tØ gi¸ qu¸ hÑp trong mét thêi gian dμi ®· h¹n chÕ
doanh sè mua b¸n ngo¹i tÖ cña c¸c tæ chøc tÝn dông.
C«ng cô tØ gi¸ vμ c«ng cô l·i suÊt ngo¹i tÖ cã khi diÔn biÕn ng−îc
chiÒu: l·i suÊt ngo¹i tÖ diÔn ra theo xu h−íng gi¶m trong khi tØ gi¸ gi÷a
USD/VND vÉn t¨ng (tuy ë møc ®é hÑp), ®· g©y ra t©m lý kh¸ch hμng g¨m
gi÷ ngo¹i tÖ hoÆc tr¸nh vay ngo¹i tÖ vÒ tØ gi¸.
17
- NghiÖp vô ho¸n ®æi ngo¹i tÖ (SWAP) tuy cã t¸c dông gi¶i quyÕt t×nh
tr¹ng khan hiÕm VND cho c¸c tæ chøc tÝn dông, song l·i suÊt SWAP qu¸
cao, c¸c ng©n hμng th−¬ng m¹i ®−îc cung cÊp nghiÖp vô nμy kªu ca nhiÒu.
ThÞ tr−êng ngo¹i hèi ph¸t triÓn cßn chËm, thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ
tiÒn mÆt cßn phæ biÕn hèi ®o¸i chñ yÕu lμ giao ngay (SPOT). Giao dÞch kú
h¹n (FORWARD) cßn h¹n chÕ. Giao dÞch quyÒn chän (OPTION) tr−íc
30/6/2003 hÇu nh− ch−a cã.
3. VÒ c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc:
Thêi ®iÓm vμ thêi h¹n t¨ng gi¶m DTBB ch−a thùc sù phï hîp víi
diÔn biÕn cña thÞ tr−êng ngo¹i tÖ.
4. VÒ dÞch vô kiÒu hèi
Lμ mét trong nh÷ng nh©n tè chñ yÕu lμm nghiªm träng thªm t×nh
tr¹ng ®« la ho¸ nÒn kinh tÕ. NHNN ch−a cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu kiÓm so¸t
l−îng ngo¹i tÖ rÊt lín ®ang tr«i næi ngoμi thÞ tr−êng.
5. VÒ nguån nh©n lùc
Tr×nh ®é vμ chÊt l−îng ®éi ngò c¸n bé kinh doanh ngo¹i hèi nhÊt lμ ë
cÊp cí së ®ang cßn h¹n chÕ vÒ qu¶n lý ®iÒu hμnh, vÒ t¸c nghiÖp vμ vÒ ngo¹i
ng÷ tr−íc yªu cÇu ngo¹i nhËp.
18
- Ch−¬ng III
Nh÷ng gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ trong ho¹t ®éng qu¶n
lý ngo¹i hèi
N−íc ta ®ang trªn lé tr×nh héi nhËp khu vùc vμ quèc tÕ. Xu h−íng
chung cña thÕ giíi hiÖn nay lμ thóc ®Èy m¹nh mÏ c¸c ho¹t ®éng th−¬ng m¹i
vμ giao l−u quèc tÕ trªn c¬ së b×nh ®¼ng vμ cïng cã lîi gi÷a tÊt c¶ c¸c n−íc
ph¸t triÓn, ®ang ph¸t triÓn vμ chËm ph¸t triÓn.§i ®«i víi ph¸t triÓn th−¬ng
m¹i vμ më réng giao l−u quèc tÕ, giao dÞch cña thÞ tr−êng ngo¹i hèi quèc tÕ
còng ngμy cμng s«i ®éng vμ ph¸t triÓn. Trong bèi c¶nh Êy, thÞ tr−êng ngo¹i
hèi vμ c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi ë ViÖt Nam còng ph¶i ®æi míi ®Ó kh«ng
l¹c lâng, tôt hËu tr−íc xu thÕ chung cña thêi ®¹i.
Ngμy 27/11/2001, Bé ChÝnh trÞ ®· ra NghÞ quyÕt vÒ héi nhËp kinh tÕ
quèc tÕ. Trong 09 nhiÖm vô mμ NghÞ quyÕt ®Ò ra nhiÖm vô thø 4 chØ râ:
"TÝch cùc t¹o lËp ®ång bé c¬ chÕ qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng
XHCN; thóc ®Èy sù h×nh thμnh, ph¸t triÓn vμ tõng b−íc hoμn thiÖn c¸c lo¹i
h×nh thÞ tr−êng hμng ho¸, dÞch vô, lao ®éng, khoa häc c«ng nghÖ, vèn, bÊt
®éng s¶n , t¹o m«i tr−êng kinh doanh th«ng tho¸ng, b×nh ®¼ng cho mäi
thμnh phÇn kinh tÕ, ®Æc biÖt chó träng ®æi míi vμ cñng cè hÖ thèng tμi chÝnh
- ng©n hμng"
D−íi ¸nh s¸ng NghÞ quyÕt cña Bé chÝnh trÞ vμ c¨n cø vμo ch−¬ng tr×nh
hμnh ®éng cña ngμnh ng©n hμng trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001 - 2005, c«ng t¸c
19
- qu¶n lý ngo¹i hèi cÇn tiÕp tôc ®æi míi, t¨ng c−êng c¶ vÒ chÊt vμ l−îng, ®Ó
gãp phÇn ®¾c lùc vμo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc.
Tr−íc m¾t, xin kiÕn nghÞ nh÷ng gi¶i ph¸p kh¶ thi sau ®©y:
1. Ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®−îc, lÊy ®ã lμm nguån ®éng viªn
®Ó kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn yÕu kÐm, bÊt cËp. Trong c«ng t¸c qu¶n lý
ngo¹i hèi hiÖn nay, vÊn ®Ò cÊp thiÕt lμ n¾m b¾t vμ xö lý kÞp thêi nh÷ng
th«ng tin vÒ diÔn biÕn thÞ tr−êng tiÒn tÖ trong n−íc, ngoμi n−íc. Trªn c¬ së
®ã, ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu hμnh nhanh chãng c¸c c«ng cô l·i suÊt, tØ
gi¸; chÊn chØnh nh÷ng quy ®Þnh vÒ tû lÖ DTBB b»ng ngo¹i tÖ, vÒ TTNT, vÒ
biªn ®é giao dÞch mua b¸n ngo¹i tÖ, ho¸n ®æi tiÒn tÖ phï hîp víi thùc tÕ, vμ
s¸t víi cung cÇu thÞ tr−êng, tõng lóc, tõng n¬i.
2. TÝch cùc ph¸t triÓn thªm nh÷ng giao dÞch ngo¹i hèi tiªn tiÕn nh−
giao dÞch kú h¹n (FORWARD), giao dÞch quyÒn chän mua, chän b¸n ngo¹i
tÖ (OPTION), giao dÞch ho¸n ®æi tiÒn tÖ (SWAP), ho¸n ®æi l·i suÊt (SWAP
RATES). Phæ biÕn s©u réng vμ h−íng dÉn kh¸ch hμng lμm quen víi nh÷ng
dÞch vô, s¶n phÈm míi cña ng©n hμng. Víi chÊt l−îng cao, chi phÝ hîp lý. §i
®«i víi viÖc më thªm vμ c¶i tiÕn c¸c nghiÖp vô, dÞch vô míi vÒ ngo¹i hèi, mét
mÆt cÇn n©ng cao phong c¸ch giao tiÕp, thùc sù t«n träng kh¸ch hμng; mÆt
kh¸c t¨ng c−êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t viÖc chÊp hμnh chÝnh s¸ch
qu¶n lý ngo¹i hèi trong néi bé ngμnh ng©n hμng vμ ngoμi x· héi.
3. §Ó tiÕn b−íc v÷ng ch¾c trªn lé tr×nh héi nhËp vμ trong ®iÒu kiÖn
c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c tæ chøc tÝn dông trong n−íc vμ c¸c ng©n hμng
n−íc ngoμi, vÊn ®Ò n©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc (nhÊt lμ ë c¸c ng©n
hμng cÊp c¬ së) vÒ tr×nh ®é, n¨ng lùc quan lý ®iÒu hμnh, tr×nh ®é t¸c nghiÖp,
tr×nh ®é ngo¹i ng÷ ë trong n−íc vμ n−íc ngoμi cÇn ®−îc ®Æt ra mét c¸ch
cÊp thiÕt. §i ®«i víi vÊn ®Ò ®μo t¹o c¸n bé, cÇn quan t©m ph¸t triÓn m¹ng
20
nguon tai.lieu . vn
