Xem mẫu
- Câu hỏi ôn tập
Quản chị chất lượng
1
- Câu 1. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm
1.2.4.1.Một số yếu tố ở tầm vi mô
- Nhóm yếu tố nguyên vật liệu
Đây là yếu tố cơ bản của đầu vào, có ảnh hưởng quyết định đến chất lượng sản phẩm.
Muốn có sản phẩm đạt chất lượng tốt theo yêu cầu thị trường, yêu cầu thiết kế. Điều
trước tiên NVL để chế tạo sản phẩm phải đảm bảo các yêu cầu :chất lượng , số lượng,
cung cấp đúng kỳ hạn, đúng lịch sản xuất.
- Nhóm yếu tố kỹ thuật – công nghệ - thiết bị:
Trong SXHH sử dụng và pha trộn nhiều NVL khác nhau về thành phần, về tính chất, về
công dụng.
Quá trình công nghệ có ảnh hưởng lớn quyết định chất lượng sản phẩm. Vừa làm thây đổi
ít nhiều, hoặc bổ sung cải thiện nhiều tính chất ban đầu của NVLtheo hướng sao cho phù
hợp với công dụng của sản phẩm.
Ngoài yếu tố kỹ thuật công nghệ cần phải chú ý đến việc lựa chọn thiết bị.
-Nhóm yếu tố phương pháp tổ chức quản lý:
Không biết tổ chức và quản lý sản xuất kinh doanh …thì không thể nâng cao chất lượng
sản phẩm
- Nhóm yếu tố con người gồm cán bộ lãnh đạo các cấp, cán bộ công nhân viên
trong một đơn vị và người tiêu dùng.
Đối với cán bộ lãnh đạo các cấp cần có nhận thức mới về việc nâng cao chất lượng sản
phẩm, để có những chủ trương, những chính sách đúng đắn về chất lượng sản phẩm, thể
hiện trong mối quan hệ sản xuất và tiêu dùng, các biện pháp khuyến khích tinh thần vật
chất, quyền ưu tiên cung cấp NVL, giá cả…
Đối với cán bộ công nhân viên: cần có nhận thức rằng việc nâng cao chất lượng sản phẩm
là trách nhiệm là vinh dư của mỗi thành viên.
1.2.4.2.Một số yếu tố ở tầm vĩ mô
- Nhu cầu nền kinh tế: rất đa dạng phong phú về số lượng, chủng loại, kích cỡ,
tính năng kỹ thuật…nhưng khả năng của nền KT có hạn:tài nguyên,vốn đầu tư,
trình độ KTCN…
Nhạy cảm với thị trường là nguồn sinh lực của quá trình hình thành và phát triển các loại
sản phẩm, quan trọng là phải theo dõi, nắm bắt đánh giá đúng t ình hình và đòi hỏi của thị
trường, nghiên cứu,lượng hóa nhu cầu của thị trường, trên cơ sở đó có đối sách đúng đắn
Chính sách kinh tế:hướng đầu tư, hướng phát triển các loại sản phẩm và mức thỏa mãn
nhu cầu
Sự phát triển của khoa học kỹ thuật:
Chất lượng của bất kỳ một sản phẩm nào cũng gắn liền với sự phát triển của
KHKT hiện đại,chu kỳ công nghệ của sp được rút ngắn, công dụng của sp ngày càng
phong phú đa dạng nhưng chính vì vậy không bao giờ thỏa mãn với mức chất lượng hiện
tại.
Phải thường xuyên theo dõi biến động của thị trường về sự đổi mới của KHKT
liên quan đến nguyên vật liệu kỹ thuật, công nghệ, thiết bị…để điều chỉnh kịp thời, nhằm
nâng cao chất lượng sản phẩm,phát triển DN
Sự quản lý của NN thể hiện bằng nhiều biện pháp: kinh tê –kỹ thuật, hành chính
–xã hội,...cụ thể hóa bằng nhiều chính sách ổn định sản xuất, nâng cao chât lượng
2
- sản phẩm, hướng dẫn người tiêu dùng, tiết kiệm ngoại tệ như chính sách đầu tư
vốn,chính sách giá, chính sách thuế...
Các yếu tố phong tục –văn hóa- thói quen tiêu dùng
Sở thích tiêu dùng của từng nước, từng dân tộc, từng tôn giáo...không ho àn toàn giống
nhau.
Do đó Dn phải tiến hành điều tra, nghiên cứu nhu cầu sở thích của từng thị trường cụ thể,
nhằm thỏa mãn những yêu cầu về số lượng và chất lượng
Câu 2. Các phương thức quản trị chất lượng
2.3.1.Kiểm tra chất lượng (QVS)
Kiểm tra chất lượng là hoạt động như đo, xem xét,thử nghiệm, định cỡ một hay nhiều đặc
tính của đối tượng và so sánh kết quả với yêu cầu nhằm xác định sự phù hợp của mỗi đặc
tính.
-Kiểm tra các sản phẩm và chi tiết bộ phận nhằm sàng lọc và loại ra bất cứ một bộ phận
nào không đảm bảo tiêu chuẩn hay quy cách kỹ thuật. Chủ yếu dựa vào việc kiểm tra sản
xuất, kiểm tra khâu cuối cùng của sản xuất.
2.3.2. Kiểm soát chất lượng
• Nhà quản lý nhận thấy rằng còn nhiều yếu tố vượt ra ngoài sự kiểm soát của con
người như yếu tố thời tiết, điều kiện môi trường. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất
lượng sản phẩm, gây nên sự biến động về chất lượng mà trên thực tế không thể
loại bỏ được. Vì vậy các tiêu chuẩn chất lượng của sản phẩm được sản xuất thực
sự không bao giờ hoàn toàn đồng nhất, mà luôn luôn phân tán quanh giá trị mục
tiêu
• Shewhart là người đầu tiên sử dụng các biểu đồ kiểm soát. Lý thu yết biểu đồ kiểm
soát của Shewhart được coi là cột móc ra đời của hệ thống kiểm soát chất lượng
hiện đại.
Kiểm soát chất lượng là các hoạt động và kỹ thuật mang tính tác nghiệp được sử
dụng để đáp ứng các yêu cầu chất lượng.
Xét cho cùng là kiểm soát các yếu tố sau đây:
+ Kiểm soát con người:
Người thao tác phải :
- Được đào tạo
- Có kỹ năng thực hiện
- Được thông tin về nhiệm vụ được giao
- Có đủ tài liệu, hướng dẫn cần thiết
- Có đủ điều kiện, phương tiện làm việc
+Kiểm soát phương pháp và quá trình
Lập quy trình sản xuất, phương pháp,thao tác, vận hành
Theo dõi kiểm soát quá trình
+ Kiểm soát đầu vào:
- Người cung cấp phải được lựa chọn
- Dữ liệu mua hàng đầy đủ
- Sản phẩm nhập vào phải được kiểm soát
+ Kiểm soát thiết bị Thiết bị phải :
- Phù hợp với yêu cầu
- Được bảo dưỡng
+ Kiểm soát môi trường
3
- Môi trường thao tác (ánh sáng, nhiệt độ)
-
Điều kiện an toàn
-
KSCL ra đời ở Mỹ, nhưng áp dụng và phát triển thành công là ở Nhật Bản.
Deming đến NB vào năm 1950 theo lời của JUSE đào tạo khóa học 8 ngày về QC
1954 Juran đến NB để đào tạo QC cho nhà quản lý trung và cao cấp.Ảnh hưởng
rất sâu rộng với QC của NB.
Bộ công thương đã ban bố luật tiêu chuẩn hóa trong công nghiệp vào năm 1949
với mục đích cải tiến chất lượng trong các sản phẩm công nghiệp của NB.
Sau chiến tranh QC đã được đưa vào nền công nghiệp NB và phát triển nhanh
chóng, mạnh mẽ
2.3.3.Đảm bảo chất lượng (QA)
Vấn đề đặt ra làm thế nào khẳng định được sản phẩm làm ra sẽ đáp ứng được mọi yêu
cầu đề ra?
- DN phải xây dựng một hệ thống chất lượng có hiệu lực và hiệu quả,thỏa mãn 2
điều kiện sau:
+ Chứng minh việc kiểm soát chất lượng
+ Bằng chứng việc kiểm soát chất lượng
- Quan điểm đảm bảo chất lượng áp dụng đầu tiên trong những ngành công nghiệp đòi
hỏi độ tin cậy cao, sau đó phát triển rộng sang ngành sản xuất bình thường và ngày nay
bao gồm cả các lĩnh vực cung cấp dịch vụ và hành chính công.
-Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 để giúp cho các nhà cung cấp có được một mô hình chung để
đảm bảo chất lượng.
2.3.4.Kiểm soát chất lượng toàn diện(TQC)
“ Kiểm soát chất lượng là một hệ thống có hiệu quả để nhất thể hóa các nổ lực phát triển
chât lượng của các nhóm khác nhau vào tổ chức sao cho các hoạt động marketing, kỹ
thuật, sản xuất và dịch vụ có thể tiến hành một cách kinh tế nhất, cho phép thỏa mãn hoàn
toàn khách hàng”
- TQC là một loạt công cụ thương xuyên, không phải mang tính nhất thời.
- TQC là một phương pháp lâu dài và một nền văn hóa mới trong công ty
- Là một tư duy mới về quản lý nhưng tiêu điểm không chỉ ở quản lý mà còn ở
khách hàng.
2.3.5.Quản lý chất lượng toàn diện (TQM)
- QLCLTD là một sự cải tiến và đẩy mạnh hơn nữa hoạt động kiểm soát chất lượng
trong toàn công ty (CWQC) của Nhật tại các nước phương Tây chủ yếu là Mỹ,
trong đó nhấn mạnh các yếu tố sau:
+ Mối quan hệ với khách hàng và người cung ứng
+ Khách hàng bên trong và bên ngoài
+ Nhóm chất lượng
2.4.5.Các nguyên tắc
Định hướng vào khách hàng
- Mở rộng phạm vi thỏa mãn KH :SP, thái độ phục vụ, DN –KH
- Đòi hỏi cải tiến liên tục trong quản lý ,kỹ thuật
CHU TRÌNH MPPC
4
- Thiết kế
Nghiên cứu thị trường
Projecter
Marketing
Người tiêu dùng Sản xuất
Consumers Production
Hoạt động QLCL đã chuyển từ sự nhấn mạnh việc giữ vững chất lượng trong suốt
-
quá trình sản xuất sang việc xây dựng chất lượng cho SP bằng cách phát triển,
thiết kế và tạo ra những sản phẩm mới đáp ứng những đòi hỏi của KH
=> định hướng KH có thể được coi là nguyên tắc cơ bản nhất của HTQLCL
Sự lãnh đạo
- Biết tổ chức, điều hành linh hoạt
- Tạo hệ thống làm việc mang tính phòng ngừa
- Tổ chức hệ thống thông tin hữu hiệu
- Đảm bảo tự do trao đổi ý kiến, thông hiểu và thực hiện hiệu quả mục tiêu của dn
=> Lãnh đạo có trách nhiệm xác định mục tiêu, chính sách chất lượng
Sự tham gia của mọi thành viên
DN huy động sự tham gia của mọi thành viên:
- Tạo môi trường làm việc thuận lợi
- Xây dựng chính sách đánh giá thành tích, động viên khen thưởng thỏa đáng
- Tạo điều kiện thuận lợi để nhân viên học hỏi, nâng cao kiến thức, và thực hành kỹ
năng mới
Sự tham gia của mọi thành viên
DN huy động sự tham gia của mọi thành viên:
- Tạo môi trường làm việc thuận lợi
- Xây dựng chính sách đánh giá thành tích, động viên khen thưởng thỏa đáng
- Tạo điều kiện thuận lợi để nhân viên học hỏi, nâng cao kiến thức, và thực hành kỹ
năng mới
Tính hệ thống
Phương pháp hệ thống là cách thức quản lý mọi bộ phận của tổ chức sao cho toàn bộ tổ
chức cùng hướng về một mục tiêu chung
Nguyên tắc kiểm tra
- Không kiểm tra :
+ không biết công việc tiến hành đến đâu, kết quả ra sao
+không có hoàn thiện và cũng không có đi lên
-Trong QLCL kiểm tra nhằm:
+phát hiện và điều chỉnh kịp thời các sai lệch
+tìm nguyên nhân của sai lệch
+đưa ra biện pháp khắc phục và phòng ngừa
Chú trọng quản lý theo quá trình “ quá trình là tập là quản lý hợp các nguồn
lực và các hoạt động liên quan với nhau để biến đổi đầu vào thành đầu ra”
Quản lý các hoạt động trong DN thực chất là quản lý các quá trình và mối quan hệ giữa
chúng.
Quyết định dựa trên sự kiện
5
- Quyết định và hành động của hệ thống QL HĐKD phải được xd dựa trên việc phân tích
dữ liệu và thông tin.
TrongQLCL, áp dụng phương pháp kiểm soát chất lượng bằng thống kê để phân tích các
số liệu thu được, đánh giá chúng, rút ra các kết luận nhất định và sau đó tiến hành các
hoạt động thích hợp mang lại hiệu quả cao.
Cải tiến liên tục
Công cụ cải tiến liên tục là chu trình Deming (PDCA)
Các bước phát triển của cải tiến:
Bước 1: Sửa sai ngay lập tức những vấn đề được t ìm thấy ở đầu ra hiện tại (SP và DV )
Bước 2: Ngăn ngừa tái diễn
Cải tiến quy trình có vấn đề được đề cập ở bước 1, phát triển những phương thức nhằm
ngăn ngừa tái diễn.
Bước 3:Phòng ngừa
Cải tiến bản thân quá trình quản lý tạo ra sai soát trong quá trình được đề cập ở bước thứ
2.
Phát triển quan hệ hợp tác cùng có lợi
Các DN cần tạo dựng mối quan hệ hợp tác bên trong nội bộ với bên ngoài để đạt mục tiêu
chun.
Quan hệ nội bộ: quan hệ thúc đẩy sự hợp tác giữa lãnh đạo và lao động,tạo quan
hệ mạng lưới giữa các bộ phận trong DN để tăng cường sự linh hoạt, khả năng
đáp ứng nhanh
Quan hệ bên ngoài : bạn hàng, người cung cấp, các đối thủ cạnh tranh, các tổ chức
đào tạo ...
Quản trị chất lượng phải dựa trên cơ sở pháp lý
Các hoạt động quản lý chất lượng của doanh nghiệp phải tuân thủ theo đúng các văn bản
pháp lý của nhà nước về quản lý chất lượng và chất lượng sản phẩm.
Chương 3
6. Biểu đồ nhân quả
a. Khái niệm
Biểu đồ nhân quả là một công cụ được sử dụng để suy nghĩ và trình bày mối quan hệ giữa
một kết quả ( Ví dụ: sự biến động của một đặc trưng chất lượng ) với các nguyên nhân
tiềm tàng có thể ghép lại thành nguyên nhân chính và nguyên nhân phụ để trình bày
giống như một xương cá. Vì vậy công cụ này còn được gọi là biểu đồ xương cá.
Đây là một công cụ hữu hiệu giúp liệt kê các nguyên nhân gây nên biến động chất lượng,
là một kỹ thuật để công khai nêu ý kiến, có thể dùng trong nhiều tình huống khác nhau.
b. Tác dụng
- Liệt kê và phân tích các mối liên hệ nhân quả, đặc biệt là những nguyên nhân làm quá
trình quản lý biến động vượt ra ngoài giới hạn trong tiêu chuẩn hoặc quy trình.
- Tạo điều kiện thuận lợi để giải quyết vấn đề từ triệu chứng, nguyên nhân tới giải pháp.
Định rõ những nguyên nhân cần xử lý trước và thứ tự công việc cần xử lý nhằm duy tr ì
sự ổn định của quá trình, cải tiến quá trình.
- Có tác dụng tích cực trong việc đào tạo, huấn luyện các cán bộ kỹ thuật và kiểm tra.
Nâng cao sự hiểu biết, tư duy lôgic và sự gắn bó giữa các thành viên.
c. Cách sử dụng
- Bước 1: Xác định rõ và ngắn gọn chỉ tiêu chất lượng cần phân tích. Viết CTCL đó bên
phải và vẽ mũi tên từ trái sang phải.
6
- - Bước 2: Xác định những nguyên nhân chính ( nguyên nhân cấp 1)
Thông thường người ta chia thành 4 nguyên nhân chính ( con người, thiết bị,
nguyên vật liệu, phương pháp), cũng có thể kể thêm những nguyên nhân sau: hệ thống
thông tin, dữ liệu, môi trường, các phép đo. Người ta cũng có thể chọn các bước chính
của một quá trình sản xuất lam nguyên nhân chính.
Biểu diễn những nguyên nhân chính lên sơ đồ.
- Bước 3: Phát triển biểu đồ bằng cách liệt kê những nguyên nhân ở cấp tiếp theo (
nguyên nhân phụ ) xung quanh một nguyên nhân chính. Tiếp tục thủ tục này cho đến các
cấp thấp hơn.
- Bước 4: Sau khi phác thảo xong biểu đồ nhân quả, cần hội thảo với những người có liên
quan, nhất là những người trực tiếp sản xuất để tìm ra một cách đầy đủ nhất các nguyên
nhân gây nên những trục trặc, ảnh hưởng tới chỉ tiêu chất lượng cần phân tích.
- Bước 5: Điều chỉnh các yếu tố và thiết lập biểu đồ nhân quả để xử lý.
- Bước 6: Lựa chọn và xác định một số lượng nhỏ ( 3 đến 5 ) nguyên nhân chính có thể
làm ảnh hưởng lớn nhất đến CTCL cần phân tích. Sau đó cần có thêm những hoạt động,
như thu thập số liệu, nỗ lực kiểm soát ... các nguyên nhân đó.
8. Lưu đồ
a. Khái niệm
Biểu đồ tiến trình là một dạng biểu đồ mô tả một quá trình bằng cách sử dụng
những hình ảnh hoặc những ký hiệu kỹ thuật ... nhằm cung cấp sự hiểu biết đầy đủ về các
đầu ra và dòng chảy của quá trình. Tạo điều kiện cho việc điều tra các cơ hội để cải tiến
bằng việc có được hiểu biết chi tiết về quá trình làm việc của nó. Bằng cách xem xét từng
bước trong quá trình có liên quan đến các bước khác nhau như thế nào, người ta có thể
khám phá ra nguồn gốc tiềm tàng của những trục trặc. Biểu đồ tiến trình có thể áp dụng
cho tất cả các khía cạnh của mọi quá trình, từ tiến trình nhập nguyên liệu cho đến các
bước bán và làm dịch vụ cho một sản phẩm.
Biểu đồ tiến t ình được xây dựng với các ký hiệu dễ nhận ra. Những ký hiệu thường sử
dụng.
* Nhóm 1:
- Điểm xuất phát, kết thúc.
- Mỗi bước quá trình (nguyên công) mô t ả hoạt động hữu quan.
- Mỗi điểm mà quá trình chia thành nhiều nhánh do một quyết định.
- Đường vẽ của mũi tên nối liền các ký hiệu, thể hiện chiều hướng tiến trình.
- Các bước quá trình (hình chữ thập) và quyết định (hình thoi) cần được nối liền
bằng những con đường dẫn đến vòng tròn xuất phát hoặc điểm kết thúc.
• * Nhóm 2:
Sử dụng những ký hiệu tiêu chuẩn đại diện cho hoạt động hoặc diễn biến khác nhau trong
một quá trình biễu diễn biểu đồ tiến trình chi tiết.
- Nguyãn cäng: Thãø hiãûn nhæîng bæåïc chuí yãúu trong mäüt quaï trçnh.
- Thanh tra: Thãø hiãûn mäüt sæû kiãøm tra vãö cháút læåüng
hoàûc säú læåüng.
- Váûn chuyãøn: Thãø hiãûn sæû chuyãøn âäüng cuía ngæåìi, váût
liãûu, giáúy tåì, thäng tin....
- Cháûm trãù, trç hoaîn: Thãø hiãûn mäüt sæû læu kho taûm thåìi do
cháûm trãù, trç hoaîn, sæû taûm ngæìng giæîa caïc nguyãn cäng näúi
tiãúp nhau.
7
- - Læu kho: Thãø hiãûn mäüt sæû læu kho coï kiãøm soaït nhæ laì xãúp häö så ( âiãöu
âoï khäng phaíi laì cháûm trãù ).
b. Tác dụng
- Mô tả quá trình hiện hành, giúp người tham gia hiểu rõ quá trình, qua đó xác
định công việc cần sửa đổi, cải tiến để hoàn thiện, thiết kế lại quá trình.
- Giúp cải tiến thông tin đối với mọi bước của quá trình.
- Thiết kế quá trình mới.
c. Các bước thực hiện biểu đồ tiến trình
- Xác định sự bắt đầu và kết thúc của quá trình đó.
- Xác định các bước trong quá trình đó (hoạt động, quyết định, đầu vào và đầu ra).
- Thiết lập một dự thảo biểu đồ tiến trình để trình bày quá trình đó.
- Xem xét lại dự thảo biểu đồ tiến trình cùng với những người liên quan đến quá trình đó.
- Thẩm tra, cải tiến biểu đồ tiến trình dựa trên sự xem xét lại.
- Đề ngày lập biểu đồ tiến trình để tham khảo và sử dụng trong tương lai (như một hồ sơ
về quá trình hoạt động thực sự thế nào và cũng có thể sử dụng để xác định cơ hội cho
việc cải tiến).
3.3. Phương pháp 5S
a. 5S laì gç?
Nãúu nhæ phæång phaïp quaín lyï Táy Áu thiãn vãö kiãøm soaït thåìi gian vaì chãú âäü
laìm viãûc cuía cäng nhán mäüt caïch cå hoüc ráút chàût cheî, ngæåìi Nháût laûi chuï yï
giaíi quyãút váún âãö tám lyï, caíi thiãûn âiãöu kiãûn lao âäüng vaì khäng khê laìm
viãûc trong táûp thãø, hoaìn thiãûn mäi træåìng laìm viãûc. Âoï chênh laì nhæîng yï
tæåíng cuía 5S phæång phaïp cäng ty Nháût Baín hãút sæïc æa chuäüng. Âáy laì mäüt
phæång phaïp âån giaín nhæng ráút hiãûu quaí âãø huy âäüng con ngæåìi, náng cao nàng
suáút, cháút læåüng vaì hiãûu quaí.
Phæång phaïp naìy coï thãø aïp duûng âäúi våïi moüi loaûi hçnh doanh nghiãûp, åí báút
kyì lénh væûc naìo.
Näüi dung 5S bao gäöm:
- Seiri: Saìn loüc vaì loaûi boí nhæîng thæï khäng cáön thiãút taûi nåi laìm viãûc
- Seiton: Sàõp xãúp moüi thæï ngàn nàõp, tráût tæû âãø dãù tçm, dãù sæí duûng
- Seiso: vãû sinh nåi laìm viãûc vaì giæî noï luän saûch seî
- Seiketshu: Sàn soïc, giæî gçn vãû sinh nåi laìm viãûc bàòng caïch liãn tuûc thæûc hiãûn
Seiri, Seiton, Seiso
- Shitsuke: sẵn sang Taûo thoïi quen tæû giaïc laìm viãûc theo phæång phaïp âuïng.
5S táûp trung vaìo viãûc giæî gçn saûch seî vaì ngàn nàõp nåi laìm viãûc. 5S xuáút phaït
tæì nhu cáöu âaím baío sæïc khoíe, tàng sæû tiãûn låüi, náng cao nàng suáút.
b. Muûc tiãu vaì sæí duûng cuía 5S
b.1.Muûc tiãu chênh cuía chæång trçnh 5S
Xáy dæûng yï thæïc caíi tiãún cho moüi ngæåìi taûi nåi laìm viãûc.
Xáy dæûng tinh tháön âäöng âäüi cuía moüi ngæåìi thäng qua chæång trçnh 5S
Phaït triãøn vai troì laînh âaûo cuía caïn bäü laînh âaûo vaì caïn bäü quaín lyï thäng qua
caïc hoaût âäüng thæûc tãú
Xáy dæûng cå såí âãø giåïi thiãûu caïc kyî thuáût caíi tiãún
b.2 Taïc duûng
Âáy laì phæång phaïp ráút hiãûu quaí âãø:
8
- - Huy âäüng con ngæåìi, läi cuäún sæû tham gia cuía viãûc toaìn thãø caïn bäü cäng nhán
viãn trong cäng ty
- Caíi tiãún mäi træåìng laìm viãûc. Khi thæûc hiãûn 5S thaình cäng, chäù laìm viãûc tråí
nãn thuáûn tiãûn vaì an toaìn hån, táút caí nhæîng gç khäng cáön thiãút seî bë loaûi boí
khoíi nåi laìm viãûc, nhæîng gç cáön thiãút âæåüc xãúp âàût åí vë trê thuáûn tiãûn, dãù
sæí duûng. Do âoï âaím baío an toaìn cho ngæåìi lao âäüng.
- Náng cao nàng suáút, giaím chi phê vaì giao haìng âuïng heûn
c. Caïc bæåïc aïp duûng 5S
c.1. Seiri: saìn loüc
Bæåïc1: Quan saït kyî nåi laìm viãûc cuía mçnh, phaït hiãûn vaì loaûi boí nhæîng thæï
khäng cáön thiãút cho cäng viãûc
Bæåïc 2: Nãúu khäng thãø quyãút âënh ngay mäüt thæï gç âoï coìn cáön hay khäng cáön
cho cäng viãûc, âaïnh dáúu “seî huíy” keìm theo ngaìy thaïng seî huíy vaì âãø riãng ra
mäüt nåi.
Bæåïc 3: Sau mäüt thåìi gian, vê duû 3 thaïng, kiãøm tra laûi xem coï ai cáön âãún caïi
âoï khäng, nãúu khäng cáön tæïc laì caïi âoï khäng coìn cáön cho cäng viãûc næîa, haîy
loaûi boí. Nãúu khäng thãø tæû mçnh quyãút âënh haîy âãø ra mäüt thåìi gian âãø xæí
lyï.
Chuï yï:
+ Khi saìn loüc khäng quãn nhæîng gç âãø trong ngàn keïo, tuí vaì trong phoìng.
+ Viãûc huíy nhæîng caïi khäng cáön thiãút coï thãø bàòng nhæîng caïch sau âáy:
Baïn âäöng naït
Giao cho âån vë khaïc nãúu hoü cáön
Væït boí
- Khi huíy nhæîng thæï thuäüc taìi saín cå quan, nãn baïo caïo cho ngæåìi coï
tháøm quyãön âæåüc biãút.
Nãn thäng baïo cho nhæîng nåi âaî cung cáúp nhæîng nguyãn váût liãûu, taìi liãûu thæìa
âoï.
+ Khi quan saït xung quanh âãø tçm ra nhæîng thæï khäng cáön thiãút åí nåi laìm viãûc,
haîy tçm moüi nåi, moüi ngoïc ngaïch.
c.2 Seiton: sàõp xãúp
Bæåïc 1: Khàóng âënh moüi thæï khäng cáön thiãút âaî âæåüc loaûi boí khoíi nåi laìm
viãûc. Viãûc coìn laûi laì suy nghé xem âãø caïi gç åí âáu laì thuáûn tiãûn cho quy trçnh
laìm viãûc, âäöng thåìi phaíi baío âaím tháøm myî vaì an toaìn.
Bæåïc 2: trao âäøi våïi caïc âäöng nghiãûp vãö caïch sàõp xãúp bäú trê trãn quan âiãøm
thuáûn tiãûn cho thao taïc. Mäüt nguyãn tàõc cáön chuï yï laì caïi gç thæåìng xuyãn sæí
duûng phaíi âàût åí gáön ngæåìi sæí duûng âãø âåî phaíi âi laûi. Phaïc thaío caïch bäú trê
vaì trao âäøi våïi âäöng nghiãûp, sau âoï thæûc hiãûn.
Bæåïc 3: laìm sao cho caïc âäöng nghiãûp cuía mçnh âãöu biãút âæåüc caïi gç âãø åí chäù
naìo âãø hoü tæû do sæí duûng maì khäng phaíi hoíi ai. Täút nháút nãn láûp mäüt danh
muûc caïc váût duûng vaì nåi læu giæî. Haîy ghi chuï trãn tæìng ngàn keïo, ngàn tuí, càûp
taìi liãûu âãø moüi ngæåìi biãút caïi âæåüc læu giæî åí âáu.
Bæåïc 4: Aïp duûng nguyãn tàõc naìy âãø chè roî nåi âàût bçnh cæïu hoía vaì nhæîng chè
dáùn cáön thiãút khaïc.
Læu yï:
9
- + Muûc âêch cuía Seiton sàõp xãúp laì laìm viãûc cho nåi laìm viãûc âæåüc an toaìn,
hiãûu quaí khi laìm viãûc, vç váûy, nhæîng váût nhæ trãn, maìn che âãø giáúu nhæîng
váût duûng åí phêa sau laì khäng cáön thiãút.
+ Nãúu coï âæåüc tiãu chuáøn quy âënh mæïc täúi thiãøu vaì täúi âa læu giæî váût liãûu,
taìi liãûu caìng täút.
c.3. Seiso: saûch seî
Coï mäüt quan hãû ráút máût thiãút giæîa cháút læåüng saín pháøm vaì sæû saûch seî åí
nåi laìm viãûc, nåi chãú taûo ra saín pháøm. Nhæ váûy, Seiso phaíi âæåüc thæûc hiãûn
haìng ngaìy, âäi khi laì trong suäút caí ngaìy. Sau âáy laì mäüt vaìi gåüi yï seiso:
- Âæìng âåüi âãún luïc då báøn måïi laìm vãû sinh. Haîy queït doün, vãû sinh nåi laìm
viãûc, kãø caí maïy moïc thiãút bë, duûng cuû, âäö âaûc... mäüt caïch thæåìng xuyãn laìm
cho nhæîng thæï trãn âáy khäng coìn cå häüi âãø då báøn.
- Daình 3 phuït mäùi ngaìy âãø laìm vãû sinh
- Moüi ngæåìi coï traïch nhiãûm âäúi våïi mäi træåìng xung quanh nåi laìm viãûc.
Nhæîng ngæåìi laìm vãû sinh chuyãn nghiãûp chè chëu traïch nhiãûm åí nhæîng nåi cäng
cäüng. Nãúu muäún laìm viãûc trong mäi træåìng saûch seî an toaìn, täút nháút haîy taûo
ra mäi træåìng âoï.
- Âæìng bao giåì coï thoïi quen væït raïc bæìa baîi.
* Chuï yï:
Ngoaìi 3 phuït haìng ngaìy seiso nãn coï thåìi gian laìm seiso trong tuáön, trong thaïng.
Caïi låüi do seiso âem laûi seî låïn hån nhiãöu láön so våïi thåìi gian
c.4.seiketshu
Âãø khäng laîng phê nhæîng näù læûc âaî boí ra, khäng nãn dæìng laûi sau khi âaî thæûc
hiãûn 3S. sau âáy laì nhæîng gåüi yï cho Chiketshu:
- Taûo ra mäüt hãû thäúng nhàòm duy trç sæû saûch seî ngàn nàõp åí nåi laìm viãûc, cáön
coï låüi êch laìm vãû sinh.
- Phoìng traìo thi âua giæîa caïc phoìng ban, phán xæåíng cuîng ráút quan troüng vaì coï
hiãûu quaí trong viãûc läi keïo, cuäún huït moüi ngæåìi tham gia 5S.
Chuï yï:
+ Cáön nãu roî ngæåìi chëu traïch nhiãûm vãö nåi laìm viãûc hay maïy moïc.
+ Viãûc kiãøm tra âaïnh giaï thæåìng xuyãn seî do thaình viãn täø 5S cuía âån vë thæûc
hiãûn.
+ Âæìng chè tçm chäø xáúu, keïm âãø phã bçnh maì phaíi chuï yï tçm ra caïi gç hay, caïi
täút âãø khen thæåíng, âäüng viãn.
c.5. Shitsuke
Cáön phaíi laìm cho moüi ngæåìi thæûc hiãûn 4S noïi trãn mäüt caïch tæû giaïc nhæ mäüt
thoïi quen hay leî säúng. Khäng coï luïc naìo cuîng thuïc eïp thæûc hiãûn 5S täút hån laì
thæåìng xuyãn thæûc haình noï cho tåïi khi moüi ngæåìi âãöu yãu 5S.
Cáön phaíi taûo mäüt báöu khäng khê laình maûnh âãø moüi ngæåìi tháúy khäng thãø
thiãúu 5s, muäún váûy cáön phaíi chuï yï:
Xem nåi laìm viãûc laì ngäi nhaì thæ ï2 cuía mçnh
Nãúu ta mong muäún vaì thæåìng xuyãn laìm cho ngäi nhaì cuía mçnh saûch seî, vãû
sinh ngàn nàõp, taûi sao laûi khäng cäú gàõng laìm cho nåi laìm viãûc saûch seî, thoaïng
maït, dãù chëu nhæ åí nhaì.
10
- 6.5. Hãû thäúng quaín lyï mäi træåìng theo ISO 14000-EMS
• Træåïc tháût niãn 60, háöu nhæ khäng coï quäúc gia naìo chuï yï âãún váún âãö
mäi træåìng. Sau âoï, sæû phaït triãøn nhanh choïng cuía cäng nghiãûp cuìng våïi
sæû baình træåïng âä thë trong tháûp niãn 60 ngaìy caìng taïc âäüng xáúu âãún
thiãn nhiãn. Caïc ao häö, säng ngoìi laì nåi nháûn caïc cháút thaíi cuía nãön cäng
nghiãûp tiãn tiãún, laìm ä nhiãùm nguäön næåïc, laìm chãút haìng loaût caï vaì
laìm aính hæåíng låïn âãún mäi sinh cuía ráút nhiãöu loaìi sinh váût. Qua caïc tai
hoüa naìy, nhiãöu täø chæïc nháûn ra ràòng con ngæåìi ngaìy caìng phaíi traí giaï
âàõt cho viãûc laûm duûng vaì buäng thaí mäi træåìng. Tæì âoï, dáùn âãún viãûc
thaình láûp caïc täø chæïc “ Xanh” âáúu tranh vaì laìm aïp læûc cho viãûc baío
vãû mäi træåìng.
• Âãún tháûp niãn 70, täø chæïc ngæåìi tiãu duìng taûi caïc næåïc tiãn tiãún bàõt
âáöu kãu goüi táøy chay khäng mua haìng cuía caïc âån vë hay quäúc gia coï sæû
saín xuáút khäng tän troüng vaì baío vãû mäi træåìng. Do aïp læûc nàûng nãö cuía
täø chæïc ngæåìi tiãu duìng, chênh phuí caïc quäúc gia âaî âàût váún âãö mäi
træåìng laì mäüt trong caïc viãûc phaíi æu tiãn giaíi quyãút.
• Nhæîng nàm gáön âáy vãö mäi træåìng ngaìy caìng âæåüc ngæåìi tiãu duìng, caïc
täø chæïc quäúc gia vaì quäúc tãú quan tám. Nhæ váûy, mäüt saín pháøm nãúu
gáy aính hæåíng âãún mäi træåìng roî raìng seî aính hæåíng âãún khaí nàng caûnh
tranh. Hãû thäúng quaín lyï mäi træåìng theo ISO 14000 laì mäüt caïch tiãúp cáûn
måïi baío vãû mäi træåìng, qua âoï caïc täø chæïc coï âiãöu kiãûn thæûc thi viãûc
quaín lyï täút hån caïc nguäön læûc cuía mçnh âãø caíi thiãûn mäi træåìng vaì
âaût sæû phaït triãøn bãön væîng trong mäi täø chæïc.
• Bäü tiãu chuáøn ISO 14000 âæåüc täø chæïc quäúc tãú vãö tiãu chuáøn hoïa ban
haình vaìo nàm 1996. Tiãu chuáøn naìy coï thãø aïp duûng cho moüi loaûi hçnh
hoaût âäüng vaì táöm cåî cuía caïc täø chæïc, coï thãø thêch æïng vãö hoaìn caính
âëa dæ, vàn hoïa vaì xaî häüi âa daûng. Sæû thaình cäng cuía hãû thäúng quaín lyï
mäi træåìng gàõn liãön våïi sæû cam kãút cuía toaìn thãø caïc cáúp báûc vaì
thaình viãn täø chæïc vaì nháút laì sæû cam kãút cuía laînh âaûo cáúp cao.
• Bäü tiãu chuáøn ISO 14000 âãö cáûp âãún hai lénh væûc: xem xeït khêa caûnh
mäi træåìng cuía täø chæïc vaì cuía saín pháøm. Mäùi lénh væûc âæåüc chia
thaình nhæîng nhoïm váún âãö, mäùi nhoïm gäöm caïc tiãu chuáøn cuû thãø.
Caïc yãu cáöu cuía ISO 14000:
• Hãû thäúng mäi træåìng
• Chênh saïch mäi træåìng
• Täø chæïc vaì nhán sæû
• Aính hæåíng mäi træåìng
• Caïc muûc tiãu vaì muûc âêch mäi træåìng
• Chæång trçnh quaín lyï mäi træåìng
• Säø tay vaì taìi liãûu mäi træåìng
• Kiãøm tra hoaût âäüng mäi træåìng
• Häö så quaín lyï mäi træåìng
• Âaïnh giaï quaín lyï mäi træåìng
• Xem xeït mäi træåìng
11
- 4.2.3. Xáy dæûng vaì aïp duûng hãû thäúng quaín lyï cháút læåüng theo tiãu
chuáøn ISO 9001:2000
4.1. Giai âoaûn chuáøn bë: phán têch tçnh hçnh vaì hoaûch âënh
a. Cam kãút cuía laînh âaûo
Laînh âaûo cuía cäng ty cáön coï sæû cam kãút theo âuäøi láu daìi muûc tiãu
cháút læåüng vaì quyãút âënh phaûm vi aïp duûng ISO 9000 trãn cå såí phán têch tçnh
hçnh quaín lyï hiãûn taûi vaì âënh hæåïng hoaût âäüng cuía täø chæïc trong tæång lai
cuîng nhæ xu thãú phaït triãøn chung thë træåìng.
b. Thaình láûp ban chè âaûo .
Laînh âaûo cuía täø chæïc thaình láûp kãú hoaûch vãö nguäön nhán læûc (taìi
chênh, nhán læûc, thåìi gian ...), thaình láûp ban chè âaûo. Nhoïm cäng taïc vaì chè âënh
ngæåìi âaûi diãûn laînh âaûo.
Thaình láûp ban chè âaûo gäöm laînh âaûo cáúp cao täø chæïc vaì træåíng caïc
bäü pháûn. Ban chè âaûo coï nhiãûm vuû:
- Láûp chênh saïch cháút læåüng.
- Læûa choün, bäø nhiãûm ngæåìi âaûi diãûn laînh âaûo chëu traïch nhiãûm vãö
cháút læåüng
- Giaïm âäúc cháút læåüng hay phuû traïch cháút læåüng.
- Láûp kãú hoaûch täøng thãø cuía dæû aïn.
- Læûa choün täø chæïc tæ váún.
- Phán bäø nguäön læûc.
- Âiãöu phäúi, phán cäng cäng viãûc cuía dæû aïn cho âån vë.
- Theo doîi vaì kiãøm tra dæû aïn.
Nhoïm cäng taïc gäöm caïc âaûi diãûn cuía âån vë chæïc nàng, coï hiãøu biãút sáu vãö
cäng viãûc cuía âån vë, coï nhiãût tçnh xáy dæûng hãû thäúng quaín lyï cháút læåüng.
Ban chè âaûo chè âënh nhoïm træåíng coï nàng læûc vaì kinh nghiãûm vaì thæåìng laì
ngæåìi âæåüc cæí laìm âaûi diãûn laînh âaûo vãö cháút læåüng.
c. Choün täø chæïc tæ váún
Vãö nguyãn tàõc, caïc täø chæïc coï thãø tæû tiãún haình xáy dæûng hãû thäúng
cháút læåüng theo ISO 9000. Tuy nhiãn, caïc tiãu chuáøn ISO 9000, chè cho biãút cáön
phaíi laìm gç, chæï khäng cho biãút täø chæïc cáön phaíi laìm nhæ thãú naìo âãø âaût
âæåüc caïc yãu cáöu cuía tiãu chuáøn. Chênh vç váûy, våïi sæû tråü giuïp cuía caïc
chuyãn gia tæ váún, viãûc xáy dæûng hãû thäúng cháút læåüng ISO 9000 coï thãø ruït
ngàõn âæåüc thåìi gian, tiãút kiãûm âæåüc caïc nguäön læûc cuîng nhæ nhanh choïng
khai thaïc âæåüc nhæîng låüi êch do hãû thäúng naìy mang laûi.
d. Âaìo taûo vãö nháûn thæïc vaì caïch xáy dæûng vàn baín theo ISO 9000
Âáy laì cäng viãûc quan troüng, viãûc âaìo taûo nhàòm laìm cho moüi ngæåìi tråí
nãn coï âáöy âuí nàng læûc vaì trçnh âäü âãø xáy dæûng thaình cäng hãû thäúng cháút
læåüng theo ISO 9000, cáön täø chæïc caïc chæång trçnh âaìo taûo åí mæïc âäü khaïc
nhau cho caïn bäü nhán viãn âãø hiãøu roî caïc váún âãö liãn quan âãún ISO 9000, hiãøu
roî låüi êch cuía viãûc aïp duûng ISO 9000 vaì biãút caïch xáy dæûng hãû thäúng vàn
baín theo ISO 9000.
e. Viãûc khaío saït hãû thäúng hiãûn coï vaì láûp kãú hoaûch thæûc hiãûn
Viãûc khaío saït hãû thäúng hiãûn coï nhàòm xem xeït trçnh âäü hiãûn taûi cuía
quaï trçnh hiãûn coï, thu nháûp caïc chênh saïch cháút læåüng, thuí tuûc hiãûn haình, tæì
12
- âoï phán têch, so saïnh våïi caïc yãu cáöu cuía tiãu chuáøn aïp duûng âãø tçm ra nhæîng “
Läù häøng” bäø sung. Sau âoï nhoïm cäng taïc seî xaïc âënh traïch nhiãûm cuía caïc âån
vë vaì caï nhán coï liãn quan vaì tiãún âäü thæûc hiãûn.
6
13
nguon tai.lieu . vn