Xem mẫu
- Trung tâm TH,CG&ĐT Thương mại điện tử - Khoa Thương mại
điện tử - Trường ĐHTM
www.eVision.vn/eLearning -o0o- eVision.vn@gmail.com -o0o- Y!
BÍ QUYẾT THƯƠNG MẠI
M: eVision_vn
(TÌM HIỂIỆN TỬ MẠI ĐIỆN TỬ VÀ CÁC THUẬT
Đ U VỀỆM) NG
THƯƠ
World Wide Web (www) được hình
NGŨ, KHÁI NI
thành từ những gì?
Phần giới thiệu ngắn sau đây nêu lên sự đóng
góp quan trọng của web đối với các
hoạt động có tính chất thương mại trên
Intemet. World Wide Web có các chương
trình và ứng dụng giúp chuyển đổi mc lập ra
Mạng liên lạc điện tử đầu tiên đượ ạng Intemet
từ nhăm 1969. Lúc đó 4 trường đại học
vào n ững định hướng phục vụ
nghiên cứu ban đầu trở nên có thể dễ dàng sử
của Mỹ kết hợp với Bộ Quốc phòng xây dựng một
dụng máy tính có tên là ương mại
mạ ng cho các mục đích th
APRANET ục đích cá nhân khác.
và các mđể giúp cho các nhà khoa học có thể
truy cậức kiểm soát mạng APRANET, dùng để kiểm
Giao th p tới các máy tính từ xa.
soát cách gởi thông tin trên
APRANET cũng giúp cho các nhà nghiên cứu tổ
mạng, đã được thay thế vào đầ
chức các cuộc thảo luận trực u những năm 1980
bởi một giao thức khác và ừ xa tới các cơ sở
tuyến (online), truy cập t
TCP/IP. Giao thức này tiêu chuẩn hoá luồng
dữ liệu, truyền file và gởi thư điện tử (e
Ưu điểm chính của giao thức này chính là
phương pháp tốt nhấ ạng khác nhau
mail) ngay từ năm 1972. truyền tin
thông tin trên các mt để
và xác định người sử dụng mạng thông qua địc
bằng cách sử dụng các gói thông tin đã đượ a
chỉ Intemet hoặc hệ thống tên ức này
gắn địa chỉ riêng biệt. Giao th
miền.
được thiết kế cho kiểu mạng không ổn định tức
là người sử dụng có thể bị gián
đoạn bởi sự trục trặc của mạng điện thoại
mình đang sử dụng. Mặc dù giao thức
- Trung tâm TH,CG&ĐT Thương mại điện tử - Khoa Thương mại
điện tử - Trường ĐHTM
www.eVision.vn/eLearning -o0o- eVision.vn@gmail.com -o0o- Y!
này là chìa khoá để t
M: eVision_vnạo khả năng và tăng cường
sự trao đổi thông tin giữa các
mạng máy tính được hình thành đầu tiên, là
Năm 1990, Tim Berners Lee đã tạo ra Web khi
nguồn gốc của mạng Intemet ngày
ông xây dựng một website đầu
nay, nhưng những hạn chế của nó ngày càng trở
tiên tại trung tâm nghiên cứu hạt nhân Châu Âu
nên rõ ràng.
(the European Center for
Nuclear Research) đóng trên vùng biên giới
Năm 1991, Web và lãnh địa của các máy tính NeXT
giữa Pháp và Thụy Sỹ. (Địa chỉ
vì phần hypertext tận dụng
Internet là: http://wwwww.imp.cenn.ch). Phát
được một “hole” trong hệ điều hành NeXTSTep.
minh của BerbersLee về http và
Sau khi BernersLee công bố bộ
url. đã có thể tạo ra một web có số lượng vô
phần mớn các tài liệu và đượư là một bộ mã mở
cùng l ềm ban đầu của mình nhc liên kết
rộng, trên Intemet vào tháng
lại với nhau qua một mạng sử dụng giao thức
Tám năm 1991, những người sử dụng hệ điều
TCP/IP.
hành NeXT bắt đầu bổ xung khái
niệm này vào hệ thống của mình. Mạng Intemet
đã nhân rộng thông tin của
BernerLee, làm cho các nhà sử dụng các loại
2. Thương mại
máy tính khác nhau phải viết ra các
điương trình tìm kiếm và ứng dụng cho riêng
ch ện tử là gì?
mình. Tháng 5/1992, một sinh viên
của trường Đại học Tổng hợp Canifonia tên là
Pei Wei đã công bố trình duyệt
Viola, sử dụng cho hệ điều hành Unix đồng
thời đã đưa ra những tiêu chuẩn đầu
tiên về đồ họa. Cũng trong năm 1992 hai nhà
nghiên cứu của CERN và Robert
Cailiau và Nicola Pellow đã xây dựng xong một
trình duyệt sử dụng cho các máy
tính Macintosh. Tháng 2/1993, một nhóm sinh
Cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa được
viên của Đại học Tổng hợp Illinois
chấp nhận thống nhất về thương đưa ra trình
do Mark Andreessen đứng đầu đã
mại điện tử (electronic commerce hay e.
duyệt Mosaic cho các máy tính cá
commerce). Tuy nhiên, cụm từ thương
nhân tương thích IMB
mại điện tử thường được sử dụng để nói đến
“sự phân phối, tiếp thị, bán hoặc giao
- Trung tâm TH,CG&ĐT Thương mại điện tử - Khoa Thương mại
điện tử - Trường ĐHTM
www.eVision.vn/eLearning -o0o- eVision.vn@gmail.com -o0o- Y!
hàng hoá và dịch vụ bằ
M: eVision_vn ng các
phương tiện đệện tửđã tồn tại dưới nhiều hình
Thương mại đii n tử ”.
thức trước khi Mạng Intemet được
đưa vào sử dụng, và những hình thức này vẫn
tồn tại trong đó có phương thức
trao đổi dữ liệu điện tử EDI (electronic
data interchange) áp dụng phổ biến
trong cả mạng máy tính không theo giao thức
TCP/IP. EDI được một số người coi
Mối quan tâm ngày càng tăng đối với thương mại
là có tầm quan trọng trong hình thức kinh
điện tử có thể được xuất phát từ
doanh giữa doanh nghiệp với doanh
tác động của Intemet lên phương thức kinh
nghiệp (B to B) hơn cả mạng Intemet (Đây có
doanh giữa doanh nghiệp với khách
thể là điểm tranh luận, đặc biệt là
hàng (B to C), chuyển đổp khác làm theo cách
nếu các ngành công nghiệ i phương thức này
Điều rõ ràng là mđng Internet có thể sử dụng
công ty lớ ng mại ạiện tử. Đã có
thành thươn như General Motors
cho các giao dịch thương mại, cả B
những cơ sở không thể phủ nhận để quan tâm
Corporation, Ford Motor Company và Daimler
to B và B to C. M it giao dịch th
đến thương mại độện tử B to C ương mại có
Chrysler mới đây đã xây dựng
thể chia làm 3 giai đo ưởng nhanh chóng số
trong đó có sự tăng trạn chính: quảng
một hệ thống cung cấp thích hợp B to B cho
cáo, tìm kii sử dụng kết nđặt hàng và thanh
Các phươườ ếm khách hàng; ối vào mạ
lượng ngng tiện điện tử ngày càng được sử
ngành công nghiệp ôtô thông qua một ng
toán, giao hàng. Mỗi mu). ươc toàn ủa các ứng
Intemet vì sự phát triột hoổ chức
portal Intemet toàn cầ ển t ặ ng ứng c
dụng trong các công ty và t
bộ c ng mại đểại trên mạng. ếp thị hàng hóa và
dụươả ba giai đoạn này đều có thể thực hiện
th ng thương m quảng cáo, ti
trên mạng Internet và vì vậy có thểại các nước
dịch vụ c ản xuất, các nhà bán lẻ, t
Các nhà sủa mình trên phạm vi toàn
được bao trùm trong khái niản
khác nhau đều có thể chào s ệm thương mại điện
thế giới.
tửẩm và dịch vụ của mình với đầy đủ thông tin
ph .
về tính năng và hiệu quả đưa lại
của các sản phẩm và dịch vụ này, về thành phần
hay cấu tạo, về giá cả, kế hoạch
Thương mại iều kiện giao hàng và thanh toán.
sản xuất, đđiện tử sẽ chiếm một tỷ trọng
lớững thông tin này cho phép người
Nh n hơn cả thị trường bán lẻ?
sử dụng hàng hoá và dịch vụ đặt mua hàng hoá
và dịch vụ mà họ mong muốn từ
những nhà cung cấp đưa ra có tính cạnh tranh
nhất.
- Trung tâm TH,CG&ĐT Thương mại điện tử - Khoa Thương mại
điện tử - Trường ĐHTM
www.eVision.vn/eLearning -o0o- eVision.vn@gmail.com -o0o- Y!
M: eVision_vn
Tạp chí The Economist mới đây đã tiến hành một
cuộc thăm dò về phương thức
thương mại điện tử B to B và B to C tại Mỹ.
Mặc dù hình thức mua hàng qua
mạệc khởi xướng hình thức bán hàng qua mc sử
Vi ng (electronic shopping) ngày càng đượ ạng
dụng nhiều tại Mỹ hơn bất cứ nước
ngày nay cũng có thể so sánh với
Các doanh nghiệới, nhưng nó chỉợi hơn từ việc
nào trên thế gip có thể được l chiếm 1% doanh
việc khởi xướng hình thức bán hàng qua catalô
khai thác các dữ liệu của các giao
số bán lẻ trong kỳ lc. Tuy nhiên,
hồi đầu thế kỷ trướ ễ hội 1999
dịch trên mạng để có kế hoạch tiếp thị tập
2000, chủng loại mặức bán hàng qua catalô ngay
trong khi phương th t hàng bán trên mạng cũng
trung và mạnh mẽ hơn, thậm chí đối
rất hạn hẹp.
từ đầu đã phát triển rất mạnh
với một số lượng khách hàng rất lớn. Các doanh
nhờ yếu tố mới lạ của nó nhưng sau đó giảm
Người sử dụng đượ sử dụng triệt
nghiệp cũng có thểc lợi khi mua hàng nhờ sự so
xuống rất nhanh vì tính mới lạ không
sánh ngay tức thời về giá cả và
để phạm vi và mức độ có thể đạt được từ mạng
còn nữẩm (được giao bởi các đại lý bán hàng
sản pha, thì ngày nay có đủ cơ sở để ủng hộ
Internet. Ví dụ, họ có thể sử dụng
quan điểm cho ránh giá sản phẩm), các
hoặc các site đằng thươi khắp nơi trên thế
ng mại điện
một site để bán hàng tớ
tử chế định giá khác nhau (giá cố định, đấu
cơ sẽ tiếp tục mở rộng tỷ trọng của mình trên
giới và dựa trên uy tín của site này để
thị trường bán lẻ. Quan điểm này đơn
giá, đấu giá ngược). Ngoài việc
mở rộng cho các mặt hàng khác. Các doanh
dựản hoá giao dịng có một không hai của mạng
gi a trên khả nă ch thương mại giữ
nghiệp bán hàng hóa và dịch vụ có a người mua
Intemet và dựa trên nền tảng kỹ ề
và người bán, sưới hình thức số hoá (digital)
thể giao hàng d ự công khai hơn v
thuật và có lợi cho cả người sửảm sự cần
định giá sả ư: phần mềm máy tính, ụng lẫn các
d
qua mạng nhn phẩm và dịch vụ, gi
doanh nghiệp. dụng những người môi
thiết phải sử
đặt chỗ trên các phương tiện đi lại, dịch vụ
giới trung gian có thể làm cho giá cả trở nên
ngân hàng và bảo hiểm sẽ có sự thay
cạnh tranh hơn. n thương mại điện tử nhiều
đổi liên quan đế
nhất. Mạng Internet cũng có nhược
điểm của nó, mặc dù những điểm yếu bức xúc
nhất có thể sửa chữa được. Kết quả
thăm dò của tờ the Economist cho thấy việc
thực hiện đơn đặt hàng và giao hàng
sau khi sản phẩm đã đặt mua tuy rất quan trọng
nhưng không phải lúc nào cũng
- có hiệu quả trong phương thức bán hàng qua mại
Trung tâm TH,CG&ĐT Thương mại điện tử - Khoa Thương
mạng. Tuy nhiên xu hườngng kết hợp
điện tử - Tr ướ ĐHTM
www.eVision.vn/eLearning -o0o- eVision.vn@gmail.com -o0o- Y!
giữa bán lẻ qua mạng với không qua mạng, các
M: eVision_vn
hệ thống giao hàng và bảo quản tự
động mới sẽ giúp cho các doanh nghiệp giao
hàng một cách có hiệu quả hơn. Một
nhược điểm nữa của phương thức bán hàng qua
mạng là không phải tất cả các
loại sản phẩm đều có thể bán được nhờ phương
thức này. Bán hàng qua mạng cho
tới nay chỉ thành công hơn đối với các mặt
hàng “ít phải sờ thấy” như máy tính,
sách, đĩa CD (và những mặt hàng mà người mua
không cần phải nhìn và sờ thấy)
so với các mặt hàng “cần phải sờ thấy” như
quần áo. Một điểm yếu nữa được thừa
nhận rộng rãi đối với phương thức bán hàng
qua mạng là sự thiếu an toàn về
Có hai vấn đề xung quanh các phươề nhữức kinh
thanh toán, đặc biệt là lo ngại v ng th ng kẻ ăn
doanh mớố của thẻ tín dụng. Tuy
cắp mã si này. Vấn đề liên quan
tới sự ci lo ngại cũng chưa được mới đưa tới
nhiên mố ạnh tranh mà phương thứ c xác nhận rõ
cho các công ty trung gian truyền ng
ràng vì cho tới nay có rất ít trườ
thống mà hiện vẫn có của thẻ tín dụng và các
hợp bị lấy trộm mã số đóng góp to lớn trong dây
chuyền giá trị (value chain).Thứ ịu
công ty phát hành thẻ tín dụng ch
hai là phương thức mới sẽ thuộc về người tiêu
phần lớn trách nhiệm của mình trong trường hợp
dùng hay là các doanh nghiệp. Tạp
Theo tạp chí The Economist mặc dù các nhà quản
này. Câu hỏi đặt ra bây giờ là
chí The Economist cho rằng các thành phần trung
lý của hệ th ng mại điện tử
có phải thươống kinh doanh đang làm thay đổi
gian mới sẽ phải hoạề chậm trễ trong việc nhận
những phương không h t động như
truyền thố ng thức kinh doanh
là những ống hay không? Câu trả lùng. Các doanh
truyốn thđại lý cho người tiêu đ ời là hình
ra mềi đe doạ tiềm tàng của
nghiệp bán hàng tốt trên mạng đang gặp phải
thương mại điện tử, nhưng họ
như là như vậy. Vai trò của các
Internet đang phải thay đổi hđụngống phân phối
nhiều khó khăn trong việc áp ệ th
business intermediaries dang thay đổi. Ví dụ
củư các nhà bán lẻ đang bị thay thế
ph a mình phù hợp với hệ thống
nhương thức kinh doanh mới, một cách nhanh
phân phối được gự khn này hình a Mỹ trên mạng
Mối lo ngại về s ọi là warehouse cumtruck (h
dần vì các nhà sản xuất nay có thể bán hàng ệ
chóng. Những khó khă ống chế củ
thống này có thể giao từng kiện ểu
cũng ẩy sinh từ một thực tỹ là các nhà quản lý
trự nđược nêu ra. Mặc dù Mế là
nhưc tiếp cho khách hàng, một ki
hàng riêng lẻ tớớđầđang được tạo ra. Họ bao
nước khởi xướng i ận các gia đ
trước hết cần phải thuyết phục ình) hoặc hệ
Intermediaries m i tu tiên trên thế giới về
thống phân phối nguyên vậời gian, tiền bạc và
th m các ười đã đầu tư th t liệu tới các
nhực hành thương mại điện tử, nhưng
gồững ngđại lý bán hàng và các site
công ty sản xuếổng (portal) Internet hoạt độỹ
đức lực ct thiất các mặt hàng chuyên dùng. ng
không nhấ ủa mình vào mô hình kinh
s ánh giá, các c t phải cho rằng các công ty M
sẽ thống trị thương mại điện t
như những shopping malls và cả ử
doanh trước đây như các nhà cung cấp, người
trên toàn thế gi đang đưa ra một hình thức mớ
các tố hợp khác ới. Các công ty cần phải giảii
lao động, ngân hàng, cổ đông, thậm
quyết nhiều vấn đề khác nhau như
chí cả khách hàng, tất cả những ai không muốn
để có thể bán hàng với số lượng
lớn. đổi.
thay
nguon tai.lieu . vn
