- Trang Chủ
- Tự động hoá
- Đánh giá sai số khi xác định áp suất lớn nhất xuất hiện trong nòng súng bộ binh khi sử dụng phương pháp tính toán lý thuyết và thực nghiệm
Xem mẫu
- P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619 SCIENCE - TECHNOLOGY
ĐÁNH GIÁ SAI SỐ KHI XÁC ĐỊNH ÁP SUẤT LỚN NHẤT
XUẤT HIỆN TRONG NÒNG SÚNG BỘ BINH KHI SỬ DỤNG
PHƯƠNG PHÁP TÍNH TOÁN LÝ THUYẾT VÀ THỰC NGHIỆM
EVALUATE EROR WHEN DETERMINE THE MAXIMUN PRESSURE APPEARS IN THE GUN BARREL
OF INFANTRYWHEN USING THEORETICAL METHOD AND EXPERIMENT METHOD
Trần Quốc Trình1,*, Vũ Thị Huệ2
TÓM TẮT 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Áp suất trong lòng nòng súng là một thông số quan trọng và không thể Nòng súng pháo là chi tiết quan trọng nhất của súng
thiếu trong quá trình thiết kế chế tạo. Thông qua áp suất lòng nòng tại các vị trí pháo, các quá trình xảy ra trong nòng rất khắc nghiệt,
khác nhau, chúng ta có thể xác định được một số thông số quan trọng của súng, đây là nơi diễn ra quá trình giãn nở khí thuốc, tăng tốc
đạn ví dụ như: sơ tốc đạn, chất lượng của thuốc phóng... Tuy nhiên dựa vào cho đầu đạn, tạo vận tốc quay để ổn định của đạn...
thông số áp suất lớn nhất ta có thể bước đầu lựa chọn được vật liệu chế tạo nòng, Trong các bài toán thiết kế vũ khí hiện nay, thông số áp
bề dày nòng và một số chỉ tiêu khác trong quá trình thiết kế, chế tạo. Bài báo này suất thường được sử dụng là các đường bao áp suất, đây
đưa ra phương pháp xác định giá trị áp suất lớn nhất và áp suất theo chiều dài là phương pháp thông dụng được sử dụng trong thiết
nòng bằng cả hai phương pháp (Tính toán lý thuyết và thực nghiệm đo đạc), kế, chế tạo ở giai đoạn trước. Ví dụ: khi tính bề dày thành
đánh giá sai số giữa các phương pháp. Ngoài ra trong nội dung bài báo, nhóm tác nòng súng pháo thường sử dụng thông số áp suất cao
giả sơ bộ đưa ra một vài tiêu chí lựa chọn hệ thống đo trong thử nghiệm đo áp nhất, sau khi tính toán và chế tạo sẽ hiệu chỉnh bằng
suất nòng súng nhằm giúp các nhà nghiên cứu có thể nhanh chóng đưa ra giải thực nghiệm. Các đường bao áp suất được xây dựng dựa
pháp và lựa chọn hệ thống đo khi nghiên cứu, thiết kế, chế tạo các loại súng và trên các bài toán lý thuyết tính toán áp suất của khí
nòng súng mới. thuốc theo chiều dài của nòng. Phương pháp tính áp
Từ khóa: Phương pháp lý thuyết; phương pháp thực nghiệm; áp suất; nòng súng. suất bằng lý thuyết xuất hiện nhiều sai số do ta đã sử
dụng nhiều giả thiết khác nhau. Cùng với sự phát triển
ABSTRACT của khoa học kỹ thuật, khả năng tính toán nhanh sử
The pressure inside the barrel is an important parameter and Indispensable dụng các hệ máy tính mạnh cùng với các phần mềm tính
in the design and manufacturing process. By the pressure in barrel at different toán chuyên dụng, cho phép chúng ta giảm bớt các sai
positions, we can identify some important parameters of gun, bullet for số khi tính toán lý thuyết nhưng không thể loại trừ hết
example: bullet speed, quality of launcher... However, with the maximum sai số.
pressure parameter, we can select the barrel material, thickness and some other Hiện nay để xác định được thông số chính xác của áp
criteria in the design and manufacturing process. This paper gives the method of suất trong thời gian diễn ra của phát bắn người ta sử
determining the maximum pressure value and the barrel length by both dụng các hệ thống đo thực nghiệm đo thông số áp suất.
methods (theoretical calculations and measurement experiments), evaluating Có rất nhiều các hệ thống đo và phương pháp đo áp suất
errors between methods. In addition, in the internal article, authors preliminarily khác nhau, không có một hệ thống đo và phương pháp
presents a few criteria for choosing the measuring system in the gun barrel đo cố định sử dụng chung cho tất cả các loại súng pháo
pressure test. to help researchers quickly come up with solutions and select khác nhau. Việc lựa chọn chính xác hệ thống đo và
measuring systems when researching, designing and manufacturing new types
phương pháp đo để sử dụng sẽ phụ thuộc vào từng
of guns and barrels.
nhiệm vụ cụ thể. Vì vậy xây dựng phương pháp xác định
Keywords: Theoretical method; experiment methods; pressure; gun barrel. giá trị áp suất lớn nhất bằng lý thuyết và phương pháp đo
1 đạc thực tế áp suất trong nòng súng, đưa ra phương pháp
Học viện Kỹ thuật Quân sự
2 lựa chọn hệ thống đo, đánh giá sai số giữa hai phương
Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội
*
pháp và phạm vi ứng dụng của các phương pháp đóng
Email: tranquoctrinh9981@yahoo.com.vn một vai trò cấp thiết.
Ngày nhận bài: 02/01/2020
Trên thực tế người ta thường sử dụng ba phương pháp
Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 05/6/2020
chủ yếu để xác định áp suất khí thuốc khi bắn:
Ngày chấp nhận đăng: 21/10/2020
Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn Vol. 56 - No. 5 (Oct 2020) ● Journal of SCIENCE & TECHNOLOGY 55
- KHOA HỌC CÔNG NGHỆ P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619
- Phương pháp lý thuyết: Dựa vào hệ phương trình dv
12
pS.
thuật phóng trong. dt .m
dl
- Phương pháp thực nghiệm: Thử nghiệm đo đạc thực 1.3.v
dt
tế kết quả giá trị áp suất.
dz p
- Phương pháp kết hợp: Xây dựng mô hình, hệ phương 2
dt Ik (1)
trình tính toán lý thuyết, dùng thực nghiệm đo đạc (tại một d ωc dz n
số vị trí quan trọng điển hình) đánh giá mô hình lý thuyết dt
2.χ.ω1 2λ z .G 1 3 G d
d t i1 i i
đã xây dựng. dw 1 α δ dz
2 χ.ω 1 2λ z s v 3
Trong nội dung bài báo nhóm tác giả chủ yếu tìm hiểu dt δ dt
về hai phương pháp: Phương pháp lý thuyết và phương
f ω χ1 2λ z d z K P d w
pháp thử nghiệm thực tế, nhóm tác giả cũng bỏ qua tác d p 1 2 dt dt
n
động của nhiệt độ làm thay đổi các thông số hình học của d t w
súng, đạn. Kết quả của bài báo sẽ giúp các nhà thiết kế đơn
K Tp K P 1 3 G K P iG i
i1
giản hóa quá trình thiết kế chế tạo cũng như lựa chọn các Trong đó: KT là hàm xác định tổn thất nhiệt và được xác
hệ thống đo hợp lý trong thử nghiệm làm giảm chi phí định như sau:
trong thiết kế, thử nghiệm.
k 1 A v F
1 T k
.d.l
2. PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH ÁP SUẤT LỚN NHẤT KT
R
TRONG NÒNG SÚNG BẰNG LÝ THUYẾT
Để kể đến ảnh hưởng của áp suất khí thuốc trong thời
2.1. Vai trò của áp suất trong nòng súng
kỳ tác dụng sau cùng ta áp dụng công thức Bravin:
Áp suất trong lòng nòng của súng pháo là một thông t
số vô cùng quan trọng. Xác định giá trị của áp suất xuất P P d .e b
hiện trong lòng nòng súng pháo nói chung hay trong
lòng nòng súng bộ binh nói riêng là một nhiệm vụ bắt Trong đó, Pd là áp suất đầu nòng; b
0, 5 V 0
buộc. Thông qua nhiệm vụ xác định thông số áp suất g PdS
chúng ta có thể đánh giá chất lượng của thuốc phóng,
* Các giả thiết được sử dụng trong tính toán
đạn sau sản xuất, niêm cất bảo quản hay sử dụng thông
số áp suất để thiết kế nòng súng pháo, hệ thống súng - Thuốc phóng cháy theo quy luật hình học. Tốc độ cháy
pháo. Tóm lại việc xác định giá trị áp suất nhằm phục vụ là tuyến tính với áp suất.
một số nhiệm vụ chính sau: - Nhiệt độ cháy của khí thuốc coi như không đổi trong
- Đánh giá chất lượng của thuốc phóng sau chế tạo quá trình thuốc phóng cháy.
hoặc sau quá trình niêm cất bảo quản dài hạn. - Chỉ số đoạn nhiệt k bằng hằng số và bằng giá trị trung
- Đánh giá chất lượng của đạn sau chế tạo hoặc sau quá bình trong khoảng thay đổi của nhiệt độ khí thuốc.
trình niêm cất bảo quản dài hạn. - Các công thứ yếu được tính qua hệ số tăng nặng của
- Làm thông số cơ sở cho thiết kế nòng súng, nòng đầu đạn.
pháo cũng như để thiết kế các hệ thống súng pháo mới. - Các chỉ số Cv, Cp đều là giá trị trung bình không đổi
Trong nội dung của bài báo nhóm tác giả chỉ đi sâu vào theo thời gian.
nghiên cứu các phương pháp xác định áp suất trong nòng (Bỏ qua tác động của việc trích khí khi tính cho đạn k56
các loại súng bộ binh khi bắn. sẽ gần với thực nghiệm hơn).
2.2. Phương pháp xác định áp suất trong nòng súng * Kết quả tính toán
bằng lý thuyết
Như đã trình bày ở trên việc xác định thông số áp
suất p của súng bộ binh (đặc biệt quan trọng là pmax ) khi
bắn nhằm đáp ứng một số nhiệm vụ. Phương pháp xác
định p bằng lý thuyết được sử dụng nhiều khi chúng ta
thiết kế chế tạo nòng súng và hệ thống súng mới.
Những nhiệm vụ còn lại người ta không sử dụng phương
pháp lý thuyết.
Nội dung cơ bản của phương pháp xác định áp suất
bằng lý thuyết là tính áp suất khi bắn thông qua hệ phương
trình thuật phóng trong.
* Hệ phương trình vi phân cơ bản xác định áp suất khí Hình 1a. Đồ thị áp suất và vận tốc của đầu đạn K56 theo chiều dài nòng
thuốc trong nòng [1, 2, 3]
(pmax = 2891,5KG/cm2; Vđ = 745,05m/s;lđ = 369mm)
56 Tạp chí KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ● Tập 56 - Số 5 (10/2020) Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn
- P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619 SCIENCE - TECHNOLOGY
- Hệ thống đo sử dụng các loại cảm biến Piezo có thể
đo được toàn bộ đường cong áp suất khi bắn và thường
được sử dụng trong quá trình đo đạc lấy thông số phục
vụ nhiệm vụ nghiên cứu thiết kế, chế tạo và thường
được sử dụng để xác định áp suất trong nòng các loại
súng pháo cỡ nhỏ (cảm biến đo được bố trí dọc theo
chiều dài nòng súng pháo). Đối với các loại pháo cỡ lớn
(>85mm) khi tiến hành đo cảm biến được bố trí như khi
sử dụng phương pháp trụ đồng.
- Hệ thống đo sử dụng trụ đồng (xác định áp suất lớn
nhất xuất hiện khi bắn) được sử dụng trong quá trình đo
đạc lấy số liệu đánh giá chất lượng của thuốc phóng, đạn
và thường được sử dụng để xác định áp suất trong nòng
các loại súng pháo cỡ lớn (cảm biến đo đặt ở đáy ống liều).
Hình 1b. Đồ thị áp suất và vận tốc của đầu đạn K51 theo thời gian Ngoài ra hiện nay tại một số cơ sở nghiên cứu tại Việt
(pmax = 1486KG/cm2; Vđ = 417,9 m/s;lđ = 87mm) Nam đã nghiên cứu, chế tạo một số hệ thống đo áp suất sử
Căn cứ vào kết quả nhận được trong hình 1a, 1b, người dụng nguyên lý áp trở (sử dụng các tem biến dạng dùng để
thiết kế có thể sơ bộ xác định được vận tốc của đạn (khi cho đo áp suất trong buồng đốt động cơ tên lửa nhiên liệu rắn).
trước chiều dài nòng) hoặc chiều dài nòng (khi cho trước 3.1.1. Kết cấu của một hệ thống đo áp suất trong nòng
vận tốc đạn) hoặc cả hai thông số trên (khi thiết kế mới từ súng bằng Piezo (hình2)
đầu) cũng như sơ bộ có thể tính toán bề dày thành nòng,
vật liệu chế tạo nòng và kết cấu cả hệ thống vũ khí.
Từ các giả thiết và kết quả nhận được chúng ta nhận
thấy kết quả của phương pháp lý thuyết chỉ mang tính gần
đúng. Áp suất theo chiều dài nòng là áp suất trung bình
thuật phóng. Các thông số được đưa vào tính toán của hệ
phương trình lý thuyết đều là các thông số lý tưởng và
không thay đổi.
Trên thực tế thử nghiệm chúng ta thấy rằng thuốc
phóng trong ống liều cháy theo quy luật vật lý, thuốc Hình 2. Hệ thống đo áp suất bằng Piezo
phóng thường không cháy hết khi bắn, các kích thước của 3.1.2. Phương pháp xác định các vị trí lắp cảm biến
mỗi viên đạn đều có dung sai, khối lượng thuốc phóng
* Nòng súng thí nghiệm
cũng như khối lượng đầu đạn của từng viên đạn không
giống nhau... Nên kết quả nhận được chỉ mang tính định Nòng súng được sử dụng trong thí nghiệm đo áp suất
hướng trong thiết kế (điều này giải thích tại sao trong thiết phải là các nòng súng chuyên dụng (nòng mẫu, nòng thử
kế trước đây sử dụng khái niệm đường bao áp suất). Tuy nghiệm), tại các vị trí cần đo có khoan sẵn các lỗ để lắp cảm
nhiên việc xác định thông số áp suất bằng lý thuyết vẫn giữ biến. Tuyệt đối không được sử dụng các nòng súng thật gia
vai trò quan trọng, thông qua kết quả lý thuyết các nhà công khoan lỗ làm nòng súng thí nghiệm. Nòng súng thí
thiết kế có thể sơ bộ định hướng vùng giá trị áp suất (pmax) nghiệm được chế tạo có bề dày nòng và chiều dài lớn hơn
để định hướng các công việc thiết kế tiếp theo. so với các nòng súng thật để có thế lắp và cố định vững
chắc các cảm biến đo và đảm bảo điều kiện đo của mỗi
3. XÁC ĐỊNH ÁP SUẤT LỚN NHẤT TRONG NÒNG SÚNG
phát bắn giống nhau.
BẰNG PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM, ĐÁNH GIÁ SAI SỐ
GIỮA CÁC PHƯƠNG PHÁP
Như đã trình bày ở trên, phương pháp lý thuyết chỉ
mang tính gần đúng và được ứng dụng trong quá trình
thiết kế. Để xác định đúng giá trị áp suất theo chiều dài
nòng cũng như để kiểm tra đạn, thuốc phóng sau chế tạo
hoặc sau niêm cất bảo quản người ta sử dụng phương
pháp thực nghiệm.
3.1. Các phương pháp xác định áp suất của khí thuốc trong
nòng súng bằng thực nghiệm [4, 5]
Hiện nay để đo áp suất trong nòng súng pháo người ta
thường sử dụng hai phương pháp đo chính: Phương pháp
đo sử dụng các loại cảm biến Piezo và trụ đồng (Crusher). Hình 3. Nòng chuyên dùng và khóa nòng đo áp suất trong ống đạn K56
Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn Vol. 56 - No. 5 (Oct 2020) ● Journal of SCIENCE & TECHNOLOGY 57
- KHOA HỌC CÔNG NGHỆ P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619
* Xác định vị trí lắp cảm biến Thí nghiệm đo áp suất bằng một số hệ thống đo khác
Như chúng ta đã biết, áp suất trong nòng súng sẽ thay nhau và trên cùng một hệ thống khi thay đổi các thông số.
đổi theo chiều dài của nòng, dựa vào giá trị áp suất trong Để có thể đánh giá kết quả đo và hệ thống thử nghiệm,
nòng các nhà thiết kế sẽ lựa chọn vật liệu chế tạo nòng và chúng ta tiến hành đo áp suất tại vị trí áp đạt giá trị lớn
các thông số kích thước hình học của nòng (bề dày, chiều nhất và sử dụng hai hệ thống đo khác nhau:
dài)... Mỗi cảm biến chỉ đo được áp suất tại một vị trí của - Hệ thống đo áp suất chuyên dụng của AVL: Cảm biến,
nòng súng. Vì vậy để xác định được áp suất khí thuốc theo máy hiển thị B212 (tốc độ lấy mẫu 1.000.000 điểm/s).
chiều dài của nòng chúng ta bố trí cảm biến tại càng nhiều vị
- Hệ thống đo sử dụng cảm biến và thiết bị hiển thị
trí trên thành nòng càng tốt tuy nhiên chúng ta không thể
thông dụng hiện đang có trong các phòng thí nghiệm (hệ
khoan quá nhiều lỗ trên nòng súng thực nghiệm (giảm độ
thống thu thập dữ liệu NI có tốc độ lấy mẫu tối đa 50.000
bền của nòng súng thí nghiệm, tăng chí phí thí nghiệm và
mẫu/s, cảm biến AVL) tiến hành đo theo hai chế độ khác
cũng không đủ các cảm biến thí nghiệm). Trên thực tế để xác
nhau: tốc độ lấy mẫu 5.000 mẫu/s và 50.000 mẫu/s.
định được áp suất của khí thuốc theo chiều dài của nòng
chúng ta chỉ cần xác định được áp suất tại một số vị trí tiêu Tất cả các lần thí nghiệm được tiến hành trong cùng
biểu: Áp suất trong ống liều, áp suất tại vị trí lớn nhất, áp suất một điều kiện: Độ ẩm 65%, nhiệt độ môi trường 250C, đạn
tại lỗ trích khí (nếu có), áp suất đầu nòng. Từ các giá trị áp sử dụng cùng lô, liều và được bảo ôn tại điều kiện tương tự
suất trên, hiệu chỉnh bài toán lý thuyết chúng ta sẽ xác định như điều kiện bắn, các hệ thống đo đều còn trong thời hạn
được toàn bộ giá trị áp suất theo chiều dài nòng. kiểm định.
3.1.3. Các hệ thống đo áp suất đang được sử dụng Thực hành thí nghiệm bắn đo áp suất thực tế trên một
trong các phòng thí nghiệm số nòng súng mẫu.
Hiện nay trong các phòng thí nghiệm của các trường * Kết quả thực nghiệm
đại học và các trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm các hệ Kết quả áp suất max nhận được khi tiến hành thực
thống đo áp suất trong nòng súng (giá, bệ, hệ thống điểm nghiệm đo sử dụng cảm biến và máy hiển thị B212 như
hỏa, hệ thống đo...) không có nhiều và chủ yếu là các hệ bảng 1.
thống nhập ngoại của các hãng có uy tín khác nhau như Bảng 1. Kết quả thực nghiệm đo áp suất
AVL, Kisler... Thông thường tại mỗi cơ sở nghiên cứu, thử
nghiệm chỉ có một hệ thống. Sự khác nhau của chúng chủ Nòng súng thí nghiệm Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 Lần 5 Kết quả
yếu chúng là ở chỗ số lượng các nòng súng thử nghiệm, hệ (bar) (bar) (bar) (bar) (bar) TB (bar)
thống đo đi kèm: sử dụng các loại cảm biến của các hãng Nòng thí nghiệm đạn K56 3123 3098 3132 3135 3127 3119
khác nhau (AVL, PCB, Kisler...) hay các hệ thống hiển thị
khác nhau được nhập (DEWE, KMT...) hay tự chế tạo. Nòng thí nghiệm đạn K51 1628 1620 1617 1633 1637 1625
3.2. Thực nghiệm đo đạc xác định áp suất lớn nhất một Kết quả áp suất max nhận được khi tiến hành thực
số loại súng bộ binh điển hình nghiệm đo sử dụng cảm biến và thiết bị hiển thị thông
dụng hiện đang có trong phòng thí nghiệm. Kết quả thí
nghiệm trên nòng súng AK-Đạn K56 và K54-đạn K51 được
thể hiện trên bảng 2, 3.
Bảng 2. Thí nghiệm trên nòng súng AK-Đạn K56
Tốc độ ấy mẫu Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 ... Lần 20 Kết quả
(bar) (bar) (bar) (bar) (bar) TB (bar)
Tốc độ lấy mẫu 2998 3045 3119 3090 ... 2963 3047
50000 mẫu/s
Tốc độ lấy mẫu 2530 2930 2806 2161 ... 2735 2632
5000 mẫu/s
Bảng 3. Thí nghiệm trên nòng súng K54-đạn K51
Tốc độ ấy mẫu Lần 1 Lần 2 Lần 3 Lần 4 ... Lần 20 Kết quả
(bar) (bar) (bar) (bar) (bar) TB (bar)
Tốc độ lấy mẫu 1592 1458 1626 1557 ... 1614 1595
50000 mẫu/s
Tốc độ lấy mẫu 1066 1564 1436 1501 ... 1243 1378
Hình 4. Hệ thống đo áp suất nòng súng K56 sử dụng bệ bắn B299 và máy 5000 mẫu/s
hiển thị B212
58 Tạp chí KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ● Tập 56 - Số 5 (10/2020) Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn
- P-ISSN 1859-3585 E-ISSN 2615-9619 SCIENCE - TECHNOLOGY
phương pháp đo thực nghiệm là 3,22% với đạn k56; với đạn
k51 là 4,96%. Giá trị sai số không lớn nhưng cũng đáng để
người thiết kế quan tâm trong các trường hợp cụ thể.
4. ĐÁNH GIÁ, KẾT LUẬN
Phương pháp lý thuyết xác định áp suất theo thời gian
và áp suất max (theo chiều dài nòng) được sử dụng trong
thiết kế sơ bộ và chỉ mang tính định hướng trong thiết kế.
Phương pháp xác định áp suất theo thời gian và áp suất
max bằng thực nghiệm được ứng dụng rộng cho tất cả các
nhiệm vụ đặt ra khi cần xác định áp suất max và áp suất
theo chiều dài nòng, khi kiểm tra các thông số thuốc
phóng, đạn.
Đối với các loại súng bộ binh cỡ nhỏ:
- Phương pháp đo áp suất trong nòng súng được sử
dụng là phương pháp đo trực tiếp (cảm biến được gắn trực
tiếp vào thành nòng) tại các vị trí cần quan tâm.
- Khi cần thông số chính xác để thiết kế nếu có điều kiện
cần lựa chọn các hệ thống đo chuyên dụng có độ chính xác
và tần số lấy mẫu cao. Nếu sai số áp suất mong muốn ≤5%
thì nên chọn phương pháp thực nghiệm đo.
- Khi sử dụng các hệ thống đo sử dụng cảm biến và thiết
Hình 5. Đồ thị kết quả đo áp suất đạn K56 và K51 bị hiển thị thông dụng hiện đang có trong các phòng thí
3.3. Đánh giá các sai số giữa kết quả lý thuyết và thực nghiệm cần chú ý đến nhiều thông số quan trọng của hệ
nghiệm thống đo, đặc biệt để đo các thông số động lực học trong
vũ khí cần chú ý đến tốc độ lấy mẫu (nhiều card thu thập và
3.3.1. Đánh giá sai số giữa các kết quả thực nghiệm
xử lý số liệu trong các hệ thống đo hiện nay có tốc độ lấy
khi sử dụng hệ thống đo khác nhau
mẫu < 50000 mẫu/s) và khi sử dụng các hệ thống này
Các kết quả thí nghiệm của giá trị áp suất max khi sử chúng ta chỉ nên đo một thông số (không sử dụng đo
dụng hệ thống đo chuyên dụng AVL tương đối hội tụ. Sai nhiều thông số cùng một lúc vì lúc đó tốc độ lấy mẫu cho
lệch giữa các kết quả nhận được chủ yếu do đạn thí nghiệm từng thông số sẽ bị giảm).
(trọng lượng viên đạn, lượng thuốc phóng... khác nhau).
Các kết quả thí nghiệm khi sử dụng cảm biến và thiết bị
hiển thị thông dụng hiện đang có trong các phòng thí
nghiệm (có tốc độ lấy mẫu thấp 5000 mẫu/s) tương đối TÀI LIỆU THAM KHẢO
phân tán và khi tốc độ lấy mẫu cao (50000 mẫu/s) thì mức [1]. Phạm Huy Chương, 1998. Cơ sở kết cấu và tính toán thiết kế máy tự động.
độ phâm tán giảm, tuy nhiên giá trị áp suất trung bình vẫn Học viện Kỹ thuật Quân sự, Hà Nội.
thấp hơn nhiều so với khi sử dụng hệ thống đo chuyên [2]. Phạm Huy Chương, 2002. Động lực học vũ khí tự động. Học viện Kỹ thuật
dụng nhập ngoại có tốc độ lấy mẫu cao. Điều này xảy ra do Quân sự, Hà Nội.
khi tần số lấy mẫu không đủ cao kết quả giá trị pmax hệ [3]. Trần Đăng Điện, 1998. Thuật phóng trong của súng pháo. Học viện Kỹ
thống đo nhận được không phải là giá trị lớn nhất trên thực thuật Quân sự, Hà Nội.
tế diễn ra.
[4]. Nguyễn Thái Dũng, Nguyễn Lạc Hồng, Bùi Trọng Tuấn, 2007. Giáo trình
3.3.2. Đánh giá sai số giữa kết quả lý thuyết và kết quả Đo lường và Thử nghiệm Vũ khí. Học viện Kỹ thuật Quân sự, Hà Nội.
thực nghiệm
[5]. Tiêu chuẩn Quân sự, 2010. Phương pháp kiểm tra áp suất buồng đạn
Thành lập bảng giá trị so sánh áp suất giữa hai phương bằng nòng súng chuyên dùng. TCCNQP, Hà Nội.
pháp xác định như bảng 4.
Bảng 4. So sánh áp suất giữa hai phương pháp
AUTHORS INFORMAION
Áp suất P50 000 mẫu-bar P5 000 mẫu-bar Ptt-KG/cm2 Ptt-bar Sai số
Tran Quoc Trinh, Vu Thi Hue
Đạn k56 3047 2632 2891 2948,82 3,22% 1
Military Technical Academy
Đạn k51 1595 1378 1486 1515,72 4,96% 2
Hanoi University of Industry
2
(qui đổi 1KG/cm = 1,02bar)
Sau khi qui đổi giá trị áp suất ra cùng đơn vị đo là đơn vị
bar, ta có: sai số kết quả của phương tính lý thuyết với
Website: https://tapchikhcn.haui.edu.vn Vol. 56 - No. 5 (Oct 2020) ● Journal of SCIENCE & TECHNOLOGY 59
nguon tai.lieu . vn
