Xem mẫu

  1. 10/3/2011 CHƢƠNG 3. CÁC PHƢƠNG THỨC THANH TOÁN QUỐC TẾ THÔNG DỤNG 3.1 Chuyển tiền (Remittance) 3.2 Ghi sổ (open account) 3.3 Bảo lãnh (L/G) 3.4 Tín dụng dự phòng (Standby Credit) 3.5 Nhờ thu (Collection)  TS. Trần Thị Lương Bình  Khoa Tài chính – Ngân hàng  0948 034 777  binhtranha@yahoo.com 3.1 Ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn (Remittance) 3.1.1.Kh¸i niÖm: Lµ mét ph-¬ng thøc thanh to¸n trong đó khách hàng (người yêu cầu trả tiền) yªu cÇu ng©n hµng của m×nh chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ng-êi khác (người hưởng lợi) ở mét địa điểm nhất định b»ng ph-¬ng tiÖn chuyển tiền do khách hàng quy định. 2 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.1. Ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn (Remittance) 3.1. 2. C¸c bªn tham gia:  Người yêu cầu trả tiền (Applicant):  Người trả tiền (Payer): Ng­êi mua, NK …  Người chuyển tiền (Remitter): nhà đầu tư, kiều bào …  Người hưởng lợi (Beneficiary): người nhận tiền (ng-êi b¸n, XK hay ng-êi cung øng mét dÞch vô nµo ®ã..) 3 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 1
  2. 10/3/2011 3.1. Ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn (Remittance) 3.1. 2. C¸c bªn tham gia:  Ng©n hµng:  NH chuyÓn tiÒn (Remitting bank): NH ở nước người yêu cầu chuyển tiền  NH người hưởng : NH ở nước người hưởng lợi  NH trung gian (Intermidiary bank, correspondent bank, paying bank):  Là NH đại lý nắm giữ TK của NH chuyển tiền  Có thể là NH ở nước người hưởng lợi, có thể là NH ở nước thứ ba 4 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.1.3 Quy trình thanh toán (Remittance) 5 Correspondent bank Remitting bank 4 3 6 2 1 Beneficiary Applicant (Exporter) (Importer) 1. Người hưởng lợi thực hiện nghĩa vụ (giao hàng) 2. Người yêu cầu ra lệnh cho NH chuyển tiền cho người hưởng lợi 3. NH chuyển báo nợ TK ngoại tệ của người yêu cầu chuyển tiền 4. NH chuyển tiền trả tiền ra nước ngoài cho người hưởng lợi qua NH đại lý 5.NH người hưởng lợi/NH trung gian báo nợ TK NH chuyển tiền 6. NH đại lý trả tiền cho người hưởng lợi 3.1.3 Néi dung cña lệnh chuyÓn tiÒn 1. Ngày giá trị 2. Sè tiÒn chuyÓn 3. Tªn vµ ®Þa chØ cña ng-êi yêu cầu chuyÓn tiÒn, Sè tµi kho¶n mở tại ng©n hµng chuyển tiền, 4. Tªn vµ ®i¹ chØ ng-êi h-ëng lîi - Sè tµi kho¶n - Ng©n hµng trung gian, NH đại lý 5. Nội dung chuyÓn tiÒn 6. Phí chuyển tiền 7. Cam kết của người yêu cầu chuyển tiền 6 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 2
  3. 10/3/2011 Yêu cầu về chứng từ chuyển tiền  Chứng từ là bằng chứng cho yêu cầu chuyển tiền. Bao gồm:  QĐ thành lập DN (chuyển tiền lần đầu)  Đăng ký kinh doanh (chuyển tiền lần đầu)  Các loại mã số: nhập khẩu, MST  Hợp đồng: XNK, dịch vụ, HĐ uỷ thác nhập khẩu, vay vốn, mua bán ngoại tệ ..  Hoá đơn thương mại.  Giấy phép nhập khẩu (nếu có)  Giấy nộp ngoại tệ tiền mặt (nếu có)  Lệnh chi của KH 7 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 PhÝ chuyÓn tiÒn NÕu ¸p dông ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn nh- lµ mét ph-¬ng thøc ®éc lËp th× ai chuyÓn tiÒn ng-êi ®ã ph¶i tr¶ phÝ. NÕu lµ mét ph-¬ng thøc hç trî cho ph-¬ng thøc kh¸c th× 2 bªn cïng tho¶ thuËn. 8 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 Ph-¬ng tiÖn chuyÓn tiÒn Ph-¬ng tiÖn thanh to¸n ®-îc dïng trong ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn gåm cã tr¶ tiÒn b»ng ®iÖn (Telegraphic Transfer - T/T), tr¶ b»ng th- (Mail Transfer - M/T). Tr¶ b»ng ®iÖn hay b»ng th- ®Òu ph¶i th«ng qua ng©n hµng lµm ng-êi trung gian thùc hiÖn viÖc chuyÓn tr¶ ®ã. 9 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3
  4. 10/3/2011 Hai loại thời điểm chuyển tiền  Chuyển tiền trả trước:  Đặt cọc đảm bảo thực hiện hợp đồng  Ứng trước cho người XK trước khi giao hàng  Thanh toán trước 1 phần (advance)  Chuyển tiền sau:  Thanh toán sau khi người hưởng lợi thực hiện nghĩa vụ hợp đồng 10 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.1.4 Tr-êng hîp ¸p dông  Trong lÜnh vùc phi th-¬ng m¹i: ChuyÓn tiÒn sau khi ®· thùc hiÖn hoÆc tr-íc khi thùc hiÖn dÞch vô cung øng.  Trong lÜnh vùc th-¬ng m¹i:  Ng-êi mua chØ tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n khi nhËn ®-îc tin hµng ®· s½n sµng bèc lªn tµu ®Ó chuyÓn ®i  Khi ng-êi b¸n ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng trªn ph-¬ng tiÖn vËn t¶i  Khi ng-êi mua nhËn ®-îc chøng tõ hµng ho¸  Sau khi nhËn ®-îc hµng ho¸  Tr¶ tiÒn theo tõng phÇn cña hîp ®ång. 11 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.1.4 Tr-êng hîp ¸p dông  Ít ®-îc dïng trong thanh to¸n ngo¹i th-¬ng v× viÖc tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n phô thuéc vµo thiÖn chÝ cña ng-êi mua nªn kh«ng ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng-êi b¸n.  Nªn sö dông trong c¸c tr-êng hîp sau:  Bªn b¸n vµ mua hoµn toµn tin cËy lÉn nhau. Ng-êi mua tin vµo viÖc giao hµng cña ng-êi b¸n, ng-êi b¸n tin vµo viÖc tr¶ tiÒn cña ng-êi mua.  Khi ph-¬ng thøc nµy trë thµnh mét bé phËn cÊu thµnh cña c¸c ph-¬ng thøc kh¸c.  ChØ nªn ¸p dông trong nh÷ng tr-êng hîp giao dÞch phi th-¬ng m¹i 12 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 4
  5. 10/3/2011 3.2. Ph-¬ng thøc më tµi kho¶n, ghi sæ. (Open account) 3.2.1 Kh¸i niÖm: Là ph-¬ng thøc thanh toán ®-îc thùc hiÖn b»ng c¸ch ng-êi b¸n më mét tµi kho¶n ghi nî bªn mua tõ viÖc cung cÊp hµng ho¸ ®Õn cung øng dÞch vô mµ 2 bªn sÏ tho¶ thuËn theo ®Þnh kú (quý, n¨m), ng-êi mua sÏ dïng ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn thanh toán cho ng-êi b¸n. - Ph-¬ng thøc nµy thùc chÊt lµ h×nh thøc tÝn dông th-¬ng mại mµ ng-êi b¸n cÊp cho ng-êi mua. 13 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.2.2 Quy trình thanh toán Remitting bank 3 Correspondent bank 3 3 1 Applicant Beneficiary (Importer) 2 (Exporter) 1. Người XK thực hiện nghĩa vụ (giao hàng vµ göi chøng tõ hµng hãa) 2. Người XK ghi vµ b¸o nî trùc tiÕp. 3. Tr¶ tiÒn khi ®Õn h¹n thanh to¸n. 14 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.2.2Đặc ®iÓm  Tù c¸c c«ng ty ®øng ra më tµi kho¶n vµ liªn hÖ víi nhau, kh«ng cÇn th«ng qua ng©n hµng nªn thñ tôc ®¬n gi¶n  Ghi sæ trªn tµi kho¶n lµ nghiÖp vô hoµn toµn do ng-êi b¸n tù ®Æt ra, kh«ng theo mét nghiÖp vô cã tÝnh chÊt quèc tÕ ho¸ nh- ë ng©n hµng.  chỉ người hưởng lợi (người ghi sổ) mở sổ theo dõi và chỉ sổ này có giá trị để thanh toán. 15 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 5
  6. 10/3/2011 3.2.2 Nhận xét  Ưu điểm:  Đơn giản, dễ thực hiện, chi phí thấp  Không có sự tham gia của NH trong xử lý chứng từ => giảm chi phí giao dịch 16 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.2.2 Nhận xét  Rủi ro:  Đối với nhà NK: XK không giao hàng, giao hàng không đúng hạn, không đúng chủng loại, chất lượng  Đối với nhà XK:  NK không thanh toán, thanh toán chậm  NK gây khó khăn trong thanh toán để tìm cách giảm giá hàng 17 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.2.2 Nhận xét  Biện pháp phòng ngừa rủi ro cho nhà XK:  Mua bảo hiểm tín dụng  Yêu cầu NK lập tín dụng dự phòng  => XK phải chịu phí kiểm soát tín dụng và phí thu tiền 18 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 6
  7. 10/3/2011 3.2.3 Trƣờng hợp áp dụng  Khi các đối tác có sự tin tưởng lẫn nhau.  Ph-¬ng thøc ghi sæ cã lîi cho ng-êi mua h¬n ng-êi b¸n,  Áp dông réng r·i trong thanh toán néi ®Þa, Ýt dïng trong giao dÞch thương mại quèc tÕ do kh«ng cã sù b¶o ®¶m ®Çy ®ñ cho ng-êi xuÊt khÈu thu tiÒn kÞp thêi.  Chñ yÕu ®-îc ¸p dông trong: ─ thanh toán hàng đổi hàng, gửi bán ─ khi thanh to¸n gi÷a c¸c c«ng ty mÑ vµ c«ng ty con ─ c¸c c«ng ty cã quan hÖ l©u ®êi trong bu«n b¸n ─ thanh toán các HĐ có sè l-îng hµng ho¸ kh«ng lín ─ thanh to¸n các phí dịch vụ (vận tải, bảo hiểm), tiÒn hoa hång trong HĐ môi giới, uỷ thác vµ tiÒn göi b¸n. 19 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.2.4 Nh÷ng ®iÓm cÇn chú ý khi ¸p dông  Chưa có luật và tập quán quốc tế quy định => cần vận dụng luật quốc gia của nước Người ghi sổ + thỏa thuận của Ngân hàng  CÇn quy ®Þnh râ: ─ thanh to¸n nh- thÕ nµo, hîp ®ång gia c«ng hay hîp ®ång mua ®øt b¸n ®o¹n.  Căn cứ ghi sổ:  Dùa vµo bé chøng tõ cña ng-êi b¸n göi: Ho¸ ®¬n hoÆc trÞ gi¸ cña hèi phiÕu ®Ó ghi sæ. §©y còng lµ c¨n cø nhËn nî.  Trªn c¬ së ng-êi mua nhËn hµng ho¸ vµ th«ng b¸o cho ng-êi b¸n biÕt ®Ó ng-êi b¸n ghi sæ. ─ đång tiÒn ghi sæ lµ ®ång tiÒn nµo, c¸ch b¶o ®¶m gi¸ trÞ cña c¸c ®ång tiÒn nµy, tr¸nh viÖc ghi sæ chän ®ång tiÒn nµy cßn khi thanh to¸n l¹i chän ®ång tiÒn kh¸c, nÕu cã ph¶i quy ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i. 20 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.2.4 Nh÷ng ®iÓm cÇn chú ý khi ¸p dông ─ thêi h¹n ®Þnh kú mµ ng-êi mua thanh to¸n cho ng-êi b¸n: theo tháng, quý … ─ giá b¸n chÞu: gi¸ b¸n chÞu th-êng cao h¬n gi¸ b¸n b»ng tiÒn mÆt v×: c¸c kho¶n rñi ro cã thÓ x¶y ra + l·i suÊt. ─ ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn tr¶ khi thêi h¹n tÝn dông kÕt thóc ─ Mức phạt trong trường hợp thanh toán chậm 21 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 7
  8. 10/3/2011 3.2.5 QuyÕt to¸n tµi kho¶n  CÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y:  Thêi ®iÓm kho¸ tµi kho¶n  Thêi gian hai bªn gÆp nhau ®Ó kho¸ sè d-  Sau khi kh¼ng ®Þnh ®-îc sè tiÒn nî cuèi cïng trªn tµi kho¶n, tháa thuËn c¸ch thøc thanh to¸n.  NÕu cã tranh chÊp, khiÕu n¹i båi th-êng, ®iÒu kho¶n vÒ träng tµi cÇn cã 2 néi dung:  Träng tµi liªn quan tíi viÖc thùc hiÖn hîp ®ång  Trong tµi liªn quan tíi viÖc tranh chÊp. 22 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.2.6 Các loại ghi sổ 1. Căn cứ vào đảm bảo thanh toán  Ghi sổ có đảm bảo  Ghi sổ không có đảm bảo Đảm bảo thanh toán = Thư bảo lãnh của NH hoặc Stanby L/C hoặc tiền đặt cọc 2. Căn cứ vào cách thức thanh toán  Ghi sổ chủ động (by Collection)  Ghi sổ bị động (by Remittance) 23 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.3 BẢO LÃNH (LETTER OF GUARANTEE - L/G) 24 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 8
  9. 10/3/2011 Cơ sở pháp lý điều chỉnh Bảo lãnh  Quốc tế:  Các quy tắc thống nhất về Bảo lãnh hợp đồng, URCG 325 1978;  Các quy tắc thống nhất về Bảo lãnh theo yêu cầu, URDG 458 ICC 1992;  Các quy tắc thống nhất về Bảo lãnh theo yêu cầu, URDG 758 ICC 2010;  Công ước LHQ về các Bảo lãnh độc lập và Tín dụng thư dự phòng - chỉ tham khảo vì mới có 4 nước phê chuẩn (Belarus, Exanvando, Panama, Mỹ) 25 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 Cơ sở pháp lý điều chỉnh Bảo lãnh  Quốc gia:  Mỹ: Bộ luật thương mại thống nhất (quy định về nghiệp vụ Bảo lãnh và thư tín dụng dự phòng)  Anh: Luật Bảo lãnh  Đức: Luật Hợp đồng thương mại quốc tế  Việt Nam: Bộ luật Dân sự (2005), Luật Thương mại Việt Nam (2005), QĐ 26/2006 NHNN ngày 26/6/2006 về Bảo lãnh ngân hàng. 26 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.3.1 BẢO LÃNH (LETTER OF GUARANTEE_L/G) a. Khái niệm - Điều 366 Bộ Luật DS : Bảo lãnh là việc người thứ ba (Người bảo lãnh) cam kết với bên có quyền (Người nhận bảo lãnh) sẽ thực hiện nghĩa vụ thay cho bên có nghĩa vụ (Người được bảo lãnh) nếu khi đến thời hạn mà Người được bảo lãnh không thực hiện, hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ. - Điều 2.1. Qui chế bảo lãnh NH : Là cam kết của tổ chức tín dụng (bên bảo lãnh) với bên có quyền (bên nhận bảo lãnh) về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng (bên được bảo lãnh) khi khách hàng không thực hiện được hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ đã cam kết với bên nhận bảo lãnh. Khách hàng phải nhận nợ và hoàn trả cho tổ chức tín dụng số tiền đã trả thay. 27 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 9
  10. 10/3/2011 3.3.1 BẢO LÃNH (LETTER OF GUARANTEE_L/G) a. Khái niệm - Giáo trình : Phương thức bảo lãnh là bất cứ một sự cam kết nào của Trung gian tài chính hoặc của pháp nhân hay thể nhân bằng văn bản là sẽ bồi thường một số tiền nhất định cho người thụ hưởng, nếu đến hạn mà người được bảo lãnh không hoàn thành nghĩa vụ như qui định trên thư bảo lãnh.  Là PT đi kèm với các PTTT khác! 28 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.3.2. Các bên tham gia BẢO LÃNH  Người bảo lãnh (Guarantor)  Là người phát hành thư bảo lãnh, cam kết trả tiền cho người hưởng lợi nếu đến hạn mà người được bảo lãnh không thanh toán.  Là người phát hành bảo lãnh theo yêu cầu (Demand guarantor) và Người phát hành bảo lãnh đối ứng (Counter- guarantor)  Đối tượng: Ngân hàng, Tổ chức trung gian tài chính (Công ty Bảo hiểm, công ty Tài chính), NHTW, Bộ TC, Kho bạc Nhà nước và các thể nhân 29 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.3.2. Các bên tham gia BẢO LÃNH  Người được bảo lãnh (Principal)  Là người yêu cầu phát hành L/G Đối tượng:  Người xuất khẩu: Bảo lãnh thực hiện HĐXK, hoàn trả tiền ứng trước, tiền đặt cọc, bảo hành máy thiết bị …  Người nhập khẩu: Bảo lãnh thanh toán HĐNK, bảo lãnh nhận hàng chưa có vận đơn, bảo lãnh Hải quan…  Người vay nợ: Bảo lãnh tín dụng  Người dự thầu: Bảo lãnh dự thầu 30 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 10
  11. 10/3/2011 3.3.2. Các bên tham gia BẢO LÃNH  Người hưởng lợi (Beneficiary): Là người nhận bảo lãnh  Đối tượng:  Người nhập khẩu: là người thụ hưởng ucả Boả lãnh thưc hiện HĐXK, hoàn trả tiền ứng trước ….  Người xuất khẩu: là người thụ hưởng Bảo lãnh thanh toán HĐNK  người cho vay: là người thụ hưởng Bảo lãnh tín dụng  chủ thầu: người thụ hưởng của Bảo lãnh dự thầu  người chuyên chở: thụ hưởng của Bảo lãnh nhận hàng chưa có vận đơn 31 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.3.3 Phân loại bảo lãnh  Căn cứ vào hình thức phát hành thư bảo lãnh  Bảo lãnh trực tiếp: Người bảo lãnh trực tiếp chịu trách nhiệm bồi thường cho Người thụ hưởng bảo lãnh = cách phát hành trực tiếp thư bảo lãnh cho NTH, không qua tổ chức trung gian.  Bảo lãnh gián tiếp (bảo lãnh đối ứng): người bảo lãnh dựa vào quyền thụ hưởng của một bảo lãnh do Người bảo lãnh ở nước khác phát hành cho mình hưởng để phát hành một L/G cho NTH ở nước mình. 32 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.3.3 Căn cứ vào hình thức sử dụng  Bảo lãnh có điều kiện Bảo lãnh vô điều kiện Khái - NBL chỉ bồi thường cho NTH - NBL sẽ bồi thường ngay khi khi NĐBL đã vi phạm những NTH thoả mãn những qui định niệm điều qui định trong thư bảo lãnh. trong thư bảo lãnh. URCG 325 ICC 1978 (Uniform URDG 758 ICC 2010 (Uniform VBPL Rules for Contract Guarantees) Rules for Demand Guarantees) - Nghĩa vụ của NH chỉ là thứ cấp - Cam kết của NH là độc lập (secondary) và trước hết (primary) - Để được thanh toán, NTH phải xuất - Để được thanh toán, NTH chỉ Đặc trình bằng chứng (phán quyết của cần xuất trình những chứng từ như Yêu cầu thanh toán, Bản điểm trọng tài hoặc tòa án)  có điều kiện tuyên bố vi phạm…vô điều kiện (conditional) (unconditional) hay theo yêu cầu (on demand) - Phức tạp, không phù hợp với tập - Đơn giản hơn quán NH không còn phổ biến 33 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 11
  12. 10/3/2011 3.3.3 Căn cứ vào tính chất của hợp đồng cơ sở giữa NĐBL và NTH • Bảo lãnh đấu thầu • Bảo lãnh thực hiện hợp đồng • Bảo lãnh bảo hành • Bảo lãnh thanh toán • Bảo lãnh tiền đặt cọc • Bảo lãnh tín dụng 34 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.3.3 Một số loại bảo lãnh khác • bảo lãnh vận đơn • bảo lãnh thuế quan • bảo lãnh sai sót chứng từ nhờ thu • bảo lãnh thanh toán kỳ phiếu • bảo lãnh phát hành chứng khoán. 35 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.4 THƯ TÍN DỤNG DỰ PHÒNG (STANDBY L/C)  Khái niệm: Ngân hàng chỉ có trách nhiệm thanh toán khi nhận được hối phiếu hay những chứng từ yêu cầu thanh toán theo như quy định trong Standby L/C  Đặc điểm: việc sử dụng Standby L/C thường chứng tỏ các đối tác có sự tin tưởng lẫn nhau, việc thanh toán Standby L/C chỉ là bất đắc dĩ và tăng độ an toàn => là một công cụ đảm bảo thanh toán khi mối quan hệ giữa các bên đối tác đã phát triển đến một mức độ nhất định. 36 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 12
  13. 10/3/2011 3.4 THƯ TÍN DỤNG DỰ PHÒNG (STANDBY L/C)  Phạm vi sử dụng: Sử dụng như một bảo lãnh của NHPH nhằm đảm bảo:  thực hiện HĐTM, HĐ gia công, HĐ liên doanh hoặc đảm bảo việc tham gia dự thầu.  Bảo lãnh các khoản vay của HĐ vay nợ trong nước (xây dựng công trình), vay nợ quốc tế (tín dụng thương mại cho NK), đảm bảo hoàn trả tiền ứng trước  Đảm bảo khả năng thanh toán: Trong các hợp đồng leasing: bên thuê mở 1 Standby L/C đảm bảo việc trả tiền thuê đúng hạn  Đảm bảo thực hiện nghĩa vụ tài chính theo phán quyết của Tòa án.  Sử dụng kết hợp cùng các phương thức bảo lãnh và thanh toán khác:  kết hợp cùng L/C trả ngay: XK mở thêm 1 Standby L/C cho NK hưởng nhằm đảm bảo giao hàng đúng hạn, đúng chất lượng … 37 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 TÍN DỤNG DỰ PHÒNG THƯƠNG MẠI CHỨNG TỪ  Dùng cho các hợp đồng thương mại:  Quy trình: 1. XK-NK ký kết HĐMB 2. NK yêu cầu NHPH mở TDDP: XK=NHL 3. NHPH thông báo TDDP cho XK thông qua NHTB tại nước XK 4. XK nhận được TDDP=> giao hàng 5. XK xuất trình chứng từ (hối phiếu+copy hóa đơn+B/L) đòi tiền NK 6. Nếu NK không thanh toán=>XK xuất trình chứng từ theo quy định của TDDP gửi qua NHTB tới NHPH để nhận thanh toán. 38 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 TÍN DỤNG DỰ PHÒNG NGHĨA VỤ TÀI CHÍNH  Dùng cho các hợp đồng tín dụng:  Quy trình: 1. Người cho vay – người vay nợ ký kết HĐTD + điều kiện NVN mở TDDP 2. NVN ủy thác NH của mình yêu cầu NH NCV mở TDDP: NCV=NHL 3. NH NCV phát hành TDDP cho NCV hưởng 4. NCV cấp tín dụng cho NVN 5. Nếu NVN vi phạm không thanh toán =>NCV xuất trình chứng từ theo quy định của TDDP xuất trình tới NHPH để nhận thanh toán. 39 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 13
  14. 10/3/2011 TÍN DỤNG DỰ PHÒNG ĐẢM BẢO THỰC HIỆN  Hợp đồng XNK  XK mở TDDP cho NK hưởng 40 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.4. THƯ TÍN DỤNG DỰ PHÒNG (STANDBY L/C) L/G và Standby L/C giống và khác nhau như thế nào? 41 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.5. Nhê thu (Collection of payment) 1. URC (Uniform Rules for Collection - Nguyªn t¸c thèng nhÊt vÒ nhê thu)  Là v¨n b¶n quèc tÕ ®iÒu chØnh ph-¬ng thøc thanh to¸n nhê thu do Phòng thương mại quốc tế (ICC) ban hành.  LÇn ®Çu tiªn n¨m 1956: Nguyªn t¾c th«ng nhÊt nhê thu chøng tõ th-¬ng m¹i  §· qua ba lÇn söa ®æi:  LÇn 1: n¨m 1967: Nhê thu chøng tõ th-¬ng m¹i.  LÇn 2: n¨m 1978: Nguyªn t¾c thèng nhÊt vÒ nhê thu (URC 332, 1978)  LÇn 3: n¨m 1995: tªn gäi lµ Nguyªn t¾c thèng nhÊt vÒ nhê thu (URC 522, 1995) 42 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 14
  15. 10/3/2011 3.5.1. URC 522 - Nguyªn tắc thèng nhÊt vÒ nhê thu a) Áp dông:  Nhê thu hèi phiÕu th-¬ng m¹i.  Nhê thu kú phiÕu th-¬ng m¹i.  Nhê thu SÐc.  Nhê thu hãa ®¬n  Nhê thu cæ tøc, tr¸i tøc, l·i tõ c¸c hîp ®ång tÝn dông.  Nhê thu c-íc phÝ, phÝ b¶o hiÓm 43 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.5.2. URC (Uniform Rules for Collection - Nguyªn tắc thèng nhÊt vÒ nhê thu) b. TÝnh chÊt ph¸p lý quèc tÕ:  Lµ v¨n b¶n quy t¾c mang tÝnh chÊt h-íng dÉn (statory codes), không bắt buộc. Khi giữa ng-êi b¸n vµ ng-êi mua tháa thuËn ¸p dông th× phải dẫn chiếu các điều khoản của URC và c¸c quy ®Þnh ®ã rµng buéc c¸c bªn tuân thủ thùc hiÖn.  C¸c quy ®Þnh nµy ®-îc thÓ hiÖn trªn chØ thÞ nhê thu trõ nh÷ng néi dung tr¸i víi luËt së t¹i. URC lµ tËp hîp c¸c nguyªn t¾c tïy ý 44 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.5.2. Khái niệm Nhờ thu và các bên tham gia  Khái niệm: Lµ ph-¬ng thøc thanh toán mµ theo ®ã c¸c ng©n hµng nhËn ®-îc sù ñy th¸c cña kh¸ch hµng tiÕn hµnh thu tiÒn tõ ng-êi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn hoÆc yªu cÇu ng-êi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn chÊp nhËn thanh to¸n theo c¸c néi dung vµ ®iÒu kiÖn quy ®Þnh trong chØ thÞ nhê thu.  Các bên tham gia: 45 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 15
  16. 10/3/2011 3.5.3. Các bên tham gia Nhờ thu  Người bị ký phát (Drawee):  Người uỷ thác thu • Người mua, người NK (Principal): • Trả tiền ngay hoặc chấp nhận • Người hưởng lợi, người XK thanh toán khi chứng từ được • Gửi hàng đi theo HĐ đã ký + gửi đến Uỷ thác nhờ thu tiền qua NH  Ngân hàng thu (Collecting và chịu mọi chi phí nhờ thu bank, Presenting bank)  Ngânhàng chuyển • NH xuất trình, NH thu hộ (Remitting bank) • Tiếp nhận bộ chứng từ, xuất • Ngân hàng quản lý tài khoản trình để yêu cầu NK trả tiền của người uỷ thác thu hoặc • Thu tiền từ NK theo uỷ nhiệm NH khác được XK chỉ định và thu uỷ nhiệm thu • Thường là NH có quan hệ đại lý • Tiếp nhận bộ chứng từ của với Remitting bank hoặc là một XK và chuyển cho NH của chi nhánh của NH này người NK để thu tiền theo • Collection bank và Presenting hướng dẫn trong chỉ thị nhờ bank có thể cùng là 1 NH, có thể thu riêng biệt 46 Đặc điểm của phƣơng thức Nhờ thu  C¨n cø nhê thu lµ chøng tõ (Documents), chứ kh«ng ph¶i lµ hîp ®ång.  Vai trß cña ng©n hµng chØ lµ ng-êi trung gian, người thu hộ theo chỉ dẫn trong chỉ thị nhờ thu.  Nhê thu trong th-¬ng m¹i chØ x¶y ra sau khi ng-êi b¸n ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng (lËp chøng tõ => giao hàng và trả tiền là độc lập nhau)  Việc thanh toán hay không phụ thuộc vào người NK  chưa phải là giải pháp tối ưu cho người XK 47 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.5.3 Phân lo¹i nhê thu a. Căn cứ vào đối tượng nhờ thu  Nhờ thu hối phiếu, hoá đơn thu tiền  Nhờ thu kỳ phiếu, séc  Nhờ thu cổ tức, trái tức b. Căn cứ vào việc nhờ thu có kèm chứng từ  Nhờ thu trơn (clean collection)  Nhờ thu kèm chứng từ (documentary collection) 48 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 16
  17. 10/3/2011 3.5.4 Nhê thu tr¬n (Clean collection) Khái niệm: - lµ phương thức nhê thu chØ dùa vµo chøng tõ tµi chÝnh mµ kh«ng dùa vµo chøng tõ th-¬ng m¹i. 49 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.5.4 Quy trình Clean Collection 3 NHXK NHNK Remitting bank Collecting bank 5 2 5 5 4 1 XK NK Principal Drawee 1. Giao hµng vµ lËp chøng 4. NH thu hộ xuất trình chứng từ tõ giao hµng. yêu cầu ng-êi NK TT hoặc chấp 2. Ký ph¸t HP vµ chØ thÞ nhê nhận hối phiếu thu göi ng©n hµng chuyển 3. NH chuyÓn uỷ thác nhê thu 5. Ng-êi NK tr¶ tiÒn hoặc gửi cho NH thu hộ +ctừ tài chính HP đã được chấp nhận TT ¦u ®iÓm của ph-¬ng thøc nhê thu tr¬n  §¬n gi¶n  Cã lîi cho ng-êi nhËp khÈu, viÖc nhËn hµng kh«ng liªn quan tíi viÖc thanh to¸n. 51 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 17
  18. 10/3/2011 Nh-îc ®iÓm của ph-¬ng thøc Nhê thu tr¬n  QuyÒn lîi cña ng-êi xuÊt khÈu kh«ng ®-îc ®¶m b¶o. Ng-êi nhËp khÈu cã thÓ nhËn hµng mµ kh«ng tr¶ tiÒn.  Tèc ®é tr¶ tiÒn chËm víi hai lý do:  Phô thuéc vµo thiÖn chÝ ng-êi nhËp khÈu  Phô thuéc vµo kh©u l-u chuyÓn chøng tõ, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng-êi mua chiÕm dông vèn  Ch-a sö dông hÕt chøc n¨ng cña ng©n hµng. Vai trß cña ng©n hµng chØ ®¬n thuÇn, kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm ®«n ®èc, gi¸m s¸t, kiÓm tra. 52 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.5.4. Tr-êng hîp ¸p dông Nhờ thu trơn  Trong giao dịch phi thương mại:  §Ó thanh to¸n c¸c dÞch vô phÝ mµ ng-êi b¸n cÊp cho ng-êi mua (vận tải, bảo hiểm, bưu chính viễn thông ....)  Thanh toán đòi tiền phạt, tiền bồi thường theo các quyết định của các cơ quan có thẩm quyền.  Trong giao dịch thương mại khi:  Hai bªn mua vµ b¸n hoµn toµn tin cËy nhau  Cã quan hÖ néi bé víi nhau (công ty mẹ con, chi nhánh công ty, đại diện các hãng công ty)  Hàng giao dịch mua bán là các hàng thứ phẩm, phế liệu, rác … những điều kiện mua bán đã được 2 bên thống nhất chặt chẽ cao, ít khi có tranh chấp 53 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 3.5.5. Nhê thu kÌm chøng tõ a. Khái niệm: §Þnh nghÜa  lµ lo¹i nhê thu dùa vµo chøng tõ tµi chÝnh cïng víi chøng tõ th-¬ng m¹i hoÆc chØ dùa vµo chøng tõ th-¬ng m¹i (trong tr-êng hîp nµy hãa ®¬n th-¬ng m¹i thay cho hèi phiÕu). Đặc điểm  lµ ph-¬ng thøc c¶i tiÕn cña ph-¬ng thøc nhê thu tr¬n nh-ng kh¾c phôc mét sè nh-îc ®iÓm cña nhê thu tr¬n 54 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 18
  19. 10/3/2011 BỘ CHỨNG TỪ TTQT Chứng từ Chứng từ tài chính thƣơng mại Hối phiếu Kỳ phiếu Chứng từ Chứng từ Chứng từ Séc vận tải hàng hoá bảo hiểm Thẻ thanh toán Commercial Invoice B/L, Packing list AWB, CO RWB, Các chứng từ khác 55 Bộ chứng từ trong thanh toán quốc tế a. Chøng tõ tµi chÝnh (Financial documents):  Hèi phiÕu th­¬ng m¹i hoÆc hèi phiÕu ng©n hµng (Banker’s Bill of Exchange, Draft);  Kú phiÕu th-¬ng m¹i.  SÐc (Cheque).  Ngoµi ra cã c¸c chøng tõ kh¸c kh«ng ph¶i lµ chøng tõ th-¬ng m¹i (lệnh nhờ thu) 56 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 Bộ chứng từ trong thanh toán quốc tế b. Chøng tõ th-¬ng m¹i (Commercial documents) Là minh chứng bằng giấy tờ về giao dịch thương mại, bao gồm:  Chøng tõ vËn t¶i (Transport documents): Bill of loading, seaway bill, air waybill post receipt.  Chøng tõ hàng hoá: GiÊy l-u kho l-u b·i, biªn lai tÝn th¸c (trust receipt), hãa ®¬n th-¬ng m¹i, giÊy chøng nhËn xuÊt xø, phiÕu ®ãng gãi.  Chứng từ bảo hiểm  lµ bộ chøng tõ göi hµng (shipping documents) 57 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 19
  20. 10/3/2011 Vận đơn  Chức năng:  Là biên lai nhận hàng = bằng chứng người chuyên chở đã nhận hàng từ người gửi  Là bằng chứng về hợp đồng chuyên chở giữa người gửi hàng và người vận chuyển  Là chứng từ sở hữu hàng hoá ghi trên vận đơn => vận đơn có thể được cầm cố, chuyển nhượng, thế chấp  Lưu ý:  Chỉ cần xuất trình 1 vận đơn gốc hợp pháp có quyền nhận được hàng hoá tại cảng đích  Một bộ vận đơn thường được phát hành thành 3 bản gốc => Người mua phải đảm bảo được chuyển nhượng trọn bộ 3 bản gốc 58 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 Phân loại Vận đơn  Căn cứ vào tình trạng bốc xếp hàng hoá:  Shipped on Board B/L: minh chứng hàng đã bốc lên tàu để chở (trong thanh toán bằng L/C nếu không có quy định gì khác NH chỉ chấp nhận thanh toán bộ chứng từ có vận đơn đã bốc hàng lên tàu)  Received for Shipment B/L: vận đơn nhận hàng để chở => người chuyên chở đã nhận hàng để chở nhưng xác định được chắc chắn hàng được bốc lên tàu hay chưa.  Căn cứ vào tính lưu thông của vận đơn:  B/L đích danh  B/L theo lệnh  B/L vô danh 59 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 Bộ chứng từ trong thanh toán quốc tế  Commercial invoice:  Là bằng chứng về việc chuyển giao quyền sở hữu hàng hoá, dịch vụ của người bán cho người mua.  Xác nhận số lượng, trị giá hàng hoá, dịch vụ  Là cơ sở để người bán: lập chứng từ tài chính đòi tiền người mua.  Là cơ sở để người mua:  kiểm tra số tiền trên chứng từ tài chính với giá trị hàng hoá theo HĐ.  Khai báo hải quan để tính thuế  Commercial invoice + chứng từ vận tải = bộ chứng từ cầm cố vay vốn 60 Faculty Finance and Banking Monday, October 03, 2011 20
nguon tai.lieu . vn