Xem mẫu

  1. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... PhÇn III Kinhnghim Ö hßagi¶h t i «ngqua nh÷ngn × t hhuènghßagi¶®ii n Ó h×nhr t ongh t ùcÕ t A.N× T HHUèNGHßAGI¶I RT ONGNÜ L HVùCD¢NSù 1. ChØ v× sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh Néi dung sù viÖc Nhµ bµ Lª ThÞ S vµ bµ NguyÔn ThÞ N lµ hµng xãm liÒn kÒ n»m trªn mét ®­êng chÝnh, tËp trung ®«ng d©n c­ cña thµnh phè Lµo Cai. Bµ S kinh doanh bón, ch¸o ¨n s¸ng rÊt ®«ng kh¸ch, bµ N më cöa hµng b¸n t¹p ho¸. Sau mét thêi gian, bµ N b¸n thªm b¸nh m× patª. Do vËy, kh¸ch ¨n s¸ng ®· chuyÓn mét phÇn sang ¨n b¸nh m× patª ë qu¸n bµ N, ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi thu nhËp cña bµ S. Tøc giËn, bµ S th­êng xuyªn ®æ n­íc th¶i ra ®­êng, ch¶y sang bªn phÝa nhµ bµ N, g©y mÊt vÖ sinh chung. §«i khi, bµ S cßn cã nh÷ng lêi lÏ bãng giã kh«ng hay, g©y nªn m©u thuÉn gi÷a hai nhµ. 357
  2. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i NhËn thÊy sù viÖc trªn n¶y sinh ¶nh h­ëng tíi tinh thÇn ®oµn kÕt vµ nÕp sèng v¨n ho¸ cña khu d©n c­, tæ hoµ gi¶i ë khu phè ®· cö b¸c Hoµng V¨n C, c¸n bé hoµ gi¶i cã uy tÝn tíi gi¶i quyÕt vô viÖc. NhËn lêi, b¸c C ®· mêi c¸n bé phô n÷ ph­êng tham gia hßa gi¶i. B¸c C cïng víi c¸n bé phô n÷ ph­êng x¸c ®Þnh nguyªn nh©n ph¸t sinh m©u thuÉn gi÷a bµ N vµ bµ S lµ do c¹nh tranh trong kinh doanh dÉn ®Õn viÖc ®æ n­íc th¶i, g©y mÊt vÖ sinh chung, v× vËy ®· chñ ®éng gÆp gì riªng c¸c bªn ®Ó n¾m b¾t t©m t­, nguyÖn väng cña tõng ng­êi. Sau khi nghiªn cøu §iÒu 50 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 vÒ quyÒn tù do kinh doanh cña c¸ nh©n; §iÒu 37 LuËt B¶o vÖ m«i tr­êng n¨m 2005 quy ®Þnh b¶o vÖ m«i tr­êng ®èi víi c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô, B¸c C ®· mêi bµ S vµ bµ N, c¸n bé phô n÷ ph­êng cïng tæ tr­ëng tæ d©n phè më cuéc häp tæ d©n phè ®Ó ph©n tÝch, thuyÕt phôc, lÊy ý kiÕn tËp thÓ. B¸c C ®· ph©n tÝch cho hai bªn biÕt ho¹t ®éng kinh doanh hîp ph¸p cña c«ng d©n ®­îc ph¸p luËt b¶o vÖ vµ khuyÕn khÝch. Tuy nhiªn, viÖc kinh doanh ®ã còng ph¶i ®¶m b¶o c¸c tiªu chuÈn m«i tr­êng, kh«ng ®­îc g©y mÊt vÖ sinh, ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng chung vµ m«i tr­êng xung quanh. Do vËy, bµ S vµ bµ N ®Òu cã quyÒn kinh doanh hîp ph¸p mµ kh«ng ai cã thÓ ng¨n cÊm. Song hµnh vi g©y mÊt vÖ sinh nh­ bµ S ®· lµm lµ kh«ng ®óng. Hµng xãm l¸ng giÒng theo quan ®iÓm truyÒn thèng vÉn lµ “tèi löa t¾t ®Ìn cã nhau”, “b¸n anh em xa mua l¸ng giÒng gÇn”, nh­ng hai bµ ®· kh«ng gióp ®ì nhau, cßn g©y m©u thuÉn, mÊt ®oµn kÕt céng ®ång. Tæ hßa gi¶i ®Ò nghÞ bµ S chÊm døt hµnh vi trªn, bµ N còng kh«ng nªn ®Ó t©m nh÷ng chuyÖn xÝch mÝch ®· x¶y ra, “chÝn bá lµm m­êi” ®Ó cïng nhau x©y dùng kinh doanh. Hai gia ®×nh ®· vui vÎ nhËn ra nh÷ng ®iÓm sai, chÊm døt m©u thuÉn, th­êng xuyªn hái th¨m, gióp ®ì nhau trong nh÷ng viÖc 358
  3. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... riªng, gi÷ g×n t×nh nghÜa xãm giÒng, æn ®Þnh trËt tù khu phè. 2. Nguån n­íc t­íi kh«ng cña riªng ai Néi dung sù viÖc Ruéng nhµ anh N«ng Quèc L ë ®Çu nguån n­íc, khi n­íc Ýt th× anh L kh¬i nguån n­íc vµ cho ch¶y hÕt vµo ruéng nhµ m×nh. Anh K cã khu ruéng phÝa d­íi nªn mçi lÇn anh L ng¨n n­íc l¹i, th× ruéng anh K bÞ thiÕu n­íc (thËm chÝ bÞ kh« h¹n). Anh K ®Ò nghÞ anh L më nguån n­íc, th× anh L kh«ng ®ång ý víi lý do n­íc ch¶y tõ n¬i cao xuèng thÊp, nhµ ai ë gÇn nguån n­íc th× ®­îc quyÒn sö dông. Sau khi ®Ò nghÞ kh«ng ®­îc, hai bªn th­êng x¶y ra to tiÕng. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i Trong sù viÖc trªn, tæ hoµ gi¶i cña th«n ®· ®Ò cö b¸c M - c¸n bé hoµ gi¶i tíi hoµ gi¶i sù viÖc. B¸c M x¸c ®Þnh nguyªn nh©n ph¸t sinh m©u thuÉn lµ do anh L ng¨n nguån n­íc, lµm ruéng nhµ anh K bÞ thiÕu n­íc. B¸c ®· mêi tr­ëng th«n vµ c¸n bé ®Þa chÝnh x· cïng tham gia hoµ gi¶i. B¸c M vµ tr­ëng th«n ®· gi¶i thÝch vµ hoµ gi¶i m©u thuÉn c¨ng th¼ng gi÷a hai bªn. B¸c M ®· vËn dông §iÒu 278 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 ®Ó ph©n tÝch thªm cho hai bªn hiÓu quyÒn vÒ t­íi n­íc, tiªu n­íc trong canh t¸c, ®ã lµ: “Ng­êi cã quyÒn sö dông ®Êt canh t¸c khi cã nhu cÇu vÒ t­íi n­íc, tiªu n­íc, cã quyÒn yªu cÇu nh÷ng ng­êi sö dông ®Êt xung quanh ®Ó cho m×nh mét lèi dÉn n­íc thÝch hîp, thuËn tiÖn cho viÖc t­íi tiªu, ng­êi ®­îc yªu cÇu cã 359
  4. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn nghÜa vô ®¸p øng yªu cÇu ®ã; nÕu ng­êi sö dông lèi dÉn n­íc g©y thiÖt h¹i cho ng­êi sö dông ®Êt xung quanh th× ph¶i båi th­êng”. Ngoµi ra, nguån n­íc lµ cña chung, tÊt c¶ c¸c gia ®×nh cïng sö dông. Do vËy, gi¶i ph¸p tèt nhÊt lµ hai bªn bµn b¹c, tho¶ thuËn. Anh L ®· nhËn ra lçi cña m×nh trong viÖc tù ng¨n nguån n­íc vµo ruéng nhµ anh K. Anh ®· chñ ®éng khai th«ng nguån n­íc. Anh K còng nhËn lçi do nãng n¶y vµ høa rót kinh nghiÖm. 3. Rõng lµ tµi s¶n quèc gia Néi dung sù viÖc Gia ®×nh anh C vµ anh P ®­îc giao 2 hÐc ta ®Êt ®Ó trång rõng (ranh giíi cña hai nhµ liÒn kÒ nhau). Trong diÖn tÝch ®Êt cña nhµ anh P ®­îc giao cã mét sè c©y gç to rÊt quý (diÖn tÝch ®Êt rõng nhµ anh C ®­îc giao kh«ng cã c©y gç to) l¹i lµ n¬i cã nguån n­íc chÝnh phôc vô cho sinh ho¹t cña c¶ b¶n. Mét h«m, sau khi ®· uèng r­îu, anh C ®i vÒ, thÊy anh P ®ang lµm ®Êt trång rõng, liÒn tuyªn bè: “Tao sÏ chÆt mét sè c©y to ë ®©y, xÎ gç lµm nhµ vµ b¸n”. Nghe vËy, anh P ®· næi khïng, lín tiÕng tr­íc mÆt anh C vµ mét sè ng­êi cã mÆt h«m ®ã: “Cã giái th× anh ®Õn chÆt ®i, t«i míi lµ ng­êi cã quyÒn chÆt, xÎ gç v× ®Êt rõng Nhµ n­íc ®· giao cho t«i, khu rõng Êy lµ thuéc quyÒn qu¶n lý cña t«i”. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i Anh V lµ hoµ gi¶i viªn ®· t×m hiÓu nguyªn nh©n ph¸t sinh m©u thuÉn gi÷a anh C vµ anh P vµ x¸c ®Þnh ®©y lµ tranh chÊp vÒ 360
  5. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... quyÒn lîi trong qu¶n lý, b¶o vÖ nguån lîi tõ rõng. Anh V ®· mêi c«ng an viªn, c¸n bé t­ ph¸p x·, c¸n bé ®Þa chÝnh vµ tr­ëng th«n tíi ®Ó gi¶i quyÕt, gi¶i t¸n ®¸m ®«ng, lµm dÞu t×nh h×nh c¨ng th¼ng gi÷a c¸c bªn, ®Ò nghÞ anh C, anh P thËt b×nh tÜnh, kh«ng nªn to tiÕng, c·i v· nhau. VËn dông c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ qu¶n lý vµ b¶o vÖ rõng ®Ó gi¶i thÝch râ cho anh C vµ anh P hiÓu vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸ nh©n, gia ®×nh trong viÖc b¶o vÖ rõng, khai th¸c, sö dông, h­ëng lîi tõ rõng thuéc ph¹m vi m×nh ®­îc giao b¶o vÖ, ch¨m sãc. Anh C kh«ng cã quyÒn canh t¸c, khai th¸c vµ h­ëng lîi tõ diÖn tÝch rõng mµ anh P ®­îc giao, ®ang trùc tiÕp sö dông, khai th¸c,... Anh P ®­îc giao ®Êt rõng còng cã nghÜa vô b¶o vÖ, ch¨m sãc rõng, kh«ng ®­îc tù ý khai th¸c l©m s¶n nh­ gç, tre, nøa,... chÆt ph¸ rõng, lÊy ®Êt canh t¸c,...; gi¶i thÝch cho anh P vµ anh C râ vÒ lîi Ých cña rõng ®Çu nguån lµ nh»m b¶o vÖ ®Êt, chèng xãi mßn, h¹n chÕ thiªn tai, ®iÒu hoµ khÝ hËu, gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, cung cÊp nguån n­íc sinh ho¹t, thñy lîi,... nªn viÖc khai th¸c ph¶i theo ®óng kÕ ho¹ch, quy ho¹ch vµ ®­îc sù ®ång ý cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. H«m sau, anh V mêi c¶ anh P vµ anh C lªn trô së Uû ban nh©n d©n x· ®Ó tiÕp tôc hoµ gi¶i. Ph©n tÝch cho hai bªn hiÓu nh÷ng quy ®Þnh cña LuËt ®Êt ®ai, LuËt B¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng b»ng nh÷ng lêi lÏ ®Çy tÝnh thuyÕt phôc. Hai bªn ®· thõa nhËn nh÷ng thiÕu sãt, sai lÇm cña m×nh vµ cam kÕt chÊm døt m©u thuÉn. 361
  6. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn 4. T×nh c¶m gia ®×nh ®· ®­îc hµn g¾n Néi dung sù viÖc ¤ng H cã hai ng­êi con, ng­êi con lín 22 tuæi ®· cã gia ®×nh riªng, cßn ng­êi con thø hai míi lªn 9 tuæi. V× biÕt m×nh bÞ bÖnh nÆng kh«ng thÓ qua khái, ngµy 20-12-2005, «ng H ra Uû ban nh©n d©n x· lËp di chóc ®Ó l¹i toµn bé tµi s¶n lµ mét c¨n nhµ cho ng­êi con lín, «ng cho r»ng ng­êi con thø hai cßn nhá, nªn kh«ng cho tµi s¶n. Ngµy 15-01-2006, «ng H chÕt, ng­êi con lín cã ý ®uæi mÑ vµ em ra khái nhµ. Bµ L lµ vî hîp ph¸p cña «ng H biÕt sù viÖc «ng lËp di chóc cho ng­êi con lín toµn bé tµi s¶n, nªn bµ lµm ®¬n ®Ò nghÞ tæ hoµ gi¶i ë Êp can thiÖp. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i Trong tr­êng hîp nµy, c¸n bé hoµ gi¶i ®· gÆp gì ng­êi con trai lín cña «ng H ®Ó ph©n tÝch cho ch¸u biÕt ®­îc t×nh cha con, mÑ con vµ t×nh anh em. ViÖc cha chÕt sím, ng­êi em cßn nhá qu¸ thiÖt thßi vÒ t×nh c¶m vµ ch­a thÓ tù kiÕm sèng ®­îc, vÉn ®ang trong ®é tuæi ¨n häc. Do ®ã, «ng H cã ®Ó l¹i di chóc cho ng­êi con lín toµn bé khèi tµi s¶n cña «ng lµ quyÒn cña ng­êi cã di s¶n tr­íc khi chÕt. Tuy nhiªn, ph¸p luËt còng cã quy ®Þnh b¶o hé ®èi víi nh÷ng ng­êi ®­îc h­ëng di s¶n cña ng­êi chÕt kh«ng phô thuéc vµo néi dung cña di chóc, nh­ lµ con d­íi m­êi t¸m tuæi, con ®Õn tuæi tr­ëng thµnh nh­ng kh«ng cã kh¶ n¨ng lao ®éng, vî... Tõ ®ã, ng­êi con lín nªn xem xÐt chia cho mÑ vµ em mét phÇn tµi s¶n trong khèi tµi s¶n cña cha ®Ó l¹i. T¹i §iÒu 669 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 cã quy ®Þnh rÊt râ nh÷ng ng­êi thõa kÕ kh«ng phô thuéc vµo néi dung di chóc: nh÷ng ng­êi sau ®©y vÉn ®­îc h­ëng phÇn di s¶n b»ng hai 362
  7. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... phÇn ba suÊt cña mét ng­êi ®­îc thõa kÕ theo ph¸p luËt, nÕu di s¶n ®­îc chia theo ph¸p luËt, trong tr­êng hîp hä kh«ng ®­îc lËp di chóc cho h­ëng di s¶n hoÆc chØ cho h­ëng phÇn di s¶n Ýt h¬n hai phÇn ba suÊt ®ã, trõ khi hä lµ nh÷ng ng­êi tõ chèi nhËn di s¶n nh»m trèn tr¸nh viÖc thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh ®èi víi ng­êi kh¸c theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 642 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 hoÆc hä lµ nh÷ng ng­êi kh«ng cã quyÒn h­ëng di s¶n theo kho¶n 1 §iÒu 643 Bé luËt D©n sù n¨m 2005, gåm: con ch­a thµnh niªn, cha, mÑ, vî, chång; con ®· thµnh niªn mµ kh«ng cã kh¶ n¨ng lao ®éng. Víi c¸ch ph©n tÝch cã søc thuyÕt phôc dùa trªn c¨n cø ph¸p luËt vµ ®¹o lý cña c¸n bé hßa gi¶i, ng­êi con lín ®­îc cha mÑ cho häc hÕt ®¹i häc, nªn cã hiÓu biÕt ph¸p luËt, sím nhËn ra lçi lÇm vµ ®· xin lçi mÑ vµ em; ®ång ý ký biªn b¶n tù nguyÖn giao l¹i nhµ cho mÑ vµ em ë, kh«ng ®ßi chia bÊt kú phÇn tµi s¶n nµo, qua ®ã, hµn g¾n ®­îc t×nh c¶m mÑ con ngµy mét tèt ®Ñp h¬n, vµ ng­êi anh thÓ hiÖn ®­îc tr¸ch nhiÖm bï ®¾p vÒ tinh thÇn vµ vËt chÊt cho ng­êi em. 5. Khi hai ®µn ngan gÆp nhau… Néi dung sù viÖc Hai gia ®×nh ë gÇn nhau. Mçi nhµ nu«i mét ®µn ngan. Hai ®µn ngan cïng løa, cïng lo¹i nªn rÊt gièng nhau, ®­îc th¶ ë cïng mét khu vùc. Hµng ngµy, chóng th­êng kiÕm ¨n cïng nhau vµ cã lóc lÉn vµo nhau nh­ mét ®µn. Cø ®Õn tr­a vµ ®Õn tèi, chóng l¹i trë vÒ cïng chñ cña chóng. Kh«ng râ nguyªn nh©n thÕ nµo mµ buæi tr­a ngµy h«m ®ã, khi kiÓm tra ngan, gia ®×nh «ng H thÊy thiÕu ®óng 15 con ngan. ¤ng 363
  8. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn H sang nhµ «ng T vµ cho r»ng 15 con ngan nhµ m×nh ®· bÞ lÉn sang ®µn ngan nhµ «ng T. Song ai dån sang, ai b¾t sang? Ngan nhµ «ng H sang nhµ «ng T nh­ thÕ nµo th× kh«ng ai râ vµ còng kh«ng cã chøng cø ®Ó nãi r»ng «ng T ®· b¾t trém ngan nhµ «ng H. ¤ng T lý luËn r»ng: “Ngan quen ®µn” nªn kh«ng chÊp nhËn tr¶ l¹i 15 con ngan cho nhµ «ng H. Hµng ngµy, «ng H còng kh«ng ®Ó ý ®µn ngan nhµ «ng T cã bao nhiªu con. ¤ng H ®ßi v× cho r»ng ngan nhµ «ng ®· bÞ l¹c sang ®µn ngan nhµ «ng T. ¤ng H còng ®· ®i t×m kh¾p n¬i vµ tin r»ng kh«ng ai vµo ®©y b¾t trém ngan vµ ngan còng kh«ng bao giê ®i xa. Cßn «ng T còng lý sù vµ cho r»ng nÕu «ng H ®ßi th× c¨n cø vµo ®©u, cã ®¸nh dÊu riªng g× kh«ng? Vµ giê ®©y biÕt con ngan nµo cña nhµ «ng H mµ tr¶... Sù viÖc trë nªn phøc t¹p vµ hai gia ®×nh cø c·i nhau ®Ó ®ßi l¹i 15 con ngan. M©u thuÉn gi÷a hai gia ®×nh ®· rÊt c¨ng th¼ng vµ nÕu kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt kÞp thêi th× cã thÓ dÉn ®Õn x« x¸t. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i Nghe tin, tæ hoµ gi¶i cña th«n ®· vµo cuéc. Song, c¸i khã lµ gi¶i quyÕt 15 con ngan l¹c ®µn nh­ thÕ nµo cho hîp lý, hîp t×nh? (mäi ng­êi còng kh«ng d¸m kh¼ng ®Þnh ch¾c ch¾n lµ ®µn ngan nhµ «ng T thõa 15 con). ThÕ lµ tËp thÓ tæ hoµ gi¶i l¹i “bÝ mËt” bµn b¹c, t×m c¸ch gi¶i quyÕt. Mét mÆt, tæ hoµ gi¶i cö ng­êi ®Õn nhµ «ng T ®Ó t×m hiÓu cô thÓ vô viÖc, gi¶i thÝch cho «ng T thÊy lµ nÕu thùc sù ngan cã l¹c sang nhµ «ng th× khuyªn «ng nªn tr¶ l¹i cho «ng H. VÒ t×nh c¶m th× lµ chç l¸ng giÒng, hµng xãm, viÖc tr¶ l¹i cho nhau nh÷ng con gµ, con ngan lµ chuyÖn b×nh th­êng trong cuéc sèng. Gi¸ trÞ cña 15 con ngan ®èi víi mét gia ®×nh n«ng d©n còng kh«ng ph¶i lµ lín, song ®©y lµ c«ng lao ch¨m sãc, ch¨n d¾t, nay ®· ®Õn kú thu ho¹ch, mµ chÞu mÊt mét c¸ch v« lý th× rÊt ®¸ng tiÕc. §iÒu 243 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 còng quy ®Þnh lµ nÕu gia cÇm cña mét 364
  9. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... ng­êi bÞ thÊt l¹c mµ ng­êi kh¸c b¾t ®­îc ph¶i th«ng b¸o c«ng khai ®Ó chñ së h÷u gia cÇm biÕt mµ nhËn l¹i. Sau mét th¸ng, kÓ tõ ngµy th«ng b¸o c«ng khai, mµ kh«ng cã ng­êi ®Õn nhËn th× gia cÇm ®ã míi thuéc së h÷u cña ng­êi b¾t ®­îc. MÆt kh¸c, tæ còng th«ng b¸o víi «ng T lµ nÕu kh«ng tù nguyÖn tr¶ hoÆc khã x¸c ®Þnh ®Ó tr¶ l¹i nh÷ng con ngan nµo lµ cña nhµ «ng H th× tæ sÏ ¸p dông biÖn ph¸p hoµ gi¶i theo “c¸ch riªng” cña tæ. C¸ch hoµ gi¶i cña tæ ®­îc mäi ng­êi thèng nhÊt ý kiÕn. §ã lµ b»ng kinh nghiÖm thùc tÕ, mäi ng­êi ®Òu cho r»ng ngan nhÊt ®Þnh “quen ®µn”. C¸ch ®Ó t¸ch 15 con ngan nhµ «ng H ra khái ®µn ngan nhµ «ng T lµ ph¶i thùc hiÖn theo ph­¬ng ch©m: bÝ mËt, khÈn tr­¬ng, nhanh chãng, kÞp thêi ®Ó ngan kh«ng kÞp quen nhau. §óng lµ trong c¸i khã lã c¸i kh«n. Tæ hoµ gi¶i quyÕt ®Þnh cho hai ®µn ngan “gÆp nhau”. KÕt qu¶ ®óng nh­ dù ®o¸n vµ nhiÒu ng­êi còng kh«ng ngê r»ng khi “gÆp nhau” ngan l¹i vÒ ®µn cò. Cuéc hoµ gi¶i 15 con ngan ®¹t kÕt qu¶ tèt ®Ñp. Tèi h«m ®ã c¶ hai gia ®×nh tù nguyÖn gãp mçi nhµ mét chó ngan ®Ó gi¶i hoµ vµ mêi tæ hoµ gi¶i cïng dù vui vÎ. 6. ViÖc gia ®×nh nhµ chång ®ßi l¹i tµi s¶n ®· cho khi chång chÕt Néi dung sù viÖc ChÞ L vµ anh H kÕt h«n víi nhau tõ n¨m 2000. Khi míi lÊy nhau, anh chÞ ®­îc bè mÑ chång cho mét ng«i nhµ, sau ®ã ®· sang tªn tr­íc b¹ vµ lµm sæ ®á mang tªn anh chÞ. Thêi kú ®ã, c¶ hai ng­êi cïng cã c«ng ¨n viÖc lµm æn ®Þnh, cuéc sèng sung tóc. Thêi gian tr«i ®i, nh÷ng t­ëng nh­ thÕ lµ æn ®Þnh, thËt kh«ng may lµ chÞ L kh«ng cã kh¶ n¨ng lµm mÑ, song anh H vÉn yªu chÞ, t×m ®ñ 365
  10. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn mäi biÖn ph¸p ®Ó ch¹y ch÷a, nh­ng mong muèn cña anh chÞ lµ v« väng. Tr­íc søc Ðp cña gia ®×nh, anh H ®· lµm ®¬n ly h«n vµ chÞ L ®ång ý ký vµo ®¬n, mÆc dï chÞ vÉn cßn th­¬ng anh Êy, ®¬n ®· ®­îc göi ®Õn Tßa ¸n nh©n d©n thµnh phè ®Ò nghÞ gi¶i quyÕt. Trong thêi gian thô lý chê gi¶i quyÕt, kh«ng may, anh H bÞ tai n¹n giao th«ng chÕt. Tõ h«m anh H chÕt ®Õn nay míi ®­îc hai th¸ng, ngµy nµo mÑ chång lµ bµ A vµ con d©u còng lêi qua tiÕng l¹i, bµ mÑ chång tuyªn bè ®ßi l¹i ng«i nhµ, tr¶ cho chÞ H mét kho¶n tiÒn b»ng mét phÇn gi¸ trÞ tµi s¶n vµ yªu cÇu chÞ H ra khái nhµ, nh­ng chÞ kh«ng nghe. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i Tæ hoµ gi¶i ®· cö ng­êi ®Õn ®Ó n¾m t×nh h×nh, x¸c ®Þnh nguyªn nh©n m©u thuÉn, khuyªn nhñ hai bªn ph¶i thùc sù kiÒm chÕ, kh«ng nªn to tiÕng, nhÊt lµ khi chång chÞ L võa míi chÕt, ®ång thêi ph©n tÝch, kiªn tr× thuyÕt phôc. §Æc biÖt, tæ hoµ gi¶i cßn vËn dông nh÷ng quy ®Þnh cña Bé luËt D©n sù n¨m 2005 ®Ó gi¶i thÝch cho c¸c bªn hiÓu: theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 680 vÒ chia thõa kÕ trong tr­êng hîp vî, chång ly h«n mµ ch­a ®­îc Tßa ¸n nh©n d©n cho ly h«n b»ng b¶n ¸n quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n ®· cã hiÖu lùc ph¸p luËt, nÕu mét ng­êi chÕt th× ng­êi cßn sèng vÉn ®­îc thõa kÕ di s¶n. Trong tr­êng hîp nµy, chång chÞ chÕt kh«ng ®Ó l¹i di chóc, nªn viÖc chia tµi s¶n ®­îc chia theo ph¸p luËt. Cô thÓ lµ §iÒu 676 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 vÒ thõa kÕ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt: “Hµng thõa kÕ thø nhÊt gåm vî, chång, cha ®Î, mÑ ®Î, cha nu«i, mÑ nu«i, con ®Î, con nu«i cña ng­êi chÕt”. Nh­ vËy, nh÷ng ng­êi ®­îc h­ëng thõa kÕ lµ cha ®Î, mÑ ®Î vµ vî cña anh H vµ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt th× mçi ng­êi ®­îc h­ëng phÇn di s¶n thõa kÕ b»ng nhau. Còng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, th× mÑ chång chÞ L lµ bµ A kh«ng cã quyÒn ®ßi l¹i ng«i nhµ mµ bµ ®· cho vµ ®· ®­îc sang tªn tr­íc b¹ mang tªn anh H, chÞ L. 366
  11. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... Qua ph©n tÝch, khuyªn nhñ, ®Æc biÖt lµ vËn dông nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµo vô viÖc hoµ gi¶i, kÕt qu¶ lµ bµ A vµ chÞ L ®· hiÓu ra, b×nh tÜnh l¹i. Tæ hoµ gi¶i ®· lËp biªn b¶n hoµ gi¶i nªu râ néi dung sù viÖc vµ cam kÕt cña c¸c bªn, ®Õn nay gi÷a mÑ chång vµ nµng d©u kh«ng cßn m©u thuÉn, xÝch mÝch n÷a. 7. Bøc t­êng nøt... T¹i ai??? Néi dung sù viÖc Anh T vµ chÞ H vèn lµ nh÷ng ng­êi hµng xãm liÒn kÒ, “tèi löa t¾t ®Ìn cã nhau”. KÓ tõ khi anh T x©y l¹i nhµ m×nh thµnh mét ng«i nhµ 3 tÇng khang trang, t×nh c¶m gi÷a hai nhµ kh«ng cßn nh­ cò n÷a. Kh«ng râ nguyªn nh©n chÝnh x¸c cña viÖc mét bªn t­êng nhµ chÞ H bÞ nøt, ph¶i söa ch÷a l¹i th× míi ®¶m b¶o an toµn. ChÞ H cho lµ t¹i nhµ anh T x©y l¹i nhµ, nªn nhµ chÞ míi nh­ vËy. VÒ phÝa anh T th× kiªn quyÕt kh«ng nhËn phÇn lçi vÒ m×nh. NhËn ®­îc th«ng tin, tæ hoµ gi¶i c¬ së, sau khi t×m hiÓu sù viÖc, ®· chñ ®éng ®Õn hái chuyÖn cïng hai gia ®×nh anh T vµ chÞ H. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i T¹i buæi hoµ gi¶i ®Çu tiªn, tæ tr­ëng tæ hoµ gi¶i víi t­ c¸ch lµ tæ tr­ëng tæ d©n phè ®· mêi tæ phã khu phè, hai gia ®×nh anh T vµ chÞ H cïng hai gia ®×nh hµng xãm cña hä. Cuéc nãi chuyÖn diÔn ra t¹i nhµ chÞ H. Tæ hoµ gi¶i ®Ó cho hai gia ®×nh anh T vµ chÞ H ph¸t biÓu quan ®iÓm tr­íc. Anh T kh¨ng kh¨ng cho r»ng nhµ m×nh kh«ng cã lçi, t­êng nhµ chÞ H nøt lµ do nhµ Êy x©y kh«ng v÷ng. 367
  12. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn Cßn chÞ H chøng minh viÖc tõ khi anh T x©y nhµ th× nhµ m×nh míi x¶y ra hiÖn t­îng nøt t­êng. B»ng t×nh c¶m xãm giÒng, tæ hoµ gi¶i ®· khuyªn nhñ c¶ hai gia ®×nh anh T vµ chÞ H nªn th«ng c¶m cho nhau, anh T nªn ®Òn bï cho chÞ H, viÖc ®Òn bï lµ do hai bªn tho¶ thuËn. Khi tæ hoµ gi¶i ®Ò nghÞ hµng xãm cña hai gia ®×nh anh T vµ chÞ H cho ý kiÕn vÒ vô viÖc, hä còng ®ång t×nh. Sau mét håi ph©n gi¶i, phÝa nhµ anh T ®· ®ång ý ®Òn tiÒn, gióp chÞ H tu söa nhµ, thèng nhÊt mét tuÇn sau sÏ cã c©u tr¶ lêi chÝnh thøc cho tæ hoµ gi¶i. Biªn b¶n cuéc häp ®· ®­îc th­ ký cuéc häp l­u vµo hå s¬ cña tæ hoµ gi¶i. Tuy nhiªn, t¹i buæi hoµ gi¶i thø hai, vô viÖc trë nªn c¨ng th¼ng. Anh T kiªn quyÕt kh«ng ®Òn bï cho nhµ chÞ H n÷a, v× theo mét ng­êi hä hµng cña anh (lµm bªn ngµnh ®Þa chÝnh) th× anh T hoµn toµn kh«ng ph¶i ®Òn bï. §­¬ng nhiªn, gia ®×nh chÞ H kh«ng chÊp nhËn quan ®iÓm cña anh T. Anh T ®· bu«ng lêi xóc ph¹m chÞ H. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, tæ hoµ gi¶i nhÑ nhµng ph©n tÝch cho anh T hiÓu, ®Ó hîp t×nh hîp lý, anh T nªn ®Òn tiÒn cho gia ®×nh chÞ H, nÕu c¨ng th¼ng qu¸ th× tæ hoµ gi¶i sÏ h­íng dÉn c¸c bªn tranh chÊp ®­a vô viÖc ra c¬ quan cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt. Lµ ng­êi «n hoµ, chÞ H cã nh· ý ®Ó vô viÖc ®­îc gi¶i quyÕt t¹i tæ, song bªn nhµ anh T kiªn quyÕt ®ßi mang vô viÖc ra c¬ quan cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt ®Ó cho “hai n¨m râ m­êi”. KÕt thóc cuéc häp, tæ hoµ gi¶i ®­a ra ph­¬ng ¸n: ®Ó hai gia ®×nh tiÕp tôc th­¬ng l­îng trong thêi gian mét tuÇn, qu¸ thêi h¹n nªu trªn, nÕu kh«ng tho¶ thuËn ®­îc, th× c¸c bªn tranh chÊp sÏ ®­a vô viÖc ra c¬ quan cã thÈm quyÒn. Mét tuÇn sau, vô viÖc kh«ng tiÕn triÓn, tr­íc sù kiªn tr× thuyÕt phôc cña tæ hoµ gi¶i, hai gia ®×nh vÉn kh«ng thÓ ®¹t ®­îc tho¶ thuËn. Vµ sau cïng, tæ hoµ gi¶i h­íng dÉn hai gia ®×nh anh T vµ chÞ H lµm c¸c thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó ®Ò nghÞ c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt. §©y lµ vô viÖc hoµ gi¶i kh«ng thµnh. MÆc dï rÊt cè g¾ng gióp c¸c bªn gi¶i quyÕt m©u thuÉn, nh­ng do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c 368
  13. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... nhau, tæ hoµ gi¶i ®· kh«ng thÓ thu xÕp, gióp c¸c bªn ®¹t ®­îc tho¶ thuËn. Cã thÓ rót ra nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn vô viÖc trªn hoµ gi¶i kh«ng thµnh: hai bªn tranh chÊp ®· kh«ng tho¶ thuËn ®­îc gi¸ c¶ ®Òn bï, gia ®×nh anh T ®· cè chÊp vµ cßn cã hµnh vi xóc ph¹m danh dù nhµ chÞ H; tæ hßa gi¶i c¬ së trong vô viÖc nµy chñ yÕu dïng ph­¬ng thøc t×nh c¶m, lý lÏ ®Ó thuyÕt phôc c¸c bªn, mµ ch­a vËn dông quy ®Þnh t¹i §iÒu 267 vÒ “NghÜa vô t«n träng quy t¾c x©y dùng” vµ §iÒu 268 vÒ “NghÜa vô b¶o ®¶m an toµn ®èi víi c«ng tr×nh x©y dùng liÒn kҔ Bé luËt D©n sù n¨m 2005, ph©n tÝch cho anh T hiÓu nghÜa vô cña m×nh ph¶i båi th­êng cho gia ®×nh chÞ H khi viÖc x©y dùng nhµ cña m×nh cã nguy c¬ ®e do¹ sù an toµn cho c¨n nhµ chÞ H, th× cã thÓ vô viÖc ®· ®­îc gi¶i quyÕt. Qua vô viÖc trªn ®· chøng tá vai trß quan träng cña c«ng t¸c tËp huÊn kiÕn thøc cho ®éi ngò hoµ gi¶i viªn c¬ së, nhÊt lµ cÇn cung cÊp nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt thiÕt yÕu cho tæ hoµ gi¶i c¬ së, t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho c«ng t¸c hoµ gi¶i c¬ së, gãp phÇn t¨ng c­êng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n ë ®Þa ph­¬ng. 8. Kh«ng lÊy c¸i sai ®Ó chèng l¹i c¸i sai Néi dung sù viÖc Gia ®×nh chÞ T vµ gia ®×nh bµ B cã m©u thuÉn do chÞ T x©y nhµ ®· lµm m¸i nhµ lÊn sang phÇn ®Êt cña bµ B (n­íc ch¶y sang nhµ bµ B). NhiÒu lÇn, bµ B yªu cÇu chÞ T ph¶i rót bít m¸i nhµ l¹i th× chÞ T høa lµ khi nµo ®¶o ngãi sÏ söa, nh­ng khi ®¶o ngãi, chÞ T vÉn kh«ng söa, bµ B bøc xóc, cho con ®µo mét c¸i hµo trªn phÇn ®Êt nhµ bµ, s¸t víi mãng nhµ chÞ T, lµm nøt t­êng nhµ chÞ T. 369
  14. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i Tæ hoµ gi¶i ®· tiÕn hµnh gÆp gì hai gia ®×nh, khuyªn hä nªn b×nh tÜnh, gi÷ t×nh lµng nghÜa xãm, h¬n n÷a, bµ B ®¸ng tuæi cha mÑ chÞ T, ®õng ®Ó x¶y ra ®iÒu g× ®¸ng tiÕc. Sau ®ã, c¸c thµnh viªn trong tæ hoµ gi¶i cïng nhau bµn b¹c ph­¬ng ¸n gi¶i quyÕt. Tæ hßa gi¶i nhËn ®Þnh: - ViÖc chÞ T ®Ó n­íc tõ trªn m¸i nhµ ch¶y sang phÇn ®Êt nhµ bµ B lµ sai so víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Khi bµ B nh¾c nhë, chÞ T ®· høa lµ sÏ söa, nh­ng l¹i cè t×nh kh«ng söa, nªn ®· g©y bøc xóc cho bµ B; - Bµ B do qu¸ bøc xóc nªn ®· cho con ®µo hµo s¸t mãng nhµ chÞ T g©y r¹n nøt t­êng nhµ chÞ T còng lµ viÖc lµm sai ph¸p luËt. C¨n cø vµo nh÷ng chøng cø cô thÓ vµ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, tæ hoµ gi¶i ®· mêi chÞ T vµ bµ B ra häp t¹i nhµ v¨n ho¸ khu tËp thÓ ®Ó gi¶i quyÕt. Qua ph©n tÝch cña c¸c tæ viªn, b»ng lêi lÏ ch©n t×nh, thÊu ®¸o kÕt hîp víi viÖc tuyªn truyÒn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, chÞ T vµ bµ B nhËn ra nh÷ng viÖc lµm kh«ng ®óng cña m×nh ®· lµm søt mÎ t×nh c¶m lèi xãm vµ g©y mÊt an ninh trËt tù. C¶ hai cïng høa sÏ söa ch÷a ngay. ChÞ T sÏ ngay lËp tøc thu bít l¹i m¸i ngãi vÒ phÇn ®Êt nhµ m×nh. Bµ B còng høa sÏ b¶o con lÊp nh÷ng chç ®· ®µo, cho ®Çm nÖn cÈn thËn, hai ng­êi ®· b¾t tay vui vÎ víi nhau tr­íc sù chøng kiÕn cña mäi ng­êi trong tæ hoµ gi¶i. Qua vô viÖc trªn, cã thÓ rót ra bµi häc trong c«ng t¸c hoµ gi¶i, m©u thuÉn gi÷a bµ con lèi xãm rÊt dÔ ph¸t sinh tõ nh÷ng nguyªn nh©n nhá, do kh«ng hiÓu biÕt hoÆc qu¸ chó träng ®Õn lîi Ých cña m×nh. Ai còng cho r»ng m×nh kh«ng sai, nªn th­êng g©y nªn bøc xóc kh«ng ®¸ng cã. V× vËy, hoµ gi¶i viªn tr­íc tiªn cÇn biÕt c¸ch khÐo lÐo gióp hä qua c¬n bøc xóc, b»ng c¸ch yªu cÇu hä kÓ l¹i sù t×nh theo quan ®iÓm cña hä. Ng­êi ®ang cã m©u thuÉn mµ nãi ra 370
  15. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... cho ng­êi kh¸c nghe sÏ gi¶i to¶ ®­îc nçi bøc xóc trong lßng, nh­ cã ng­êi kh¸c chia sÎ. Sau ®ã, b»ng lêi lÏ ©n cÇn mµ gióp hä cã ®­îc suy nghÜ vÒ viÖc lµm cña m×nh, gi÷ ®­îc b×nh tÜnh trong c¸c mèi xung ®ét th× coi nh­ viÖc hoµ gi¶i ®· thµnh c«ng ®­îc mét nöa. ThiÕt nghÜ, c«ng t¸c hoµ gi¶i còng nh­ mét c¸i tói buéc vµo ®ã tÊt c¶ nh÷ng bùc däc cña xãm lµng, ng­êi lµm c«ng t¸c hoµ gi¶i cÇn biÕt chia sÎ, t©m sù víi ®­¬ng sù, lµm sao cho hä thÊy tin t­ëng ë sù c«ng t©m vµ hiÓu biÕt cña m×nh, th× nöa c«ng viÖc cßn l¹i ch¾c ch¾n sÏ thµnh c«ng. 9. Tõ chuyÖn c©y b­ëi Néi dung sù viÖc ¤ng Quµng V¨n S chång bµ Lß ThÞ O lµ bé ®éi, trong mét lÇn vÒ phÐp th¨m nhµ, «ng cã trång t¹i v­ên nhµ m×nh c©y b­ëi §oan Hïng. Sau lÇn vÒ th¨m nhµ ®ã, «ng trë l¹i chiÕn tr­êng, ®· hy sinh t¹i biªn giíi phÝa B¾c. Sau mét thêi gian, c©y b­ëi lín lªn, cho qu¶, nh­ng mét sè rÔ c©y vµ cµnh ®· v­¬n sang phÇn ®Êt nhµ «ng P. §Õn khi thu ho¹ch b­ëi, bµ O ®Þnh sang nhµ «ng P h¸i qu¶, nh­ng «ng P kh«ng ®ång ý víi lý do qu¶ b­ëi ë phÇn ®Êt cña ai th× ng­êi ®ã ®­îc h­ëng vµ ®e do¹ sÏ chÆt hÕt phÇn rÔ c©y v­¬n sang ®Êt nhµ «ng. M©u thuÉn n¶y sinh gi÷a hai gia ®×nh. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i Lµ hoµ gi¶i viªn cña b¶n, «ng M ®· tiÕn hµnh hoµ gi¶i hai gia 371
  16. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn ®×nh, «ng x¸c ®Þnh m©u thuÉn ë ®©y lµ tranh chÊp vÒ phÇn hoa lîi (thu ho¹ch qu¶ b­ëi). ViÖc bµ O ®Ó rÔ c©y b­ëi vµ cµnh v­¬n sang phÇn ®Êt nhµ «ng P lµ kh«ng ®óng vµ tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt d©n sù v× t¹i kho¶n 2 §iÒu 265 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 quy ®Þnh: “Ng­êi cã quyÒn sö dông ®Êt ®­îc sö dông kh«ng gian vµ lßng ®Êt theo chiÒu th¼ng ®øng tõ ranh giíi trong khu«n viªn ®Êt phï hîp víi quy ho¹ch x©y dùng do c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn quy ®Þnh vµ kh«ng ®­îc lµm ¶nh h­ëng ®Õn viÖc sö dông ®Êt liÒn kÒ cña ng­êi kh¸c. Ng­êi sö dông ®Êt chØ ®­îc trång c©y vµ lµm viÖc kh¸c trong khu«n viªn thuéc thÈm quyÒn sö dông cña m×nh vµ theo ranh giíi ®· ®­îc x¸c ®Þnh; nÕu rÔ c©y, cµnh c©y v­ît qu¸ ranh giíi th× ph¶i xÐn rÔ, tØa cµnh phÇn v­ît qu¸, trõ tr­êng hîp cã tho¶ thuËn kh¸c”. ¤ng gÆp c¶ hai gia ®×nh gi¶i thÝch viÖc bµ O ®Ó c©y v­¬n sang ®Êt nhµ «ng P lµ tr¸i luËt, nh­ng ®©y lµ c©y b­ëi kû niÖm cña chång bµ O, ®· trång tr­íc khi ®i chiÕn ®Êu vµ ®· hy sinh. Hai gia ®×nh lµ hµng xãm cña nhau, “tèi löa t¾t ®Ìn cã nhau” víi tinh thÇn “b¸n anh em xa, mua l¸ng giÒng gÇn” vµ tinh thÇn “®Òn ¬n ®¸p nghÜa” nh÷ng ng­êi ®· hy sinh cho sù nghiÖp c¸ch m¹ng. ¤ng M ®· nªu c¨n cø ph¸p luËt vµ dïng ®¹o lý thuyÕt phôc «ng P kh«ng nªn chÆt phÇn rÔ c©y vµ cµnh b­ëi v­¬n sang ®Êt nhµ m×nh, «ng thuyÕt phôc hai gia ®×nh tho¶ thuËn víi nhau cïng khai th¸c phÇn hoa lîi nµy ®Ó t×nh c¶m l¸ng giÒng ®­îc th©n thiÖn nh­ x­a. Bµ O vµ «ng P sau khi nghe «ng M ph©n tÝch, ®· ®ång ý víi nhau cïng khai th¸c phÇn hoa lîi. C¶ hai gia ®×nh ho¸ gi¶i m©u thuÉn, lµng xãm l¹i trë l¹i b×nh yªn. 372
  17. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... 10. Bøc t­êng rµo Néi dung sù viÖc T¹i tæ 3, ph­êng ChiÒng LÒ, thÞ x· S¬n La, nhµ «ng L­êng V¨n H vµ bµ Cµ ThÞ C liÒn kÒ nhau, ranh giíi gi÷a kho¶ng s©n hai nhµ lµ hµng rµo r©m bôt. §Ó chuÈn bÞ tæ chøc lÔ c­íi cho con trai, «ng H bµn víi bµ C mçi gia ®×nh bít mét Ýt ®Êt ®Ó x©y t­êng rµo chung, nh­ng bµ C kh«ng ®ång ý. Theo bµ C, «ng H muèn x©y t­êng rµo th× cø x©y trªn phÇn ®Êt nhµ m×nh chø kh«ng ®­îc lÊn sang ®Êt nhµ bµ. ¤ng H l¹i cho r»ng v× lîi Ých chung, nªn «ng vÉn x©y ®óng vÞ trÝ cña hµng rµo r©m bôt cò. H«m nhµ «ng H x©y dùng t­êng rµo, c¸c con bµ C ®· ng¨n c¶n. Hai bªn ®· c·i v· rÊt to tiÕng vµ cã nguy c¬ x¶y ra xung ®ét. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i ¤ng NguyÔn §×nh L lµ hoµ gi¶i viªn tæ 3, ®· ®øng ra hoµ gi¶i viÖc tranh chÊp gi÷a hai gia ®×nh, víi kinh nghiÖm nhiÒu n¨m lµ hoµ gi¶i viªn cña tæ, «ng x¸c ®Þnh ®©y lµ m©u thuÉn trong viÖc tranh chÊp vÞ trÝ x©y bøc t­êng rµo chung gi÷a hai gia ®×nh. ViÖc lµm cña «ng H lµ tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh, v× theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 266 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 quy ®Þnh: “Chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n liÒn kÒ chØ ®­îc dùng mèc, hµng rµo, t­êng x©y ng¨n trªn phÇn ®Êt thuéc quyÒn sö dông cña m×nh. Nh÷ng ng­êi sö dông ®Êt liÒn kÒ cã thÓ tho¶ thuËn víi nhau vÒ viÖc dùng cét mèc, hµng rµo, x©y t­êng ng¨n, trång c©y trªn ranh giíi ®Ó lµm mèc giíi ng¨n c¸ch gi÷a c¸c bÊt ®éng s¶n; nh÷ng vËt mèc giíi nµy lµ së h÷u chung cña 373
  18. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn nh÷ng ng­êi ®ã. Trong tr­êng hîp mèc giíi ng¨n c¸ch chØ do mét bªn t¹o nªn trªn ranh giíi vµ ®­îc chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n liÒn kÒ ®ång ý th× mèc giíi ng¨n c¸ch ®ã lµ së h÷u chung, chi phÝ ®Ó x©y dùng do bªn t¹o nªn chÞu, trõ tr­êng hîp cã tho¶ thuËn kh¸c; nÕu chñ së h÷u bÊt ®éng s¶n kh«ng ®ång ý mµ cã lý do chÝnh ®¸ng th× chñ së h÷u ®· dùng cét, hµng rµo, x©y mèc, t­êng ng¨n ph¶i dì bá”. ¤ng L ®· gÆp gì ®Ó thuyÕt phôc c¶ hai gia ®×nh vÒ sù viÖc tranh chÊp dÉn ®Õn m©u thuÉn nªu trªn lµ kh«ng ®óng víi cam kÕt vÒ lèi sèng v¨n ho¸ cña tæ. ¤ng dïng ®¹o lý vµ c¨n cø luËt ®Þnh gi¶i thÝch víi c¶ hai gia ®×nh viÖc tù ý x©y dùng t­êng rµo chung gi÷a hai gia ®×nh trong qu¸ tr×nh söa sang nhµ cöa cña «ng Hµ khi ch­a ®­îc sù ®ång ý cña bµ C lµ tr¸i víi luËt ®Þnh v× lÊn sang phÇn ®Êt cña bµ C. Do vËy, «ng kh«ng nªn cè t×nh x©y dùng, mµ ph¶i quay l¹i thuyÕt phôc ®Ó bµ C hiÓu râ ý nghÜa cña bøc t­êng rµo. X©y t­êng rµo kiªn cè võa s¹ch, võa ®Ñp, võa ®¶m b¶o an toµn cho c¶ hai gia ®×nh; lµ së h÷u chung cña hai gia ®×nh. H¬n n÷a, «ng H tù nguyÖn bá kinh phÝ, c«ng søc x©y bøc t­êng rµo. Trong qu¸ tr×nh thi c«ng, «ng H ®¶m b¶o kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn sinh ho¹t b×nh th­êng, vÖ sinh, hoa mµu vµ c¸c c«ng tr×nh kh¸c cña bµ C. Hai gia ®×nh l¹i lµ hµng xãm cña nhau. ¤ng H sau khi ®­îc nghe «ng L gi¶ng gi¶i ®· chñ ®éng xin lçi bµ C. Bµ C sau khi ®­îc thuyÕt phôc ®· thÊu hiÓu sù t×nh, ®ång ý ®Ó nguyªn bøc t­êng rµo lµ së h÷u chung gi÷a hai gia ®×nh. 374
  19. PhÇn III. Kinh nghiÖm hoµ gi¶i th«ng qua nh÷ng t×nh huèng... 11. ChuyÖn con tr©u ph¸ ruéng ng« Néi dung sù viÖc Trªn ®­êng vÒ nhµ, «ng Hµ Ngäc T ë t¹i b¶n Kim Trung, x· Phiªng Khoµi, huyÖn Yªn Ch©u ghÐ vµo ch¬i nhµ b¹n. M¶i vui chÐn r­îu, «ng quªn kh«ng buéc tr©u, ®Ó tr©u vµo ph¸ mét gãc ruéng ng« ®ang kú træ cê cña nhµ bµ Cµ ThÞ P - ng­êi cïng b¶n. Bµ P yªu cÇu «ng T ph¶i ®Òn toµn bé thiÖt h¹i, nh­ng «ng T chØ chÊp nhËn ®Òn cho bµ mét nöa, v× cho r»ng «ng kh«ng cè ý th¶ tr©u vµo ph¸ ruéng ng«. Mçi ng­êi mét ý, ch¼ng ai chÞu ai, m©u thuÉn gi÷a hai nhµ ngµy cµng gay g¾t. Qu¸ tr×nh hoµ gi¶i ¤ng §ç V¨n N, hoµ gi¶i viªn cña b¶n ®· ®­îc ph©n c«ng tiÕn hµnh hoµ gi¶i gi÷a hai gia ®×nh. ¤ng N x¸c ®Þnh m©u thuÉn gi÷a hai gia ®×nh lµ do kh«ng thèng nhÊt ®­îc viÖc ®Òn bï thiÖt h¹i ruéng ng« do con tr©u cña «ng T vµo ph¸ trong lóc «ng ghÐ vµo ch¬i nhµ b¹n, quªn kh«ng buéc tr©u. ¤ng N ®Õn gÆp c¶ hai gia ®×nh nh»m thuyÕt phôc, gi¶ng gi¶i sù ®óng sai cña tõng bªn gia ®×nh. ¤ng gi¶i thÝch cho «ng T hiÓu viÖc ®Ó tr©u nhµ m×nh vµo ph¸ mét phÇn ruéng ng« ®ang kú thu ho¹ch cña bµ P, cho dï lµ lçi v« ý th× còng tr¸i víi quy ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh. Theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 625 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 th× “Chñ së h÷u sóc vËt ph¶i båi th­êng thiÖt h¹i do sóc vËt g©y ra cho ng­êi kh¸c...”. Víi bµ P, «ng N gi¶i thÝch viÖc tr©u nhµ «ng T vµo ph¸ ruéng lµ do v« ý kh«ng buéc tr©u, chø kh«ng ph¶i chñ ®Þnh th¶ tr©u vµo ph¸ ruéng. H¬n n÷a, hai ng­êi 375
  20. C«ng t¸c hoµ gi¶i ë c¬ së - TËp 2. CÈm nang båi d­ìng cho hoµ gi¶i viªn cßn lµ ng­êi cïng b¶n. ThiÖt h¹i x¶y ra lµ ngoµi ý muèn cña hai gia ®×nh, do vËy, viÖc bµ ®ßi båi th­êng toµn bé thiÖt h¹i lµ kh«ng nªn. Hai gia ®×nh cã thÓ tho¶ thuËn víi nhau vÒ møc båi th­êng vµ h×nh thøc båi th­êng cho ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ quy ­íc b¶n, nh»m gi÷ hoµ khÝ vµ sù b×nh yªn cña b¶n. V× t¹i kho¶n 1 vµ kho¶n 2 §iÒu 605 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 quy ®Þnh vÒ nguyªn t¾c båi th­êng thiÖt h¹i: “1. ThiÖt h¹i ph¶i ®­îc båi th­êng toµn bé vµ kÞp thêi, c¸c bªn cã thÓ tho¶ thuËn vÒ møc båi th­êng, h×nh thøc båi th­êng b»ng tiÒn, b»ng hiÖn vËt hoÆc thùc hiÖn mét c«ng viÖc, ph­¬ng thøc båi th­êng mét lÇn hoÆc nhiÒu lÇn, trõ tr­êng hîp ph¸p luËt cã quy ®Þnh kh¸c. 2. Ng­êi g©y thiÖt h¹i cã thÓ ®­îc gi¶m møc båi th­êng, nÕu do lçi v« ý mµ g©y thiÖt h¹i qu¸ lín so víi kh¶ n¨ng kinh tÕ tr­íc m¾t vµ l©u dµi cña m×nh...”. Sau khi nghe «ng N thuyÕt phôc, gi¶i thÝch, «ng T, bµ P nghe ra, vui vÎ b»ng lßng tho¶ thuËn víi nhau ®Ó «ng T båi th­êng mét phÇn thiÖt h¹i cho bµ Q. 12. Hoµ gi¶i kh«ng chØ ng¨n chÆn xung ®ét bªn ngoµi Néi dung sù viÖc Mét buæi tr­a cã mét c« bÐ quÇn ¸o xéc xÖch, hít h¶i ch¹y vµo s©n nhµ «ng Chñ tÞch x· “B¸c Chñ tÞch ¬i, cøu ch¸u víi”. PhÝa ®»ng xa, hµng chôc ng­êi lén xén cuèc, xÎng, dao, gËy géc dån ®uæi nhau. C¸ch c¸i ao, mét «ng l·o, mét bµ l·o r­ín m×nh xØa 376
nguon tai.lieu . vn