Xem mẫu
- CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH VỀ CHẾ ĐỘ HỌP
TẠI CÁC CƠ QUAN NHÀ NƯỚC
TRẦN HOÀNG VŨ
Đại học Quốc gia Hà Nội
H ọp là một hình thức của hoạt động quản lý nhà nước, là một cách thức để
giải quyết công việc, thông qua đó thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước
(CQHCNN) trực tiếp thực hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành hoạt động trong
việc giải quyết các công việc thuộc chức năng, thẩm quyền của cơ quan mình theo
quy định của pháp luật. Theo đó, họp được phân thành nhiều loại khác nhau như
họp tổng kết, sơ kết, họp giao ban, họp chuyên môn, họp tập huấn, triển khai chính
sách, họp làm việc với các cấp, với các cơ quan liên tịch, họp tham mưu, tư vấn,
họp trao đổi, phối hợp công tác... Như vậy, họp là một công việc rất quan trọng và
luôn gắn bó mật thiết với các hoạt động thực tiễn của CQHCNN.
Quy định về chế độ họp
Ngày 25/5/2006, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 114/2006/QĐ-
TTg ban hành Quy định chế độ họp trong hoạt động của các CQQLHCNN. Theo đó,
đối tượng áp dụng của quy định này là các cá nhân, các cơ quan hành chính nhà
nước có liên quan bao gồm Thủ tướng Chính phủ, bộ, cơ quan ngang bộ, các cơ
quan tổ chức thuộc, trực thuộc Chính phủ, thủ trưởng các cơ quan quản lý hành
chính nhà nước, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, UBND các địa
phương và các cơ quan chức năng hữu quan. Với mục tiêu nhằm làm giảm bớt số
lượng, nâng cao chất lượng các cuộc họp trong hoạt động của các cơ quan hành
chính nhà nước ở các cấp, các ngành, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong
việc tổ chức các cuộc họp, góp phần tích cực tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực,
hiệu quả sự chỉ đạo điều hành của thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước, đáp
ứng yêu cầu công cuộc cải cách hành chính, Quy định nói trên đã cụ thể hoá các nội
dung cuộc họp và chỉ đạo những vấn đề có liên quan nhằm hướng dẫn các cơ quan,
cá nhân thực hiện nghiêm quy chế hội họp theo quy định hiện hành. Thực tế đối
với một cơ quan hành chính nhà nước, hàng năm diễn ra rất nhiều các cuộc họp với
những tính chất và mục đích khác nhau. Về nguyên tắc các cuộc họp này bảo đảm
giải quyết công việc đúng thẩm quyền và phạm vi trách nhiệm được phân công và
chỉ tiến hành khi thực sự cần thiết để phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của thủ
trưởng cơ quan hành chính nhà nước trong việc thực hiện các nhiệm vụ công tác
quan trọng. Các cuộc họp đã xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung, thành phần
- tham dự; đề cao và thực hiện nghiêm chế độ trách nhiệm cá nhân trong phân công
và xử lý công việc, bảo đảm tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác chỉ đạo, điều
hành tập trung thống nhất, thông suốt của thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước.
Các cuộc họp đã thực hiện đúng theo chương trình, kế hoạch, thực hiện cải tiến,
đơn giản hoá quy trình thủ tục tiến hành, được bố trí hợp lý, bảo đảm chất lượng,
hiệu quả, cuộc họp được tiến hành lồng ghép các nội dung vấn đề, công việc cần
xử lý; kết hợp các loại cuộc họp với nhau trong việc tổ chức họp một cách hợp lý.
Bên cạnh những vấn đề liên quan đến công tác hiệu quả và chất lượng các cuộc
họp, rõ ràng vấn đề nội dung các cuộc họp cũng được đặt lên hàng đầu. Thông
thường để ngăn chặn ngay từ đầu các cuộc họp hoặc chất lượng kém hoặc trái với
quy định hiện hành người đứng đầu cơ quan quản lý hành chính nhà nước yêu cầu
cá nhân, đơn vị có trách nhiệm tổ chức họp phải trình bày những vấn đề chủ yếu
về hình thức và nội dung của cuộc họp. Sau đó, căn cứ vào các quy định hiện hành
sẽ đưa ra các quyết định cụ thể về việc có hay không nên tổ chức họp và nếu họp
thì cách thức, nội dung tiến hành ra sao cho phù hợp. Việc quản lý chặt chẽ như
vậy sẽ làm cho nội dung các cuộc họp sinh động hơn, chất lượng được nâng cao và
các thành viên tham dự họp sẽ không bị động. Hơn thế nữa, qua công tác cải cách
hành chính người đứng đầu CQHCNN sẽ có điều kiện để sàng lọc những cuộc họp
trù bị tiến hành không đúng với nhiệm vụ, nội dung chuyên môn ra ngoài chương
trình công tác qua đó sẽ làm giảm thời gian tổ chức họp cũng như cơ cấu thành
phần mà có thể ban tổ chức đã dự tính qua khâu chuẩn bị.
Những nội dung cần cải cách trong việc họp
Trong Quyết định số114 /2006/QĐ-TTg Thủ tướng Chính phủ đã chỉ ra 9
trường hợp cụ thể không được tổ chức cuộc họp. Đó là: Phổ biến, quán triệt và
triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản chỉ đạo của cấp
trên; việc sơ kết kiểm điểm, đánh giá tình hình và kết quả 6 tháng thực hiện
chương trình, kế hoạch nhiệm vụ công tác hàng năm của các bộ, ngành, chính
quyền địa phương, cơ sở; giải quyết những công việc thường xuyên trong tình hình
có thiên tai, địch hoạ hoặc tình trạng khẩn cấp; những nhiệm vụ cụ thể đã được uỷ
quyền hoặc phân công, phân cấp rõ thẩm quyền và trách nhiệm cho tổ chức hoặc
cá nhân cấp dưới giải quyết; tổ chức lấy ý kiến lãnh đạo các cơ quan, đơn vị ở các
cấp, các ngành tham gia xây dựng, hoàn thiện các đề án, dự án, trừ trường hợp
những đề án, dự án lớn quan trọng liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực thuộc phạm
vi trách nhiệm quản lý của nhiều cơ quan đơn vị; cấp trên triệu tập cấp dưới lên
để trực tiếp phân công, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ công tác hoặc để nghe báo
cáo tình hình thay cho việc thực hiện chế độ đi công tác địa phương, cơ sở trực tiếp
- kiểm tra, giám sát theo quy định; trao đổi thông tin hoặc giao lưu học tập kinh
nghiệm giữa các cơ quan, đơn vị; giải quyết những nội dung công việc mang tính
chất chuyên môn, kỹ thuật hoặc để giải quyết những công việc chuẩn bị trước cho
việc tổ chức các cuộc họp, trừ trường hợp những cuộc họp lớn, quan trọng; những
việc đã được pháp luật quy định giải quyết bằng các cách thức khác không cần
thiết phải thông qua cuộc họp. Các CQHCNN có thẩm quyền ở các cấp phải
thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cơ quan khác trong bộ máy nhà nước, cơ quan
của Đảng, cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp trong việc
xây dựng chương trình, kế hoạch tổ chức các cuộc họp có liên quan một cách khoa
học và hiệu quả.
Như vậy, với những trường hợp không tổ chức cuộc họp nêu trên, các
CQHCNN căn cứ vào đó để loại trừ việc tiến hành các cuộc họp tại cơ quan đơn vị
mình, qua đó có kế hoạch cụ thể về các hoạt động liên quan đến hội họp thường
niên. Tuy nhiên, qua quan sát việc họp tại một số cơ quan, đơn vị thì các trường
hợp nói trên vẫn còn bị CQHCNN "lạm dụng" để tiến hành họp. Hơn thế nữa,
không ít nơi đã lạm dụng quyền hạn của đơn vị mình mở rộng các hoạt động hội
họp vừa vi phạm chủ trương của Chính phủ, quy định của pháp luật vừa gây lãng
phí tiền bạc, thời giờ của công chức. Thực chất đây cũng là một hành vi tham
nhũng, thậm chí tham nhũng với số tài sản lớn nhất là khi các cuộc họp đó chỉ tiến
hành mang tính hình thức, phô trương, không đạt hiệu quả cụ thể nào. Hiện nay,
ngay từ đầu năm một số cơ quan, đơn vị đã được các trung tâm hội nghị, khách sạn,
khu nghỉ dưỡng, các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ hội nghị gửi công văn mời tổ
chức tiến hành hội họp tại cơ quan mình. Đây chính là một trong những nguyên
nhân khiến việc họp được thực hiện nhiều, dẫn đến vi phạm chỉ đạo của Thủ
tướng. Tại các đơn vị hành chính, việc họp của không ít nơi cũng diễn ra thường
xuyên, nội dung cuộc họp nghèo nàn, nặng về hình thức đôi khi vi phạm quy định
hiện hành. Chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ cũng đề cập đến những vấn đề nội
dung trái với quy định hiện hành không được tiến hành họp. Theo đó, các cơ quan
đơn vị phải xây dựng chương trình công tác khoa học, hợp lý để giảm bớt việc tổ
chức các cuộc họp.Trên cơ sở chức năng, thẩm quyền theo quy định, thủ trưởng cơ
quan hành chính nhà nước ở các cấp, các ngành có trách nhiệm chỉ đạo xây dựng
chương trình công tác hàng năm, hàng quý và hàng tháng của cơ quan mình bảo
đảm khoa học, hợp lý, phù hợp với yêu cầu quản lý, điều hành và khả năng, năng
lực trình độ thực tế của bộ máy giúp việc. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành
chính trong việc quản lý, thực hiện chương trình công tác. Chỉ trong trường hợp
thật cần thiết thì mới điều chỉnh chương trình công tác. Yêu cầu đối với việc tổ
chức cuộc họp của các cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước có quan hệ trực tiếp
- giải quyết công việc của cá nhân, tổ chức. Các cơ quan, đơn vị hành chính nhà
nước có quan hệ trực tiếp giải quyết công việc hàng ngày của cá nhân, tổ chức
không được vì tổ chức các cuộc họp của cơ quan, đơn vị mà làm chậm trễ, gây khó
khăn, phiền hà cho việc tiếp nhận và xử lý công việc của cá nhân, tổ chức theo quy
định của pháp luật. Thủ trưởng cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước không được
sử dụng thời gian thực hiện chế độ tiếp công dân, trực tiếp xử lý khiếu kiện của
công dân theo quy định của pháp luật để chủ trì hoặc tham dự các cuộc họp. Thủ
tướng chỉ đạo: cấm kết hợp tổ chức cuộc họp với việc tham quan, nghỉ mát.
Nghiêm cấm việc kết hợp tổ chức cuộc họp với tham quan, nghỉ mát hoặc dùng
hình thức họp để tổ chức vui chơi, giải trí cho cán bộ, công chức, viên chức. Người
đứng đầu cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước đứng ra tổ chức triệu tập cuộc họp
phải chịu trách nhiệm cá nhân về việc đã để xảy ra tình trạng sai phạm của cơ
quan, đơn vị mình. Phải thực hiện chế độ kiểm tra thường xuyên, giải quyết công
việc tại chỗ của thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước đối với cấp dưới đế
giảm bớt các cuộc họp xử lý các vụ việc phát sinh. Thủ trưởng các cơ quan hành
chính nhà nước cấp trên không được sử dụng hình thức cuộc họp để nghe báo cáo
tình hình thực hiện nhiệm vụ công tác của cấp dưới thay thế cho việc kiểm tra trực
tiếp đối với các cơ quan, đơn vị cấp dưới và cơ sở. Thủ trưởng cơ quan hành chính
nhà nước ở các cấp, các ngành phải dành thời gian thích đáng và có chương trình kế
hoạch cụ thể để thực hiện chế độ kiểm tra thường xuyên hoạt động của các cơ
quan, đơn vị cấp dưới trong việc thực hiện các quy định của pháp luật, các văn bản
của cấp trên, trực tiếp chỉ đạo xử lý tại chỗ những công việc phát sinh có liên quan
thuộc thẩm quyền.
Với vai trò là thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước, người đứng đầu phải
chịu mọi trách nhiệm về hành vi cá nhân nếu để xảy ra các vi phạm trong việc họp
tại đơn vị mình và có trách nhiệm đôn đốc, quản lý đơn vị thực hiện đúng chỉ đạo
của Thủ tướng Chính phủ về lĩnh vực này. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn có những cơ
quan hành chính nhà nước vi phạm vấn đề nói trên, thậm chí không ít thủ trưởng
các đơn vị còn "nghiện" việc họp tại công sở, gây lãng phí tiền của, thời giờ của
cán bộ, công chức, đi ngược lại với chủ trương cải cách hành chính mà toàn Đảng,
toàn quân và nhân dân đang nỗ lực tiến hành nhằm thúc đẩy kinh tế - xã hội phát
triển. Đây thực sự trở thành một vấn đề nóng khiến các ngành, các cấp quan tâm
thoả đáng để góp phần tích cực vào công cuộc đổi mới trong đó có việc nâng cao
hiệu quả hoạt động hành chính, thực hiện nghiêm chỉnh chỉ đạo của Chính phủ để
vấn đề họp nói riêng, cải cách hành chính trong các cơ quan hành chính nhà nước
nói chung đạt được hiệu quả cao, thúc đẩy năng lực hoạt động hiệu quả từ các cơ
- quan công quyền, tạo ra những bước đi mạnh mẽ, vững chắc trong hội nhập quốc
tế để phát triển./.
nguon tai.lieu . vn