Xem mẫu
- Cấc thiết bị máy cơ
học trong công nghệ
thực phẩm
- PhÇn II. M¸y thiÕt bÞ c¬ häc
Ch−¬ng 2. M¸y v thiÕt bÞ vËn chuyÓn
2.1. Më ®Çu
a. C¸c ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn chÊt láng
- B¬m thÓ tÝch: B¬m pittong, b¬m r¨ng khÝa, b¬m c¸nh tr−ît, b¬m
trôc vÝt
- B¬m ly t©m
- C¸c b¬m kh«ng cã bé phËn dÉn ®éng, b¬m h−íng trôc, b¬m xo¸y
lèc, b¬m tia
- B¬m vËn chuyÓn nhê søc nÐn khÝ quyÓn
b. C¸c ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn nguyªn liÖu r¾n
- VËn chuyÓn liªn tôc b¨ng t¶i, g u t¶i, n«i t¶i, gi¸ t¶i mãc t¶i, vÝt t¶i
- VËn chuyÓn gi¸n ®o¹n: « t«, xe ®iÖn ®éng xe goßng trôc cÈu, thang
m¸y
c. Nguyªn t¾c lùa chän m¸y - thiÕt bÞ vËn chuyÓn
- §¶m b¶o yªu cÇu c«ng nghÖ, tÝnh chÊt vËt liÖu
- Phï hîp víi d©y chuyÒn s¶n xuÊt, ®Æc tinh kü thuËt
- ThiÕt bÞ nhá gän, cã thÓ bè trÝ hîp lý ho¸ trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt
- Cã thÓ vËn chuyÓn nhiÒu lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau.
- DÔ thay thÕ, söa ch÷a
- Gi¸ th nh hîp lý.
2.2. VËn chuyÓn chÊt láng
2.2.1. B¬m pittong
- B¬m t¸c dông ®¬n
- B¬m t¸c dông kÐp
- B¬m vi sai
a. B¬m pittong t¸c dông ®¬n
Nguyªn t¾c l m viÖc
b. B¬m pittong t¸c dông kÐp
Nguyªn t¾c l m viÖc
- c. B¬m vi sai
Nguyªn t¾c l m viÖc
B¬m pittong t¸c dông ®¬n
1. Xy lanh 7. Van hót
2. Pittong 8. Van ®Èy
9. èng ®Èy
3. C¸n pittong
4. Thanh truyÒn 10. BÓ chøa
5. Tay quay 11. BÓ hót
6. èng hót 12. L−íi läc
- Pittong 2 chuyÓn ®éng trong xylanh nhê c¬ cÊu chuyÓn ®éng gåm
tay quay 5 v thanh truyÒn 4. Dung tÝch xylanh n»m gi÷a 2 ®iÓm chÕt cña
pittong b»ng dung tÝch cña chÊt láng trong mçi lÇn ho¹t ®éng cña pittong ë
®iÒu kiÖn lý thuyÕt (kh«ng cã tæn thÊt thÓ tÝch)
- Khi chuyÓn ®éng sang ph¶i th× van 8 ®ãng, van 7 më chÊt láng tõ bÓ
11 ®−îc hót lªn lßng xylanh.
Khi pittong ®Õn ®iÓm chÕt bªn ph¶i th× ho n th nh qu¸ tr×nh hót
- Khi pittong chuyÓn ®éng ng−îc l¹i th× van 7 ®ãng, vna 8 më, chÊt
láng ®−îc ®Èy lªn bÓ chøa 10. Khi pittong ®Õn ®iÓm chÕt bªn tr¸i th× o n
th nh qu¸ tr×nh ®Èy.
- - Nh− vËy sau mçi vßng quay cña trôc truyÒn ®éng, tay quay th× b¬m
thùc hiÖn ®−îc mét chu tr×nh hót v ®Èy.
2.2.2. B¬m ly t©m
Nguyªn t¾c l m viÖc
Trong b¬m ly t©m, chÊt láng ®−îc hót v ®Èy nhê v o lùc ly t©m xuÊt
hiÖn khi quay b¸nh guång.
B¸nh guång l bé phËn chÝnh trong b¬m cã nhiÒu h×nh d¹ng nhÊt ®Þnh,
®−îc quay víi tèc ®é lín.
+ ChÊt láng tõ èng hót 3 ®i v o t©m b¸nh guång (theo ph−¬ng th¼ng
gãc víi mÆt ph¼ng c¸nh guång) råi v o r nh gi÷a c¸nh guång v quay cïng
víi b¸nh guång. Nhê lùc ly t©m, chÊt láng b¾n v o r nh gi÷a c¸nh guång v o
th©n b¬m. R nh cã tiÕt diÖn thay ®æi sao cho khi chuyÓn ®éng vËn tèc chÊt
láng trong r nh gi¶m dÇn ®Õn b»ng vËn tèc trong èng ®Èy 4. ë cöa v o b¸nh
guång t¹o nªn ¸p suÊt thÊp v chÊt láng tõ bÓ chøa liªn tôc ®i v o b¬m. Khi
guång quay, chÊt láng ®−îc hót v ®Èy mét c¸ch liªn tôc, do ®ã kh¸c víi
b¬m pittong, b¬m ly t©m hót v ®Èy chÊt láng rÊt ®Òu ®Æn.
+ §Çu èng hót cã l−íi 5 ®Ó ng©n kh«ng cho r¸c bÈn theo chÊt láng v o
b¬m g©y t¾c b¬m v ®−êng èng. Trªn èng hót cã van hót mét chiÒu ®Ó chÆn
chÊt láng trong èng hót khi b¬m ngõng l m viÖc.
- + Trªn èng ®Èy cã van mét chiÒu ®Ó tr¸nh chÊt láng ®æ dån vÒ b¬m
g©y ra va ®Ëp thuû lùc cã thÓ l m háng b¬m v ®éng c¬ ®iÖn (khi ®ã guång
quay ng−îc chiÒu) do b¬m dõng ®ét ngét.
Ngo i ra trªn èng ®Èy cßn ®Æt mét van ch¾n ®Ó ®iÒu chØnh l−u l−îng
chÊt láng theo yªu cÇu cÇn thiÕt.
- Khi khëi ®éng, b¬m ly t©m kh«ng cã kh¶ n¨ng hót chÊt láng tõ bÓ
chøa lªn b¬m v× lùc ly t©m xuÊt hiÖn khi guång quay kh«ng ®i ®Ó ®uæi
kh«ng khÝ ra khái b¬m v èng hót t¹o ®é ch©n kh«ng cÇn thiÕt.
V× vËy tr−íc khi më m¸y, ph¶i måi chÊt láng v o ®Çy b¬m v èng hót
hoÆc ®Æt b¬m thÊp h¬n møc chÊt láng trong bÓ hót ®Ó chÊt láng tù cho¸n ®Çy
b¬m tr−íc khi më m¸y.
- ¸p cña chÊt láng do lùc ly t©m t¹o ra hay chiÒu cao ®Èy cña b¬m phô
thuéc v o vËn tèc quay cña guång, vËn tèc quay c ng lín th× ¸p suÊt v chiÒu
cao c ng lín.
Tuy nhiªn kh«ng thÓ t¨ng sè vßng quay cña trôc lªn v« h¹n do øng
suÊt trong vËt liÖu l m guång sÏ t¨ng rÊt lín, ®ång thêi trë lùc t¨ng do vËn
tèc t¨ng.
§èi víi b¬m ly t©m mét cÊp, ¸p suÊt cã thÓ t¹o ®−îc l 40 - 45m cßn
nÕu muèn t¨ng ¸p suÊt chÊt láng lªn n÷a th× ph¶i dïng b¬m nhiÒu cÊp.
2.3. VËn chuyÓn vËt liÖu rêi
2.3.1. B¨ng t¶i
+ ¦u ®iÓm
- CÊu t¹o ®¬n gi¶n, bÒn
Cã kh¶ n¨ng vËn chuyÓn nguyªn liÖu theo h−íng n»m ngang, n»m
nghiªng hoÆc kÕt hîp n»m ngang - n»m nghiªng.
- VËn h nh ®¬n gi¶n, b¶o d−ìng dÔ d ng, cã kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸
- Ýt g©y ån
- N¨ng suÊt cao, tiªu hoa n¨ng l−îng kh«ng lín l¨m.s
+ Nh−îc ®iÓm
- §é dèc cho phÐp kh«ng cao (16 ÷ 240 tuú vËt liÖu)
- - Kh«ng vËn chuyÓn ®−îc theo ®−êng cong
- DÔ g©y bôi
2.3.2. VÝt t¶i
+ ¦u ®iÓm
- ChiÕm Ýt diÖn tÝch. So víi c¸c thiÕt bÞ vËn chuyÓn cã cïng n¨ng suÊt
th× diÖn tÝch tiÕt diÖn gnang cña t¶i nhá h¬n.
- C¸c bé phËn cña m¸y n»m trong m¸ng kÝn nªn cã thÓ nèi víi hÖ
thèng th«ng giã. Cã thÓ vËn chuyÓn vËt liÖu cã mïi hoÆc bay h¬i. Cã thÓ kÕt
hîp víi qu¸ tr×nh ®un nãng hoÆc l m l¹nh.
- Tèc ®é quay cña trôc vÝt t−¬ng ®èi lín nªn cã thÓ kÕt hîp víi ®éng
c¬ ®iÖn riªng.
- Gi¸ th nh rÎ h¬n c¸c lo¹i thiÕt bÞ vËn chuyÓn kh¸c
+ Nh−îc ®iÓm
- ChiÒu d i vËn chuyÓn bÞ giíi h¹n ≤ 30m
N¨ng suÊt bÞ giíi h¹n ≤ 100 tÊn/h
- Kh«ng vËn chuyÓn ®−îc vËt liÖu cã t¹p chÊt, do cã thÓ quÊn v o trôc
vÝt
- Khi l m viÖc, vËt liÖu bÞ ®¶o trén m¹nh do ®ã cã thÓ bÞ nghiÒn n¸t
mét phÇn hay bÞ ph©n chia ra theo khèi l−îng riªng
- N¨ng l−îng tiªu tèn nhiÒu h¬n so víi b¨ng t¶i
+ CÊu t¹o
1. M¸ng 4. Cöa n¹p liÖu
2. C¸nh vÝt 5. Cöa th¸o liÖu
3. Trôc vÝt 6. C¬ cÊu truyÒn ®éng
- + CÊu t¹o cña vÝt t¶i
1. M¸ng cña vÝt t¶i cè ®Þnh, t¹i phÇn trªn cã g¾n nh÷ng gãi trôc dïng
l m chç ®ì cho trôc.
M¸ng n y gåm nh÷ng tÊm 2 ÷ 4m ghÐp l¹i víi nhau, nèi víi nhau
b»ng mÆt bÝch v bulong
2. Trôc vÝt
Trôc vÝt ®−îc cÊu t¹o rçng hoÆc ®Æc, trªn ®ã g¾n c¸nh vÝt. ë ®Çu trôc
vÝt cã l¾p æ l n chÆn ®Ó c¶n lùc däc trôc xuÊt hiÖn khi vËn chuyÓn nguyªn
liÖu.
3. Tuú v o c¸ch bè trÝ c¸nh vÝt trªn trôc ë bªn ph¶i hay bªn tr¸i trôc
m nguyªn liÖu cã thÓ di chuyÓn theo nhiÒu h−íng kh¸c nhau.
NÕu vÝt t¶i gåm 2 phÇn (tr¸i v ph¶i) th× cã thÓ vËn chuyÓn hai dßng
nguyªn liÖu theo hai h−íng kh¸c nhau.
= thÐp ®Æc vËn chuyÓn vËt liÖu; d¹ng b¨ng; d¹ng b¬i chÌo
VÝt t¶i
kh« t¬i; côc
dÝnh; côc
4. HÖ thèng van
T¹i vÞ trÝ n¹p v th¸o liÖu ®Òu cã van ch¾n ®Ó thay ®æi kÝch th−íc cöa
n¹p v cöa th¸o.
PhÝa cuèi vÝt t¶i cã van an to n gióp vËt liÖu th¸o ra dÔ d ng. Khi
m¸ng qu¸ ®Çy. Cã thÓ thay van an to n b»ng èng ch¶y tr n.
* Víi vÝt t¶i d i ≥ 3,5m th× ph¶i cã gèi trôc treo, mçi trôc c¸ch nhau
3m.
+ Nguyªn t¾c l/v
VËt liÖu ®−îc ®−a v o tõ phÔu n¹p liÖu. Nhê v o chuyÓn ®éng cña c¬
cÊu truyÒn ®éng l m co trôc vÝt quay, vËt liÖu sÏ theo c¸nh vÝt chuyÓn ®éng
tÞnh tiÕn ra phÝa cöa th¸o liÖu.
2.4. C¸c ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn kh¸c
VËn chuyÓn vËt liÖu b»ng kh«ng khÝ ®−îc øng dông ®Ó vËn chuyÓn vËt
liÖu d¹ng h¹t, bét, sîi, vËt liÖu rêi.
- Øng dông trong c«ng nghÖ chÕ biÕn ngò cèc v c¸c ng nh kh¸c.
N¨ng suÊt 800 tÊn/h, ®é d i vËn chuyÓn 1800m
Cao 100m
Muèn vËn chuyÓn vËt liÖu ph¶i t¹o ra chªnh lÖch ¸p suÊt. Dùa v o
tr¹ng th¸i ¸p suÊt vËn chuyÓn, cã 2 lo¹i thiÕt bÞ vËn chuyÓn nhê kh«ng khÝ
- HÖ thèng hót
- HÖ thèng ®Èy
- HÖ thèng kÕt hîp võa hót võa ®Èy
- Ch−¬ng 3. M¸y v thiÕt bÞ ph©n lo¹i
3.1. Më ®Çu
Yªu cÇu chung
- §¶m b¶o tÝnh chÊt kü thuËt c«ng nghÖ m nguyªn liÖu cÇn ®¹t ®−îc
- TÝnh chÊt cña nguyªn liÖu
+ VËt lý: kÝch th−íc, h×nh d¹ng, m u s¾c
+ C¬ häc: ®é cøng, ®é ® n håi
+ Sinh häc: mïi vÞ, ®é chÝn
C¸c kiÓu m¸y ph©n lo¹i
- Ph©n lo¹i theo kÝch th−íc
- Ph©n lo¹i theo tû träng (khèi l−îng riªng) ®Ó t¸ch h¹t lÐp, h¹t thèi
háng
- Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt bÒ mÆt dùa v o hÖ sè ma s¸t kh¸c nhau cña
bÒ mÆt nguyªn liÖu
- Ph©n lo¹i theo tõ tÝnh. T¸ch c¸c t¹p chÊt kim lo¹i ra khái nguyªn liÖu
3.2. M¸y ph©n lo¹i d©y c¸p
1. D©y c¸p 4. PhÔu n¹p liÖu
2. Tang quay 5. M¸ng høng nguyªn liÖu
3. Nguyªn liÖu
Nguyªn t¾c l m viÖc
Nguyªn liÖu ®−îc ®−a tõ phÔu n¹p liÖu lªn d©y c¸p. Nhê v o chuyÓn
®éng cña tang quay nªn nguyªn liÖu trªn d©y c¸p chuyÓn ®éng tinh tiÕn.
Gäi n: kho¶ng c¸ch gi÷a 2 t©m c¸p (m)
d: ®−êng kÝnh d©y c¸p (m)
- D: ®−êng kÝnh nguyªn liÖu (m)
Khi (n - d) < D → nguyªn liÖu ®i trªn c¸p
Khi (n - d) > D → nguyªn liÖu lät xuèng
m¸ng høng
§k ®Ó tiÕn h nh ph©n lo¹i l
nmin < Dmin
nmax > Dmax + d
øng dông: Ph©n lo¹i qu¶ trßn, cñ trßn
3.3. M¸y ph©n lo¹i trôc vÝt
1. Trôc vÝt 4. Tang quay
2. PhÔu n¹p liÖu 5. B¨ng t¶i
3. Nguyªn liÖu 6. M¸ng høng nguyªn liÖu
Nguyªn t¾c l m viÖc
Nguyªn liÖu tõ phÔu n¹p liÖu ®−îc chuyÓn lªn b¨ng t¶i. Nhê v o
chuyÓn ®éng cña tang quay, nguyªn liÖu ®−îc chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn trªn
b¨ng t¶i
Khi vÝt t¶i l m viÖc, do cÊu t¹o cña vÝt t¶i l cã ®−êng kÝnh cña c¸nh
vÝt nhá dÇn ®ét ngét theo chiÒu ch¹y cña b¨ng t¶i, nªn kho¶ng c¸ch gi÷a trôc
víi b¨ng t¶i lín dÇn. Theo kÝch th−íc thay ®æi cña khe hë m nguyªn liÖu bÞ
ph©n lo¹i.
- øng dông: Ph©n lo¹i qu¶ cøng nh− ® o, lª, mËn…
3.4. M¸y ph©n lo¹i ®Üa quay
Dïng ®Ó ph©n lo¹i c¸c lo¹i qu¶ trßn, cøng, kÝch th−íc kh«ng lín l¾m
th nh 3 - 4 lo¹i cã kÝch th−íc kh¸c nhau. M©m quay h×nh v nh kh¨n 1 g¾n
víi trôc quay 2 bëi 8 nan hoa 3. M©m cã chiÒu khum vÒ phÝa 2 bªn. Däc
theo hai bªn m©m quay, ®Æt tÊm c÷ h×nh vßng cung cè ®Þnh 4 bªn trong v 5
bªn ngo i. C¸c tÊm c÷ vßng cung trong v ngo i n y ®−îc tÊm g¸ 6 g¾n chÆt
víi thanh s¾t gãc 7 b»ng ®inh vÝt 8.
Cã thÓ ®iÒu chØnh khe hë ph©n lo¹i b»ng c¸ch xª dÞch ra v o tÊm 5 tuú
theo yªu cÇu tõng nguyªn liÖu. C¸c phÇn quay ®−îc g¾n víi trôc, c¸c phÇn
cè ®Þnh ®−îc g¾n víi th©n m¸y
1. M©m quay 4. TÊm cò vßng cung trong
2. Trôc quay 5. TÊm c÷ vßng cung ngo i
3. Nan hoa
3.5. M¸y ph©n lo¹i quang ®iÖn
Nguyªn t¾c l m viÖc
Tuú theo nguyªn liÖu (®Ëu, ng«, khoai, c chua).
Dùa v o ®é nh n hay låi lâm, chÝn hay xanh, m bÒ mÆt cña chóng
ph¶n chiÕu ra c¸c luång ¸nh s¸ng c−êng ®é kh¸c nhau.
3.6. M¸y ph©n lo¹i thuû lùc
- KÕt hîp viÖc röa v ph©n lo¹i t¸ch riªng c¸c t¹p chÊt nÆng c¸t, sái, v
c¸c thø nhù: r¸c hoÆc h¹t lÐp
Nguyªn liÖu ®−îc ®æ v o phÔu n¹p liªu 1, tÊm ch¾n 2 dïng ®Ó ®iÒu
chØnh nguyªn liÖu röa v o m¸ng nhiÒu hay Ýt. Nguyªn liÖu röa ®i tõ phÔu ra
gÆp ngay luång n−íc m¹nh tõ v«i phun 3 cuèn ®i theo m¸ng bËc thang 4 v o
thïng röa. Do t¸c dông cña dßng n−íc theo chiÒu nhÊt ®Þnh, nguyªn liÖu röa
bÞ ph©n chia th nh 3 phÇn theo khèi l−îng riªng.
- PhÇn nhÑ (r¸c, h¹t thèi, lÐp) næi lªn
- PhÇn nÆng (c¸t, sái…) ch×m xuèng d−íi
- PhÇn cã khèi l−îng riªng trung b×nh (h¹t tèt) l¬ löng trong chÊt láng
Yªu cÇu cña vËn tèc dßng n−íc kh«ng qu¸ nhanh l m ®¶o lén sù ph©n
chia, nÕu vËn tèc dßng n−íc yÕu th× kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ph©n chia c¸c lo¹i
nguyªn liÖu.
C¸c phÇn nhÑ næi lªn ®−îc dßng n−íc cuèn v o m¸ng 5 phÇn nÆng
l¾ng xuèng luång 6 v ®−îc vßi phun 7 cuèn v o m¸ng 5. C¸c h¹t tèt r¬i v o
buång 8 v ®−îc vßi phun 9 cuèn theo èng 10 ra s ng l¾c ®Ó röa l¹i v t¸ch
n−íc cho r¸o.
N−íc röa ® dïng mét lÇn ®−îc tËp trung v o bÓ chøa, råi dïgn b¬m
11 b¬m qua vßi 3 ®Ó dïng l¹i do ®ã tiÕt kiÖm ®−îc n−íc v gi¶m hao tæn
chÊt kh«.
T¹p chÊt ®−îc th¸o ra theo chu kú v n−íc bÈn ®−îc thay ra theo chu
kú.
¦u: Ph©n lo¹i tèt, cÊu t¹o ®¬n gi¶n, n¨ng suÊt lín 4 tÊn/h
Nh−îc: Khã ph©n th nh nhiÒu lo¹i hao tæn, phÕ phÈm ~ 0,2 - 0,5%
3.7. m¸y ph©n lo¹i kiÓu s ng
- Mguyªn lý l m viÖc chung cña c¸c lo¹i s ng l t¹o sù chuyÓn ®éng
cña c¸c vËt liÖu rêi n»m trªn mÆt s ng, c¸c vËt liÖu cã kÝch th−íc nhá sÏ lät
qua mÆt s ng, vËt liÖu cã kÝch th−íc lín n»m l¹i trªn mÆt s ng.
- - Sù ph©n lo¹i cã thÓ ®−îc tiÕn h nh tõ kÝch th−íc nhá ®Õn lín:, KÝch
th−íc cña lç s ng to dÇn theo chiÒu d i cña mÆt s ng, (còng l chiÒu ch¶y
cña nguyªn liÖu) v s ng th−êng bè trÝ nèi tiÕp.
+ ¦u ®iÓm: cña ph−¬ng ph¸p n y l cÊu t¹o ®¬n gi¶n, dÔ th¸o l¾p.
+ Nh−îc ®iÓm: diÖn tÝch mÆt ph¼ng ph¶i réng, chÊt l−îng ®−îc ph©n
lo¹i thÊp, mÆt s ng chèng mßn
- Sù ph©n lo¹i cã thÓ ®−îc tiÕn h nh tõ kiÕn thøc lín ®Õn nhá b»ng
ch¸ch bè trÝ c¸c s ng xÕp chång nªn nhau
+ ¦u ®iÓm: chÊt l−îng ph©n lo¹i tèt MÆt s ng l©u mßn
+ Nh−îc ®iÓm: Th¸o l¾p khã.
- §Ó kh¾c phôc nh−îc ®iÓm cña hai ph−¬ng ph¸p trªn v ph¸t huy −u
®iÓm cña hai ph−¬ng ph¸p cã thÓ kÕt hîp mÆt s ng võa bè trÝ xÕp chång, võa
bè trÝ nèi tiÕp.
a. M¸y s ng l¾c ph¼ng
Nguyªn t¾c l m viÖc
§Ó s ng l m viÖc ®−îc th× yªu cÇu vËt liÖu trªn d−íi s ng ph¶i chuyÓn
®éng th nh mét dßng liªn tôc.
Khi s ng tiÕn th× vËt còng tiÕn (lùc qu¸n tÝnh < lùc ma s¸t)
Khi s ng lïi th× vËt liÖu còng tr−ît t−¬ng ®èi trªn bÒ mÆt s ng (lùc
qu¸n tÝnh > lùc ma s¸t)
CÇn ph¶i t¹o cho s ng cã gia tèc tiÕn v gia tèc lïi kh¸c nhau, th«ng
qua bé phËn truyÒn ®éng l tay quay thanh chuyÒn v c¬ cÊu lÖch t©m.
+ ¦u ®iÓ: N mg suÊt, hiÖu suÊt cao
CÊu t¹o d¬n gi¶n, gi¸ th nh thÊp
Sö dông v söa ch÷a tiÖn lîi.
Nh−îc ®iÓm: Khèi chuyÓn ®éng cã cÊu t¹p kh«ng c©n b»ng -> t¶i
träng ®éng lín -> ¶nh h−ëng tíi bÖ m¸y
- a.
1. Khung s ng 5. §éng c¬ ®iÖn
2. Thanh ®ì ® n håi 6. BÖ m¸y
3. Tay biªn 7. Trôc lÖch t©m
4. Bé truyÒn ®éng 8. Gèi ®ì trôc
b. M¸y s ng ph©n lo¹i b»ng l−íi
1. Buång chøa nguyªn liÖu 5. C¸c tÊm l−íi s ng ®Æt nghiªng
2. Qu¹t hót buång l m s¹ch 6. Qu¹t hót buång ph©n lo¹i h¹t
3. Cöa kh«ng khÝ v o 7. C¸c tÊm mÆt ph¼ng nghiªng
4. Buång t¸ch bôi l m s¹ch h¹t 8. Cöa ra cña h¹t ® ph©n lo¹i
- b. M¸y s ng ph©n lo¹i b»ng l−íi s ng v kh«ng khÝ
Theo chiÒu cao cña m¸y cã thÓ chia th nh 3 phÇn:
- Vïng ph©n lo¹i b»ng kh«ng khÝ ®Ó l m s¹ch h¹t
- Thïng s ng ®Ó ph©n h¹t theo ®é lín th nh 3 phÇn h¹t
- Vïng ph©n lo¹i b»ng kh«ng khÝ ®Ó chia tõng lo¹i h¹t theo ®é lín v
th nh c¸c phÇn riªng theo t/c khÝ ®éng lùc.
H¹t ®i v o buång 1, qu¹t 2 hót kh«ng khÝ kÐo nguyªn liÖu v o èng 3,
v cuèn theo c¸c hçn hîp nhÑ. Hçn hîp n y ®−îc l¾ng ë buång 4 v tõ ®Èy
chóng ®−îc t¸ch ra khái m¸y. Kh«ng khÝ s¹ch ë buång 4 ®−îc qu¹t thæi v o
lÇn thø 2 ®Ó l m s¹ch h¹t. Nh− vËy qu¹t l m viÖc theo nguyªn t¾c tuÇn oh n
kÝn cña dßng khÝ.
ë thïng s ng 5 khèi h¹t ®−îc ph©n ra mét sè th nh phÇn kh¸c nhau
theo chiÒu réng v d y cña h¹t.
C¸c th nh phÇn n y ®Ó v o c¸c ng¨n kh¸c nhau cña vïng ph©n lo¹i
b»ng kh«ng khÝ ë phÝa d−íi. Qu¹t 6 hót kh«ng khÝ qua líp s¶n phÈm ®ang
tr−ît theo mÆt ph¼ng nghiªng 7. T−¬ng øng víi vËn tèc kh«ng khÝ kh¸c nhau
t¹i nh÷ng ng¨n riªng cña buång l¾ng 8 cã c¸c hçn hîp kho¸ng, h¹t bÈn, h¹t
s¹ch v hçn hîp nhÑ ®−îc l¾ng xuèng.
Thïng s ng chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn nhê c¬ cÊu thanh truyÒn hoÆc c¬
cÊu lÖch t©m.
- Ch−¬ng 4. M¸y röa v l m s¹ch
4.1. Giíi thiÖu chung
Röa v l m s¹ch l kh©u ®Çu tiªn cña qu¸ tr×nh chÕ biÕn thùc phÈm.
a. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn qu¸ tr×nh röa
- T¸c nh©n dïng ®Ó röa cã thÓ l n−íc hoÆc h¬i.
Röa b»ng n−íc tèt h¬n röa b»ng h¬i v× n−íc cã thÓ cuèn ®i c¸c vi sinh
vËt, c¸c chÊt bÈn b¸m trªn bÒ mÆt nguyªn liÖu hay bao b×.
Röa b»ng n−íc nãng cã t¸c dông diÖt c¸c vi sinh vËt tèt h¬n röa b»ng
n−íc l¹nh, tuy nhiªn ®èi víi mét sè lo¹i bao b× hay nguyªn liÖu viÖc röa
b»ng n−íc nãng cã thÓ ¶nh h−ëng xÊu tíi chÊt l−îng nguyªn liÖu v bao b×.
- ChÊt l−îng röa t¨ng khi l−îng n−íc röa c ng nhiÒu, tuy nhiªn ®Ó tÝch
kiÖm n−íc th× nªn cã møc h¹n chÕ n−íc röa nhÊt ®Þnh
1kg nguyªn liÖu - 1 Ýt n−íc
Chai, lä cã thÓ tÝch V - V lÝt n−íc röa
- Thêi gian röa c ng d i th× chÊt l−îng röa c ng cao. Nh−ng ¶nh
h−ëng tíi n¨ng suÊt thiÕt bÞ v chÊt l−îng nguyªn liÖu. Ngo i ra, th nh phÇn,
nång ®é dung dÞch röa, ¸p lùc, vËn tèc n−íc röa, h−íng, cÊu t¹o dßng n−íc
phun ®Òu cã ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng röa. MÆt kh¸c cÊu t¹o thiÕt bÞ röa,
ph−¬ng tiÖn röa còng quan träng.
b. Nguyªn lý chung c¸c lo¹i m¸y röa
§¶m b¶o hai giai ®on¹ ng©m v xèi
- Môc ®Ých qu¸ tr×nh ng©m l ®Ó c¸c chÊt bÈn b¸m v o vËt cÇn röa bë
ra. Thêi gian qu¸ tr×nh n y phô thuéc vd o tÝnh chÊt ho¸ lý cña chÊt bÈn, søc
b¸m cña nã v o vËt cÇn röa, kh¶ n¨ng t¸c dông cña dung dÞch röa.
- §Ó t¨ng hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh ng©m cã thÓ ®¶o trén dung dÞch röa (b»ng
c¸ch khuÊy hay thæi khÝ), t¨ng nhiÖt ®é hay dïng dung dÞch kiÒm.
- Môc ®Ých cña qu¸ tr×nh xèi l ®Ó x¶ s¹ch chÊt bÈn b¸m trªn vËt röa.
- §Ó t¨ng hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh sö dông lùc c¬ häc, nhiÖt ®é, chÊt ho¸
häc hoÆc phèi hîp c¸c biÖn ph¸p trªn.
4.2. Röa nguyªn liÖu
- - M¸y röa thïng quay h×nh nãn
M¸y röa thïng quay h×nh nãn ®−îc chÕ t¹o theo nhiÒu kiÓu kh¸c nhau
l m viÖc theo nguyªn t¾c ng©m hoÆc xèi.
Vá thïng quay cã thÓ b»ng gç hoÆc b»ng kim lo¹i, h×nh trô hoÆc h×nh
nãn, ®Æt nghiªng hoÆc n»m ngang
Ph−¬ng ph¸p truyÒn ®éng còng kh¸c nhau, tuú môc ®Ých sö dông v
chÕ t¹o.
- Nguyªn t¾c l m viÖc
Nguyªn liÖu röa liªn tôc ®i v o m¸y qua m¸ng 1. Thïng quay 2 l m tõ
thanh kim lo¹i trßn hoÆc dÑt ghÐp kh«ng sÝt nhau. Khi nguyªn liª−ô v o,
thïng sÏ quay v chuyÓn dÇn nguyªn liÖu tõ ®Çu v o ®Õn ®Çu ra, do ®Æc ®iÓm
cÊu t¹o thïng h×nh nãn.
Do trong thïng quay cã c¸c tÊm dÉn h−íng nªn ®¶m b¶o nguyªn liÖu
röa ra theo m¸ng liÖu ra.
N−íc trong thïng röa ®−îc duy tr× ë møc ngËp ch×m nguyªn liÖu röa.
N−íc v o v ra thïng röa liªn tôc, v cÆn bÈn ®−îc th¸o ra ngo i theo
èng 5.
VËn tèc thïng quay kho¶ng 75 - 80 vßng/phót, nhê trôc 6 nhËn truyÒn
®éng qua tang quay 7 tõ ®éng c¬ ®iÖn v bé phËn gi¶m tèc
- øng dông: Röa c¶ nguyªn con, rau, cñ, qu¶
- 1. M¸ng nguyªn liÖu v o 4. Vá thïng
5. èng th¸o cÆn
2. Thïng quay
3. M¸ng nguyªn liÖu ra 6. Trôc quay
7. Tang quay
4.3. Röa bao b×
M¸y röa hép s¾t kiÓu treo
1. M¸ng ®−a hép v o
2. B¸nh r¨ng h×nh sao thø nhÊt
3. Trôc rçng
4. Vßi phun n−íc
5. B¸nh r¨ng h×nh sao thø hai
6. B¸nh r¨ng h×nh sao nhá
7. M¸ng ®−a hép ra
8. èng n−íc th¶i
9. D©y treo
Nguyªn t¾c l m viÖc
- Hép ®−îc ®−a v o theo m¸ng 1. B¸nh xe h×nh sao thø nhÊt ®−a hép ®i
trong m¸y theo chiÒu ng−îc chiÒu kim ®ång hå. N−íc nãng theo trôc rçng
cña b¸nh xe ®−a theo 8 nh¸nh v o 8 vßi phun ®Ó phun v o c¸c hép. Trong
qu¸ tr×nh röa b»ng n−íc nãng hép xung quanh trôc cña b¸nh xe h×nh sao thø
nhÊt mät gãc ~ 3000. Sau ®ã hép ®−îc chuyÓn sang b¸nh xe h×nh sao thø hai,
chuyÓn sang giai ®o¹n phun h¬i n−íc nãng. Qu¸ tr×nh diÔn ra t−¬ng tù khi
röa b»ng n−íc nãng. B¸nh xe h×nh sao nhá ®−a c¸c hép ra ngo i theo m¸ng
®−a hép ra.
N−íc röa xong ®−îc th¸o ra ngo i theo èng th¸o n−íc th¶i.
M¸y ®−îc treo b»ng d©y treo lªn trÇn nh
N¨ng suÊt 350 hép/h
M¸y r¶ treo chØ dïng víi hép h×nh trô trßn
4.4. M¸y l m s¹ch nguyªn liÖu
- M¸y l m s¹ch vá cñ
- M¸y bãc vá h nh kh«
- M¸y ®¸nh v¶y c¸
- M¸y ng¾t cuèng qu¶
- M¸y t¸ch h¹t c chua
- Ch−¬ng 5. M¸y v thiÕt bÞ l m nhá nguyªn liÖu
5.1. M¸y v thiÕt bÞ nghiÒn
Qu¸ tr×nh l m nhá nguyªn liÖu l qu¸ tr×nh gia c«ng c¬ häc nh»m ph¸
vì c¬ cÊu nguyªn liÖu, chuyÓn chóng sang d¹ng nhá h¬n.
Qu¸ tr×nh nghiÒn nghá vËt liÖu trong m¸y nghiÒn l nhê c¸c lùc c¬
häc. Cã thÓ ph©n lo¹i c¸c d¹ng t¸c dông c¬ häc nh− sau:
Ch x¸t Va ®Ëp
- Ðp: d−íi t¸c dông cña t¶i träng, vËt liÖu bÞ biÕn d¹ng vÒ c¶ thÓ tÝch.
Khi néi øng suÊt trong vËt liÖu lín h¬n giíi h¹n bÒn nÐn th× vËt liÖu bÞ ph¸
vì. KÕt qu¶ ta thu ®−îc c¸c côc vËt liÖu cã kÝch th−íc < kÝch th−íc vËt liÖu
ban ®Çu cã h×nh d¹ng kh¸c nhau
- Bæ: VËt liÖu bÞ ph¸ vì do lùc tËp trung t¸c dông t¹i 1 chç ®Æt lùc.
KÝch th−íc cña vËt cã thÓ ®iÒu chØnh theo mong muèn.
- Va ®Ëp: VËt liÖu bÞ ph¸ vì d−íi t¸c dông cña t¶i träng ®éng khi t¶i
träng tËp trung th× t−¬ng tù nh− bæ, khi t¶i träng ph©n bæ ra to n thÓ tÝch vËt
liÖu th× t−¬ng tù nh− Ðp.
nguon tai.lieu . vn
